ျမန္မာႏုုိင္ငံ၏ ျပည္ေထာင္စုုလႊတ္ေတာ္ကုုိ အနီးၾကည့္ အေ၀းၾကည့္
ေအာင္ဒင္
မတ္လ ၁၉၊ ၂၀၁၄
(ျပည္သူ႕ေခတ္ဂ်ာနယ္၊ အတြဲ ၄၊ အမွတ္ ၁၈၈၊ မတ္လ ၁၃ ရက္၊ ၂၀၁၄၊ စာမ်က္ႏွာ ၁၈)
အပိုင္း (၅၇) လႊတ္ေတာ္ႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ရာထူးမ်ား ခန္႕အပ္တာဝန္ေပးျခင္း
# လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈ ပေပ်ာက္ေရးေကာ္မရွင္ဖြဲ႕စည္းျခင္း
ေဖေဖာ္ဝါရီလ (၂၀) ရက္ေန႕မွာ သမၼတဦးသိန္းစိန္က ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ကို သဝဏ္လႊာေပးပို႕ပါတယ္၊ အဲဒီ သဝဏ္လႊာမွာ အဂတိလိုက္စားမႈတိုက္ဖ်က္ေရးဥပေဒအရ ဖြဲ႕စည္းမည့္ “လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈ ပေပ်ာက္ေရးေကာ္မရွင္” မွာ တာဝန္ေပးဖို႕ သမၼတ၊ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒၊ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒တို႕က ငါးဦးစီ ေရြးခ်ယ္အဆိုျပဳတဲ့ ပုဂိၢဳလ္ (၁၅) ဦးရဲ့ အမည္စာရင္းကို ေဖာ္ျပထားျပီး ယင္းပုဂိၢဳလ္မ်ားကို ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္က အတည္ျပဳေပးဖို႕ သမၼတက ပန္ၾကားထားပါတယ္၊ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္နာယက ဦးေရႊမန္းက အဆိုျပဳခံရသူ ပုဂိၢဳလ္ (၁၅) ဦးနဲ႕ပါတ္သက္ျပီး အရည္အခ်င္းမျပည့္မီဘူးဆိုျပီး ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားက ကန္႕ကြက္စရာအေၾကာင္းရွိလ်င္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ (၂၄) ရက္ေန႕ ေနာက္ဆုံးထားျပီး အမည္စာရင္းေပးပို႕ႏိုင္ေၾကာင္း ေၾကညာပါတယ္၊ ဒါေပမည့္ ကန္႕ကြက္မည့္သူ တစ္ေယာက္မွ မရွိခဲ့ပါ၊ ဒါေၾကာင့္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ (၂၅) ရက္ေန႕မွာ က်င္းပတဲ့ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္အစည္းအေဝးကေန ဥကၠ႒ ဦးျမဝင္း (ဗိုလ္ခ်ဳပ္၊ အျငိမ္းစား)၊ အတြင္းေရးမႉး ဦးတင္ဦး (သံအမတ္ၾကီး၊ အျငိမ္းစား) အပါအဝင္ ေကာ္မရွင္အဖြဲ႕ဝင္ (၁၅) ဦးကို ကန္႕ကြက္သူမရွိ အတည္ျပဳေပးခဲ့ပါတယ္၊ သမၼတ အဆိုျပဳတဲ့ေန႕ကေန ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္က အတည္ျပဳတဲ့ေန႕အထိ အစအဆုံး (၅) ရက္ပဲ ၾကာျမင့္ပါတယ္၊ အင္မတန္ လြယ္ကူျမန္ဆန္တဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္ပါ၊
၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒအရ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတဟာ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ရာထူးမ်ားမွာ ခန္႕အပ္ဖို႕ သင့္ေတာ္တဲ့ပုဂိၢဳလ္မ်ားကို ေရြးခ်ယ္အဆိုျပဳျပီး ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ရဲ့ သေဘာတူညီခ်က္နဲ႕ ခန္႕အပ္တာဝန္ေပးႏိုင္ပါတယ္၊ သတ္မွတ္ထားတဲ့အရည္အခ်င္းနဲ႕ မျပည့္စံုေၾကာင္း အထင္အရွားမျပႏိုင္ပါက ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ဟာ သမၼတက အမည္စာရင္းတင္သြင္းသည့္ ပုဂိၢဳလ္မ်ားအား ျငင္းပယ္ကန္႕ကြက္ခြင့္မရွိပါ၊ ဒါေၾကာင့္မို႕ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတက အမည္စာရင္းတင္သြင္းတဲ့ ပုဂိၢဳလ္မ်ားဟာ ရာထူးနဲ႕ ထိုက္တန္တဲ့ အရည္အခ်င္းရွိ၊ မရွိ၊၊ ေလးစားထိုက္တဲ့ အက်င္စာရိတၱရွိ၊ မရွိ၊ လူထုက လက္ခံျခင္းရွိ၊ မရွိ၊ သက္ဆိုင္ရာအဖြဲ႕အစည္းကို ေအာင္ျမင္ေအာင္ဦးေဆာင္ႏိုင္စြမ္းရွိ၊ မရွိ၊ စသည္ျဖင့္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္က ေစ့ေစ့စပ္စပ္ စံုစမ္းစစ္ေဆးခြင့္မရွိပဲ၊ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈမျပဳပဲ၊ လြယ္လြယ္ကူကူပဲ အတည္ျပဳလိုက္ၾကပါတယ္၊ ဒါဟာျဖင့္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္နဲ႕ သမၼတအၾကားမွာ အျပန္အလွန္ထိန္းေက်ာင္းမႈ (Check and Balance) အားနည္းလွတာကိုို အထင္အရွားသက္ေသျပတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္၊
#မွားယြင္းေနေသာ လုပ္ငန္းစဥ္
ဒီလုပ္ငန္းစဥ္မွာ အဓိကအားနည္းခ်က္ႏွစ္ခုအနက္ ပထမတစ္ခုက ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္က သမၼတက အဆိုျပဳသူေတြကို ေသေသခ်ာခ်ာ အခ်ိန္ယူျပီး ေလ့လာသုံးသပ္စစ္ေဆးခြင့္မရွိတာ၊ ဒါမွမဟုတ္ အေသအခ်ာစံုစမ္းစစ္ေဆးမႈ မျပဳတာပဲျဖစ္ပါတယ္၊ ဒုတိယ အားနည္းခ်က္က ပြင့္လင္းျမင္သာမႈမရွိတာနဲ႕ ျပည္သူလူထုက သေဘာထားေပးခြင့္မရွိတာပါ၊
သမၼတက လာဘ္ေလးလာဘ္ယူမႈပေပ်ာက္ေရးေကာ္မရွင္မွာ ခန္႕အပ္ဖို႕ အဆိုျပဳတဲ့ ပုဂိၢဳလ္ (၁၅) ဦးရဲ့ အမည္စာရင္းကို ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ကို တင္သြင္းေတာ့ အမည္နဲ႕ ကိုယ္ေရးရာဇဝင္ အက်ဥ္းခ်ဳပ္ကိုသာ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားထံေပးပို႕တယ္လို႕ ဆိုပါတယ္၊ ဒါေတာင္မွ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ (၆၀၀) ေက်ာ္အားလုံးကို ေပးပို႕တာမဟုတ္ပဲ ႏိုင္ငံေရးပါတီ (၁၀) ခုက ကိုယ္စားလွယ္ (၁၀) ဦးကိုသာ အမည္စာရင္းနဲ႕ ကိုယ္ေရးရာဇဝင္အက်ဥ္းခ်ဳပ္ပါတဲ့ ဖိုင္ (၁၀) ခုကို ခြဲေဝေပးတာလို႕ သိရပါတယ္၊ တစ္ခါ ကိုယ္ေရးရာဇဝင္အက်ဥ္းမွာလည္း လူတစ္ေယာက္ရဲ့ သမိုင္းကို သိႏိုင္မည့္ အေသးစိတ္အခ်က္အလက္ေတြ မပါဝင္ဘူးလို႕ သိရပါတယ္၊ ဒါေၾကာင့္မို႕ သမၼတတင္သြင္းတဲ့ စာမ်က္ႏွာ တစ္မ်က္ႏွာမျပည့္တဲ့ ကိုယ္ေရးရာဇဝင္အက်ဥ္းခ်ဳပ္ကိုသာ ေလ့လာခြင့္ရတဲ့ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားဟာ အဆိုျပဳခံရသူဟာ ခန္႕အပ္မည့္ ရာထူးတာဝန္နဲ႕ သင့္ေတာ္ျခင္းရွိမရွိကို ဘယ္လိုမွ မသိႏိုင္ပါ၊
သမၼတက ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ရာထူးမ်ားမွာ ခန္႕အပ္ဖို႕ သူအဆိုျပဳသူမ်ားနဲ႕ ပါတ္သက္တဲ့ အေသးစိတ္အခ်က္အလက္မ်ားကို ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ကို မေပးပို႕တဲ့အျပင္ ျပည္သူလူထုသိေအာင္လည္း သတင္းစာ၊ သမၼတရုံး ဝက္ဆိုက္မ်ားကေန ထုတ္ျပန္ေၾကညာျခင္း လုံးဝမရွိပါ၊ ဒါေၾကာင့္မို႕ ျပည္သူလူထုကလည္း သူတို႕ဘဝကို တနည္းတဖံုဝင္ေရာက္ပါတ္သက္မည့္ ၊ ဩဇာေပးမည့္ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္အရာရွိၾကီးမ်ားခန္႕ျခင္းကို ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္ခြင့္၊ ကန္႕ကြက္ခြင့္မရွိၾကပါ၊ သမၼတက အဆိုျပဳသူမ်ားနဲ႕ ပါတ္သက္ျပီး ျပည္သူလူထုကို သေဘာထားေပးၾကဖို႕ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္က ဖိတ္ေခၚတာလည္း မရွိပါ၊ ဒါဟာျဖင့္ ျပည္သူလူထုကို ကိုယ္စားျပဳတယ္ဆိုတဲ့ အစိုးရနဲ႕ လႊတ္ေတာ္က ျပည္သူလူထုအေပၚ တာဝန္မေက်ၾကတာျဖစ္ပါတယ္၊
သမၼတက အဆိုျပဳတယ္ဆိုတဲ့ ပုဂိၢဳလ္မ်ားရဲ့ အမည္စာရင္းကို မီဒီယာမ်ားရဲ့ ေက်းဇူးေၾကာင့္သာ ျပည္သူေတြသိၾကရပါတယ္၊ ဒါေပမည့္ ဒီပုဂိၢဳလ္ေတြဟာ ဘာ့ေၾကာင့္ ဒီ “လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈပေပ်ာက္ေရးေကာ္မရွင္” ကို ဦးေဆာင္ဖို႕ သင့္ေတာ္ရသလဲဆိုတာ ဘယ္သူမွ မသိၾကပါ၊ ဥကၠ႒ ဦးျမဝင္း (အျငိမ္းစား ဗိုလ္ခ်ဳပ္) နဲ႕ ပါတ္သက္ျပီး ၾကံ့ခိုင္ေရးပါတီက အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးလွေဆြက “အေျမာက္တပ္က ကိုျမဝင္းကေတာ့ တိက်တဲ့ သူပါ၊ သူ႕ဆီကို စာရင္းစစ္ေတြသြားျပီး စစ္ရင္ စစ္တဲ့ေကာင္ ထမင္းေတာင္မေကြၽးဘူး၊ ထမင္းခ်ိဳင္႕နဲ႕သြားရတာ၊ အဲဒီလို နံမည္ၾကီးတဲ့လူပါ၊ ကိုျမဝင္း ေသခ်ာလုပ္လိမ့္မယ္လို႕ က်ေနာ္ထင္တယ္” လို႕ေျပာျပီး ေထာက္ခံတယ္လို႕ ဧရာဝတီသတင္း႒ာနက ေရးသားတာ ဖတ္လိုက္ရပါတယ္၊ ဒါေပမည့္ ဦးလွေဆြကိုယ္တိုင္က အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္နဲ႕ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕မ်ားကို ေစာ္ကားရာေရာက္တဲ့ စကားေတြကို လက္လြတ္စပယ္ေျပာေနသူျဖစ္လို႕ သူ႕စကားကို ယံုၾကည္ဖို႕ ခက္ပါလိမ့္မယ္၊
မိုးေဇျငိမ္း ဆိုသူရဲ့ Face Book စာမ်က္ႏွာမွာေတာ့ အေျမာက္တပ္ညႊန္ၾကားေရးမႉးအျဖစ္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့တဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ျမဝင္းဟာ လက္ေအာက္ငယ္သား တပ္မႉးမ်ားဆီက အလြန္အကြၽံလာဘ္စားခဲ့သူျဖစ္တယ္၊ အာဏာအလြဲသုံးစားလုပ္ခဲ့သူ ျဖစ္တယ္လို႕ ေရးထားတာ ဖတ္ရပါတယ္၊ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္က ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီး သူရေရႊမန္းနဲ႕အတူ ေျမာက္ကိုရီးယားကို လွ်ိဳ႕ဝွက္သြားေရာက္ခဲ့တဲ့ ျမန္မာစစ္ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕မွာ ပါဝင္ခဲ့တယ္လို႕လည္း ဧရာဝတီသတင္း႒ာနက ေဖာ္ျပပါတယ္၊ ဒါေတြ အမွန္ဟုတ္ခ်င္မွ ဟုတ္ပါလိမ့္မယ္၊ ဒါေပမည့္ စစ္ေဆးၾကည့္ရမည့္ ကိစၥပါ၊
လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈပေပ်ာက္ေရးေကာ္မရွင္မွာ အင္မတန္ လာဘ္စားခဲ့တဲ့ အျငိမ္းစားအစိုးရနဲ႕ တပ္မေတာ္အရာရွိမ်ားကို ခန္႕အပ္မိတာဆိုရင္ ဆရာဦးဝင္းတင္ေျပာသလို “ျပည့္တန္ဆာပေပ်ာက္ေရးေကာ္မရွင္မွာ ျပည့္တန္ဆာေခါင္းကို ဥကၠ႒ခန္႕သလို” ျဖစ္ေနပါလိမ့္မယ္၊ ဒါေပမည့္ ေနာက္က်ခဲ့ပါျပီ၊ သမၼတရဲ့ မပြင့္လင္းမျမင္သာမႈနဲ႕ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ရဲ့ အားနည္းမႈ၊ တာဝန္မေက်မႈေၾကာင့္ ျပည္သူလူထု က သူတို႕ရဲ့ စိတ္ပူပန္မႈကို ေဖာ္ထုတ္ခြင့္မရပဲ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ရာထူးၾကီးမ်ားမွာ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္က အေသအခ်ာမစစ္ေဆးပဲ အလြယ္တကူအတည္ျပဳေပးခဲ့တဲ့ ပုဂိၢဳလ္ေတြ အာဏာရေနၾကပါျပီ၊
#အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွ အဆိုျပဳျခင္းႏွင့္ အတည္ျပဳျခင္း
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ အခန္း (၂)၊ ပုဒ္မ (၂) မွာ အစိုးရ႒ာနေတြကို ဦးေဆာင္မည့္ အရာရွိမ်ားကို သမၼတက ဆီးနိတ္ အထက္လႊတ္ေတာ္ရဲ့ အၾကံေပးမႈ၊ သေဘာတူညီမႈနဲ႕ ခန္႕အပ္ရမယ္လို႕ ျပ႒န္းထားပါတယ္၊ ဒါေၾကာင့္မို႕ သမၼတ အစိုးရရာထူးမ်ားအတြက္ သင့္ေတာ္သူမ်ားကို ေရြးခ်ယ္ျပီး အထက္လႊတ္ေတာ္ကို အမည္စာရင္းတင္သြင္း (Nominate) ရပါတယ္၊ အထက္လႊတ္ေတာ္က မဲခြဲဆုံးျဖတ္ျပီး အတည္ျပဳ (Confirm) မွ ရာထူးစတင္လက္ခံရပါတယ္၊ အထက္လႊတ္ေတာ္က သေဘာတူမွ ခန္႕အပ္ႏိုင္တဲ့/ရာထူးတဆင့္တိုးျမႇင့္ႏိုင္တဲ့ စစ္ဘက္ဆိုင္ရာ ရာထူးေပါင္း ေျခာက္ေသာင္းေက်ာ္ရွိပါတယ္၊ အရပ္ဘက္မွာဆိုရင္ လက္ေထာက္ဝန္ၾကီးအဆင့္နဲ႕ အထက္၊ ေကာ္မရွင္ေပါင္းစံုက အဖြဲ႕ဝင္ေတြ၊ ျပည္ေထာင္စုတရားသူၾကီးေတြ၊ သံအမတ္ေတြ စတဲ့ ရာထူးေပါင္း (၂၀၀၀) ေက်ာ္ရွိပါတယ္၊ ျပီးေတာ့ အထက္လႊတ္ေတာ္ရဲ့ အတည္ျပဳေရးလုပ္ငန္းစဥ္ (Confirmation Procedure) ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ေလာက္ မလြယ္ကူ၊ မျမန္ဆန္လွပါ၊ ရာထူးအမ်ားစုကို အထက္လႊတ္ေတာ္က ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္အတည္ျပဳေပးေပမည့္ ရာသက္ပန္တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခြင့္ရွိတဲ့ ျပည္ေထာင္စုတရားသူၾကီးေတြ၊ ဝန္ၾကီး႒ာနေတြက ဝန္ၾကီးအဆင့္အပါအဝင္ အဆင့္ျမင့္အရာရွိေတြနဲ႕ ပါတ္သက္ရင္ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈေတြ၊ အမ်ားျပည္သူတက္ေရာက္ခြင့္ရွိတဲ့ ၾကားနာပြဲေတြ လုပ္ျပီးမွ ဆုံးျဖတ္ပါတယ္၊
ပထမအဆင့္မွာ သမၼတကိုယ္တိုင္က ရာထူးတစ္ခုအတြက္ သင့္ေတာ္သူ ေရြးခ်ယ္တဲ့ ေနရာမွာ အင္မတန္ဂ႐ုစိုက္ရပါတယ္၊ သမၼတရဲ့ တာဝန္ေပးခ်က္နဲ႕ ျပည္ေထာင္စုေထာက္လွမ္းေရးဗ်ဴရို (Federal Intelligence Bureau) က စကာတင္စာရင္းမွာ ပါဝင္သူမ်ားရဲ့ ေနာက္ေၾကာင္းရာဇဝင္ကို ေသေသခ်ာခ်ာေထာက္လွမ္းရပါတယ္၊ သမၼတရဲ့ လက္ေထာက္ေတြကလည္း စကာတင္စာရင္းထဲကလူမ်ားရဲ့ ႏိုင္ငံေရးရပ္တည္ခ်က္၊ အေတြ႕အၾကံု၊ အမွားအယြင္းေတြကို စံုစမ္းေလ့လာၾကရပါတယ္၊ ျပီးေတာ့မွပဲ အခ်က္အလက္အားလုံးကို ေသေသခ်ာခ်ာသုံးသပ္ျပီး သမၼတက ဘယ္သူဘယ္ဝါကို ေရြးခ်ယ္မယ္ဆိုတာ ဆုံးျဖတ္ပါတယ္၊ သမၼတေရြးခ်ယ္တဲ့ ပုဂိၢဳလ္ကို အခ်က္အလက္အျပည့္အစံုနဲ႕ အထက္လႊတ္ေတာ္ကို အမည္စာရင္းတင္သြင္းတဲ့ေန႕မွာပဲ ျပည္သူလူထုသိေအာင္ သမၼတအိမ္ေတာ္ ဝက္ဆိုက္နဲ႕ သတင္း႒ာနမ်ားက တဆင့္ ေၾကညာပါတယ္၊ အဲဒီအခ်ိန္က စလို႕ သမၼတက အဆိုျပဳျခင္းခံရသူကို အထက္လႊတ္ေတာ္နဲ႕ ျပည္ထူလူထုက အဆိုျပဳထားတဲ့ ရာထူးနဲ႕ ထိုက္တန္ျခင္းရွိမရွိ စတင္စစ္ေဆးပါျပီ၊
ပံု (၁)၊ အေမရိကန္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီး ေဒးဗစ္ပီထေရာ့ (General David Petraeus) အထက္လႊတ္ေတာ္ လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕မ်ားဆိုင္ရာေကာ္မီတီၾကားနာပြဲတြင္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ဗဟိုစစ္႒ာနခ်ဳပ္ အၾကီးအကဲ (Commander of the U.S. Central Command) ရာထူးအတြက္ အစစ္ေဆးခံေနစဥ္ (၂၀၀၈ ခုႏွစ္)
အထက္လႊတ္ေတာ္စည္းမ်ဥ္းအမွတ္ (၃၁) (Senate Rule XXXI) အရ အထက္လႊတ္ေတာ္က သမၼတထံမွ လက္ခံရရွိတဲ့ အမည္စာရင္းကို သင့္ေတာ္တဲ့ ေရးရာေကာ္မီတီမ်ားကို လႊဲေျပာင္းေပးပို႕ပါတယ္၊ စစ္ဘက္ဆိုင္ရာရာထူးေတြဆိုရင္ လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕မ်ားေရးရာေကာ္မီတီ၊ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ၾကီး႒ာနအတြက္ ရာထူးေတြဆိုရင္ ႏိုင္ငံျခားဆက္ဆံေရးေကာ္မီတီ၊ ျပည္ေထာင္စုတရားသူၾကီးရာထူးမ်ားအတြက္ တရားေရးေကာ္မီတီ၊ စသည္ျဖင့္ သက္ဆိုင္ရာ ေရးရာေကာ္မီတီမ်ားက သမၼတအမည္စာရင္းတင္သြင္းသူကို ေကာ္မီတီဝန္ထမ္းမ်ားမွတဆင့္ စံုစမ္းစစ္ေဆးပါတယ္၊ ျပည္သူလူထုနဲ႕ လူထုအဖြဲ႕အစည္းမ်ားထံက အၾကံျပဳခ်က္ေတြကိုလည္း ေတာင္းခံပါတယ္၊ ေကာ္မီတီရဲ့ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈမ်ားနဲ႕ ျပည္သူလူထုရဲ့ အၾကံျပဳခ်က္မ်ားျဖင့္ လံုေလာက္တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြရတဲ့အခ်ိန္မွာ အထက္လႊတ္ေတာ္စည္း မ်ဥ္းအမွတ္ (၂၆) (Senate Rule XXVI) အရအမ်ားျပည္သူတက္ေရာက္ခြင့္ရွိတဲ့ ၾကားနာပြဲ (Confirmation Hearing) က်င္းပပါတယ္၊ အဲဒီၾကားနာပြဲမွာ သမၼတအမည္စာရင္းတင္သြင္းသူကိုယ္တိုင္ တက္ေရာက္ျပီး ဒီရာထူးမွာ ခန္႕အပ္တာဝန္ေပးခံရရင္ သူ ဘာေတြ၊ ဘယ္လိုေဆာင္ရြက္မယ္ဆိုတာကို ရွင္းလင္းတင္ျပ၊ ကတိကဝတ္ျပဳရတဲ့အျပင္ အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ားေမးျမန္းတဲ့ ေမးခြန္းမ်ားကိုလည္း ေျဖၾကားရပါတယ္၊ ၾကားနာပြဲမွာ အခ်ိန္မလုံေလာက္ရင္ ေမးခြန္းေတြကို ၾကားနာပြဲျပီးတဲ့ေနာက္မွာ စာနဲ႕ေရးသားေျဖၾကား ရပါတယ္၊
.jpg)
ပံု (၂)၊ အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ေဟာင္း ခ်ာတ္ေဟဂယ္ (Senator Chuck Hagel) အထက္လႊတ္ေတာ္ လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕မ်ားဆိုင္ရာေကာ္မီတီၾကားနာပြဲတြင္ ကာကြယ္ေရးဝန္ၾကီးရာထူးအတြက္ အစစ္ေဆးခံေနစဥ္ (ဇန္နဝါရီ ၃၁၊ ၂၀၁၃)
အဲဒီလို ေကာ္မီတီက စံုစမ္းစစ္ေဆး ေမးျမန္းျပီးလို႕ ေက်နပ္ျပီဆိုမွ ေကာ္မီတီအဆင့္မွာ မဲခြဲဆုံးျဖတ္ပါတယ္၊ ေကာ္မီတီအမတ္အမ်ားစုက ကန္႕ကြက္ရင္ ဒီပုဂိၢဳလ္ကို အဆိုျပဳမႈ မေအာင္ျမင္ပါ၊ ေကာ္မီတီအဆင့္မွာ အမ်ားစုက အတည္ျပဳမွ အထက္လႊတ္ေတာ္တစ္ခုလုံးက မဲခြဲဆုံးျဖတ္ပါတယ္၊ အမ်ားစုက ေထာက္ခံမွ အဆိုျပဳမႈေအာင္ျမင္ပါတယ္၊
# လူမွန္ေနရာမွန္ ေရြးခ်ယ္ျခင္း
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ သမၼတက ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ရာထူးမ်ားကိုသာ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ရဲ့ အတည္ျပဳခ်က္နဲ႕ခန္႕ႏိုင္တာပါ၊ ဒုဝန္ၾကီးအဆင့္နဲ႕ အျခားရာထူးမ်ားကို သမၼတက ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ကို အတည္ျပဳခ်က္ေတာင္းခံစရာမလိုပဲ ခန္႕အပ္ႏိုင္ပါတယ္၊ သမၼတမွာ စစ္ဘက္ဆိုင္ရာ ရာထူးမ်ားကို ခန္႕အပ္တာဝန္ေပးခြင့္မရွိပါ၊ ဒါေၾကာင့္မို႕ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ကို အတည္ျပဳခ်က္ေတာင္းခံတဲ့ ရာထူးမ်ားက အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု အထက္လႊတ္ေတာ္ကို သမၼတက အမည္စာရင္းတင္သြင္းရတဲ့ ရာထူးအေရအတြက္ထက္ အမ်ားၾကီးပိုနည္းပါတယ္၊
တိုင္းျပည္ရဲ့ အျမင့္ဆုံးအာဏာကို ကိုင္တြယ္ၾကမည့္ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ရာထူးၾကီးမ်ားမွာ အမွန္တကယ္ အရည္အခ်င္းရွိသူ၊ အမ်ားျပည္သူေလးစားလက္ခံသူမ်ား၊ ကိုယ္က်င့္တရားျပည့္စံုေကာင္းမြန္သူမ်ားကိုသာ ခန္႕အပ္တာဝန္ေပးႏိုင္ဖို႕ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတမွာေရာ၊ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္မွာေရာ တာဝန္ရွိပါတယ္၊ ဒါမွလည္း အမွန္တကယ္ သန္႕ရွင္းတဲ့ အစိုးရျဖစ္မွာပါ၊ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ရာထူးၾကီးမ်ားခန္႕အပ္ရာမွာ သမၼတက ပြင့္လင္းျမင္သာမႈမရွိခဲ့လို႕၊ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္က ေသေသခ်ာခ်ာစံုစမ္းစစ္ေဆးမႈမျပဳခဲ့လို႕၊ ျပည္သူလူထုကို ပါဝင္ပါတ္သက္ခြင့္မျပဳခဲ့လို႕ သမၼတရဲ့ အစိုးရအဖြဲ႕ထဲမွာ လယ္သမားေတြကို ထမင္းတစ္နပ္ေလွ်ာ႕စားခိုင္းတဲ့ ဝန္ၾကီးေတြ၊ နယ္လွည့္ပါး႐ိုက္ေနတဲ့ ဝန္ၾကီးေတြ၊ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြ၊ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြကို အထင္မၾကီးဘူးဆိုတဲ့ ဝန္ၾကီးေတြ၊ ကုမၸဏီေပါင္းမ်ားစြာကို ပိုင္တာအထင္အရွားျဖစ္ရက္နဲ႕ ေျမတစ္ကြက္ေတာင္မပိုင္ပါဘူးလို႕ ေႂကြးေၾကာ္တဲ့ ဝန္ၾကီးေတြ၊ ကားတန္ဘိုးေတြ ထိုးက်သြားလို႕ သူ႕ပိုင္တဲ့ ဇိမ္ခံကားၾကီးေတြလည္း ေစ်းက်သြားရပါတယ္လို႕ ျငီးတြားတဲ့ဝန္ၾကီးေတြ ေနရာရေနၾကတာပါ၊
#ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ဆိုင္ရာဥပေဒ၊ နည္းဥပေဒကို ျပင္ဆင္ရန္လိုအပ္ျခင္း
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒမွာ သမၼတက အစိုးရ႒ာနေတြကို ဦးေဆာင္မည့္အရာရွိေတြကို အထက္လႊတ္ေတာ္ရဲ့ အၾကံေပးမႈ၊ သေဘာတူညီမႈနဲ႕ ခန္႕အပ္တာဝန္ေပးရမယ္လို႕ပဲ ျပ႒န္းထားပါတယ္၊ အထက္လႊတ္ေတာ္က သမၼၼတအမည္စာရင္းတင္သြင္းသူကို ဘယ္လိုဘယ္ပံု စံုစမ္းစစ္ေဆးရမယ္၊ အမ်ားျပည္သူေရွ႕ေမွာက္မွာ ၾကားနာရမယ္ဆိုျပီး ျပ႒န္းထားျခင္းမရွိပါ၊ အထက္လႊတ္ေတာ္က “သမၼတက အဆိုျပဳသူကို စံုစမ္းစစ္ေဆးမည့္၊ အမ်ားေရွ႕ေမွာက္ ၾကားနာျပီး ေကာ္မီတီအဆင့္၊ လႊတ္ေတာ္တစ္ရပ္လုံးအဆင့္ မဲခြဲဆုံးျဖတ္ရမည့္ အတည္ျပဳျခင္းလုပ္ငန္းစဥ္” (Presidential Nominations Confirmation Procedure) ကို အထက္လႊတ္ေတာ္ဆိုင္ရာ စည္းမ်ဥ္းမ်ား (Senate Rules) ထဲမွာ ထည့္သြင္းျပ႒န္းထားပါတယ္၊
ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုမွာလည္း “သမၼတက ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ရာထူးမ်ားကို ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ရဲ့ အတည္ျပဳခ်က္နဲ႕ ခန္႕အပ္ရမယ္၊ သမၼတက အမည္စာရင္းတင္သြင္းသူကို သတ္မွတ္ထားေသာအရည္အခ်င္း မ်ားႏွင့္ မကိုက္ညီေၾကာင္း အထင္အရွားမျပႏိုင္ရင္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္က ကန္႕ကြက္ခြင့္မရွိ” လို႕သာ ျပ႒န္းထားပါတယ္၊ “ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္က သမၼတက အမည္စာရင္းတင္သြင္းသူကို အရည္အခ်င္းမ်ားႏွင့္ ကိုက္ညီမႈရွိမရွိ စံုစမ္းစစ္ေဆးျခင္းမျပဳရ၊ အမ်ားျပည္သူေရွ႕ေမွာက္မွာ ၾကားနာျခင္း မျပဳရ” လို႕ ကန္႕သတ္ထားတာမရွိပါ၊
ဒါေၾကာင့္မို႕ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္အေနနဲ႕ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ဆိုင္ရာ ဥပေဒ၊ နည္းဥပေဒမ်ားမွာ သမၼတက ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ရာထူးမ်ားမွာ ခန္႕အပ္ဖို႕အဆိုျပဳတဲ့ ပုဂိၢဳလ္မ်ားကို ေရးရာေကာ္မီတီမ်ားမွ တာဝန္ယူ၍ စံုစမ္းစစ္ေဆးခြင့္၊ ျပည္သူလူထုရဲ့ သေဘာထားေတာင္းခံျခင္း၊ အမ်ားျပည္သူေရွ႕ေမွာက္မွာ ၾကားနာျခင္း စတဲ့ အဆင့္ေတြပါတဲ့ “ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ရာထူးမ်ား ခန္႕အပ္ေရး အတည္ျပဳေရးလုပ္ငန္းစဥ္” ကို ထည့္သြင္းေရးဆြဲသင့္ပါတယ္၊ “သမၼတက သူအဆိုျပဳသူမ်ားရဲ့ အရည္အခ်င္းနဲ႕ ပုဂိၢဳလ္ဆိုင္ရာ အခ်က္အလက္မ်ားကို တတ္ႏိုင္သမွ်ျပည့္စံုလံုေလာက္ေအာင္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ကို တင္ျပဖို႕နဲ႕ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ား ေက်နပ္တဲ့အထိ သမၼတအဆိုျပဳသူက ေမးခြန္းေတြကို ေျဖၾကားဖို႕” စတဲ့ လိုအပ္ခ်က္ေတြ ပါဝင္သင့္ပါတယ္၊ ဒါမွပဲ အရည္အခ်င္းမျပည့္ဝသူမ်ား ႏိုင္ငံရဲ့ ထိပ္တန္းရာထူးၾကီးမ်ားမွာ ခန္႕အပ္ခံရမွာကို ကာကြယ္တားဆီးႏိုင္မွာျဖစ္ျပီး ဒီလုပ္ငန္းစဥ္ကို ျဖတ္သန္းျပီးမွ အတည္ျပဳခံရတဲ့ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္အရာရွိမ်ားဟာလည္း ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ရဲ့ အာဏာနဲ႕ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားရဲ့ တာဝန္၊ ဝတၱရားအေပၚ ပိုျပီးေလးစားခန္႕ညားမွာျဖစ္ပါတယ္၊
ေလးစားစြာ၊
ေအာင္ဒင္
မတ္လ (၆) ၂၀၁၄
သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ
