တရားေသာ ဥပေဒ တရားေသာ စီရင္မႈ
တူေမာင္ညိဳ။ (၂၀၁၃ ခုႏွစ္၊ ဧၿပီလ ၁၆ ရက္)
လြန္ခဲ့ေသာ မတ္လ ၂၀ ရက္ေန႔က၊ မိတၱီလာၿမိဳ႕ —- ေရႊဆိုင္တြင္ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ျဖစ္ရပ္သည္ မႈခင္းအေသးအဖြဲမွ်သာျဖစ္ပါ သည္။ ျပည္သူမ်ားအခ်င္းခ်င္းအၾကားျဖစ္ပြားသည့္ အက်ိဳးစီးပြားပဋိပကၡမွ တဆင့္တက္၍ ကိုယ္ထိလက္ေရာက္ခုိက္ရန္ ျဖစ္ပြားျဖစ္ျခင္း သာျဖစ္သည္။
သုိ႔အတြက္ ထိခုိက္္နစ္နာသူမ်ားဘက္မွ အမႈဖြင့္တရားစြဲဆုိလွ်င္ တရားရံုးက လက္ခံၾကားနာစစ္ေဆးၿပီး က်ဴးလြန္သည့္ ျပစ္မႈ ႏွင့္ဆီေလ်ာ္သည့္ျပစ္ဒဏ္စီရင္ခ်က္ခ်မွတ္ေပးလိုက္လွ်င္ ၿပီးျပတ္ေျပၿငိမ္းသြားႏုိင္သည့္ အမႈမ်ိဳးသာျဖစ္သည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း ယခုေတာ့ ေျမေခြးလို အကြက္ေခ်ာင္းေနသူ အၾကမ္းဖက္သမားမ်ားက သာမန္ မႈခင္းအေသးအဖြဲကေလးကို အစုလုိက္အၿပံဳလိုက္ လူသတ္မီးရိႈ႕မႈ ေသာင္းက်န္းမႈႀကီးအျဖစ္သုိ႔ ခ်ဲ႕ထြင္လုပ္ႀကံခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္။ ယခုအခ်ိန္အထိ ယင္းသုိ႔ လူသတ္မီးရိႈ႕ခဲ့ၾကေသာ အၾကမ္းဖက္သမား၊ ေသာင္းက်န္းသူ လူရမ္းကား ဒုစရိုက္ေကာင္မ်ားကို အတိအက်ေဖၚထုတ္ဖမ္းဆီးႏုိင္ျခင္းမရွိေသးေခ်။
ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား၏ “ေနာက္ကြယ္မွ ႀကိဳးကုိင္လႈပ္ရွားသူ/အဖြဲ႔အစည္း” ဆုိသည္မ်ား ကို (ဗိုလ္) ဦးသိန္းစိန္ႀကံ့ဖြံ႔အစိုးရအေနျဖင့္ေဖာ္ႏုိင္ျခင္းမရွိေသးပါ။ ကိုယ့္လူ ကိုယ္ထုတ္ရုိက္ရမည့္ကိန္းဆုိက္ေနသျဖင့္ မေထြးႏုိင္မမ်ိဳႏုိင္ျဖစ္ ေနပံုလည္းရပါသည္။
သို႔ေသာ္လည္း ဧၿပီလ ၁၁ ရက္ေန႔တြင္ — ေရႊဆိုင္တြင္ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ပဋိပကၡႏွင့္ပတ္သက္သူ ၃ ဦးကို “အလုပ္ႏွင့္ ေထာင္ ဒဏ္ ၁၄ ႏွစ္ သီးျခားစီက်ခံရန္” မိတၳီလာၿမိဳ႕နယ္တရားရံုးက စီရင္ခ်က္ခ်မွတ္ခဲ့ၿပီျဖစ္သည္။
ဤသို႔ စီရင္ခ်က္ခ်မွတ္ခဲ့ျခင္းသည္ မွ်တေသာတရားစီရင္မႈ ဟုတ္ပါသေလာ။
ထြန္းထြန္း (ခ) အာရွစ္၊ ညီညီ(ခ) မင္းေအာင္၊ မျမင့္ျမင့္ေအး တု႔ိ ၃ ဦးအား ျပစ္မႈဆုိင္ရာဥပေဒပုဒ္မ ၃၈၂၊ ၃၂၅၊ ၃၂၄၊ ၁၁၄ တုိ႔ျဖင့္ ျပစ္ဒဏ္စီရင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ယင္းပုဒ္မမ်ားအနက္ ပုဒ္မ ၃၈၂ ျဖင့္ စြဲဆိုစီရင္ျခင္းသည္ ဆီေလ်ာ္ကုိက္ညီမႈမရွိ၊ အမႈႏွင့္သက္ဆုိင္ ျခင္းမရွိဟုယူဆပါသည္။ ထို႔အျပင္ “အလုပ္ႏွင့္ေထာင္ဒဏ္ ၁၄ ႏွစ္ သီးျခားစီက်ခံေစရန္” စီရင္ခ်က္ခ်မွတ္ျခင္းမွာ မွ်တမႈမရွိဘဲ၊ တစ္စံု တစ္ခုေသာ အၿငိွဳးအေတးျဖင့္ခ်မွတ္သည္ဟု ထင္ျမင္ယူဆဖြယ္ရာအေၾကာင္းအခ်က္မ်ားရွိေနပါသည္။
ျပစ္မႈဆုိင္ရာမေတာ္မတရားမႈ (criminal wrong) သုိ႔မဟုတ္ ျပစ္မႈ(crime) ကို စီရင္ရာတြင္ သတ္မွတ္ထားသည့္ ျပစ္ဒဏ္ေပး ျခင္းနယ္ပယ္အတြင္း ျဖစ္ေပၚလာသည့္ အမႈအေျခအေနႏွင့္ က်ဴးလြန္သူတုိ႔၏ အက်င့္စာရိတၱကိုလုိက္၍ အမႈကို စီရင္ဆံုးျဖတ္ၾကသည့္ တရားသူႀကီးမ်ားသည္ မိမိတို႔ကုိယ္ပုိင္ဆင္ျခင္ဉာဏ္ကုိ ခ်င့္ခ်ိန္သံုးသပ္ၿပီး ျပစ္ဒဏ္ေပးရန္သာျဖစ္သည္။
သုိ႔ေသာ္လည္းယခုအမႈတြင္ တရားသူႀကီးသည္ သူ၏ ကိုယ္ပိုင္ဆင္ျခင္ဉာဏ္ကိုခ်င့္ခ်ိန္သံုးသပ္ခဲ့ပံုမေပၚပါ။ တရားသူႀကီး အေပၚတြင္ “ဂတိ” တစ္မ်ိဳးမ်ိဳးသုိ႔မဟုတ္ တစ္မ်ိဳးထက္ပို၍ လႊမ္းမိုးေနပံုရပါသည္။ လက္ရွိအစုိးရအုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္း၏ ၫြန္ၾကားခ်က္ကို မလြန္ဆန္ဝံ့ဘဲ၊ အထက္ ကခ်မွတ္ေပးသည့္အတုိင္း စီရင္ခဲ့ရပံုေပၚေနပါသည္။
ကၽြန္ေတာ္အေနျဖင့္ “အစုလုိက္အၿပံဳလိုက္လူသတ္မီးရိႈ႕အၾကမ္းဖက္ေသာင္းက်န္းမႈႀကီး” အျဖစ္သုိ႔ ခ်ဲ႕ထြင္လုပ္ႀကံခဲ့သည္မွာ မည္သည့္အဖြဲ႔၏လက္ခ်က္ျဖစ္သည္၊ မည္သူတုိ႔ပါဝင္ပတ္သက္ေနသည္ စသည့္အခ်က္မ်ားကို အမ်ားျပည္သူသိရွိေအာင္ အလွ်င္အျမန္ ေဖာ္ထုတ္ၿပီး မည္သုိ႔အျပစ္ေပးအေရးယူမည္ဆုိသည့္အခ်က္ကိုသာ ပုိ၍စိတ္ဝင္စားပါသည္။
တရားဥပေဒဟူသည္ မည္သူ႔ကိုမဆို ခ်စ္ျခင္းမုန္းျခင္း၊ လူမ်ိဳး၊ ကိုးကြယ္သည့္ဘာသာ၊ အသားအေရာင္၊ ဆင္းရဲခ်မ္းသာခြဲျခား မႈ ကင္းရွင္းၿပီး လြတ္လပ္မွ်တစြာတရားစီရင္ရမည္သာျဖစ္သည္မဟုတ္ပါေလာ။
တရားစီရင္ေရး၏ ရည္ရြယ္ခ်က္သည္ ျပည္သူမ်ား၏ အခြင့္အေရးမ်ားကို ကာကြယ္ရန္ႏွင့္ မေတာ္မတရားမႈမ်ားကို ႏွိပ္ကြပ္ ရန္ျဖစ္ပါသည္။ မိတၱီလာၿမိဳ႕နယ္တရားရံုး၏တရားစီရင္မႈသည္ ယင္းအခ်က္ကိုခ်ိဳးေဖာက္ထားပါသည္။ အညွိဳးအေတးျဖင့္ ျပစ္ဒဏ္စီရင္ ေၾကာင္း ေပၚလြင္ေနပါသည္။
ဤျပစ္ဒဏ္စီရင္ခ်က္ကို တရားရံုးအဆင့္ဆင့္သို႔ ဆက္လက္ေလွ်ာက္ထားအယူခံဝင္မည္ဆုိလွ်င္ ဤအမႈသည္စိတ္ဝင္စားဖြယ္ ရာေကာင္းလာပါလိမ့္မည္။ အထက္တရားရံုးအဆင့္ဆင့္၏ ပကတိအေနအထားကိုျပည္သူမ်ားအထင္အရွားျမင္ေတြ႔ရဖြယ္ရွိပါသည္။
ထုိ႔အျပင္ ယေန႔တရားစီရင္ေရးမ႑ိဳင္၏ အသြင္အျပင္ႏွင့္လကၡဏာကိုလည္း အတိုင္းအတာတစ္ခုအထိ အထင္အရွားျမင္ ေတြ႔သိရွိႏုိင္ပါလိမ့္မည္။ ျပည္သူမ်ားက “ ရန္ကုန္တြင္တရားေရးမ႑ိဳင္ၿပိဳလဲေနၿပီး၊ မႏၱေလးတြင္ တရားေရးမ႑ိဳင္ပ်က္စီးေနသည္” ဟု ေျပာေနၾကပါသည္။
ေယးလ္တကၠသိုလ္စင္ျမင့္၌ေျပာၾကားေသာ မိန္႔ခြန္းတစ္ခုတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က “ကၽြန္မတို႔မွာ ေလာေလာဆယ္ တရားေရးမ႑ိဳင္ဆိုတာ မရွိေသးဘူးဆိုတာ သိထားေပးၾကပါ” ဟု ႏုိင္ငံတကာသုိ႔ သတင္းစကား ပါးခဲ့ဖူးပါသည္။
တရားေသာဥပေဒမ်ားျပ႒ာန္းတည္ရွိႏုိင္မွသာ တရားေသာဥပေဒစုိးမိုးေရးသည္ ေပၚေပါက္ရွင္သန္ႏုိင္ပါလိမ့္မည္။
ကာ/ခ်ဳပ္သည္လည္းေကာင္း၊ စစ္တပ္သည္လည္းေကာင္း ဥပေဒ၏ ေအာက္တြင္ တကယ္တန္းတည္ရွိၿပီး၊ ဥပေဒ၏စိုးမိုးမႈကို အျပည့္အဝ လုိက္နာႏုိင္မွသာ တကယ့္တရားဥပေဒစိုးမုိးေရးသည္ ရွင္သန္ႀကီးထြားႏုိင္ပါလိမ့္မည္။
တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးဆိုသည္မွာ တရားမွ်တေသာဥပေဒမ်ားစုိးမိုးေရးသာျဖစ္ပါသည္။ မတရားသည့္တည္ဆဲဥပေဒမွန္သမွ် ပယ္ဖ်က္ရပါမည္။ယင္းတုိ႔အထဲတြင္ “၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒ” သည္ အဓမၼအတည္ျပဳခဲ့ေသာ မတရားေသာဥပေဒတစ္ရပ္ပင္ျဖစ္ပါသည္။
ၫြန္း
– ျမန္မာႏုိင္ငံရာဇသတ္ႀကီး (ျပစ္မႈဆုိင္ရာဥပေဒ)
– ဥပေဒေရးရာသိပၸံပညာ – ဥပေဒပါေမာကၡေမာင္တင္အံုး၊ စပယ္ဦးစာေပ၊ ဒုတိယအႀကိမ္ ၁၉၈၄
– ဒီလိႈင္းစာေစာင္၊ အတြဲ၁၊ အမွတ္ ၃၈၊
သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ
မ်ွတတဲ႔အျမင္၊ၾကိဳးေၾကာင္းဆီေလ်ွာ္တဲ႔ အယူအဆရွိတဲ႔ စာေရးသူ လုိလူ မ်ားမ်ား ရွိပါေစ။