
မိသားစုႏွင့္ ေဝးကြာေသာ ဒီအရပ္သည္ ကိုယ့္အခ်င္းခ်င္း ရဲေဘာ္ရဲဘက္စိတ္ႏွင့္ ပို၍ စုစည္းမိ ေစခဲ႔သည္။ ျပႆနာဆိုသည္က အခ်ိန္မေရြး မထင္မွတ္သည့္ေနရာက ေပၚလာတတ္စၿမဲ။ ထိုေရာက္လာမည့္ ျပႆနာကို ရင္ဆိုင္ဖို႕ ကိုယ့္အခ်င္း ပိုခ်စ္ခင္ ရင္းႏွီးမႈ ဆိုတာ အေျခေနအရကို မျဖစ္မေနေတာင္းဆိုေနသည့္ကိစၥ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္လည္း လူတို႔ သဘာဝအတိုင္းပို၍ စုစည္းမိတာေတြ ရွိသလို ပို၍ေဝးကြာေသာ အျဖစ္မ်ိဳးလည္း ေလာကနိယာမအရ ရွိကိုရွိေနပါမည္။ ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ ရင္ခုန္သံတူသူခ်င္း ရည္မွန္းခ်က္ တူသူခ်င္းကေတာ့ စုမိၾကသည္။ ည ညအခါ ေတးသီခ်င္းသံတို႕ကပင္ တခန္းစီေနၾကရေသာ္လည္း ရင္ခ်င္းခ်ိတ္မိသည့္ ဆက္သြယ္မွႈ မ်ားဟုပင္ ဆိုရမည္။ တေန႔တာ၂၄နာရီတြင္ မနက္ နာရီဝက္ ေန႔လည္နာရီဝက္မွလြဲၿပီး က်န္တခ်ိန္လုံး အခန္းထဲ တြင္သာ။ ကိုယ္႔အခန္းမွ လူအခ်င္းခ်င္း တျခား အခန္းမွလူမ်ားကို နာမည္ႏွင္လူ တြဲမိစပင္ ရွိေသးသည္။ ေတးသီခ်င္းကေတာ့ ညစဥ္ အလုပ္တခုလို သီဆိုၾကသည္။ ဘာေျပာေျပာေတးသံသာ သီဆိုခိုက္ စိတ္အေညာင္းေတာ့ ေျပသည္။ ေတးသံမွာ စီးေမွ်ာရင္း တခဏျဖစ္ျဖစ္ ပစဳၥပၸန္ကို ေမ့ထားလို႔ရေနသည္။ ေတးသံေတြ ၾကားေနရင္းက ဒီအထဲက တေယာက္ကို ထူးထူးျခားျခား သတိမူမိေနသည္။ သူႏွင့္ မနက္ကပင္ အခန္း(၅)ထဲရွိ ကိုေဇာ္ႀကီးက
“ဦးဇင္း ဦးဇင္း ”
အခန္းထဲမွလွမ္းေခၚသည္။ သူတို႕အခန္းေရွ႕ကိုရပ္လိုက္ေတာ့ အသားျဖဴျဖဴ အရပ္ရွည္ရွည္ႏွင့္ သူက စတင္ မိတ္ဆက္သည္။
“ဦးဇင္းဒို္က္ဦးကဆို ကိုရဲထြဋ္ေျပာျပဖူးတယ္ ဦးဇင္း အေၾကာင္းကို တပည့္ေတာ္နာမည္က ပိုက္ကို ပခုကၠဴကပါ ”
ကိုရဲထြဋ္ဆိုတာက ဒိုက္ဦးအမတ္။ အမတ္ျဖစ္ၿပီး လပိုင္းအတြင္း မႏၱေလး အစည္းေဝးကိစၥႏွင့္ အဖမ္းခံရသည္။ အေရး အခင္းထဲက အတူတူ လုပ္ခဲ႔ၾကတာဆိုေတာ့ မိသားစု အားလုံးႏွင့္ပါ တရင္းတႏွီး။ ကိုပိုက္ကိုကကိုရဲထြဋ္ႏွင့္ အမႈတြဲ ဆိုေတာ့ ေထာင္ထဲ ေရာက္တတ္ရာရာ စကားေျပာရင္း ကိုယ့္အေၾကာင္း ပါတာျဖစ္မည္။ ေရႊျပည္သာမွာ ေက်ာင္းထိုင္တာကိုလည္းသိေနသည္။ ဒိုက္ဦးၿမိဳ႕မွာ အေရးအခင္းတေလွ်ာက္လုံး လုပ္ကိုင္ခဲ႔တာကိုလည္းသိေနသည္။ ပါတီေတြေထာင္ေတာ့ အင္အယ္လ္ဒီေကာ လူ႔ေဘာင္သစ္ပါ ရန္ကုန္တက္လာလွ်င္ ခရီးတေထာက္နားခိုရာ အျဖစ္ တည္းခိုၾကတာကိုလည္းသူကသိေနသည္။ ဒီေတာ့ စကား ေျပာရင္း ခုသီခ်င္းသီဆိုသူႏွင့္ မနက္ကေျပာခဲ႔သည္မို႔ သူ၏ေတးသံကိုနားေထာင္ရင္း ပခုကၠဴမွ ဆိုတာသိေနသည္။ ျမန္မာျပည္ ဘယ္အရပ္ ေဒသမွ လာသူဆိုတာ တခုႏွင့္တခုမတူေသာ ေဒသအသံကို နားေထာင္ၿပီး ခြဲလို႔ရသည္။ လာရာအရပ္ေဒသကို ေထာင္လို ေနရာစုံက လူေတြ ရွိေသာေနရာမွာ ပို သိသာသည္။ မႏၱေလးမွာစာသင္သား ဘဝတုန္းက သိရွိမွတ္သားခဲ႔ဘူးတာ တခုရွိသည္။ ျမင္းျခံ နယ္ဘက္က လူမ်ားသည္။ အသတ္ သံကို ဖတ္ရာေျပာရာ၌ ငသတ္သံႏွင့္ နသတ္သံ ေျပာင္းျပန္ျဖစ္ေနျခင္းကို ေျပာၾက ေနာက္ၾကတာကို မွတ္သားခဲ႔ဘူးသည္။ ေရတြင္း-ဆိုလွ်င္ ေရတြန္းဟု အသံထြက္ ၾကသည္။ ေမာ္ကြန္းဆိုလွ်င္ ေမာ္ကြင္းဟု အသံထြက္သည္။ အခုလည္း သီခ်င္းဆိုရာမွာ ထိုအသံကိုၾကားေနရသည္။
“ျပာရီမွဳိင္းကာမို႔မို႔ ညိဳ႔ညိဳ႔ လြန္”
အသံကို ၾကားလိုက္တထဲက ေနာက္ခ်င္လာသည္။ က်န္သည့္သူမ်ားကသတိထားမိဦးမည္မဟုတ္ေသး။ စခ်င္ ေနာက္ခ်င္ေသာ္လည္း တခါက ႀကံဳရဘူးေသာ အျဖစ္အပ်က္တခုေၾကာင့္ မေနာက္ဝံ႕ေသး။ အေျခေနၾကည့္ျပီးမွ ေနာက္ေတာ့မည္ဟု စိတ္ကူးလိုက္သည္။ လူမ်ိဳးစုံႏွင့္ အေနမ်ားသူမ်ား အတြက္ အေတြ႕အႀကံဳသစ္လို႔ပင္ ဆိုရမည္ထင္သည္။ ဒီလိုပဲ စကားသံမပီေသာ တိုင္းရင္သား တေယာက္ကို စေနာက္လိုက္တုန္းက ႀကံဳလိုက္ရေသာ အျဖစ္က စကားသံကို ရယ္စရာအျဖစ္သာ အေပ်ာ္သေဘာ ေျပာမိေသာ္လည္း တိုင္းရင္းသားမို႔ ႏွိမ္သည္ဟု သူကခံစား သြားရေသာျမင္ကြင္းက စဖို႔ေနာက္ဖို႔ ျဖစ္လာတိုင္း သတိအခ်က္ျပမီး စိတ္ထဲလင္းလာၿမဲ ။ စိတ္မေကာင္းစရာက ရင္ႏွီးျပီးသားလူပင္ျဖစ္ေသာ္လည္း သူ႔လူမ်ိဳး အားလုံးႏွင့္ဆိုင္လာလွ်င္ ရင္ထဲအခံကို ထိမ္းမထားတတ္။ တဖက္လူမွာ အခ်င္းခ်င္း အေပ်ာ္သေဘာမ်ိဳးစၾက ေနာက္ၾကတာဟုပင္ မေတြးႏွဳိင္ပဲ ခံစားရေသာ အျဖစ္အပ်က္တို႔ေၾကာင့္ ပိုလို႔စိတ္မေကာင္းးျဖစ္ရသည္။ အထူးသျဖင္႔ တိုင္းရင္းသားေတြဆို သတိႀကီးႀကီးထားရသည္။ တျခား သူေတြထက္ ပိုပိုကဲကဲ ခံစားတတ္ေသာ တိုင္းရင္းသားမ်ား ဆိုသည္က ျမန္မာအသံယိုင္ စကားေျပာေသာတိုင္းရင္းသာဆိုလွ်င္ သတိႀကီးရမည္ဟု နားလည္ထားရသည္။ ကိုယ္ေတြစိတ္မွာ တိုင္းရင္းသားတိုင္းကို သူတို႔ လိုခ်င္တာေတြ အာလုံးရေစခ်င္သည္။ သူတို႔ ဘာသာစကား သူတို႔ယဥ္ေက်းမႈတို႔ အားလုံး အဖ်က္ဆီး ခံထားရသည္မဟုတ္လား ။ တိုင္းရင္းသားတေယာက္ဟာစစ္အစိုးရ တေလွ်ာက္လုံး ဒုတိယတန္းသား ႏိုင္ငံသားလိုထားခဲ႔ၾကသည္မဟုတ္လား ။ စစ္အာဏာရွင္ လက္ခ်က္ျဖင့္ အခြင့္အေရးေတြ အပိတ္ခံထား သူတို႔ ရပိုင္ခြင့္ေတြ ေပ်ာက္ဆုံး ဒီ အျဖစ္ကို ကိုယ္ေတြ (အထူးသျဖင့္ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြ) က တထပ္တည္းခံစား ထားၾကသည္။ သို႔ေသာ္လည္း တိုင္းရင္းသားေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက စစ္တပ္ကလုပ္သည္ဟု မျမင္ ။ ျမန္မာေတြက လုပ္သည္ဟု ခံစားထားၾကသည္။ ဒီေတာ့ ကိုယ္၏ အရင္းခံ ေစတနာထားခံစားေပးမႈကို အထိခိုက္မခံႏွဳိင္ ။ စကားေျပာတာကအစ သူတို႔သံသယကို ပိုတိုးေစမည့္ အသုံးအႏွဳံးကို သိထားသင့္သည္။
စကားသံ ဆိုတာကလည္း ေနရာတခုတြင္ တသံ ျဖစ္ေနတတ္သည္ ။ ေတာင္ငူတဝိုက္က ရေကာက္ ဟထိုးအသံႏွင့္ ခေကြးယပင့္အသံ ေရာေနတတ္သည္။ ထို အရပ္သားေတြႏွင့္ဆုံလွ်င္ သိပ္ရွစ္တာပဲ – ရွင္းလုံခတ္တာ ေရႊးေတြက္ခ်ြဲေနတာပဲဟု ေနာက္ရတာက ေပ်ာ္စရာတခုျဖစ္သည္။ တိုင္းရင္းသားမဟုတ္လို႔ သတိထား စရာမလို ။ စလွ်င္လည္း သူတို႔အရပ္၏ စကားသံကို ၾကည္စယ္ သည္ဟုခံယူ ၾကသည္။ ထိုကဲ႔သို႕ ျဖစ္လာလွ်င္ ကိစၥမရွိ။ တခါကၾကံဳဖူးေသာ တိုင္းရင္းသားလို ခံစားသြားရမွာကိုေတာ့ စိုးသည္။ ဒီအေၾကာင္းကို အခန္းထဲ စကားေျပာျဖစ္ၾကသည္။ ေျပာေသာ အသံတို႔ႏွင့္ေသခ်ာ ထိစပ္ ပါမ်ားလာလွ်င္ ဘယ္အရပ္သံဆိုတာ ခြဲခြဲျခားျခားသိစၿမဲ။ ခုနကသီခ်င္းဆိုသူလို ငသတ္ နသတ္ ေရာေသာေဒသ။ခေကြး ယပင့္ ရေကာက္ ဟထိုး မကြဲေသာ ေဒသ။ တဝမ္းပူ အသံကို သသံႏွင့္ ေျပာၾကေသာ ေဒသ။ စသည္ ကြဲျပားသလို ဟထိုးသံေပ်ာက္ေနေသာ စကားေျပာသံပါ ရွိေသးသည္။ အထူးသျဖင့္ကရင္ လူမ်ိဳးမ်ားသည္ စကားေျပာရာ၌ ဟထိုးသံ ေပ်ာက္ေနသည္ဟု ေျပာၾကသည္။
စစ္အတြင္းကဆိုလွ်င္ ကရင္လား ဗမာလားခြဲျခားနည္းဟုပင္ ေျပာၾကသည္။ ေလွကို ဟထိုးသံမပါပဲ ေလဟု အသံထြက္သည္။ လွည္းကို ဟထိုးသံေဖ်ာက္ၿပီး လဲ ဟု ေျပာၾကသည္။ လွံကိုက္ိုင္ၿပီးေလွေပၚကဆင္းလာေသာသူ လွည္းေပၚမွာ ေမွာက္ရက္ လွဲေနတယ္-ဆိုေသာ စကားဆုိလွ်င္- လံကိုက္ိုင္ၿပီးေလ ေပၚကဆင္းလာေသာသူ လည္းေပၚမွာ ေမာက္ရက္ လဲေနတယ္-ဟုေျပာမည္ျဖစ္သည္။ စကားသံ၏ ကြဲျပားမႈ ကိုေတြးရင္း နသတ္ႏွင့္ ငသတ္ေရာေသာအသံထြက္ကို ျမင္ျခံ ေတာင္သာ ပခုကၠဴ စေသာေဒသမွန္း ခပ္ေစာေစထဲက သိထားၿပီးျပီ။ သူတို႕အခန္းမွ စသံေနာက္သံေတြထြက္ထြက္လာတာ ၾကားၾကားေနရသည္။ အားလုံး သီခ်င္းဆို ၿပီးသည္အထိ အထိ ေစာင့္ဆိုင္းေန လိုက္သည္။ ေတးသံေတြ အားလုံးတိတ္သြားေတာ့
“ကိုေဇာ္ႀကီး ဗ်ိဳး ကိုေဇာ္ႀကီး ”
အခန္းေပါက္ သံတိုင္မွာရပ္ရင္း သူတို႕အခန္းကိုလွမ္းေခၚလိုက္သည္။ အသံကိုျမွင့္ၿပီး ေခၚလိုက္ေတာ့ ကိုေဇာ္ႀကီးက
“ဦးဇင္းလားေျပာပါခင္ဗ်”
“ဘာမွေတာ့ မဟုတ္ပါဘူးဗ် ဦးပိုက္ကို ေတးသံေလး နားေထာင္ျပီး သူ႔ေလသံနဲ႕ ရုပ္ရွင္ ဇာတ္ကားတခုေၾကာ္ျငာခ်င္လို႕ပါ”
အခန္းတိုင္းမွလူမ်ားကပါ နားေထာင္ေနၾကသည္။ တခုခုေတာ့ တခုခုဟုေတာ့ သူတို႔တြက္ၿပီးျဖစ္မည္။
“ အဟမ္းဟမ္း ေတာ္ဝင္ထြင္း ႐ုပ္ရွင္မွ ဒါရိုက္တာ ထြင္းျမင့္ထြင္းရဲ႕ လက္ရာေလးပါ မင္းသားထြင္းထြင္းဝင္း မင္းသမီး ခင္သီတာထြင္း တို႔ႏွင့္ ျပမည့္ဇာတ္ကားက ေမာင္ခ်စ္သူႏြယ္ႏြယ္ထြင္းပါခင္ဗ်ား ”
ညခ်မ္းေလးမွာ ေတးသံတို႔ႏွင့္ တဒဂၤ ဒုကၡႏွင့္ေသာက လြတ္ရာက္ုိရွာ ၾကံ ၾက၊တေယာက္ႏွင့္တေယာက္ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ရႊင္ရႊင္ ေနာက္ေျပာင္ က်ီစယ္ ျခင္းက ရင္ႏွီးမႈကို ပိုမို ျဖစ္ေစခဲ႔သည္။ ဘဝတကၠသိုလ္-ေလာကငရဲထဲ လူေတြကိုအရွင္လတ္လတ္ လာေရာက္ ျမွဳပ္ႏွံ ထားၾကေသာ္လည္း တနယ္စီ တၿမိဳ႕စီဆိုေသာ အရပ္ေဒသ သည္ ကြဲျပားျခားနားမႈကို နာမည္အားျဖင့္သာ ခြဲျခားႏွဳိင္စြမ္းေသာ္လည္း ရင္းႏွီးစြာစုစည္းမႈကိုေတာ့ မဟန္႔တားႏွဳိင္ေခ်။ ဒီေတာ႔ ဒီအရပ္သည္ အျမင္တူရာ မိတ္ေဆြ အသစ္တို႔ တိုးပြားရာေနရာလို႔ပင္ နာမည္သစ္ ထပ္ေပးသင့္လွေပေတာ့သည္။