ဦးနႏၵဝံသ (ကာရိုလိုင္းနား) – အိုဘားမားကဲယားႏွင့္ ဆရာေတာ္ဘုရား

ႏိုဝင္ဘာလလယ္ရဲ့ေန ့ တစ္ေန ့

၁ဝရက္ၾကာမွ်က်င္းပခဲ့တဲ့ ကာလီဖိုးနီးယားျပည္နယ္၊ အဇူဇာေက်ာင္းပ႒ာန္းပြဲက ျပန္လာျပီးတဲ့ ေနာက္ ေက်ာင္းရဲ့ ကထိန္ပြဲ၊ အျခားအျခား ဘာသာေရးကိစၥေတြနဲ ့ အလုပ္မ်ားေနခဲ့ျပီး ပင္းပန္းမွဳေတြ ေျဖဖို ့ ကုတင္ေပၚလွဲရင္း မြန္ဒကာေလး ႏုိင္စိတၱတစ္ေယာက္သိမ္းေပးထားတဲ့ စာအိပ္ထုပ္ၾကီးထဲက အေရးၾကီးမယ္ထင္တဲ့ (က်န္းမာေရး) ေဆးအာမခံကုမၸဏီက ပို ့လာတဲ့ စာအိပ္ထူၾကီးကို ေဖာက္ ဖတ္လိုက္သည္။ အေၾကာင္းအရာက ေနာင္ႏွစ္ ၂ဝ၁၄ခု၊ဇန္နဝါရီလကစျပီး သူတို ့ဆီမွာဆက္ျပီး ေဆးအာမခံထားရင္ တစ္လကို ေဒၚလာ ၄၂ဝေက်ာ္ လစဥ္ေပးရေတာ့မွာျဖစ္ေၾကာင္း အေၾကာင္း ၾကားတဲ့စာ။ 

သတိနဲ ့ရွုမွတ္ျပီး ေလ့က်င့္ထားတဲ့ ဟန္ခ်က္ညီ ထြက္သက္ဝင္သက္တို ့အလိုလို ေအာ္တို အလုပ္လုပ္ေနရာက ေခတၱရပ္သြားေတာ့သည္။ တပ္ေနၾကမ်က္မွန္ကိုျဖဳတ္ျပီး စာၾကည့္မ်က္မွန္ အထူကိုေျပာင္းတပ္လိုက္ျပီး စာကိုေသေသခ်ာခ်ာဖတ္ျပီးေနာက္ သက္ျပင္းရွည္ၾကီး တစ္ခ်က္မွဳတ္ ထုတ္လိုက္သည္။ စိတ္အေတာ္ကို ေလးသြားသည္ကို သတိျပဳမိသည္။  မႏွစ္ျခိဳက္စရာေတြ ့ေတာ့ ပုထုဇဥ္တို ့သဘာဝ ေမတၱာစိတ္ေနရာ ေဒါသသိပ္မျပင္းလွေတာင္ အားေပ်ာ့ေသာေဒါသက အစား ဝင္လာသည္။ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ ဥပေဒကို သိပ္မသိေသးေသာ္လဲ မိမိထံကေန ေစ်းၾကီးေပး၍ ေဆးအာမခံမ်ား ဝယ္ရမလို ျဖစ္လာေသာအခါ မိမိေနထိုင္ရာႏိုင္ငံရဲ့ ႏိုင္ငံေရးစနစ္၊ ဥပေဒသစ္ေတြနဲ  ့ ဒီစနစ္၊ ဒီဥပေဒေတြေရးဆြဲသူတို ့ထံ စိတ္တင္းမာမွဳက ေရာက္သြားသည္။ ေတာ္ျပီ။ ကိုယ့္ႏိုင္ငံကိုဘဲျပန္ေနတာက ေကာင္းမည္။ ကိုယ့္တိုင္းျပည္က ကိုယ္တို ့ရဟန္းေတြဘဝႏွင့္ ပိုကိုက္သည္လို ့ေတာင္ စိတ္က ကူးသြားမိသည္။

အေမရိကန္ႏိုင္ငံၾကီးတည္ေထာင္လာသည္မွာ ႏွစ္ေပါင္း၂၅၀ေတာင္ အေတာ္ေက်ာ္ခဲ့ျပီ။ အေမရိကသည္ ကမၻာမွာ နံပါတ္ ၁၊ ပထမ စသည့္ မၾကာမၾကာ ေခါင္းေဆာင္ၾကီးမ်ားကိုယ္တိုင္ ဂုဏ္ယူဝင့္ၾကြားစြာ ေျပာေနတဲ့ တိုင္းျပည္ၾကီး။ အခုထိ တိုင္းသူျပည္သားေတြအေပၚ  သင့္တင့္ျပည့္စုံေသာ က်န္းမာေရး အာမခံမ်ိဳး မေပးႏုိင္ေသးေကာင္းလားဆို ့တဲ့ အားမရတဲ့ စိတ္ျဖစ္သြားသည္။ အစစအရာရာ လုံးဝၾကီး  ျပီးျပည့္စုံမွဳရွိတဲ့ႏိုင္ငံမ်ိဳးဆိုတာကေတာ့ မေမွ်ာ္မွွန္းႏိုင္၊ မေတြ ့ႏိုင္ပါေခ်။ သို ့ရာတြင္ အေရးၾကီးတဲ့ က်န္းမာေရးကိုေတာ့ တိုင္းသူျပည္သား အားလုံးတို ့အတြက္ အာမခံေကာင္းေစခ်င္ပါသည္။

က်န္းမာေရးအာမခံေစ်းေတြ ခုန္တက္သြားေတာ့ လက္ရွိအာမခံထားသူ ႏိုင္ငံသားေတြ ႏိုင္ငံေရးအေၾကာင္း၊ က်န္းမာေရးဥပေဒသစ္ အေၾကာင္းေတြ ေျပာဆိုၾက၊ ေကာင္းမေကာင္းေတြ ျငင္းခုန္ေနၾကသည္ကို တီဗြီေတြမွာ ေတြ ့လာရေတာ့သည္။ အိုဘာမားရဲ့ ဆန္ ့က်င္ဘက္ အေမရိကန္ သမၼတေလာင္း အေဟာင္း တစ္ေယာက္ကဆိုရင္ သူ ့မွာ ေဆးအာမခံ မရွိေတာ့ဘူးဆိုျပီး ေျပာသံၾကား လိုက္ရသည္။ ႏိုင္ငံေရး အက်ိဳးအျမတ္အတြက္  ေျပာတာလားေတာ့ မသိ။ မိခင္ေျမမွာ ၂၀၀၇ခုႏွစ္က ဓာတ္ဆီေစ်းႏွဳန္းေတြ တအားခုန္တက္သြားေတာ့ တိုင္းသူျပည္သားေတြကိုယ္စား သံဃာေတာ္တို ့ ေရႊဝါေရာင္ေတာ္လွန္ ေရးၾကီး  စလိုက္သည္ကို သြားသတိရမိသည္။ ဒီမွာေတာ့ အဲဒီလို မျဖစ္ႏိုင္။ ေဆး၊ ဂက္စ္၊ အစားအစားစသည့္ ေစ်းအတက္အက်ေတြဟာ ဤႏိုင္ငံတြင္ အစိုးရအေပၚသာ အားလုံးမူ တည္ သည္မဟုတ္ေပ။ 

ကမၻာ့အခ်ိဳ ့ႏိုင္င္ငံေတြက ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔စာရင္ ရိုးသားျပီး အလုပ္လုပ္တာ အေတာ္ေတာ္ တယ္လို ့မိမိအေနက အေမရိကန္သမၼတၾကီးကို ယူဆထားသည္။ အခုေတာ့ သူဆြဲခဲ့ေသာ (Affordable Care Act) အိုဘာမားကဲယားလို ့လဲအမည္အလြယ္ေခၚတဲ့ဥပေဒေၾကာင့္ ေဆးအာမခံေတြ တအားခုန္တက္သြားေတာ့ ခင္မ်ားလဲသိပ္ေတာ့ အခ်ိဳးမက်ဘူးဆိုျပီး စိတ္ထဲက ထင့္သြားမိသည္။ မိမိစိတ္မွာ သူမ်ား နဲ ့ပတ္သက္လို ့ မႏွစ္သက္တဲ့စိတ္ ေပၚလာျပီဆိုရင္ ဝစီကံစကားက သိပ္ၾကမ္းျပီး ထြက္သြားမွာစိုးလို ့ “သိပ္ေတာ့ ဒီပုဂၢိဳလ္အခ်ိဳးမက်ဘူး”လို ့စိတ္မွာ မွတ္ခ်က္ျပဳလိုက္တာဟာ ေပါက္ကြဲမွဳရဲ့ အပိုင္းတစ္စ။ အလြန္ေတာ္တဲ့ ႏိုင္ငံ့ေခါင္းေဆာင္တစ္ေယာက္သာျဖစ္ရင္ မိမိရဲ့ဥပေဒ မထုတ္ခင္ထဲက ဒီလိုျဖစ္ေပၚလာမည့္ ကုိယ့္ျပည္သူအေပၚ ရိုက္ခတ္မွဳမ်ိဳးကို ၾကဳိတင္ျမင္ႏိုင္ရမည္။ ေခါင္းေဆာင္တစ္ေယာက္သည္ အမွားနည္းေအာင္လုပ္ႏိုင္ေလ အမ်ားေကာင္းက်ိဳးမ်ားေလသာ။ သူလဲ တိုင္းသူျပည္သားအက်ိဳးကို ဦးေဆာင္လုပ္ခ်င္လို ့ဆိုျပီး ေရြးေကာက္ပြဲဝင္ခဲ့တာ မဟုတ္လား။ အမ်ားေကာင္းက်ိဳး အတြက္လုပ္ဖို  ့ရည္ရြယ္ခဲ့ရင္ အမွားနည္းမွ၊ အမွားမရွိမွသာ ပို၍ အမ်ားျပည္သူေတြ ေကာင္းက်ိဳးေတြ ခံစားရမွာမဟုတ္လား။

ၾကည့္လိုက္ေပါ့။ မိမိပုံမွန္ေပးေနရတဲ့ ၂၀၁၂ခုႏွစ္ ေဆးအာမခံက တစ္လေဒၚလာ ၁၄၀ေက်ာ္၊ ၂၀၁၃ ေဆးအာမခံက တစ္လ ေဒၚလာ ၁၆၀ေက်ာ္၊ ဒီႏွစ္ အိုဘာမားကဲယားဆိုျပီး ေဆးအာမခံဥပေဒ စလိုက္ေတာ့မွ တစ္လ ေဒၚလာ ၄၂၀ေက်ာ္ျဖစ္သြားသည္။ မျမန္လြန္း မျမင့္လြန္းဘူးလား။ မိမိဒကာ(၃) ေယာက္မိသားစုဆိုရင္ ေဆးအာမခံ ေဒၚလာ ၅၀၀မွ ၁၀၀၀ေက်ာ္ျဖစ္သြားသည္။ သူတို ့က ေနာင္ႏွစ္မွာ အာမခံမရွိဘဲ ေနေတာ့မယ္၊ ေရာဂါျဖစ္လာရင္ ကံဘဲေပါ့လို ့ေျပာၾကသည္။ 

ေဆးအာမခံေစ်းေတြတက္လာေတာ့ ခ်က္ခ်င္း သက္ဆိုင္တယ္လို ့ထင္မိတဲ့သူေတြကို စိတ္တင္းသြားမိတာေတာ့ အမွန္။ မိမိထုတ္လုိက္တဲ့ ဥပေဒတစ္ခုခုေၾကာင့္ ဆိုးက်ိဳးတစ္ခု တိုင္းသူျပည္သားအေပၚ သက္ေရာက္လာလွ်င္ ေခါင္းေဆာင္တာဝန္ဘဲ မဟုတ္ပါလား။ ေနာင္ေတာ့လဲ သူတို ့ဥပေဒသည္ ေကာင္းေကာင္း ေကာင္းလာႏိုင္ပါသည္။ အစမို ့အခုလိုျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။ သို ့ရာတြင္ လက္ရွိရိုက္ခတ္တဲ့ ဂယက္ကိုေတာ့ မိမိစိတ္တြင္ မခံႏိုင္ပါ။ လက္ရွိအေျခအေနနဲ ့ ေဆးအာမခံကို လစဥ္ဝယ္လို ့ရေပမဲ့ ဒကာဒကာမတို ့ရဲ့ အလွဴဝတၳဳေတြကို ဒီေလာက္ထိ အမ်ားၾကီး လစဥ္ မသုံးရက္ႏိုင္။

က်န္းမာေရးအာမခံ(အိုဘားမားကဲယား)ဥပေဒဟာသမၼတၾကီးေကာင္းတာလုပ္တယ္လို ့ထင္မိေပမဲ့လဲ ခ်က္ခ်င္းအျမန္ၾကီး ကိုယ့္ဆီကေငြ အမ်ားၾကီးလစဥ္ေပးရေတာ့မယ္ဆိုေတာ့ တင္း သည့္စိတ္က တားမရ။  ကိုယ့္ေမြးေျမက ျပည္သူေတြ မီးပုံမွန္မလာဘဲ မီတာခတက္လာလို ့ေဒါပြတာကို အျပည့္အဝ သေဘာေပါက္လိုက္ပါသည္။ အခုလဲ ေဆးအာမခံတက္လာတာ ဆိုင္တဲ့သူဆီ စိတ္ေရာက္သြားေတာ့ စိတ္ကမၾကည္။ ေနာက္ေတာ့မွ အဇူဇာေက်ာင္းပ႒ာန္းပြဲကရလာတဲ့ အလွဴေငြေလးေတြ လြယ္အိပ္ထဲကေန ဘီဒိုထဲေတာင္မွ မသိမ္းရေသးဘူး ေဆးအာမခံကုမၸဏီကို ကိုယ့္မွာပိုက္ဆံေတြ ရလာတယ္လို ့ ဘယ္သူကမ်ား အသိသြားေပးပါလိမ့္လို ့ရယ္စရာေလးေတြးျပီး ျပဳံးလိုက္ေတာ့မွ တင္းေနတဲ့စိတ္က အေတာ္ေလး အရွိန္ေပါ့သြားေတာ့သည္။ ဘဝအေတြ ့အၾကဳံေတြ ထဲမွာ သူမ်ားဆီက ကိုယ္လိုခ်င္တာကို ရရင္ရသလို ယူတတ္ၾကတဲ့သူေတြ အမ်ားအျပား ေတြ ့ခဲ့ရေတာ့ ေၾကာက္ေနျပီ။ အခုလဲ ေဆးအာမခံကုမၸဏီေတြကိုလဲ အဲဒီလိုယူဆလိုက္သည္။ ေဆးအာမခံဥပေဒ သစ္ အေျပာင္းအလဲမွာ အျမတ္ေတြထုတ္ေနတာလားလို ့ေတြးမိသည္။ သတင္းေတြဖတ္ေနေတာ့ ဒီအျဖစ္ေတြက အပုံၾကီး။ 

အျခားမိမိရဲ့ မိတ္ေဆြေတြကေတာ့ ဒီဇင္ဘာလဆိုရင္ ဘာေတြမ်ားလုပ္ေနၾကသည္မသိ။ ေဖ့စ္ဘုတ္မွာေတာ့ ဓာတ္ပုံေလးေတြ ေတြ ့မိပါရဲ့။ မိမိကေတာ့ ဒီလေရာက္ျပီဆိုရင္ ေနာင္ႏွစ္ ေဂါပက အဖြဲ ့ရဲ့ ႏွစ္ပတ္လည္အစည္းအေဝးအမွီ တႏွစ္တာကာလအတြင္း ရသမွ်ဒါနဝတၳဳေလးေတြကို စာရင္းတြက္ တင္ျပဖို ့နဲ ့ ေရွ ့ႏွစ္ခရီးဆက္ရမည့္လမ္းမွာ လုပ္သင့္တဲ့စီမံကိန္းေလးေတြ ခ်ေနတာကိုလဲ လုပ္ရသည္။ ေဆးအာမခံကိစၥလဲပါရဲ့။ အခုေတာ့ ေဆးအာမခံကိစၥေတြ တက္လာလုိ ့ အခ်ိဳ ့ကိစၥေလး ေတြကို အထူးမလုိအပ္ရင္ ေလွ်ာ့ပစ္မွဘဲလို ့ စိတ္မွာေပၚလာေတာ့သည္။

ေနာက္ေန ့မ်ားထိ ေဆးအာမခံေစ်းတက္တဲ့ကိစၥေၾကာင့္ စိတ္တင္းေနမွဳက ေလွ်ာ့မက်ေသး။ စိတ္ထဲက မေပးဘူးေဟ့ မင္းတို ့ေဆးအာမခံကုမၸဏီကို ေဒၚလာ ၄၀၀ေက်ာ္ၾကီး၊ ငါဒီႏွစ္ကုန္ရင္ ေဆးအာမခံမရွိဘဲေနပစ္မယ္၊ ေဆးအာမခံမရွိတာ ငါတစ္ေယာက္ထဲမွ မဟုတ္တာ အေမရိကန္သန္း ၃၀၀ ေက်ာ္မွာ သန္း၄၀ ေလာက္က ေဆးအာမခံမရွိဘူးလို ့ သတင္းတစ္ခုမွာ ဖတ္ဖူးတယ္။ မဝယ္ဘူး။ ကိုယ့္ရွိစုမဲ့စုေလး ထိပါးလာေတာ့မွာဆိုေတာ့လဲ အေသသာ ခံလိုက္ခ်င္ေတာ့တယ္ဆိုတဲ့ သေဘာက စိတ္မွာထင္ထင္ရွားရွား ေပၚလာျပီထင့္ပ။ စိတ္ထဲမွာ ေပါက္ကြဲမွဳတို ့ျပင္းထန္ေန၏။ ဟိုလူ ့ဆီဖုန္း ဆက္  ဒီလူ ့ဆီ ဖုန္းဆက္ ေဆးအာမခံေတြ  ေစ်းတက္မတက္ ေလွ်ာက္ေမးေတာ့မွ အာမခံရွိသူေတြက သူတို ့ဆီလဲ ဒီလိုဘဲတဲ့။ အဲဒါအိုးဘားမားေလတဲ့။ စီးပြားေရးနားမလည္ဘဲနဲ ့လုပ္တာအခုေတာ့ အားလုံးထိျပီတဲ့။ အစထဲက သူ ့ကိုမၾကိဳက္ဘူးတဲ့။ အရင္က ႏိုင္ငံေရးသမားေတြကို ၾကိဳက္၏ မၾကိဳက္၏သိပ္မေျပာတတ္တဲ့သူလဲ သူ ့ဆီကေငြေတြ ပိုထြက္ရေတာ့မယ္ဆိုေတာ့ မၾကိဳက္တာေတြ ေျပာျပီ။ ေဆးအာမခံ မရွိတဲ့လူေတြၾကေတာ့လဲ ဘုန္းဘုန္းသာ အာမခံရွိထားလို ့ပူေနတာ တပည့္ေတာ္တို ့မွာ တစ္အိမ္လုံး ဘာအာမခံမွမရွိေတာ့ ဘာမွကိုမွ မပူဘူးတဲ့။ ျပီးေရာေပါ့။ ကိုယ္ပတ္ဝန္းက်င္အမ်ားစုက အဲဒီလို။

သူတို ့ေတြအမ်ားစုက ေဆးအာမခံမရွိသလို ဒီအတြက္လဲ အပူအပင္ေတြသိပ္မရွိၾက။ ေက်ာင္းမွာပြဲရွိရင္ ဒိုးပတ္တီးျပီး ကလိုက္ရတဲ့အေပ်ာ္က ဘာအာမခံမွမလို က်န္းကိုမာလို ့ဆိုေသး။ ဒိုးပတ္သံေတြေၾကာင့္ ေရာဂါသစ္လဲမလာရဲ၊ သူတို ့ရွိေနတဲ့ေရာဂါေတြ ေျပးကုန္တယ္လို ့ ယုုံၾကည္ ေနၾကေလသလားမသိေတာ့။ စဥ္းစားလိုက္ေတာ့ တ၇ားလက္လြတ္ေနသူက ကိုယ္။ တန္ဖိုးမရွိတဲ့ ရုပ္ကို တန္းဖိုးေတြေပးျပီး ရွင္သန္ေနခ်င္ေနတာ ကိုယ္ဘဲေပါ့။ တန္ဖိုးရွိတာေလးေတြ ဆက္လုပ္ခ်င္ ေနေသးလို ့ပါလို ့ေျပာလိုက္ရင္ေတာ့ ဘယ္လိုမ်ား ထင္သြားပါ့။ ဝမရွိဘဲ ဝိမလုပ္ပါ နဲ ့ေျပာၾကမွာလား။ သူတို ့က သဒၶါေတြ ေစတနာေတြရွိၾကပါ၏။ သူတို ့သူတို ့ေတြေတာင္မွ အာမခံမရွိတာ အာမခံအေၾကာင္း ဘယ္မွာေကာင္းေကာင္း သိႏိုင္ပ။ သေဘာေပါက္မိပါ၏။ သာသနာအတြက္ တတ္ႏိုင္သေလာက္ပံ့ပိုးမွဳေပးေနတာ၊ အစြမ္းကုန္ ကိုယ့္ဘာသာတရားကို ျမတ္ႏိုးေနတာေတြကိုဘဲ သူတို ့ေတြကို ေလးစားမိ၊ တန္ဖိုးထားမိပါ၏။ ကိုယ္နဲ ့ကိုယ့္ဘာသာကို ဒီႏိုင္ငံ ဒီေဒသမွာ ဒီလိုေလးျဖစ္ေအာင္ ပံ့ပိုးေပးေနၾကတာကိုပင္ ကိုယ့္မွာ ေမတၱာပို ့မကုန္ႏိုင္။ သူတို ့ထံ ဖုန္းဆက္ေမးျခင္းသည္ စိတ္၏ေျပရာေျပေၾကာင္းမွ်ႏွင့္ ေဆးအာမခံကိစၥေတြ ဘယ္ေလာက္ထိ သိေနၾကလဲလို ့ သိရုံမွ်သာ။ 

ေနာက္ဆုံးေတာ့ ဒီႏိုင္ငံမွာ ကိုယ့္က်န္းမာေရးအဆင္ေျပေအာင္ေနႏိုင္ဖို ့ကေတာ့ စိတ္ခ်ရတဲ့ အာမခံကိုဝယ္ျပီးေတာ့ေနတဲ့ နည္းလမ္းသည္သာ အေကာင္းဆုံးျဖစ္သည္။ ေဆးအာမခံမရွိ၍ ေဆးရုံတက္ျပီး ေဆးကုသလိုက္ရတဲ့ ရဟန္းေတာ္တို ့ ေျပာျပလုိ ့ သူတို ့ကို ေတာင္းတဲ့ေဆးကုသ စားရိတ္ေၾကြးေတြကို ေပါင္းလိုက္ရင္ ေဒၚလာ၁သိန္းေက်ာ္ ၂သိန္းနီးပါးေတာင္မွရွိေနေၾကာင္း သိရ သည္။ အိုဘားမားကဲယားရဲ့ ဝက္ဘ္ဆိုက္မွာ ေဆးရုံေပၚ ၃ရက္ေလာက္တက္လိုက္ရရင္ ေဒၚလာ ၃ေသာင္းေလာက္ကုန္က်ပီး ေျခေတာက္တစ္ဘက္က်ိဳးလို ့ ေဆးကုရရင္ ေဒၚလာ ၇၅၀၀ေလာက္ ကုန္ ေၾကာင္းေဖာ္ျပထားသည္။ ေနာက္စာပိုဒ္တစ္ပိုဒ္က This can sometimes lead people without coverage into deep debt or even into bankruptcy. က်န္းမာေရးအာမခံမရွိတဲ့လူေတြဟာ တေန ့ေန ့မွာ ေၾကြးေတြထဲ နစ္ဝင္သြားႏိုင္တယ္(သို ့မဟုတ္)လူမြဲစာရင္းဝင္ ခံယူသြားရႏိုင္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။ အရင္ကမွ ဘာမွမရွိတဲ့ ရဟန္းတို ့ဘဝ လူမြဲစာရင္းဝင္သြားတာ ဂုဏ္မငယ္လွေပမဲ ့ ေၾကြးကင္းပါတယ္ ဘုရားဆိုျပီး ရဟန္းေဘာင္ရင္ေကာ့ျပီးဝင္လာသူတို ့ ေၾကြးေတြထဲ နစ္ဝင္ေနရင္ ဒုကၡသံသရာထဲ ပိုေဇာက္နက္တဲ့ေနရာသို ့ ေရာက္သြားေပလိမ့္မည္ေပါ့။ 

အေမရိကေနလာသည့္ႏွစ္ေပါင္း ၁၅ႏွစ္တာကာလမွာ ၁၂ႏွစ္က ေဆး(က်န္းမာေရး) အာမခံ မိမိမွာ လုံး၀မရွိခဲ့။ ကိုယ့္က်န္းမာေရးကို ၾကည့္ရွုျပီးသာ ေနထိုင္စားေသာက္ခဲ့ပါ၏။ က်န္းမာေရးလဲ တစ္ခါမွ  အစစ္မခံဘူး။ ေဆးရုံလဲ တစ္ခါမွ မတက္ဘူးပါ။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၃ႏွစ္ေလာက္ကစ၍ က်န္းမာေရး အာမခံဝယ္ျပီး ေနခဲ့ပါ၏၊ အဓိကကေတာ့ မိမိရဲ့က်န္းမာေရးထက္ မိမိနာမည္နဲ ့ရွိေနတဲ့ ဒကာ ဒကာမတို ့အလွဴေတာ္မ်ား မိမိမွာက်န္းမာေရးမေကာင္းလုိက္လို ့ေဆးရုံတက္ကုရေသာ္ မေပးႏိုင္ပါက ထိခိုက္သြားမွာစိုးရ၍၄င္း၊ ေဆးရုံတက္ ေဆးကုသျပီး ကုသစရိတ္မ်ား မေပးႏိုင္ပါက တုိင္းသူျပည္သားတို ့အခြန္ေငြ၊ ေဆးရုံကအေၾကြးေတြကို မိမိျပန္မဆပ္ႏိုင္ဘဲျဖစ္သြားမွာစိုးေသာ ေၾကာင့္၄င္း၊ ထိုအဓိက အေၾကာင္းမ်ားေၾကာင့္ ေဆးအာမခံ မျပတ္ခ်င္ပါ။ စိတ္ထဲမွာ အာမခံမထား ဘူးေဟ့လို ့ဆိုေပမဲ့ တကယ္ေတာ့ က်န္းမာေရးမခ်ိဳ ့တန္ေကာင္းရဲ့လို ့ရင္တမမနဲ ့ေတာ့ မေနရဲ။ သူတို ့ေတြသုံးတဲ့ အသုံးနဲ ့ဆိုရင္ Peace of Mind-စိတ္ျငိမ္းခ်မ္းခ်င္ပါသည္။ အိုဇရာက ျပဳိလာျပီေလ။

အဲဒါေတြေၾကာင့္ ေဆးအာမခံ ေစ်းခ်ိဳတဲ့နည္းကို ရႏိုင္ဖို ့ လက္ရွိေဆးအာမခံကုမၸဏီကို ဖုန္းဆက္ျပီး ၂၀၁၄မွာ ေဒၚလာတစ္လ ၄၀၀ေက်ာ္ မေပးႏိုင္ေတာ့လို ့ ဒီဇင္ဘာလကုန္ရင္ မင္းတို ့ကုမၸဏီမွာ ငါေဆးအာမခံ မထားေတာ့ဘူးလို ့ ေျပာလိုက္တယ္။ အဲဒီေတာ့မွ မင္း အိုဘားမားကဲယားကို ေလွွ်ာက္ၾကည့္ေပါ့၊ အဲဒီကလက္ခံရင္ လစဥ္ေဒၚလာ ၄၀၀ေက်ာ္ကေန ေဒၚလာ ၁၀၀ေက်ာ္ေလာက္ျဖစ္သြားလိမ့္မယ္လို ့ေျပာျပီး www.healthcare.gov ဝက္ဘ္ဆုိက္အမည္ကို ေပးသည္။ တကယ္လဲ သူတို ့ေဆးအာမခံကုမၸဏီကို အာမခံမဝယ္ေတာ့ ဘူးလဲဆိုေရာ သူတို ့ရႏိွဳင္မဲ့ နည္းလမ္းနဲ ့ မိမိအတြက္အဆင္ေျပႏိုင္မဲ့နည္းလမ္းကို ေပးေတာ့တာဘဲ။

ဒီဇင္ဘာလဆန္းရဲ့ တစ္ေန ့                                                                                 

အိုဘားမားကဲယားဝက္ဘ္ဆိုက္ www.healthcare.govကို တက္ၾကည့္သည္။ အၾကိမ္ၾကိမ္တက္ ေပမဲ့ မရ။ စနစ္အသစ္မို ့ ခ်ိဳ ့ယြင္းခ်က္ရွိေနေၾကာင္းသိရသည္။ ဖုန္းနဲ ့ဆက္ျပီး ေလွ်ာက္လိုက္သည္။ ေမးတဲ့ေမးခြန္းေတြထဲမွာ မိမိျပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္က ဝင္ေငြ၊ အခြန္ႏွင့္ ပတ္သက္တဲ့ေမးခြန္းေတြကေတာ့ ေျဖရတာ အခက္ဆုံး။ ဒီအေမရိကန္ႏိုင္ငံက ကိုယ့္မိခင္ႏိုင္ငံလိုမဟုတ္။ ပုဂၢလိကအေနနဲ ့  အလွဴက ရတာဘဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ လက္ေဆာင္ရတာဘဲျဖစ္ျဖစ္၊ အလုပ္လုပ္လို ့ ရတာဘဲျဖစ္ျဖစ္ ဝင္လာတဲ့ေငြကို ဝင္ေငြခြန္ တင္ျပမွ သူတို ့ဥပေဒနဲ ့အညီ ေနထိုင္သူျဖစ္သည္။ မိမိရသမွ် အလွဴေငြမ်ားမွ အခြန္ေဆာင္၍ ဒီႏိုင္ငံကို ေနထုိင္လာသည္မွာ (ဂ)ႏွစ္ပင္ျပည့္ခဲ့၍ ဘာေလွ်ာက္လႊာတင္တင္ အခြန္နဲ ့ပတ္သက္လာရင္ ေတာ့ အေျဖက ေကာင္းေန၏။ ေလွ်ာက္လႊာ တင္ျပီးေတာ့ ရမရ ေစာင့္ရုံသာ။

အခ်ိဳ ့အေမရိကန္ေတြလဲ က်န္းမာေရးအာမခံ မရွိၾကေတာ့။ ေနာင္ႏွစ္ေစ်းတက္မယ္လဲဆိုေရာ လက္ရွိႏွစ္ က်န္တဲ့လေတြပါျဖဳတ္လိုက္ျပီး ေငြကိုစုလိုက္ၾကသည္။ မိမိကေတာ့ အိုဘားမားကဲယား ကေန ေဆးအာမခံမရခဲ့ရင္ ၾကားထဲမွာ ေဆးအာမခံရွိေအာင္ အျခားေဆးအာမခံကုမၸဏီမ်ားကိုလဲ တစ္လေစ်းႏွဳန္းဘယ္ေလာက္ရွိလဲလို ့စုံစမ္းထားလိုက္၏။ လက္ရွိေဆးအာမခံ ကုမၸဏီက အိုးဘားမား ကဲယားက လက္မခံရင္ တစ္လေဒၚလာ ၄၀၀ရာေက်ာ္ဆိုေတာ့ သူတို ့ကို ျဖတ္လိုက္ရုံကလြဲ၍ အျခားနည္းမရွိ။ တကယ္ကေတာ့ မိမိစိတ္က ကားအာမခံဘဲျဖစ္ျဖစ္၊ အိမ္အာမခံဘဲျဖစ္ျဖစ္၊ ေဆးအာမခံဘဲျဖစ္ျဖစ္ ေတာ္ေတာ္တန္တန္သာမာန္ေစ်းတက္ရုံနဲ ့ေတာ့ သူတို ့ကို မျဖတ္ခဲ့ပါ။ သူတို ့ကို ေက်းဇူးရွာျပီး တင္ခဲ့ပါ၏။ ေနာက္ဆုံး သူတို ့က ကိုယ္ဘက္မငဲ့တဲ့ အခ်ိန္မွာ ျပတ္ျပတ္သာျဖတ္လိုက္ ေတာ့သည္။ 

ဒီလထဲတြင္ ကားအာမခံကုမၼဏီသည္ ၆လအာမခံ ေဒၚလာ ၃၆၀ေပးေနရတာ ၄ႏွစ္တာၾကာ ေပမဲ့ ေစ်းမက်၍ ၆လအာမခံ ေဒၚလာ ၂၄၀ႏွင့္ ပို၍အာမခံေကာင္းေသာကုမၸဏီ သို ့ေျပာင္းလိုက္သည္။ က်န္းမာေရးေဆးအာမခံကိုလဲ ေနာက္ကုမၸဏီတစ္ခုက ဝယ္ဖို ့စိတ္ကူးလိုက္သည္။ အင္တာနက္တြင္ Health Insurance ကို ရိုက္ျပီးရွာလိုက္သည္။ ေဆးအာမခံ နဲ ့ပတ္သက္လို ့ နာမည္ၾကီးအျခား ကုမၸဏီအသစ္ကိုေတြ ့သည္။ ဒီဇင္ဘာလ ၁၅ရက္စတဲ့ ေဆးခံစားခြင့္ရတာကိုယူရင္ တစ္လေဒၚလာ ၁၂၅ေဒၚလာေပးရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာသည္။  ေလွ်ာက္လိုက္သည္။ မိမိရဲ့ ေလွ်ာက္လႊာကို ခ်က္ခ်င္း လက္ခံျပီး လြယ္လြယ္နဲ.ေတာ့ အတည္မျပဳ။ သူတို ့မေရာင္းခင္ ေရာဂါရွိေနတဲ့လူတစ္ေယာက္ လာဝယ္တာမ်ိဳး ျဖစ္မွာစိုးလို ့ ထင္ရဲ့။ အရင္က ေဆးစစ္ခ်က္ အေထာက္အထား (Medical History) စာရြက္စာတန္းမ်ား တင္ျပဖို ့ေတာင္းသည္။ အဲဒီမွာ အခက္ေတြ ့သည္။ ။ ေဆးခန္းကို ၁၅ႏွစ္အတြင္း တစ္ခါမွ မျပဘူးသူအေနနဲ ့ဘယ္မွာသာ ေဆးစစ္ခ်က္မ်ား ေပးႏိုင္ပ။ သူတို ့ထံျပန္ဖုန္းဆက္ေမးေတာ့ ခႏၶာကိုယ္ရဲ့ အရပ္အေမာင္း၊ အေလးခ်ိန္၊ အေျခခံေသြးစစ္ေဆးခ်က္အခ်ိဳ ့သာျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဆရာဝန္ကိုရွင္းျပရင္သိေၾကာင္း ေျပာျပသည္။ ေရာဂါျဖစ္မွသာျဖစ္ေရာ မိမိမွာ ဘာဓာတ္ ညာဓာတ္ေတြ မ်ားေန၊နည္းေနေၾကာင္း မၾကားမသိခ်င္ပါ။ သိ၍ ေဆးကုရျပီဆိုရင္လဲအစစ မလြယ္။ ျမန္မာဆရာဝန္ တစ္ေယာက္ကေတာ့ တစ္ႏွစ္တစ္ၾကိမ္ ေဆးစစ္တာေကာင္းတယ္၊ ျဖစ္မည့္ေရာဂါကို ၾကိဳတင္ကာ ကြယ္ႏိုင္တာေပါ့လို ့အၾကံျပဳဘူးသည္။ ဒီတစ္ခါေတာ့ ေရွာင္မရေတာ့၊၊ ေဆးစစ္ခ်က္မရွိက ေဆးအာမခံ ကုမၸဏီက ေဆးအာမခံေရာင္းမည္မဟုတ္။ အာမခံေလွ်ာက္လႊာ အတည္ျပဳဖို ့ ေျပာသည့္အတိုင္း မိမိေနရာမွ နီးရာဆရာဝန္ထံ သြားစစ္လိုက္သည္။ 

မိမိေလွ်ာက္လႊာတင္ဆဲတြင္ မိသားတစ္စုမွ လစဥ္ေဆးအာမခံ လက္ရွိ ၅၀၀မွ လာမည့္ႏွစ္ ၁၀၀၀ေက်ာ္ျဖစ္ေတာ့မွာဆို၍  သူတို ့အတြက္လဲ မိမိေလွ်ာက္ထားတဲ့ေဆးအာမခံကုမၸဏီကို စုံးစမ္းျပီး ေစ်းခ်ိဳက ေလွ်ာက္ေပးဖို ့ေျပာရာ မိသားစု(၃)ေယာက္လုံးက အရင္က ေဆးစစ္ခ်က္ေတြရွိေန၍ မိမိထက္အရင္ေတာင္ အတည္ျပဳေပးလိုက္သည္။ ေစ်းကေတာ့ တစ္လ (၃)ေယာက္ ေဒၚလာ ၃၂၀မွ်သာ။ အရင္နဲ ့အက်ိဳးခံစားခြင့္ သိပ္မကြာျခားပါ။ သူတို ့ေတြ တစ္ႏွစ္အတြက္ စိတ္ခ်မ္းသာ သြားေတာ့သည္။ အရင္က အာမခံမရွိ၍ သားျဖစ္သူ လက္က်ိဳးေတာ့ ေငြအေတာ္ေလးကုန္က်သြား၍ စုိးရိမ္ျပီး အာမခံဝယ္တာလို ့ေျပာၾကသည္။          

ဒီဇင္ဘာပထမပတ္ရဲ့ တစ္ေန ့

မိမိရဲ့ေဆးစစ္ခ်က္ေတြ ရလာသည္။ ကံေကာင္းသည္။ ဆီးခ်ိဳ၊ ေသြးတိုး၊ ႏွလုံး၊ ခႏၶာကိုယ္ရဲ့ ခ်ိဳ ့တဲ့မွဳ ထူးထူးျခားျခား ဘာမွမေတြ ့ရ။ ေဆးကုမၸဏီအသစ္သို ့ေဆးစစ္ခ်က္မ်ားပို ့ေပးလိုက္သည္။ ႏွစ္ရက္အၾကာမွာ အာမခံကို အတည္ျပဳေပးလိုက္သည္။ တစ္လလွ်င္ ေဒၚလာ ၁၂၅ေစ်းျဖင့္သာ။ တစ္ႏွစ္အတြင္း ေဆးအာမခံ မျပတ္ေတာ့၍ စိတ္ေအးသြားျပီ။ ေဆးကုမၸဏီအသစ္ကို ေျပာင္းလိုက္ေတာ့ မွ ကုမၸဏီအေဟာင္းက ဒီဇင္ဘာလ ၁၅ရက္ကစ ေဆးခံစားခြင့္ရမည့္ပလန္(Plan) ဝယ္လွ်င္ တစ္လကို ေဒၚလာ ၂၀၀သာေပးရမည္ဆိုျပီး စာျဖင့္ အေၾကာင္းၾကားလာသည္။ ေနာက္က် သြားခဲ့ျပီ။ ဖုန္းဆက္ျပီး ဒီဇင္ဘာလ ေနာက္ဆုံးရက္ျပီးပါက ေနာက္ထပ္ဘဏ္မွ ေငြမထုတ္ဖို ့အေၾကာင္း ၾကားလိုက္ေတာ့သည္။ သူတို ့ႏွင့္ ကိစၥျပီးသြားျပီ။ 

ဒီဇင္ဘာဒုတိယပတ္ရဲ့ တစ္ေန ့

အရင္က ဝင္ေငြအခြန္ေဆာင္ထားျခင္းတို ့အေထာက္အပံ့ျဖစ္ျပီ၊၊ အိုဘားမားကဲယားကလဲ မိမိကို အခြန္ေဆာင္ထားတဲ့ထဲမွ ေဆးအတြက္ အက်ိဳးခံစားခြင့္(Tax Credit)ေပးမည္ျဖစ္ေၾကာင္း  ဖုန္းဆက္လာသည္။ က်န္းမာေရးအာမခံကို သူတို ့ရဲ့ ဝက္ဘ္ဆိုက္ အေရာင္းဌာန ကုမၸဏီေတြ ထံမွဝယ္လွ်င္ ခံစားခြင့္၊ ပိုေကာင္းျပီး ေစ်းသက္သာမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာျပသည္။ ျပီးေတာ့ ေလွ်ာက္လႊာနံပါတ္ေလးေပးျပီး မိမိကိုယ္တိုင္  ေဆးအာမခံကုမၸဏီႏွင့္ ပလန္(Plan)မ်ားေရြးျပီးဝယ္ရန္ ရွင္းျပသည္။ အခြန္ေဆာင္ထားသည့္ အက်ိဳးမ်ားကို သိရ၍၄င္း၊ က်န္းမာေရးေဆးအာမခံ ေစ်းႏွဳန္း သက္သာစြာျဖင့္ ထားႏိုင္ေတာ့မွာျဖစ္၍၄င္း အရင္က စိတ္ေတြတင္းေနရာကေန ေလွ်ာ့က်သြားျပီး ေအးခ်မ္းတဲ့စိတ္ေတြျဖစ္ေပၚလာသည္။ အေမရိကန္သမၼတ အိုဘားမားကိုလဲ အရင္စိတ္တင္းေနရာက ေမတၱာေတြအထူးပို ့ေပးလိုက္သည္။ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းၾကီးအျဖစ္မွတ္ခ်က္ျပဳလိုက္သည္။ ဘာမွျပည့္ျပည့္စုံစုံအဆုံးထိ မသိေသးဘဲ အိုဘားမားကဲယား ဥပေဒႏွင့္ ဥပေဒေရးဆြဲသူတို ့ကို အျပစ္ၾကိဳတင္မိသည့္ မိမိရဲ့ ဟာကြက္ကို သတိျပဳမိျပီးေတာ့ မိမိကိုယ္ကိုလဲ…။ ေနာက္ျပီး ဒါေတြကို စိတ္ မွာ မထည့္ထားခ်င္ေပမဲ့ ေနရာေဒသလိုက္လို ့ ထည့္ထားေနရတာကို ေတြးျပီးေတာ့လဲ… ဟန္းတစ္ပါးအေနနဲ ့ဒီကိစၥေတြကို ျငီးေငြ ့ လာေတာ့သည္။