ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္ကို အနီးၾကည့္ အေ၀းၾကည့္ ၅၂

 ေအာင္ဒင္၊ ေဖေဖာ္၀ါရီ ၃၊ ၂၀၁၄

 အပိုင္း (၅၂ ) လႊတ္ေတာ္ႏွင့္ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္၊ ျမန္မာႏိုင္ငံသားဥပေဒ (ဂ)

# ရက္ေရာျခင္းႏွင့္ ရက္စက္ျခင္း

၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားဥပေဒအရ ဧည့္ႏိုင္ငံသား (Associate Citizens) နဲ႕ ႏိုင္ငံသားျပဳခြင့္ရသူမ်ား (Naturalized Citizens) ဟာ ႏိုင္ငံသားမ်ား (Citizens) မဟုတ္ၾကပါ၊ ပုဒ္မ (၃) အရ “၁၉၄၈ ခုႏွစ္၊ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈ အက္ဥပေဒအရ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ရန္ ေလွ်ာက္ထားသူမ်ားသည္ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ အရည္အခ်င္းမ်ားကိုက္ညီပါက ဧည့္ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ ဗဟိုအဖြဲ႕က သတ္မွတ္ႏိုင္သည္” ဟု ျပ႒န္းထားပါတယ္၊ “၁၉၄၈ ခုႏွစ္၊ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈ အက္ဥပေဒ” ကို “၁၉၈၂ ႏိုင္ငံသားဥပေဒ” နဲ႕ ရုပ္သိမ္းလိုက္တာမို႕ ဒီလိုျပ႒န္းတာျဖစ္မယ္ထင္ပါတယ္၊ ဒါေပမည့္ ဧည့္ႏိုင္ငံသားျဖစ္ဖို႕ လိုအပ္တဲ့ “သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ အရည္အခ်င္းမ်ား” ကို ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ႏိုင္ငံသားဥပေဒမွာ ေဖာ္ျပမထားပါ၊ ဝန္ၾကီး႒ာနက ထုတ္ျပန္တဲ့ သက္ဆိုင္ရာ နည္းဥပေဒမွာေတာ့ ပါဝင္လိမ့္မယ္ ထင္ပါတယ္၊

ပုဒ္မ (၄၂) အရ “၁၉၄၈ ခုႏွစ္၊ ဇန္နဝါရီလ ၄ ရက္ေန႕မတိုင္မီကာလတြင္ ႏိုင္ငံေတာ္အတြင္း၌ ေရာက္ရွိေနထိုင္သူႏွင့္ ထိုသူတို႕မွ ႏိုင္ငံေတာ္အတြင္းေမြးဖြားသည့္ သားသမီးသည္ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္၊ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈ အက္ဥပေဒအရ (ႏိုင္ငံသားအျဖစ္) ေလွ်ာက္ထားရန္ က်န္ရွိေနေၾကာင္း ခိုင္လံုေသာ အေထာက္အထားမ်ားျဖင့္ ေလွ်ာက္ထားသူကို ဗဟိုအဖြဲ႕က “ႏိုင္ငံသားျပဳခြင့္ရသူ” အျဖစ္ သတ္မွတ္ႏိုင္တယ္” လို႕ ဆိုပါတယ္၊ ပုဒ္မ (၄၃) အရ ႏိုင္ငံေတာ္အတြင္း၌ျဖစ္ေစ၊ ႏိုင္ငံေတာ္ျပင္ပ၌ျဖစ္ေစ (က) ႏိုင္ငံသားႏွင့္ ႏိုင္ငံျခားသားမိဘ ႏွစ္ပါးမွ ေမြးဖြားသူမ်ား၊ (ခ) ဧည့္ႏိုင္ငံသားႏွင့္ ႏိုင္ငံသားျပဳခြင့္ရသူ မိဘႏွစ္ပါးမွ ေမြးဖြားသူမ်ား၊ (ဂ) ဧည့္ ႏိုင္ငံသားႏွင့္ ႏိုင္ငံျခားသားမိဘ ႏွစ္ပါးမွ ေမြးဖြားသူမ်ား၊ (ဃ)  ႏိုင္ငံသားျပဳခြင့္ရသူ မိဘ ႏွစ္ပါးမွ ေမြးဖြားသူမ်ား၊ (င) ႏိုင္ငံသားျပဳခြင့္ရသူႏွင့္ ႏိုင္ငံျခားသားမိဘ ႏွစ္ပါးမွ ေမြးဖြားသူမ်ား၊ ဟာ “ႏိုင္ငံသားျပဳခြင္႕ရသူ” ျဖစ္ရန္ ေလွ်ာက္ထားႏိုင္သည္ဟု ဆိုပါတယ္၊

ဒီ ျပ႒န္းခ်က္မ်ားအရ ဧည့္ႏိုင္ငံသား (Associate Citizens) နဲ႕ ႏိုင္ငံသားျပဳခြင့္ရသူမ်ား (Naturalized Citizens) ဟာ ႏိုင္ငံသားမ်ား (Citizens) မဟုတ္ၾကတာ ထင္ရွားပါတယ္၊ ဒါေပမည့္ ပုဒ္ မ (၃၀)၊ ပုဒ္မခြဲ (ဂ) နဲ႕ ပုဒ္မ (၅၃)၊ ပုဒ္မခြဲ (ဂ) တို႕အရ ဧည့္ႏိုင္ငံသားမ်ားနဲ႕ ႏိုင္ငံသားျပဳခြင့္ရသူမ်ားဟာ ႏိုင္ငံေတာ္ေကာင္စီ (အစိုးရ) က အခါအားေလ်ာ္စြာ သတ္မွတ္ေသာ အခြင့္အေရးမ်ားမွ အပ ႏိုင္ငံေတာ္၏ ဥပေဒပါ ႏိုင္ငံသားအခြင့္အေရးမ်ားကို ခံစားခြင့္ရွိေနပါတယ္၊ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒနဲ႕ ေရြးေကာက္ပြဲဆိုင္ရာ၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီမွတ္ပံုတင္ျခင္းဆိုင္ရာ ဥပေဒမ်ားအရ ႏိုင္ငံသားမဟုတ္တဲ့ ဧည့္ႏိုင္ငံသားမ်ား၊ ႏိုင္ငံသားျပဳခြင့္ရသူမ်ားဟာ ႏိုင္ငံသားမ်ားနဲ႕ တန္းတူ ႏိုင္ငံေရးပါတီ တည္ေထာင္ခြင့္၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားမွာ ပါဝင္ခြင့္၊ လႊတ္ေတာ္ေရြးေကာက္ပြဲေတြမွာ ပါတီတစ္ခုခု၊ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းတစ္ေယာက္ေယာက္အတြက္ မဲဆြယ္စည္းရုံးခြင့္၊ မဲေပးခြင့္ေတြ ရရွိေနပါတယ္၊ ႏိုင္ငံတစ္ခုအေနနဲ႕ ႏိုင္ငံသားအျပည့္အဝမဟုတ္သူမ်ားအေပၚ အခုလို အခြင့္အေရးေတြ ေပးထားတာ ရက္ေရာလြန္းတယ္လို႕ ေျပာရမွာပါ၊

တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပဲ ဒီ ဧည့္ႏိုင္ငံသားမ်ားနဲ႕ ႏိုင္ငံသားျပဳခြင့္ရသူမ်ားဟာ သူတို႕ရဲ့ ဘဝသက္တမ္းတစ္ေလွ်ာက္လုံးမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္မရွိပါ၊ သူတို႕တင္မက သူတို႕က ေမြးဖြားတဲ့ ဒုတိယမ်ိဳးဆက္ သားသမီးမ်ားဟာလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္မရွိပါ၊ ဒီလို ကန္႕သတ္ထားတဲ့အတြက္ ႏိုင္ငံတစ္ခုအေနနဲ႕ ႏိုင္ငံအတြင္းမွာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ မွီတင္းေနထိုင္တဲ့ ႏိုင္ငံသားမဟုတ္သူမ်ားအေပၚ ရက္စက္လြန္းရာ ေရာက္ျပန္ပါတယ္၊

ႏိုင္ငံသားဥပေဒပါ ျပ႒န္းခ်က္မ်ား၊ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္မ်ားအရ ဧည့္ႏိုင္ငံသားမ်ားနဲ႕ ႏိုင္ငံသားျပဳခြင့္ရသူမ်ားဟာ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္၊ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈ အက္ဥပေဒအရ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ေလွ်ာက္ထားႏိုင္သူမ်ားနဲ႕ ၎တို႕က ေမြးဖြားတဲ့ သားသမီး မ်ိဳးဆက္မ်ားျဖစ္ၾကပါတယ္၊ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းမွာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အေျခခ်ေနထိုင္ခဲ့ၾကသူမ်ားနဲ႕ ၎တို႕ရဲ့ မ်ိဳးဆက္မ်ားျဖစ္ၾကပါတယ္၊ တိုင္းရင္းသားစစ္စစ္မ်ားနဲ႕ ခြဲျခားႏိုင္ဖို႕ ဥပေဒသေဘာအရ ႏိုင္ငံသားအဆင့္အတန္း သုံးမ်ိဳးခြဲျခားသတ္မွတ္တာကို နားလည္ႏိုင္ေပမည့္ ဧည့္ႏိုင္ငံသားမ်ားနဲ႕ ႏိုင္ငံသားျပဳခြင့္ရသူမ်ားကို မ်ိဳးဆက္ႏွစ္ဆက္အထိ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ မေပးတာကေတာ့ တင္းမာလြန္းတယ္လို႕ ဆိုခ်င္ပါတယ္၊

တစ္ခါ ပုဒ္မ (၃၁) နဲ႕ ပုဒ္မ (၅၄) မ်ားမွာ ဧည့္ႏိုင္ငံသားမ်ားနဲ႕ ႏိုင္ငံသားျပဳခြင့္ရသူမ်ားဟာ “အျခားႏိုင္ငံ၏ ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ကိုပါ ခံယူခြင့္မရွိေစရ” လို႕ ျပ႒န္းထားပါတယ္၊ ဒီပုဂိၢဳလ္မ်ားကို ကိုယ့္ႏိုင္ငံအတြင္းမွာလည္း တင္းျပည့္ႏိုင္ငံသားျဖစ္ဖို႕ အခြင့္အေရးမေပးပဲ အျခားႏိုင္ငံသားအျဖစ္လည္း ခံယူခြင့္မရွိေစရဆိုတာ မတရားလြန္းလွပါတယ္၊ ေနထိုင္ရာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာလည္း “ႏိုင္ငံသား” ျဖစ္ခြင့္မရွိ၊ အျခားႏိုင္ငံတစ္ခုရဲ့ ႏိုင္ငံသားအျဖစ္လည္း ခံယူခြင့္မရွိတဲ့ ဧည့္ႏိုင္ငံသားမ်ားနဲ႕ ႏိုင္ငံသားျပဳခြင့္ရသူမ်ားဟာ ႏိုင္ငံတစ္ခုအတြင္းက ႏိုင္ငံမဲ႕မ်ားျဖစ္ေနပါတယ္၊

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၊ စကၤာပူ အပါအဝင္ ကမၻာ႕ႏိုင္ငံအေတာ္မ်ားမ်ားမွာ အျမဲတမ္းေနထိုင္ခြင့္ရသူမ်ား (Permanent Residents) ဟာ ၎တို႕ရဲ့ မူလႏိုင္ငံသားအျဖစ္ကို စြန္႕လႊတ္စရာမလိုပါ၊ သူတို႕ေရာက္ရွိေနတဲ့ ႏိုင္ငံရဲ့ ႏိုင္ငံသားမ်ား မဟုတ္ေသးေပမည့္ သူတို႕ကို ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳထားတဲ့ ႏိုင္ငံတစ္ခုရွိေနပါတယ္၊ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပဲ ၎တို႕ ရဲ့မူလႏိုင္ငံသားဘဝကို စြန္႕လႊတ္ျပီး အေမရိကန္ႏိုင္ငံသား၊ စကၤာပူႏိုင္ငံသားအျဖစ္ကို ခံယူမယ္ဆိုရင္လည္း ခံယူခြင့္ေတြ ရွိေနပါတယ္၊

ဒီလို တင္းၾကပ္လြန္းတဲ့ ျပ႒န္းခ်က္ေတြကို ႏိုင္ငံတကာ လူ႕အခြင့္အေရးစံေတြ၊ ႏိုင္ငံတကာဥပေဒေတြနဲ႕ ညွိႏိႈင္းျပီး ျပင္ဆင္သင့္ပါတယ္၊ ဧည့္ႏိုင္ငံသားမ်ားနဲ႕ ႏိုင္ငံသားျပဳခြင့္ရသူမ်ားကို ၎တို႕ရဲ့ သက္တမ္းအတြင္းမွာတင္ သင့္တင့္ေလ်ာက္ပါတ္တဲ့ အရည္အခ်င္းသတ္မွတ္ခ်က္မ်ားနဲ႕ ျပည့္စံုရင္ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ေပးတာက ပိုျပီးတရားမွ်တလိမ့္မယ္၊ တိုင္းျပည္အတြက္လည္း ပိုျပီးအက်ိဳးရွိပါလိမ့္မယ္၊

# ႏိုင္ငံသားအျဖစ္မွ ရပ္စဲျခင္း

၁၉၈၂ ခုႏွစ္၊ ျမန္မာႏိုင္ငံသားဥပေဒ၊ ပုဒ္မ (၁၆) မွာ “ႏိုင္ငံသားတစ္ဦးသည္ ႏိုင္ငံေတာ္မွ အျပီးအတိုင္ ထြက္ခြါလ်င္ျဖစ္ေစ၊ အျခားႏိုင္ငံ၏ ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ကို ခံယူလ်င္ သို႕မဟုတ္ မွတ္ပံုတင္လ်င္ျဖစ္ေစ၊ အျခားႏိုင္ငံ၏ ႏိုင္ငံကူးလက္မွတ္ သို႕မဟုတ္ အလားတူလက္မွတ္ကို ထုတ္ယူလ်င္ျဖစ္ေစ ႏိုင္ငံသားအျဖစ္မွ ရပ္စဲသည္” ဟု ျပ႒န္းထားပါတယ္၊ ပုဒ္မ (၂၂) မွာ “ႏိုင္ငံသားအျဖစ္မွ ရပ္စဲခံရသူ သို႕မဟုတ္ ရုပ္သိမ္းခံရသူသည္ ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ကိုေသာ္လည္းေကာင္း၊ ဧည့္ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ႏိုင္ငံသားျပဳခြင့္ရသူအျဖစ္ကိုေသာ္လည္းေကာင္း ျပန္လည္ေလွ်ာက္ထားခြင့္မရွိေစရ” လို႕ ျပ႒န္းထားပါတယ္၊ ဒီျပ႒န္းခ်က္ေတြက ျမန္မာႏိုင္ငံကေန အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႕ ထြက္ခြါၾကရျပီး ျပည္ပႏိုင္ငံမ်ားမွာ အေျခစိုက္ေနထိုင္ခဲ့ၾကလို႕ အခုအခ်ိန္၊ ႏိုင္ငံတြင္း ဒီမိုကေရစီေရး အေျပာင္းအလဲမ်ားျဖစ္ခ်ိန္မွာ ကိုယ့္ႏိုင္ငံကို ျပန္ျပီး အလုပ္အေႂကြးျပဳခ်င္ၾကတဲ့ ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ားအားလုံးကို တံခါးပိတ္လိုက္တဲ့ ျပ႒န္းခ်က္ေတြပါ၊

၁၉၆၂ ခုႏွစ္ စစ္တပ္အာဏာသိမ္းခ်ိန္ကစလို႕ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ နအဖစစ္အစိုးရ အာဏာရွိေနဆဲ အခ်ိန္အထိ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ ေလာက္ကာလအတြင္းမွာ ေသာင္းေပါင္းမ်ားစြာေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံသားေတြဟာ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြါးေရးဖိႏွိပ္ခံရမႈမ်ား၊ လူ႕အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္ခံရမႈမ်ား၊ တရားမွ်တမႈကင္းမဲ့မႈမ်ား စတဲ့ အေၾကာင္းမ်ားနဲ႕ အမိႏိုင္ငံကို မလႊဲမေရွာင္သာ စြန္႕ခြါခဲ့ၾကရပါတယ္၊ တစ္ခ်ိဳ႕က ႏိုင္ငံကူးလက္မွတ္နဲ႕ ႏိုင္ငံက တရားဝင္ထြက္ခြါျပီး ေရာက္တဲ့ႏိုင္ငံမွာ အျပီးတိုင္ ေနထိုင္လိုက္ၾကတာပါ၊ အခ်ိဳ႕က နယ္စပ္ေဒသ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားဆီ ထြက္ေျပးခိုလံႈၾကရတာပါ၊ အခ်ိဳ႕က ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားက တဆင့္ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားတဲ့ ႏိုင္ငံမ်ားဆီမွာ ေနထိုင္ခြင့္ရၾကတာပါ၊ ဘယ္လိုအေၾကာင္းေၾကာင့္ပဲ ႏိုင္ငံကို စြန္႕ခြါရသည္ျဖစ္ေစ၊ အားလုံးရဲ့ ရင္ထဲမွာ တစ္ခ်ိန္က်ရင္ ေမြးဖြားရာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာပဲ ျပန္လည္ေနထိုင္ခ်င္တဲ့ စိတ္ရွိၾကမွာပါ၊

ဒါေပမည့္ သူတို႕အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ျပန္လည္ေနထိုင္ေရးအိပ္မက္ဟာ လက္ေတြ႕ျဖစ္လာဖို႕ မလြယ္လွပါ၊ သူတို႕အေနနဲ႕ လက္ရွိကိုင္ေဆာင္ထားတဲ့ ႏိုင္ငံသားဘဝေတြ၊ ႏိုင္ငံကူးလက္မွတ္ေတြ၊ ခရီးသြားလက္မွတ္ (Travel Documents) ေတြကို အျပီးတိုင္ စြန္႕လႊတ္ျပီး ျမန္မာႏိုင္ငံသားဘဝကို ျပန္လည္ေလွ်ာက္ထားမယ္ဆိုရင္ေတာင္မွွ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ႏိုင္ငံသားဥပေဒက သူတို႕ရဲ့ အျပန္ခရီးကို တံခါးပိတ္ထားပါတယ္၊

ခြၽင္းခ်က္ေတာ့ရွိပါတယ္၊ ပုဒ္မ (၈)၊ ပုဒ္မခြဲ (က) အရ “ႏိုင္ငံေတာ္ေကာင္စီ (အစိုးရ) သည္ ” ႏိုင္ငံေတာ္၏အက်ိဳးငွါ” မည္သူကိုမဆို ႏိုင္ငံသား သို႕မဟုတ္ ဧည့္ႏိုင္ငံသား သို႕မဟုတ္ ႏိုင္ငံသားျပဳခြင့္ရသူအျဖစ္ သတ္မွတ္ႏိုင္သည္” လို႕ ဆိုပါတယ္၊ ဒါေၾကာင့္မို႕လို႕ သမၼတဦးသိန္းစိန္ အစိုးရရဲ့ လက္ထဲမွာ ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာမ်ားကို ျမန္မာႏိုင္ငံသားအျဖစ္ ျပန္လည္အသိအမွတ္ျပဳႏိုင္တဲ့ အာဏာရွိေနပါတယ္၊ ဒီအာဏာကို သုံးျပီးေတာ့ပဲ ျပည္ပက ျပန္လည္ဝင္ေရာက္လာတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံသားေဟာင္းအခ်ိဳ႕ကို ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ ျပန္လည္အသိအမွတ္ျပဳထားပါတယ္၊ ဒါေပမည့္လည္း “ႏိုင္ငံေတာ္၏အက်ိဳးငွါ” လို႕ ဝိေသသျပဳထားတဲ့အတိုင္း အားလုံးအေပၚ တန္းတူညီမွ် ဆုံးျဖတ္ လက္ခံလိမ့္မယ္မထင္ပါ၊ အစိုးရအတြက္ အက်ိဳးရွိမည့္လူမ်ားကိုသာ ဦးစားေပးလက္ခံျပီး အစိုးရနဲ႕ လက္ရွိႏိုင္ငံေရးအခင္းအက်င္းကို ေဝဘန္ဆန္႕က်င္ေနတဲ့  လူမ်ားကိုေတာ့ လက္ခံလိမ့္မယ္ မထင္ပါ၊ လက္ရွိအေျခအေနမွာကိုပဲ ျပည္ပမွ ျပန္ေရာက္လာသူအခ်ိဳ႕ရဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ ျပန္လည္ေလွ်ာက္ထားမႈေတြဟာ အေၾကာင္းျပခ်က္မရွိပဲ ဆိုင္းငံ့ထားတာေတြ႕ရပါတယ္၊ ေထာင္နဲ႕ ေသာင္းနဲ႕ ခ်ီတဲ့ ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာမ်ားရဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံသား ျပန္လည္ျဖစ္ခြင့္ရေရး ကံၾကမၼာကို အစိုးရအဖြဲ႕ရဲ့ လက္ထဲ အပ္ႏွင္းထားရတာ မသင့္ေတာ္ပါ၊

တိုင္းျပည္က စြန္႕ခြါျပီး အျခားႏိုင္ငံသားဘဝကို ခံယူတိုင္း တိုင္းျပည္ကို သစၥာေဖာက္တယ္၊ မ်ိဳးခ်စ္စိတ္၊ ႏိုင္ငံခ်စ္စိတ္မရွိဘူးလို႕ ဆုံးျဖတ္လို႕မရပါ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့ ႏွစ္ ၆၀ ေက်ာ္ ျပည္တြင္းစစ္နဲ႕ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ နီးပါး အာဏာရွင္အုပ္စိုးမႈက ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ားျပည္ပကို ထြက္ခြါရျခင္းအေပၚမွာ တာဝန္အျပည့္အဝရွိပါတယ္၊ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့ ထူးျခားတဲ့ အေျခအေနအရ အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ ျပည္ပကို ထြက္ခြါေနထိုင္ရတဲ့ ျမန္မာမ်ားကို ျမန္မာႏိုင္ငံသားအျဖစ္ ျပန္လည္လက္ခံ အသိအမွတ္ျပဳေရးအတြက္ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္၊ ႏိုင္ငံသားဥပေဒကို ျပန္လည္ျပင္ဆင္သင့္ပါတယ္၊

# သမၼတ အရည္အခ်င္းနဲ႕လည္း သက္ဆိုင္ပါတယ္၊

၁၉၈၂ ခုႏွစ္၊ ျမန္မာႏိုင္ငံသားဥပေဒကို ျပင္ဆင္ေရးဟာ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒပါ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတအျဖစ္ အေရြးခ်ယ္ခံခြင့္ဆိုင္ရာ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားနဲ႕လည္း သက္ဆိုင္ေနပါတယ္၊ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ၊ ပုဒ္မ (၅၉-စ) မွာ “မိမိကိုယ္တိုင္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ မိမိ၏ မိဘတစ္ပါးပါးေသာ္လည္းေကာင္း၊မိမိ၏ ဇနီး သို႕မဟုတ္ ခင္ပြန္းေသာ္လည္းေကာင္း၊ မိမိ၏တရားဝင္သားသမီး တစ္ဦးဦးေသာ္လည္းေကာင္း၊ ထိုတရားဝင္သားသမီး၏ ဇနီး သို႕မဟုတ္ ခင္ပြန္းေသာ္လည္းေကာင္း ႏိုင္ငံျခားအစိုးရ၏ေက်းဇူးသစၥာေတာ္ကို ေစာင့္ေရွာက္ရိုေသသူ သို႕မဟုတ္  ႏိုင္ငံျခားအစိုးရ၏ လက္ေအာက္ခံျဖစ္သူ သို႕မဟုတ္ တိုင္းတစ္ပါး၏ ႏိုင္ငံသားျဖစ္သူမ်ား မျဖစ္ေစရ၊ ထိုသူမ်ားသည္  ႏိုင္ငံျခားအစိုးရ၏ လက္ေအာက္ခံျဖစ္သူေသာ္လည္းေကာင္း၊ တိုင္းတစ္ပါး၏ ႏိုင္ငံသားေသာ္လည္းေကာင္း ခံစားရေသာ အခြင့္အေရးမ်ားႏွင့္ ေက်းဇူးခံစားခြင့္မ်ားကို ခံစားႏိုင္ခြင့္ရွိသူမ်ား မျဖစ္ေစရ” လို႕ ျပ႒န္းထားပါတယ္၊ ဒီျပ႒န္းခ်က္ဟာျဖင့္ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ရဲ့ ဥကၠ႒ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သမၼတျဖစ္ခြင့္မရွိေအာင္ ကန္႕သတ္ထားတာ အထင္အရွားျဖစ္ပါတယ္၊

အခ်ိဳ႕က ဒီပုဒ္မဟာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကိုယ္တိုင္ ပါဝင္ေရးဆြဲခဲ့တဲ့ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒမွာလည္း ျပ႒န္းခဲ့တယ္လို႕ ေျပာၾကပါတယ္၊ မဟုတ္ပါ၊

၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ဖြဲ႕စည္းပံု၊ ပုဒ္မ (၄၉) မွာ (က) မိမိကိုယ္တိုင္ေသာ္၎၊ မိမိ၏ မိဘႏွစ္ပါးေသာ္၎ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္၏ အာဏာပိုင္နက္အတြင္းေမြးဖြားခဲ့၍ ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံသားလည္း ျဖစ္ေသာ၊ ထို႕ျပင္ (ခ) ပါလီမန္အမတ္အျဖစ္ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ျခင္းခံရသည့္ အရည္အခ်င္းႏွင့္ ျပည့္စံုသည္လည္းျဖစ္ေသာ” ဆိုျပီး သမၼတအျဖစ္အေရြးခ်ယ္ခံႏိုင္ခြင့္အရည္အခ်င္းကို ျပ႒န္းထားပါတယ္၊ ဒီျပ႒န္းခ်က္အရ သမၼတဟာ ပါလီမန္အမတ္ (လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္) အျဖစ္ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ခံရသည့္ အရည္အခ်င္းႏွင့္လည္း ျပည့္စံုရမွာပါ၊ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ဖြဲ႕စည္းပံု၊ ပုဒ္မ (၇၄)၊ ပုဒ္မခြဲ (၁-က) မွာ “ႏိုင္ငံျခားအစိုးရ၏ ေက်းဇူးသစၥာေတာ္ကို ခံယူေစာင့္ေရွာက္ရိုေသသူ၊ သို႕တည္းမဟုတ္ ႏိုင္ငံျခားအစိုးရ၏ လက္ေအာက္ခံျဖစ္သူ၊ သို႕တည္းမဟုတ္ ထိုအစိုးရ၏ ႏိုင္ငံသားျဖစ္သူ၊ သို႕တည္းမဟုတ္ ထိုအစိုးရ၏လက္ေအာက္ခံျဖစ္သူေသာ္၎၊ ႏိုင္ငံသားေသာ္၎ ခံစားရေသာ အခြင့္အေရးမ်ားႏွင့္ ေက်းဇူးခံစားခြင့္မ်ားကို ခံစားႏိုင္ခြင့္ရွိသူ” သည္ လႊတ္ေတာ္တစ္ရပ္ရပ္၏ အမတ္အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ျခင္းခံရန္၎၊ လႊတ္ေတာ္တစ္ရပ္ရပ္၏ အမတ္အျဖစ္တည္ျမဲေစရန္၎ ခြင့္မျပဳရ” လို႕ ျပ႒န္းထားပါတယ္၊

၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ဖြဲ႕စည္းပံုရဲ့ ဒီျပ႒န္းခ်က္မွာ “သမၼတအျဖစ္ အေရြးခံမည့္သူတစ္ဦးတည္း” ကိုသာ ရည္ညႊန္းျပီး ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုမွာလို “သမၼတအျဖစ္ အေရြးခံရန္ ဆနၵရွိသူရဲ့ မိဘ၊ အိမ္ေထာင္ဘက္၊ သားသမီးမ်ားနဲ႕ ၎သားသမီးမ်ားရဲ့ အိမ္ေထာင္ဘက္မ်ားအထိ” မ်ိဳးဆက္သုံးဆက္အထိ ကန္႕သတ္ထားတာ မရွိပါ၊ ဒါေၾကာင့္မို႕ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံု၊ ပုဒ္မ ၅၉ (စ) ဟာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကိုယ္တိုင္ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ကတည္းက ျပ႒န္းခဲ့တယ္လို႕ ဆိုတာ မွားပါတယ္၊

က်ေနာ္တို႕ ၾကားသိရတဲ့ ၾကံ့ခိုင္ေရးပါတီရဲ့ သတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္မ်ားအရ ၾကံ့ခိုင္ေရးပါတီက ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုျပင္ဆင္ေရးအတြက္ အဆိုျပဳရာမွာ ပုဒ္မ (၅၉-စ) ပါ “မိဘ၊ ကာယကံရွင္၊ သားသမီးနဲ႕ သားသမီးရဲ့ အိမ္ေထာင္ဘက္ အားလုံးအၾကဳံးဝင္တဲ့ ကန္႕သတ္ခ်က္ေတြထဲက “ထိုတရားဝင္သားသမီး၏ ဇနီး သို႕မဟုတ္ ခင္ပြန္းေသာ္လည္းေကာင္း” ဆိုတာကို ေလွ်ာ႕ခ်ဖို႕ အဆိုျပဳမယ္လို႕ သိရပါတယ္၊ ၾကံ့ခိုင္ေရးပါတီေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးရဲ့ စကားအရဆိုရင္ ဒီလို ျပင္ဆင္ေပးျခင္းျဖင့္ ႏိုင္ငံျခားသား ခင္ပြန္းသည္ ကြယ္လြန္ျပီးျဖစ္တဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ သူမရဲ့ သားႏွစ္ေယာက္က အဂၤလန္ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ကို စြန္႕လႊတ္ျပီး ျမန္မာႏိုင္ငံသားအျဖစ္ကို ရယူမယ္ဆိုရင္ သမၼတအျဖစ္ အေရြးခ်ယ္ခံႏိုင္ခြင့္ ရွိလာလိမ့္မယ္လို႕ ဆိုပါတယ္၊ မေသခ်ာလွပါ၊

တကယ္ကိုပဲ ပုဒ္မ (၅၉-စ) ကို ၾကံ့ခိုင္ေရးပါတီက အဆိုျပဳသလို ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္က ျပင္ဆင္ေပးရင္ေတာင္မွ၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ့ သားႏွစ္ေယာက္ကလည္း သူတို႕ရဲ့ မိခင္အတြက္ အဂၤလန္ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ကို စြန္႕လႊတ္ျပီး ျမန္မာႏိုင္ငံသားအျဖစ္ကို ေလွ်ာက္ထားဦးေတာ့ သူတို႕ေတြ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ရဖို႕ ဆိုတာ မေသခ်ာပါ၊ ၁၉၈၂ ခု ႏိုင္ငံသားဥပေဒ၊ ပုဒ္မ (၇၂) က ႏိုင္ငံျခားသားမ်ား ႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ေလွ်ာက္ထားခြင့္ကို ပိတ္ပင္ထားပါတယ္၊ ပုဒ္မ (၂၂) အရ ႏိုင္ငံသားအျဖစ္မွ ရပ္စဲခံရသူ သို႕မဟုတ္ ရုပ္သိမ္းခံရသူဟာ ႏိုင္ငံသား၊ ဧည့္ႏိုင္ငံသား၊ ႏိုင္ငံသားျပဳခြင့္ရသူ အျဖစ္ ျပန္လည္ေလွ်ာက္ထားခြင့္မရွိပါ၊ ပုဒ္မ (၄၃-က) အရ ႏိုင္ငံသားႏွင့္ ႏိုင္ငံျခားသား မိဘႏွစ္ပါးမွ ေမြးဖြားသူမ်ားဟာ “ႏိုင္ငံသားျပဳခြင့္” ရရန္ပဲ ေလွ်ာက္ထားႏိုင္ပါတယ္၊ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္မရွိပါ၊ ပုဒ္မ (၈-က) အရ “ႏိုင္ငံအက်ိဳးအတြက္” မည္သူကိုမဆို ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ သတ္မွတ္ႏိုင္ခြင့္အာဏာရွိတဲ့ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရအဖြဲ႕ကို ေလွ်ာက္ထားေတာ့ေရာ ခြင့္ျပဳပါ့မလား၊ ႏိုင္ငံသားတစ္ဦးနဲ႕ ႏိုင္ငံျခားသားတစ္ဦးတို႕မွ ေမြးဖြားတဲ့ သားသမီးမ်ားကို ျမန္မာႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ေပးႏိုင္ေအာင္ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ႏိုင္ငံသားဥပေဒကို မျပင္ဆင္ရင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သမၼတျဖစ္ခြင့္ရွိမွာ မဟုတ္ပါ၊

# အဆုံးအျဖတ္ေပးျခင္း

၁၉၈၂ ခုႏွစ္၊ ႏိုင္ငံသားဥပေဒ၊ ပုဒ္မ (၆၆) အရ ႏိုင္ငံသား၊ ဧည့္ႏိုင္ငံသား၊ ႏိုင္ငံသားျပဳခြင့္ရသူ ဟုတ္မဟုတ္ဆိုတာကို ဗဟိုအဖြဲ႕က အဆုံးအျဖတ္ေပးမွာျဖစ္ျပီး ပုဒ္မ (၆၆) အရ ဗဟိုအဖြဲ႕ကို ျပည္ထဲေရးဝန္ၾကီးက ဥကၠ႒၊ ကာကြယ္ေရးဝန္ၾကီး၊ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ၾကီးမ်ားအဖြဲ႕ဝင္ျဖစ္တဲ့ ဝန္ၾကီး သုံးပါးနဲ႕ ဖြဲ႕စည္းပါတယ္၊ ပုဒ္မ (၇၀) အရ ဗဟိုအဖြဲ႕ရဲ့ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ကို မေက်နပ္ရင္ ဝန္ၾကီးအဖြဲ႕ (အစိုးရအဖြဲ႕) ကို အယူခံတက္ႏိုင္ျပီး အစိုးရအဖြဲ႕ရဲ့ အဆုံးအျဖတ္ဟာ အျပီးအျပတ္ျဖစ္တယ္လို႕ ဆိုပါတယ္၊ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္ မတ္လ ၂ ရက္ေန႕မွာ နအဖအစိုးရက ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးၾကီးသန္းေရႊရဲ့ လက္မွတ္နဲ႕ ျပ႒န္းတဲ့ “ျမန္မာႏိုင္ငံသားဥပေဒကို ျပင္ဆင္သည့္ဥပေဒ”၊ ပုဒ္မ (၃) အရ ဗဟိုအဖြဲ႕ကို လူဝင္မႈၾကီးၾကပ္ေရးႏွင့္ ျပည္သူ႕အင္အားဝန္ၾကီး႒ာန ဝန္ၾကီးက ဥကၠ႒ျဖစ္ျပီး ကာကြယ္ေရးဝန္ၾကီး၊ ျပည္ထဲေရးဝန္ၾကီး၊ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ၾကီးမ်ားက အဖြဲ႕ဝင္၊ ဥကၠ႒က တာဝန္ေပးသူက အတြင္းေရးမႉးအျဖစ္ ပါဝင္တဲ့ အဖြဲ႕အျဖစ္ ေျပာင္းလဲဖြဲ႕စည္းပါတယ္၊

ႏိုင္ငံတစ္ခုအေနနဲ႕ လူတစ္ေယာက္ကို ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳျခင္း၊ ျငင္းပယ္ျခင္းဆိုတာ အင္မတန္အေရးၾကီးတဲ့ ကိစၥပါ၊ လူတစ္ေယာက္ရဲ့ ဘဝမွာလည္း ႏိုင္ငံတစ္ခုခုရဲ့ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ျခင္း၊ မျဖစ္ျခင္းဆိုတာ အင္မတန္အေရးၾကီးတဲ့ ကိစၥပါ၊ ႏိုင္ငံတစ္ခုရဲ့ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ျခင္းဟာ လူတစ္ေယာက္အတြက္ သူ႕ကို အသိအမွတ္ျပဳတဲ့ ႏိုင္ငံအေပၚ သစၥာရွိမႈ၊ ခ်စ္ျမတ္ႏိုးမႈ၊ တာဝန္ယူမႈေတြ ျဖစ္ေပၚေစပါတယ္၊ ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳမခံရတဲ့ လူတစ္ေယာက္အဖို႕မွာေတာ့ ဘယ္ႏိုင္ငံကိုမွ သစၥာရွိစရာ၊ ခ်စ္ျမတ္ႏိုးစရာ၊ တာဝန္ခံစရာမရွိေတာ့တဲ့အျပင္ အသိအမွတ္ျပဳမခံရျခင္းအေပၚ နာက်င္မႈ၊ခံျပင္းမႈ၊ ေဒါသထြက္မႈေတြနဲ႕ ေႏွာက္ယွက္ဖ်က္ဆီးသူေတြ ျဖစ္သြားတတ္ပါတယ္၊ အၾကမ္းဘက္သမားအမ်ားစုမွာ ကိုယ္စားျပဳရာ ႏိုင္ငံမရွိပါ၊

ဒီလို တိုင္းျပည္အတြက္ အင္မတန္အေရးၾကီးတဲ့ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ျခင္းကိစၥကို ျပည္ေထာင္စုအစိုးရရဲ့ ဝန္ၾကီးမ်ားက အဆုံးအျဖတ္ေပးမည့္အစား ျပည္သူလူထုကို ကိုယ္စားျပဳသူမ်ားကသာ ဆုံးျဖတ္သင့္ပါတယ္၊ ႏိုင္ငံသားဥပေဒပါ ဗဟိုအဖြဲ႕ဆိုတာကို “ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္က တာဝန္ေပးတဲ့ လႊတ္ေတာ္ေရးရာေကာ္မီတီ” အျဖစ္ ျပန္လည္ဖြဲ႕စည္းသင့္ပါတယ္၊ အယူခံလႊာကို ၾကားနာျပီး အျပီးသတ္အဆုံးအျဖတ္ေပးရမည့္ အဖြဲ႕အစည္းကိုလည္း အစိုးရအဖြဲ႕အစား “ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္” အျဖစ္ ျပင္ဆင္သတ္မွတ္သင့္ပါတယ္၊

# စဥ္းစားဆင္ျခင္ၾကည့္ၾကပါ၊

ဒီေဆာင္းပါးနဲ႕ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္၊ ျမန္မာႏိုင္ငံသားဥပေဒကို ျပင္သင့္၊ မျပင္သင့္ ေလ့လာသုံးသပ္ၾကဖို႕ က်ေနာ္ အၾကံျပဳပါတယ္၊ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္တုံးက အမ်ိဳးသားလံုျခံုေရး႐ႉေထာင့္တစ္ခုတည္းကေန သုံးသပ္ျပီး ေရးဆြဲခဲ့တဲ့ ဥပေဒကို ဒီေန႕ေခတ္မွာ အမ်ိဳးသားလံုျခံုေရး႐ႉေထာင့္အျပင္ လူ႕အခြင့္အေရး၊ ႏိုင္ငံသားအခြင့္အေရး၊ ေရႊ႕ေျပာင္းေနထိုင္သူမ်ားအခြင့္အေရး၊ ႏိုင္ငံျပင္ပေရာက္ေနရတဲ့ ႏိုင္ငံသားေဟာင္းမ်ားအေရး၊ ႏိုင္ငံတကာမွ  ႏိုင္ငံေတာ္ အက်ိဳးစီးပြါးကို အေထာက္အကူျပဳႏိုင္သူမ်ားကို ဖိတ္ေခၚႏိုင္ေရး၊ ႏိုင္ငံမဲ့ျဖစ္ေနတဲ့ ကေလးသူငယ္မ်ားရဲ့ အေရး စတဲ့ ႐ႉေထာင့္မ်ားနဲ႕ပါ ေလ့လာသုံးသပ္ျပီး လိုအပ္သလို ျပင္ဆင္သင့္ေၾကာင္း အၾကံျပဳပါတယ္၊

ေလးစားစြာ၊

ေအာင္ဒင္
ဇန္နဝါရီ ၁၀၊ ၂၀၁၄