ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲရန္ ၾကန္႔ၾကာလြန္းေနေသာ ပညာေရးမူ၀ါဒမ်ား (Ashin Dhamma Pyia)

ေဒါက္တာဓမၼပိယ (ITBMU)၊ ေဖေဖာ္၀ါရီ ၁၊ ၂၀၁၄

          တိုင္းျပည္တစ္ျပည္ရဲ့ အသြင္းကူးေျပာင္းဆဲကာလမွာ ဘယ္တိုင္းျပည္မ်ဳိးမဆို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲစရာ ကိစၥ ေတြက မ်ားစြာရွိေနတတ္ပါတယ္။ တိုင္းျပည္ေခါင္းေဆာင္မ်ားဟာ အမွားနည္းႏိုင္သမွ်နည္းေအာင္ အစစ အရာရာ သတိႀကီးစြာထား၍ ေဆြးေႏြးၾကရ၊ တင္ျပၾကရ၊ ညွိႏႈိင္းတိုင္ပင္ၾကရမို႔ အခ်ဳိ႔ေသာကိစၥရပ္မ်ား၌ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲရန္ ၾကန္႔ၾကာေနတတ္သည္မ်ားကိုလည္း  လူတိုင္းနီးနီး သိထားၿပီးျဖစ္မွာပါ။ သို႔ေသာ္ ပညာေရး မူ၀ါဒမ်ားကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲႏိုင္ဖို႔အေရးဟာ တိုင္းျပည္အတြက္ အေရးႀကီးလွတာမို႔ အေရးမႀကီးသလို ျဖစ္ေနတဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးက႑၌ ေႏွးေကြးၾကန္႔ၾကာ လြန္းေနသည္ကို ေတြ႔ရွိရ၍ တိုင္းျပည္အတြက္ အားမလိုအားမရ ျဖစ္မိျခင္းပါ။ သို႔ု႔အတြက္ ဘာေတြကမ်ား ခက္ခဲေနၿပီး၊ ဘယ္သူေတြကမ်ား အဟန္႔ အတားေတြ ျပဳလုပ္ေနၾကတယ္ဆိုတာ စဥ္းစားေနမိျခင္းပါ။  

          ဒီလိုျဖစ္ေနခ်ိန္မွာ … “လာမည့္ပညာသင္ႏွစ္ကစၿပီး အလယ္တန္းအဆင့္ ပညာေရးကို အခမဲ့ပညာေရး စနစ္အျဖစ္ စတင္ေဆာင္ရြက္ေတာ့မည္ဟု ျမန္မာႏိုင္ငံ ပညာေရးသုေတသနအဖြဲ႔ ဦးစီးဌာန ညႊန္ၾကား ေရးမွဴးခ်ဳပ္က ေျပာလိုက္ျခင္း↔ ဆိုတဲ့ သတင္းထြက္ေပၚလာခဲ့၍ ၀မ္းေျမာက္၀မ္းသာျဖင့္ ႀကိဳဆိုမိျခင္းပါ။ တိိုင္းျပည္အတြက္ ပညာေရးစနစ္ ေရွ႔သို႔ တစ္လွမ္းတိုးႏိုင္ခဲ့တာမို႔ ဂုဏ္ယူမိျခင္းပါ။ သို႔ေသာ္ ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို က်င့္သုံးလာတဲ့အခ်ိန္ကစၿပီး ဒီေန႔အခ်ိန္ထိ မပီမျပင္ ရွိေနေသးတဲ့ ပညာေရးမူ၀ါဒမ်ားေၾကာင့္ တိုင္းျပည္ အတြက္ ေနာက္ေၾကာင္းမေအးသလို ခံစားေနမိျခင္းပါ။ ဒီအတြက္ ဘယ္သူေတြအား သံေတာ္ဦးတင္၍ ဘယ္သူေတြကို အႀကံေပးရမယ္ဆိုတာ မသိႏိုင္ေအာင္ ျဖစ္ေနျခင္းပါ။

          တိုင္းျပည္အတြက္ ပညာေရးစနစ္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမွာ စိတ္၀င္စားတဲ့ ပညာရွင္မ်ား မ်ားစြာရွိပါတယ္။ ဌာနတြင္းမွာလည္း ပညာရွင္မ်ား မ်ားစြာရွိႏိုင္သလို၊ ပင္စင္စား ပညာရွင္မ်ား၊ ပင္စင္ကိုမစားရေသာ္လည္း ျပည္ပမွာ ပညာရပ္မ်ားကို သင္ၾကားခဲ့ၾကၿပီး၊ ျပည္တြင္းမွာ ျပန္လည္ေရာက္ရွိေနၾကေသာ ပညာရွင္မ်ား မ်ားစြာရွိေနျခင္းပါ။ ပညာေရးမူ၀ါဒမ်ား ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး၌ အမ်ားစုက စိတ္၀င္တစားရွိေနၾကျခင္းပါ။ သို႔ေသာ္ ေျပာခ်င္တယ္၊ ေျပာခြင့္မရွိ။ ေရးခ်င္တယ္၊ ေရးအားမရွိ။ တင္ျပေဆြးေႏြးခ်င္တယ္၊ တင္ျပေဆြးေႏြးဖို႔ အခြင့္ အလမ္းမရွိ။ ဒီေတာ့လဲ အားမတန္လို႔ မာန္ေလွ်ာ့ထားသူေတြကလည္း ဒုေဒးပါ။

          စာေရးသူအျမင္ကေတာ့ ပညာေရးဆိုင္ရာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအတြက္ ရွင္းရွင္းပဲ စဥ္းစားမိတယ္။ အမ်ားစဥ္းစားသလို TCA (ဆရာဗဟိုျပဳသင္ၾကားနည္း) စနစ္ထက္ CCA (ကေလးဗဟုိျပဳသင္ၾကားနည္း) စနစ္ကို ျပဳျပင္ေျပာင္လဲ က်င့္သုံးေပးမယ္ဆိုရင္ ကေလးေတြရဲ့ ပညာေရးဟာ အတတ္ျမန္ႏိုင္တယ္လို႔ ယူဆသူေတြလို မယူဆမိပါ။

အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ဆရာတစ္ေယာက္မွာ ရွိသင့္ရွိထိုက္ေသာ ပညာအရည္အခ်င္းမရွိပဲနဲ႔ ဘယ္လိုပင္ ကေလးဗဟုိျပဳနည္းနဲ႔ဲသင္သင္ အရည္အေသြးကို နားလည္တဲ့ ေက်ာက္ေသြးသမားမရွိခဲ့ရင္ ေက်ာက္ရိုင္းတုံးဟာ တန္ဖိုးရွိေသာ ေက်ာက္မ်က္ရတနာ ျဖစ္လာႏိုင္စရာ အေၾကာင္းမရွိပါ။ ထိုေၾကာင့္ ဆရာတစ္ေယာက္မွာ ရွိသင့္ရွိထိုက္ေသာ ပညာအရည္အခ်င္းရွိဖို႔က သာလြန္၍ အေရးႀကီးေၾကာင္း ယူဆမိျခင္းပါ။

          အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၊ ကာလီဖိုးနီးယားျပည္နယ္တြင္ က်င့္သုံးေနတဲ့ ပညာေရးစနစ္ကို နမူနာအျဖစ္ တင္ျပပါရေစ။ မူလတန္း၊ အလယ္တန္း၊ အထက္တန္းေက်ာင္းမ်ား၌ ေက်ာင္းဆရာျဖစ္လိုသူမ်ားသည္ ဘြဲ႔ရၿပီးသူလည္းျဖစ္ရမည္။ စတိတ္ေက်ာင္းမ်ားမွ (၂)ႏွစ္သင္ၾကားပို႔ခ်ေသာ ဆရာျဖစ္သင္တန္းကို ေအာင္ျမင္ၿပီး ဆရာျဖစ္သင္တန္းေအာင္လက္မွတ္ကို ရရွိထားသူလည္းျဖစ္ရမည္။ ဤသူမ်ဳိးကိုသာ ေက်ာင္းဆရာခန္႔ၾက၍ ဤမူႏွစ္ခ်က္ကို ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ ဆရာအရည္အေသြးသည္ တပည့္တစ္ေယာက္ရဲ့ ပညာအရည္အေသြးမ်ား ျမွင့္တင္ေပးႏိုင္ဖို႔ မည္၍မည္မွ် အေရးပါေနေၾကာင္း  သေဘာေပါက္ႏိုင္ျခင္းပါ။  

          ပညာေရးပတ္သက္၍ အေနာက္တိုင္း ဖီလိုဆိုဖီ၌ ေက်ာင္းဆရာက ေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္ကို ပညာရပ္တစ္ခုကို သင္ၾကားေပးရာ၌ ပညာရပ္ကိုသာ သင္ျခင္းသက္သက္မဟုတ္ပဲ၊ ကရက္တီကယ္ သင့္ကင္း (critical thinking) လို႔ေခၚတဲ့ သင္ၾကားနည္းမ်ဳိးႏွင့္ စဥ္းစားေတြးေခၚတတ္ေအာင္ ကူညီေပးျခင္းမ်ဳိးျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုကေရးတီးက ေျပာဆိုညႊန္းၾကားထားခဲ့တယ္။

ဥပမာ၊ ေယာက္သြားတစ္ေကာင္ရဲ့ ကိုယ္ထဲမွာ မရွိေသးတဲ့ ပုလဲလုံးကို ထည့္ခိုင္းျခင္းမ်ိဳးမဟုတ္ပဲ၊ ကိုယ္ထဲမွာ ရွိေနၿပီးျဖစ္တဲ့ ပုလဲလုံးကို မကြဲ၊ မအက္၊ မေက်မြရေအာင္ ဘယ္လိုထုတ္ယူႏိုင္တယ္ဆိုတာကို ကူညီေပးျခင္းျဖစ္တယ္။ ဒီလိုပါပဲတဲ့ ဆရာတစ္ေယာက္က ေက်ာင္းသား မ်ားအား အရည္အခ်င္းမ်ားကို သင္ေပးျခင္းမ်ဳိးမဟုတ္ပဲ၊ ရွိၿပီးသား အရည္အခ်င္းမ်ားကို ဘယ္လိုသုံးႏိုင္တယ္ဆိုတာ ကူညီေပးျခင္းပါတဲ့။

          ဒီအေတြးေခၚကို ေထာက္ဆၿပီး အေနာက္တိုင္းဖီလိုဆိုဖီ၌ ဆရာကို သင္ေပးသူ (teacher) အေနအထားမ်ဳိးထက္ ကူညီသူ၊ ညႊန္ျပသူ (Instructor) အေနႏွင့္ ေ၀ၚဟာရတစ္မ်ဳိး ထြက္ေပၚလာျခင္းပါ။ 

ဥပမာ၊ သခ်ၤာဘာသာရပ္ကို သင္ၾကားျပသရာ၌ ဆရာက (၁+၁=၂၊ ၂+၂=၄၊ ၁+၂=၃၊ ၂+၃=၅) စသည္ျဖင့္ ဤမွ်ေလာက္ကို သင္ျပေပးလိုက္လွ်င္ ပင္ကုိယ္အရည္အေသြးရွိေသာ ေက်ာင္းသားမ်ားသည္ ဆရာက သင္ၾကားျပသထားျခင္းမရွိေသာ (၃+၄=၇၊ ၄+၅=၉) စသည္တို႔ကို အလိုလို ေလ့လာၿပီးသား ျဖစ္ေနျခင္း ျဖစ္တယ္။ ကိန္းဂဏန္းမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ ဘာႏွင့္ဘာ ေပါင္းရင္ ဘယ္ကိန္း ဂဏန္းျဖစ္လာႏိုင္တယ္ဆိုတာ ၪာဏ္ထဲမွာ အလိုလို သိျမင္လာႏိုင္ျခင္းျဖစ္တယ္။ ဒါကို အေနာက္တိုင္း ဖီလိုဆိုဖီမ်ား၌ အင္တ်ဴေရးတစ္ဗ္ မက္သမက္တစ္ခ္ (Intuative Mathematic) လို႔ ေဖၚျပထားျခင္းပါ။

          သို႔ေသာ္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့ ပညာေရးစနစ္သည္ က်က္မွတ္တဲ့သင္ၾကားနည္းစနစ္မ်ဳိးကို အေလးေပးလြန္း၍ အရည္အခ်င္းအားနည္းေသာ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူမ်ားအတြက္ စဥ္စားေတြးေခၚတတ္ေအာင္ (Critical Thinking) စနစ္ကို အသုံးျပဳတတ္ေအာင္ သင္ၾကားေပးထားျခင္းမ်ဳိးမရွိ၍ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူအမ်ား စုဟာ အခ်ိန္ကုန္သေလာက္၊ လူပင္ပမ္းသေလာက္ စာမတတ္ႏိုင္ေအာင္ ရွိေနျခင္းျဖစ္တယ္။ ဥပမာ၊ ပညာအရည္အေသြးအားနည္းေသာ ေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္သည္ (၂+၃) ကိုေပါင္းရင္ အေျဖက (၂+၃=၅) ငါးရတယ္ဆိုတာ သညာျဖင့္ က်က္မွတ္ထားႏိုင္ေသာ္လည္း (၃+၂) ကိုေပါင္းရင္ အေျဖက ဘာဆိုတာ မသိတဲ့ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူအခ်ဳိ႔လည္း ရွိေနျခင္းပါ။ ထိုေၾကာင့္ က်က္မွတ္တဲ့စနစ္သည္ သခ်ၤာလို ဘာသာရပ္မ်ား၌ ဘယ္လိုနည္းနဲ႔မွ အဆင္မေျပႏိုင္ေၾကာင္း တင္ျပလိုျခင္းပါ။

          က်က္မွတ္ရေသာ ၀ိဇၨာဘာသာရပ္မ်ား၌လည္း ကရက္တီကယ္ သင့္ကင္း (critical thinking) နည္းျဖင့္ မသင္ၾကားျခင္း၊ ပရိုဂ်က္ျပဳလုပ္ရေသာနည္းျဖင့္ မသင္ၾကားျခင္း၊ ဆရာႏွင့္ေက်ာင္းသား အေမးအေျဖျပဳလုပ္၍ျဖစ္ေစ၊ အျပန္အလွန္ ေဆြးေႏြး၍ျဖစ္ေစ ဤနည္းစနစ္ျဖင့္ မသင္ၾကားျခင္း၊ စာၾကည့္တိုက္မ်ားသို႔ သြားေရာက္၍ လုိအပ္သည့္ ေဒတာ (Data) မ်ားကို ကိုယ္တိုင္ရွာေဖြႏိုင္ေသာ နည္းစနစ္မ်ားကို မသင္ၾကားျခင္း၊ အုပ္စုငယ္မ်ားဖြဲ႔၍ အတန္းသားမ်ားေရွ႔၌ အုပ္စုအလိုက္ ထြက္ေျပာရေသာ သင္ၾကားနည္းမ်ဳိးျဖစ္တဲ့ ပရဲဆင့္ေတးရွင္း (Presentation) ျပဳလုပ္ရေသာနည္းျဖင့္ သင္ၾကားမေပးျခင္း၊ ဖီးလ္တရစ္ပ္ (Field Trip) လို႔ေခၚတဲ့ ကိုယ္တိုင္ ကိုယ္က် ကြင္းဆင္းေလ့လာရေသာ စနစ္မ်ဳိးျဖင့္ သင္ၾကားမေပးျခင္း စေသာ ေခတ္သစ္ပညာသင္ၾကားနည္းစနစ္မ်ားကို အသုံးမျပဳၾက၍ သုံးေလးလႏွင့္ ၿပီးဆုံးႏိုင္ေသာ ဘာသာရပ္မ်ားကို ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူမ်ားသည္ က်ားကုပ္၊ က်ားခဲ ႏွစ္ေပါက္ဆိုသလို က်က္မွတ္ေသာနည္းျဖင့္ ပညာသင္ၾကားေနၾကရ၍ မ်ားစြာ စိတ္မေကာင္းျဖစ္တယ္။  

          အက်ဳိးဆက္အေနႏွင့္ အာရွႏိုင္ငံမ်ားရွိ ေခတ္မီေသာေက်ာင္းမ်ား၊ အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားရွိ စနစ္ရွိေသာ ေက်ာင္မ်ား၌ ပညာသင္ၾကားေနၾကေသာ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူမ်ားကဲ့သို႔ အားလပ္ေသာ စေန၊ တနဂၤေႏြ ေန႔မ်ား၌ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူမ်ားသည္ မိမိတို႔၀ါသနာပါေသာ ဥပမာ၊ ေဘာလုံးကန္ျခင္း၊ ဘတ္စကက္ ပုတ္ျခင္း၊ တင္းနစ္ရုိက္ျခင္းစေသာ အားကစားမ်ားကို ကစားရန္ အခ်ိန္မ်ားမေပးႏိုင္ၾက၍ ကိုယ္လက္အဂၤါ ထြားႀကိဳင္းမွုႏႈန္းမွာလည္း (အမ်ားႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ ႏႈိင္းစာလွ်င္) ႀကဳံလွီေနျခင္းကို ေတြ႔ေနရျခင္းပါ။ က်က္စာမ်ား ႏွင့္၀န္ပိေနေသာ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူမ်ားသည္ စေန၊ တနဂၤေႏြလို အားလပ္ရက္မ်ား၌ ကြန္ပ်ဳတာ သင္တန္းမ်ား၊ ပန္းခ်ီသင္တန္းမ်ား၊ ဂီတသင္တန္းမ်ားအျပင္၊ ဘာသာေရး၀ါသနာပါေသာ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူမ်ားသည္ မိမိတို႔၀ါသနာပါရာ ဆႏၵမ်ားကို မျဖည့္ဆည္းႏိုင္ၾက၍ စိတ္ပုိင္းဆိုင္ရာမွာလည္း ယုံၾကည္ ခ်က္မ်ား ေပ်ာက္ဆုံးေနသကဲ့သို႔ ရွိေနျခင္းမ်ဳိးကို ေတြ႔ရွိႏိုင္ျခင္းပါ။

          တိုင္းျပည္တစ္ျပည္၌ ပညာေရးစနစ္မ်ား အားနည္းခၽြတ္ယြင္းလာေသာအခါ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူ မ်ား၏ ပညာအရည္အခ်င္းမ်ား နိမ့္က်ေနျခင္းအတြက္ ဟုိလူအား အျပစ္တင္ရေတာ့မလိုလို၊ ဒီလူအား အျပစ္တင္ရေတာ့မလိုလို ျဖစ္ေနတတ္ျခင္းပါ။ တကယ္ေတာ့ ပညာေရးသမိုင္းကို ျပန္လည္ေလ့လာ သုံးသပ္ ၾကည့္မည္ဆိုလွ်င္ အားလုံးမွာ တာ၀န္မကင္းပါ။ အစိုးရမွာလည္း တာ၀န္ရွိသလို၊ ျပည္သူမ်ားမွာလည္း တာ၀န္ေတြရွိေနျခင္းပါ။ ပညာေရးမူ၀ါဒမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ အတိတ္သမိုင္းကို ျပန္လည္မေဖၚလိုပါ။ ပစၥဳပၸန္ သမိုင္းေကာင္းဖို႔ႏွင့္ အနာဂတ္သမိုင္းမ်ား ပုိမိုေကာင္းမြန္ႏိုင္ဖို႔ ယခုပစၥဳပၸန္လူသားမ်ားျဖစ္ၾကတဲ့ ရဟန္းရွင္လူ ျပည္သူမ်ား အားလုံးမွာ တာ၀န္ရွိေနျခင္းပါ။ ၀ုိင္း၀န္းစဥ္းစားအေျဖရွာ၍ စုေပါင္းလုပ္ႏိုင္ၾကဖို႔ပါ။

          ထိုေၾကာင့္ ပညာေရးမူ၀ါဒမ်ားကို အလွ်င္အျမန္ ျပင္ႏိုင္ဖို႔ အေျခခံႏွင့္ အထက္တန္းပညာေရး မူ၀ါဒမ်ားကို စဥ္းစားေပးၾကရာ၌ တကၠသိုလ္ပညာေရးကိုမူ အပိုင္းအျခားထားၿပီး ျပဳျပင္ေပးႏိုင္ၾကဖို႔ပါ။  ဥပမာ၊ ရန္ကုန္ အင္ဂ်င္နီယာတကၠသိုလ္၊ မႏၱေလး အင္ဂ်င္နီယာတကၠသိုလ္စေသာ တကၠသိုလ္ႀကီးမ်ား၊ ရန္ကုန္ ၀ိဇၹာသိပၸံတကၠသိုလ္မ်ား၌ သင္ၾကားပုိ႔ခ်ေပးေသာ အထူးျပဳ ဘာသာရပ္မ်ားကဲ့သို႔ေသာ တကၠသိုလ္ပညာရပ္ မ်ားကို အပိုင္းအျခားထားၿပီး ျမ်င့္တင္ေပးရန္ျဖစ္ေသာ္လည္း အေျခခံပညာမူလတန္းမ်ား၊ အေျခခံပညာ အလယ္တန္းမ်ားႏွင့္ အေျခခံပညာအထက္္တန္းမ်ား၏ ပညာေရးမူ၀ါဒမ်ားကိုမူ အပိုင္းအျခားမထားပဲ တစ္ျပည္လုံး တေျပးညီ ပညာသင္ၾကားႏိုင္ေအာင္ မသင္မေနရပညာေရးမ်ဳိးျဖစ္ေအာင္၊ အခမဲ့ပညာေရးမ်ဳိး ျဖစ္ေအာင္ က်ဳရွင္မလိုတဲ့ ပညာေရးမ်ဳိးျဖစ္ေအာင္ ႏိုင္ငံေတာ္မွ ပညာေရးမူ၀ါဒမ်ားကို အလွ်င္အျမန္ ျပဳျပင္ျပ႒ာန္းေပးႏိုင္ရန္ အထူးလိုအပ္လွ်က္ရွိေနပါေၾကာင္း တိုက္တြန္းလိုျခင္းပါ။ ခ်မ္းသာစြာ အပ္စက္ႏိုင္ၾကပါေစ။

ေဒါက္တာဓမၼပိယ (ITBMU)

(Photo – ict.com.mm)