Leçon 17 (Lesson 17 )
Passé Composé ( Simple Past Tense ) အတိတ္ကာလျပပုဒ္ ႏွင့္ ေလ့က်င့္ခန္းမ်ား ။
စကားေျပာ ေလ့က်င့္ခန္း သင္ခန္းစာ ( ၄ )
ပါရီေမာင္၊ ေအာက္တိုဘာ ၉၊ ၂၀၁၃
ျပင္သစ္ဘာသာ အေနနဲ႕ ေျပာရရင္ ျပီးခဲ့တဲ့ အေႀကာင္းအရာေတြကို သာမန္အားျဖင့္ ေျပာဆိုရာမွာ အသံုးျပဳရတဲ့ Passé Composé ကေတာ့ အကူႀကိယာေတြျဖစ္တဲ့ Avoir နဲ႕ Etre တို႕ ေထာက္ပံ့မွဳ မျဖစ္မေန ပါမွ အသံုးျပဳလို႕ရတဲ့ အေႀကာင္းေျပာခ်င္ပါတယ္။
အဂၤလိပ္ဘာသာအေနနဲ႕ကေတာ့ မူရင္းႀကိယာတလံုးထဲကိုပဲ သံုးျပီး သူ႕ရဲ႕ Past Participle ကို သံုးရံုပါပဲ ။
Passé Composé ကို ပိုင္နိုင္ဖို႕အတြက္ Avoir နဲ႕ Etre တို႕ရဲ႕ Conjugaison ကိုပိုင္ေနရပါမယ္။
အဲဒီအတြက္ အရင္ဆံုး ေလ့က်င့္ခန္းေလးေတြေပးပါမယ္။
ေလ့က်င့္ခန္း (၄) Avoir နဲ႕ Etre တို႕ႏွင့္ဆိုင္ေသာေလ့က်င့္ခန္းမ်ား
( ဒီတခါမွာေတာ့ ဘယ္ႀကိယာကို ေရြး ရမလဲဆိုတာ ကိုယ္တိုင္စဥ္းစားရပါမယ္)
၁။ Philippe – – – une voiture . Philippe မွာ ကားတစီးရွိတယ္။
၂။ Vous – – – gentil . ခင္ဗ်ားဟာ ႀကင္နာမွဳရွိတယ္။
၃။ Il – – – son travail. သူ႕မွာ သူ႕အလုပ္ရွိတယ္။
၄။ Nous – – – en retard. က်ေနာ္တို႕ေတြ ေနာက္က်ႀကတယ္။
၅။ C’ – – – pas facile . အဲဒါက သိပ္မလြယ္ဘူး။
၆။ C’ – – – facile à dire. ေျပာဖို႕ကေတာ့လြယ္တာေပါ့။
၇။ J’ – – – faim. က်မ ဗိုက္ဆာတယ္။
၈။ Nous – – – soif. က်ေနာ္တို႕ ေရဆာတယ္။
၉။ – – – – tu un papier? မင္းမွာ စာရြက္တရြက္ရွိလား။
၁၀။ J’ – – – une idée. ငါ့မွာ အႀကံတခုရတယ္။( ရွိတယ္)
၁၁။ Ils – – – des chanteurs. သူတို႕ေတြဟာ အဆိုေတာ္ေတြျဖစ္ႀကတယ္။
၁၂။ Aujourd’hui , c’ – – – mon anniversaire. ဒီေန႕ ငါ့ေမြးေန႕ေလ။
၁၃။ La fête Thidingyut – – – joyeuse. သီတင္းကြ်တ္ပြဲေတာ္ကေတာ့ အရမ္း ေပ်ာ္စရာေကာင္းတယ္။
၁၄။ Chacun – – – ses souvenirs. လူတိုင္းမွာ သူ႕ရဲ႕ အမွတ္ရစရာေတြရွိတယ္။
၁၅။ Mg Hla – – – connu pour sa gentillesse. ေမာင္လွဟာ သူ႕ရဲ႕ ႀကင္နာမွဳေႀကာင့္ လူသိမ်ားတယ္။ ( အမကိန္းဆိုရင္ connue ျဖစ္ရပါမယ္ )
ျပီးခဲ့တဲ့အပါတ္ကေျပာခဲ့ သလိုပဲ Passé Composé ရိုးရိုး အတိတ္ကာလေျပာဆိုဖို႕ကို Avoir နဲ႕ Etre တို႕နဲ႕ မျဖစ္မေန တြဲသံုးရပါတယ္။ လွဳပ္ရွားမွဳ မရွိတဲ့ ႀကိယာေတြကို Avoir နဲ႕ သံုးျပီး ေျပာင္းရမယ္ ၊ လွဳပ္ရွားမွဳ ရွိတဲ့ ႀကိယာေတြကို Etre နဲ႕ သံုးျပီး Passé Composé ကို ေျပာင္းေပး ရပါမယ္။
ဒီေနရာမွာ ႀကံဳတံုး တခါထဲ ေျပာထားခ်င္ပါတယ္ ။ လွဳပ္ရွားမွဳရွိတဲ့ ႀကိယာေတြအျပင္ Verbe Pronominal ( မိမိကိုယ္တိုင္ ျပဳလုပ္ေသာ ႀကိယာ ) ေတြကိုပါ နဲ႕သံုးျပီး Passé Composé ကို ေျပာင္းတဲ့ အခါ Etre နဲ႕ပဲ သံုးရပါတယ္။
ဒီေတာ့ လွဳပ္ရွားမွဳရွိတဲ့ ႀကိယာေတြဆိုတာ ဘာေတြလဲလို႕ ေမး စရာျဖစ္လာပါျပီ။
ေအာက္ပါ ႀကိယာေတြက အသံုးမ်ားျပီး သိထားသင့္ပါတယ္။ သိပ္မမ်ားလွပါဘူး။
aller – အားေလး ။ သြားသည္။
venir – ဗနီးခ္ ။ လာသည္။
sortir – ေဆာ့ခ္ တီး ။ ထြက္သည္။
entrer – ေအာန္ထေရး ။ ဝင္သည္ ။
rentrer – ေရာင့္ထေရး ။ ျပန္လာသည္။
courir – ကူးရီးခ္ ။ ေျပးသည္။
partir – ပါ့ခ္ တီး ။ ထြက္ခြါသည္။
monter – ေမာ့္န္ေတး ။ တက္သည္ ။( အျမင့္ သို႕ )
descendre – ေဒး ေစာန္း ဒ္ ။ ဆင္းသည္။
( ခ်ိန္ညိွျခင္းေတြ မျဖစ္မေနလုပ္ေပးရမွာကို မေမ့ပါနွင့္ )
ဥပမာ – က်ေနာ္ ေက်ာင္းမွ ျပန္လာသည္ ။ ဆိုတာကို ေျပာဖို႕ စဥ္းစားႀကည့္ႀကရေအာင္။
” က်ေနာ္၊ က်မ ” ဆိုတာက Je
” ျပန္လာသည္ ” ၊ ဆိုတဲ့ ႀကိယာက rentrer
” ေက်ာင္း ” ကေတာ့ école ၊ ဒါေပမဲ့ နာမ္တိုင္းမွာ မပါမျဖစ္ article နဲ႕တြဲလိုက္ေတာ့ l’école
ဝိဘတ္ ျဖစ္တဲ့ préposition ျဖစ္တဲ့ de ကေတာ့ ” မွ “
Je suis rentré de l’école. ရဆြီ ေရာင့္ထေရး ဒ ေလးေကာ။ က်ေနာ္ ေက်ာင္းမွ ျပန္လာသည္ ။
ေျပာတဲ့သူက မိန္းကေလး ဆိုရင္ေတာ့ Je suis rentrée de l’école.
Nous sommes venus de Paris. နူစြမ္း ဗနယူး ဒ ပါရီ ။ က်ေနာ္တို႕ ပါရီမွ လာႀကသည္။
Elle est partie avec Paul. အယ္လ္ ေလ ပါ့တီး အာဗက္ေပါလ္။ သူမ ေပါလ္ ႏွင့္ထြက္သြားတယ္။
Vous êtes allé au magasin avec qui ? ဗူဇက္ထ္ အားေလး အို မာ့ဂါဇာမ္ အာဗက္ ကီး။ ဆိုင္ကို မင္းဘယ္သူနဲ႕ သြားခဲ့သလဲ ။
ဒီေနရာမွာ ” မင္းတို႕ ” လို႕ ကိုယ္ေျပာေနတဲ့သူက ၂ ေယာက္ထက္ အမ်ားျဖစ္ေနရင္ေတာ့ Vous êtes allés လို႕သံုးရပါေတာ့မယ္။
ထပ္ေျပာပါဦးမယ္။ အခုေျပာလိုက္တဲ့ မင္းတို႕ ဆိုတာေတြထဲမွာ မိန္းကေလး ၁၀ေယာက္ နဲ႕ ေယာက္်ားေလး တေယာက္ပဲ ျဖစ္ေနဦးေတာ့ အဲဒီအတိုင္းပဲ သံုးရပါဦးမယ္။ ဒါေပမဲ့ ၂ေယာက္ သို႕မဟုတ္ ၂ေယာက္နဲ႕ အထက္ အားလံုးဟာ မိန္းကေလးေတြ ခ်ည္းပဲ ျဖစ္ေနတယ္ဆိုရင္ေတာ့
Vous êtes allées ဗူဇက္ ဇာေလး လို႕ေရးရ၊ ေျပာရပါေတာ့မယ္။ အသံကေတာ့ဘာမွ ကြာျခားခ်က္မရွိလို႕ သဒၵါကိုမသိရင္၊ မကြ်မ္းက်င္ရင္ ေရးလို႕ မရပါဘူး။ ေျပာေနတာမွာေတာ့ မသိသာဘူးေလ။
( ပါရီေမာင္ ေျပာဖူးတယ္မဟုတ္လား ၊ ေက်ာင္းမွာ ၂ႏွစ္ေလာက္ လံုးလည္လိုက္ေနတာေလ)
အထက္ပါ နမူနာအခ်ိဳ႕ဟာ Passé Composé အသံုးအေနနဲ႕ အေျပာ၊အေရး ၂ခုလံုး ဒီတိုင္းပဲ သံုးႀကပါတယ္။
မွားနိုင္တာတခုက
Je suis fatigué. ရဆြီ ဖတ္တီေဂး ။ က်ေနာ္ ပင္ပန္းတယ္။
Elle est connue. သူမသည္ လူသိမ်ားတယ္။ ထင္ရွားတယ္( မိန္းကေလးျဖစ္လို႕ e ထည့္ရတယ္)
ဆိုတဲ့ အသံုးအႏွဳးံေတြကေတာ့ ရိုးရိုး နာမဝိေသသန Adjectif ကို Etre နဲ႕တြဲသံုးတာျဖစ္လို႕ Passé Composé နဲ႕ မမွားဖို႕လိုပါတယ္။ fatigué နဲ႕ connue တို႕ဟာ Adjectif နာမဝိေသသန ဆိုတာကို သိေနရပါမယ္။
အလားတူ မွားနိုင္ေသးတာ ေနာက္တခုကေတာ့ Passif ပဲျဖစ္တယ္။ ျပဳလုပ္ခံရသူူ အေနနဲ႕ သံုးပါတယ္။ ႀကံဳသလို ေဖၚျပေပးသြားပါမယ္။
စကားေျပာ ေလ့က်င့္ခန္း သင္ခန္းစာ ( ၄ )
အသံဖိုင္နားေထာင္ရန္ —
Chez le poissonnier ငါးဆိုင္မွာ
( Lilou accompagne sa maman chez le poissonnier )
လီလူး ဟာ သူ႕အေမနဲ႕ ငါးဆိုင္ကို အတူလိုက္လာပါတယ္။
ေစ်းသည္ – Il est frais mon poisson, il est frais !
Bonjour ,madame, que désirez-vous aujourd’hui ?
က်ေနာ့္ ငါးေတြလတ္တယ္ေနာ္ ၊လတ္တယ္။
မဂၤလာပါ မဒမ္ ၊ ဒီေန႕ ဘာအလိုရွိပါသလဲ ၊
Stéphanie :Je prendrai un kilo de sardines que je vais faire au barbecue et également un kilo de moules pour ce soir. Je vais les faire à la crème.
အကင္ ကင္စားဖို႕အတြက္ အတြက္ ငါးေသတၱာငါး တစ္ကီလိုယူမယ္၊
ျပီးေတာ့ ခရုလဲ ဒီညေနအတြက္ တစ္ကီလို ယူမယ္။ အဲဒါကို ခရင္မ္ နဲ႕ခ်က္ရမယ္။
ေစ်းသည္ – Très bien. Je vous propose aussi quelques crevettes qui sont en promotion.
ေကာင္းဒါေပါ့ ၊ ပုဇြန္ တခ်ိဳ႕ ယူဖို႕လဲ အႀကံေပးခ်င္တယ္ ၊ အဲဒါေတြက ေလ်ွာ့ေစ်းနဲ႕ေလ။
Stéphanie :Entendu. Mettez-m’en 600 grammes.
ေကာင္းျပီ ၊ အဲဒါကို ၆၀၀ ဂရမ္ ထည့္ပါ၊
ေစ်းသည္ – Vous verrez, vous aller vous régaler.
မင္း ေတြ႕လိမ့္မယ္( သိလိမ့္မယ္) ၊ စားေကာင္းလိမ့္ဦးမယ္၊
Lilou :Super,maman. J’adore les crevettes, surtout quand on a le droit de les manger avec les droigts ! dit Lilou.
ေကာင္းတယ္ေေမ ၊ က်ေနာ္ ပုဇြန္ သိတ္ႀကိဳက္တယ္ ။ အထူးသျဖင့္ အဲဒါေတြကို လက္နဲ႕ စားရတဲ့အခါေတြ ဆိုရင္ေပါ့။ ( လီလူးကေျပာတယ္)
ဒီတပါတ္မွာေတာ့ အသံေတြကိုနားေထာင္ထားျပီး ယခင္ျပီးခဲ့တဲ့ သင္ခန္းစာေတြနဲ႕ ဆက္စပ္ျပီး ကိုယ္ေျပာခ်င္တာေတြကို စာနဲ႕ေရးခ်၊ လက္ေတြ႕ ေျပာႀကည့္ပါ ။ ေနာက္တပါတ္မွာ ေဝါဟာရ ရွင္းလင္းခ်က္ေတြနဲ႕ သဒၵါ အသံုးေတြကို ရွင္းလင္းသြားပါမယ္။
ေနာက္တပါတ္ျပန္ဆံုပါမယ္ A bientôt
သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ
