ဦး၀င္းတင္နဲ႔ ေမးခြန္းမ်ား – ျပည္ေထာင္စုု၊ လူထုုရဲ့ ႏိုုင္ငံေရးေရခ်ိန္နဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲသိုု႔ သြားရာလမ္း
မိုုးမခ၊ ေဖေဖာ္၀ါရီ ၁၂၊ ၂၀၁၂
အင္တာဗ်ဴး အပုုိင္း ၁၊ ျပည္ေထာင္စုု
ျပည္ေထာင္စုုေန႔ ၆၅ ႏွစ္ေျမာက္ ႏွစ္ပတ္လည္မွာ တိုုင္းရင္းသားေတြနဲ႔ အားလုုံးအတူတကြ စစ္မွန္ေသာ ျပည္ေထာင္စုုတည္ေဆာက္ေရး အေျခအေန၊ အလားအလာကိုု ဘယ္လိုု ေျပာခ်င္သလဲ ဆရာ။
အရင္တုုန္းကေတာ့ တိုုင္းရင္းသားေတြနဲ႔ စစ္အစုုိးရေတြၾကားမွာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးေတြပဲ လုုပ္ခဲ့ၾကတယ္။ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ကာလေတြကိုု ေက်ာ္ျဖတ္ခဲ့တယ္။ ဒါဟာ တုုိင္းရင္းသားနယ္ေျမေတြမွာ ေသနတ္သံေတြ တိတ္ေနတာ ေကာင္းပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးဆိုုတာဟာ တိုုင္းရင္းသားေတြနဲ႔တကြ ျပည္ေထာင္စုုၾကီးတခုုလုုံးက လိုုလားတဲ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရး၊ ႏိုု္င္ငံေရးအရ အေျဖရွာေရးဆိုုတာေတြအတြက္ အေျဖမဟုုတ္ေသးဘူး။ တိုုင္းရင္းသားေတြနဲ႔အတူတူ က်ေနာ္တိုု႔ အင္န္အယ္ဒီပါတီအပါအ၀င္ ႏိုုင္ငံေရးအင္အားစုုေတြ အားလုုံးလိုုလားတာကေတာ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ စစ္မွန္ေသာ ျပည္ေထာင္စုုၾကီး အတူတကြ တည္ေဆာက္ၾကေရးပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အခုုအခ်ိန္မွာ အားလုုံးက သေဘာေပါက္နားလည္ျပီး ဒီကိုုပဲ ဦးတည္ ေဆာင္ရြက္လာၾကျပီလိုု႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။
ျပည္ေထာင္စုုၾကီးကိုု အတူတကြ ထူေထာင္ျပီး သာတူညီမွ် အတူတကြေနထိုုင္ၾကမယ္လိုု႔ တိုုင္းရင္းသားေတြ အားလုုံးက ပင္လုုံစာခ်ဳပ္နဲ႔ သေဘာတူဆုုံးျဖတ္ခဲ့ၾကတယ္။ အဲသည္ကေန ၁၉ ၄၇ ခုုႏွစ္ အေျခခံဥပေဒေပၚထြန္းလာတယ္။ အဲသည္ကေန က်ေနာ္တိုု႔ ျမန္မာတိုုင္းရင္းသားေတြ ဘယ္လိုုမ်ဴိး အေျပာင္းအလဲေတြကိုု ရင္ဆုုိင္လာခဲ့ၾကသလဲ ဆရာ။
၁၉ ၄၇ အေျခခံဥပေဒေပၚ အေျခခံျပီး ျပည္ေထာင္စုုကိုု ထူေထာင္ခဲ့တယ္။ ေနာက္ေတာ့ ၁၉၇၄ အေျခခံဥပေဒတရပ္ ေပၚထြန္းလာတယ္။ အခုုအခ်ိန္မွာ ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒနဲ႔ ဆက္လက္ျပီး အုုပ္ခ်ဳပ္စီမံေနၾကတယ္။ ဘယ္လိုုပဲ အေျခခံဥပေဒေတြပဲ ရွိခဲ့ ရွိခဲ့၊ အဲသည္တေလ်ာက္မွာ ျပည္ေထာင္စုုတိုုင္းရင္းသားေတြ အားလုုံးအတြက္ ျငိမ္းခ်မ္းတဲ့ ဒီမိုုကေရစီၤလူ႔အဖြဲ႔အစည္းေပၚထြန္းႏိုုင္ဖိုု႔ ခ်ဳိ႔ယြင္းခဲ့တယ္၊ ခ်ဳိ႔တဲ့ခဲ့တယ္။ ပ်က္ယြင္းခဲ့တယ္။ အထူးသျဖင့္ကေတာ့ တိုုင္းရင္းသားျပည္သူေတြရဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြ၊ ယုုံၾကည္ခ်က္ေတြကိုု ျဖည့္စြမ္းေပးႏိုုင္ျခင္း မရွိခဲ့ဘူး။ လက္နက္ကိုုင္ပဋိပကၡေတြနဲ႔ ရင္ဆိုုင္ခဲ့ၾကရတယ္။ ဒီေန႔ျပည္ေထာင္စုုကေနျပီး ဆက္လက္ ေတာင္းဆိုုေဖာ္ေဆာင္ရမွာကေတာ့ စစ္မွန္ေသာ ျပည္ေထာင္စုုတည္ေဆာက္ေရးပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
အဲသည္လိုု စစ္မွန္ေသာ ျပည္ေထာင္စုုတည္ေဆာက္ေရးအတြက္ အပစ္ရပ္ထားႏိုုင္ရုုံနဲ႔ ေဖာ္ေဆာင္ႏိုုင္ျပီလိုု႔ ေျပာလိုု႔ မရဘူးေပါ့ ဆရာ။
အပစ္အခတ္ရပ္စဲတာထက္ စစ္မွန္ေသာျပည္ေထာင္စုုစနစ္ ေဖာ္ေဆာင္တည္ေဆာက္ႏိုုင္ေရးအတြက္ ႏိုုင္ငံေရးအားျဖင့္ ေတြ႔ဆုုံေဆြးေႏြး အေျဖရွာၾကဖိုု႔ ျဖစ္တယ္လိုု႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ အခုုအခ်ိန္မွာ ၂၀၁၁ ႏွစ္ကတည္းက စတင္ခဲ့တဲ့ လက္ရွိဦးသိန္းစိန္အစုုိးရနဲ႔ တိုုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုုင္အဖြဲ႔ေတြအသီးသီးနဲ႔ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးတင္သာမကပဲ ႏိုုင္ငံေရးအရ ေတြ႔ဆုုံေဆြးေႏြးအေျဖရွာေရးေတြ လုုပ္လာတာကိုု ေတြ႔ရတယ္။ အခုု ၂၀၁၂ ႏွစ္သစ္အတြင္းမွာလည္း အဖြဲ႔အေတာ္မ်ားမ်ားနဲ႔ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေနတာကိုု ေတြ႔ရပါတယ္။ ျပည္နယ္အဆင့္ တုိင္းေဒသအဆင့္ ေတြ႔ဆုုံၾကတယ္။ ေနာက္ေတာ့ ျပည္ေထာင္စုုအဆင့္ ေဆြးေႏြးညိွႏိႈင္းတာေတြ လုုပ္တာကိုု ေတြ႔ရပါတယ္။ အခုုဆိုုရင္ လြတ္လပ္ေရးေခတ္ဦးကာလကတည္းက လက္နက္ကိုုင္ေတာ္လွန္တိုုက္ခိုုက္ေနတဲ့ ကရင္အမ်ဳိးသားအဖြဲ႔အစည္းေတြကိုုယ္တိုုင္နဲ႔ ႏိုုင္ငံေရးအရ အေျဖရွာဖိုု႔ ၾကိဳးစားတဲ့ အဆင့္ေရာက္လာတာကိုု ေတြ႔ရပါတယ္။
ေဒသအဆင့္နဲ႔ တိုုင္းရင္းသားအဖြဲ႔အလိုုက္ ေဆြးေႏြးတာေတြက အက်ဳိးရွိတယ္လိုု႔ ဆရာက ထင္ျမင္ပါသလား။
ကရင္ျပည္နယ္၊ ရွမ္းျပည္နယ္၊ ကခ်င္ျပည္နယ္ စသည္ျဖင့္ ေဒသအလိုုက္ အေျခအေနေတြ၊ လိုုအပ္ခ်က္ေတြအေပၚ မူတည္ျပီး သေဘာတူညီခ်က္ေတြ ရယူတာေတြ၊ လက္နက္ကိုုင္အဖြဲ႔အစည္း တခုုခ်င္းစီအလိုုက္ သေဘာထားေတြ၊ ေတာင္းဆိုုခ်က္ေတြအေပၚ မူတည္ျပီး သိရွိေအာင္ နားလည္ေအာင္ လုုပ္ေနၾကတာ ျဖစ္တယ္လိုု႔ ျမင္ေတြ႔ရပါတယ္။ အဲဒီကေနျပီးေတာ့ ျပည္ေထာင္စုုအဆင့္ ေဆြးေႏြးပြဲေတြ ျဖစ္လာရင္ ႏိုုင္ငံေရးအရ အားလုုံး စုုေပါင္းအေျဖရွာၾကမယ့္ အဆင့္ကိုု ေဖာ္ေဆာင္လာႏိုုင္မယ္လိုု႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ စစ္မွန္ေသာျပည္ေထာင္စုု တည္ေဆာက္ႏိုုင္ေရးအတြက္ ညိွႏႈိင္းအေျဖရွာမႈေတြ လုုပ္ႏိုုင္လိမ့္နမယ္လိုု႔ ထင္ျမင္ပါတယ္။
တိုုင္းရင္းသား လူမ်ဳိးေတြ ေဒသေတြ အားလုုံးၾကားမွာ၊ ျပည္နယ္ ျပည္မ ဆိုုတာေတြ ၾကားထဲမွာ ဘယ္လိုု တန္းတူညီမွ်မႈမ်ဳိး တည္ေဆာက္ႏိုုင္မယ္လိုု႔ ဆရာက ေမွ်ာ္လင့္ပါသလဲ ဆရာ။
တန္းတူညီမွ်မႈ ဆိုုတာက ျပည္နယ္ ျပည္မ တန္းတူညီမွ်၊ ႏိုုင္ငံေရးအားျဖင့္၎၊ လူမ်ဴိးေရးအားျဖင့္၎၊ အုုပ္ခ်ဳပ္ေရးအားျဖင့္၎ ေနရာတိုုင္းမွာ အဆင့္ဆင့္တိုုင္းမွာ တန္းတူညီမွ်မႈေတြ ရွိရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲသည္အတြက္ တိုုင္းရင္းသားေတြအားလုုံးမွာ ကိုုယ့္ၾကမၼာကိုုယ္ ဖန္တီးခြင့္ အာမခံခ်က္ေပးႏိုုင္ဖိုု႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ကိုုယ္ပိုုင္ျပ႒ာန္းခြင့္ေတြ ရရွိၾကဖိုု႔ ျဖစ္ပါတယ္။
အဲသည္ေတာ့ ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒမွာ ကိုုယ္ပိုုင္ျပ႒ာန္းခြင့္ဆိုုတာထက္ ကိုုယ္ပိုုင္အုုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ နယ္ေျမဆိုုျပီး သီးျခားသတ္မွတ္နယ္ေျမေတြလည္း ရွိေသးတယ္ ဆရာ။ ဒါေတြက တန္းတူညီတူျဖစ္မႈကိုု ျပသတာ ဟုုတ္ရဲ့လား။
အဲဒါကိုု က်ေနာ္ ေထာက္ျပခ်င္တယ္။ တိုုင္းရင္းသားနယ္ေျမေတြအခ်ဳိ႔ကိုု အခု ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒထဲမွာ ကိုုယ္ပိုုင္အုုပ္ခ်ဴပ္ခြင့္ရတဲ့ နယ္ေျမေတြဆိုုျပီး သတ္မွတ္ထားတယ္။ ၀တိုု႔ ပေလာင္တိုု႔ နာဂတိုု႔ စသည္ျဖင့္ေပါ့။ တိုုင္းရင္းသားေတြရဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္က ကိုုယ္ပိုုင္ျပ႒ာန္းခြင့္ ျဖစ္တယ္။ အုုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္သက္သက္ မဟုုတ္ဘူး။ ႏိုုင္ငံေရးအရ ေတြႊ႔ဆုုံေဆြးေႏြးၾကျပီး ရရွိတဲ့ အေျဖေတြအေပၚမူတည္ျပီးေတာ့ ကိုုယ့္ဖာသာကိုုယ္ ျပ႒ာန္းခြင့္ေတြ ရွိႏိုုင္ဖိုု႔၊ အဲသည္ကေနျပီး အုုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ေတြ အဆင့္ဆင့္ေတြ ရွိဖိုု႔ လိုုတယ္လိုု႔ ျမင္ပါတယ္။
အဲသည္အတြက္ တိုုင္းရင္းသားေတြ အားလုုံး ပါ၀င္ေဆြးေႏြးညိွႏႈိင္းမႈေတြ အမ်ားၾကီး လိုုအပ္တာေပါ့ဆရာ။
ကိုုယ့္ဖာသာကိုုယ္ ျပ႒ာန္းခြင့္၊ ကိုုယ့္ၾကမၼာကိုုယ္ ဖန္တီးႏိုုင္ခြင့္၊ တန္းတူညီမွ်ျဖစ္ခြင့္ဆိုုတာေတြကိုု အဆင့္တိုုင္းမွာ ေနရာတိုုင္းမွာ အားလုုံးက ေတြ႔ဆုုံေဆြးေႏြးျပီး ဘာေတြလဲ ဘာေတြကိုု ဘယ္လိုု အဓိပၺါယ္ သတ္မွတ္ၾကမလဲ။ ဘယ္လိုု သေဘာတူညီၾကသလဲဆိုုတာ ေဖာ္ထုုတ္ၾကဖိုု႔ လိုုပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာကတည္းက က်ေနာ္တိုု႔တိုုင္းျပည္ကိုု တိုုင္း ၇ တိုုင္း၊ ျပည္နယ္ ၇ နယ္ သတ္မွတ္ခဲ့တာမွာလည္း ဘယ္လိုုမ်ဳိး သာတူညီမွ်ခြင့္ေတြ၊ ျပည္နယ္ ျပည္မ တန္းတူညီမွ်ခြင့္ေတြ ရွိသလဲဆိုုတာေတြကိုုပါ ေဆြးေႏြးၾကရလိမ့္မယ္ ထင္ပါတယ္။ အခုုအခ်ိန္မွာ တုုိင္းရင္းသားေတြနဲ႔လက္ရွိအစုုိးရနဲ႔ ႏိုုင္ငံေရးအရ ေျဖရွင္းမယ္၊ အေျဖရွာမယ္ဆိုုတဲ့ Political Process ေဖာ္ေဆာင္ေနၾကတာကိုု ေတြ႔ေနရျပီ ျဖစ္ပါတယ္။ လက္နက္ကိုုင္ မေျဖရွင္းၾကပဲ နားလည္မႈ၊ သေဘာထားၾကီးမႈ၊ အျပန္အလွန္ေလးစားမႈေတြနဲ႔ ျပည္ေထာင္စုုၾကီး တခုုလုုံးရဲ့ ေရရွည္အက်ဳိးစီးပြားကိုု ၾကည့္ျပီး ဆက္လက္ေဖာ္ေဆာင္ၾကဖိုု႔ ေမွ်ာ္လင့္တယ္လိုု႔ အခုုလိုု ျပည္ေထာင္စုုေန႔မွာ ေျပာၾကားလိုုပါတယ္။
လက္ရွိျပည္ေထာင္စုုၾကီးထဲကိုု တိုုင္းရင္းသားေတြကိုု အတင္းဇြတ္သြင္းေနတယ္၊ ဒါမ်ဳိးလည္း ေျပာၾကတာမ်ဳိး ၾကားေနရတယ္ဆရာ။ အခုုစနစ္ၾကီးကေန စစ္ကၽြန္အျဖစ္ အားလုုံးကိုု ဇာတ္သြင္းေနတယ္လိုု႔လည္း ေျပာေနၾကတယ္။
ဗိုုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကိုုယ္တိုုင္က ဒါကိုု ေျပာခဲ့ဖူးပါတယ္။ က်ေနာ္တိုု႔ ျပည္ေထာင္စုုၾကိးကိုု တည္ေဆာက္တာဟာ ျမန္မာကၽြန္အျဖစ္ သြတ္သြင္းတာမဟုုတ္ဘူး။ ျပီးေတာ့လည္း တိုုင္းရင္းသားေတြအားလုုံး ျမန္မာေတြအပါအ၀င္ သူ႔ကၽြန္အျဖစ္ ဆက္ထားဖိုု႔ မဟုုတ္ဘူးလိုု႔ ေျပာခဲ့တယ္။ အခုုအခ်ိန္မွာ အားလုုံးက ျမန္မာကၽြန္ခံဖိုု႔ မဟုုတ္ဘူး၊ စစ္ကၽြန္ခံဖိုု႔ လည္း မဟုုတ္ဘူး လိုု႔ ျမင္ၾကေစခ်င္တယ္။ ျပည္ေထာင္စုုတည္ေဆာက္တယ္ဆိုုတာက ျမန္မာေတြရဲ့ေအာက္ကိုု သြတ္သြင္းတာ၊ ျမန္မာေတြရဲ့ ကၽြန္အျဖစ္ လုုပ္တာ မဟုုတ္ဘူး၊ စစ္ကၽြန္ေတြျဖစ္ေအာင္ ဇတ္သြင္းတာ မျဖစ္ေစရဘူးလိုု႔လည္း က်ေနာ္ အေလးအနက္ ေျပာၾကားလိုုပါတယ္။ က်ေနာ္တိုု႔တေတြ စစ္မွန္တဲ့ျပည္ေထာင္စုုၾကီး အတူတကြ တည္ေဆာက္ဖိုု႔ ဆက္လက္ ေတြ႔ဆုုံေဆြးေႏြး အေျဖရွာျပီး ေဖာ္ေဆာင္ေနၾကျပီ။ ဆက္လက္ တည္ေဆာက္ၾကပါလ္ိုု႔ တိုုက္တြန္းခ်င္ပါတယ္။
အင္တာဗ်ဴး အပုုိင္း ၂၊ လူထုုရဲ့ ႏိုုင္ငံေရး ေရခ်ိန္ကိုု ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္။