သတင္းေဆာင္းပါး

ဂါမဏိ – မဟုတ္တ႐ုတ္ အ႐ႈပ္ထုပ္

 

မဟုတ္တ႐ုတ္ အ႐ႈပ္ထုပ္

ဂါမဏိ၊ မတ္ ၂၂၊ ၂၀၁၄

အာဖရိကတိုက္က ေဘာ့စဝါနာႏိုင္ငံကေလးရဲ႕ လွပသပ္ရပ္တဲ့ ဂါဘို႐ုန္းၿမိဳ႕ေတာ္ထဲ ကားေမာင္းရတာ ၾကည္ႏူးစရာ ေကာင္းပါတယ္။ ဒီႏိုင္ငံမွာ စုတ္ျပတ္မြဲေတလြန္းတဲ့လူ မရွိပါ။ ကားလမ္းေတြမွာလည္း စည္းကမ္းတက်သြားလာေနၾက ၿပီး ေျမအေနအထားဖန္တီးထားတာေတြက သဘာဝအတိုင္း တတ္ႏိုင္သမွ်လိုက္ထားတယ္။

ဒါေပမဲ့ ၿပီးခဲ့တဲ့အပတ္က ညေနဖက္ ေလေကာင္းေလသန္႔႐ွဴကားစီးရင္း ပတ္ဝန္းက်င္ကုိခံစားေနခ်ိန္မွာ ႐ုတ္တရက္ မီးပ်က္သြားလို႔ အရာခပ္သိမ္း ရပ္တန္႔ကုန္ပါတယ္။ မီးပြိဳင့္ေတြေတာင္ ေသသြားလို႔ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းေတြ လိုက္နာ ရာမွာ အားသန္လွတဲ့ နာမယ္ေက်ာ္ေဘာ့စဝါနာျပည္သားေတြ ဘာလုပ္ရမွန္းမသိ ျဖစ္ကုန္ပါတယ္။ အဲ့ေတာ့မွ က်ေနာ့္ ကားေမာင္းတဲ့ ေဒသခံဒ႐ိုင္ဗာဟာ တ႐ုတ္ကို စ,ဆဲပါေတာ့တယ္။

ေဘာ့စဝါနာႏိုင္ငံကို တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက အေျခခံအေဆာက္အအံုတိုးတက္ေရးအတြက္ဆိုၿပီး ဧရာမအေထာက္အပံ့ေတြ ေပးၿပီး ေဆာက္လုပ္ေရးေတြ အႀကီးအက်ယ္လုပ္ေနပါတယ္။ ဒီႏိုင္ငံေလးဟာ လူဦးေရနည္းပါးၿပီး ပင္လယ္ထြက္ ေပါက္မရွိတဲ့ ကုန္းတြင္းပိတ္ႏိုင္ငံ ျဖစ္ေပမဲ့ အလယ္အလတ္တန္းဝင္ေငြရွိတဲ့ႏိုင္ငံ၊ တနည္းအားျဖင့္ လူတဦးခ်င္း ဂ်ီဒီပီ ေဒၚလာ ၇၆၀၀ ရွိပါတယ္။ ဒီႏိုင္ငံမွာ အစစအရာရာ အဆင္ေျပေပမဲ့ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားပိုင္းမွာေတာ့ ေတာ္ေတာ့္ကုိ ခ်ဳိ႕တဲ့ေနပါတယ္။

ဒီလိုနဲ႔ သိတ္မၾကာခင္ႏွစ္ေတြက ေငြတေထာႀကီးနဲ႔ တ႐ုတ္ေတြေရာက္လာၿပီး ေဘာ့စဝါနာႏိုင္ငံကို စြမ္းအင္ဖူလံုေရး ျဖစ္ေစမယ့္ ဓာတ္အားတည္ေဆာက္ေရးစီမံကိန္းႀကီးေတြ တဟုန္ထိုးစတင္ခဲ့ပါေတာ့တယ္။ အခုေတာ့ ေဘာ့စဝါနာ ႏိုင္ငံသားေတြဟာ ဘယ္လိုမွ ခြင့္မလႊတ္ႏိုင္ မေမ့ေပ်ာက္ႏိုင္ေအာင္ တ႐ုတ္ကေဆာ္သြားတာကို သေဘာေပါက္ေနၾက ပါၿပီ။

၂၀၀၈ ခုႏွစ္မွာ တ႐ုတ္အစိုးရပိုင္ CNEEC ကုမၸဏီဟာ ေဒၚလာ သန္း ၉၇၀ တန္ ၆၀၀ မီဂါဝတ္ ေက်ာက္မီးေသြး သံုးလွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားေပး႐ံု တည္ေဆာက္ေရး ၄ ႏွစ္စီမံကိန္းအတြက္ ကန္ထ႐ိုက္ရခဲ့တယ္။ ၄ ႏွစ္ျပည့္တဲ့အခ်ိန္ ၂၀၁၂ ခုမွာေတာ့ စီမံကိန္းဟာ နည္းနည္းဘဲၿပီးစီးခဲ့ၿပီး ၿပီးသမွ်မွာလည္း နည္းပညာပိုင္းခ်ဳိ႕ယြင္းခ်က္ေတြ ဆိုးဆိုးဝါးဝါး ရွိေနပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးေတာ့ ေဒါသထြက္ေနတဲ့ ေဘာ့စဝါနာအစိုးရဟာ CNEEC ကို ကန္ထုတ္ပစ္လိုက္ရပါေတာ့ တယ္။ ဒါေပမဲ့ အစိုးရဟာ ေငြေတြတအားကုန္ခဲ့ၿပီး လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားျပတ္ေတာက္မႈေတြကို မေက်ာ္လႊားႏိုင္လို႔ လူထု ရဲ႕ မေက်နပ္မႈေတြကို ရင္ဆိုင္ခဲ့ရပါတယ္။

(CNEEC ဟာ ဗမာျပည္မွာ ပဲခူးတိုင္း ရဲႏြယ္ေရအားလွ်ပ္စစ္၊ ရွမ္းျပည္ေတာင္ပိုင္းက က်ဳိင္းေတာင္းေရအားလွ်ပ္စစ္၊ ၿမိတ္ ေက်ာက္မီးေသြးသံုးလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္းတို႔ကို လုပ္ခဲ့တဲ့အဖြဲ႔ ျဖစ္ၿပီး အေရွ႕ေတာင္အာရွမွာအႀကီးဆံုး ေရအား လွ်ပ္စစ္စီမံကိန္းလို႔ နာမယ္ေက်ာ္ခဲ့ၿပီး ေနာက္ဆံုးမွာေတာ့ လွ်ပ္စစ္မထြက္ဘဲ ေငြဘဲ ေသာက္ေသာက္လဲကုန္ခဲ့တဲ့ နာမယ္ပ်က္ရဲရြာေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္းမွာလည္း ပါခဲ့တယ္။)

အာဖရိကတိုက္ရဲ႕ “အျမန္ဆံုး ဓာတ္အားေပးက႑ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ” ျပယုဂ္လို႔ ႂကြားခဲ့တဲ့ တ႐ုတ္ေတြရဲ႕ ဧရာမအေျခခံ အေဆာက္အအံုကုမၸဏီေတြဟာ က်င့္ဝတ္ပိုင္းဆုိင္ရာအဆင့္နိမ့္မႈ၊ နည္းပညာဆိုင္ရာအဆင့္နိမ့္မႈေတြ ဘြားဘြားႀကီး ေပၚထြက္လာပါတယ္။

 

စီမံကိန္းကာလမွာ တ႐ုတ္လုပ္ငန္းခြင္ထဲ အလုပ္သမားအခြင့္အေရးစံႏႈန္းေတြ၊ စက္မႈလုပ္ငန္းဆိုင္ရာသတ္မွတ္ခ်က္ ေတြကို ထပ္တလဲလဲခ်ဳိးေဖာက္လို႔ ေဘာ့စဝါနာလံုျခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔ေတြ လုပ္ငန္းခြင္ထဲဝင္ၿပီး တ႐ုတ္လုပ္ငန္းရွင္ေတြကို ကိုင္ရတာေတြ ရွိခဲ့တယ္။ တ႐ုတ္ကုမၸဏီေတြဟာ တျခားအရင္းရွင္ကုမၸဏီေတြထက္ကို ေခါင္းပံုျဖတ္ေသြးစုတ္တဲ့ ေနရာမွာ ပိုဆိုးတယ္လို႔ အာဖရိကတိုက္သားေတြၾကား ေျပာစမွတ္ျဖစ္သြားပါတယ္။

 “က်ေနာ္တို႔က ကိုယ့္သယံဇာတ ကိုတင္ ျပန္ယူရတာမဟုတ္ဘူး၊ တ႐ုတ္ေတြ ဖ်က္ဆီးပစ္လိုက္တဲ့ ကိုယ့္ရဲ႕အစိုးရမႈစံေတြကိုပါ ျပန္တည္ေဆာက္ရ တယ္” လို႔ ေဘာ့စဝါနာပညာတတ္တေယာက္က ေျပာပါတယ္။

ေဘာ့စဝါနာဟာ အာဖရိကတိုက္မွာ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူအနည္းဆံုးႏိုင္ငံျဖစ္တဲ့အတြက္ တ႐ုတ္ေတြလုပ္ေနက် အၾကံ အဖန္ကြက္ေတြလည္း လုပ္မရျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ၂၀၁၄ ခု ႏွစ္ဆန္းမွာ ေဘာ့စဝါနာအစိုးရဟာ ဂ်ာမန္ကုမၸဏီတခုကို ေခၚၿပီး တ႐ုတ္ေတြလုပ္ခဲ့တဲ့စက္႐ံုကို ဦးစီးခိုင္း၊ ခ်ဳိ႕ယြင္းခ်က္ေတြ ျပင္ခိုင္းခဲ့ရပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ကုန္က်စရိတ္ ထပ္မ်ားသြားပါတယ္။

တ႐ုတ္ေတြဟာ ေဘာ့စဝါနာရဲ႕ ေက်ာက္မီးေသြးလွ်ပ္စစ္နယ္ပယ္တင္မက ေရအားလွ်ပ္စစ္နယ္ပယ္မွာလည္း ဝင္႐ႈပ္ခဲ့ ပါတယ္။ ေရကာတာႀကီးေတြ၊ ဟိုင္းေဝးလမ္းမသစ္ႀကီးေတြ၊ ေလဆိပ္အသစ္ေတြလည္း အုတ္ေအာ္ေသာင္းနင္း ေဆာက္ခဲ့ပါေသးတယ္။ တ႐ုတ္အစိုးရပိုင္ Sinohydro ကုမၸဏီဟာ လုပ္ငန္းၾကန္႔ၾကာၿပီး အခ်ိန္မွီမၿပီးတာ၊ နည္းပညာ ညံ့ဖ်င္းတာ၊ အေခ်ာသတ္မေကာင္းတာနဲ႔ အပိုဆားဒါးကုန္က်ရာမွာ CNEEC ထက္ေတာင္ လြန္ခဲ့ပါတယ္။ ေဘာ့စဝါနာ ႏိုင္ငံမွာ Sinohydro ရဲ႕ စီမံကိန္းကာလ ႏွစ္ေစ့သြားတဲ့အခါ ပိုင္ဆိုင္မႈေတြ တက္သုတ္႐ိုက္ေရာင္းထုတ္၊ အိပ္ရာလိပ္ၿပီး ကေသာကေမ်ာထြက္ သြားခဲ့ပါတယ္။ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈ အေတာ့္ကိုနည္းတဲ့ ႏိုင္ငံမွာ ဆက္ၿပီး ကလိမ္က်ဖို႔ မျဖစ္ႏိုင္ လို႔ ထြက္သြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။

(Sinohydro ကုမၸဏီဟာ ဗမာျပည္မွာ သဖန္းဆိပ္ေရကာတာကို တည္ခဲ့ၿပီး ကရင္ျပည္နယ္ ဟတ္ႀကီးေရကာတာ၊ ပဲခူးတိုင္း ကၽြန္းဆည္ေရကာတာေတြ ေဆာက္ဖို႔လည္း အစီအစဥ္ရွိထားပါတယ္။ နာမယ္ဆိုးနဲ႔ေက်ာ္တဲ့ ျမစ္ဆံုစီမံကိန္း နဲ႔ နာမယ္ပ်က္ ရဲရြာစီမံကိန္းေတြမွာလည္း တစိတ္တပိုင္းပါဝင္ပါတယ္။)

အာဏာရွင္သက္တမ္း ၃၄ ႏွစ္ရွိတဲ့ မူဂါဘီနဲ႔ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈ ႀကီးစိုးေနတဲ့ ဇင္ဘာေဘြႏိုင္ငံမွာေတာ့ တ႐ုတ္ ကုမၸဏီေတြ ပန္းပန္ေနဆဲ လွီးေန ရိတ္ေနႏိုင္ဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။

တ႐ုတ္ဟာ စီးပြားေရးအရ သဲႀကီးမဲႀကီးေသြးစုတ္မႈကို ဖံုးကြယ္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ ေဘာ့စဝါနာႏိုင္ငံမွာ ယဥ္ေက်းမႈဖလွယ္ ေရး အစီအစဥ္ေတြ အေဆာက္အဦးေတြကို လုပ္ေပးပါေသးတယ္။ ကြန္ဖ်ဴးရွပ္သိပၸံ ဆိုတာကို ဖြင့္ခဲ့ၿပီး တကၠသိုလ္ေတြ မွာ တ႐ုတ္ေရးရာေလ့လာေရးနဲ႔ တ႐ုတ္ဘာသာစကားဘြဲ႔ႀကိဳ ဘြဲ႔လြန္သင္တန္းေတြကို ေထာက္ပံ့ေပးခဲ့ပါတယ္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံရဲ႕ ႀကီးက်ယ္ျမင့္မားတဲ့ ႏွစ္ ၄၀၀၀ သက္တမ္းယဥ္ေက်းမႈအေၾကာင္း၊ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံရဲ႕ “ေဆြမ်ဳိးေပါက္ေဖာ္” ဆက္ဆံေရးမူဝါဒအေၾကာင္း၊ “ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး” ႏိုင္ငံျခားေရးေပၚလစီေတြအေၾကာင္း ဝါဒျဖန္႔ဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲ့ဒိတကၠသိုလ္ေတြဆီ တ႐ုတ္သံတမန္ေတြ၊ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံျခားေရးဌာနအရာရွိႀကီးေတြ ေခ်ာင္းေပါက္ မတတ္ လာေလ့ရွိပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ ေဘာ့စဝါနာႏိုင္ငံမွာ လမ္းေပၚကလူေတြကေတာ့ တ႐ုတ္ကုမၸဏီေတြရဲ႕ လုပ္ရပ္ေတြအေပၚ အ့ံၾသတုန္လႈပ္မႈ နဲ႔ ေဒါသတို႔ဘဲ ပြားေနၾကပါတယ္။ တ႐ုတ္ကုမၸဏီေတြနဲ႔ လုပ္ငန္းရွင္ေတြရဲ႕ ေအာက္တန္းက်တဲ့အမူအက်င့္ေတြဟာ ေျပာစမွတ္ျဖစ္ေနပါတယ္။ ေဘာ့စဝါနာႏိုင္ငံမွာတင္ ဒါမ်ဳိးျဖစ္တာမဟုတ္ဘဲ ေတာင္အာဖရိကႏိုင္ငံမွာလည္း ဒီလို သေဘာထားေတြ ရွိေနပါတယ္။

၂၀၀၈ ခုတံုးက ေတာင္အာဖရိကႏိုင္ငံ ကြာဇူလူး-ေနတယ္လ္ျပည္နယ္ ဒါဘန္ဆိပ္ကမ္းမွာ အလုပ္သမား ၁၀၀ ေလာက္ဟာ ဇင္ဘာေဘြကိုပို႔မယ့္ လက္နက္ေတြ တ႐ုတ္သေဘၤာေပၚကခ်တာကို ေအာင္ျမင္စြာကန္႔ကြက္တားဆီး ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီဆႏၵျပပြဲမွာပါခဲ့တဲ့ တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူ ဆင္းရဲသားအမ်ဳိးသမီးတဦးက ေတာင္အာဖရိကႏိုင္ငံမွာ တြင္ က်ယ္လာေနတဲ့ တ႐ုတ္ကုမၸဏီေတြရဲ႕ ခမ္းခမ္းနားနား႐ံုးေတြေရွ႕ကျဖတ္သြားတိုင္း ေဒါသေတြ လႈိက္လႈိက္တက္လာ ၿပီး “ဓာတ္ဆီဗံုးတလံုးေလာက္ ပစ္သြင္းခ်င္စိတ္ ေပၚမိတယ္” လို႔ ေျပာပါတယ္။

အာဖရိကတိုက္မွာ နဂိုကစိုးမိုးခဲ့တဲ့ ဥေရာပတိုက္သားေတြနဲ႔ အေမရိကန္ေတြကို တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက အစားထိုးဝင္လာပံုကို ပညာရွင္ေတြေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ဘက္ေပါင္းစံုက ေလ့လာသံုးသပ္ထားၾကၿပီး တ႐ုတ္ျပည္ဟာ အာဖရိကတိုက္ရဲ႕ စီးပြားေရးကို ကစားတဲ့ နံပတ္ ၁ ႏိုင္ငံျဖစ္လာတာကို အေနာက္တိုင္းသားေဝဖန္ေရးသမားေတြက မနာလိုဝန္တိုျဖစ္ ေနၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အာဖရိကတိုက္က အစိုးရပိုင္းအထက္လႊာေတြကေတာ့ အၾကံအဖန္ေတြ မ်ဳိးမ်ဳိးမ်က္မ်က္ ရတာရယ္၊ ရက္ေရာလွတဲ့ တ႐ုတ္လက္ေဆာင္ေတြမွာ ပြင့္လင္းျမင္သာဖို႔မလိုဘဲ ေႏွာင္ႀကိဳးမပါတာရယ္ကို သေဘာ က် အားရေနပါတယ္။

ဘယ္လုိဘဲျဖစ္ျဖစ္ အာဖရိကျပည္သူေတြကေတာ့ အာဖရိကတိုက္ႀကီးကို ေန႔ခင္းေၾကာင္ေတာင္အႏုၾကမ္းစီးေနတဲ့ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံရဲ႕ ဆိုးက်ဳိးေတြကို တေန႔တျခားပိုလို႔သေဘာေပါက္ သိျမင္လာေနၾကပါတယ္။ အာဖရိကတိုက္သားေတြ အေနနဲ႔ တ႐ုတ္ေနရာမွာ ကိုလိုနီလက္သစ္အေနာက္တိုင္းရဲ႕ ေႏွာင္ႀကိဳးေတြကို ျပန္တမ္းတလို႔ အက်ဳိးမထူးဘဲ ဘာကိုမဆို အသိပညာရွိရွိနဲ႔ သတိရွိရွိ ကိုင္တြယ္ရင္ဆိုင္ဖို႔ဘဲ လိုပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ေဘာ့စဝါနာလို သန္႔ရွင္းတဲ့ အစိုးရေတြနဲ႔ ေတာင္အာဖရိကလို ႏိုင္ငံေရးအရတက္ႂကြလႈပ္ရွားတဲ့လူထုေတြဟာ တ႐ုတ္ေၾကာင္သူေတာ္ ေတာသူေဌးေတြအတြက္ အဆံုးစြန္ေသာဖ်က္ျမင္းေတြ ျဖစ္ေနပါလိမ့္မယ္။

 

ဂါမဏိ

ရည္ၫႊန္း။ Asian Age စာေစာင္ပါ ဂ်င္ဒါးလ္ႏိုင္ငံတကာေရးရာေက်ာင္းမွ ပါေမာကၡ ဆရီးယာရမ္ ေခ်ာင္လီယာ၏ ေဆာင္းပါး

 

 


သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ

Similar Posts

2 thoughts on “ဂါမဏိ – မဟုတ္တ႐ုတ္ အ႐ႈပ္ထုပ္
  1. အက်င့္ပ်က္တဲ့ေခါင္းေဆာင္ရွိရင္တရုပ္စီးပြားေရးေတြဝင္လာေလ့ရွိတယ္။ ကာကြယ္ေရးကေတာ့ နည္းလမ္းတစ္ခုပဲရွိပါတယ္။ အဲဒီ အပုပ္ေကာင္(အက်င့္ပက်္)ေတြကို လဒ မလာႏိုင္ေအာင္ ေမာင္းထုတ္ဖို႕ပါပဲ။

Comments are closed.