စာစုတုိ

ေန၀န္းနီ (မႏၱေလး) – မင္​းကြန္​းသို႔ အလည္​တေခါက္​

မင္းကြန္:ေရႊျပည္ Mingun Ancient Land,Myanmar Oil on Canvas by U Mar Lar
ေန၀န္းနီ (မႏၱေလး) – မင္​းကြန္​းသို႔ အလည္​တေခါက္​
(မုိးမခ) ေဖေဖာ္၀ါရီ ၂၁၊ ၂၀၁၅

မင္​းကြန္​းသို႔ ႐ံုးက အကုိ​ေတြအမ​ေတြႏွင္​့ မင္​းကြန္​းဘိုးဘြားရိပ္​သာကို သြား​ေရာက္​လွဴဒါန္​းရင္​း ​ေလွ်ာက္​လည္​ျဖစ္​ခဲ့သည္​။ မႏၲ​ေလးမွမင္​းကြန္​းသို႔အသြားတြင္​ စက္​​ေလွကို တစ္​နာရီႏွင္​့ မိနစ္​သံုးဆယ္​တိတိ စီးရ​ေလသည္​။ ကြၽန္​​ေတာ္​အ​ေနႏွင္​့ ဗဟု သုတ​ေတြႏွင္​့ ​စာ​ေရးဖို႔ခရီးသြား​ေဆာင္​းပါးတစ္​ပုဒ္​ရရွိခဲ့သည္​။ ပထမဆံုး မင္​းကြန္​းဘိုးဘြားရိပ္​သာမွ ဘိုးဘြား (၈၀) ခန္႔ကုိ လွဴဒါန္​းရင္​း “ကမာၻအာဇာနည္​ႀကီး” လို႔ အမည္​တပ္​ထား​ေသာ ဖြားဦးဇြန္​းအ​ေၾကာင္​းကိုသိရွိခဲ့ရ​ေလသည္​။

ေဒၚဦးဇြန္း

• ကမာၻအာဇာနည္​ႀကီး ဖြားဦးဇြန္​း
မႏၲ ​ေလးၿမိဳ႕ဖြားရာဇာတိျဖစ္​​ေသာ အဘ ပိုးကုန္​သည္​ႀကီး ဘုိးအိ ၊ အမိ ဖြားျမင္​့ တို႔၏ တစ္​ဦးတည္​း​ေသာ သမီးျဖစ္​​ေလသည္​။ ကမာၻအာဇာနည္​ႀကီးဖြားဦးဇြန္​းသည္​ မိမိတစ္​ဦးတည္​းပိုင္​​ေငြျဖင္​့ ၁၂၇၆ ခုႏွစ္​တြင္​ မင္​းကြန္​း ဗုဒၶဘာသာ လူအို႐ံုႀကီးကိုတည္​​ေဆာက္​ၿပီး​ေနာက္​ သထံု၊ ​ေပါင္​းတည္​၊ ရန္​ကုန္​ ႏွင္​းဆီကုန္​း၊ ပခုကၠဴ စသည္​ လူအိုရံု (၅)ရံုကို မိမိပိုင္​ပစၥည္​းမ်ားျဖင္​့ လွဴဒါန္​း​ေဆာက္​လုပ္​ခဲ့ၿပီး ၁၃၀၆ ခုႏွစ္​၊ ကဆုန္​လဆုတ္​ (၅) ရက္​​ေန႔တြင္​ အဖြားဦးဇြန္​းသည္​ လူ႔ျပည္​ၿငီး၍ နတ္​နန္​းစံျမန္​းသြား​ေလသည္​။ ထို႔​ေနာက္​ ကြၽန္​​ေတာ္​တို႔သည္​ မင္​းကြန္​း​ေခါင္​း​ေလာင္​းႀကီးဘက္​သို႔ ၾကည္​႐ႈရန္​​ ေလွ်ာက္​လွမ္​းခဲ့​ေလသည္​။

• မင္​းကြန္​း​ေခါင္​း​ေလာင္​း​ေတာ္​ႀကီး
မင္ ​းကြန္​း​ေခါင္​း​​ေတာ္​ႀကီးကို ဘိုး​ေတာ္​ဘုရားကပုထိုး​ေတာ္​ႀကီးတြင္​ထာရွိရန္​ျမန္​မာသကၠရာဇ္​ ၁၁၇၀ ျပည္​့ႏွစ္​ ကဆုန္​လ၊ ခရစ္​ႏွစ္​ ၁၈၀၈ ခုႏွစ္​ ဧၿပီလတြင္​ သြန္​းလုပ္​​ေစခဲ့သည္​။ ပုထိုး​ေတာ္​ႀကီးကိုမူကား အၿပီးသတ္​တည္​​ေဆာက္​ႏိုင္​ျခင္​းမရွိ​ခဲ့​ေပ။ အ​ေလးခ်ိန္​ပိသာမွာ “မင္​းျဖဴ မွန္​မွန္​​ေျပာ” {၅၅၅၅၅}၊ တန္​ခ်ိန္​အားျဖင္​့ {၉၀} ရွိသည္​။ ၎ထက္​ (၃) ဆခန္​႔ႀကီး​ေသာ  ​ေမာ္​စကိုမွ​ေခါင္​း​ေလာင္​းႀကီးၿပီးလွ်င္​ ကမာၻ​ေပၚတြင္​ ဒုတိယအႀကီးဆံုး​ေခါင္​း​ေလာင္​းႀကီး ျဖစ္​​ေလသည္​။ မင္​းကြန္​း​ေခါင္​း​ေလာင္​း ႀကီး၏ အတိုင္​းတာမွာ …

ႏႈတ္​ခမ္းဝအခ်င္​း (အျပင္​ဖက္​မွ တိုင္​းတာလွ်င္​)   ၁၆​ ေပ ၊ ၃ လကၼ
အတြင္​းပိုင္​းအခ်င္​း (ႏႈတ္​ခမ္​းဝအထက္​ (၄)​ ေပ (၈) လကၼအျမင္​့မွ တိုင္​းတာလွ်င္​) ၁၀ ​ေပ ရွိသည္​။
အျမင္​့ (အတြင္​းပိုင္​းမွတိုင္​းတာလွ်င္​)  ၁၁ ေပ ၊ ၆ လကၼ
အျမင္​့ (အျပင္​ပိုင္​းမွတိုင္​းတာလွ်င္​)  ၁၂ ​ေပ
အတြင္​းပိုင္​းအခ်င္​း (ထိပ္​ပိုင္​းတိုင္​းတာလွ်င္​) ၈ ​ေပ နဲ႔ ၆ လကၼရွိ​ေလသည္​။

​ ေခါင္​း​ေလာင္​းႀကီးကို ဧရာဝတီျမစ္​အ​ေရွ႕ဘက္​ကမ္​း သြန္​းလြန္​းရြာတြင္​ ပန္​းတည္​းဝန္​ မဟာနႏၵ​ေက်ာ္​စြာ ႀကီးမတ္​၍ ​ေၾကးနီ၊ ​ေၾကးဝါ၊ ​ေဘာ္​၊ သံႂကြပ္​တို႔ျဖင္​့ သြန္​းလုပ္​​ေစခဲ့သည္​။​ ေခါင္​း​ေလာင္​းႀကီးသြန္​းလုပ္​ရာအရပ္​မွ ယခုထားရွိရာအရပ္​သို႔ သယ္​ယူရန္​ ​ေရက်ခ်ိန္​တြင္​​ ေခါင္​း​ေလာင္​းႀကီး​ေအာက္​ရွိ​ ေျမသားမ်ားကိုတူးထုတ္​ၿပီး ဆင္​့တန္​းမ်ားျဖင္​့ ကရိတ္​​ေဖာင္​ႏွစ္​စင္​းကို ခိုင္​ခံစြာျပဳလုပ္​ၿပီး ​ေခါင္​း​ေလာင္​းႀကီးခ်ထားရာ​ေနရာမွ ဧရာဝတီျမစ္​ထဲအ​ေရာက္​​ေပ (၂၀) က်ယ္​ ​ေျမာင္​းႀကီးတစ္​ခုတူး​ေဖာ္​လိုက္​သည္​။ ဝါဆုိ၊ ဝါ​ေခါင္​​ေရႀကီးခ်ိန္​ျဖစ္​၍​ ေျမာင္​းထဲသို႔​ေရမ်ားဝင္​လာၿပီး ကရဝိတ္​​ေဖာင္​ႂကြတက္​လာၿပီး သြန္​းလြန္​းရြာ ဘက္​မွ မင္​းကြန္​းဘက္​သို႔ သယ္​ယူႏိုင္​ခဲ့သည္​။

မင္​းကြန္​းဘက္​တြင္​လည္​း ဧရာဝတီကမ္​းစပ္​မွ ယ​ေန႔​ေခါင္​း​ေလာင္​းႀကီးထားရွိရာ ​ေနရာသို႔လည္​း ​ေရွ႕နီးအတိုင္​းသယ္​ယူႏိုင္​ခဲ့ၾကသည္​။ ခရစ္​ႏွစ္​ ၁၈၃၉၊ ျမန္​မာသကၠရာဇ္​ ၁၂၀၀ ျပည္​့ႏွစ္​တြင္​ မင္​းကြန္​း​ေျမငလ်င္​​ေၾကာင္​့​ ေခါင္​း​ေလာင္​းႀကီး​ေျမသို႔က်ခဲ့ရ သည္​။ အဂၤလိပ္​ –  ျမန္​မာစစ္​ပြဲအၿပီး ဆယ္​ႏွစ္​အၾကာ ခရစ္​ႏွစ္​ ၁၉၀၄ ခုႏွစ္​တြင္​ ဧရာဝတီသ​ေဘာၤကုမၸဏီမွ C.E.John ဦး​ေဆာင္​ၿပီး သံရက္​မ၊ သံတိုင္​ အမိုးျပသာဒ္​ဘံုသံုးဆင္​့ႏွင္​့ တိုင္​​ေပါင္​း ၁၆ တုိင္ရွိ ဗိမာန္​​ေတာ္​ႀကီးအတြင္​းတြင္​ ျပန္​လည္​ခ်ိတ္​ဆြဲ​ေပးခဲ့သည္​။ ထို႔​ေနာက္​ ပုထိုး​ေတာ္​ႀကီးဘက္​သို႔ ခ်ီတက္​လာျပန္​သည္​။

• မင္​းကြန္​း ပုထိုး​ေတာ္​ႀကီး
မၿပီးျပတ္ ​ခဲ့​ေသာ မင္​းကြန္​းပုထိုး​ေတာ္​ႀကီးကို ၁၁၅၂ ခုႏွစ္​၊ တပို႔တြဲလဆန္​း ၅ ရက္​​ေန႔တြင္​ ဘိုး​ေတာ္​မင္​းတရားတည္​ခဲ့သည္​။ဘိုး​ေတာ္​ဘုရားသည္​ အျမင္​့​ေပ ၅၀၀ အထိတည္​ထားရန္​ရည္​႐ြယ္​ခဲ့​ေသာ္​လည္​း ပထမပစၥယံသာၿပီးစီးခဲ့​ေလသည္​။ ပတ္​လည္​ အက်ယ္​​ေပ​ေပါင္​း ၄၅၀၊ ​ေျမျပင္​မွအထက္​ ၁၆၅ ​ေပသာ ျမင္​့သည္​။ မ်က္​ႏွာ​ေလးဘက္​တြင္​ မုခ္​​ေပါက္​ငယ္​တစ္​ခုစီရွိသည္​။ ဘိုး​ေတာ္​ဘုရားသည္​ ပုထိုး​ေတာ္​ႀကီးအား အၿပီးသတ္​တည္​​ေဆာက္​ႏိုင္​ပါက ကမာၻ​ေပၚတြင္ ဉာဏ္​​ေတာ္​အျမင္​့ ဆံုးႏွင္​့ အႀကီးဆံုးျဖစ္​မည္​့ ပုထိုး​ေတာ္​ႀကီးပင္​ျဖစ္​​ေလသည္​။ ပုထိုး​ေတာ္​ႀကီး​ေပၚမွ ဆင္​းလာၿပီး ​ေမာ​ေမာႏွင္​့ အ​ေၾကာ္​ဆိုင္​မွာ အဖြဲ႕ထိုင္​ကာ ဧရာဝတီျမစ္​ကမ္​း အ​ေရွ႕မုခ္​​ေစာင္​းတန္​းထိပ္​၌တည္​ထားတဲ့ ျခ​ေသၤ့ႀကီး​ေတြအ​ေၾကာင္​း​ ေျပာျဖစ္​ခဲ့သည္​။

• ျခ​ေသၤ့ႀကီး
ထို ​ျခ​ေသၤ့ ႐ုပ္​ႀကီးမ်ားကိုလည္​း ဘိုး​ေတာ္​ဘုရားကတည္​​ေဆာက္​ခဲ့​ေလသည္​။ ျခ​ေသၤ့​ေနာက္​ပိုင္​းမွ ဦး​ေခါင္​းစြန္​းထိ အ​ေတာင္​​ေျခာက္​ဆယ္​ရွိသည္​။ ျမန္​မာျပည္​တြင္​ အႀကီးဆုံးျခ​ေသၤ့႐ုပ္​ျဖစ္​သည္​။ အျမင္​့​ေပ ၉၅ ​ေပရွိၿပီး မ်က္​လံုးအဝန္​း ၉ ​ေပ၊ ​ေျခသည္း လက္​သည္​းတစ္​​ေခ်ာင္​းစီ၏အလ်ားမွာ ၅ ​ေပခြဲရွိသည္​။ မ်က္​လံုးမ်ားကို စက်င္​​ေက်ာက္​ႏွင္​့ျပဳလုပ္​ထားသည္​။ သကၠရာဇ္​၁၂၀၀ ျပည္​့ႏွစ္​ ​ေျမငလ်င္​​ေၾကာင္​့ မင္​းကြန္​းပုထိုး​ေတာ္​ႀကီးႏွင္​့ ျခ​ေသၤ့ႀကီးတို႔ အက္​ကြဲပ်က္​စီးခဲ့ရ​ေလသည္​။

အဲဒီ​ေနာက္​​ေတာ့ ျမသိန္​းတန္​ဘုရားဘက္​ကို ဆက္​လက္​မသြား​ေတာ့ပဲ စက္​​ေလွမမွီမွာစုိးသျဖင္​့ ျပန္​လာခဲ့သည္​။ အျပန္​တြင္​ မင္​းကြန္​းမွ မႏၲ​ေလးသို႔ မိနစ္​သံုးဆယ္​ၾကာျမင္​့​ေလသည္​။ ကြၽန္​​ေတာ္​့အတြက္​​ေတာ့​ ေပ်ာ္​ရႊင္​ဖြယ္​ရာ ဗဟုသုတ ရစရာ ခရီး တစ္​ခုျဖစ္​​ေလသည္​။

​ေလးစားစြာျဖင္​့
​ေနဝန္​းနီ{မႏၲ​ေလး}


သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ
MoeMaKa Old Archives

Similar Posts