ေမာင္လူေရး – တိုင္ကြန္းခ်ိန္ခါ သမယာ


ေမာင္လူေရး – တိုင္ကြန္းခ်ိန္ခါ သမယာ 

(မိုးမခ) ၾသဂုတ္ ၂၃၊ ၂၀၁၇

မေန႔ညက ေက်ာင္းထဲက ဆိုင္ကယ္တစီးေပ်ာက္သြားတယ္။ ေက်ာင္းအဝင္က တံခါးမရွိ၊ ေဟာင္းေလာင္းဆိုေတာ့ အလြယ္တကူ ဝင္ယူလို႔ရတာေပါ့ေလ။ ဟိုတုန္းက ေသြးလွဴရွင္လာရွာသူေတြ၊ ေအာက္စီဂ်င္ဗူးလာငွားသူေတြ အခက္အခဲေတြ႕ႏိုင္တာနဲ႔ ပ်က္သြားတဲ့မုခ္ေသးကတံခါး ျပန္မတပ္ျဖစ္သလို မုခ္အသစ္ေဆာက္သူက တံခါးျပန္တပ္မေပးေတာ့ မုခ္ႀကီးမွာလဲ တံခါးမရွိျဖစ္ေနတာကို ဒီအတိုင္းဘဲ ထားလိုက္တယ္။ ခုကေတာ့ ေအာက္စီဂ်င္ဗူးငွားေပးတာဘဲ က်န္ေတာ့တယ္။ ေသြးကေတာ့ သူ႔ေနရာနဲ႔သူ အဖြဲ႔ေလးေတြလဲ ရွိလာၾကၿပီ။ ေရႊျခေသၤ့သန္႔စင္ေသြးအလွဴရွင္အသင္းအေနနဲ႔ သီးျခားမလုပ္ျဖစ္ေတာ့ဘူး။ အဲဒီအဖြဲ႔ေလးေတြဆီ ျပန္ေပါင္းထည့္လိုက္ၿပီ။ စကားမစပ္ သန္႔စင္ေသြးဆိုတာက ေသြးလွဴရွင္စုစည္းကထဲက HIVပိုး၊ Bပိုး၊ Cပိုး ႀကိဳတင္စစ္ခဲ့တဲ့အတြက္ သုံးထားတာပါ။ ပိုးေတြက ဝင္ကာစဆို ခုစစ္တဲ့ဟာေတြနဲ႔ စစ္လဲ မေတြ႕ဘူးဆိုေတာ့ အဲဒီအတြက္ ကာဗာလုပ္ထားတဲ့သေဘာပါ။

ဆိုင္ကယ္က ေက်ာင္းက ကေလးဟာ။ ေက်ာင္းမွာ သူတို႔အလုပ္ကေလးရွိဖို႔နဲ႔ ျမတ္တာေလးကို သူတို႔ေတြ စားရေသာက္ရေအာင္ရယ္၊ စားသုံးသူေတြလဲဘဲ ဆီမသန္႔ မေကာင္းလို႔ုျဖစ္ရတဲ့ ေရာဂါေဘးေတြက ေဝးေအာင္ေပါ့ေလ၊ ဆီစစ္စစ္စားရေအာင္ဆိုၿပီး ဆီစက္ေလးတည္ထားတယ္။ သူတို႔ဆိုတာက HIVေၾကာင့္ မိဖမဲ့သြားတဲ့ကေလးေတြကို ေျပာတာပါ။ လမ္းေပ်ာ္ေတြကေတာ့ ႏွစ္ေယာက္သုံးေယာက္ဘဲ က်န္ေတာ့တယ္။ အလုပ္ခြင္ ဝင္သူဝင္က်၊ မိဘဆီ ျပန္ေရာက္သူေရာက္က်။ အိမ္ေထာင္က်သူ က်ၾက။ လမ္းေပၚျပန္တက္သူတက္က်နဲ႔ သိပ္မက်န္ေတာ့ဘူး။ အလည္အပတ္နဲ႔ သိပ္က်န္းမာေရးမေကာင္းရင္ေတာ့ ေရာက္လာၾကတယ္။

ဆိုင္ကယ္ပိုင္ရွင္ကေလးက ဆီစက္ကို ကိုင္တြယ္လည္ပတ္သူ။ ဆိုင္ကယ္က သူ႔လုပ္အားခနဲ႔ ဝယ္ထားတာဆိုေတာ့ ေတာ္ေတာ္ႏွေမွ်ာေနပုံဘဲ။ မ်က္ႏွာေလးညွိဳးလို႔။ အရင္ကလဲ သူဖုန္းေပ်ာက္ဖူးတယ္။ ေခၽြးနဲစာနဲ႔ ဝယ္ထားတဲ့ဟာေလးဘဲ။ အဲဒီတုန္းကလဲ သူ႔ေျပာသံၾကားရေသးတယ္။ ငါကေတာ့ လုပ္လိုက္ရတာ၊ မင္းတို႔ကေတာ့ လြယ္လြယ္ေလးဘဲတဲ့။ သူက ဆီစက္လည္ရင္း အားတဲ့အခ်ိန္ ဂစ္တာတီးက်င့္တယ္။ အားတဲ့ရက္ ဂစ္တာသြားသင္တယ္။ သူ႔ဆရာအိမ္က ေဝးေတာ့ ဂစ္တာသြားသင္တာအဆင္ေျပေအာင္ဆိုၿပီး ဆိုင္ကယ္ဝယ္ထားတာ မၾကာေသး။ ခုေတာ့ စက္ဘီးေလး ျပန္အားကိုး႐ုံပ။

ခုတေလာ ဖုန္းခိုး ဆိုင္ကယ္ခိုးေတြက ယဥ္တိုက္မႈလိုဘဲ သိပ္မ်ားေနတယ္။ ခိုးၾကတာက လူငယ္ေလးေတြမ်ားပါတယ္။ ရပ္ထဲ ရြာထဲမလဲ အလုပ္အကိုင္မရွိ ေဝေလေလေတြ ျမင္ေန ေတြ႕ေနရတယ္။ လူငယ္ေလးေတြ အလုပ္မလုပ္ၾကတာက အလုပ္ရွားတာထက္ လုပ္ခေတြက နည္းလြန္းၿပီး အလုပ္ခိုင္းခ်ိန္သိပ္မ်ားတာက အဓိကအေၾကာင္းျဖစ္မယ္ထင္တယ္။ အဲဒီေဝေလေလ လူငယ္ေလးေတြဟာ တကယ္ေတာ့ အလုပ္ခြင္ေတြက ျပန္အန္ထြက္လာၾကတာေတြပါ။ လမ္းေပ်ာ္ေလးေတြလဲ စားေသာက္ဆိုင္ လက္ဖက္ရည္ဆိုင္ေတြမွာ သြားလုပ္ၾကတယ္။ ပိုက္ဆံေကာင္းေကာင္းမရ၊ ၁၃/၁၄နာရီေလာက္ခိုင္း၊ ေနမေကာင္းလို႔လဲ မနားရ၊ အျပင္ထြက္ရင္လဲ မႀကိဳက္၊ ဆဲဆိုႀကိမ္းေမာင္းေနတယ္ဆိုေတာ့ လမ္းေပၚ ျပန္ေရာက္လာၾကတယ္။ ေနာက္ အဲဒီရပ္ကြက္ထဲ ေဝေလေလေလးေတြဟာ အရက္သမားေလးေတြလဲ ျဖစ္ေနၾကတယ္။ တခ်ိန္က သပ္သပ္ရပ္ရပ္ ေတာင့္ေတာင့္တင္းတင္းေလးေတြ။ ခုေတာ့ ယိုင္တိုင္တိုင္ ေပ်ာ့ေတာ့ေတာ့။ အရက္က သူတို႔ခြန္အားနဲ႔ စြမ္းအားကို တိုက္စားသြားသေယာင္။ အလုပ္ခြင္ ျပန္ေရာက္ႏိုင္ေခ်မျမင္။

အရက္ဆိုင္ေတြကလဲ သိပ္မ်ားလြန္းသကိုး။ လက္ဖက္ရည္ဆိုင္ထက္ေတာင္ ပိုမ်ားေနမင့္ဟာ။ အလုပ္အကိုင္မရွိၾကေပမဲ့ အေသာက္အစား အသုံးအျဖဳန္းက ရပ္လို႔မရေတာ့ ခြင္ဖန္ၾကတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဝမ္း တူး သရီးထိုးၾကတယ္။ ပီးေတာ့ လြယ္တာ ခိုးၾကျပဳၾကတယ္။ ၿပီးေတာ့ ေဆးျပားေတြကလဲ လက္တကမ္းမွာ။ မိေနတဲ့အေရအတြက္ေတြသာၾကည့္ေတာ့ေလ။

ဘိန္းျဖဴဆိုလဲ ေကာလင္း ဝန္းသို ပင္လည္ဘူးဘက္မွာဆို (၂၀၀) ႏွစ္ရာဖိုးေတာင္ ထိုးေပးသတဲ့။ အဲဒီဘက္က HIV ေပါ့စတစ္ေလးေတြ ေက်ာင္း( ေရႊျခေသၤ့လူမႈေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖြဲ႔ )ကို ေရာက္ေရာက္လာလို႔ သိရတာပါ။ ေရာက္လာၾကတဲ့သူေတြက ဒုတ္ကတဆင့္ ကူးၾကတာ၊ လူငယ္ လူလတ္ေတြခ်ည္းပါဘဲ။ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား အိမ္ေထာင္သည္ေတြခ်ည္း။ တေလာကေတာ့ ၁၄ႏွစ္သားေတာင္ ပါလာေသးရဲ႕။ အဲဒီတေၾကာလုံး HIVေပါ့စတစ္ေတြ မေရမတြက္ႏိုင္ေအာင္ ရွိပါလိမ့္မယ္။ ရြာတိုင္းနီးနီး ဘိန္းျဖဴလိုသေလာက္ရတာဆိုေတာ့ေလ။ ပီးေတာ့ HIVနဲ႔ပတ္သက္တဲ့အဖြဲ႔အစည္းေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ပညာေပးလုပ္ငန္းေတြ နားသြားၾကၿပီမဟုတ္လား။ လုပ္ခဲ့တိုင္းကလဲ ဒီနယ္ေျမေတြ ပါခဲ့တာမဟုတ္ဆိုေတာ့။ ARVကလဲ အဲဒီဘက္မွာ မရေသးေတာ့ ေဆးထြက္ကုတဲ့သူကလဲ နည္းတယ္။ ခုေတာ့ ေကာလင္းမွာ ေပးေနၿပီမို႔ အေဝးမသြားရေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလး အဆင္ေျပၾကမယ္ထင္ပါရဲ႕။ အဲဒီဘက္မွာလဲ ခိုးတဲ့ဝွက္တဲ့သတင္းေတြ အေတာ္မ်ားလာတယ္။ လုတဲ့ ယက္တဲ့သတင္းေတြေရာေပါ့။

ျပည္ေထာင္စုအစိုးရေရာ ေဒသဆိုင္ရာအစိုးရေတြပါ အလုပ္ခ်ိန္နဲ႔ လုပ္အားခမွ်တေအာင္၊ အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းေတြေပါေအာင္ အထူးအာ႐ုံစိုက္လုပ္ေစခ်င္ပါတယ္။ လူတေယာက္ထဲက ႏွစ္ေယာက္စာအလုပ္ခ်ိန္ေတြ လုပ္ေနရတာဟာ အလုပ္အကိုင္ေတြ ရွားရသလို အလုပ္အကိုင္ကိုလဲ ရြ႕ံမုန္းေစပါတယ္။ အလုပ္ခ်ိန္မ်ား လုပ္အားခနည္းပါးတာဟာ ေကာင္းရာမြန္ရာအလုပ္ေတြကို ေက်ာခိုင္းေစသလို ျဖစ္ေနပါတယ္။ မိုးလင္း မိုးခ်ဳပ္ အလုပ္ခ်ိန္ေတြဟာ လူတေယာက္ရဲ႕ လူမႈဘဝေပ်ာ္ကြယ္သြားေလာက္ေအာင္ျဖစ္လာတဲ့အတြက္ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳး အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ လူေတြဟာ အလိုလို ၾကမ္းတမ္းခက္ထန္လာေစမွာဘဲျဖစ္သလို ကိုယ့္ကိုယ္ကို တန္ဖိုးထားျမတ္ႏိုးမႈေပ်ာက္ဆုံးသြားေစပါမယ္။ သူတပါးကို တန္ဖိုးထားဖို႔ဆိုတာ ေဝးလာေဝးပါဘဲ။ ဒီဒဏ္ရာေတြကို အျမန္ဆုံး မကုစားႏိုင္ရင္ေတာ့ လုံျခံဳစိတ္ခ်ရတဲ့ ေနထိုင္မႈမ်ိဳးရဖို႔လဲ ခက္ခဲလိမ့္မည္ျဖစ္ပါေၾကာင္း။

အင္း ေျပာသာ ေျပာရတယ္။ ခု ခါသမယကား တိုင္းျပည္ပ်က္ေလာက္ေအာင္ သယံဇာတေတြ တူးဆြခုတ္ျဖတ္သိမ္းဆည္းေရာင္းစား လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈမ်ားနဲ႔ ႀကီးပြားလာၾကတဲ့ခ႐ိုနီႀကီးေတြကို အညွီနံ႔ေပ်ာက္ေအာင္ တိုင္ကြန္းလို႔ ေျပာင္းလဲေခၚဆိုေနတဲ့အခ်ိန္သမယႀကီးျဖစ္ေနေပသကိုး။

ေမာင္လူေရး