Art – Than Htay Maung |
ခင္ေမာင္ေစာ (ဘာလင္) – ဘမ်ိဳးဘိုးတူဆိုေသာ္လည္း
(မိုးမခ) ၾသဂုတ္ ၂၃၊ ၂၀၁၇
ၿမန္မာစကားတြင္ဘမ်ိဳးဘိုးတူဆိုေ သာစကားရွိပါသည္။ အေဖတူသား၊ အေမတူသမီး၊ အဖေၿခရာနင္းသူူ အမိေၿခရာနင္းသူ၊ ဆိုေသာအသံုးမ်ားရွိေသာလည္းေနရာတို င္းတြင္ေတာ့ဘမ်ိဳးဘိုးမတူတတ္ပါ။ အထင္ရွားဆံုးဥပမာကို ေပးရမည္ဆို လ ်ွင္စစ္သူႀကီးမဟာဗႏၶဳလ အမည္ကို ၿမန္မာတိုင္းလိုလိုႀကားဘူးႀကပါ လိမ္ ့မည္။ မဟာဗႏၶဳလသည္ အဂၤလိပ္ၿမန္မာပထမစစ္ပြဲ အတြင္း၌ အဂၤလိပ္နယ္ခ်ဲ ့၏က ်ဴးေက ်ာ္ရန္ ကို အသက္စြန္ ့ကာ ခုခံတိုုက္ခိုက္သြားသူ အမ်ိဳးသားသူရဲေကာင္းႀကီးၿဖစ္ပါသ ည္။ အဂၤလိပ္ၿမန္မာဒုတိယစစ္ပြဲ ၿဖစ္ေသာအခါ ၿမန္မာမ်ားက မဟာဗႏၶဳလ၏သား ဦးေမာင္ႀကီးကို အားကိုးတႀကီးနွင့္ သံုးဆယ္ဝန္ႀကိီးခန္ ့ကာၿပည္ၿမိဳ ့ကို ကာကြယ္ရန္ၿမိဳဝန္တာဝန္ေပးထားပါသ ည္။ သို ့ေသာ္ဦးေမာင္ႀကီးသည္ အဂၤလိပ္မ်ားကို ခံမတိုက္ဘဲ လက္နက္ခ်ၿပီးအဂၤလိပ္လက္ေအာက္သို ့ဝင္ေရာက္ခိုလွံဳသည္။ အဂၤလိပ္ေပးေသာ ရာထူးကို ဝမ္းသာအားရလက္ခံသည္။ ၎၏ဖခင္ စစ္သူႀကီးမဟာဗႏၶဳလသာ အသက္ရွင္လ ်ွက္ရွိေနပါလ ်ွင္ ရွ က္ရွက္ စိတ္နာနာၿဖင့္ သူ ့သားကို သူ ကိုယ္တိုင္ေခါင္းၿဖတ္ၿပီးသတ္လိမ္ ့မည္လားမသိပါ။ မည္သို႔ပင္ျဖစ္ေစ ဦးေမာင္ႀကီး သည္ လူလည္းေသ နာမည္လည္းေသသြားခဲ့ရသည္။ ဦးေမ ာင္ႀကီး၏ မ်ိဳးဆက္မ်ားသည္လည္း မဟာဗႏၶဳလ၏မ်ိဳးဆက္မ်ားျဖစ္ေၾကာင္း ဂုဏ္ယူေျပာၾကမည္ျဖစ္ေသာ္လည္း ဦးေမာင္ႀကီး၏ မ်ိဳးဆက္မ်ားျဖစ္ေၾကာင္းကိုေတာ့ သိေစလိုၾကမည္မထင္ပါ။ မဟာဗႏၶဳလ၏ အျခားသားသမီးမ်ားကေပါက္ဖြားလာေသ ာ မ်ိဳးဆက္မ်ားျဖစ္ေၾကာင္းသာေျပာၾကလိမ့္မည္ထင္ပါသည္။
ဘမ်ိဳးဘိုးတူဆိုတိုင္းလည္း မိဘဘိုးဘြားမ်ား၏ မေကာင္းေသာအက ်င့္ကို ယူသည္ ့စရိုက္မ်ားေပၚလာလ ၽွင္ေတာ့ မေကာင္းပါ။ အရွင္းဆံုးဥပမာကိုေပးရလ ်ွင္ ဘုရားရွင္လက္ထက္ေတာ္ကရွိခဲ ့ေသာ အဇာတသတ္မင္းမွစ၍ အဖသတ္မင္း ၅ ဆက္ေပၚခဲ ့ပါသည္။ ကိုယ္ ့အေဖကို ကိုယ္ၿပန္သတ္၍ နန္းလုသည္ ့မင္းမ်ားၿဖစ္ပါသည္။ အဇာတသတ္မင္းသားက ေဒဝဒတ္ ကို ဆရာတင္မိမွား၍ ေဒဝဒတ္၏အႀကံေပးခ်က္အရ ခမည္းေတာ္ ဗိမိၺသာရမင္း ကို သတ္သည္။ အဇာတသတ္ကို သူ ့သားဥဒယဘဒၵက သတ္ၿပန္သည္။ ဥဒယဘဒၵကိုလည္း သူ ့သား အႏုရုဒၶါ က ဘမ်ိဳးဘိုးတူ သတ္ၿပီးမင္းျပဳၿပန္သည္။ အႏုရုဒၶါ ကိုလည္း သူသား မု႑ ကသတ္ၿပီးမင္းျပဳၿပန္သည္။ မု႑ ကိုလည္း သူ ့သား နာဂဒါသ က သတ္ၿပန္သည္။ ဤသို ့ၿဖင့္ ၅ ဆက္ေၿမာက္ေရာက္လာေသာအခါ တိုင္းသူၿပည္သားမ်ားက အဖသတ္မင္းမ်ားကို အလုိမရွိေတာ့ဆိုၿပီး ၿဖဳတ္ခ်လိုက္ကာ သုသုနာဂ အမတ္ႀကီးကို မင္းေႁမႇာက္ၾကေလေတာ့၏။
ၿမန္မာရာဇဝင္တြင္ အင္းဝ ေခတ္၌ ဒုတိယေၿမာက္ဘုရင္ၿဖစ္လာသူ မင္းႀကီးစြာေစာ္ကဲသည္ မင္းညီမင္းသားမဟုတ္ပါ။ ပထမဘုရင္ သတိုးမငး္ဖ်ား၏ ေယာက္ဖေတာ္သာၿဖစ္ပါသည္။ သတိုးမင္းဖ် ားနတ္ရြာစံေသာအခါ ဆက္ခံမည္ ့မင္းညီမင္းသားမရွိသၿဖ င့္၊ မွဴးမတ္တို ့က ရမည္းသင္းစား သီလဝအားနန္းတင္ရန္ႀကံၿပီး သြားပင့္ႀကေသာ္လည္း၊ သီလဝၿငင္းဆန္ၿပီး ” ငါဘုရင္မလုပ္လို ၊ေစာ္ကဲကို သာမင္းေႁမႇာက္ပါဘိ” ဟုဆိုလိုက္သၿဖင့္ ဘုရင္ၿဖစ္လာရသူၿဖစ္ပါသည္။ ထို့ေႀကာင့္ၿမန္မာသမိုင္းတြင္ “မရြယ္ဘဲေစာ္ကဲမင္းၿဖစ္” ဟူေသာစကားပံုေပၚလာခဲ့ပါသည္။ မငး္ႀကီး စြာေစာ္ကဲ၏ သားမင္းေခါင္သည္ ဖခင္နွင့္မတူ အလြန္တက္ႀကြၿပီး လုလင္ပ ်ိဳ အရြယ္ကပင္ ၿမန္မာစစ္တပ္မ်ားကိုဦးစီးၿပီး မြန္ႏိုင္ငံကို ဝင္ေရာက္တိုက္ခိုက္ခဲ ့သူၿဖစ္သည္ ။ မင္းေခါင္၏သား မင္းရဲေက ်ာ္စြာသည္လည္း ၿမန္မာ ့သမိုင္းတြင္ အလြန္ထင္ရွားေသာ လူငယ္စစ္သူရဲေကာင္းတဦးၿဖစ္ခဲ ့ သည္။ ၎တို ၃ ဦး၏ဥပမာကို ႀကည္ ့လ ်ွင္ မင္းရဲေက ်ာ္စြာသည္ အဖေၿခရာကိုနင္းေသာ္လည္း၊ အဖိုးနွင့္ေတာ့လံုးဝမတူပါ။ မင္းေခါင္သည္လည္း ၎၏ ခမည္းေတာ္ မင္းႀကီးစြာေစာ္ကဲ နွင့္မတူပါ။
အေမတူသမီးမ်ားၿဖစ္ၿပီး အမိ၏ေၿခရာကို နင္းခဲ့သူမ်ားမွာ ၿမန္မာရာဇဝင္တြင္ နံမည္ဆိုးၿဖင့္ထင္ရွားခဲ ့ေသာ နန္းမေတာ္မယ္ႏု၊ ၎၏သမီး အလယ္နန္းမေတာ္ ဆင္ၿဖဴမရွင္ နွင့္ ဆင္ၿဖဴမရွင္၏သမီး သီေပါမင္း၏ မေဟသီ စုဖုယားလတ္တို ့ၿဖစ္ပါသည္။ နန္းမေတာ္မယ္နု၊ ၎ သမီးနွင့္ေၿမးတို ့မွာေတာ့ နံမည္ဆိုးနွင့္ေက ်ာ္ႀကားခဲ ့ေသ ာ အေမတူသမီးမ်ားၿဖစ္ခဲ ့ႀကပါ၏။
ရခိုင္ရာဇဝင္တြင္လည္း ၁၆ရာစုအကုန္ပိုင္းေလာက္က စၿပီး ၁၇နွစ္ရာစုအစပိုင္းတြင္ နန္းစံခဲ ့ေသာ ရခိုင္ဘုရင္ ရာဇာႀကီးတြင္ သား၂ေယာက္ရွိရာ နွစ္ေယာက္စလံုး ဖခင္ကို တနည္းနည္းၿဖင့္ဆန္ ့က ်င္သူမ်ား ၿဖစ္သည္။ တနည္းအားျဖင့္ဆိုရေသာ္ မင္းရာဇာႀကီးသည္ သားဆိုးမ်ား၏ဖခင္ျဖစ္ခဲ့ရပါသည္။ သားေတာ္ႀကီးမင္းခေမာင္းသည္ အိမ္ေရွ ့မင္းအရာနွင့္ သံတြဲစားၿဖစ္ေနရာမွ ဖခင္ကို အႀကိမ္ႀကိမ္ပုန္ကန္သည္။ (ျမန္မ ာတို႔က ပ်ဥ္းမပင္ ဟုေခၚေသာ သစ္ပင္ကို ရခိုင္ႏွင့္ထားဝယ္တို႔က ခေမာင္းပင္ဟုေခၚသည္။ ပ်ဥ္းမပင္/ခေမာင္းပင္ တို႔ေပါမ်ားသည့္ဆိပ္ကမ္း၌ေမြးေသ ာမင္းသားျဖစ္၍ မင္းခေမာင္း ဟုအမည္ေပးသည္။ ဤကားစကားခ်ပ္။) ဖခင္ကလည္း မိဘေမတၱာျဖင့္ အႀကိမ္ ႀကိမ္ခြင့္လႊြတ္သည္။ တႀကိမ္တြင္ သံလ ်ွင္ၿမိဳ ့ကို အေစာင့္အရာထားခဲ ့ေသာ ေပၚတူဂီလူ မ်ိဳး Philip de Brito ဖီးလစ္ ဒီဘရစ္တို ( ေခၚ) ငဇင္ကာ ရခိုင္ဘုရင္ကို ပုန္ကန္ၿပီး ကိုယ္မင္းကိုယ္ ့ခ်င္းလုပ္ေနသၿဖ င့္ ရခိုင္ဘုရင္ရာဇာႀကီးက အိမ္ေရွ ့မင္းသား မင္းခေမာင္းကို သံလ်င္ၿမိဳ ့ကို သိမ္းရန္ေစလႊတ္၏။ သို ့ေသာ္မင္းခေမာင္း ၏တပ္ပ ်က္ၿပီး မင္းခေမာင္းကိုယ္တိုင္ ငဇင္ကာ၏အဖမ္းခံရသၿဖင့္ ရခိုင္ဘုရင္သည္ငဇင္ကာကို ဆက္၍ မတိုက္ရဲေတာ့ဘဲ ငဇင္ကာ၏ေတာင္းဆိုခ်က္မ်ားကို လိုက္ေလ ်ာကာ သားၿဖစ္သူ မင္းခေမာင္းကိုေရြး ထုတ္ရေလေတာ့သည္။ သို ့ေသာ္ သားကို ခ်စ္သၿဖင့္ အိမ္ေရွ ့မင္းသားအရာ ထားၿမဲ ထားၿပန္ပါ၏။ မင္းရာဇာႀကီးသည္သားေတာ္ႀကီးမင္းခေမာင္းနွင့္ ၿပႆနာမ်ိဳးစံု ႀကံဳရသၿဖင့္ သားေတာ္အလတ္ မင္းမာန္ႀကီး ကို စစ္တေကာင္းစား (ဝါ) အေနာက္ဘုရင္ခန္ ့အပ္လိုက္သည္။ မင္းမာန္ႀကီးက မင္းခေမာင္းထက္ပင္ပို ၍ဆိုးေသးသည္။ ဘဂၤလားနယ္ထဲတြင္ သူ ့ကိုယ္သူ ဘုရင္ဟုေႀက ျငာထားေသာ ေပၚတူဂီ ပင္လယ္ဓားျပ Gonsalves Tibau ဂြန္ဆားလ္ဗက္ တီေဘာနွင့္ မဟာမိတ္ဖြဲ ့ကာ ဂြန္ဆားလ္ဗက္ ၏သားနွင့္ မင္းမာန္ႀကီး၏သမီး ကို ေပးစားၿပီး မင္းသမီးကို ဘရင္ဂ ်ီဘာသာသို ့ေၿပာင္းဝင္ေစခဲ ့သည္။ မင္းမာန္ႀကီးတြင္ သမီးအငယ္တေယာက္နွင့္သားအငယ္ဆံုး လည္းရွိသည္။ ထိုအခ်ိန္က ထိုမင္းသားေလးမွာ ၆ နွစ္သားခန္ ့သာရွိသည္။ မင္းမာန္ႀကီးသည္ မိမိ၏ရန္သူ ေပၚတူဂီပင္လယ္ဓားျပ နွင့္သားေပးသမီးယူလုပ္ေႀကာင္း ရခိုင္ဘုရင္ မင္းရာဇာႀကီးႀကားေသာအခါ ရခိုင္စစ္တပ္ကို ေစလႊတ္ၿပီးစစ္တေကာင္းၿမိဳ ့ကိုတိုက္ခိုက္သိမ္းယူရန္နွင့္ မင္းမာန္ႀကီးနွင့္သားသမီးမ်ားကို ဖမ္းဆီးေခၚေဆာင္ခဲ့ရန္ အမိန္ ့ေပးသည္။ စစ္တေကာင္းကို တိုက္ရမည္ ့စစ္တပ္ ဦးစီးမွဴးတာဝန္ကို အိမ္ေရွ ့မင္းသားမင္းခေမာင္းက လိုလိုခ်င္ခ်င္တာဝန္ယူသည္။ စစ္တေကာင္းၿမိဳ ့သိမ္းတိုက္ပြဲတြင္ မင္းမာန္ႀကီးက ်ည္သင့္၍က ်ဆံုးၿ ပီး၊ ဂြန္ဆားလ္ဗက္နွင့္ေပၚတူဂီ မ်ားလည္းလက္နက္ခ်သည္။ မင္းရာဇာႀကီးက ဂြန္ဆားလ္ဗက္အား သတ္လိုက္လ ်ွင္ မိမိ၏ေၿမးေတာ္ ၂ ပါး ဘယ္ေရာက္ေနမွန္ုးမသိၿဖစ္မည္ ေၾက ာင့္ ဂြန္ဆားလ္ဗက္ အားအရွင္ဖမ္းေခၚလာ ရန္ အမိန္ ့ေပးထားသည္။ မင္းခေမာင္းသ ည္ စစ္တေကာင္းၿမိ္ု ့ကို သိမ္းၿပီးလ ််င္ၿပီးၿခင္း မိမိ၏တူေတာ္နွင့္တူမေတာ္တို ့ကို ရွာေဖြေသာလည္း ေၿခရာေပ ်ာက္သြာ းသည္။ ေနာက္ဆံုးတြင္မွ ဘရင္ဂ ်ီဘုန္းႀကီးမ်ားနွင့္သီလရွ င္မ်ားက အၿခားေပၚတူဂီပိုက္နက္တခုသို ့ေခ ၚသြားေႀကာင္း သိရသၿဖင့္ ရွာေဖြမွု ကို လက္ေလ ်ာ ့လိုက္ၿပီး ေၿမာက္ဦးၿ မိဳ ့ေတာ္သို ့ၿပန္လာသည္။ ၿပန္ေရာက္ၿပီး တနွစ္အတြင္းမွာပင္ခမည္းေတာ္နတ္ရြ ာစံသၿဖင့္ မင္းခေမာင္းရခိုု္င္ထီးနန္းကို ဆက္ခံရေလေတာ ့သည္။
ေပၚတူဂီတို ့ေခၚသြားေသာမင္းသား ကေလးသည္ ေနာင္တြင္ ေဒါင္မာတင္ Dom Martin ဟူေသာေပၚတူဂီအမည္ၿဖင့္ေပၚတူဂီေရ တပ္ဗိုလ္ၿဖစ္လာသည္။ ေနာင္တြင္ ေ ပၚတူဂီတို ့က ၎မင္းသားေဒါင္မာတင္ကို အသံုးခ်၍ ရခိုင္ထီးနန္းကို သိမ္းရန္ႀကံခဲ ့ေသာ္လည္း မေအာင္ၿမင္ခဲ ့ပါ။ ထိုအခ်ိန္က ရခိုင္ဘုရင္မွာ မင္းခေမာင္း၏သား သီရိသုဓမၼ ၿဖစ္သၿဖင့္ Dom Martin ေဒါင္မာတင္နွင့္ ညီအကို တဝမ္းကြဲေတာ္စပ္သူၿဖစ္သည္။ မင္းခေမာင္းနွင့္မင္းမာန္ႀကီး တို႔ႏွစ္ဦးလံုးသည္ ဘမ်ိဳးဘိုးတူ သူမ်ားမဟုတ္ၾကပါ။
ပုဂံေခတ္တြင္ ထင္ရွားေသာ အေနာ္ရထာမင္း ကို ၿမန္မာတိုင္းသိႀကပါလိမ္ ့မည္။ အေနာ္ရထာမင္း၏သားေစာလူးမင္းသည္ ဖခင္ေၿခရာကို နင္းနိုင္သူမဟုတ္ပါ။ အခ်ိဳ ့ၿမန္မာရာဇဝင္မ်ားကက ်န္စ စ္သားကို အေနာ္ရထာမင္း၏သားဟုေရးႀကသည္။ အခ်ိဳ ့ကလည္း အေနာ္ရထာမင္း၏သားမဟုတ္ဟုဆိုႀကၿပ န္သည္။ အကယ္၍ က ်န္စစ္သားသည္ အေနာ္ရထာမင္း၏သားဆိုသည္မွာ မွန္ပါက က ်န္စစ္သားမင္းနွင့္ ၎၏ေၿမးေတာ္ အေလာင္းစည္သူတို ့သည္ ဘမ်ိဳးဘိုးတူသူမ်ား ၿဖစ္ႀကေပေတာ့သည္။
နိဂံုးခ်ဳပ္အေနနွင့္ဆိုရလ ်ွင္ ဘမ်ိုးဘိုးတူသူမ်ားရွိသကဲ ့သို ့ ဘမ်ိုးဘိုးမတူသူမ်ားလည္း ရွိပါသည္။ အခ်ို ့မွာ ဘမ်ိုးဘိုးတူေသာ္လည္း မေကာင္းသည္ ့ဘက္ကသြားၿပီး တူေနၿပန္လ ်ွင္ေတာ့ မေကာင္းပါ။ ထို ့ေႀကာင့္ မိဘမ်ိဳးရုိးကိုၾကည့္ၿပီး ပုဂၢိဳ လ္ေရးဆည္းကပ္ကိုးကြယ္မွုမ်ားလု ပ္မည့္အစား မိဘမ်ိုးရိုးကို မႀကည္ ့ဘဲ ယင္းပုဂၢိဳလ္၏ ကိုယ္ပိုင္ခံယူခ်က္နွင့္ လုပ္ေဆာင္မွဳ မ်ားကို ႀကည္ ့ၿပီး မွ ဆည္းကပ္ၿခင္းသည္ အေကာင္းဆံုးၿဖစ္ပါလိမ္ ့မည္။