>
ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ စာေပအႏုပညာ (၅၆)
ေလာကနီတိမွ ႏိုင္ငံေရးသေဘာတရားမ်ား
ထိန္လင္း
မတ္ ၄၊ ၂၀၁၀
ႏိုင္ငံေရးစာေပေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေဆြးေႏြးတဲ့အခါ စကားေျပနဲ႔ေရးသားထားတဲ့ မ်က္ေမွာက္ေခတ္ စာေပေတြကိုသာ မဟုတ္ဘဲ ပ်ဳိ႔ကဗ်ာ၊ ျပဇာတ္၊ နီတိ အစရွိတဲ့ ေရွးေခတ္စာေပေတြကိုပါ ထည့္သြင္းရမွာျဖစ္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ သက္ဦးဆံပိုင္ ပေဒသရာဇ္ေခတ္၊ တေသြးတသံတမိန္႔ ဘုရင္စံနစ္ လက္ေအာက္မွာ ေပၚထြန္းခဲ့တဲ့ စာေပေတြ ျဖစ္ေပမယ့္ မ်က္ေမွာက္ကာလနဲ႔ လိုက္ေလ်ာညီေထြျဖစ္မႈေတြ၊ အတုယူလိုက္နာစရာေတြ ရွိေနတဲ့အေၾကာင္း ဆက္စပ္စဥ္းစားႏိုင္ဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။
အခုတပတ္မွာေတာ့ အမ်ားနဲ႔ ရင္းႏွီးၿပီးသားျဖစ္တဲ့ ‘ေလာကနီတိ’က ႏိုင္ငံေရးဆိုင္ရာ အဆိုအမိန္႔မ်ား အေၾကာင္း ေဆြးေႏြးတင္ျပသြားမွာျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာျပည္မွာ နီတိစာေပေခတ္ ရွိခဲ့ၿပီး အဲဒီအထဲမွာ ထင္ရွားတဲ့ နီတိက်မ္း ၅ က်မ္းရွိခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီက်မ္းေတြက တကြၽန္းနီတိ၊ ေလာကနီတိ၊ ရာဇနီတိ၊ ဓမၼနီတိ နဲ႔ မဟာရဟနီတိ တို႔ ျဖစ္ၿပီး နီတိက်မ္းေက်ာ္ ၅ က်မ္းလို႔ ေခၚဆိုၾကပါတယ္။ နီတိဆိုတာ ‘လမ္းညႊန္’လို႔ အဓိပၸာယ္ရတဲ့အတြက္ ေလာကနီတိ ဆိုတာ ေလာက လူသားတို႔ လိုက္နာက်င့္ေဆာင္အပ္တဲ့ လူမႈစည္းကမ္း၊ လူမႈက်င့္ဝတ္မ်ား လို႔ ဆိုရမွာျဖစ္ပါတယ္။
မူရင္း ‘ေလာကနီတိ’က်မ္းကို ပင္းယေခတ္ ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၇၁၄ ခုႏွစ္ ေလးစီးရွင္ေက်ာ္စြာ ဘြဲ႔ခံ သီဟသူမင္း လက္ထက္မွာ ပညာရွိ ‘သီရိမဟာ စတုရဂၤဗလ’ အမတ္ႀကီးက ပါဠိဘာသာနဲ႔ ျပဳစုခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ေလာကနီတိက်မ္းကို ဗုဒၶြစာေပ၊ ျမန္မာက်မ္းေတြနဲ႔ မာဂဓဘာသာတို႔နဲ႔ ေပၚထြန္းခဲ့တဲ့ ေရွးေဟာင္းနီတိက်မ္းေတြက ေကာင္းႏိုးရာရာေတြကို စုစည္းျပဳစုထားတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္း ၆ဝဝ ေက်ာ္က ေရးသားခဲ့တဲ့ ဒီပါဠိက်မ္းကို ဘႀကီးေတာ္ဘုရားလက္ထက္ သကၠရာဇ္ ၁၁၉၆ ခုႏွစ္မွာ ဆရာေတာ္ဦးဗုဓ္က ျမန္မာဘာသာ ျပန္ဆိုခဲ့ၿပီး အခုအခါမွာေတာ့ ျမန္မာျပန္ဆိုၿပီး မူကြဲအမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႔ အဖြင့္က်မ္းေတြလည္း ရွိေနပါၿပီ။ စတုရဂၤဗလ အမတ္ႀကီး ျပဳစုခဲ့တဲ့ ေလာကနီတိက်မ္းမွာ ဂါထာပုဒ္ေရေပါင္း ၁၆၇ ပုဒ္ ပါဝင္ၿပီး ပ႑ိတက႑၊ သုဇနက႑၊ ဗာလဒုဇၨနက႑၊ မိတၱက႑၊ ဣတၳိက႑၊ ရာဇက႑၊ ပကိဏၰကက႑ ဆိုၿပီး အခန္း ၇ ခု ခြဲျခားထားပါတယ္။
အဲဒီအခန္း ၇ ခုမွာ မင္းဧကရာဇ္တို႔နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ‘ရာဇက႑’တစ္ခုတည္းသာ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ ဆက္စပ္ေနလိမ့္မယ္လို႔ ယူဆႏိုင္ေပမယ့္ က်န္တဲ့အခန္းေတြက နီတိေတြဟာလည္း ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ ဆက္စပ္ေတြးေတာလို႔ ရႏိုင္ပါတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္
“ျခေသၤ့တို႔မည္သည္ ငတ္မြတ္ဆာေလာင္ေသာ္လည္း ျမက္ သစ္ရြက္ကိုမူ မစား။ ပညာရွိ သူေတာ္ေကာင္းတို႔သည္လည္း ဆင္းရဲဒုကၡႀကံဳရေသာ္လည္း မေကာင္းမႈဒုစရိုက္ကို လက္မခံ အက်င့္သီလကို ေစာင့္ထိန္းၾကကုန္၏။” ဆိုတဲ့ နီတိ၊
“ျမင့္ျမတ္ေသာ မ်ဳိးႏြယ္ကို ေစာင့္သူသည္ ဆင္းရဲျခင္းသို႔ေရာက္ေသာ္လည္း ယုတ္ညံ့ေသာအမႈကို မျပဳ။” ဆိုတဲ့နီတိ၊
“သူယုတ္မာသည္ သူေတာ္ေကာင္းကို ေတြ႔ျမင္လွ်င္ ခ်ဳပ္ခ်ယ္ညွဥ္းဆဲျခင္း ျပဳလို၏။” ဆိုတဲ့နီတိ၊
“အေနာက္က ေနထြက္ရာ၏။ ျမင္းမိုရ္ေတာင္ ယိုင္ညြတ္ရာ၏။ ငရဲမီး ေအးရာ၏။ ေတာင္ထိပ္၌ ၾကာပြင့္ရာ၏။ သူေတာ္ေကာင္း စကားသည္ကား တရံတဆစ္မွ် မေဖာက္ျပန္ရာ။”ဆိုတဲ့ နီတိေတြဟာ သူေတာ္ေကာင္းေတြနဲ႔ ဆက္စပ္တဲ့အခန္းမွာ ပါဝင္ေနေပမယ့္ ႏိုင္ငံေရးအေျခအေနေတြေပၚမွာ ဆက္စပ္ၿပီး ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ အျဖစ္အပ်က္ေတြနဲ႔ ယွဥ္တြဲၾကည့္ႏိုင္ပါတယ္။
ရာဇက႑ မွာေတာ့ တိုင္းျပည္ဆိုတာ အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ အစိုးရ၊ မင္းဧကရာဇ္ ရွိဖို႔လိုအပ္ေၾကာင္း၊ ျပည္သူတို႔အေနနဲ႔ ကိုယ့္ရဲ႕အရွင္သခင္ကို အားကိုးသင့္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသလို အျခားတဖက္မွာေတာ့ မိမိတို႔ရဲ႕ အသက္ကိုပါ ရန္ရွာႏိုင္တဲ့အတြက္ မင္းဧကရာဇ္တို႔ကို မထိမပါး ေရွာင္ရွားသင့္တယ္လို႔ လမ္းညႊန္ထားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အေကာင္းအဆိုး ၂ မ်ဳိးစလံုး ေဖာ္ျပထားတယ္လို႔ ဆိုရပါလိမ့္မယ္။ ရာဇက႑ တခုလံုးကို ၿခံဳၾကည့္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ျပည့္ရွင္မင္း ဒါမွမဟုတ္ အစိုးရအေနနဲ႔ ဘယ္လိုအရည္အခ်င္းေတြ ရွိရမယ္၊ ဘာေတြကို လိုက္နာရမယ္ဆိုတာေတြကို ညႊန္ျပထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ သည္းခံျခင္း၊ ႏိုးၾကားျခင္း၊ ထၾကြလံု႔လရွိျခင္း၊ ေဝဖန္ပိုင္းျခားတတ္ျခင္း၊ သနားၾကင္နာျခင္း၊ အေျမာ္အျမင္ႀကီးျခင္း ဆိုတဲ့ နာယကဂုဏ္ ၆ ပါးနဲ႔ ျပည့္စံုသင့္တယ္လို႔ လမ္းညႊန္ထားသလို တိုင္းသူျပည္သား မေကာင္းရင္ မင္းအစိုးရမွာ တာဝန္ရွိတယ္လို႔ ဆိုထားပါတယ္။
တိုင္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္သူေတြအေနနဲ႔ တိုင္းျပည္အက်ဳိးအတြက္ ဘယ္ေလာက္လံု႔လထုတ္သင့္တယ္ ဆိုတာနဲ႔ပတ္သက္လို႔ လမ္းညႊန္ရာမွာေတာ့
“မင္းအစိုးရမည္သည္ တိုင္းျပည္၏ အခြန္အတုတ္ ရမရ၊ မ်ဳိးရိကၡာ ျပည့္စံုျခင္း ရွိမရွိ ကိုယ္တိုင္သိေအာင္ ျပဳရာ၏။ အမႈထမ္းမ်ား တာဝန္ေက်ပြန္ေအာင္ ထမ္းေဆာင္ျခင္း ရွိမရွိကိုလည္း ကိုယ္တိုင္သိေအာင္ ျပဳရာ၏။ ႏွိမ့္ခ် အေရးယူထိုက္သူမ်ားကို ႏွိမ့္ခ် အေရးယူ၍ ခ်ီးျမွင့္ေျမွာက္စားထိုက္သူမ်ားကို ခ်ီးျမွင့္ေျမွာက္စားရာ၏။”လို႔ ဆိုထားသလို
“ဖုန္းေတာင္းယာစကာမ်ားအဖို႔ ေန႔ေရာညပါ အိပ္စက္ၾကေစကာမူ၊ သာမန္ ရပ္သူရြာသားမ်ားအဖို႔ ညဥ့္သံုးယာမ္စလံုး အိပ္စက္ၾကေစကာမူ၊ မွဴးမတ္ ပညာရွိမ်ားသည္ကား ညဥ့္သံုးယာမ္တြင္ ႏွစ္ယာမ္သာလွ်င္ အိပ္စက္ရာ၏။ ျပည့္ရွင္မင္းသည္ကား ညဥ့္သံုးယာမ္တြင္ တစ္ယာမ္သာလွ်င္ အိပ္စက္ရာ၏။” လို႔ဆိုထားပါတယ္။
အမူအက်င့္ေတြနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ လမ္းညႊန္ခ်က္မ်ားမွာလည္း
“စကားကို ဗေလာင္းဗလဲ မေျပာမဆိုရာ။ ဟုတ္တိုင္းမွန္ရာ တည္ၾကည္စြာလွ်င္ တသမတ္တည္း ေျပာဆိုရာ၏။ မင္းသည္လည္းေကာင္း၊ ရဟန္းသည္လည္းေကာင္း၊ ပညာရွိ သူေတာ္ေကာင္းတို႔သည္လည္းေကာင္း ေျဖာင့္မွန္စြာလွ်င္ တသမတ္တည္းသာ စကားဆိုၾကကုန္၏။” လို႔ ဆိုထားသလို
“အိမ္ယာေထာင္ထား အၾကင္ေယာက္်ားသည္ ပ်င္းရိမူ မေကာင္း။ ရဟန္းသည္ ကိုယ္ႏႈတ္ႏွလံုးကို ေစာင့္ထိန္းျခင္း မရွိမူ မေကာင္း။ မင္းအစိုးရသည္ မဆင္မျခင္ ျပဳေလ့ရွိမူ မေကာင္း။” လို႔ ဆိုထားျပန္ပါတယ္။
ျမန္မာဘာသာနဲ႔ အဂၤလိပ္ဘာသာ ျပန္ဆိုထားတဲ့ ေလာကနီတိ အဆိုအမိန္႔ေတြကို စစ္အစိုးရထုတ္ သတင္းစာေတြမွာ ၁၉၉၉ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ ၂ဝ ရက္ေန႔က စၿပီး ေန႔စဥ္ေဖာ္ျပခဲ့တာမို႔ အုပ္စိုးသူေတြအပါအဝင္ သိန္းေပါင္းမ်ားစြာေသာသူေတြက အႀကိမ္ႀကိမ္ ဖတ္မိၾကမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘယ္သူေတြအတြက္ ရည္ညႊန္းလို႔ ဘယ္သူေတြက လိုက္နာၾကသလဲ ဆိုတာကေတာ့ စဥ္းစားစရာျဖစ္ပါတယ္။
အဖြဲ႔အစည္း အသင္းအပင္းေတြမွာ ဦးေဆာင္သူေတြ ဆင္ျခင္သင့္တဲ့ အခ်က္တစ္ခုကိုလည္း ရာဇက႑ ထဲမွာ ေတြ႔ရပါတယ္။ အဲဒါကေတာ့
“အၾကင္အရပ္၌ ေနာက္လိုက္မရွိ၊ ေခါင္းေဆာင္ခ်ည္းသာ မ်ားအ့ံ။ နာခံသူမရွိ၊ ပညာရွိဆရာ လုပ္လိုသူခ်ည္းသာ မ်ားအ့ံ။ ႏွိမ့္ခ်သူမရွိ၊ အႀကီးအျမတ္ျဖစ္လိုၾကသူခ်ည္းသာ ျဖစ္အံ့။ ထိုသူတို႔ လုပ္သမွ် ကိစၥအဝဝသည္ ပ်က္စီးရ၏။” ဆိုတဲ့ အဆိုအမိန္႔ ျဖစ္ပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ လူ႔ေဘာင္ေကာင္းစားေရးအတြက္ ရည္ရြယ္ထားတဲ့ နိတိေတြ၊ လမ္းညႊန္ခ်က္ေတြဆိုတာ တကယ္ပဲ လိုက္နာႏိုင္သူေတြရွိပါမွ ပိုၿပီး တန္ဖိုးရွိမွာျဖစ္သလို အဲဒီလို လိုက္နာသူေတြ မ်ားျပားပါမွ ေလာကလူ႔ရြာ သာယာမွာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ။
ထိန္လင္း (၂၉၊ ၉၊ ၂ဝဝ၉)
၂ဝဝ၉ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ ၂ ရက္ ေနာ္ေဝအေျခစိုက္ ဒီမုိကရက္တစ္ျမန္မာ့အသံ၏ ထုတ္လႊင့္ခ်က္အား ျပန္လည္ေဖာ္ျပပါသည္။
သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ
