Op-Ed

Dr. Dhamma Piya – Open Talk (1)

မေျပာမၿပီး မတီးမမည္ – အပိုင္း(၁)

ေဒါက္တာဓမၼပိယ (ITBMU)

            မိုးမခမွာ စာမေရးျဖစ္တာ အေတာ္ၾကာသြားၿပီ။ စာေရးသူေရးတဲ့ စာေလးေတြကို မဖတ္ရတာ ၾကာသြားလို႔ထင္ရဲ့ ေမးသူေတြလဲရွိလာတယ္။ ျမန္မာျပည္ကို ျပန္ေရာက္ေနလို႔ စာမေရးျဖစ္တာလား၊ က်န္းမာေရးမေကာင္းလို႔လား၊ အလုပ္ေတြမ်ားေနလို႔လား၊ ဘာလားညာလားနဲ႔ေပါ႔။ ေမးေဖၚရတဲ့ အတြက္ ေက်းဇူးအထူးတင္မိျခင္းပါ။

            စာမေရးျဖစ္တဲ့ အေၾကာင္းေတြကေတာ့ အမ်ားႀကီးပါ။ မအားတာရယ္၊ က်န္းမာေရးမေကာင္း လွတာရယ္၊ တိုင္းေရး၊ ျပည္ေရး၊ ဘာသာေရးႏွင့္စပ္ဆိုင္တဲ့ (ျပည္တြင္း ျပည္ပမွာ က်င္းပေနတဲ့) ဆီမီနာေတြ၊ အလုပ္ရုံေဆြးေႏြးပြဲေတြ၊ စာေရးသူအလုပ္လုပ္ေနတဲ့ တကၠသိုလ္အစည္းေ၀းေတြ၊ သံဃာ့ အစည္းေ၀းေတြကို တက္ေရာက္ေနရတာရယ္၊  ဒီအေၾကာင္းေတြကေတာ့ အဓိကလို႔ဆိုရာမွာပါ။  

            ျမန္မာျပည္မွာ ေရာက္ေနတုံး ျမန္မာျပည္အေၾကာင္းေတြကို စာေရးႏုိင္ရင္ ေကာင္းတာေပါ့လို႔ အႀကံျပဳ ေျပာၾကားလာသူမ်ားလည္း ရွိလာတယ္။ ျမန္မာျပည္အေၾကာင္းကို ေရးရရင္ေတာ့ စိတ္မေကာင္းစရာေတြ အမ်ားႀကီးရွိေနသလို ၀မ္းသာစရာေတြကလဲ အမ်ားႀကီးရွိေနျခင္ပါ။  

            ၂၈-၈-၂၀၁၃-ခုေန႔ထုတ္ Daily Eleven ေန႔စဥ္သတင္းစာမွာ သတင္းတစ္ပုဒ္ကို ဖတ္လိုက္ရတယ္။ ေဖၚျပထားတဲ့သတင္းက – ̏ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ လူမ်ဳိးေရး ဘာသာေရး ပဋိပကၡ ေခ်ာက္ကမ္းပါးတြင္ ေရာက္ရွိေနၿပီး တာ၀န္ရွိသူမ်ား အေနျဖင့္ ေကာင္းမြန္စြာ ထိန္းသိမ္းျခင္း မျပဳပါက ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ မြတ္စလင္အသိုင္းအ၀ုိင္း ႏွစ္ခုတို႔အၾကား တင္းမာမွုမ်ား ပိုမိုျဖစ္လာႏိုင္လိမ့္မည္ဟု လူ႔အခြင့္ေရးဆိုင္ရာ အာဆီယံလြတ္ေတာ္ အမတ္မ်ားအဖြဲ႔က ၾသဂုတ္ ၂၆ ရက္က ထုတ္ျပန္ေၾကညာ လိုက္သည္˝ဆိုတဲ့သတင္း။

            အံ့ၾသသြားမိတယ္။ ဘာကို ဆိုလိုခ်င္တာလဲ။ အမွန္တကယ္ပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ လူမ်ဳိးေရး ဘာသာေရး ပဋိပကၡေခ်ာက္ကမ္းပါးတြင္ ေရာက္ရွိေနၿပီေလာ။ ေတြးစရာေတြက အမ်ားႀကီးပါ။  

            ျမန္မာလူမ်ဳိးအမ်ားစုသည္ လူ႔အခြင့္ေရးႏွင့္ ႏိုင္ငံသားအခြင့္ေရး၊ ႏုိင္ငံေရးႏွင့္အမ်ဳိးသားေရး၊ လူမ်ဳိးေရးႏွင့္ ဘာသာေရး ေရာေထြးေနၾကဆဲပါ။ လြတ္လပ္စြာ ကိုးကြယ္ခြင့္ကို ခုတုံးလုပ္ၿပီး လူ႔အခြင့္ ေရးကို ခ်ဳိးေဖါက္ေနသူေတြရွိသလို၊ လူ႔အခြင့္ေရးကို အေၾကာင္းျပၿပီး အမ်ဳိးသားေရးႏွင့္ ႏုိင္ငံသား အခြင့္ေရးကို ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္ေနသူေတြကလည္းအမ်ားႀကီး။ လူသားခ်င္းစာနာမွုကို ယိုးမယ္ဖြဲ႔ၿပီး ကိုယ္ပုိင္ယဥ္ေက်းမွဳအေမြအႏွစ္ႏွင့္ အမ်ဳိးသားေရးယဥ္ေက်းမွုအေမြႏွစ္ကို စာနာစိတ္မထားႏိုင္ေတာ့ပဲ  ဖ်က္ဆီးခ်င္ေနသူေတြကလဲ မ်ားမွမ်ား။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို အေၾကာင္းျပၿပီး ေရမုတ္တစ္ဖက္ မီးစတစ္ဖက္ကို ကိုင္ထားသူေတြကလဲ ရွိေနျပန္။ ဒီမိုး ဒီေလ ဒီလူေတြေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံႀကီးသည္ လူမ်ဳိးေရး ဘာသာေရး ပဋိပကၡေခ်ာက္ကမ္းပါးတြင္ ေရာက္ေနၿပီလို႔ ေျပာဆိုလိုျခင္းေလာ။ ေ၀ခြဲဖ္ုိခက္ခဲေနဆဲပါ။  

            ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူယွဥ္တြဲေနႏိုင္ဖို႔ဆိုတာ လူ႔သမိုင္းကိုလည္း မွ်မွ်တတ သုံးသပ္ႏိုင္ဖို႔လိုတယ္။   ႏုိင္ငံသမိုင္းကိုလည္း နားလည္ထားဖို႔႔လိုတယ္။ လူမ်ဳိးေရးႏွင့္ဘာသာေရးသမိုင္းမ်ားကိုလည္း ေလ့လာ ထားဖို႔႔လိုတယ္။ ဒီလိုမွမဟုတ္ဘဲ ထင္ရာျမင္ရာေတြကို ေတြးၿပီး၊ ထင္တဲ့အတိုင္း ျမင္တဲ့အတိုင္း စြပ္စြဲေျပာဆိုေနၾကမယ္ဆိုရင္ ကိုယ္တိုင္က လူ႔အခြင့္ေရးေတြကို ခ်ဳိးေဖါက္ေနသူေတြျဖစ္ေနပါလွ်က္ ထိုသူေတြရဲ့ လက္ညိွဳးႏွင့္ အမ်ားကို လူ႔အခြင့္ေရးေတြကို ခ်ဳိးေဖါက္ေနသူမ်ားပါလို႔ ပါးနပ္စြာ ညြန္ျပေနျခင္းဟာလည္း ႏိုင္ငံေတာ္ကို ေခ်ာက္ကမ္းပါး ေရာက္ေအာင္  ျပဳလုပ္ေတာမ်ဳိးေကာ မျဖစ္ႏိုင္ ဘူးလားလို႔လည္း ေတြးမိေနျခင္းပါ။

            ဒီကိစၥႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး အေမရိကန္ႏိုင္ငံရဲ့ သေဘာထားေလးတစ္ခုကို ေျပာခ်င္တယ္။ အျခားႏိုင္ငံကလူေတြ အေမရိကန္ႏိုင္ငံႀကီးမွာ ေနခ်င္သူေတြ ေပါမ်ားလြန္းလွတယ္။ သို႔ေသာ္ လူတိုင္းေနခြင့္မရပါ။ လူတိုင္းကို ေနခြင့္မေပးႏိုင္ပါ။ ဘာေၾကာင့္လဲ။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံႀကီးက လူ႔အခြင့္အေရးကို မေလးစား မလိုက္နာလို႔လား။ ေလ့စားလိုက္နာတယ္ဆိုရင္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံႀကီးက လူသားခ်င္းစာနာစိတ္ မရွိလို႔လား။ သိုမဟုတ္ လူ႔အခြင့္အေရး ေၾကညာစာတမ္း အမွတ္စဥ္ (၁၅) မွာ ေဖၚျပထားတဲ့ – ̏သင္သည္ ႏိုင္ငံတစ္ခု၏ တိုင္းရင္းသားအျဖစ္ ခံယူခြင့္ရွိသည္။ အျခားႏိုင္ငံတစ္ခု၏ တိုင္းရင္းသားျဖစ္လိုကလည္း သင္အား မည္သူမွ် ပိတ္ပင္တားဆီးျခင္း မျပဳႏိုင္˝ဆိုတဲ့ ဒီကုလသမဂၢေၾက်ညာစာတမ္းကို အေမရိကန္ေခါင္းေဆာင္မ်ား မသိ၍ လူ႔အခြင့္ေရးကို ခ်ဳိးေဖါက္ေနျခင္းမ်ဳိးလား။ စဥ္းစားႏိုင္ဖို႔ပါ။

            အေျဖကေတာ့ ရွင္းရွင္းေလးပါ။ အေမရိကန္ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံသား မ်ား၏ ႏိုင္ငံသားအခြင့္ေရးမ်ားကို လူ႔အခြင့္ေရးထက္ပို၍ ေလးစားလိုက္နာလိုေသာေၾကာင့္ ထိုေၾကညာစာတမ္း၏ အဆိုအမိန္႔ကို လိုက္နာႏိုင္သမွ် လိုက္နာေပးၿပီး၊ အတိုင္းအတာထက္ ပိုလြန္ေသာ လူသားအခြင့္အေရးမ်ားကို အေမရိကန္ႏိုင္ငံက ပါးနပ္စြာ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းထားျခင္းပါ။ အေမရိကန္ (USA) မွာ ေနလိုသူတိုင္းကို လက္မခံႏိုင္ျခင္း၊ ေနခြင့္မေပးျခင္းသည္ လူ႔အခြင့္ေရးကို ခ်ဳိးေဖါက္ျခင္းဟု မေျပာႏိုင္သလို၊ လူသားခ်င္းစာနာစိတ္ကင္းသူမ်ားဟုလည္း အျပစ္တင္၍ မရႏိုင္ပါ။ အဘယ့္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ႏိုင္ငံတြင္း လူဦးေရ အလြန္မ်ားျပားၿပီး သိပ္ကိုက်ပ္တည္း ေနမည္ဆိုလွ်င္ အလုပ္အကိုင္ရွားပါးျခင္းျပႆနာ၊ ဒုစရိုက္မ်ား မ်ားျပားလာျခင္းျပႆနာ၊ ႏိုင္ငံသား အခြင့္ေရးမ်ား ဆုံးရွုံးႏိုင္ျခင္းျပႆနာစေသာ အေျခခံအေၾကာင္းတရားမ်ား ရွိလာႏိုင္ျခင္းေၾကာင့္ ႏိုင္ငံသား အခြင့္ေရးကို ေလးစားလို္က္နာေသာ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၏ ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖါက္သူမ်ားဟု မည္သူက စြပ္စြဲျပစ္တင္လိုသနည္း။

            ျမန္မာ့ႏိုင္ငံ၏သမိုင္းေၾကာင္းကို ျပန္လွန္သုံးသပ္ၾကည့္လွ်င္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အေနာ္ရထာ မင္းႏွင့္ ရွင္အရဟံတို႔က ေထရ၀ါဒႏိုင္ငံေတာ္အေနႏွင့္ အု႒္ျမစ္ခ်ခဲ့ၾကသည္ကို သမိုင္းပညာရွင္တိုင္း၊ ဘာသာေရးလိုက္စားသူတိုင္း သိရွိေနျခင္းပါ။ ပုဂံေနျပည္္ႀကီးမွာ ေနထိုင္ခဲ့တဲ့ ျမန္မာလူမ်ဳိး အမ်ား စုဟာ ရာႏွဳံးျပည့္နီးပါး ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားသာ ျဖစ္ခဲ့ၾကျခင္းပါ။ အရည္းႀကီးမ်ားလည္း ေနာက္ပိုင္း ကာလမွာ ဗုဒၶဘာသ၀င္မ်ား ျဖစ္လာခဲ့ၾကျခင္းပါ။ ပုဂံေခတ္မွာ ကုလားလူမ်ဳိးမ်ား ရွိခဲ့သည္္ဆို ေသာ္လည္း ထိုကုလားမ်ား (ဗ်၀ိႏွင့္ဗ်တၱ) သည္ ဟိႏၵူဴကုလားလား၊ မူစလင္ကုလားလား ဆိုတာ မည္သူမွ် သဲကြဲစြာ သိႏိုင္မည္မဟုတ္ပါ။ သို႔ေသာ္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမွာ ေနၾကေသာ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းသားမ်ားျဖစ္ခဲ့ၾက၍ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ကုလားမ်ားျဖစ္တယ္ဆိုတာ သံသယျဖစ္ဖြယ္ မရွိပါ။

            ပုဂံေျမေပၚက စခဲ့တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာသမိုင္းေၾကာင္းသည္ ရုိးစင္းၿပီး သိသာ ျမင္သာရွိေနျခင္းပါ။ သို႔ေသာ္ မ်က္ေမွာက္ေခတ္ ျမန္မာသမိုင္းကို အၾကမ္းဖက္လိုသူ၊ က်ဴးေက်ာ္ရန္စ လိုသူတို႔၏ ပေယာဂေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ေျမပုံသည္ အသစ္ေရးဆြဲရန္ကိန္း ဆိုက္ေရာက္လာ ႏိုင္ျခင္းကို ရည္ရြယ္၍ ပဋိပကၡေခ်ာက္ကမ္းပါးတြင္ ေရာက္ေနၿပီလို႔ ေျပာဆိုလိုက္ျခင္းလား။ ေ၀ခြဲႏိုင္ဖို႔ပါ။

            မီဒီယာႀကီးစိုးတဲ့ေခတ္ႀကီးမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ရဲ့အေရးဟာ ေတြးမိတိုင္း ရင္ေလးစရာႀကီးပါ။  သတင္းသမားမ်ားက သတင္းကို ခ်ဲ့ကားေရးသားမွု၊ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား အမ်ားစုသည္ (ေခါင္းေဆာင္ မ်ားႏွင့္ သံဃာေတာ္မ်ားအပါအ၀င္္) ႏိုင္ငံေရးပရိယာယ္ မၾကြယ္၀မွဳ၊ ရိုးစင္း ပြင့္လင္းမွု၊ စကားေျပာမကၽြမ္းက်င္မွုစတဲ့ အေၾကာင္းတရားမ်ားရွိေန၍ သူ႔အမွားကို ကိုယ့္အမွားအလုပ္ခံရ၊ သူ႔အျပစ္ကို ကိုယ့္အျပစ္ျအလုပ္ခံရႏွင့္ သူတို႔လုပ္သမွ်မေကာင္းမွုမ်ားသည္ ျမန္မာတို႔ရဲ့အမွားေတြသာ ျဖစ္ေနခဲ့တယ္။ အမွန္တရားမ်ားကို မသိရွာၾကတဲ့ ကမၻာ့လူထုႀကီးသည္ ̏အမွားၾကာေတာ့အမွန္ျဖစ္˝ ဆိုတဲ့အတိုင္း ေျပာပါမ်ားလာေတာ့ အမွားကိုပင္ အမွန္ထင္၊ အမွန္ကိုပင္ အမွားမ်ားထင္လာခဲ့ ၾကျခင္းပါ။

            လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ပတ္ေလာက္က (၉-၁၀-၁၁-၁၂၊ ၉၊ ၂၀၁၃-ခု) အိႏၶိယႏိုင္ငံ၊ နယူးေဒလီၿမဳိ႔မွာ က်င္းပခဲ့တဲ့ အင္တာေနရွင္နယ္ ဗုဒၶဘာသာညီလာခံ (International Buddhist Confederation (IBC) ႀကီးတစ္ခုသို႔ တက္ေရာက္ခြင့္ရခဲ့တယ္။ ထိုညီလာခံႀကီး ႏိုင္ငံေပါင္း (၄၂)ႏိုင္ငံမွ ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ား တက္ေရာက္ခဲ့ၾကတယ္။

            ထိုညီလာခံႀကီးမွာ ထူးျခားခ်က္တစ္ခုကို သတိထားမိလိုက္တာက ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ ႀကီးတစ္ေယာက္ေျပာသြားတဲ့ အစြန္းထြက္ စကားတစ္ခြန္းေၾကာင့္ပါ။ ေျပာသူအား မုန္းတီးေစလို၍ ဤစကားကို ေျပာၾကားျခင္းမဟုတ္ပါ။ အေတြ႔အႀကဳံတစ္ခုကို မွ်ေ၀ေပးျခင္းမွ်သာ ျဖစ္တယ္။ သူေျပာသြားတာက – ̏ကမၻာ့လူထုႀကီးဟာ မတရားဘူးတဲ့။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုရင္ အိႏၵိယႏိုင္ငံ ဗုဒၶဂယာမွာ ဗုံးခြဲတိုက္ခိုက္တဲ့ မူစလင္မ်ားကိုေတာ့ ျပစ္တင္ရွုတ္ခ်ၾကတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ မူစလင္ေပါင္း ငါးသိန္းေက်ာ္သတ္ခံရတာကိုေတာ့ ႏွုတ္ဆိတ္ေနၾကတယ္ဆိုတဲ့ စကားေၾကာင့္ပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ အႏၱရယ္မ်ားလွတဲ့ စကားမ်ဳိးျဖစ္၍ စကားေၾကြးခ်န္မထားလိုတဲ့ စာေရးသူဟာ ထိုညီလာခံႀကီးမွာပဲ ထိုစကားကို မဟုတ္မမွန္ေၾကာင္း ျပန္လည္ေျခပေျပာဆိုခဲ့တယ္။ ျမန္မာျပည္မွာ ၂၀၁၂-ခုႏွစ္မွ ၂၀၁၃-ခုႏွစ္အထိ ဘာသာေရးအသြင္ေဆာင္တဲ့ လူမ်ဳိးေရး အဓိကရုံးမ်ားေၾကာင့္ ေသဆုံးသူဦးေရးမွာ (၂၅၀) ေက်ာ္မွ်သာရွိေၾကာင္း သိရျခင္းပါ။

            ဤကဲ့သို႔ေသာ မဟုတ္မမွန္ လုပ္ႀကံ၍ ေျပာဆိုၾကေသာ ဤသတင္းမ်ားသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာျမန္မာလူမ်ဳိးမ်ား၊ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့ တိုင္းရင္းသားမ်ားျဖစ္တဲ့ အျခားဘာသာ၀င္ တိုင္းရင္းသားမ်ားအတြက္ အတူယွဥ္တြဲ၍ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ေနႏိုင္ေရးတို႔အတြက္ အဟန္႔အတားေတြကို ျဖစ္ေစၿပီး အႏၱရာယ္ႀကီးမားလွေၾကာင္း သိႏိုင္ၾကဖို႔ပါ။ သတင္းမွားမ်ားသည္ မည္မွ်အႏၱရာယ္ႀကီး မားေၾကာင္း မေလးရွားႏွင့္ အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံေရာက္ ျမန္မာအလုပ္သမားမ်ား ေနတိုင္းနီးနီး အသတ္ခံ ေနခဲ့ရျခင္းကို သမိုင္းမွတ္တမ္းမ်ားအျဖစ္ ရင္ထဲမွာ သိမ္းဆည္းထားႏိုင္ၾကဖို႔ပါ။

            မ်က္ေမွာက္ေခတ္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့ သမိုင္းေၾကာင္းမ်ားသည္ ေျပာျပစရာေတြ မ်ားျပားလြန္းလွ၍ ̏မေျပာမၿပီး မတီးမမည္˝ဆိုတဲ့ ဒီေဆာင္းပါးကို အပိုင္း (၁) (၂)ခြဲ၍ တင္ျပလိုက္ျခင္းပါ။ အမွန္ကို လက္ခံ၊ အမွားဆိုလွ်င္ လ်စ္လ်ဴရွုႏုိင္ၾကဖို႔ပါ။ အမွားေျပာဆိုေနသူမ်ားကိုလည္းေကာင္း၊ အမွား ေရးသားေနသူမ်ားကိုလည္းေကာင္း အမုန္းမပြားပဲ ̏ၿငိမ္းခ်မ္းေရး စည္ေတာ္ႀကီး˝ကို အတူတီးခတ္ ႏိုင္ၾကဖို႔ပါ။ ခ်မ္းသာစြာ အိပ္စက္ႏိုင္ၾကပါေစ။


ေဒါက္တာဓမၼပိယ (ITBMU)


သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ

Similar Posts