တူေမာင္ညိဳ – ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးေရး ၊ လႊတ္ေတာ္၊ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ႏွင့္ ၁၆၈ ခ်က္
(၂၀၁၅ ခုႏွစ္၊ ဇန္နဝါရီ ၁၄ ရက္)
ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးေရး
ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးေျပလည္မႈအတြက္ ေသာ့ခ်က္သည္ “ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးေရး” ျဖစ္သည္ဟု အားလံုးက လက္ခံထားၾကသည္။
ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးေရး မည္သည့္အခါ ေပၚေပါက္လာမည္နည္းဟူေသာ ေမးခြန္းကိုေျဖဆိုရာ၌ ေယဘုယ်အားျဖင့္ ေတြ႔ဆံုေဆြး ေႏြးေရး၏ အာဏာပုိင္ႏွင့္ အတုိက္အခံဆိုသည့္ ဘက္ ႏွစ္ဖက္အနက္ အဓိကဘက္ျဖစ္သည့္ အုပ္စုိးသူအာဏာပုိင္မ်ားဘက္မွ မလိုက္ ေလ်ာသ၍ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးေရးသည္ မည္သုိ႔မွ် ေပၚေပၚလာႏုိင္စရာအေၾကာင္းမရွိေခ်။
သို႔ပါ၍ အုပ္စုိးသူမ်ားသည္ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးေရးကို လံုးဝမလိုလားသေလာ။
မဟုတ္ပါ။ အုပ္စိုးသူမ်ားသည္ သူတုိ႔ရင္ဆိုင္ေနရသည့္ အေျခအေန၏ လိုအပ္ခ်က္အေပၚမူတည္၍ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးေရးကို အသံုးခ်ရန္ လက္ေႏွးေနမည္ေတာ့ မဟုတ္ေခ်။ အုပ္စုိးသူအာဏာပုိင္မ်ား၏ လက္ရွိအုပ္စိုးမႈအေပၚ ျပည္တြင္းျပည္ပမွ ဖိအားေပးမႈမ်ား စံုၿပံဳ သက္ေရာက္လာေသာအခါ (သို႔မဟုတ္) အုပ္စုိးသူအာဏာပုိင္မ်ားက ျပည္တြင္းျပည္ပအား တစံုတရာလွည့္ျဖားရန္ လိုအပ္ခ်က္ရွိ ေသာအခါ (သုိ႔တည္းမဟုတ္) အတုိက္အခံအင္အားစုမ်ားအၾကား ညီညြတ္မႈၿပိဳကြဲသြားေစလိုသည့္အခါမ်ားတြင္ “ဟန္ျပေဆြးေႏြးပြဲ (သုိ႔မဟုတ္) အတုအေယာင္ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား”ကို အာဏာပုိင္မ်ားဘက္မွယာယီထြက္ေပါက္အျဖစ္လည္းေကာင္း၊ လမ္းလႊဲရန္အျဖစ္လည္း ေကာင္း အသံုးခ်ေလ့ရွိသည္။
၁၉၆၂ ခုႏွစ္ စစ္အုပ္စု အာဏာသိမ္းသည္မွ ၂၀၁၅ ဇန္နဝါရီ ၁၂ ရက္အတြင္း ေပၚေပါက္ခဲ့ေသာ [“၄၈ ပြင့္ဆုိင္” အထိ] ေတြ႔ဆံုမႈမ်ားသည္ “ဟန္ျပေတြ႔ဆံုမႈ သုိ႔မဟုတ္ အတုအေယာင္ေတြ႔ဆံုမႈမ်ား” သာျဖစ္သည္။
အုပ္စုိးသူမ်ားသည္ အတုိက္အခံအင္အားစုမ်ား၏ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးရန္ေတာင္းဆုိသည္မ်ားကို ယခင္ကလုိ ေျဗာင္လ်စ္လ်ဴ ရႈျငင္းပယ္သည့္နည္းလမ္းထက္ ယခုအခါ အတိုက္အခံမ်ား၏ ပင္မေတာင္းဆိုခ်က္ ပ်က္ျပားသြားေစရန္ အတိုက္အခံမ်ားအၾကား ရွင္း လင္း၍မဆံုးႏုိင္ေသာ ရႈပ္ေထြးမႈမ်ား တသီတတန္းႀကီးျဖစ္ေပၚေစရန္အတြက္ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးေရးကို တန္ျပန္အဆိုျပဳမႈမ်ားျဖင့္ အသံုးခ် လာေနသည္။
“မီဒီယာကို မီဒီယာနဲ႔တုိက္” သကဲ့သုိ႔ “ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးမႈ ကိုလည္း တန္ျပန္ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးမႈျဖင့္ တုိက္ခုိက္” လာေနသည္။ ဒီခ်ဳပ္ပါတီ၏ “၄ ပြင့္ဆုိင္” ေတာင္းဆိုမႈကို အုပ္စုိးသူအာဏာပုိင္မ်ားဘက္မွ “အမ်ိဳးသားႏုိင္ငံေရးအင္အားစု ငါးဖြဲ႔ေတြ႔ဆံုပြဲ (သို႔မဟုတ္) ၆ ပြင့္၊ ၁၂ ပြင့္၊ ၁၄ ပြင့္ ၊ ၁၈ ပြင့္၊ ၄၈ ပြင့္” စေသာ ဟန္ျပေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးေရးမႈမ်ား/တန္ျပန္အဆုိျပဳမႈမ်ားျဖင့္ ျပန္လွန္တုိက္ခိုက္သည္ သာမက အတိုက္အခံမ်ား၏ ပင္မေတာင္းဆိုခ်က္ေဝဝါးပ်က္စီးသြားေစၿပီး အတိုက္အခံမ်ားအၾကား ရွင္းလင္း၍ မဆံုးႏုိင္ေသာရႈပ္ေထြးမႈ မ်ား တသီတတန္းႀကီးျဖစ္ေပၚေစလာရန္အထိပင္ ပစ္မွတ္ထားျခင္းျဖစ္သည္။
သုိ႔ပါ၍ အုပ္စုိးသူအာဏာပုိင္မ်ားသည္ ၎တုိ႔ရင္ဆုိင္ေနရသည့္ ျပည္တြင္းျပည္ပအေျခအေနမ်ားအေပၚမူတည္၍ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးေရးေတာင္းဆိုမႈကို ေျဗာင္ျငင္းပယ္ႏုိင္သည္။ လုိအပ္မႈရွိလာသည့္အခါမ်ားတြင္ ယာယီထြက္ေပါက္အျဖစ္ အသံုးခ်ႏုိင္သည္၊ ထုိ႔အျပင္ တန္ျပန္အဆုိျပဳမႈမ်ား (အမ်ိဳးသားႏုိင္ငံေရး အင္အားစု ငါးဖြဲ႔ ေတြ႔ဆံုပြဲ (သို႔မဟုတ္) ၆ ပြင့္၊ ၁၂ ပြင့္၊ ၁၄ ပြင့္ ၊ ၁၈ ပြင့္၊ ၄၈ ပြင့္ ) ျဖင့္ထုိးႏွက္ႏုိင္သည္ကိုသတိရွိၾကရပါလိမ့္မည္။ ထုိ႔အျပင္ အျခားပံုစံမ်ိဳးစံုျဖင့္လည္း လုပ္ႀကံဖန္တီးလာႏုိင္ေသးသည္ကို ႀကိဳတင္တြက္ဆ ထားရမည္။
အုပ္စိုးသူမ်ားသည္ “ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ၊လႊတ္ေတာ္” စသျဖင့္ ၎တို႔စိတ္ႀကိဳက္ဖန္တီးထားႏုိင္သကဲ့သုိ႔ပင္ တုိင္းရင္းသား မ်ား အင္မတန္ႏွစ္သက္ လုိလားေတာင္းဆုိေနသည္ “ပင္လံုကဲ့သုိ႔ ညီလာခံ” ကုိပင္ အတုအေယာင္ျပဳလုပ္လာႏုိင္စရာ အလားအလာရွိေန သည္။ အမ်ိဳးသားညီလာခံ(က်ိကၠဆံ/ေညာင္ႏွစ္ပင္) အတုအေယာင္ျပဳလုပ္ခဲ့ဖူးေသာအုပ္စိုးသူမ်ားအတြက္ “ပင္လံုညီလာခံအတု”ဖန္တီး ရန္ အခက္အခဲမရွိႏုိင္၊ “ဖက္ဒရယ္” ကို စကားလံုးအျဖစ္သာအသံုးခ်၍ (UNFC) ထဲမွ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္အင္အားစုမ်ား ကို လွည့္စားခဲ့ၿပီမဟုတ္ပါလား။
ယေန႔အုပ္စုိးသူမ်ား၏လုပ္ရပ္သည္ “ အျဖဴၾကားမွ၊ အျဖဴ႐ွာရ ၊ အနက္ထဲမွ၊ အနက္႐ွာရ၊ ခက္လွပါဘိ” ဟူေသာ ဆရာဒဂုန္ တာရာ၏ မာယာကဗ်ာထဲက စာပုိဒ္ကဲ့သုိ႔ပင္၊ အုပ္စိုးသူမ်ားသည္ ဉာဏ္နီဉာဏ္နက္မ်ိဳးစံုျဖင့္ ပရိယာယ္ေဝဝုစ္မ်ား လွသည္။ သုိ႔အတြက္ ေတာ္လွန္ေရးသတိမျပတ္ရွိၾကရလိမ့္မည္။ သုိ႔မဟုတ္လွ်င္ အုပ္စုိးသူအာဏာပုိင္မ်ား၏ အသံုးေတာ္ခံဘဝသုိ႔ သက္ဆင္းက်ေရာက္သြား ေပလိမ့္မည္။
“လႊတ္ေတာ္၊ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ”
“လႊတ္ေတာ္၊ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ” ဟုဆိုလိုက္လွ်င္ ျပည္တြင္းျပည္ပေလ့လာသူမ်ားအဖို႔ ကမၻာ့တကၠသိုလ္ႀကီးမ်ားမွ ျပဳစု ထုတ္ေဝေသာႏုိင္ငံေရးႏွင့္ဥပေဒေရးရာစာအုပ္ႀကီးမ်ားထဲမွ ပါဝင္ဖြဲ႔စည္းရာလကၡဏာအဂၤါရပ္မ်ား၊ ဖြင့္ဆုိရွင္းလင္းခ်က္မ်ားႏွင့္ လက္ေတြ႔ က်င့္သံုးမႈအပုိင္းတြင္လည္း အဂၤလန္၊ အေမရိကန္ အစရွိေသာ ႏုိင္ငံႀကီးမ်ား၏ လႊတ္ေတာ္မ်ားကို သမရုိးက်အားျဖင့္ ေျပးၿပီး ျမင္ေယာင္ မိၾကေပလိမ့္မည္။
ေရႊျပည္ႀကီး၌ကား ထုိ႔သုိ႔မဟုတ္ေခ်။
“လႊတ္ေတာ္၊ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ” တို႔ကို စကားလံုးအျဖစ္၊သ႑ာန္အျဖစ္သာယူ၍သံုးထား ျခင္းျဖစ္ၿပီးအႏွစ္သာရႏွင့္ လက္ ေတြ႔မွာမူ “ကုိယ့္အရပ္ႏွင့္ကိုယ့္ဇာတ္” ဆုိသည့္စကားကဲ့သို႔ပင္ “ျမန္မာ့ဟန္လႊတ္ေတာ္၊ ျမန္မာ့နည္းဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ” တို႔၏ သီးျခားအသြင္သ႑ာန္ႏွင့္အႏွစ္သာရကို ျမင္ေအာင္ၾကည့္တတ္ဖုိ႔လိုပါလိမ့္မည္။
အုပ္စုိးသူတုိ႔သည္ သိပၸံနည္းက်ဆုိရွယ္လစ္ဝါဒကိုပင္ “ ျမန္မာ့နည္းျမန္မာ့ဟန္ဆုိရွယ္လစ္” ခဲ့ၾကဖူးသည္မဟုတ္ပါေလာ။
ထုိနည္းတူပင္ “ဒီမိုကေရစီဖက္ရွင္” ျဖစ္ေနေသာ ယေန႔ကာလ၌ “လႊတ္ေတာ္၊ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ” တုိ႔ကိုလည္း “စည္းကမ္းျပည့္ဝေသာ ဒီမိုကေရစီ”ဟူ၍ ျမန္မာ့နည္းျမန္မာ့ဟန္ျဖင့္ ျမန္မာမႈျပဳခဲ့ၾကၿပီ။
အႏွစ္သာရႏွင့္လက္ေတြ႔အရေျပာရလွ်င္ “စည္းကမ္းျပည့္ဝေသာဒီမုိကေရစီ” ဆုိသည္မွာ စစ္အုပ္စုအတြက္ဒီမုိကေရစီအျပည့္ အဝရွိေနၿပီး၊ ျပည္သူမ်ားအတြက္ ဖိႏွိခ်ဳပ္ခ်ယ္ေသာ စည္းကမ္းမ်ားအျပည့္အဝတည္ရွိေနျခင္းပင္ျဖစ္သည္။
“အမိန္႔နာခံဒီမုိကေရစီ/ လမ္းညြန္ခံဒီမိုကေရစီ” ဟု ဆိုျပန္လွ်င္လည္း “ဂလိုဘယ္ဒီမုိကေရစီေစ်းကြက္ႀကီး” တြင္ မ်က္ႏွာပန္း မလွႏုိင္သျဖင့္ “စည္းကမ္းျပည့္ဝေသာ” ဟူသည့္ စကားလံုးကိုသံုးထားျခင္းျဖစ္သည္။ အရင္းစစ္လုိက္လွ်င္ ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ စစ္ေရး၊ လူမႈေရး၊ က်န္းမာေရး၊ ပညာေရးနယ္ပယ္စံုတြင္ စစ္အုပ္စု၏ဗိုလ္က်လႊမ္းမိုးခ်ဳပ္ကိုင္ထားမႈကို “စည္းကမ္းျပည့္ဝေသာဒီမုိကေရစီ” စကား လံုးသံုး၍ အေရၿခံဳထားျခင္းသာလွ်င္ျဖစ္သည္။ သုိ႔ပါ၍ လႊတ္ေတာ္၊ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒတုိ႔သည္ စစ္အုပ္စု၏အက်ိဳးစီးပြားကို ထိန္း သိမ္းစရာ၊ ကာကြယ္စရာ၊ ေဖာ္ေဆာင္စရာ၊ တိုးခ်ဲ႕စရာ အလုပ္စားပြဲ၊အဆြယ္အပြားမွ်သာျဖစ္ေလသည္။ ျပည္သူမ်ားအတြက္မွာမူ လိမ္ညာလွည့္စားမႈႏွင့္အၾကမ္းဖက္မႈကို အျပန္ျပန္အလွန္လွန္က်င့္သံုး၍ ဖိႏွိပ္အုပ္စိုးျခင္းျဖစ္သည္။
“လႊတ္ေတာ္” အား ႏုိင္ငံေရးညွိႏႈိင္းေဆြးစရာေနရာဟု ေျပာေနၾကသည္။
ဤေျပာဆုိခ်က္သည္လည္း လိမ္ညာေျပာဆိုမႈသက္သက္သာျဖစ္သည္။ ေယဘုယ်အားျဖင့္ လႊတ္ေတာ္ဆုိသည္မွာ (၄ ႏွစ္ သုိ႔မဟုတ္ ၅ ႏွစ္ တစ္ႀကိမ္) အႏုိင္ရပါတီ ပုိင္စင္ျမင့္တစ္ခုမွ်သာျဖစ္သည္။ ထိုစင္ျမင့္သို႔တင္လာသမွ်ကို အႏုိင္ရပါတီ ကုိယ္စားလွယ္မ်ား ၏ မ်ားရာမဲျဖင့္သာ ဆံုးျဖတ္အႏုိင္ယူျခင္းျဖစ္သည္။
ယေန႔ ႀကံ့ဖြံ႔လႊတ္ေတာ္တြင္းအခင္းအက်င္းမွာ ႀကံ့ဖြံ႔ပါတီအမတ္မ်ားႏွင့္ကာခ်ဳပ္၏ စစ္သားအမတ္အမ်ားစုက လႊမ္းမိုးခ်ဳပ္ကိုင္ ထားသည္ မဟုတ္ေလာ။
သုိ႔ပါ၍ လႊတ္ေတာ္အဆံုးအျဖတ္ဆုိသည္မွာ ၎တုိ႔၏ အဆံုးအျဖတ္သာျဖစ္သည္။ လႊတ္ေတာ္အဆံုးအျဖတ္ခံယူမည္ဟု ဆုိ သည္မွာ ႀကံ့ဖြံ႔ပါတီအမတ္မ်ား ႏွင့္စစ္သားအမတ္မ်ား၏ အဆံုးအျဖတ္ကိုနာခံမည္ဟု ေျပာျခင္းသာျဖစ္သည္။ သုိ႔ပါ၍ လႊတ္ေတာ္သည္ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးညွိႏႈိင္းရန္ ေနရာလံုးဝ မဟုတ္ေခ်။
လႊတ္ေတာ္သည္ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးညွိႏႈိင္းရန္ ေနရာမဟုတ္၍ ဒီခ်ဳပ္ပါတီက “၄ ပြင့္ဆုိင္” ေတာင္းဆုိေနျခင္းလည္းျဖစ္သည္။
“ ၄ပြင့္ ဆုိင္ေဆြးေႏြးေရး”သည္ လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ႏွင့္လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္အခ်ိဳ႕ပါေနေသာ္လည္း လႊတ္ေတာ္ေဆြးေႏြးပြဲမဟုတ္၊ လႊတ္ေတာ္အတြင္းက်င္းပမည္လည္းမဟုတ္။ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္က “ ၆ ပြင့္ဆုိင္” အဆိုတင္သည္မွာပင္ လႊတ္ေတာ္တြင္းေဆြး ေႏြးရန္ မဟုတ္၊ လႊတ္ေတာ္ျပင္ပေဆြးေႏြးေရးသာျဖစ္သည္။
“လႊတ္ေတာ္က ႁခြင္းခ်က္မရွိ အတည္ျပဳေပးရမည္”
အကယ္၍လႊတ္ေတာ္ျပင္ပေဆြးေႏြးေရးပြဲျဖစ္ေပၚလာၿပီးေနာက္ ရရွိလာသည့္ေဆြးေႏြးပြဲရလဒ္ကို လႊတ္ေတာ္က ႁခြင္းခ်က္မရွိ လက္ခံအတည္ျပဳရမည္။ ယင္းသုိ႔မဟုတ္ဘဲ လႊတ္ေတာ္ျပင္ပေဆြးေႏြးပြဲရလဒ္ကို လႊတ္ေတာ္သုိ႔တင္ၿပီး လႊတ္ေတာ္၏အဆံုးအျဖတ္ကို ထပ္မံခံယူရဦးမည္ဆိုလွ်င္ဘာမွ်အဓိပၸာယ္ရွိမည္မဟုတ္၊ အျပင္မွာမည္သုိ႔ေဆြးေႏြး၍မည္သည့္ရလဒ္ကိုရရွိထားသည္ျဖစ္ေစ၊ လႊတ္ေတာ္ က အတည္မျပဳေပးလွ်င္ ဘာမွ်ျဖစ္လာမည္မဟုတ္ေခ်။ ယခုလည္း တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အင္အားစုမ်ားႏွင့္ ေဆြးေႏြးပြဲကို ယင္း ကဲ့သုိ႔ အခ်ိဳးမ်ိဳး ခ်ိဳးေနသည္ကို ျမင္ေတြ႔ေနရသည္။
အုပ္စုိးသူမ်ားသည္ အစပထမတြင္ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အင္အားစုမ်ားအား “လက္နက္ခ်/တပ္ဖ်က္/ပါတီမွတ္ပံုတင္/ ေရြးေကာက္ပြဲဝင္/လႊတ္ေတာ္ထဲမွာေဆြးေႏြး” ဆိုသည့္ လမ္းေၾကာင္းအားလက္ခံခိုင္းသည္။ အဖြဲ႔အစည္းအခ်ိဳ႕လက္ခံၾကၿပီး၊ (BGF) ျဖစ္သြားေသာ္လည္း အမ်ားစုက လက္မခံၾကသည့္အခါ “လႊတ္ေတာ္ျပင္ပ၌ေဆြးေႏြးၿပီး/ေဆြးေႏြးရရွိလာသည့္အခ်က္ကို လႊတ္ေတာ္က ဆံုးျဖတ္အတည္ျပဳ” ဆုိသည့္ လမ္းေၾကာင္းအား “တပ္မေတာ္၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးမူ ၆ ရပ္” ကို အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးစာခ်ဳပ္(NCA) ခ်ဳပ္ဆို သည့္ အဆင့္မွာ လက္ခံေစျခင္းျဖင့္ က်ံဳးသြင္းေနျပန္သည္။
သုိ႔ပါ၍ ဒီခ်ဳပ္ပါတီက ေတာင္းဆုိေနသည့္ “၄ ပြင့္ဆုိင္ေဆြးေႏြးပြဲ” ျဖစ္ေစ၊တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္အင္အားစုမ်ားႏွင့္ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲပင္ျဖစ္ေစ လႊတ္ေတာ္ျပင္ပတြင္ေဆြးေႏြးညွိႏိႈင္း၍ရရွိလာသည့္ ရလဒ္ကို လႊတ္ေတာ္ကႁခြင္းခ်က္မရွိအတည္ျပဳေပးရ မည္။
အထက္ပါအခ်က္ႏွင့္ပတ္သက္၍ ဒီခ်ဳပ္ပါတီေတာင္းဆုိေနသည့္ “၄ ပြင့္ဆုိင္ေဆြးေႏြးေရးကို ” ပမာျပဳေျပာရလွ်င္ ေဆြးေႏြးပြဲ ရလဒ္ကို လႊတ္ေတာ္အတြင္း ႁခြင္းခ်က္မရွိအတည္ျပဳပါမည္ဆုိသည့္ ကတိကဝတ္ကို ၄ ပြင့္ဆုိင္တြင္ပါဝင္ေဆြးေႏြးသည့္ “သမၼတ၊ လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒မ်ားႏွင့္ ကာခ်ဳပ္” တုိ႔က ေလးနက္တည္ၾကည္စြာေပးရလိမ့္မည္။ ထိုကတိကဝတ္မရွိဘဲ ေဆြးေႏြးေနလွ်င္ ဘာမွ်အက်ိဳး သက္ေရာက္မႈရွိမည္မဟုတ္ပါ။
ဒီခ်ဳပ္ပါတီက “ ၄ပြင့္ဆုိင္ေဆြးေႏြးေရး”ကို “၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒ” ျပင္ဆင္ေရးကိစၥမ်ားလႊတ္ေတာ္တြင္း အၿပီးသတ္ဆံုးျဖတ္ ခ်က္မခ်မွတ္မီ ျဖစ္ေစခ်င္ေနသည္။ ျဖစ္ႏုိင္မည္ေလာ။
၁၆၈ ခ်က္
ဤ ၁၆၈ ခ်က္ဆုိသည္မွာဒီခ်ဳပ္ပါတီက ညွိႏႈိင္းျပင္ဆင္ေစလိုသည့္ “၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ အေပၚေလ့လာေရးသံုးသပ္ အႀကံျပဳခ်က္စာတမ္း ” တြင္ပါရွိေသာ အခ်က္အလက္မ်ားျဖစ္ပါသည္။
ထိုအခ်က္မ်ားကို လက္ရွိလႊတ္ေတာ္တြင္း၌ ျပဳလုပ္ေနသည့္ ျပင္ဆင္ေရးဆုိင္ရာကိစၥမ်ား အၿပီးသတ္ဆံုးျဖတ္ခ်က္မခ်မွတ္မီ ဒီခ်ဳပ္ပါတီက ညွိႏိႈင္းလုိသည္။ ဤကိစၥမ်ား ညွိႏိႈင္းရန္ သမၼတ၊ ကာခ်ဳပ္၊ လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒၊ ဒီခ်ဳပ္ဥကၠ႒တုိ႔ ပါဝင္ေသာ “၄ ပြင့္ဆိုင္ေတြ႔ ဆံုေဆြးေႏြးေရး” အဆုိျပဳေနျခင္းျဖစ္သည္။
တကယ္ေတာ့ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရးသည္ “ဥပေဒ” ျပႆနာမဟုတ္၊ “ႏုိင္ငံေရး” ျပႆနာျဖစ္သည္။
ထိုႏုိင္ငံေရးျပႆနာ၏ အဓိကအႏွစ္သာရမွာ “လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ အစိုးရအဖြဲ႔ဝင္မ်ားကို ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားတြင္ သက္ဆုိင္ရာမဲဆႏၵနယ္မ်ားမွ ျပည္သူလူထု၏ မဲဆႏၵျဖင့္ေရြးေကာက္သူသာျဖစ္ရမည္” ဆိုသည့္အခ်က္ပင္ျဖစ္သည္။
ဤအခ်က္သည္ ဒီမုိကေရစီ၏စံခ်ိန္၊ စံႏႈန္းျဖစ္သည္ဟု ဒီခ်ဳပ္ပါတီက ဆိုသည္။ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒတြင္ျပ႒ာန္းထားသည့္ “ႏုိင္ငံေတာ္၏ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာသည္ႏုိင္ငံသားမ်ားထံမွဆင္းသက္သည္” ဆုိေသာသေဘာတရားႏွင့္ ေရွ႕ေနာက္ညီညြတ္ရန္ လိုအပ္ သည္။
၂၀၀၈အေျခခံဥပေဒ၌ ထိုအခ်က္ကို ပုဒ္မ ၄ ၌ သ႑ာန္အရ ဟန္ျပအျဖစ္သာျပ႒ာန္းထားၿပီး၊ ပုဒ္မ ၁၄ ၊ ပုဒ္မ ၁၇ (ခ)၊ ပုဒ္မ ၁၀၉ (ခ) ၊ ပုဒ္မ ၁၄၁ (ခ) ၊ ပုဒ္မ ၂၃၂ ပုဒ္ခြဲ (ခ) ပုဒ္ခြဲငယ္ (၂) (၃) တုိ႔တြင္ျပ႒ာန္းထားခ်က္မ်ားသည္ “ႏုိင္ငံေတာ္၏ အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာသည္ႏုိင္ငံသားမ်ားထံမွ ဆင္းသက္သည္” ဆုိေသာသေဘာတရားႏွင့္ေရွ႕ေနာက္ညီညြတ္ျခင္းလည္းမရွိသကဲ့သုိ႔ “လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ အစိုးရအဖြဲ႔ဝင္မ်ားကို ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားတြင္ သက္ဆုိင္ရာမဲဆႏၵနယ္မ်ားမွ ျပည္သူလူထုဆႏၵမဲျဖင့္ ေရြးခ်ယ္သူ မ်ားသာျဖစ္ရမည္” ဟူေသာ ဒီမိုကေရစီအေျခခံစံႏႈန္းကိုလည္း တိတိလင္းလင္းခ်ိဳးေဖာက္ထားပါသည္။
ဥပေဒျပဳလႊတ္ေတာ္ကို ေရြးေကာက္ပြဲတြင္သက္ဆုိင္ရာမဲဆႏၵနယ္မ်ားမွ ျပည္သူလူထု၏ဆႏၵမဲျဖင့္ ေရြးခ်ယ္ထားသူမ်ားျဖင့္ သာဖြဲ႔စည္းရမည္။ ဥပေဒျပဳ လႊတ္ေတာ္သည္ ႏုိင္ငံ၏အျမင့္ဆံုးအာဏာအေဆာက္အအံုလည္းျဖစ္ရမည္။ ႏုိင္ငံ့အေရးအရာတုိင္းကို စီမံခန္႔ခြဲႏုိင္ရမည္။ အဆံုးအျဖတ္ျပဳႏုိင္ရမည္ျဖစ္သည္။
၂၀၀၈ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒပါျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းထားသည့္လႊတ္ေတာ္သည္ ထုိအခြင့္အေရးမ်ိဳးခ်ိဳ႕တဲ့ေနသည့္ မရွိသည့္လႊတ္ေတာ္ျဖစ္သည္။ သာဓကအားျဖင့္ ပုဒ္မ ၂၀ (ခ) ႏွင့္ (င) (စ) ကို ေထာက္ျပလိုသည္။ [ဒီခ်ဳပ္ပါတီ၏ “၁၆၈ ခ်က္” တြင္ ပုဒ္မ၂၀၏ ပုဒ္မခြဲမ်ားျဖစ္ေသာ (ခ)၊(င)၊ (စ)တုိ႔မပါရွိဘဲ၊ (ဂ)တစ္ခုသာပါရွိသည္ ]
ပုဒ္မ ၂၀ (ခ) ၌ ျပ႒ာန္းထားသည္မွာ စစ္တပ္သည္ “တပ္ပုိင္းဆုိင္ရာကိစၥအားလံုးကို လြတ္လပ္စြာစီမံခန္႔ ခြဲစီရင္ေဆာင္ ရြက္ပုိင္ခြင့္ရွိသည္” ဟူေသာအခ်က္မွာ အျမင့္ဆံုးျဖစ္သည့္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္သည္တပ္ပုိင္းဆုိင္ရာကိစၥမွန္သမွ် လံုးဝ ဝင္ေရာက္ စြက္ဖက္ခြင့္မရွိျခင္းပင္ျဖစ္သည္။
တကယ္တန္း ဒီမုိကေရစီနည္းက်ျဖစ္ရမည္မွာ စစ္တပ္ဆုိင္ရာကိစၥအားလံုး (ၾကည္း၊ေရ၊ေလတပ္ဖြဲ႔ေရးရာအားလံုး)၏ အဆံုးအျဖတ္သည္ အျမင့္ဆံုးျဖစ္သည့္ လႊတ္ေတာ္၌သာရွိရမည္။ ယခုေတာ့ (ၾကည္း/ေရ/ေလ) စစ္တပ္သည္ မည္သူမွ်အထိမခံေသာ စစ္အုပ္စု၏ထာဝစဥ္ အပုိင္စားနယ္ေျမျဖစ္ေနသည္။ ထုိသုိ႔ျဖစ္ေနခဲ့သည္မွာ (၁၉၆၂ – ၂၀၁၅) ရာစုႏွစ္ဝက္ပင္ေက်ာ္ခဲ့ၿပီ။ စစ္အုပ္စုႏွင့္ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ သည္ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးကို ပံုပ်က္ပန္းပ်က္ျဖစ္ေအာင္ အျမစ္တြယ္လိႈက္စားေနခဲ့ေသာကင္ဆာေရာဂါဆုိးလည္းျဖစ္သည္။
ပုဒ္မ ၂၀ (င) ၌ ျပ႒ာန္းထားသည္မွာ “ျပည္ေထာင္စုမၿပိဳကြဲေရး၊တုိင္းရင္းသားစည္းလံုးညီညြတ္မႈ မၿပိဳကြဲေရးႏွင့္အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာ တည္တံ့ခုိင္ၿမဲေရးတုိ႔ကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ရန္ တပ္မေတာ္တြင္အဓိကတာဝန္ရွိသည္” ဟူ၍ ျဖစ္သျဖင့္ တကယ့္အာဏာ သည္ စစ္တပ္တြင္သာရွိသည္ဟူေသာအခ်က္မွာ မည္သည့္မွတ္ခ်က္မွ်ျပဳစရာမလိုေအာင္ရွင္းလင္းေနပါသည္။
“စစ္တပ္ ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္းပါေနတာက ေျပာေၾကးဆိုရင္ အာဏာျပန္မသိမ္းႏိုင္ေအာင္၊ အာဏာျပန္မသိမ္းျဖစ္ေအာင္ လႊတ္ေတာ္ ထဲမွာ ဝင္ၿပီးထိန္းေပးမယ္ဆိုတဲ့ သေဘာနဲ႔ ကြ်န္ေတာ္တို႔ပါခဲ့တာပါ” ဟုဆုိေသာ ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ဥကၠ႒ ဦးတင္ေအး ေျပာသည့္ အခ်က္မွာ “ခဏခဏ အာဏာမသိမ္းရေအာင္ စစ္တပ္က ထာဝစဥ္အာဏာသိမ္းထားျခင္းျဖစ္သည္”ဟု ဆိုလုိျခင္းျဖစ္သည္။
ထိုျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားထိုသုိ႔ေျပာဆိုေနၾကသည္မ်ားႏွင့္ ၂၀၀၈အေျခခံဥပေဒ၊ ပုဒ္မ ၆ (စ) ကို ေပါင္းစပ္ၾကည့္လုိက္လွ်င္ ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒ၏ အႏွစ္သာရေသာ စစ္အုပ္စု၏ အက်ိဳးစီးပြားကို ကာကြယ္ထိန္းသိမ္းရန္ႏွင့္တိုးခ်ဲ႕ရန္သာျဖစ္သည္ဟူေသာအခ်က္သည္ ေမွာက္ထားသည့္ခြက္ကို လွန္ျပ ဘိသကဲ့သုိ႔ ရွင္းလင္းလွပါသည္။
အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရးသမားမ်ား ေရွ႕ရႈၾကရမည့္ ျပင္ဆင္ေရးသည္ ထုိအႏွစ္သာရကို ျပင္ဆင္ေရးျဖစ္ရပါမည္။ ယင္း အခ်က္မ်ားကို ျပင္ဆင္ႏိုင္ျခင္းမျပဳႏုိင္ေသာ ျပင္ဆင္ေရးသည္ အေပၚယံျပင္ဆင္ေရး၊ စစ္အုပ္စုအလိုက်ျပင္ဆင္ေရး၊ အတုအေယာင္ ျပင္ ဆင္ေရးသာျဖစ္လိမ့္မည္။
ဒီခ်ဳပ္ပါတီလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားကလည္း ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရးဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ား မခ်မွတ္မီ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးေရး(၄ ပြင့္ဆုိင္ သုိ႔မဟုတ္ ၆ ပြင့္ဆုိင္) ေပၚေပါက္လာေစရန္ အုပ္စိုးသူမ်ားထံအႀကိမ္ႀကိမ္ ေတာင္းဆုိ၊ ပန္ၾကား၊ တိုက္တြန္း၊ ေဖ်ာင္းဖ်၊ နားခ်ေနၾကသည္။
အကယ္၍ ဒီခ်ဳပ္ပါတီ၏ လိုလားေသာ တင္ျပေတာင္းဆိုမႈမ်ား၊ ျပင္ဆင္ေရးအဆိုျပဳမႈမ်ားကို ထံုးစံအတုိင္းလ်စ္လ်ဴရႈၿပီး လက္ရွိ အုပ္စိုးသူမ်ားက ၎တို႔စိတ္ႀကိဳက္ ျပင္ဆင္ေရးကိစၥမ်ား ခ်မွတ္လုပ္ေဆာင္လာခဲ့ၿပီဆုိပါက ဒီခ်ဳပ္ပါတီအပါအဝင္ အတုိက္အခံအင္အားစု မ်ားသည္ မည္သုိ႔ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ၾကမည္နည္း။
၂၀၁၅ သည္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းရာျပည့္အထိမ္းအမွတ္ႏွစ္ျဖစ္သကဲ့သို႔ အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရး၊ ေရြးေကာက္ပြဲ စသည့္ ႏုိင္ငံေရးကိစၥရပ္မ်ား၊ အျခားႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရးျဖစ္ႏုိင္ဖြယ္ရာမ်ားလည္း စုဆံုေနသည့္ႏွစ္ျဖစ္ပါသည္။
သုိ႔ပါ၍ “ တတိယအေရးေတာ္ပံု” ႏွင့္ “သပိတ္စံု-အကုန္ရ” ဟူသည့္ အေၾကာင္းအခ်င္းအရာမ်ား၏ ျဖစ္ႏုိင္ဖြယ္ရာ အလား အလာမ်ားကို ကြယ္လြန္သူဆရာဦးဝင္းတင္သည္ ၂၀၁၅ခုႏွစ္ အတြက္ႀကိဳတင္ေျမာ္ျမင္ခဲ့ေလသေလာဟူ၍ယူဆေတြးေတာေနမိပါသည္။
ညြန္း
Photo Credit – Kyaw Swar Myint, Facebook
- ၂၀၀၈ ခုႏွစ္၊ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ
- အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္၏ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ အေပၚေလ့လာေရးသံုးသပ္ အႀကံျပဳခ်က္စာတမ္း
- ဒဂုန္တာရာ၏ မာယာကဗ်ာ
သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ
