(မုိးမခ) စက္တင္ဘာ ၁၈၊ ၂၀၁၈
လက္ရွိျမန္မာ့ျပည္ႏိုင္ငံေရးတြင္ ေရြးေကာက္ပြဲႏိုင္ငံေရးက အဓိကေရစီးေၾကာင္းျဖစ္ေနသည္။ NLD အေနႏွင့္ လူထုအား ထိခိုက္နစ္နာေစမည့္ လမ္းမေပၚသုိ႔ထြက္ျခင္းအမႈကို အားေပးမည္မဟုတ္ဘဲ ေစ့စပ္ေဆြးေႏြး အေျဖရွာသည့္လမ္းေၾကာင္း လႊတ္ေတာ္လမ္းေၾကာင္းသာသြားမည္ဟူ၍ NLD ေခါင္းေဆာင္ကလည္း ထပ္၍ထပ္၍ အတည္ျပဳေျပာဆိုထားၿပီးျဖစ္ေပ သည္။ ဤသုိ႔ေသာအေျခအေနတြင္ ေရြးေကာက္ပြဲႏွင့္ လႊတ္ေတာ္လမ္းေၾကာင္းသည္ ျမန္မာျပည္နိုင္ငံေရး၏ အဓိကေရစီး ေၾကာင္း ျဖစ္၍ေနေပေတာ့သည္။ လက္ရွိလႊတ္ေတာ္ႏွင့္ အစိုးရသက္တမ္းအေျခအေနမ်ားေပၚမူတည္၍ ၂၀၂၀ ေရြးေကာက္ ပြဲအား ေမွ်ာ္ေတြးတြက္ဆရန္ လိုသည္။ ဤသုိ႔ ႀကိဳတင္တြက္ဆျခင္းသည္ ႏိုင္ငံေရးအင္အားစုအသီးသီးအေနႏွင့္ ႀကိဳတင္ ျပင္ဆင္နိုင္ရန္ အလားအလာမ်ားကိုတြက္ဆနိုင္ရန္ မူဝါဒမ်ား၊ ေပၚလစီမ်ား ခ်မွတ္နိုင္ရန္အတြက္ လိုအပ္ေပသည္။
● ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ
၂၀၀၈ ခုႏွစ္ အေျခခံဥပေဒ၏အဖြင့္ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္သည္အေျပာင္းအလဲအတြက္ တဖက္သတ္ပုံသြင္းထားသည့္ ရလဒ္ျဖစ္ေပသည္။ လြတ္လပ္၍ တရားမွ်တေသာ ေရြးေကာက္ပြဲအျဖစ္သတ္မွတ္ၿပီး ၂၀၁၀ ရလဒ္ ကိန္းဂဏန္းမ်ား အား ကိုးကားရန္ မျဖစ္နိုင္ေပ။ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲကာလက အဓိကအတိုက္အခံနိုင္ငံေရးပါတီမ်ားလည္း မပါဝင္ေသးသည့္ျပင္တိုင္းရင္းသားပါတီအခ်ဳိ႕အေနႏွင့္ စတင္ဖြဲ႕စည္းခါစျဖစ္၍ အေျခမက်ေသးသက့ဲသုိ႔ အားေကာင္းေမာင္းသန္ မျဖစ္ေသးေပ။ ထုိ႔ျပင္ အခ်ဳိ႕ကလည္း ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒကို မယုံၾကည္ႏိုင္သျဖင့္ ေရြးေကာက္ပြဲလမ္းေၾကာင္းကို ေရြးခ်ယ္ျခင္းမျပဳ ၾက ေသးေပ။ ၂၀၁၂ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ NLD ပါဝင္ယွဥ္ၿပိဳင္အႏိုင္ရၿပီးေနာက္တြင္ ေရြးေကာက္ပြဲအား အေလး ထားလာၾကသည္။ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ NLD အနိုင္ရၿပီး အစိုးရအာဏာ လႊဲေျပာင္းယူနိုင္ေသာအခါ ေရြးေကာက္ပြဲလမ္း ေၾကာင္းသည္ အားထားေလာက္သည္ (သုိ႔မဟုတ္) လက္ရွိျမန္မာျပည္နိုင္ငံေရး၏ထြက္ေပါက္ဟု ယူဆလာၾကသည္။
၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ NLD တုိ႔ ေတာင္ၿပိဳ ကမ္းၿပိဳ အႏိုင္ရရွိသည္ဟု ဆိုၾကသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ပုဂၢိဳလ္ေရး ၾသဇာ၊ NLD ၏ နိုင္ငံေရးသိကၡာတုိ႔အျပင္ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ား၏ ႏွစ္ငါးဆယ္ေက်ာ္ၾကာ အုပ္ခ်ဳပ္မႈကို စိတ္ပ်က္ေနၿပီျဖစ္ေသာ လူထုက “မွ … တပါး .. အျခားေရြးစရာမရွိ” ဟုဆိုကာ NLD အား မဲပုံေပးလိုက္ျခင္းျဖင့္ NLD အနိုင္ရခ့ဲသည္။ ထို ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲအား နိုင္ငံတကာအကဲခတ္မ်ားေအာက္တြင္ ျပဳလုပ္ခ့ဲၿပီး ျပႆနာအနည္းအက်ဥ္းမွ်ရွိေသာ္လည္း လြတ္လပ္၍ တရားမွ်တေသာ ေရြးေကာက္ပြဲဟု ဆိုခ့ဲၾကသည္။ သုိ႔ျဖစ္ရာ ထိုေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္မ်ားႏွင့္ အေျခအေနမ်ားကိုတြက္ဆ၍ ၂၀၂၀ ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္အား တြက္ဆၾကည့္လိုပါသည္။
● ၂၀၁၅ ႏွင့္ NLD
၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ NLD ပါတီသည္ ျပည္မရွိ တိုင္းေဒသႀကီး (၇) ခုအနက္ မႏၲေလးတိုင္းမွအပ က်န္တိုင္း ၆ တိုင္းတြင္ အမ်ဳ ိးသားလႊတ္ေတာ္ေနရာ အားလုံးအနိုင္ရရွိခ့ဲသည္။ မႏၲေလးတိုင္းတြင္ ၁၀ ေနရာ အနိုင္ရခ့ဲၿပီး ၂ ေနရာ လက္လႊတ္ခ့ဲသည္။ ျပည္နယ္ ၇ ခု၌လည္း ရခိုင္ျပည္နယ္၌ ၁ ေနရာ၊ ရွမ္းျပည္နယ္၌ ၃ ေနရာျဖင့္ အမတ္ေနရာအမ်ားစု အနိုင္မရခ့ဲေပ။ သုိ႔ေသာ္ က်န္ျပည္နယ္ ၅ ခုျဖစ္သည့္ မြန္ျပည္နယ္တြင္ ၁၁ ေနရာ၊ ကခ်င္ျပည္နယ္ႏွင့္ ကရင္ျပည္နယ္တြင္ ၁၀ ေနရာစီ၊ ကယား ႏွင့္ ခ်င္းျပည္နယ္တြင္ ၉ ေနရာစီျဖင့္ အမ်ားစုအနိုင္ရခ့ဲသည္။ သုိ႔ျဖစ္ရာ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ၌ NLD သည္ တိုင္း ၇ တိုင္း၏ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္အမတ္ေနရာ ၉၇.၆ ရာခုိင္ႏႈန္း အနိုင္ရခ့ဲသည္။ ျပည္နယ္ ၇ ခု၏ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္အမတ္ေနရာ၏ ၆၃ ရာခုိင္ႏႈန္းကို NLD ကရရွိခ့ဲသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ တပ္မေတာ္သားကိုယ္စားလွယ္ ၂၅ ရာခုိင္ႏႈန္းပါဝင္ေသာ အမ်ဳိးသား လႊတ္ေတာ္၌ အမတ္ေနရာ ၆၂.၂ ရာခုိင္ႏႈန္း ရရွိထားခ့ဲသည္။
၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ NLD သည္ တိုင္းေဒသႀကီး ၇ ခုရွိ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္အမတ္ေနရာ ေရြးခ်ယ္ခံရမႈမွာ တန သၤာရီတိုင္း၊ မေကြးတိုင္း၊ ဧရာဝတီတိုင္းေဒသႀကီး ၃ ခုက ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ေနရာအားလုံး NLD က အနိုင္ရရွိၿပီး စစ္ကိုင္း တိုင္း၊ ပဲခူးတိုင္းႏွင့္ ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီးတုိ႔တြင္တေနရာစီသာ အေရးနိမ့္ၿပီး က်န္ေနရာအားလံုး အနိုင္ရရွိခ့ဲသည္။ မႏၱ ေလးတိုင္းေဒသႀကီးမွာေတာ့ ၃၁ ေနရာအနိုင္ရၿပီး ၅ ေနရာ အေရးနိမ့္ခ့ဲပါသည္။ သုိ႔ျဖစ္ရာ တိုင္းေဒသႀကီး ၇ ခုရွိ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ၂၀၇ ေနရာတြင္ NLD မွ ၁၉၉ ေနရာ ၉၆ ရာခုိင္ႏႈန္း အနိုင္ရရွိခ့ဲသည္။
ျပည္နယ္ ၇ ခု၌ NLD ၏ အနိုင္ရရွိမႈမွာ မြန္ျပည္နယ္၌ ၁၀ ေနရာလုံး အနိုင္ရရွိခ့ဲသည္။ ၿမိဳ႕နယ္ ၇ ၿမိဳ႕နယ္စီရွိေသာ ကယား ႏွင့္ ကရင္ျပည္နယ္တုိ႔တြင္ ၆ ေနရာစီ အနိုင္ရခ့ဲသည္။ ကခ်င္ျပည္နယ္ ၁၈ ေနရာ၌ ၁၂ ေနရာ၊ ခ်င္းျပည္နယ္ ၉ ေနရာ၌ ၅ ေနရာ၊ ရွမ္းျပည္နယ္ ၅၅ ေနရာ (၇ ေနရာ မက်င္းပျဖစ္) ၌ ၁၁ ေနရာ၊ ရခိုင္ျပည္နယ္ ၁၇ ေနရာ၌ ၃ ေနရာသာ အနိုင္ရရွိခ့ဲ သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ NLD အေနႏွင့္ မြန္ျပည္နယ္၌ ရာႏႈန္းျပည့္၊ ကရင္ႏွင့္ကယားျပည္နယ္၌ ၈၅ရာခုိင္ႏႈန္း၊ ကခ်င္ျပည္နယ္၌ ၆၆.၆ ရာခုိင္ႏႈန္း၊ ရွမ္းျပည္နယ္၌ က်င္းပသည့္ ၄၈ ၿမိဳ႕နယ္ႏွင့္တြက္ဆလွ်င္ ၂၂.၉ ရာခုိင္ႏႈန္းႏွင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ၁၇.၆ရာ ခုိင္ႏႈန္း အသီးသီးအနိုင္ရခ့ဲသည္။ ျပည္နယ္ ၇ ခုလုံးတြင္ NLD ၏ အနိုင္ရရွိမႈ မွာ ၄၇.၆ရာခုိင္ႏႈန္းသာရွိသည္ကို ေတြ႕ရသည္။
တျပည္လုံးအတိုင္းအတာအရ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္အမတ္ေနရာတြင္၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ၌ NLD သည္ ၇၈ ရာခုိင္ႏႈန္း အနိုင္ရခ့ဲသည္။ တပ္မေတာ္သားလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလည္ ၂၅ ရာခုိင္ႏႈန္းပါေသာ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္တြင္ ၅၇ ရာခုိင္ႏႈန္း ျဖင့္ရပ္တည္နိုင္ခ့ဲသည္။ အစိုးရဖြဲ႕နိုင္ရန္အတြက္ သမတေရြးခ်ယ္ေသာ လႊတ္ေတာ္ႏွစ္ရပ္ေပါင္းထားသည့္ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္တြင္ ၅၈ရာခုိင္ႏႈန္းရွိခ့ဲၿပီး လြတ္လြတ္ကြၽတ္ကြၽတ္ အစိုးရဖြဲ႕ႏိုင္ခ့ဲသည္။
● ၂၀၁၅ ႏွင့္ ၾက့ံခိုင္ေရး
ၾကံ့ခိုင္ေရးပါတီသည္ တိုင္းေဒသႀကီး ၇ ခုရွိ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ေနရာ ၈၄ ေနရာတြင္ မႏၲေလးတိုင္းေဒသႀကီးတြင္သာ ၂ ေနရာရရွိခ့ဲၿပီး ၂ ရာခုိင္ႏႈန္းသာ အနိုင္ရခ့ဲသည္။ ျပည္နယ္ ၇ ခု၌ ကခ်င္ျပည္နယ္ႏွင့္ မြန္ျပည္နယ္တြင္ လုံးဝအေရြးမခံရဘဲ ရွမ္းျပည္နယ္တြင္ ၃ ေနရာ၊ ကယား၊ ကရင္၊ ခ်င္းျပည္နယ္တုိ႔တြင္ ၂ ေနရာစီႏွင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ၁ ေနရာ အနိုင္ရခ့ဲၿပီး ျပည္နယ္မ်ား၌ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ေနရာ ၁၁.၉ ရာခုိင္ႏႈန္း ရရွိသည္။ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ၾက့ံခိုင္ေရးပါတီသည္ ၇ ရာခုိင္ ႏႈန္းရရွိၿပီး တပ္မေတာ္သား ၂၅ ရာခုိင္ႏႈန္းပါဝင္သည့္ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္တြင္ ၅ ရာခုိင္ႏႈန္း ေနရာရရွိပါသည္။
ၾက့ံခိုင္ေရးပါတီသည္ တိုင္းေဒသႀကီး ၇ ခု၌ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလည္ေနရာ အေရြးခံရာ၌ တနသၤာရီ၊ မေကြး၊ ဧရာ ဝတီတုိ႔င္းေဒသႀကီး ၃ ခုတြင္ အေရြးခံရျခင္းမရွိဘဲ စစ္ကိုင္း၊ ပဲခူး၊ ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီးတုိ႔တြင္ ၁ ေယာက္စီ အေရြးခံရၿပီး မႏၲေလးတိုင္းေဒသႀကီးတြင္ ၅ ဦး အေရြးခံခ့ဲရသည္။ ရာခိုင္ႏႈန္းအားျဖင့္ ၉.၅ ရာခုိင္ႏႈန္း အေရြးခံရသည္။ ျပည္နယ္ ၇ ခု၌ အ ေရြးခံရာ၌ မြန္ျပည္နယ္တြင္ လုံးဝအေရြးမခံရဘဲ ကယား၊ ကရင္၊ ရခိုင္တုိ႔တြင္ ၁ ေနရာစီ၊ ခ်င္းျပည္နယ္တြင္ ၂ ေနရာ၊ ကခ်င္ ျပည္နယ္တြင္ ၃ ေနရာႏွင့္ ရွမ္းျပည္နယ္တြင္ ၁၆ ေနရာျဖင့္ အမ်ားဆံုးအေရြးခံခ့ဲရသည္။ ျပည္နယ္မ်ားတြင္ စုစုေပါင္း ၂၄ ေနရာ ရာခိုင္ႏႈန္းအားျဖင့္ ၂၀ရာခုိင္ႏႈန္း ရရွိခ့ဲသည္။
သုိ႔ျဖစ္ရာ တျပည္လုံးအရ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ၾက့ံခိုင္ေရးပါတီက ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ေနရာ ၈.၉ ရာခုိင္ႏႈန္း အေရြးခံရၿပီး တပ္မေတာ္သားကိုယ္စားလည္၂၅ ရာခုိင္ႏႈန္းပါဝင္ေသာ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္တြင္ ၆.၅ ရာခုိင္ႏႈန္း သာရရွိခ့ဲသည္။ အစိုးရဖြဲ႕ နိုင္ ရန္ သမတေရြးခ်ယ္သည့္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္တြင္ ၾက့ံခိုင္ေရးပါတီသည္ ၆ရာ ခုိင္ႏႈန္းသာ အနိုင္ရခ့ဲသည္။
● ၂၀၁၅ ႏွင့္တိုင္းရင္းသားပါတီမ်ား
တိုင္းရင္းသားပါတီမ်ားအဖို႔ တိုင္းေဒသႀကီး ၇ ခုတြင္ရွိေသာ တိုင္းရင္းသားေရးရာဝန္ႀကီးေနရာမွအပ က်န္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ႏွင့္ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္မ်ားတြင္ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္နိုင္ျခင္းမရွိပါ။ မိမိတိုင္းရင္းသားရွိေသာ တိုင္းေဒသႀကီးအခ်ဳိ႕တြင္ ဝင္ ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္နိုင္ေသာ္လည္း လူဦးေရအခ်ဳိးအစားအရ မနိုင္နိုင္ေပ။ သုိ႔ျဖစ္ရာ တိုင္းရင္းသားပါတီမ်ား၏ပစ္မွတ္မွာ ျပည္ နယ္မ်ားတြင္ျဖစ္သည္။
ျပည္နယ္အလိုက္ တိုင္းရင္းသားပါတီမ်ားဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္မႈတြင္ ရခိုင္ျပည္နယ္က ေအာင္ျမင္မႈအရဆံုးျဖစ္သည္။ အမ်ဳိ း သားလႊတ္ေတာ္တြင္ ၁၀ ေနရာႏွင့္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္တြင္ ၁၃ ေနရာ အနိုင္ရခ့ဲသည္။ ဒုတိယျဖစ္သည့္ ရွမ္းျပည္နယ္၌ တိုင္းရင္းသားပါတီမ်ားသည္ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္တြင္ ၆ ေနရာႏွင့္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္တြင္ ၂၁ ေနရာ အနိုင္ရခ့ဲသည္။ ကယားျပည္နယ္ႏွင့္ ကရင္ျပည္နယ္တြင္ တိုင္းရင္းသားပါတီမ်ားလႊတ္ေတာ္ ၂ ရပ္လုံးတြင္ တေနရာမွ အႏိုင္မရေပ။ မြန္ျပည္ နယ္တြင္ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ ၁ ေနရာ အနိုင္ရၿပီး ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္တြင္ တေနရာမွ အနိုင္မရခ့ဲေပ။ ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္၌ ၃ ေနရာ၊ ခ်င္းျပည္နယ္၌ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္တြင္ ၁ ေနရာ၊ ျပည္သူ႔လႊတ္ ေတာ္တြင္ ၂ ေနရာ အသီးသီး အႏိုင္ရထားၾကသည္။
သုိ႔ျဖစ္ရာ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္တြင္ တိုင္းရင္းသားပါတီမ်ား ေရြးေကာက္ခံရသည္ရာခိုင္နႈန္းမွာ ၁၀ ရာခုိင္ႏႈန္းရွိၿပီး တပ္မ ေတာ္သားကိုယ္စားလွယ္ ၂၅ ရာခုိင္ႏႈန္းရွိေသာ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္တြင္ ၈ ရာခုိင္ႏႈန္း ရွိသည္။ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္တြင္ တိုင္းရင္းသားပါတီမ်ား ေရြးေကာက္ခံရသည္မွာ ၁၂ ရာခုိင္ႏႈန္းရွိၿပီး တပ္မေတာ္သားကိုယ္စားလွယ္ ၂၅ ရာခုိင္ႏႈန္းပါေသာ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္တြင္ ၈.၈ ရာခုိင္ႏႈန္းရွိသည္ကိုေတြ႕ရၿပီး အစိုးရဖြဲ႕ရန္ သမတေရြးေကာက္သည့္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ ေတာ္တြင္ တိုင္းရင္းသားပါတီမ်ား၏ ပါဝင္ႏႈန္းမွာ ၈.၆ ရာခုိင္ႏႈန္း ရရွိသည္ကို ေတြ႕ရပါသည္။
၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္အရ ေတာင္ၿပိဳ ကမ္းၿပိဳနိုင္ခ့ဲသည့္ NLD ၏ေရြးေကာက္ပြဲ မဲရရွိမႈအပါအဝင္ျဖစ္ေသာ ေရြးေကာက္ ပြဲ မဲရလဒ္မ်ားသည္ တပ္မေတာ္သား ၂၅ ရာခုိင္ႏႈန္း ပါဝင္သည့္လႊတ္ေတာ္တြင္ ေျပာင္းလဲသည္ကို ထည့္ သြင္းစဥ္းစား ရန္လိုသည္။
● ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲၿပီးအေျခအေန
၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ NLD အနိုင္ရ၍ အစိုးရဖြဲ႕လာသည့္ေနာက္ပိုင္းတြင္ နိုင္ငံေရးအေျခအေန အေျပာင္းအလဲ အခ်ဳိ႕ကို ေတြ႕ရသည္။ ပထမအခ်က္မွာ တိုင္းရင္းသားလူထုမ်ားၾကား NLD အေပၚယုံၾကည္ေမွ်ာ္လင့္မႈ က်ဆင္းသြားျခင္း ျဖစ္သည္။ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲကာလက ရွမ္းႏွင့္ရခိုင္မွ အပက်န္တိုင္းရင္းသားျပည္နယ္မ်ားတြင္ NLD ကို မဲပုံေပးခ့ဲၾက သည္။ အေၾကာင္းမွ NLD တက္လာလွ်င္ တိုင္းရင္းသားအေရးႏွင့္ပတ္သက္၍ အေျပာင္းအလဲတခုခု ေတြ႕ျမင္ရမည္ေလာဟု ေမွ်ာ္လင့္ခ့ဲ၍ျဖစ္သည္။ သုိ႔ေသာ္ သူတုိ႔ေမွ်ာ္လင့္သလို ျဖစ္မလာခ့ဲေပ။
NCA ႏွင့္ပတ္သက္၍ အေျပာင္းအလဲမရွိျခင္း၊ တိုင္းရင္းသားျပည္နယ္မ်ားတြင္ တိုင္းရင္းသားပါတီမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ ထူး ျခားသည့္အေျပာင္း အလဲမရွိျခင္း၊ အနိုင္ရ/အနိုင္မရ တိုင္းရင္းသားပါတီမ်ားႏွင့္ အာဏာရပါတီNLD မွ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးမႈ မ႐ွိျခင္း၊ ျပည္နယ္အစိုးရႏွင့္ပတ္သက္၍ NLD အေရးနိမ့္သည့္ ျပည္နယ္ ၂ ခုတြင္ပင္ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရက စိတ္ၾကိဳက္ဖြဲ႕ စည္းျခင္း၊ တိုင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ေျပာၾကားေသာ “ကိုယ္က ဘာေပးမလဲအရင္စဥ္းစားပါ” “သတၲိရွိရွိ NCA လက္ မွတ္ထိုးပါ” စသည့္ ေျပာဆိုမႈမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ တိုင္းရင္းသားမ်ား ဘဝင္မက်ျခင္း၊ NLD အစိုးရလက္ထက္တြင္ ရခိုင္၊ ကယား၊ ကခ်င္ျပည္နယ္မ်ားတြင္ တိုင္းရင္းသားမ်ား၏လႈပ္ရွားမႈမ်ား ႏွိမ္နင္းခံရၿပီး နိုင္ငံေရးပုဒ္မမ်ားျဖင့္ တရားစြဲခံရျခင္း၊ ရခိုင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ဦးအဓိကရုဏ္းတြင္ ပစ္ခတ္ႏွိမ္နင္းမႈ ေၾကာင့္၇ ဦးေသဆံုးၿပီး ၈ ဦးတရားစြဲခံထားရျခင္း၊ထုိ႔ျပင္ လႊတ္ ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္အပါ ၂ ဦးမွာ နိုင္ငံေတာ္ပုန္ကန္မႈႏွင့္ တရားစြဲခံထားရျခင္း၊ ကယားျပည္နယ္တြင္လည္း နိုင္ငံေတာ္ အၾကည္ညိဳပ်က္မႈႏွင့္ လူငယ္ ၂၃ ဦး တရားစြဲခံထားရျခင္း၊ ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္လည္း လူငယ္မ်ား တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူမ်ား အနည္းဆံုး ၆ ဦးခန္႔ နိုင္ငံေရးပုဒ္မျဖင့္ တရားစြဲခံထားရျခင္း၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းေၾကးရုပ္စိုက္ထူျခင္း၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ ဆန္းအမည္ျဖင့္ အထိမ္းအမွတ္အမည္ေပးျခင္းတုိ႔အား ျပည္နယ္မ်ားတြင္ဆန္႔က်င္ခံရျခင္း၊ ထိပ္တိုက္ေတြ႕ ဆႏၵျပခံေနရျခင္း တုိ႔ ဆက္တိုက္လိုလို ျဖစ္ပြါးၿပီး တိုင္းရင္းသားျပည္ နယ္မ်ားတြင္ NLD ၏ ၾသဇာက်ဆင္းလာခ့ဲသည္ကို ေတြ႕ခ့ဲရေပသည္။ ထုိ႔ျပင္ ရွမ္းျပည္နယ္ႏွင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္တုိ႔တြင္ နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈမ်ား ကန္႔သတ္ခံရျခင္းႏွင့္အတူ ရခိုင့္အေရးဟုဆိုသည့္ ဘဂၤါလီအေရးတြင္ ေဒသခံတိုင္းရင္းသားတုိ႔၏အသံႏွင့္ နိုင္ငံေရးကဏၰသည္ ေမးခြန္းထုတ္ဖြယ္ျဖစ္ခ့ဲသည္။ သုိ႔ျဖစ္ရာ တိုင္း ရင္းသားပါတီမ်ားအေနႏွင့္ တိုင္းရင္းသားအေရးအတြက္ မိမိဖါသာရပ္ခံေဆာင္ရြက္ဖို႔လိုသည္ဟု ၾကည့္ျမင္လာၾကသည္။
ထုိ႔ျပင္ ၂၀၁၀ စသည့္ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားတြင္ ရွမ္းႏွင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္မွအပ က်န္တိုင္းရင္းသားပါတီမ်ား အားမေကာင္းေပ။ အေၾကာင္းမွာ လက္နက္ကိုင္တိုက္ခိုက္သည္က အားသန္ခ့ဲၿပီး ေျမေပၚဥပေဒတြင္း နိုင္ငံေရးအေလ့အက်င့္ႏွင့္ အဆက္ျပတ္ ခ့ဲျခင္း၊ ပါတီမ်ားအကြဲကြဲအျပားျပားျဖစ္ျခင္းတုိ႔ေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ၂၀၁၀ / ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားႏွင့္ ၂၀၁၂/ ၂၀၁၇ ၾကား ျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲမ်ား၏ အေတြ႕အၾကံဳမ်ားကို နိဂံုးခ်ဳပ္ၿပီး ယခုအခါကခ်င္ျပည္နယ္မွ တိုင္းရင္းသားပါတီ ၄ ပါတီ၊ ခ်င္း ျပည္နယ္မွ တိုင္းရင္းသားပါတီ ၄ ပါတီ၊ မြန္ျပည္နယ္မွ တိုင္းရင္းသားပါတီ ၃ ပါတီ၊ ကရင္ျပည္နယ္မွ တိုင္းရင္းသားပါတီ ၄ ပါတီ၊ ကယားျပည္နယ္မွ တိုင္းရင္းသားပါတီ ၂ ပါတီတုိ႔ ပူးေပါင္းခ့ဲၾကသည္ကို ေတြ႕ရသည္။ ထုိ႔အတူ တိုင္းရင္းသားေဒသ မ်ားတြင္လည္း အမ်ဳိးသားေရးစိတ္ဓါတ္အားေကာင္းလာေနသည္ကို ေတြ႕ျမင္ေနရျခင္းသည္လည္း တိုင္းရင္းသားပါတီမ်ား အား တအားျဖစ္ေစခ့ဲသည္။ ထုိ႔ျပင္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ NLD ပါတီအစိုးရဖြဲ႕နိုင္ၿပီးေနာက္ ေရြးေကာက္ပြဲသည္ တစုံတရာအခြင့္အလမ္းရွိသည္ဟု ယူဆလာၾကၿပီ ေရြးေကာက္ပြဲႏွင့္ပတ္သက္၍ တိုင္းရင္းသားတုိ႔ သေဘာထားေျပာင္းလာ သည္။ အေလးထားလာသည္ဟု ဆိုရမည္။
၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲအၿပီး ေတြ႕ရသည့္ ဒုတိယအခ်က္မွာ သက္တမ္းတစုံတရာ ရခ့ဲၿပီျဖစ္ေသာ NLD အစိုးရ၏လုပ္ေဆာင္ ခ်က္မ်ားအား ပညာ တတ္အဝန္းအဝိုင္းအခ်ဳိ႕တြင္ ႀကိဳက္ႏွစ္သက္မႈ ေလ်ာ့က်လာသည္။ ထိုသုိ႔ေလ်ာ့က်မႈမွာ အနည္းစုျဖစ္ၿပီး အမ်ားစုကေတာ့ ေထာက္ခံဆဲျဖစ္ပါသည္။ ေလ်ာ့က်သူမ်ား၏ ျဖစ္ႏိုင္ေျခမွာ ၈၈ ဦးကိုကိုႀကီး၏ ျပည္သူ႔ပါတီအား မဲေပးျခင္း (သုိ႔မဟုတ္) မည္သည့္ပါတီမွ မဲမေပးျခင္းျဖစ္ႏိုင္သည္။ ထုိ႔ျပင္၂၀၂၀ ေရြးေကာက္ပြဲသည္ ၂၀၁၅ က့ဲသုိ႔ တေလ်ာက္လုံးအုပ္စိုးခ့ဲ သည့္ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ားအား တြန္းခ်သည့္ အေျပာင္းအလဲတရပ္ မဟုတ္ေတာ့ေပရာ မဲလာေပးသူ ေလ်ာ့က်နိုင္ပါသည္။
တတိယအခ်က္မွာ NLD အစိုးရအဖြဲ႕ဝင္အခ်ဳိ႕ႏွင့္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလည္အခ်ဳိ႕၏ အရည္အေသြး၊ လုပ္ရည္ကိုင္ရည္တုိ႔မွာ လည္း ေမးခြန္းထုတ္စရာျဖစ္လာခ့ဲသည္။ သုိ႔ေသာ္ အနည္းစုျဖစ္၍ ျပသနာမႀကီးလွဟုဆိုႏိုင္ေသာ္လည္း NLD ကိုယ္စားလွယ္ ရာအခ်ဳိ႕ရွိသည့္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္၏ ဥကၠဌေနရာအား တပ္မေတာ္ႏွင့္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာလက္တြဲခ့ဲသည့္ ျပည္သူ႔စစ္ေခါင္း ေဆာင္တေယာက္အား ေပးလိုက္ျခင္းသည္ လႊတ္ေတု္တြင္းရွိ NLD လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလည္မ်ား၏ အရည္အေသြးအား ေမးခြန္းထုတ္ဖြယ္ျဖစ္ခ့ဲသည္။ ထုိ႔ျပင္ NLD ပါတီေပၚလစီအား ျပန္လွန္ေဝဖန္ေသာ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလည္မ်ား ပါတီ တာဝန္မ်ား ရပ္စဲခံရျခင္း၊ အစိုးရႏွင့္လႊတ္ေတာ္အား အယုံအၾကည္မရွိ၍ ႏႈတ္ထြက္သည့္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလည္မ်ား ေပၚလာျခင္းတုိ႔သည္ NLD ၏ၾသဇာအား ထိခိုက္ေစသည္။
အထက္ပါ အေၾကာင္းအခ်က္မ်ားသည္ NLD အား ျပည္မတြင္ ႀကီးမားစြာ ထိခိုက္နိုင္ျခင္း မရွိနိုင္ေသာ္လည္း တစုံတရာေတာ့ ထိခိုက္မႈ ရွိေပသည္။ပို၍ ထိခိုက္မႈ ဂယက္ရိုက္မႈရွိသည္မွာ ျပည္နယ္မ်ားတြင္ ျဖစ္သည္။ သုိ႔ျဖစ္ရာထိုအခ်က္မ်ားသည္ ၂၀၂၀ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ NLD မဲေလ်ာ့နိုင္သည့္အခ်က္မ်ားျဖစ္ေပသည္။
ဆက္လက္ေဖၚျပပါမည္။
ေမာင္ေမာင္စိုး
သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ
