(မုိးမခ) မတ္လ ၂၃၊ ၂၀၁၈
ကြၽန္ေတာ္ျဖစ္ေစခ်င္ေသာပညာေရးဆိုသည္မွာ စာေပတစ္ခုတည္းကိုသာ အားျပဳသင္ၾကားေပးေသာ ပညာေရးမဟုတ္ပါ စာကိုအလြတ္ရေအာင္က်က္ျပီး အမွတ္ရေအာင္ ေျဖဆိုရေသာပညာေရးမဟုတ္ပါ။ ကြၽန္ေတာ္ျဖစ္ေစခ်င္ေသာပညာေရး သည္ကား စာဖတ္နည္း၊ စာေရးနည္း၊ ေတြးေခၚေမွ်ာ္ျမင္နည္း၊ ၾကံဆတီထြင္နည္း၊ ေမးခြန္းထုတ္နည္း၊ ျဖန္႔က်က္ ခ်ိန္ဆနည္း၊ စုေပါင္းလုပ္ေဆာင္နည္း၊ ေခါင္းေဆာင္နည္းစသည္ျဖင့္ ဆရာစားတစ္ကြက္မွမခ်န္ရဘဲ ဆရာထက္ တပည့္ ပိုေတာ္ ပိုတတ္ ပိုသိပိုနားလည္ကာ တစ္ဆင္႔ထက္ တစ္ဆင္႔ ဆရာေကာင္းတပည့္မ်ား ပန္းေကာင္းပန္ၾကရေသာ ပညာေရးမ်ဳိးကိုသာ အစဥ္ သျဖင္႔ လိုခ်င္တပ္မက္ ခ်ဥ္ခ်င္းတက္ျပီး ေမွ်ာ္တလင့္လင့္ ေစာင့္စားလ်က္ရွိပါသည္။
ပညာေရးဟုဆိုလွ်င္ စာေပတစ္ခုတည္းဟု ကြၽန္ေတာ္ မယံုၾကည္ပါ၊ မသတ္မွတ္ထားပါ။ ပညာ၏အဓိပၸါယ္ကိုကပင္ စဥ္းစားရ ျခင္း၊ ဆင္ျခင္ရျခင္း၊ ေမွ်ာ္ျမင္ရျခင္းေတြးေခၚရျခင္း၊ ၾကံဆရျခင္းတီထြင္ရျခင္း၊ စူးစမ္းရျခင္း၊ ေလ႔လာရျခင္း၊ မွတ္သားရျခင္းသင္ယူရျခင္းေလ႔က်င္႔ရျခင္းစည္ျဖင္႔ အျပားျပားေသာ အေရးကိစၥမ်ားထဲတြင္မွ က်က္၊ အံ၊ ရြတ္ စနစ္တစ္ခုတည္းကိုသာ အဘယ္ေၾကာင္႔ ျပည္ေထာင္စုသမၼတျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ႀကီးအတြင္းမွာ က်င့္သံုးေနၾကရပါသနည္း။
အရင္းစစ္လွ်င္ အျမစ္ေျမကဆိုသလိုပင္ ပညာေရးဝန္ႀကီးဌာနႏွင္႔ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရေခါင္းေပၚသို႔သာ ငါးတကာတို႔ ေခ်း ပုဇြန္ဆိတ္ေခါင္းေပၚက် ျဖစ္ပါလိမ္႔မည္။ ထိုအျဖစ္မ်ိဳးကိုလည္းမည္သူမွ် လက္ညိႇဳးထိုးခံခ်င္ၾကလိမ္႔မည္ မဟုတ္ပါ။ ဤသို႔ ဆိုလွ်င္ ယခုပညာေရးသည္ ျပည္သူလုထုကလိုခ်င္ေနေသာ ပညာေရးစနစ္လားဟု ေမးလွ်င္လည္း မဟုတ္ျပန္ေပ။ ဒါဆို ျပည္သူလုထုက လိုလားေတာင္႔တေနေသာ ပညာေရးကို အစိုးရက မသိျခင္းေပလား။ ထို႔သို႔လည္း မဟုတ္ႏိုင္ျပန္ရာ။ ႏိုင္ငံ ကို အုပ္ခ်ဳပ္စီမံခန္႔ခြဲေနရေသာလူႀကီးမင္းမ်ားသည္ ျပည္သူတို႔ဆႏၵကို မသိေသာလူႀကီးဟူသည္ မရွိတန္ရာေသာေၾကာင္႔ အမွန္ပင္ သိရွိျပီးျဖစ္ေပလိမ္႔မည္ သာမာန္သူတို႔ထက္ အေတြးအေခၚ အေမွ်ာ္အျမင္ႀကီးမား၍သာ အလုပ္ကိစၥ လြန္စြာမ်ားလွေသာတာဝန္မ်ားကိုယူကာထမ္းေဆာင္ေနၾကျခင္းမဟုတ္ပါလား။
ထိုသို႔ဆိုလွ်င္ သိလ်က္ႏွင္႔ပင္ မ်က္ကြယ္ျပဳေန ၾကျခင္းလားဟုေမးလာလ်ွင္ မ်က္ကြယ္ျပဳေနသူမ်ားရွိၾကသကဲ႔သို႔ မ်က္ကြယ္ မျပဳပါဘဲ အားက်ိဳးမာန္တက္ အားသြန္ခြန္စိုက္ ပညာေရးအတြက္ ေရကုန္ေရခမ္းက်ိဳးပမ္းေနၾကသူမ်ားလည္း ရွိပါသည္ ဟု ေျဖရပါလိမ္႔မည္။ သို႔ေသာ္ မ်က္ကြယ္ျပဳထားခ်င္သူမ်ားက အင္အားႀကီးမားကာ အင္တိုက္အားတိုက္ ႀကိဳးပမ္းေနသူမ်ားကအင္အားနည္းေနပါကလည္းအခ်ည္း ႏွီးသာျဖစ္ေနေပလိမ္႔မည္ မဟုတ္ပါလား။ ထို႔ေၾကာင္႔ ေနရာမွန္ လူမွန္ျဖစ္ေအာင္ ၾကိဳး စားၾကရမည္မွာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ျပည္သူမ်ား၏ စုေပါင္းအင္အားမ်ားျဖင့္ တက္ညီလက္ညီ ေဆာင္ရြက္ၾကမွသာ မုခ်မလြဲမေသြ ေအာင္ျမင္ေပလိမ္႔။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ အရယူၿပီး ေနာင္လာေနာက္သား မ်ဳိးဆက္သစ္လူငယ္မ်ားကို အေမြေပးခဲ႔ရမည့္ ပညာေရး စနစ္မ်ဳိးမွာ တစ္ႏိုင္ငံလံုး ေမာင္ျဖဴကေလးမ်ားျဖစ္ေန၍မရပါ။ တစ္ႏိုင္ငံလံုး ဦးနီ၏သားမ်ားျဖစ္ေန၍ မရပါ။ မည္သို႔ေရးရမည္ ဟူ၍ ဆရာမ်ားကပံုစံေပးမွ ၏/သည္ မလြဲလိုက္ က်က္လိုက္ ေရးလိုက္ ေျဖရေသာ ပညာေရးမ်ိဳးကိုသာ ဆက္လက္၍ မေပး ခဲ့မိဖို႔ အေရးႀကီးလွပါသည္။
ကြၽန္ေတာ္တို႔ မ်ိဳးဆက္သစ္မ်ားကိုေပးခဲ႔ရမည့္ ပညာရးအေမြစနစ္ေကာင္းတြင္ တစ္ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔သာ ပညာေရးပီသေသာ ဖတ္ မွတ္ က်က္ အံရြတ္ ေျဖေမ့သင္ညာေရးတစ္ခုတည္းႏွင္႔ အဆင္မေျပႏို္င္ပါ။ ပညာေရးထဲတြင္ စာဖတ္ျခင္းတစ္ခုတည္း သာမဟုတ္ပါဘဲ လူ႔ဘဝလူ႔ေလာကတြင္ ေတြ႔ဆံုၾကံဳၾကိဳက္ရမည့္အေရးအေၾကာင္း ျပႆနာ အေထြေထြတို႔ကို ေျဖရွင္းႏိုင္ရန္ အျမဲတမ္းအဆင္သင္႔အေနအထားျဖစ္ေနေစရန္ ေလာကဓံကိုခံႏိုင္ရည္ရွိေစရန္မွန္လွ်င္ မွန္ကန္ေၾကာင္း ခ်ီးမြမ္းေထာက္ခံ ေျပာဆိုဝန္ခံရဲေသာသတၱိ၊ မွားေနလွ်င္ မွားေၾကာင္းဝန္ခံရဲေသာသတၱိ၊ ေထာက္ျပေဝဘန္ ျပန္ေျပာရဲေသာသတၱိ၊ အသိဉာဏ္ ပညာျပည့္စံုေသာ ဗဟုသုတႂကြယ္ဝေသာ သနားၾကင္နာတတ္ကာ ကိုယ္ခ်င္းစာတရားရွိၿပီး အေျခအေနအရပ္ရပ္တို႔ကို အမွန္ အမွား အတိအပခြဲျခားဆန္းစစ္တတ္ေသာ ဇြဲလံုလဝရိယ၊ ငုပ္မိသဲတိုင္ တက္ႏိုင္ ဖ်ားေရာက္၊ မွန္ကန္ေသာပန္းတိုင္မ်ား သတ္မွတ္ထားရွိတတ္ေသာ စိတ္ရွည္သည္းခံတတ္ေသာ အဂတိတရားကင္းေသာ အသက္အရြယ္ဂုဏ္ဝါႀကီးရင္႔သူမ်ားကို ေဖးမကူညီတတ္ေသာ၊ ရြယ္တူမ်ားကို လက္ရည္တျပင္တည္း ေပါင္းသင္းဆက္ဆံတတ္ေသာ၊ ငယ္သူမ်ားကို သနားၾကင္နာ လက္တြဲကာေခၚယူတတ္ေသာ ဆင္ျခင္တံုတရားရွိေသာ၊ အမွန္တရားကို တန္ဖိုးထားတတ္ေသာ ဂီတကိုခ်စ္ျမတ္ႏိုး တတ္ေသာ၊ သဘာဝေလာကႀကီးကို ထိန္းသိမ္းေစာင္႔ေရွာက္တတ္ေသာ သားေကာင္းသမီးရတနာမ်ားကိုေမြးထုတ္ ေပးႏိုင္ သည့္ ပညာေရးစနစ္တစ္ခုကို မွန္ကန္ေသာနည္းလမ္းမ်ားျဖင့္ ေပးအပ္ခဲ့နိုင္ေအာင္ ႀကိဳးစားၾကရမည္ဟု ယူဆမိပါသည္။ သို႔မွသာ ကမာၻ႔အလယ္တြင္ ခန္႔ျငားဝင္႔ထည္စြာ လက္မေထာင္ႏိုင္ေသာ ရင္ေကာ့ႏိုင္ေသာ ဦးေမာ႔ႏိုင္ေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံသား ျမန္မာလူမ်ိဳးေဟ႔လို႔ ငြါးငြါးစြင္႔စြင္႔ ပြင္႔လန္းေသာပန္းမ်ားအျဖစ္ကို ရရွိေရာက္ရွိႏိုင္ၾကမည့္ ဂုဏ္ယူႏိုင္ၾကသည့္ ႏိုင္ငံသူ ႏိုင္ငံ သားမ်ားျဖစ္ေအာင္ ျပဳစုေစာင္႔ေရွာက္ေပးႏိုင္ေသာ ပညာေရးစနစ္တစ္ခုႏွင္႔ ရင္ေအးနိုင္ၾကေပလိမ္႔မည္မဟုတ္ပါလား။
လြန္ခဲ႔ေသာ ႏွစ္ေပါင္းႏွစ္ရာေက်ာ္ခန္႔ကတည္းက ျမန္မာလူမ်ိဳးတို႔က ကြၽန္ပညာရးဟုသတ္မွတ္ခဲ႔ၾကေသာ အဂၤလိပ္လူမ်ဳိး တို႔၏ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းသင္ၾကားေပးခဲ႔ေသာပညာေရးစနစ္ႏွင့္ ေက်ာင္းမ်ားတည္ေဆာက္ထားပံုကိုၾကည့္ပါက ထင္ရွားစြာ ေတြ႔ျမင္ႏိုင္ပါေသးသည္။ အဂၤလိပ္လူမ်ိဳးတို႔ တည္ေထာင္ခဲ့ေက်ာင္းမ်ားတြင္ ဘုရားေက်ာင္းရွိသည္၊ ေဘာလံုးကြင္းရွိသည္၊ ဘတ္စကစ္ေဘာကြင္းရွိသည္၊ ေဘာလီေဘာကြင္းရွိသည္၊ တင္းနစ္ကြင္းရွိသည္၊ ဓါတုေဗဒလက္ေတြ႔စမ္းသပ္ခန္းမ်ားဓါတ္ခြဲခန္းမ်ားရွိသည္။ ဂီတႏွင္႔ပတ္သက္ေသာတူရိယာမ်ားအစံုအလင္ႏွင္႔ ေလ႔က်င္႔ခန္းမ်ားရွိသည္။ ခန္းမက်ယ္ေဟာခန္းမ်ား ရွိသည္။ ေက်ာင္းပိုင္ေဆးခန္းမ်ားရွိသည္။ မုန္႔ေဈးတန္းမ်ားရွိသည္။ ဘုရားဝတ္ျပဳခန္းရွိသည္။ ေက်ာင္းပိုင္ပန္းဥယ်ာဥ္ရွိသည္။ ေက်ာင္းပိုင္စာၾကည့္တိုက္ရွိသည္ စသည္ျဖင္႔ အစံုအလင္ထားရွိေပးထားေသာ ပညာေရးစနစ္သည္ပင္လွ်င္ ကြၽန္ပညာေရး စနစ္ျဖစ္သည္ဆိုလွ်င္ ယခု ကြၽန္ေတာ္တို႔၏ လက္ရွိပညာေရးစနစ္သည္ ကြၽန္ပညာေရးစနစ္ထက္ ပိုေကာင္းေနျပီလားဟု ေမးစရာရွိပါသည္။ ကြၽန္ေတာ္ကေတာ့ ရွင္းပါသည္။ ထိုကြၽန္ပညာေရးစနစ္ထက္ သာလြန္ေကာင္းမြန္ျပီး ပိုမိုစံုလင္သည့္ ဘာသာေရး လူမႈေရး စီးပြားေရး ေလာကနီတိ ျပည္သူ႔နီတိရိုးရာအားကစားနည္းမ်ား ျပည္ပႏိုင္ငံမ်ားမွ အားကစားနည္းမ်ား ေရကူးကန္၊ စကိတ္ကြင္း၊ ေဟာ္ကီကစားကြင္း၊ ေရခဲျပင္စကိတ္ကြင္း၊ ေတာင္တက္ေလ႔က်င္႔ေသာ ေက်ာက္ေတာင္တုနံရံမ်ား အျပင္ ထိမ္းသိမ္းသင့္ ထိမ္းသိမ္းအပ္ေသာ ႐ိုးရာအေမြအႏွစ္မ်ားအေၾကာင္း၊ သယံဇာတမ်ားအေၾကာင္း၊ သဘာဝေရေျမေတာ ေတာင္ မီးေတာင္ ေရခဲေတာင္ စိမ္႔စမ္းမ်ားတူးေျမာင္းမ်ားေခ်ာင္းေျမာင္းအင္းအိုင္မ်ား ျမစ္မ်ားပင္လယ္မ်ားအေၾကာင္းဂီတအႏုပညာႏွင့္ပတ္သက္ေသာ တူရိယာတစ္ခုခ်င္းစီ၏ သမိုင္းမ်ားတီးခတ္နည္းမ်ား စြန္႔ဦးတီထြင္နည္းမ်ားအေၾကာင္း၊ နာမည္ ႀကီး သူရဲေကာင္းမ်ား၊ လူေတာ္အေက်ာ္အေမာ္မ်ား၊ သိပၸံပညာရွင္မ်ားအေၾကာင္း၊ ႏိုဘယ္ဆုရွင္မ်ားအေၾကာင္း၊ ကမာၻ႔သမိုင္း ျမန္မာ႔သမိုင္းမ်ားထဲမွ မွတ္သားသင္႔ေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ားအေၾကာင္း၊ သစ္ပင္ပန္းပင္မ်ားအေၾကာင္း၊ လူသားတို႔ ေစာင္႔ထိန္း အပ္ေသာ ကိုယ္က်င္႔သိကၡာတရား ေရွာင္ရွားသင္႔ေသာအက်င္႔ဆိုးမ်ားအေၾကာင္း၊ တရားဥပေဒမ်ားအေၾကာင္း အေျခခံ ဥပေဒမ်ားအေၾကာင္း စသည္ျဖင္႔ လူတစ္ဦးတစ္ေယာက္အတြက္ ၾကံဳေတြ႔ေျဖရွင္းရမည့္အေၾကာင္းျခင္းရာမ်ားကို စာသင္ ခန္းထဲမွာ ပညာရည္ႏို႔ေသာက္စို႔ကာ သင္ယူေနရသည့္အခ်ိန္တြင္ အားလံုးကို သေဘာေပါက္နားလည္ေအာင္ ဆရာစားမ ခ်န္ေသာ ဆရာေကာင္းမ်ားႏွင္႔ ပညာေရးစနစ္ေကာင္းမ်ားႏွင္႔ သင္ၾကားၾကရေစလိုပါသည္။
အခုအခ်ိန္အခါတြင္ ဆင္းရဲတြင္းနက္ထဲကကုန္းထေနရေသာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ႀကီးတြင္ မျဖစ္ ႏိုင္ေသးသည္ကိုသိပါေသာ္လည္း လူစံုတက္စံု အားသြန္ခြန္စိုက္ ညီညီညာညာ ႀကိဳးစားကာ ဒီမိုကေရစီလမ္းေပၚ ေျဖာင့္ ေျဖာင့္မတ္မတ္ ေလွ်ာက္နိုင္ေသာတစ္ေန႔တြင္ေတာ႔ ျဖစ္ခ်င္ လိုခ်င္ ရခ်င္မိေသာ ထိုပညာေရး စနစ္ေကာင္းကိုရရွိရန္ ၾကိဳး စားအားထုတ္ၾကမႈမ်ားထဲတြင္ အုတ္တစ္ခ်ပ္ သဲတစ္ပြင္႔အျဖစ္ ပါဝင္ျခင္းအမႈကိုျပဳရေသာသူတစ္ဦးျဖစ္ခြင္႔ကို ဆုမြန္ေကာင္း ေတာင္းမိပါေတာ႔သည္။
အမၺနဒီေက်ာ္စြာ
illustration : Dale Edwin Murray