ဦးခ်စ္ (လက္ဖက္ရည္ဆိုင္) ႏွင့္ ဗ်ဴးခဲ့စဥ္က

ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္၊ ဇြန္လထဲတုန္းက စာၾကည့္တုိက္ပညာ ဒီပလိုမာကိစၥေၾကာင့္ မေမွ်ာ္လင့္ဘဲ အမိတကၠသိုလ္ၾကီးထဲကို ေရာက္ျဖစ္ သြားခဲ့ပါ တယ္။ အဓိပတိလမ္းမဂိတ္ဆီကေန ၀င္လိုက္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ဘူမိေဗဒ အဓိက ေက်ာင္းသားအျဖစ္ ၁၉၈၀ လြန္ကာလဆီမွာတုန္းက တက္ခဲ့တဲ့ မႏၱေလးေဆာင္ၾကီးက ခပ္တည္တည္ၾကီး ျဖစ္ေနတယ္ ထင္ရတယ္။ ေတာင္ငူေဆာင္ဘက္ဆီ ဆက္ေလွ်ာက္ေတာ့ ကင္တင္းစားေသာက္ဆိုင္တန္းရွည္နဲ႔ တိုးတယ္။ (ကၽြန္ေတာ္တုိ႔တုန္းက ဒီဆိုင္တန္းရွည္ေတြ မရွိေသးဘူး။ ဒီေနရာက စိန္ပန္းပင္ေတြရွိတဲ့ ျမက္ေတာၾကီးပါ) အတူပါလာတဲ့ တပည့္ျဖစ္သူ စာနယ္ဇင္းသတင္းေထာက္မေလးက သူ ဒီပလိုမာ သင္တန္းေတြ တက္ခဲ့စဥ္ ေဖာက္သည္ျဖစ္ေနတဲ့ အခုေနရာသစ္ ဦးခ်စ္လက္ဖက္ရည္ဆိုင္မွာ ၀င္နားၾကတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္ရင္ထဲမွာေတာ့ ဟိုစဥ္က ဦးခ်စ္ဆိုင္ကို ျပန္သတိရျဖစ္ရင္း မေရာက္တာ ႏွစ္မ်ားစြာရွိတဲ့ ကံ့ေကာ္ေတာရႈခင္း ပံုရိပ္ေတြကို သတိျပဳမိေနစဥ္ တစ္ဖက္၀ိုင္းမွာ ဟိုစဥ္က အႏုပညာအသင္းမွာ အတူလႈပ္ရွားခဲ့ဖူးၿပီး၊ သူမတုိ႔က အတန္းငယ္ေတြျဖစ္ေသာ္လည္း အထူးခင္မင္ခဲ့ဖူးတဲ့ မထိပ္တင္ဟန္ကို ကထိကဆရာမတစ္ဦးအျဖစ္နဲ႔ ျပန္လည္ေတြ႕ဆံု စကားေျပာျဖစ္ေတာ့ သူမက ပါရဂူတန္းကို ေနာက္ဆံုးအဆင့္ တက္ေနေၾကာင္းသိရတယ္။ ျမန္မာစာမွာ ပထမဆံုးပါရဂူဘြဲ႕ရတဲ့ ေဒါက္တာေအာင္ျမင့္ဦးက ကၽြန္ေတာ္ ပထမႏွစ္ဖရက္ရွာတုန္းက မဂၢဇင္း ေကာ္မတီမွာ ေက်ာင္းသားအမႈေဆာင္ေတြအျဖစ္ အတူတူ လုပ္ခဲ့ၾကတာေပါ့။ ေခတ္ေတြေျပာင္း၊ စနစ္ေတြ ေျပာင္းလာတဲ့အေလွ်ာက္ ကံ့ေကာ္ေျမမွာလည္း ေျပာင္းလဲျခင္းတရားမ်ားစြာေတြ သတိျပဳမိရပါတယ္။ မထိပ္တန္ဟင္က ဟိုစဥ္တုန္းက အႏုပညာအသင္းမွာ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားဘ၀ ကခဲ့ခုန္ခဲ့တာေတြ ျပန္ေျပာျပတယ္။ ၁၉၈၃ တုန္းက ၀ိဇၨာခန္းမမွာ ျမန္မာစာအသင္းႏွစ္ပတ္လည္ မိတ္ဆံုစားပြဲအျဖစ္ အျငိမ့္ကခဲ့ၾကစဥ္က မထိပ္တင္ဟန္နဲ႔ မသီတာၾကြယ္ (ပဲခူး) တို႔က အျငိမ့္မင္းသမီးေတြျဖစ္ၾကၿပီး စုတ္ခၽြန္း၊ ၾကြက္ျပဳံး၊ ပိန္ပိန္၊ ေပၚေပၚ၊ အရိုင္း၊ ကင္းေကာင္တုိ႔က ေက်ာင္းသားလူရႊင္ေတာ္ေတြေပါ့။

● ခ်စ္တယ္
ျမန္မာစာဆိုတာက ေတာင္ငူေဆာင္က မိခင္ေဂဟာၾကီးေပါ့။ အဲသည္ကာလကလည္း စာေပကိစၥ၊ အႏုပညာကိစၥေတြရွိရင္ ေတာအုပ္ ေလးထဲက ဦးခ်စ္ဆိုင္မွာပဲ ေတြ႕ၾက၊ ဆံုၾက၊ ေျပာၾက၊ ဆိုၾက၊ ျငင္းၾက၊ ခံုၾကေပါ့။ အဲသည္တုန္းက ဦးခ်စ္ဆိုင္ဆိုတာက မူလဦးခ်စ္ဆိုင္ျဖစ္တဲ့ ရာမညေဆာင္ရဲ႕ ေျမာက္စူးစူး ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ရဲ႕ ျခံစည္းရုိးေထာင့္က တစ္ထပ္တုိက္ျပားကေလးျဖစ္ပါတယ္။ ေတာင္ပိႏၷဲပင္ေတြ အံု႕ဆိုင္းေနတဲ့ ေတာအုပ္ကေလးထဲက ဦးခ်စ္ဆိုင္ဆီကို ေတာင္ငူေဆာင္ဆီက ျဖတ္လမ္းအတိုင္း ေလွ်ာက္သြားသူတိုင္း သတိျပဳရတာကေတာ့ သစ္တိုပင္ၾကီးေတြဆီက ေၾကြက်လာတဲ့ သစ္တိုသီး ညိဳတိုတုိေတြဟာ ပင္ျမင့္ဆီမွာ အမွည့္ျမန္သလို၊ ေလအေ၀ွ႕မွာလည္း အေၾကြျမန္တာမို႔ သစ္တိုသီးေတြကို ေရွာင္လင္သိုင္းကြက္ပမာ ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူေတြသာမက ဆရာ၊ ဆရာမေတြပါ ေရွာင္ရွားရတာ ခ်စ္စရာ ဓေလ့ကေလးတစ္ခုရယ္လုိ႔ အားလံဳးက မွတ္ယူထားခဲ့ၾကေလရဲ႕။

အမွန္ဆိုရရင္ စာနယ္ဇင္းဘ၀ ရပ္တည္မႈနဲ႔ မ်ားေျမာင္လွတဲ့ ကိစၥေတြေၾကာင့္ ကံ့ေကာ္ေျမကုိ ႏွစ္မ်ားစြာ မေရာက္ျဖစ္ခဲ့ပါဘူး။ ခုေတာ့ အေၾကာင္းတိုက္ဆိုင္မႈတစ္ခုေၾကာင့္ ေက်ာင္းထဲကုိ ေရာက္ျဖစ္ၿပီး ဦးခ်စ္ဆိုင္ (ေနရာသစ္)ကိုလည္း ဆိုက္ဆုိက္ျမိဳက္ျမိဳက္ ေရာက္ျဖစ္ရလို႔ အတိတ္ကာလ ကိုယ္တုိ႔ျဖတ္သန္းခဲ့ရတဲ့ ဘ၀ေတြကို ျပန္လည္သတိရျဖစ္မိရတာေပါ့ေလ။

ကၽြန္ေတာ္က ေက်ာင္းေဆြးေဆြး၊ လူေဆြးေဆြး၊ အဲဒီေခတ္ဆီက တကၠသိုလ္ေကာလိပ္မွာ ေနခဲ့သူပါ။ ဘူမိေဗဒ အဓိက ေက်ာင္းသားျဖစ္ၿပီး တကၠသိုလ္သက္ကေတာ့ (၁၉၇၇) ခုႏွစ္မွသည္ (၁၉၈၆) ခုႏွစ္ထိေပါ့။ ေက်ာင္းၿပီးသြားတာေတာင္ ေက်ာင္းသံေယာဇဥ္ေတြနဲ႔ တကၠသိုလ္နယ္ေျမမွာ တ၀ဲလည္လည္ရွိခဲ့ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ အဓိပတိကုိလည္း ခ်စ္တယ္။ ဘြဲ႕ႏွင္းသဘင္ၾကီးကိုလည္း ခ်စ္တယ္။ သစ္ပုပ္ပင္ၾကီးကိုလည္း ခ်စ္တယ္။ အပန္းေျဖရိပ္သာကိုလည္း ခ်စ္တယ္။ ၿပီးေတာ့ ဦးခ်စ္ဆုိင္ကိုလည္း ခ်စ္တယ္။ ေနာက္… အင္းလ်ားကန္စပ္ဆီက ပု႑ရိတ္ခ်ံဳေလးတစ္စုကိုလည္း ခ်စ္တယ္။ ၿပီးေတာ့.. သစ္တုိပင္ျဖတ္လမ္းကေလးကိုလည္း ခ်စ္တယ္။

● ရွိခဲ့ၾကဖူးပါတယ္
လက္ဖက္ရည္ဆိုင္ဆိုတာ “၀စနာလကၤာရဆရာေတြ ဆံုေလ့ရွိတဲ့ ေခါမျပည္ရဲ႕ ေအသင္ျမိဳ႕လမ္းေထာင့္” လို႔ ဆရာျငိမ္းေက်ာ္က ကၽြန္ေတာ့္ ကို ပမာျပဳ ေျပာျပခဲ့ဖူးပါတယ္။

ဦးခ်စ္ဆိုင္မွာ ဆရာသမားေတြျဖစ္တဲ့ ဆရာဦးျမင့္ၾကည္၊ ဦးဖိုးေက်ာ္ျမင့္၊ တကၠသိုလ္မင္းေမာ္၊ ဆရာဦးေအာင္သင္း၊ တကၠသိုလ္၀င္းမြန္၊ ဆရာေမာင္ခင္မင္ (ဓႏုျဖဴ)၊ ဆရာေဇာ္ေဇာ္ေအာင္တုိ႔လည္း သမားခ်င္းခ်င္း သတင္းေလြ႕ေလြ႕ ရွိခဲ့ဖူးၾကပါတယ္။

ေမာင္ေဆြတင့္၊ ေမာင္ဟုန္၀မ္၊ ေမာင္၀ဏၰ၊ ကိုတင္၀င္းလိႈင္၊ ကိုေအာင္စိုး(ဦး)၊ ကိုကီ၀ီတုိ႔လည္း ရသမ်ားစြာကုိ အလကၤာျပဳခဲ့ၾကဖူးပါတယ္။

ကိုျငိမ္းေက်ာ္၊ ကိုေအာင္ျပည့္၊ ကုိျမတ္သစ္၊ ကိုျမင့္စိုးလိႈင္တို႔လည္း “ေ၀ဖန္စာေပ” အေၾကာင္းေတြ ပဲ့တင္ထပ္ခဲ့ၾကဖူးပါတယ္။

ကိုေငြစိုး၊ ကိုေဖျမင့္၊ ကိုေက်ာ္ေဇယ်တို႔လည္း “မႈခင္းနဲ႔ေဆးပညာ” အေၾကာင္းေတြ ရိုးမယ္ဖြဲ႕ဖူးၾကမွာပါ။

ကိုမင္းလူ၊ ေမာင္သာခ်ိဳ၊ ေဇာင္းထက္၊ ေနစိမ့္၊ မ်ိဳးျမတ္သူ၊ နႏၵာမိုးၾကယ္၊ ေအာင္ဆင့္၊ မင္းသိုက္မြန္၊ ခ်စ္၀င္းေမာင္၊ ေဇယ်ာလင္းတုိ႔ကလည္း ကဗ်ာေလးေတြ ရြတ္ဖူးခဲ့ၾကမွာပါ။

စိုင္းထီးဆိုင္၊ ႏြဲ႕ယဥ္၀င္း၊ တူးတူး၊ ခိုင္ထူး၊ ကိုင္ဇာ၊ ေမခလာ၊ ေမဆြိ၊ ေအာင္ႏုိင္၊ စိမ္းမို႔မို႔၊ ထြန္းအိျႏၵာဗိုတို႔လည္း ေတးခ်င္းက်ဴးလို႔ ဘ၀င္မူးခဲ့ၾကဖူးမွာပါ။

အကယ္ဒမီစႏၵာ၊ စင္ေရာ္ေမာင္ေမာင္၊ ေမာင္ျမတ္ေဆြ၊ စႏၵာလင္း၊ ဘိုျမင့္ရွိန္၊ ခိုင္ခင္ဦး၊ သွ်န္ထြဏ္း၊ သီတာ၀င္း၊ တင့္တင့္ထြန္း၊ ခ်စ္ခ်စ္ေဇာ္၊ စုတ္ခၽြန္း၊ ၾကြက္ျပံဳး၊ တက္တူ၊ ပိန္ပိန္၊ ေညာင္ေညာင္၊ ေမာင္ေမတၱာ၊ အရိုင္း၊ ဖုိးျဖဴ၊ ကင္းေကာင္၊ ငွက္ေပ်ာေၾကာ္၊ ေဂၚဇီလာ၊ ကိုထူးသာ၊ ကို၀င္းနုိင္ (နဂါးေလး)၊ ကိုခ်စ္စရာနဲ႔ တကၠသိုလ္ဂြမ္းပံုတို႔ေတာင္ ျပက္လံုးေတြ ေဖာင္ခဲ့ၾကဖူးပါတယ္။

● ႏုသစ္ေ၀ပ်ိဳ ပန္းတကၠသိုလ္
ကၽြန္ေတာ္ဟာ တကၠသိုလ္သက္ ရွည္လ်ားခဲ့တဲ့အေလ်ာက္ အႏုပညာအသင္းက အေပါင္းအသင္းေတြ၊ တကၠသိုလ္မဂၢဇင္း ေကာ္မတီက လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ေတြ၊ ဘူမိေဗဒအဓိကရဲ႕ သူငယ္ခ်င္းေတြနဲ႔ ဦးခ်စ္ဆိုင္မွာ ႏွစ္ရွည္လမ်ား ေက်ာက္ခ်ဖူးခဲ့ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ဆုိးသမွ်၊ ႏြဲ႕သမွ်ကို ဦးခ်စ္မိသားစုက ေဆြမ်ိဳးသားခ်င္းလို သေဘာထားခဲ့ၾကပါတယ္။ တစ္ခ်ိန္ေသာ ကာလက ဦးခ်စ္ (လက္ဖက္ရည္) မူလဘူတ ေအာ္ရီဂ်င္နယ္ဆိုင္ကေလးနဲ႔၊ ဒီဆိုင္ကေလးရွိရာ ေတာအုပ္ျမိဳင္ကေလးကို ၾကံဖူးသူတုိင္း အခုလုိ အေၾကာင္းတိုက္ဆိုင္လာရင္ ျပန္ၿပီး လြမ္းျဖစ္ၾကမွာပဲေလ။

ကၽြန္ေတာ္တို႔က ကၽြန္ေတာ္တု႔ိေခတ္ရဲ႕ ခ်ိဳးကပ္ေက်ာင္းသားၾကီးေတြမို႔ ဦးခ်စ္ဆိုင္မွာ ကိုယ့္အိမ္ကိုယ့္ရာလို ေနခဲ့ၾကတာပါ။ ကၽြန္ေတာ္တက္ခဲ့တဲ့ မႏၱေလးေဆာင္၊ ကၽြန္ေတာ္ ကြန္းခိုဖူးခဲ့တဲ့ ဒဂံုေဆာင္တို႔ဆိုတာ ဦးခ်စ္ဆိုင္နဲ႔ တစ္ေခၚေလာက္သာ လွမ္းပါတယ္။ ေန႔လည္းဦးခ်စ္၊ ညလည္းဦးခ်စ္မို႔ တစ္ခါတစ္ခါ ေရေႏြးၾကမ္းိုးကေလးေတြဟာ “ေသာက္ေတာ္ဘူး” ေတြျဖစ္ျဖစ္ သြားခဲ့တာ ခုခ်ိန္မွာေတာ့ ၀န္ခံ၀ံ့ပါၿပီေလ။

တကၠသိုလ္ေကာလိပ္မဂၢဇင္းေတြနဲ႔ သတင္းစာေစာင္ေတြ၊ နံရံကပ္စာေစာင္ေတြစတဲ့ တကၠသိုလ္ စာနယ္ဇင္း အေတြ႕အၾကံဳ (၁၀)ႏွစ္ခန္႔ရွိခဲ့ၿပီးေနာက္ ျပန္ၾကားေရးဌာနမွာ ၀န္ထမ္းအယ္ဒီတာ မျဖစ္မီစပ္ၾကား ၁၉၈၆-၈၇ ခုႏွစ္က “ပန္းတကၠသိုလ္”ဆိုတဲ့ မဂၢဇင္းမွာ ကၽြန္ေတာ္ တာ၀န္ခံအယ္ဒီတာ စလုပ္ပါတယ္။ “ပန္းတကၠသိုလ္” မဂၢဇင္းဟာ စကားလံုးအရင္းအျမစ္ အဓိပၸာယ္အတုိင္း တကၠသိုလ္ေကာလိပ္ ေပါင္းစံုရဲ႕ စာေပ၊ အႏုပညာ၊ အားကစား၊ လူမႈေရးရာ အျဖာျဖာတို႔ကို ထင္ဟပ္တင္ဆက္ခဲ့တဲ့ မဂၢဇင္းပါ။ အမႈေဆာင္ အယ္ဒီတာက တကၠသိုလ္ေဇာ္ထူးဦး၊ အဖြဲ႕၀င္အယ္ဒီတာက ေမာင္တင္ေ၀ (ဓာတုေဗဒ) တို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ အုပ္ခ်ဳပ္မႈအယ္ဒီတာကေတာ့ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ ဓာတုေဗဒဌာန၊ ကထိက ဆရာဦးထြန္းၾကည္ (ကြယ္လြန္) တို႔ ျဖစ္ပါတယ္။

ပန္းတကၠသိုလ္ဟာ ရန္ကုန္မွာရွိတဲ့ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ (ပင္မ)၊ လိႈင္နယ္ေျမ၊ ဗိုလ္တေထာင္နယ္ေျမ၊ ၾကည့္ျမင္တိုင္နယ္ေျမ၊ စီးပြားေရးတကၠသိုလ္၊ စက္မႈလက္မႈတကၠသိုလ္၊ ေဆးတကၠသိုလ္ (၁)၊ (၂)၊ လုပ္သားေကာလိပ္ အစရွိတဲ့ တကၠသီလာ ညီအစ္ကိုေမာင္ႏွမမ်ားရဲ႕ အလွေၾကးမံုတစ္ခုလို႔ ဆိုရပါမယ္။

● ဦးေလးခ်စ္ကို ဗ်ဴးျဖစ္ျခင္း
ဒီမဂၢဇင္းမ်ာ တကၠသိုလ္စံုရဲ႕ အခန္းက႑စံုေအာင္ တင္ဆက္ၾကရတာမုိ႔ ထူးသစ္ၿပီး တကၠသိုလ္ပရိသတ္ေတြ စိတ္၀င္စားေစမယ့္၊ တကၠသိုလ္ဘ၀ကိုလည္း ထင္ဟပ္ေစတဲ့ ၀တၳဳ၊ ကဗ်ာ၊ ေဆာင္းပါး၊ သတင္း၊ ပန္းခ်ီ၊ ဓာတ္ပံုတို႔ကို တင္ဆက္ၾကတဲ့အခါ (၁၉၈၇) ျပင္ပေလာကရဲ႕ စာနယ္ဇင္းေတြမွာ ေတြ႕ဆံုျခင္းအခန္း၊ အင္တာဗ်ဴးတဲ့အခန္းေတြက မဂၢဇင္းၾကီးေတြမွာ စတင္ေခတ္စားစျပဳတဲ့ ကာလျဖစ္ေတာ့ အျပိဳင္ဗ်ဴးေတြ ေတြ႕ေနရပါတယ္။ ဒီအခါမွာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ဦးခ်စ္ဆိုင္မွာပဲ ပန္းတကၠသိုလ္မဂၢဇင္းရဲ႕ တုိက္ထိုင္အလုပ္ေတြကို စားပြဲတစ္၀ိုင္း အပိုင္ယူထားၿပီး အဖိုးအခေပးစရာ မလိုဘဲ မဂၢဇင္းတုိက္ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ စာမူေရြးတာ၊ သတ္ပံုစစ္တာ၊ ဒီဇိုင္းအပ္တာ၊ ဒမ္မီခ်တာ၊ ပရုဖတ္တာ စသျဖင့္ေပါ့။ ပါ၀င္သူေတြက မ်က္ႏွာဖံုးက တင့္တင့္ထြန္း (မင္းသမီး မျဖစ္ေသး) ကို လက္ခ်ာဖိုင္နဲ႔ ေဒါက္ဖိနပ္ကို ကိုင္ခိုင္းၿပီး အင္းလ်ားကန္စပ္မွာ ေလွ်ာက္ခိုင္းတဲ့ပံုေလ။ အထဲမွာကေတာ့ ျငိမ္းေက်ာ္၊ မင္းလူ၊ ႏြမ္ဂ်ာသိုင္း၊ ေစာမဥၨဴ (ဖ်ာပံု)၊ တကၠသိုလ္လဲ့လဲ့၊ ေမခလာ၊ ေအာင္ထြန္းေလး၊ ေဟမာေန၀င္း၊ တကၠသိုလ္ႏွင္းေ၀နဲ႔ ဆရာ၊ ဆရာမ၊ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားေတြရဲ႕ လက္ရာေတြျဖစ္ၿပီး အင္တာဗ်ဴးက႑အတြက္ ဦးေႏွာက္စားခဲ့ၾကပါတယ္။ ေဖာင္ပိတ္ရက္ကလည္း နီးေနၿပီ၊ ဒီၾကားထဲ အဘဦးခ်စ္က က်န္းမာေရး မေကာင္းတဲ့ကိစၥေတြ ေန႔စဥ္သိေနရေတာ့ အေ၀းဆံုးကုိ ရွာေနတဲ့ ဗ်ဴးအိုင္ဒီယာဟာ ေနာက္ဆံုး ေရႊဥာဏ္ေတာ္ေတြ စူးရွၾကၿပီး အနီးဆံုးမွာ ရွိတဲ့ အဘခ်စ္ကို ဗ်ဴးၾကဖို႔ စိတ္ကူးရၾကေတာ့တာပါပဲ။ အေၾကာင္းသိျဖစ္တဲ့ အရင္းႏွီးဆံုး ကိုျမင့္ဦးျမင့္ျမင့္၊ ဆရာစိန္ခင္ေမာင္ရီ၊ မေဟသီဦးခင္ေမာင္ျမင့္၊ ရာမ (ပန္းရည္ဘဏ္တုိက္) တု႔ိက အထူးေထာက္ခံၾကတယ္။ ျမန္မာစာဌာနက ဆရာၾကီးဦးစံတင္၊ ဦးေအာင္ေဇာ္၊ ဦးမ်ိဳးသန္႔၊ ဦးလူေမာင္တုိ႔ကလည္း အားေပးၾကတယ္။

● ရင္ထဲက လွည္းတန္း
အဲဒီကာလျဖစ္တဲ့ (၁၉၈၆-၈၇) ေလာက္တုန္းက ေက်ာင္းထဲက ေတာင္ပိႏၷဲေတာေလးမွာ ဦးခ်စ္(လက္ဖက္ရည္) ဆုိင္ဆုိၿပီးဖြင့္သလို၊ လွည္းတန္းလမ္းမၾကီးေဘး၊ လွည္းတန္းလမ္းဆံုအနီးမွာ ေစတနာရွင္လက္ဖက္ရည္ဆိုင္ ဆုိၿပီး အဘဦးခ်စ္တုိ႔ရဲ႕ အိမ္ေအာက္ထပ္မွာ ဖြင့္ထားတယ္။ (ဆိုင္ႏွစ္ဆုိင္) အေပၚထပ္မွာ အဘခ်စ္တို႔ မိသားစုေတြ ေနၾကတယ္။ အဲဒီကာလ ေစတနာရွင္ဆိုင္ရဲ႕ တည္ေနရာဟာ ၀င္းဆံသ၊ ရွမ္းေတာင္တန္း၊ အိမေက်ာက္ေက်ာ၊ အလိမၼာစာေပ၊ ေရႊ၀ါဖူးဓာတ္ပံုတိုက္၊ ဗဟိုစည္ ထမင္းဆိုင္၊ ကိုယုန္ေခါက္ဆြဲ၊ ရတနာထြန္း စတိုးဆုိင္၊ ျဖိဳးေ၀လက္ဖက္ရည္ဆိုင္ေတြရဲ႕ အလယ္မွာေပါ့။ ခုမ်ားေတာ့ ဒီျမင္ကြင္းေတြဟာ အတိတ္ပံုရိပ္ေဟာင္းေတြ ျဖစ္ခဲ့ၿပီေပါ့ေလ။

တကယ္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ပထမႏွစ္ ေမာင္သစ္လြင္ဘ၀ကတည္းက အဘဦးခ်စ္ဟာ ဆီးခ်ိဳေရာဂါနဲ႔ တေရွာင္ေရွာင္ ျဖစ္ေနတာပါ။ အဲဒီကာလက ရန္ကုန္တကၠသိုလ္၏ သက္ၾကားအို အဘသံုးဦးဆိုၿပီး ဓာတ္ပံုကို ကၽြန္ေတာ္ ေတြ႕ခဲ့ရဖူးတယ္။ အဲဒီသံုးဦးကေတာ့ ဆရာၾကီးဦးေဖေမာင္တင္ရယ္၊ အဘဦးကံသိန္းရယ္၊ အဘဦးခ်စ္ရယ္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ စာေစာင္တစ္ခုထဲမွာ မွတ္မွတ္ရရ ျမင္ဖူးတာပါ။ တကၠသိုလ္ေရႊရတု၊ ႏွစ္ငါးဆယ္ျပည့္ အထိမ္းအမွတ္ ထုတ္ခဲ့တဲ့ စာအုပ္တစ္အုပ္မွာ ျဖစ္ႏုိင္ေကာင္းပါတယ္။

ဒီလိုနဲ႔ပဲ ဦးခ်စ္ (လက္ဖက္ရည္) အင္တာဗ်ဴးရႏုိင္ဖို႔ အဘခ်စ္ရဲ႕ ဇနီးျဖစ္သူ အေဒၚအုန္းၾကီးကို အပူကပ္ရတယ္။ အေဖ်ာ္ဆရာဦးခ်စ္ရဲ႕ သားအငယ္ေလးကိုလည္း နားပူနားဆာ လုပ္ၾကတယ္။ ဒီလိုနဲပဲ အဘခ်စ္ကို ေနမိုးသာယာၿပီး ေျခခင္းလက္ခင္းဆန္႔ေပ်ာ္ေစတဲ့ တနဂၤေႏြေန႔လယ္ခင္းတစ္ခုမွာ ကၽြန္ေတာ္ရယ္၊ တကၠသိုလ္ေဇာ္ထူးရယ္၊ ဓာတ္ပံုေမာင္တင္ေ၀ (ဓာတုေဗဒ) ရယ္၊ လွည္းတန္းက ေစတနာရွင္ဆိုင္ရဲ႕ အေပၚထပ္ အဘခ်စ္ေနအိမ္ရဲ႕ ဧည့္ခန္းမွာ အဘခ်စ္နဲ႔ ဇနီးျဖစ္သူ ေဒၚအုန္းတုိ႔ကို ေတြ႕ဆံုၿပီး ေက်ာင္းသားေတြလို ႏြဲ႕ဆိုးမဆိုးၾကဘဲ စာနယ္ဇင္းသမားၾကီးေတြလို ဣေျႏၵသံပတၱလားေတြနဲ႔ ေမးေျဖ အင္တာဗ်ဴးတစ္ခုကို ရွားရွားပါးပါး ရခဲ့ၾကပါေတာ့တယ္။

အဲဒီအင္တာဗ်ဴးေလးဟာ အဘခ်စ္လည္း ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလမွာ ကြယ္လြန္ခဲ့ၿပီမို႔ ျပန္မရႏုိင္ေတာ့တဲ့ ဘယ္စာနယ္ဇင္းကမွလည္း စိတ္ကူးမေပါက္ခဲ့တဲ့ ဗ်ဴးတစ္ခုအျဖစ္ ခုခ်ိန္မွာ….။

● စိတ္၀င္စားၾကမွာပါ
ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ၾကီးထဲက ဦးခ်စ္ဆိုင္မွာ ကက္ဆက္သီခ်င္းသံေလးေတြက အျမဲလြင့္ပ်ံေနတတ္တယ္။ အဲ့ဒီကာလေတြက ၁၉၈၆/၈၇ ကာလဆိုေတာ့ ေက်ာင္းသားပရိသတ္ေတြ ၾကိဳက္တဲ့ ခိုင္ထူး၊ ေအာင္ႏုိင္၊ တူးတူး၊ ခင္ေမာင္ထူး၊ စိုင္းထီးစိုင္၊ လႊမ္းမိုး၊ ကိုင္ဇာ၊ ေမခလာ၊ ေမဆြိ သီခ်င္းေတြ ေခတ္စားခဲ့ပါတယ္။ ဆုိင္ထဲက နံရံေတြမွာေတာ့ စီးရီးေၾကာ္ျငာ၊ က်ဴရွင္ေၾကာ္ျငာ၊ ဖေယာင္းလက္ေရး ကဗ်ာစာအုပ္ ပုိစတာ၊ ေရကူးသင္တန္း၊ စကားေျပာသင္တန္း ပုိစတာေတြ ရွိေနတတ္တယ္။ ဆိုင္ေဘးေျမတလင္းမွာ ျခင္း၀ိုင္းေလးေတြ ေခတ္ေနတတ္တယ္။ ဆုိင္ထဲက ေရွးေဟာင္းလက္လွည့္ မီးျခစ္ၾကီးတုိ႔၊ စကားတတ္တဲ့ ၾကက္တူေရြးေလးတုိ႔ကို စိတ္၀င္စားၾကတယ္။ သစ္ရိပ္ေအာက္ စားပြဲ၀ိုင္းေလးေတြမွာေတာ့ အုပ္စုလုိက္ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားေတြ၊ ခ်စ္သူစံုတြဲေလးေတြ၊ ဆရာ ဆရာမေတြဟာ ေက်ာင္းသင္ခန္းစာကိစၥ၊ ဘ၀ေရးရာ ကိစၥ၊ စာေပအႏုပညာကိစၥ၊ ႏွလံုးသားေရးရာ ကိစၥေတြနဲ႔ ရွိတတ္ၾကၿပီး သေဘာေကာင္းတဲ့၊ အလိုက္သိတဲ့ စားပြဲထုိးေလးေတြကလည္း ေက်းဇူးတင္စရာေကာင္းလွပါတယ္။

လွည္းတန္းေစတနာရွင္ လက္ဖက္ရည္ဆိုင္ အေပၚထပ္ကို ေရာက္ေတာ့ အဘခ်စ္ရယ္၊ အေဒၚအုန္းရယ္ ထုိင္လ်က္။ သားျဖစ္သူ သမီးျဖစ္သူေတြက ကၽြန္ေတာ္တို႔ သံဳးဦးကို ေနရာထုိင္ခင္း ခ်ေပးပါတယ္။ အဘခ်စ္ကေတာ့ ပက္လက္ကုလားထုိင္ေပၚမွာ ျငိမ္သက္စြာထိုင္လို႔ ဆီးခ်ိဳေရာဂါေ၀ဒနာနဲ႔ ယခုဗ်ဴးတဲ့ (၁၉၈၆/၈၇) မွာ (၇၃) ႏွစ္ ရွိၿပီျဖစ္တဲ့ ဇရာရဲ႕ အရိပ္ေတြ သန္းလို႔ပါ။ တကယ္ေတာ့ ဒီေန႔ဗ်ဴးက ဦးခ်စ္ကုိ ဗ်ဴးတာ မွန္ေပမယ့္ တကယ္တမ္း ဦးခ်စ္နဲ႔ သူ႕လက္ဖက္ရည္ဆိုင္အေၾကာင္း၊ မိသားစုအေၾကာင္းေတြကို ဦးေဆာင္ေျပာသြားတာက ဦးခ်စ္ဇနီး ေဒၚေဒၚအုန္းၾကီးပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဦးေလးခ်စ္ၾကီးက ေ၀ဒနာေတြေၾကာင့္ စကားမေျပာႏုိင္ရွာပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ထိုင္ေနတဲ့ သူ႕အမူအရာေတြဟာ စကားေတြလိုပါပဲ။ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသား အမ်ားစုနဲ႔ ဦးခ်စ္ဆိုင္ရဲ႕ ေသာက္သံုးသူအမ်ားစုဟာ ဦးခ်စ္ဆိုင္မွာ ရင္းႏွီးစြာ ေသာက္သံုးနားေနခဲ့ၾကေပမယ့္ ဦးခ်စ္အေၾကာင္းကုိ မသိၾကသူက မ်ားပါတယ္။ အေၾကာင္းတုိက္ဆိုင္လာရင္ေတာ့ စိတ္၀င္စားၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ဦးခ်စ္နဲ႔ အင္တာဗ်ဴးကုိ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ပန္းတကၠသိုလ္ မဂၢဇင္း အယ္ဒီတာအဖြဲ႕က ပရိသတ္ေတြအတြက္ ေဆာင္ရြက္ေပးၾကတာပါ။ စိတ္၀င္စားၾကမယ္လုိ႔ ယံုၾကည္ပါတယ္။ ေဒၚေဒၚအုန္းၾကီး ေျပာတဲ့ ဦးခ်စ္အေၾကာင္းကို နားဆင္ၾကပါဦးစို႔လားခင္ဗ်ာ။ ဦးခ်စ္ကေတာ့ ပက္လက္ကုလားထုိင္မွာထုိင္ရင္း သူ႕ဇနီးေျပာေနတာကိုသာ ေခါင္းတညိတ္ညိတ္နဲ႔ ရွိခဲ့ပါတယ္။ စကားေတာင္ သိပ္မေျပာႏုိင္ရွာေတာ့ပါဘူး။ (ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ၁၉၈၆/၈၇ ဆီကို ခဏေလာက္ သြားၾကစို႔….)

● ဦးခ်စ္ဇနီးသည္ ေဒၚေဒၚအုန္းရဲ႕ အေျပာမ်ား
အဘခ်စ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဦးခ်စ္(လက္ဖက္ရည္)ဆိုင္နဲ႔ အေဒၚတို႔ရဲ႕ တကၠသိုလ္ၾကီးနဲ႔စၿပီး ပတ္သက္ခဲ့ပံုေတြ ေျပာျပေပးပါခင္ဗ်ာ။

ေဒၚအုန္း။ ။ အေဒၚတုိ႔က မႏၱေလးမ်ာ ဟိုယခင္တုန္းက အညာထည္ေတြ လက္ကားေရာင္းတယ္၊ ကိုခ်စ္က ေရႊဘိုဇာတိ။ အညာထည္ေတြကို ေစ်းခ်ိဳတို႔၊ မဟာျမတ္မုနိဘုရားေစ်းတို႔၊ ရန္ေအာင္ေစ်းတုိ႔မွာ ေရာင္းရင္း၊ အေမနဲ႔ အိမ္ေထာင္က်တာေပါ့။ အဲ့ဒီတုန္းက ကိုခ်စ္က (၃၆) ႏွစ္၊ အေမက (၁၆) ႏွစ္၊ မႏၱေလးမွာေပါ့။ အညာထည္ေတြကို ေရာင္းေကာင္းေနတုန္း အစိုးရ ခ်ည္မွ်င္နဲ႔ အထည္စက္ၾကီး ေဆာက္လုပ္ၿပီးတာနဲ႔ အညာထည္ေတြ ေရာင္းေကာင္းမွာ မဟုတ္ဘူးထင္ၿပီး အလုပ္အကုိင္ ေျပာင္းလုပ္ဖုိ႔ ၾကိဳးစားတယ္။

● မီးပန္းနဲ႔ထမင္း
ဦးခ်စ္။ (ကၽြန္ေတာ္တို႔ကို ၾကည့္ၿပီး ေခါင္းညိတ္ေနပါတယ္။)
ေဒၚအုန္း။ ။ အေဒၚ့ကိုေတာ့ မႏၱေလးမွာထားၿပီး ကိုခ်စ္က ရန္ကုန္သြားေတာ့ အဲဒီမွာ ဟသၤာတသား ဦးဘရွင္နဲ႔ ေတြ႕တယ္။ သူက မီးပန္းလုပ္ငန္းလုပ္ဖုိ႔ တုိက္တြန္းတယ္။ မီးပန္းဆိုတာက သီတင္းကၽြတ္ တန္ေဆာင္မုန္းပြဲေတာ္ကာလမွာ ကေလးေတြ ကစားေလ့ရွိၾကတာေလ။ ဒီလိုနဲ႔ အဲဒီလုပ္ငန္းလုပ္ေတာ့ အေဒၚလည္း ရန္ကုန္လုိက္လာရၿပီး၊ ၁၉၅၀ လို႔ထင္တယ္။ စမ္းေခ်ာင္း မၾကီးၾကီးလမ္းထိပ္မွာ မီးပန္းအလုပ္ရံု ဖြင့္ျဖစ္တယ္။ အလုပ္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လူလိမ္ခံရၿပီး အေတာ္ဆံုးရံႈးခဲ့ရတယ္။ ဒီလုိျဖစ္တာေၾကာင့္ အေဒၚ့အေမက မႏၱေလးကို ျပန္တက္ဖို႔ ေျပာတယ္။ ကိုခ်စ္က “အထည္သည္ခ်င္း ျပိဳင္မတုိက္ႏုိင္ရင္ မလိုက္ခ်င္ဘူး” လို႔ေျပာတယ္။ ရန္ကုန္မွာ တျခားစီးပြား ရွာစားမယ္ေပါ့။

အဲဒီေတာ့ လက္ဖက္ရည္ဆိုင္ စဖြင့္ျဖစ္သြားတာလား ခင္ဗ်ာ။
ဦးခ်စ္။   ။ မဟုတ္ေသးဘူး…… (အဘခ်စ္က စကားကုိ တစ္ခြန္းခ်င္း အားယူေျပာေနတာ ကို ေတြ႕ရေတာ့ အားနာမိတယ္)

ေဒၚအုန္း။ ။ ဒီလိုနဲ႔ ေနလာလိုက္ၾကတာ… တစ္ေန႔ မၾကီးၾကီးလမ္းထိပ္မွာ ဦးေလးဦးညႊန္႔ေဖၾကီးနဲ႔ သြားေတြ႕ပါေရာ။ ဦးညႊန္႔ေဖက ကုိခ်စ္နဲ႔ သူငယ္ခ်င္း။ မႏၱေလးမွာ အထည္ေရာင္းေဖာ္ေရာင္းဖက္ေလ။ ခ်စ္ဒုကၡဦးဘညႊန္႔ (တကၠသိုလ္ပါေမာကၡ)ရဲ႕ ေယာက္ဖေပါ့။ တကၠသိုလ္နယ္ေျမထဲက ဦးဘညႊန္႔အိမ္မွာ သူက ေနတယ္။ သူက “ကိုခ်စ္ ..ခင္ဗ်ား မႏၱေလး မျပန္ေတာ့ဘူးဆိုရင္၊ က်ဳပ္တုိ႔ ေနတဲ့ တကၠသိုလ္နားမွာ ထမင္းလာေရာင္းပါလား။ ေက်ာင္းလဲ ပိတ္ေတာ့မယ္။ ေက်ာင္းပိတ္ရက္ေတြမွာ အရမ္းေရာင္းေကာင္းတာဗ်” လို႔ တိုက္တြန္းေတာ့ ကိုခ်စ္ အရမ္းစိတ္၀င္စားသြားတယ္။ မၾကာပါဘူး။ တကၠသိုလ္ေရွ႕မွာ ထမင္းဆိုင္ စေရာင္းေတာ့တာပါပဲ။

ေရာင္းေတာ့ တကၠသိုလ္ထဲက ဘယ္ေနရာမွာလဲခင္ဗ်။ (၁၉၇၆/၇၇)  ခုလက္ဖက္ရည္ေရာင္းတဲ့ တစ္ထပ္တိုက္ေလးမွာပဲလား။
ေဒၚအုန္း။ ။ စေရာင္းေတာ့ ၁၉၅၉ ခုႏွစ္ေပါ့။ တကၠသိုလ္ဓမၼာရံုရဲ႕ ေရွ႕မ်က္ႏွာစာလမ္းမၾကီးေဘးမွာ တဲတန္းေတြ ရွိတယ္။ ထမင္းဆိုင္၊ အေၾကာ္ဆိုင္၊ မုန္႔ဟင္းခါးဆိုင္ေတြေပါ့။ ဆုိင္တစ္ဆိုင္ကို တစ္ႏွစ္ (၈၀၀) က်ပ္ေပးရတယ္။ ထမင္းစေရာင္းမယ္ဆိုေတာ့ ဦးညႊန္႔ေဖကိုယ္တုိင္ အဂၤလန္လုပ္ ပန္းကန္ခြက္ေယာက္ေတြ လိုက္၀ယ္ေပးထားတယ္။ အဲဒီတုန္းက အဲဒီလမ္းမၾကီးမွာ “နဂါးကားလိုင္း” ရွိတယ္။ ေက်ာင္းသားေတြ၊ ခရီးသည္ေတြ၊ နဂါးကားလိုင္းက ဒရိုင္ဘာတုိ႔၊ စပယ္ယာတို႔ဆိုတာ ေဖာက္သည္ေတြေပါ့။ ကိုခ်စ္က အဲဒီမွာ ထမင္းေရာင္းတဲ့ ကိစၥေတြကို ဒိုင္ခံလုပ္တယ္။ အေဒၚကေတာ့ အျပင္မွာ ေစ်းထြက္၀ယ္တယ္။ ဆိုင္အတြက္ သား၊ ငါး၊ ဟင္းသီးဟင္းရြက္အစံုေပါ့။ ေနာက္ၿပီး ကိုယ္တုိင္လည္း ေခါင္းမွာ ရြက္သယ္ၿပီး ထမင္းဟင္းေရာင္းခဲ့တယ္။ ကိုခ်စ္ကလည္း ညႊန္ၾကားေပးတာေပါ့။ ဒါေပမယ့္….။

● အက်ပ္ရိုက္ျပန္ ေနာက္တစ္ဖန္
ဦးခ်စ္။     (ဘာမွ မေျပာေသာ္လည္း အနည္းငယ္ျပံဳးသြားပါတယ္။)

ေက်ာင္းဖြင့္ရက္ေတြေရာက္ေတာ့ ေရာင္းအားက ဘယ္လိုေနလဲ။

ေဒၚအုန္း။ ။ အစပိုင္း ထမင္းေရာင္းေနရာက ေက်ာင္းဖြင့္ခ်ိန္ေရာက္ေတာ့ အဲဒီထမင္းဆိုင္ထဲမွာပဲ လက္ဖက္ရည္ စေရာင္းၾကည့္တယ္။ ေက်ာင္းသားအမ်ားစုက ေန႔စဥ္ ထမင္း၀ယ္မစားရင္သာ ေနမယ္၊ ေန႔စဥ္ လက္ဖက္ရည္ေတာ့ ေသာက္တတ္ၾကတဲ့ သဘာ၀ကို ကုိခ်စ္က ရိပ္စားမိသြားၿပီး သူမ်ားနဲ႔လည္း အျပိဳင္မရွိတဲ့ အခ်ိန္မွာ ေရာငး္ေတာ့ မၾကာပါဘူးကြယ္ “ဦးခ်စ္လက္ဖက္ရည္… ဦးခ်စ္လက္ဖက္ရည္” ဆိုၿပီး ေက်ာင္းသားေတြ ပါးစပ္ဖ်ားက ကင္ပြန္းတပ္ေပးလိုက္တဲ့ နာမည္ကို ရခဲ့တယ္။

အဲဒီတုန္းက လက္ဖက္ရည္ဆိုင္ေတြမွာ ေရာင္းၾကတဲ့ေစ်းႏႈန္းေတြက ခုေခတ္နဲ႔ ကြာမွာေပါ့ေနာ္။

ေဒၚအုန္း။ ။ ဒါကေတာ့ သူ႕ေခတ္နဲ႔သူဆိုေတာ့ ကြာတယ္ေပါ့ကြယ္။ အဲဒီတုန္းက ေဟာလစ္၊ အိုဗာတင္းတစ္ခြက္ဆို ျပားေလးဆယ္၊ အိုဗာတင္း တစ္ဘူးဆို (၁၆) ခြက္ေလာက္ ရပါတယ္။ ၾကက္ဥတစ္လံုးကို တစ္မတ္၊ ေဟာလစ္တိုင္ကီ (ဖန္ခြက္ရွည္) တစ္ခြက္ကို ျပားခြန္ႏွစ္ဆယ္၊ ၾကက္ဥပါေရာရင္ (၉၅) ျပား၊ တစ္က်ပ္ ေရာင္းတယ္။ ေက်ာင္းသားေတြ ေသာက္ႏုိင္ေအာင္ ၾကိဳက္ေအာင္လုပ္ရတာ ကုသိုလ္လည္းရ၊ ၀မ္းလည္း၀ေပါ့။ အဲဒီအခ်ိန္က “လူထုစီးကရက္” ကို ေသာက္ၾကတယ္။ ေဟာလစ္ေပါင္ဘူး တစ္ေန႔ကို (၅) လံုးကုန္တယ္။ ဒီလိုနဲ႔ တကၠသိုလ္ ဓမၼာရံုေရွ႕က ဆိုင္တန္းေတြကို ျမဴနီစပယ္က ဖယ္ခိုင္းတဲ့အတြက္ ဖယ္ၾကရတယ္။ ဆိုင္ခန္းအတြက္ အစားေပးတာက ၾကည့္ျမင္တုိင္ သံတံတားလမ္းမွာဆိုေတာ့ ေဒၚေဒၚတုိ႔ ကိုခ်စ္တို႔ အေတာ္အက်ပ္ရုိက္ၾကတာေပါ့။

အဲဒီအခက္အခဲအတြက္ တကၠသိုလ္ေျမထဲကို ေရာက္လာတာလားအေဒၚ။

ဦးခ်စ္။     ။ (ဦးခ်စ္က ေခါင္းခါလ်က္ အေဒၚအုန္းကို ၾကည့္ေနသည္။ အေဒၚအုန္းကလည္း အလိုက္သိဟန္ျဖင့္….)

● တြန္းလွည္းကေလးနဲ႔ ေစတနာရွင္
ေဒၚအုန္း။ ။ ေအာင္ျမင္ဖို႔ အဆင္ေျပဖို႔ဆိုတာ အခက္အခဲမ်ိဳးစံုကုိ ေက်ာ္ျဖတ္ခဲ့ရတဲ့ အေတြ႕အၾကံဳကုိ ကိုခ်စ္က သိေနေတာ့ သူတစ္မ်ိဳး အၾကံထုတ္လိုက္တယ္။

ဘယ္လုိမ်ားပါလဲ… စိတ္၀င္စားစရာပါပဲဗ်ိဳ႕။

ေဒၚအုန္း။ ။ မင္းတုိ႔ဦးေလးခ်စ္က လက္သမားေခၚၿပီး သူကိုယ္တုိင္ပါ တူေတြ၊ လႊေတြ၊ သံေတြနဲ႔ ဘာလုပ္လိုက္တယ္ ထင္သလဲ….။

စားပြဲ၀ိုင္းတုိ႔၊ ကုလားထိုင္တုိ႔ ထင္တာပဲ။

ေဒၚအုန္း။ ။ (ေခါင္းခါလ်က္) မဟုတ္ဘူး။ “လက္တြန္းလွည္းကေလး” ကြဲ႕။

ဟာ… ဟုတ္လိုက္ေလဗ်ာ။ အၾကံေကာင္းပဲ။

ေဒၚအုန္း။ ။ “လက္တြန္းလွည္းကေလးနဲ႔ ဦးခ်စ္လက္ဖက္ရည္”လို႔ ေက်ာင္းသားေတြက ထပ္ကင္ပြန္းတပ္ၿပီး အားေပးၾကေတာ့တာပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ ၾကမၼာက ျပန္ငင္ခ်င္ေတာ့ ကမာရြတ္လွည္းတန္း တစ္၀ိုက္ၾကီးကို မီးၾကီးေလာင္ပါေလေရာလား။ အေဒၚတုိ႔ ေဖာက္သည္ေတြလည္း (အရပ္ထဲကလူေတြ) ပါကုန္ၾကတယ္။ လွည္းတန္းမီးေလာင္ၿပီးတဲ့ေနာက္ လွည္းတန္း (၂) လမ္းမွာ ေနေသးတယ္။ စီးပြားက်ေနၾကတာမို႔ လက္စြပ္ျဖဳတ္ၿပီး ေကာ္ဖီမႈန္႔၀ယ္ရတဲ့ထိ ျဖစ္သြားတယ္။ အဲဒီေနာက္ လွည္းတန္း (၇) လမ္းမွာ အိမ္ငွားၿပီးေတာ့ပဲ ေနၾကေတာ့တယ္။

လွည္းတန္းမီးေဘးအၿပီးမွာ အဘခ်စ္တုိ႔မွာ သားသမီး ဘယ္ႏွဦး ထြန္းကားၿပီလဲ။

ေဒၚအုန္း။ ။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ သားသမီးငါးေယာက္ရၿပီ။ ကေလးေတြ တြဲေလာင္းတြဲေလာင္းနဲ႔ လက္တြန္းလွည္းကေလးကို တြန္းၾကၿပီး၊ လက္ဖက္ရည္ဆိုင္ကေလး ထြက္ခဲ့ၾကရတယ္။ ဆိုင္နဲ႔ကနားနဲ႔ မျဖစ္ေသးတဲ့ အခ်ိန္ဆိုပါေတာ့။ ကိုခ်စ္ စကားေျပာႏုိင္ရင္ သူ႕ရာဇ၀င္ကို သိပ္ေျပာတတ္တာ။ အခုေတာ့ တစ္ခြန္းစ.. ႏွစ္ခြန္းစကြယ္….။

တြန္းလွည္းေလးဘ၀ကေန ဆိုင္ခန္းဘ၀ ျဖစ္လာပံုကေလးလည္း သိပါရေစ။

ေဒၚအုန္း။ ။ ကံၾကမၼာဆို အေတာ္ဆန္းၾကယ္တယ္။ ဒီလိုကေလးေတြနဲ႔ ကိုခ်စ္ဟာ အေဒၚနဲ႔အတူ ရုန္းကန္ေနစဥ္မွာ တစ္ေန႔… မိတ္ေဆြ (မည္သူမည္၀ါဟုမဆို မေျပာပါ)။ တစ္ေယာက္အကူအညီနဲ႔ လွည္းတန္းလမ္းမၾကီးေပၚက (အခု ဒီအိမ္မဟုတ္ေသးဘူး) ေရႊ၀ါဖူး ဓာတ္ပံုတိုက္ေရွ႕မွာေပါ့။ အိမ္ကို ၀ယ္ၿပီး “ေစတနာရွင္”ဆိုၿပီး ဆိုင္ဖြင့္လုိက္တယ္။ ဆိုင္နာမည္ရဲ႕ ဓာတ္ေတြနဲ႔ ေရာင္းတာဆိုေတာ့ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားေတြ၊ ျမင္းလွည္းသမားေတြ၊ ဆိုက္ကားသမားေတြ၊ ေဖာက္သည္ေတြ ျဖစ္လာၾကၿပီး လာအားေပးၾကတာေလ။ ကံတက္လာတယ္လို႔ပဲ ေျပာရမလား မသိဘူး။

အတည္တက် ဆိုင္နဲ႔ကနားနဲ႔ အေျခတက်ျဖစ္ၿပီး ပထမဆံုးေပးတဲ့ဆိုင္အမည္က “ေစတနာရွင္” ေပါ့ေနာ္။

ဦးခ်စ္။     ။ (ဘာမွ မေျပာဘဲ အေဒၚအုန္းကို တစ္ခ်က္ၾကည့္ပါတယ္။)

ေဒၚအုန္း။ ။ အဲ.. ေက်ာင္းသားေတြ ႏႈတ္နဲ႔ေပးတာကေတာ့ “ဦးခ်စ္လက္ဖက္ရည္”ေပါ့။ ေနာက္ေတာ့… ။ “တြန္းလွည္းေလးနဲ႔ ဦးခ်စ္လက္ဖက္ရည္” ေပါ့။ ခု.. ႏွစ္ထပ္အိမ္ေအာက္ထပ္မွာ ရပ္ကြက္ထဲ (လွည္းတန္းေစ်းနဲ႔ လွည္းတန္းအ၀ိုင္းၾကား၊ တကၠသိုလ္နယ္ေျမအနီး အိမ္ဆိုင္) ဖြင့္ေတာ့ “ေစတနာရွင္” ေပါ့။ ေစတနာေတြ ေရွ႕တန္းတင္၊ အျမတ္အစြန္းေပၚ ေလာဘမထားဘဲ ေရာင္းတာ၊ ကိုခ်စ္က ေသာက္တဲ့သူ မၾကိဳက္ေသးဘူးဆိုရင္ ၾကိဳက္တဲ့အထိ ေဖ်ာ္ေပးတယ္။ ခြက္ေမွာက္သြားတာတုိ႔၊ ကြဲသြားတာတုိ႔ ၾကံဳခဲ့ရင္ “မေတာ္တဆ ျဖစ္ရတာပါ”လို႔ ေျပာၿပီး ထပ္ေဖ်ာ္ေပးတယ္။ ရံႈးတာ ျမတ္တာဖယ္ထား။ ဒီလိုဆက္ဆံတယ္ဆုိေတာ့ အားလံုးက ေက်နပ္ၾကတယ္။ ေစတနာေရာင္ျပန္ဟပ္တယ္လို႔ ဆိုရမလားပဲ၊ ခုခ်ိန္ထိ ေက်ာင္းသားေရာ၊ အရပ္သားပါ ဦးခ်စ္မွ ဦးခ်စ္ပါပဲေလ။ ေက်ာင္းသားေတြက လက္ဖက္ရည္အျပင္ အဆာေျပ စားစရာတခ်ိဳ႕လုပ္ပါဗ်ာလို႔ ေျပာလာေတာ့ အဲဒီဆိုင္မွာပဲ ခရမ္းခ်ဥ္သီးသုတ္၊ ခါးပတ္၊ ခါးနာ၊ ကီးမားပလာတာ၊ ကုလားထမင္းေၾကာ္ေတြလည္း တြဲေရာင္းေသးတယ္။ ေက်ာင္းသားေတြက ညညဆို (၁၂) နာရီ၊ တစ္ခ်က္တီးအထိ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ပါးပါး လာစားၾကရင္း တခ်ိဳ႕ဆို ဆိုင္မွာပဲ စာအုပ္နဲ႔ မ်က္ႏွာ မခြာဘဲ လက္ဖက္ရည္ေသာက္၊ မုန္႔စားၾကပါတယ္။

ဦးခ်စ္။     ။(မ်က္ႏွာမွာ ျပံဳးရိပ္သန္လ်က္…) ဒီလိုကြဲ႕။

အဲဒီတုန္းက တကၠသိုလ္ထဲမွာ လက္ဖက္ရည္ဆိုင္ေတြ မရွိဘူးလား အေဒၚ….။

ေဒၚအုန္း။ ။ အဲဒီတုန္းက … တျခားလက္ဖက္ရည္ဆိုင္ေတြ မရွိဘူး။ ယူနီယံထဲမွာပဲ ရွိတယ္။ အဲဒီထဲမွာ ပန္းခ်ီဆရာၾကီး ဦးနန္းေ၀ရဲ႕ အစ္မ ေတြဆိုင္ပဲ ရွိတယ္။ ေနာက္ၿပီး ဂရမ္နီ ကုလားၾကီးဆုိင္၊ ေနာက္ ပိန္ခ်န္းစားေသာက္ဆိုင္ေတြေလာက္ပဲ ရွိေသးတယ္။ ခုေခတ္လို တကၠသိုလ္ထဲမွာ စားေသာက္ဆိုင္ၾကီးေတြ အျပိဳင္းအရုိင္း မေရာင္းၾကေသးဘူး။ ေက်ာင္းသားေတြ စားေသာက္ခ်င္ရင္ အျပင္ထြက္ၿပီး စားၾကတယ္။ အေဒၚတုိ႔ဆိုင္ကိုပဲ လာၾကတယ္ဆုိပါစို႔။

ဒါဆို လွည္းတန္းက ေစတနာရွင္ဆုိင္ကေန ေက်ာင္းထဲက မူလ ပထမတစ္ထပ္တုိက္ကေလးမွာ ဆိုင္းဘုတ္တပ္မထားေပမယ့္ “ဦးခ်စ္ဆိုင္” ဆိုၿပီး ျဖစ္ေပၚလာပံုကေရာ အေဒၚ။

ဦးခ်စ္။     ။ (အေဒၚအုန္းကို ေခါင္းညိတ္လ်က္ၾကည့္ပါတယ္။)

ေဒၚအုန္း။ ။ ေျပာရတာ ဂုဏ္ယူဖုိ႔လည္းေကာင္း၊ ေက်းဇူးတင္လို႔လည္း မဆံုးပါဘူး။ ဒီလုိကြဲ…။

● ကမာရြတ္လွည္းတန္း ဦးခ်စ္ဆိုင္မွာ
ေဒၚအုန္း။ ။ အဲဒီကာလ (၁၉၆၀ ေလာက္မွာ) အေဆာင္ဒင္နာေတြမွာ ဆရာၾကီးေတြ၊ ေက်ာင္းသားေတြ ေတြ႕ဆံုတတ္ရင္ “တပည့္တို႔ေက်ာင္းေဆာင္ စည္းကမ္းအရ ညဥ့္နက္သန္းေေခါင္ ေက်ာင္းျပင္ပကို မထြက္ၾကပါနဲ႔။ ဆရာတုိ႔မွာလည္း တာ၀န္ရွိပါတယ္။ ေက်ာင္းထဲမွာပဲ စာၾကည့္ၾကပါ။ လက္ဖက္ရည္၊ ေကာ္ဖီ ေသာက္ခ်င္ရင္ ထမင္းစားေဆာင္မွာ စီစဥ္ေပးပါမယ္”။ ဒီလုိ ေျပာၾကတဲ့အခါ ေက်ာင္းသားေတြကလည္း သူတုိ႔ အျပင္ထြက္ခ်င္လို႔ မဟုတ္ရပါဘူး။ ညည စာဖတ္ႏုိင္ေအာင္ လက္ဖက္ရည္ေသာက္ပါတယ္။ မုန္႔စားပါတယ္။ ေက်ာင္းစာကုိလည္း ၾကည့္ၾကပါတယ္လို႔ ေျပာတယ္။ ဆရာေတြက ဒါဆိုရင္ ေက်ာင္းပရ၀ုဏ္ထဲမွာ လက္ဖက္ရည္ ေရာင္းေပးမယ္။ စီစဥ္ေပးပါမယ္လို႔ ေျပာေတာ့… ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဦးခ်စ္လက္ဖက္ရည္ဆိုင္ကိုပဲ ၾကိဳက္ၾကပါတယ္။ ဦးခ်စ္ဆိုင္အျပင္ ဘယ္ကိုမွ မသြားၾကပါဘူး။ ဦးခ်စ္က စိတ္ရွည္တယ္။ ေက်ာင္းသားေတြကို သည္းခံတယ္။ ဆရာတုိ႔ ေက်ာင္းထဲမွာ စီစဥ္ေပးတာ ဦးခ်စ္လက္ဖက္ရည္လို ေကာင္းခ်င္ေကာင္းမယ္၊ ဦးခ်စ္လိုေတာ့ စိတ္ရွည္သည္းခံဖို႔ မလြယ္ပါဘူး။ အေကာင္းဆံုးကေတာ့ ဦးခ်စ္လက္ဖက္ရည္ဆိုင္ကို ေက်ာင္းထဲသြင္းဖို႔ စီစဥ္ေပးပါလို႔ ေမတၱာရပ္ခံၾကတယ္။

ဦးခ်စ္။     ။ (မ်က္လံုးမွိတ္ၿပီး အေဒၚအုန္းေျပာတာကို နားေထာင္ေနပါတယ္)

အဲဒီေတာ့ ဆရာၾကီးေတြက ဘယ္ပံုဘယ္နည္းနဲ႔ စီစဥ္ေပးၾကတာလဲခင္ဗ်ာ။ ၾကံဳေတာင့္ၾကံဳခဲပါပဲ။

ေဒၚအုန္း။ ။ ေဟာလ္တစ္ခုရဲ႕ ညစာစားပြဲမွာ ဆရာၾကီးေတြက မင္းတုိ႔ ေျပာတာေတြဟုတ္၊ မဟုတ္ ဆရာတို႔ ေလ့လာအကဲခတ္ၾကမယ္။ ဧကန္ ဟုတ္ေနရင္ ဆရာတုိ႔ ေက်ာင္းသားေတြ အဆင္ေျပေအာင္ စည္းကမ္းနဲ႔အညီ စီစဥ္ေပးမယ္လို႔ ဖြင့္ေျပာ႕သတဲ့။

အဲဒီေတာ့ ဆရာၾကီးေတြ အေဒၚအုန္းတုိ႔ဆီ လာၾကတာေပါ့ေနာ္။

ေဒၚအုန္း။ ။ ဟုတ္ပ…။ ဆရာၾကီးေတြ ဆိုင္ကိုလာေလ့လာ အကဲခတ္ၾကတယ္။ အေဒၚတုိ႔က ေက်ာင္းသားေတြကို ေဆြလိုမ်ိဳးလို ခ်စ္တာပါ။ ေက်ာ္ငးသားေတြက သူတုိ႔ညဥ့္နက္ေအာင္ စာက်က္ၾကမွာမို႔ ဘာဟင္းခ်က္စားခ်င္လို႔၊ ညာဟင္းခ်က္စားခ်င္လို႔ဆိုရင္ ငရုတ္သီး၊ ၾကက္သြန္နီကအစ ပိုက္ဆံမယူဘဲ ခ်က္ေပးတယ္။ သူတုိ႔က စာၾကည့္ေနၾကတယ္။ ဆာခ်ိန္တန္မွ စားၾကတယ္။ ဆရာၾကီးေတြက ဆိုင္ေဘးက လမ္းကေလးမွာ ေက်ာင္သားေတြ ဖ်ာခင္းထုိင္ၿပီး စာၾကည့္သူၾကည့္ လက္ဖက္ရည္ေသာက္သူ ေသာက္ေပါ့။ သူတုိ႔ သဘာ၀အတုိင္းပဲ ေနၾကတာကို ေတြ႕သြားၾကတယ္။ လက္ဖက္ရည္ ေဖ်ာ္တဲ့ေနရာကိုလည္း ၾကည့္တယ္။ ဆိုင္ထဲမွာ လုပ္ၾကကိုင္ၾကတာကိုလည္း ၾကည့္တယ္။ ၁၂ နာရီတစ္ခ်က္တီးအထိ ေအးေအးေဆးေဆး စာၾကည့္သူ၊ လက္ဖက္ရည္ေသာက္သူ၊ မုန္႔စား ထမင္းစားသူ၊ အေဆာင္ျပန္သူ စလို႔ေပါ့ကြယ္။ ဒီလိုမ်ိဳး ဆရာၾကီးေတြ သံုးေလးေခါက္ေလာက္ လာလာၾကည့္ၿပီး မၾကာပါဘူးကြယ္။ ဘာေတြ ဘယ္လို သံုးသပ္ၾက ဆံုးျဖတ္ၾကတယ္ မေျပာတတ္ပါဘူးကြယ္။ ေက်ာင္းရံုးကုိ ဦးခ်စ္နဲ႔ ဇနီး ေဒၚအုန္းတုိ႔ ၾကြပါလို႔ ဆိုင္ကိုလာၿပီး ဖိတ္ေခၚေတာ့တာပါပဲ။ သြားၾကရတာေပါ့။ စိတ္ထဲမွာလည္း တစ္ခုခုေတာ့ ေကာင္းတာထူးမွာပဲလို႔ ဦးခ်စ္ေရာ၊ အေဒၚအုန္းပါ ထင္ၾကပါတယ္။

တကၠသိုလ္ေကာင္းသားေရးရာ ဌာနမွာ ထင္တယ္။ အဲဒီမွာ ဆရာတြနဲ႔ ေတြ႕ၾက၊ ေျပာၾကတာေလးေတြ လုပ္ပါဦးအေဒၚ။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔လို မသိေသးတဲ့သူေတြအတြက္ စိတ္၀င္စားစရာ ဇာတ္ရွိန္တက္လာလို႔ပါ။

ေဒၚအုန္း။ ။ ေအးကြဲ႕၊ ဆရာေတြက ဦးခ်စ္ကို ေက်ာင္းထဲမွာ လာၿပီး လက္ဖက္ရည္ဆုိင္ဖြင့္ပါ။ ေက်ာင္းသားေတြက ဦးခ်စ္နဲ႔ ဦးခ်စ္လက္ဖက္ရည္ကို ၾကိဳက္ၾကလို႔ ဖိတ္ေခၚရတာပါလို႔ ေျပာၾကတယ္။ ဖြင့္ဖို႔လည္း လိုလိုလားလား တုိက္တြန္းၾကတယ္။

အဲဒီေတာ့ အဘခ်စ္တုိ႔ ၀မ္းသာသြားၾကမွာေပါ့ေနာ္။

ဦးခ်စ္။     ။ (မ်က္လံုးဖြင့္ၿပီး နံရံမွာ ခ်ိတ္ထားတဲ့ သူငယ္စဥ္က ပံုေတြကို ေတြေတြၾကီး ၾကည့္ေနပါေတာ့တယ္)

ေဒၚအုန္း။ ။ ၀မ္းေတာ့သာၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကိုခ်စ္က “ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ေက်ာင္းထဲမွာ မေရာင္းပါရေစနဲ႔။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲဆိုေတာ့ ကၽြန္ေတာ္နဲ႔ ကၽြန္ေတာ့္ဇနီး ဒိုးတူေဘာင္ဖက္ လုပ္ကိုင္ရွာေဖြ စားေနၾကတာပါ။ ကေလးေတြကလည္း တစ္ျပံဳၾကီးပါပဲ။ ေက်ာင္းထဲမွာ လာေရာင္းရင္ အခက္ေတြ႕မယ္။ ဆိုင္ခြဲလည္း ထားဖုိ႔ မႏုိင္၀န္မထမ္းလိုပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ မလုပ္ပါရေစနဲ႔ ခြင့္လႊတ္ပါ” လို႔ ေမတၱာရပ္ခံတယ္။

ဒီေတာ့ ဆရာေတြက ဘယ္လိုမ်ား ျပန္ေျပာပါသလဲခင္ဗ်ာ။

ေဒၚအုန္း။ ။ ဆရာေတြက ေက်ာင္းထဲမွာ ေရာင္းဖို႔ခ်ည္းပဲ ေျပာၾကတာေပါ့။ ဒီလိုသြားေတြ႕ၿပီး ေတာ္ၾကာေနရင္ ေခၚေဆြးေႏြးျပန္ၿပီ။ ေတာ္ေနၾကာ ေခၚျပန္ၿပီနဲ႔ ၾကာေတာ့ ဦးခ်စ္ေရာ အေဒၚပါ အားနာလာၾကတာေပါ့။ ဒီလုိနဲ႔ ရွစ္လအၾကာမွာ ဆရာေတြက ထပ္ေခၚၿပီး ေက်ာင္းထဲမွာ စည္းကမ္းေတြ ရွိတယ္။ ည ၈ နာရီထိ ဆိုင္ဖြင့္လို႔ ရခဲ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ ျခြင္းခ်က္အရ ဦးခ်စ္သာဆိုင္ လာဖြင့္ရင္ အဆင္ေျပသလုိ မိုးအလင္းဖြင့္နုိင္ပါတယ္။ ေက်ာင္းသားေတြ အဆင္ေျပရင္ ၿပီးတာပဲလို႔ အခါခါ ၀ုိင္းၿပီးတုိက္တြန္းလို႔ ေျပာၾကေတာ့ ကိုခ်စ္လည္း မျငင္းသာေတာ့ဘူးေပါ့။ ဒီလိုနဲ႔ပဲ ေက်ာင္းထဲက တုိက္ပုေလးမွာ စေရာင္းျဖစ္ေတာ့တာေပါ့။

● တုိက္ပုေလးနဲ႔ ဦးခ်စ္ဆိုင္
ေက်ာင္းထဲက တုိက္ပုေလးဆိုတဲ့ ရန္ကုန္တကၠသုိလ္ၾကီးရဲ႕ ေအာ္ရီဂ်င္နယ္ မူလပထမ ဦးခ်စ္ဆိုင္ အေၾကာင္းေျပာပါဦး အေဒၚ။

(ထိုစဥ္မွာ ဦးခ်စ္လက္ဖက္ရည္ သံုးခြက္ (ဖန္ခြက္ရွည္/တိုင္ကီ)၊ စမူဆာ၊ ေကာ္ျပန္႔၊ ေပါက္စီေတြနဲ႔ ဧည့္ခံပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ရယ္ ၊ တကၠသိုလ္ ေဇာ္ထူးရယ္၊ ဓာတ္ပုံတင္ေ၀ (ဓာတု)ရယ္၊ လက္ဖက္ရည္ကို အားရပါးရတစ္ၾကိဳက္စီ ျပိဳင္တူေမာ့ၾကၿပီးတဲ့ေနာက္ ျပိဳင္တူႏိႈက္လိုက္မိၾကတာကေတာ့ ေပါက္စီေတြပါပဲ။ ဦးခ်စ္သမီးျဖစ္သူက ဦးခ်စ္ကို ေရဖန္ခြက္နဲ႔အတူ ေသာက္ေဆးေပးေတာ့ ဦးခ်စ္ၾကီးက ေသာက္ပါတယ္။ အေဒၚအုန္းကေတာ့ ေရေႏြးၾကမ္းပူပူတစ္ခြက္ကို ေျဖးေျဖးခ်င္း မႈတ္ေသာက္ပါတယ္။ ၿပီးတဲ့ေနာက္….)

ေဒၚအုန္း။ ။ ကေန႔အထိကုိ (၁၉၈၆ – ၈၇)  ကိုခ်စ္ (၇၃) ႏွစ္ရွိၿပီ။ ဆိုင္သက္လည္း မနည္းေတာ့ပါဘူး။ ဒီဆိုင္ကို တင္ဒါ မရွိ၊ ေလလံ မရွိဘဲနဲ႔ ဆိုင္ဖြင့္ခြင့္ရခဲ့တယ္။ အရင္က ဒီတိုက္ကေလးထဲမွာ “ဦးေအာင္ကိုး လက္ဘက္ရည္ဆိုင္” ဆိုတာ ရွိခဲ့ဖူးေသးတယ္။ တိုက္ခန္းေလးက က်ဥ္းတဲ့အတြက္ အဖီခ်ခြင့္ရတယ္။ လခက ၈၀ က်ပ္ ေပးရတယ္။ အခုေတာ့ ၂၀၀ က်ပ္ ေပးရတယ္။ ည ဆယ့္ႏွစ္နာရီ၊ တစ္ခ်က္တီး သံုးနာရီထိ ဖြင့္လို႔ရတယ္။ ခုေတာ့လည္း လက္ဘက္ရည္တင္မက ေက်ာင္းသား အသံုးအေဆာင္အားလံုး တံဆိပ္ေခါင္းကအစ ေစ်းမွန္အတိုင္းေရာင္းေပးေတာ့ ေက်ာင္းသားေတြ အဆင္ေျပၾကတယ္။ သေဘာက်တယ္။ ဆရာႀကီးေတြက အပန္းေျဖရိပ္သာထဲ (RC) မွာ ေနရာေကာင္းေကာင္း ႀကိဳက္တဲ့ေနရာေရြးပါ။ ဖြင့္ခြင့္ျပဳမယ္လို႔ ေျပာတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကိုခ်စ္က အေဒၚ့ကို ဘာေျပာသလဲဆိုေတာ့ “ငါတို႔ကို ေက်ာင္းသားေတြက ခ်စ္လို႔ လွည္းတန္းကေန ဒီတိုက္ကေလး ေတာအုပ္ထဲကို လာေရာင္းရတာ။ ဒါကိုလည္း ေက်ာင္းသားေတြ ႏွစ္ၿခိဳက္ၾကတယ္။ သူတို႔ ၿငိဳျငင္မွာ စိုးတယ္” တဲ့။

စကားမစပ္ အေဒၚအုန္း အခု ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေရာက္ေနတဲ့ အိမ္ေအာက္ က ေစတနာရွင္ဆိုင္နဲ႔ ေက်ာင္းထဲကဆိုင္နဲ႔ ဆိုေတာ့ ႏွစ္ဆိုင္ျဖစ္ရတဲ့အေၾကာင္းေလး ေျပာျပပါဦး။

ေဒၚအုန္း။ ။ အင္း ဟုတ္တာေပါ့ေလ။ တကၠသိုလ္ထဲ ၀င္လာၿပီး ဆိုင္ဖြင့္ေတာ့ လွည္းတန္းက အရင္ဆိုင္ေဟာင္း အိမ္ကိုေရာင္းၿပီး ေက်ာင္းထဲမွာပဲ ေနၾကၿပီး ေရာင္းတာ၊ ေနာက္ေတာ့ အခု သားတို႔ ေရာက္ေနတဲ့ ဒီအိမ္ဆိုင္ကို ၀ယ္ၿပီး “ေစတနာရွင္(၁)”၊ ေက်ာင္းထဲကဆိုင္ကို “ေစတနာရွင္(၂)” လို႔ အမည္ေပးထားတာပါ။ ဒါေပမယ့္ အားလံုးက ေက်ာင္းထဲကဆိုင္ကို “ဦးခ်စ္ဆိုင္” လို႔ပဲ ႏႈတ္စြဲေနၾကတာ။ အေဒၚတို႔ ေစတနာ ထားသေလာက္ ေရာင္ျပန္ဟပ္တယ္ဆိုရမွာပဲ။ ဘာျပႆနာမွ မရွိခဲ့ဖူးဘူး။ အေဒၚတို႔ မိသားစု အခုလို တင့္တယ္လာတာ ေက်ာင္းသားေတြ၊ ဆရာေတြရဲ႕ ေက်းဇူးေတြပါပဲ။ အားလံုးကို ေက်ာင္းသားေဟာင္း ေက်ာင္းသားသစ္ အားလံုးေပ့ါ။ ကိုခ်စ္ ကိုယ္စား ေက်းဇူးတင္ပါတယ္လို႔။

ဦးခ်စ္။ ။ (အဘခ်စ္က ကၽြန္ေတာ္တို႔ကို ၾကည့္ေနပါတယ္)

● စာက်က္ၾကဖို႔အခ်ိန္သင့္ၿပီ
ေဒၚအုန္း။ ။ ပိန္ပိန္တို႔က ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသား လူရႊင္ေတာ္ေတြဆိုေတာ့ ရယ္စရာ ေျပာရဦးမယ္ကြယ့္။ လွည္းတန္းမွာ ဖြင့္တုန္းကေပါ့။ အရင္ဆိုင္ေဟာင္းကို ေျပာတာေလ၊ ေက်ာင္းသားေတြက ကိုေနာက္ေနာက္ၿပီး ေျပာၾကတယ္။ ဦးခ်စ္ရဲ႕ ဇနီးေဒၚအုန္း ကိုယ္၀န္လြယ္တဲ့အခ်ိန္ဟာ စာက်က္ရေတာ့မယ္အခ်ိန္လို႔ အားလံုး လက္ခံသိထားၾကတယ္။ အေဒၚကလည္း ေက်ာင္းသားေတြ စာေမးပြဲနီးၿပီဆိုရင္ ကိုယ္၀န္လြယ္ထားရၿပီ။ တိုက္ဆိုင္တာမ်ားေလ၊ တစ္ႏွစ္မဟုတ္ ႏွစ္ႏွစ္မဟုတ္ ဆံုတတ္တယ္ ဆိုသလိုေပါ့။ အဲဒီအခါ သူတို႔က ေက်ာင္းထဲက အေဆာင္ေတြမွာ “ဦးခ်စ္ဇနီး ကိုယ္၀န္လြယ္ၿပီ … စာက်က္ဖို႔ အခ်ိန္သင့္ၿပီေဟ့ ..” လို႔ ေမာင္းခတ္ ေအာ္ၾကသတဲ့ကြယ္။ အခုေတာ့လည္း ကိုခ်စ္ေရာ အေဒၚပါ ဇရာေထာင္းလာေတာ့ ေက်ာင္းထဲက ဆိုင္ကို သားသမီးေတြနဲ႔ လႊဲထားရတယ္။ သားသမီး ခုနစ္ေယာက္ ထြန္းကားခဲ့တယ္ေလ။

သူတို႔ အမည္ေတြကိုလည္း ေျပာျပေပးပါဦ အေဒၚအုန္း။

ေဒၚအုန္း။ ။ သူတို႔အားလံုး အရြယ္ေရာက္ေနၾကပါၿပီ။ သမီးအႀကီးဆံုးက မခင္ေအးျမင့္၊ ေနာက္ၿပီး ေမာင္ေက်ာ္ေက်ာ္၊ မစန္းစန္း၊ ေနာက္ မခင္မႀကီး၊ ေနာက္ အႁမႊာႏွစ္ေယာက္က ေမာင္ခင္နဲ႔ ေမာင္ငယ္ (ေမာင္ငယ္ကိုေတာ့ အငယ္ေလးဟု ဦးခ်စ္ဆိုင္တြင္ ေက်ာင္းသားမ်ားက ခ်စ္စႏိုး ေခၚၾကသည္။) ေနာက္ၿပီး ေမာင္ေအးကို၊ သူက အာအိုင္တီ ၿမိဳ႕ျပအင္ဂ်င္နီယာ (ပဥၥမႏွစ္)၊ အေထြးဆံုးက ေမာင္ေထြးညိဳတို႔ေပါ့။

အခုလို ကၽြန္ေတာ္တို႔ကို ဗ်ဴးခြင့္ျပဳတာ ေနာက္ၿပီး ဓာတ္ပံု အရိုက္ခံေလ့ မရွိခဲ့ဘူးလို႔ သိထားတဲ့ အဘဦးခ်စ္က ဓာတ္ပံုရိုက္ မွတ္တမ္းတင္ခြင့္ျပဳတာရယ္၊ အဘခ်စ္ကို အမွဴးျပဳၿပီး အေဒၚအုန္းနဲ႔တကြ မိသားစုအားလံုးကို ေက်းဇူး အထူးတင္ပါတယ္။ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ႀကီးမွာ “ဦးခ်စ္လက္ဘက္ရည္ဆိုင္” ဆိုတာ ဘြဲ႔ႏွင္းသဘင္ႀကီး၊ သစ္ပုပ္ပင္ႀကီး၊ အဓိပတိလမ္းမႀကီးေတြလို အထင္ကရ ဆက္လက္ရွင္သန္ အဓြန္႔ရွည္ပါေစလို႔ ဆုေတာင္းပါတယ္ ခင္ဗ်ာ။

● ေမတၱာေက်းဇူးအဆအတူပါ

ဦးခ်စ္။ ။ (ေခါင္းကို ျဖည္းျဖည္းခ်င္း ညိတ္ေနပါတယ္။)

ေဒၚအုန္း။ ။ ကိုခ်စ္ ေနမေကာင္းတာ ၁၅ ႏွစ္ ရွိၿပီ။ ဆီးခ်ိဳေရာဂါေလ၊ ကုတာ ဆရာ ေတာ္ေတာ္ မ်ားခဲ့ပါၿပီ။ ကိုခ်စ္ ေနမေကာင္းတာကို မေျပာေပမယ့္ သိလို႔ သတင္းလာေမးၾကတဲ့ သူေတြ အမ်ားႀကီးပါပဲ။ ေက်ာင္းသားေဟာင္းေတြ၊ ဆရာႀကီးေဟာင္းေတြေပါ့။ “ဘာ အကူအညီ ေပးရမလဲ၊ လိုအပ္တာရွိရင္ ေျပာပါ” ဆိုတဲ့ ေလာကြတ္ျပဳသံေလးေတြ ၾကားရျမင္ရေတာ့ ဦးခ်စ္ေရာ အေဒၚအုန္းပါ စိတ္ၾကည္ႏူးၾကရတယ္။ ေစတနာရွင္ဆိုတဲ့ နာမည္ေလးရဲ႕ တံု႔ျပန္မႈေတြေပါ့။ တကၠသိုလ္ႀကီးကိုေရာ၊ ဆရာ ဆရာမေတြေရာ၊ ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူေတြေရာ အားလံုးရဲဲ႕ ေမတၱာေတြကို ခံယူခြင့္ရလို႔ ဦးခ်စ္နဲ႔ မိသားစုႀကီးက ေက်းဇူးအထူးတင္ပါတယ္လုိ႔ သားတို႔ရဲ႕ မဂၢဇင္း စာမ်က္ႏွာေတြေပၚက ေျပာေပးၾကပါကြယ္။

(ကၽြန္ေတာ္တို႔လည္း အေဒၚအုန္းႀကီး ဒီလိုေျပာအၿပီးမွာေတာ့ ၾကမ္းျပင္ေပၚဆင္းၿပီး ထိုင္ကန္ေတာ့ၾကပါတယ္။ အေဒၚအုန္းက ဦးခ်စ္ကိုယ္စား ကုသိုလ္ဆုေတြ ေတာင္းေပးပါတယ္)

ေဒၚအုန္း။ ။ ငါ့တူ ငါ့သားတို႔ က်န္းမာခ်မ္းသာၿပီး ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ႀကီးရဲ႕ ေက်ာင္းသားေဟာင္းေတြပီပီ ဘ၀ရည္မွန္းခ်က္ ဆႏၵမ်ား ေအာင္ျမင္ထေျမာက္ၾကပါေစ။ စာေပ၊ အႏုပညာကိစၥမ်ား ထြန္းေပါက္ၾကပါေစကြယ္။

(ဒီအခ်ိန္မွာ အဘခ်စ္ဟာ လက္အုပ္ခ်ီၿပီး မ်က္လံုးမွိတ္လ်က္ အသံထြက္ မလာေသာ္လည္း ႏႈတ္ခမ္းမ်ား လႈပ္ရွားေနတဲ့ အဓိပၸာယ္ေတြကေတာ့)

“သာဓု … သာဓု … သာဓု”
မုဒိတာပြားလူအမ်ားေကာင္းစားၾကပါေစ။

(ယခု ဦးခ်စ္လက္ဘက္ရည္ဆိုင္သည္ ေတာင္ငူေဆာင္ေရွ႕ေစြ႔ေစြ႔ ကင္တင္းဆိုင္လမ္းထိပ္၌ ေရႊ႕ေျပာင္းကာ သားသမီးမ်ားက ဆက္လက္ေရာင္းခ်ေနပါသည္။ ဦးခ်စ္သည္ အသက္ ၇၅ ႏွစ္ အရြယ္၊ ၁၉၉၈ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလတြင္ ၉၆ ပါးေသာ ေ၀ဒနာျဖင့္ ကြယ္လြန္ခဲ့ပါသည္။ ယခုဗ်ဴးမွာ ဦးခ်စ္ မကြယ္လြန္မီ ၁၉၈၆ ခုႏွစ္၊ စာေရးသူ ပန္းတကၠသိုလ္ မဂၢဇင္း တာ၀န္ခံအယ္ဒီတာ ဘ၀က ဗ်ဴးခဲ့သည္ကို ျပန္လည္ဆန္းသစ္ ေဖာ္ျပျခင္း ျဖစ္ပါသည္။)

ခ်ယ္ရီမဂၢဇင္း၊ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ (စက္တင္ဘာ၊ ေအာက္တိုဘာ၊ ဒီဇင္ဘာ)
……

မုိးမခ မွတ္ခ်က္
ၾကာခဲ့ၿပီျဖစ္ေပမယ့္ ဦးခ်စ္ဆုိင္ေလးနဲ႔ မကင္းႏုိင္ခဲ့ၾကသူေတြပါႏုိင္တဲ့ မုိးမခစာဖတ္ပရိတ္ႀကီးသုိ႔ အမွတ္တရအေနနဲ႔ ဤေနရာမွ တဆင့္ ျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပေပးလုိက္ပါတယ္။