(မုိးမခ) ဇူလုိင္ ၉၊ ၂၀၁၇
မုန္တိုင္းဒဏ္ခံ ရခိုင္ျပည္နယ္မွ ပုစြန္ေမြးသူအမ်ားအျပား၏ လိုလားခ်က္မွာ လုပ္ငန္း ျပန္လည္နာလန္ထူေရးျဖစ္သည္။
ေက်ာက္ျဖဴ၊ ရခိုင္ျပည္နယ္ (Myanmar Now) – ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕နယ္၊ ပန္းဒူမ ေက်းရြာဝန္းက်င္တြင္ ေရအျပည့္ ဖံုးလႊမ္းေန သည့္ လယ္ကြင္းမ်ားနွင့္ ပုစြန္ကန္မ်ားကို ေတြ႔ရသည္။ ပင္လယ္ဒီေရကလည္း က်ဳိးပ်က္ေနေသာ တာေဘာင္မ်ားၾကားမွ ဝင္ထြက္ေနသည္။
၂ဝ၁ဝ ဂီရိမုန္တုိင္းက တာတမံမ်ား၊ ပုစြန္ကန္မ်ားကို အႀကီးအက်ယ္ ဖ်က္ဆီးထားရာ အျခားေနရာ အမ်ားအျပားတြင္ ျပန္လည္ ျပဳျပင္ၿပီးျဖစ္ေသာ္လည္း ေက်ာက္ျဖဴ၊ ငန္းကြ်န္းတြင္မူ မူလအေျခအေနသို႔ ျပန္ေရာက္ႏိုင္ျခင္း မရွိေသးေပ။
တာေဘာင္မ်ား မျပင္ဆင္ႏိုင္ေသးသျဖင့္ ကြ်န္းေပၚရိွ ေက်းရြာမ်ား၏ စားဝတ္ေနေရး ထိခိုက္ေနသည္ဟု ေက်ာက္ငူေက်းရြာအုပ္စု အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ဦးသိန္းျမင့္က ဆိုသည္။
“စပါးလည္း စုိက္လို႔မရ၊ ပုစြန္ေမြးျမဴေရးလည္း လုပ္လို႔မရေတာ့ ပင္လယ္ျပင္ကိုပဲ အားျပဳၿပီး တစ္ေန႔ရွာ တစ္ေန႔စားပဲ ျဖစ္ေနလိမ့္မယ္” ဟု ပန္းဒူမေက်းရြာတြင္ ပုစြန္ေမြးျမဴသည့္ ဦးသိန္းျမင့္က ေျပာသည္။
ခရိုင္အတြင္းရိွ အျခားေသာ ေနရာမ်ားတြင္လည္း ကန္အေရအတြက္ေလ်ာ့နည္းလာရာ ပုစြန္ကန္ ၁၈,၁၁၈ ဧက ရွိခဲ့ရာမွ ယခုအခါ ထိုပမာဏ၏ ေလးပံုတစ္ပံုခန္႔သာရွိေတာ့သည္ဟု ေက်ာက္ျဖဴခရိုင္ ငါးလုပ္ငန္းဦးစီးဌာနထံမွ သိရသည္။
ငန္းကြ်န္းရိွ ပုစြန္ကန္ ၇၅ ခုအနက္ လုပ္ငန္းလည္ပတ္ေနသည္မွာ ၅ ကန္သာ ရွိေတာ့သည္။ ကန္ပ်က္မ်ား ျပန္လည္တူးေဖာ္ျခင္္း၊ ပုစြန္သားေပါက္ ဝယ္ယူျခင္း စသည့္ ေမြးျမဴေရးလုပ္ငန္း ျပန္လည္ နာလန္ထူေရး လုပ္ငန္းမ်ား အတြက္ နည္္းပညာနွင့္ အရင္းအနွီးမ်ား လိုအပ္ေနသည္ဟု ေဒသခံတို႔က ေျပာသည္။
● ပုစြန္ေမြးကန္ ဆယ္ယူျခင္း
ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕နယ္မွ ပုစြန္ကန္အမ်ားစုသည္ သားေပါက္ႏွင့္ အစာ ထည့္သြင္းရန္ မလိုေသာ ပင္လယ္ဒီေရ အထုတ္အသြင္း လုပ္သည့္ သဘာဝနည္းျဖင့္္သာ ေမြးျမဴခဲ့ၾကသည္။
သဘာဝနည္းကို စြန္႔ခြာၿပီး ပံုစံသစ္ျဖင့္ ေမြးျမဴေရးအတြက္ နည္းပညာ လိုအပ္ခ်က္ကို အစိုးရကသာမက ႏိုင္ငံတကာအဖဲြ႔မ်ား ကလည္း ေဒသတြင္းေနရာအမ်ားအျပားတြင္ ကူညီေပးလ်က္ရိွသည္။
ရခုိင္ေဒသ ၿမဳိ႕သံုးၿမဳိ႕ရိွ ရြာသား ၁၂ဝ ခန္႔ကို ပုစြန္ေမြးျမဴေရး၊ ရႊံဂဏန္းအသားတုိးေမြးျမဴေရး အပါအဝင္ စိုက္ပ်ဳိးေရး၊ ေမြးျမဴ ေရးသင္တန္းမ်ား ေပးၿပီး ေလ့က်င့္ေပးခဲ့ရာ ထိုေဒသမ်ားတြင္ ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕နယ္လည္း ပါဝင္သည္ဟု ႏိုင္ငံတကာ စီမံကိန္း တစ္ခုျဖစ္သည့္ အသက္ေမြး ဝမ္းေက်ာင္းမႈႏွင့္ စားနပ္ရိကၡာ ဖူလံုေရး ရန္ပံုေငြအဖြဲ႔၏ ၂ဝ၁၅ ႏွစ္ပတ္လည္ အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
ေက်ာက္ျဖဴခရိုင္ငါးလုပ္ငန္းဦးစီးဌာန ဦးစီးမွဴး ဦးထြန္းသိန္းက ေဒသခံတို႔ လိုအပ္လွ်င္ နည္းပညာ အကူအညီ ေပးမည္ျဖစ္ၿပီး ေက်ာက္ျဖဴ သားေဖာက္စခန္းတြင္လည္း ပုစြန္သားေပါက္ ေရာင္းခ်ေပးေနသည္ဟု ေျပာသည္။
ပုစြန္ကန္တစ္ကန္လွ်င္ ဧက ၃ဝ မွ ၅ဝဝ ခန္႔အထိ ရိွသည္။ ေနရာက်ယ္ဝန္းၾကသကဲ့သို႔ ျပန္လည္ ဆယ္ယူ ျပဳျပင္ရန္မွာလည္း အရင္းအနွီးႀကီးလွသည္။ ျပန္လည္ဆယ္ယူလုပ္ကိုင္သူမ်ားထဲတြင္ ဧက ၄ဝဝ ခန႔္ က်ယ္ဝန္းေသာ ကန္ကို ပိုင္ဆိုင္သည့္ ေဒသခံ ဦးတင္ျမလည္း ပါဝင္သည္။
ဦးတင္ျမက ေက်ာက္ျဖဴ-ရန္ကုန္ကားလမ္းအနီးရွိ ကန္ကို ဆယ္ယူရန္အတြက္ သိန္း ၃ဝဝ နီးပါး ကုန္က်ခဲ့ေၾကာင္း ေျပာသည္။
ေက်ာက္ငူေက်းရြာမွ ပုဇြန္ကန္ လုပ္ငန္းရွင္ ဦးဘစုတင္က ဧက ၂ဝဝ ဝန္းက်င္ ပုစြန္ကန္ ျပင္ဆင္စရိတ္အတြက္ အိမ္ကို ဘဏ္တြင္ေပါင္နွံၿပီး ေငြေခ်းခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။
“အဓိက အခက္အခဲကေတာ့ ပုစြန္ကန္ဆယ္ဖို႔ပဲ။ လုပ္အားခက တအားေစ်းႀကီးတယ္” ဟု ဧက ၁၅ဝ နွင့္ ဧက ၂ဝဝ က်ယ္ဝန္းေသာ ပုစြန္ကန္ ႏွစ္ခုကို လုပ္ကိုင္ေနသူ ဦးဘစုတင္က ေျပာသည္။
ကန္ဆယ္ယူျခင္းအတြက္ အလုပ္သမားခ တစ္ေန႔ ၅,ဝဝဝ ခန္႔ ေပးရေၾကာင္း၊ စက္ယႏၱရားငွားရမ္း တူးေဖာ္ျခင္းက လုပ္ငန္းတြင္က်ယ္ၿပီး ပိုမိုတြက္ေျခကိုက္ေၾကာင္း ဦးဘစုတင္က ရွင္းျပသည္။ ဘက္ဟိုးဟု ေခၚၾကေသာ စက္ယႏၱရား ငွားရမ္းခမွာ ၁ နာရီလွ်င္ က်ပ္ ၉ဝ,ဝဝဝ ျဖစ္သည္။
ေမြးကန္ကို နွစ္နွစ္လွ်င္ တစ္ႀကိမ္ ဆယ္ယူျခင္းကဲ့သို႔ေသာ မြမ္းမံထိန္းသိမ္းမႈ ျပဳလုပ္ရေၾကာင္း၊ သို႔မဟုတ္ပါက ကန္ေျမပ်က္စီးၿပီး ပုစြန္ အထြက္ႏႈန္းလည္း ေလ်ာ့က်တတ္ေၾကာင္း သိရသည္။ ေျမအမ်ဳိးအစားကလည္း အေရးႀကီးသည္ဟု ငါးလုပ္ငန္းဦးစီးဌာန ခရိုင္ဦးစီးမွဴး ဦးထြန္းသိန္းက ေထာက္ျပသည္။
“သူက ႏုန္းရႊံ႕ေစးေျမကို အႀကိဳက္ဆံုးပဲ။ ရႊံ႕ေစးေျမမွ ပိတ္ထားလို႔၊ ေလွာင္ထားလို႔ ခံတာေလ။ ေက်ာက္ျဖဴက ရႊံေစးေျမေတြ ရွိေပမယ့္ သဲေျမျဖစ္တာမ်ားေတာ့ မုိးရြာရင္ ေရဆင္းသြားေရာ” ဟု ခရိုင္ဦးစီးမွဴးက ရွင္းျပသည္။
● ေဒသခံတို႔၏ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္
သဘာဝအတို္င္းေမြးျမဴသည့္ နည္းလမ္းကို အသံုးမျပဳပါက ကန္ဆယ္ယူသည့္ ကုန္က်စရိတ္အျပင္ သားေပါက္ ႏွင့္ အစာ ဝယ္ယူေရးစရိတ္မ်ား ရိွလာသည္ဟု ေက်ာက္ငူေက်းရြာမွ ဦးဘစုတင္က ေထာက္ျပသည္။
“ေလာေလာဆယ္ေတာ့ သဘာဝနည္းအတုိင္္းပဲ ေမြးႏိုင္ေသးတယ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔မွာ အရင္းအနွီး မ်ားမ်ားစားစားမွ မရွိတာ” ဟု ဦးဘစုတင္က ဆိုသည္။
ပန္းဒူမ ေက်းရြာမွ ဦးသိန္းျမင့္ကလည္း “ေငြမရွိလို႔” သားေဖာက္ေမြးျမဴေရး မလုပ္ႏိုင္ရျခင္းျဖစ္သည္ဟုု ဆုိသည္။
ပုစြန္ကန္မ်ား ျပန္လည္နာလန္မထူႏုိင္ရသည့္ အေၾကာင္းအရင္းမ်ားထဲတြင္ သားေပါက္ ၀င္ေရာက္မႈ ေလ်ာ့နည္းလာျခင္း လည္း ပါဝင္သည္ဟု ေထာက္ျပသူမ်ားအနက္ တစ္ဦးမွာ ပုစြန္ကန္ပိုင္ရွင္ ဦးတင္ျမျဖစ္သည္။
“ကန္ထဲကို သားေပါက္ဝင္တာ အရမ္းနည္းလာတယ္။ အရင္ကထက္ကို နည္းလာတာ။ အဲဒီေတာ့ ဖမ္းတဲ့ အခါမွာလည္း နည္းနည္းပဲ ရေတာ့တာေပါ့” ဟု ဦးတင္ျမက ဆုိသည္။
သူ၏ ဧက ၄ဝဝ ကန္ကိုဆယ္လွ်င္ ပုစြန္ ပိႆာ ၉ဝဝ နီးပါး ရခဲ့ေသာ္လည္း ယခုအခါ ၁၅ဝ ခန္႔သာ ရႏိုင္သည္ဟု ဦးတင္ျမက ဆုိသည္။ က်ားပုစြန္တစ္ေကာင္လွ်င္ သံုးက်ပ္သားခန္႔ ရွိရာမွ ၂ က်ပ္သားခန္႔သာ ရိွေတာ့သည္ဟု သူက ဆက္ေျပာသည္။
ဤသို႔ျဖင့္ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္၏ က်ယ္ျပန္႔ေသာကမ္းရိုးတန္းေပၚတြင္တည္ရိွၿပီး မုန္တိုင္းႏွင့္ ေရႀကီးမႈဒဏ္ကို အတား အဆီးမရိွ ရင္ဆိုင္ရသည့္ ဤေဒသမွ ေမြးျမဴေရးသမားမ်ားသည္ ရင္းႏီွးေငြ မရိွပါက ပုစြန္ကန္တို႔ကို ပစ္ထားၾကရ သည္။ ဆားငန္ေရ နွစ္္ရွည္လမ်ား အဝင္အထြက္ ရိွေနေသာေၾကာင့္ စပါးစုိက္ရန္လည္း မျဖစ္ႏိုင္ေသးေပ။
ေဒသခံတို႔သည္ ဂဏန္းေထာင္၊ ငါးဖမ္း အလုပ္မ်ား လုပ္ကိုင္ေနၾကခ်ိန္တြင္ ေမြးျမဴေရး လုပ္ငန္းအတြက္ ေခ်းေငြ၊ ေထာက္ပံ့ေငြအစီအစဥ္မ်ား ဤေဒသသို႔ ေရာက္လာႏိုင္ေခ်ရိွသည္ဟု ယူဆေနၾကသည္။
ပန္းဒူမရြာသည္ ၂ဝ၁၅/၁၆ ခုနွစ္တြင္ စိုက္ပ်ိဳးေရး၊ ေမြးျမဴေရးႏွင့္ ဆည္ေျမာင္း ဝန္ႀကီးဌာနေအာက္ရိွ ေက်းလက္ေဒသဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးဦးစီးဌာန၏ ျမစိမ္းေရာင္စီမံကိန္းအရ သိန္း ၃ဝဝ ရရိွခဲ့သည္။
ေက်ာက္ငူေက်းရြာအုပ္စု အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ဦးသိန္းျမင့္ အပါအဝင္ ေဒသခံ အမ်ားအျပားကမူ လိုအပ္သည့္ အရင္းအနွီး၊ အကူအညီကို အစိုးရထံမွ ရရွိႏိုင္ရန္ ေမွ်ာ္လင့္ေနၾကသည္္။
“အစိုးရကသာ မကူညီဘူးဆုိရင္ ဒီေဒသက စီးပြားေရးအေျခအေနမေကာင္းႏိုင္ေတာ့ဘူး။ ဝင္ေငြမေကာင္းရင္ ဒီေဒသမွာ ဘယ္လိုမွ ရပ္တည္လို႔မရေတာ့ဘူး။ က်န္းမာေရး လူမူေရး၊ စီးပြားေရး အဆင္မေျပရင္ ဒီေဒသက စြန္႔ခြာၿပီးမွ ေရၾကည္ရာ ျမက္နုရာကို သြားၾကေတာ့မွာ” ဟု ဦးသိန္းျမင့္က ေျပာသည္။ ။
သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ
