>
ရင္ထဲက ရွစ္ဆယ့္ရွစ္
ေမာင္ေမာင္ဝမ္း
ဇူလိုင္ ၂၃၊ ၂၀၁၁
သမုိင္းဆုိတာ အျမင္ကပ္႐ုံသက္သက္နဲ႔ ေဖ်ာက္လုိ႔မရႏုိင္ေကာင္းပါဘူး၊ လူသားေတြရဲ႕အတၱကုိ ေငြေၾကး၊ အာဏာ၊ အက်ဳိးစီးပြားေတြနဲ႔ သြန္းေလာင္းေပးလုိ႔ ယာယီေမွးမွိန္ေကာင္း ေမွးမွိန္ႏုိင္ေပမယ့္ … အမွန္တရားဆုိတာ … တေန႔မွာေတာ့ ေပၚထြန္းလာစျမဲပါ … …။
ရွစ္ဆယ့္ရွစ္ဆုိတာ ဘာလဲ … … … …?
ရွစ္ဆယ့္ရွစ္ဆုိတာ … စစ္အာဏာရွင္မ်ားအဆက္ဆက္ ေျပာသြားခဲ့သလုိ … အေရးအခင္းလား … …
ရွစ္ဆယ့္ရွစ္ဆုိတာ … မင္းမဲ့စ႐ုိက္ေတြနဲ႔ ျပည္သူလူထုႀကီးရဲ႕ အသက္ အုိးအိမ္ စည္းစိမ္ေတြကုိ ေျခာက္လွန္႔ခဲ့တဲ့ ပရမ္းပတာ … ႐ုန္းရင္းဆန္ခတ္မႈႀကီးလား … …
ရွစ္ဆယ့္ရွစ္ဆုိတာ … အာဏာရွင္စနစ္ကို ေတာ္လွန္ၿပီး ဒီမုိကေရစီစနစ္ကုိ ေျပာင္းလဲ အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖုိ႔ကုိ လုိလားတဲ့ လူထုႀကီးရဲ႕ လူထုေတာ္လွန္ေရးႀကီးလား … … …
ဒီေန႔မ်ဳိးဆက္သစ္ေတြအတြက္ကေတာ့ ေဝဝါးေနဆဲ ပုံျပင္တပုဒ္လုိပါပဲ။
—————————————————————————————
က်ေနာ္ ၈၈ လူထု အေရးေတာ္ပုံအေၾကာင္းကုိ တင္ျပရာမွာ အကုန္လုံးကုိ က်ေနာ္ မသိပါဘူး၊ အခု က်ေနာ္ေရးတဲ့ ေဆာင္းပါးဟာ သမုိင္းျပဳစုေနတာ မဟုတ္ဘူးဆုိတာေတာ့ ေျပာပါရေစ … က်ေနာ္ ႀကံဳေတြ႔ခဲ့ရတဲ့ အေတြ႔အႀကံဳေတြကုိ လက္ဆင့္ကမ္းတင္ျပလုိက္ျခင္းသာလွ်င္ ျဖစ္ပါတယ္ … ဒီအထဲမွာ သင္ခန္းစာယူစရာေတြ ဆင္ျခင္စရာေတြကုိ ရွစ္ဆယ့္ရွစ္ လူထုအေရးေတာ္ပုံဆုိတာ ဘာမွန္းမသိတဲ့ … လူငယ္မ်ဳိးဆက္သစ္ေတြ … ေလ႔လာႏုိင္ဖုိ႔ကုိ အထူးရည္ရြယ္ပါတယ္ … …။
က်ေနာ္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ကုိ ၁၉၈၄ မွာ စေရာက္တယ္၊ ေနရတာက တကၠသိုလ္စာၾကည့္တုိက္ေဘးမွာရွိတဲ့ အင္းဝေဆာင္မွာ … အဲဒီအခါက တေဆာင္လုံး ဥပေဒေက်ာင္းသားေတြခ်ည္းပဲ ထားတယ္ … က်ေနာ္ ကံေကာင္းတယ္ေျပာရမလား မသိဘူး။ တကၠသုိလ္ ပထမႏွစ္ကုိ စတက္တက္ခ်င္းမွာပဲ … စိတ္တူကုိယ္တူ သူငယ္ခ်င္းေတြနဲ႔ ဆုံျဖစ္တယ္ေလ … အခု အဂၤလန္မွာရွိေနတဲ့ … နာမည္ေက်ာ္ ပန္းခ်ီဆရာ (ပန္းခ်ီထိန္လင္း) ၊ ေအာင္လင္း (ယခု ဂ်ပန္)၊ ေဇာ္လင္း (ျမင္းၿခံ) သူတုိ႔နဲ႔ တြဲျဖစ္ၾကတယ္ … ဒီအထဲမွာ က်ေနာ္နဲ႔ ထိန္လင္း တူတာက စာဖတ္ ဝါသနာပါတယ္ … အႏုပညာကုိ ခုံမင္တယ္ … … တံငါနားနီး တံငါေျပာရမလား မသိဘူး … က်န္တဲ့သူငယ္ခ်င္းေတြပါ .. က်ေနာ္တုိ႔ဝါသနာေတြ ကူးကုန္ၾကတယ္ … က်ေနာ္တုိ႔အားလုံးဟာ … စာဖတ္ျခင္းအေလ့မွာေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလးကုိ ထုံၾကတယ္ … ကမာရြတ္ လွည္းတန္းမွာရွိတဲ႔ စာအုပ္ဆုိင္ေတြဆုိတာ … က်ေနာ္တုိ႔မသိတဲ့ဆုိင္ မရွိသေလာက္ပဲ … … ေနာက္တခုက က်ေနာ္တုိ႔က တကၠသိုလ္အႏုပညာအသင္း မွာလည္း ပါဝင္ပတ္သက္ေနသူေတြဆုိေတာ့ … အင္းဝေဆာင္ အခန္းနံပါတ္ ၉၃/၉၄ ဆုိတာ အႏုပညာ အသင္း႐ုံးခန္းႀကီးလုိပဲ … ကုိဇာဂနာ၊ အ႐ုိင္း၊ ဖုိးျဖဴ၊ ကင္းေကာင္၊ စုတ္ဖြား၊ ေဂၚဇီလာတုိ႔ကအစ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက … က်ေနာ္တုိ႔အေဆာင္ကုိ ဝင္ထြက္သြားလာေနၾကတာ … တခါတခါ ကုိသူရ ေခၚ ကုိဇာဂနာနဲ႔ စာေပေရးရာ၊ အႏုပညာ ကိစၥေတြ၊ အၿငိမ့္ကိစၥေတြေဆြးေႏြးရင္းက … သူ႔ရင္ထဲက ေပါက္ကြဲထြက္လာတဲ့ … အဲဒီအခ်ိန္က အစုိးရ (ျမန္မာ႔ဆုိရွယ္လစ္ လမ္းစဥ္ပါတီ အစုိးရ)ကုိ မေက်နပ္တဲ့ … စကားလုံးေတြကုိလည္း ၾကားရတတ္တယ္ … တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားဘဝဟာ … က်ေနာ့္ဘဝတေလွ်ာက္လုံးမွာ အလြတ္လပ္ဆုံး အေပ်ာ္ဆုံးနဲ႔ … အရသာအရွိဆုံးအခ်ိန္ေတြလုိ႔ပဲ ေျပာပါရေစ … ကံေကာင္းေထာက္မစြာ … လြတ္လပ္တဲ့ ေက်ာင္းသားဘဝမွာ … စာေပေတြကုိ ေလ့လာခြင့္ရလုိက္တာကုိက ႏုိင္ငံေရးရဲ႕ေျခလွမ္းအစလုိ႔ပဲ ေျပာလုိ႔ရႏုိင္မလားမသိဘူး …။
အဲဒီအခ်ိန္ကာလက အုပ္စုိးခဲ့တဲ့ မဆလ (ျမန္မာ့ဆုိရွယ္လစ္ လမ္းစဥ္ပါတီ အစုိးရ) ဆုိတာ … ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ … မွာ ပါလီမန္ဒီမုိကေရစီကုိ ဖ်က္သိမ္းၿပီး … တပါတီအာဏာရွင္စနစ္နဲ႔ အုပ္စုိးခဲ့တဲ့ အစုိးရေပါ့ … ပါတီ ဥကၠ႒ ႀကီးကေတာ့ … ဦးေနဝင္း (ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေနဝင္း)… … တုိင္းျပည္ကုိ သူ အာဏာသိမ္းၿပီးခ်ိန္ကစလို႔ … ပုဂၢလိကပုိင္ လုပ္ငန္းေတြကုိ အကုန္ ျပည္သူပုိင္သိမ္း … ဆုိရွယ္လစ္စနစ္နဲ႔ တုိင္းျပည္ကုိ ဆက္လက္ခ်ီတက္မယ္ဆုိၿပီး … တံခါး ပိတ္ စီးပြားေရးဝါဒကုိ လက္ကုိင္ျပဳၿပီး … ခရီးဆက္လာလုိက္တာ … တုိင္းျပည္ဟာ … ကမၻာ့အဆင္းရဲဆုံးႏုိင္ငံအဆင့္ကုိ ေရာက္ခဲ့တယ္ … … လူထုတရပ္လုံးရဲ႕ ဆင္းရဲမြဲေတမႈဟာ … ေျပာစရာစကားလုံး ရွာမရေလာက္ေအာင္ ေအာက္ဆုံး အဆင့္ကုိ ေရာက္သြားခဲ့တယ္ေလ … တခါက အေရွ႕ေတာင္အာရွမွာ ဂုဏ္တင့္ခဲ့တဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ … ေနာက္ ၂၆ ႏွစ္အၾကာမွာေတာ့ … မ်က္ႏွာငယ္စရာ တုိင္းျပည္ျဖစ္သြားတယ္ … … …။ ႏုိင္ငံရဲ႕ အေထြေထြ အၾကပ္အတည္းႀကီးဟာ က်ေနာ္တုိ႔ ေက်ာင္းသားေတြကုိပါ ႐ုိက္ခပ္ေစခဲ့တာေပါ့ …တကယ္ေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ပညာသင္ခဲ့ရတဲ့ … တကၠသိုလ္ဆုိတာ … ႏုိင္ငံတကာနဲ႔ ယွဥ္လုိက္ရင္ … ေတာ္ေတာ္ေလးကုိ နိမ္႔က်သြားပါတယ္ … ဒါကလည္း … လြတ္လပ္တဲ့ ပညာေရးစနစ္ပုံစံေတြ ပ်က္သုဥ္းၿပီး … အာဏာရွင္စနစ္ကုိ သက္ဆုိးရွည္ေစမယ့္ … ပညာေရးပုံစံေတြကုိ အာဏာရွိသူမ်ားက စိတ္တုိင္းက် ခ်ယ္လွယ္ၿပီး … စီမံခဲ့တာဆုိေတာ့ … အားလုံးဟာ … ကေမာက္ကမ ခ်ည္းပါပဲ … ေနာက္တခု အေရးႀကီးဆုံးက … လူထုတရပ္လုံးရဲ႕ အေထြေထြ အၾကပ္အတည္းႀကီးက သားသမီးေတြျဖစ္ၾကတဲ့ ေက်ာင္းသားမ်ားကုိ လာ႐ုိက္ခတ္ေစခဲ့တာ အမွန္ပါ …။ ဒါ့ေၾကာင့္ ၁၉၆၂ စစ္အာဏာရွင္မ်ား အာဏာသိမ္းၿပီးခ်ိန္ကစလုိ႔ ေက်ာင္းသားမ်ားဟာ အံတုေတာ္လွန္ခဲ့ၾကတာ … … …
– ဆဲဗင္းဇူလုိင္ ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈ
– ဦးသန္႔ အေရးအခင္း
– မႈိင္းရာျပည့္ ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈ စသျဖင့္ေပါ့ေလ … … ဒါေပမယ့္ စစ္အာဏာရွင္မ်ားရဲ႕ လူမဆန္စြာ ရက္စက္ၿဖိဳခြင္းမႈေတြေၾကာင့္ ရဟန္းရွင္လူ၊ ေက်ာင္းသားျပည္သူေတြ အသက္ေပးခဲ့ရပါတယ္။
စစ္အာဏာရွင္မ်ားကုိ မေက်နပ္တဲ့ ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈမ်ားဟာ ၾကားထဲမွာလည္း ႀကိဳးၾကား ႀကိဳးၾကား ဆုိသလုိ ေပၚခဲ့ပါတယ္ … ဒါေပမယ့္ လူထုၾကားထဲကုိ ျပန္႔ျပန္႔ႏွံ႔ႏွံ႔ မေရာက္ေအာင္ မဆလ အာဏာရွင္မ်ားဟာ ႏွိပ္ကြပ္ခဲ့ပါတယ္ … ဒီလုိနဲ႔ တႏွစ္ၿပီးတႏွစ္ ကုန္လြန္လာခဲ႔ရာကအစ … …
၁၉၈၈
အဲဒီႏွစ္ကေတာ့ အာဏာရွင္မ်ားအတြက္ စကံဆုိးလာတဲ့ႏွစ္လုိ႔ ေျပာမယ္ဆုိရင္လည္း မမွားေလာက္ပါဘူး … အစုိးရရဲ႕ စီမံခန္႔ခြဲမႈ အမွားေတြ၊ အာဏာ႐ူးသြပ္မႈေတြအတြက္ ေပးဆပ္ရတဲ့ႏွစ္ပါ … ဒါမတုိင္မီမွာ … အဆုိးရြားဆုံးျဖစ္ရပ္တခုကေတာ့ ေငြစကၠဴေတြကုိ တရားမဝင္ေၾကျငာလုိက္တဲ့အတြက္ လူထုတရပ္လုံး အႀကီးအက်ယ္ ထိခုိက္နစ္နာ သြားေစခဲ့တဲ့ကိစၥပါ … … လူထုလက္ထဲမွာ လည္ပတ္ေနတဲ့ ေငြေတြဟာ … အဓိပၸာယ္မဲ့ … သာမန္စကၠဴစုတ္ေလာက္ေတာင္ တန္ေၾကးမရွိ ျဖစ္ကုန္တယ္ … မူလအစက … မဆလ (ျမန္မာ့ဆုိရွယ္လစ္ လမ္းစဥ္ပါတီအစုိးရ) ကုိ ေထာက္ခံေနတဲ့သူေတြေတာင္ ဒီတခ်ီမွာေတာ့ … ေတာ္ေတာ့္ကုိ အထိနာကုန္ၾကပါတယ္ … ေျပာမယ္ဆုိ … အသက္ဆုံး႐ႈံးသြားတဲ့သူေတြေတာင္ ရွိပါတယ္ … လူထုတရပ္လုံးရဲ႕ သည္းမခံႏုိင္မႈဟာ … အထြတ္အထိပ္ကုိေရာက္ေနၿပီ … သုိ႔ေသာ္ အစပ်ဳိးမယ့္လမ္းစကုိ ရွာမေတြ႔ေသးဘူး ျဖစ္ေနၾကတယ္ … ကၽြန္ေတာ္ မွတ္မိေသးတယ္ … ပထမ တႀကိမ္ ေငြစကၠဴေတြသိမ္းေတာ့ … တ၀က္ေလာက္ ျပန္လဲေပးေသးတယ္ … ေနာက္တႀကိမ္ … ၇၅ က်ပ္တန္ေတြကုိ တရားမဝင္ ေငြစကၠဴအျဖစ္ ေၾကျငာလုိက္ေတာ့ … လုံးလုံးကုိ လဲမေပးေတာ့ဘူး … ရန္ကုန္မွာ ဆူပူမႈတခ်ဳိ႕ ျဖစ္တယ္ … လွည္းတန္း ကမာရြတ္ဘက္မွာ … မေက်နပ္တဲ့ လူေတြက … အစုိးရပုိင္ အေဆာက္အဦကုိ ဖ်က္ပစ္တယ္ … မီးပြိဳင့္ေတြ ႐ုိက္ခ်ဳိၾကတယ္ … ေနာက္ ေက်ာင္းေတြ ပိတ္ပစ္လုိက္တယ္ … အိမ္ျပန္ဖုိ႔ပုိက္ဆံမရွိတဲ့ အေဆာင္ေန ေက်ာင္းသားေတြကုိ လမ္းစရိတ္ေတြထုတ္ေပးၿပီး … အျပန္ခုိင္းလုိက္တယ္ … …။
ေက်ာင္းေတြျပန္ဖြင့္တဲ့အခါ … ေက်ာင္းသားေတြရဲ႕ မေက်နပ္မႈ အဆုိင္အခဲႀကီးကေတာ့ ရွိေနဆဲ … ဒါေပမယ့္ ဘယ္ကစရမလဲမသိ ျဖစ္ေနၾကတယ္ … ဒီလုိနဲ႔ ေနလာရင္းက … ၁၉၈၈ မတ္လမွာေတာ့ ရန္ကုန္စက္မႈတကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသားေတြနဲ႔ … အရပ္သားေတြ … လက္ဘက္ရည္ဆုိင္မွာ စကားမ်ားရာကအစ … ျပသနာေတြျဖစ္ၾကတယ္ … ႐ုိက္ပြဲေတြ ျဖစ္ၾကတယ္ … သက္ဆုိင္ရာ အာဏာပုိင္မ်ားရဲ႕ အထိန္းအသိမ္း ညံ့ဖ်င္းမႈေတြေၾကာင့္ …. ျပသနာက ေအးခ်မ္းမသြားဘဲ … ပုိႀကီးထြားလာတယ္ … ရန္ကုန္စက္မႈတကၠသုိလ္ေက်ာင္းသား … ကုိဖုန္းေမာ္နဲ႔ ကုိစုိးႏုိင္တုိ႔ လုံထိန္းေတြ ပစ္လုိက္တဲ့ေသနတ္နဲ႔ ေသဆုံးခဲ့ၾကတယ္ … အဲဒီ့ ဂယက္က ရန္ကုန္တကၠသုိလ္အထိပါ ကူးစက္ခဲ့ၿပီး ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈ အႀကီးအက်ယ္ ျဖစ္ခဲ့တယ္ …။ တခါ … တန္းစီခ်ီတက္လာတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြကုိ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္အနီး … အင္းလ်ားကန္ေစာင္းမွာရွိတဲ့ … တံတားျဖဴမွာ … အၾကမ္းဖက္ ႏွိမ္နင္းျခင္း ျပင္းျပင္းထံထံ ခံလုိက္ရတယ္ … ေက်ာင္းသားေပါင္းမ်ားစြာကုိလည္း … အင္းစိန္အက်ဥ္းေထာင္ထဲ … ဖမ္းထည့္ထားလုိက္တယ္ … ဒါကုိေတာ့ … ၁၉၈၈ မတ္လေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈလုိ႔ … ေနာင္ ကာလမ်ားမွာ သမုိင္းတြင္ ေစခဲ့ပါတယ္ … … ဒီလႈပ္ရွားမႈမွာ ထင္ရွားခဲ့တဲ့ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြ ထဲကေတာ့ မင္းေဇယ် (၈၈ မ်ဳိးဆက္ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္) နဲ႔ ကုိေဌးႂကြယ္၊ လွမ်ဳိးေနာင္တုိ႔ ပါဝင္ခဲ့ပါတယ္ … …။
၁၉၈၈ မတ္လ ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈျဖစ္ေတာ့ က်ေနာ္ ေက်ာင္းမွာမရွိပါဘူး … ေနမေကာင္းတာနဲ႔ ဇာတိၿမိဳ႕ကုိ ျပန္ေရာက္ေနေတာ့ … အဲဒီ့အေၾကာင္းလည္း ေကာင္းေကာင္း မသိပါဘူး … နားရည္ဝေအာင္ ၾကားဖူးတဲ့အဆင့္ပဲ ရွိပါတယ္ … ဒါေပမယ့္ နယ္ကေန သတင္းေတြၾကားေနရေတာ့ … ရင္ထဲမေတာ့ ေတာ္ေတာ္ခံစားခဲ့ရတာ အမွန္ပါ … ေက်ာင္းေတြကုိ … ဇြန္လမွာ ျပန္ဖြင့္ေပးပါတယ္ … ေက်ာင္းေတြျပန္ဖြင့္ေတာ့ … က်ေနာ့္သူငယ္ခ်င္း … ထိန္လင္း၊ ေအာင္လင္း၊ ေဇာ္လင္း အပါအဝင္ အနီးစပ္ဆုံး ပုဂၢိဳလ္ေတြက ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈထဲမွာပါလုိ႔ ဆုိၿပီး ေက်ာင္းထုတ္ခံလုိက္ရၿပီ … သူတုိ႔က ေက်ာင္းထုတ္ခံလုိက္ရတယ္ဆုိတာကုိ … မိဘေတြကို အသိမေပးဘူး … ဟန္မပ်က္ ေက်ာင္းလာတက္ၾကတယ္ … ေနစရာအေဆာင္က မရွိေတာ့ က်ေနာ့္အခန္းမွာပဲ စုေနၾကတယ္ … (အဲဒီအခ်ိန္မွာ က်ေနာ္တုိ႔က စတုတၳႏွစ္ ေရာက္ေနၿပီဆုိေတာ့ တေယာက္ခန္းေတြ ရတယ္) … ေနာက္ေတာ့ … အေဆာင္မွဴးက က်ေနာ့္ကုိ ေခၚသတိေပးတယ္ … ေက်ာင္းထုတ္ခံထားရတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြကုိ လက္ခံမထားဖို႔ေပါ့ … က်ေနာ္ ထင္ပါတယ္ … အေဆာင္မွဴးကလည္း တာဝန္အရသာ ေျပာတာပါ … လက္ေတြ႔ … သူငယ္ခ်င္းေတြ အသာေလးဝင္ေနတာကုိ သိေပမယ့္လည္း … မသိခ်င္ဟန္ေဆာင္ေနရွာပါတယ္ …။
က်ေနာ္တုိ႔က ေက်ာင္းကုိသာလာၾကတာပါ … ေက်ာင္းတက္ စာသင္မယ္ဆုိတဲ့ စိတ္ကူး … တေယာက္မွ မရွိေတာ့ဘူး … လႈပ္ရွားမႈေတြလုပ္ဖုိ႔ကုိ စတင္ စုိင္းျပင္းဖုိ႔ကုိပဲ … အားသန္ေနၾကတယ္ … ဘာလုိ႔လဲဆုိေတာ့ မၾကာေသးခင္ကမွ ပူပူေႏြးေႏြးကာလကမွ … က်ေနာ္တုိ႔ေက်ာင္းသားေတြ ေသြးေျမက်ခဲ့ရၿပီ … ေက်ာင္းသားေပါင္း ရာနဲ႔ခ်ီ အင္းစိန္အက်ဥ္းေထာင္ထဲမွာလည္း ရွိေနဆဲဆုိေတာ့ … ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက … စာသင္ၾကားေရးကုိ စိတ္မဝင္စားေတာ့ဘူး … ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ဝန္းထဲမွာဆုိ ပုိသိသာတယ္ … ေက်ာင္းသားေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက စာသင္ခန္းေတြထဲမွာ မရွိၾကဘဲ … စာသင္ခန္းျပင္ပက … ေနရာေတြျဖစ္တဲ့ … စားေသာက္ဆုိင္တန္းတုိ႔ … အာရ္စီ … စာၾကည့္တုိက္ေရွ႕ … ဘြဲ႔ႏွင္းသဘင္ခန္းမေရွ႕ … အဲသလုိေနရာေတြမွာ ဝုိင္းဖြဲ႔ၿပီး ထုိင္ေနၾကတယ္ … တူရာတူရာ အစုေလးေတြဖြဲ႔ … တီးတုိးကုိယ္စီနဲ႔ … တေယာက္မ်က္ႏွာတေယာက္ၾကည့္ရင္း … သူနဲ႔ကုိယ္ မသိေတာင္မွ … အၾကည့္ခ်င္းဆုံမိသြားရင္ … လက္မေထာင္ျပတာမ်ဳိး … …။
အေပါင္းအသင္းမ်ားတဲ့ က်ေနာ္တုိ႔ ဒီတခါေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေကာင္းတယ္ ေျပာရမယ္ … က်ေနာ္ ကုိဇာဂနာနဲ႔ေတြ႔ေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ လႈပ္ရွားေနတဲ့အေၾကာင္း သူ႔ကုိ တီးတုိးဖြင့္ေျပာျပတယ္ … ျဖစ္ခ်င္ေတာ့ … သူကလည္း … သူ႔နည္းသူ႔ဟန္နဲ႔ လႈပ္ရွားေနတာကုိး … က်ေနာ္တုိ႔ကုိ အကူညီေပးတယ္ … က်ေနာ္က ၿမိဳ႕က တေယာက္ဆီကေန ကဗ်ာစာအုပ္တအုပ္ ယူလာတယ္ … ဗားေတာ့ဘရက္ ကဗ်ာေတြ … အဲဒီထဲက … ကဗ်ာေတြကုိ … လက္ေရးေတြနဲ႔ ကူးေရးတာကူး … ေနာက္ ဖေရာင္းစကၠဴေပၚမွာ … ကညစ္တံနဲ႔ ေရး … မွင္သုတ္ … မီးေခ်ာင္းနဲ႔လွိမ့္ၿပီး … ေကာ္ပီေတြ ပြား … ညဘက္လူေျခတိတ္ခ်ိန္ဆုိ … အုပ္စုလုိက္ခြဲၿပီး … တကၠသိုလ္ဝန္းေနရာအႏွံ႔မွာ စာေတြလုိက္ကပ္ၾကတယ္ … က်ေနာ္တုိ႔လုိပဲ … အျခားေသာ အုပ္စုေတြကလည္း … သူ႔နည္းသူ႔ဟန္နဲ႔ လႈပ္ရွားေနၾကတာ … ဒါေပမယ့္ … တအုပ္စုနဲ႔ တအုပ္စု မေပါင္းဆုံမိၾကေသးဘူး … … … အာရ္စီထဲမွာ … အစုိးရဆန္႔က်င္ေရးစာေတြ ကပ္ေတာ့ … က်ေနာ္တုိ႔က သုံးဖြဲ႔ ခြဲထားတယ္ … တဖြဲ႔က ကပ္ … တဖြဲ႔က ကင္းေစာင့္ … အဲဒီ ကင္းေစာင့္တဲ့အဖြဲ႔နဲ႔ က်န္တဖြဲ႔ကေပါင္းၿပီး … အဲဒီ့စာကုိ ဝုိင္းအုံ ဖတ္ေပးရတယ္ … ေနာက္ေတာ့ … ေက်ာင္းသားအုပ္က တျဖည္းျဖည္းနဲ႔မ်ားလာ … စာထဲမွာပါတဲ့ အခ်က္ေတြကုိ က်ေနာ္တုိ႔က အသံက်ယ္က်ယ္နဲ႔ ေထာက္ခံ ေဆြးေႏြးေပါ့ … တခ်ဳိ႕ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားေတြဆုိ မွတ္စုနဲ႔ လုိက္ကူးတာေတာင္ ရွိတယ္ … (သူတုိ႔ကလည္း ဆက္ျဖန္႔ဖုိ႔႔ မ်ားပါတယ္) ေကာ္ပီဆုိင္ေတြလည္း သြားမကူးရဲဘူးေလ … ဒီလုိနဲ႔ … မၾကာလွတဲ့ တေန႔မွာေတာ့ … က်ေနာ္တုိ႔ အင္းဝေဆာင္ေပၚမွာရွိေနခုိက္ … ေက်ာင္းသားေတြရဲ႕ ေအာ္ဟစ္သံေတြ … ဆူညံထြက္လာတယ္ … အာရ္စီေရွ႕မွာ ေက်ာင္းသားေတြ … ဆႏၵ စျပၿပီ … ေက်ာင္းဝန္းအတြင္းမွာရွိေနၾကတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြ … အဲဒီေနရာဆီကုိ စုျပံဳေရာက္လာၾကတယ္ …။
၁၉၈၈ ရဲ႕ ဇြန္လ ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈ စတင္ခဲ့ၾကတယ္ … …။
ေက်ာင္းဝန္းအတြင္းမွာ စီတန္းလွည့္လည္ ဆႏၵျပၾကတယ္ … … အာရ္စီေရွ႕မွာ ေဟာေျပာပြဲ လုပ္တယ္ … ေက်ာင္းသားေတြ တေယာက္ၿပီးတေယာက္ ေဟာေျပာၾကေပါ့ … ဇြန္လ ေက်ာင္းသား လႈပ္ရွားမႈမွာ … ထင္ရွားခဲ့တဲ့ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ကေတာ့ …. ေမာင္ေမာင္ေက်ာ္ (ယခု အေမရိကန္ႏုိင္ငံ) ပါ။ ေနာက္ မုိးသီးဇြန္ … ကုိကုိလတ္ အစရွိသူေတြေပါ့ … ဇြန္လေက်ာင္းသား လႈပ္ရွားမႈမွာ ထူးျခားတာက … ေက်ာင္းသားအေရး လႈပ္ရွားမႈတင္မကေတာ့ဘဲ … ဒီထက္တဆင့္ျမင့္တဲ့ … ႏုိင္ငံေရးဆီ လွမ္းတက္ခဲ့ၾကတယ္ … … ဒီမုိကေရစီ သေဘာတရားဟာ … ဇြန္ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈမွာ စတင္ အျမစ္တြယ္ခဲ့ၿပီ … … ဖမ္းဆီးခံေက်ာင္းသားေတြကုိ ျပန္လႊတ္ေပးဖုိ႔ကုိ ေတာင္းဆုိခဲ့ၾကတယ္ … … ဇြန္ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈမွာ … အေရးႀကီးတဲ့မူတခုကုိ ခ်ႏုိင္ခဲ့တယ္ … ဒါကေတာ့ … …
“ေက်ာင္းသားသပိတ္မွသည္ … အေထြေထြသပိတ္ႀကီးဆီသုိ႔” ဆုိတာပါပဲ …။
ေနာက္ မၾကာခင္ရက္ပုိင္းအတြင္းမွာပဲ မဆလအစုိးရဟာ သုံးေနက် ဗ်ဴဟာအတုိင္း … ေက်ာင္းသားလႈတ္ရွားမႈ ျဖစ္လာတဲ့အခါတုိင္းမွာ … ေက်ာင္းပိတ္တဲ့စနစ္ကုိ အျမဲလုပ္တယ္ … ေက်ာင္းေတြကုိ ပိတ္လုိက္ၿပီ …။ က်ေနာ္တုိ႔ ေက်ာင္းသားအစုေတြ ကြဲျပားသြားေအာင္ လုပ္လုိက္တာေပါ့ … ဆႏၵျပေက်ာင္းသားအမ်ားစုႀကီးက … ေက်ာင္းဝန္းအတြင္းကေန ျပင္ပကုိ ထြက္လာခဲ့ၾကတယ္ … … ျပည္သူေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းမယ္ … ရန္ကုန္ျပည္လမ္းမႀကီးတေလွ်ာက္ ခ်ီတက္ခဲ့ၾကတယ္ … ဒီခ်ီတက္ဆႏၵျပပြဲမွာ … အေျခခံပညာ အထက္တန္းေက်ာင္းက ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားေလးေတြ ပါပါဝင္လာခဲ့ၾကတယ္ … စမ္းေခ်ာင္း ေျမနီကုန္းအေရာက္မွာ လုံထိန္းကားေတြနဲ႔ … ဝင္တုိက္လုိ႔ ေသေက်ခဲ့ရတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြ ရွိခဲ့ပါတယ္ … … ဒါကုိ မခံႏုိင္တဲ့ … လူအုပ္ႀကီးက … လုံထိန္းေတြ ေမာင္းလာတဲ့ကားကုိ အတင္းဝင္တက္ၿပီး … ကားေပၚမွာပါလာတဲ့ … လုံထိန္းရဲေတြကုိ သတ္ျဖတ္ပစ္လုိက္ၾကတယ္ … က်ေနာ္ မွတ္မိသေလာက္ ရန္ကုန္ေဆး႐ုံႀကီးေရွ႕အေရာက္မွာ … တခါ လုံထိန္းအေလာင္းေတြကုိ တင္လာတဲ့ကားကုိပါ … လူအုပ္ႀကီးက … မီးနဲ႔႐ႈိ႕ပစ္လုိက္တယ္ … မဆလ အစုိးရက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ကုိပါ အေရးေပၚအေျခေန (ပုဒ္မ ၁၄၄) ထုတ္လုိက္တယ္ေလ …။
ဇြန္လေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈမွာ လူထုနဲ႔ ေက်ာင္းသား အတုိင္းအတာတခုအထိ ပူးေပါင္းမိသြားၿပီ … အၾကမ္းဖက္ သတ္ျဖတ္မႈေတြကုိ မ်က္ဝါးထင္ထင္ ေတြ႔ျမင္လုိက္ၾကရၿပီ … … လူထုရဲ႕ မခံႏုိင္မႈေတြဟာ အထြတ္အထိတ္ကုိ ေရာက္ေနၿပီ … တုိင္းျပည္ရဲ႕ ဆင္းရဲမြဲေတမႈဟာ … ေအာက္ဆုံးကုိ ေရာက္ေနၿပီ …။
ဒါေပမယ့္ … ဒီတခ်ီလည္း … အာဏာရွင္မ်ားဘက္က … အသာရေနဆဲပါ … … ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈကုိ ေအာင္ျမင္စြာ ေခ်မႈန္းႏုိင္ခဲ့ပါတယ္ … … … အာဏာရွင္တုိ႔ မေခ်မႈန္းႏုိင္လုိက္တဲ့ အရာကေတာ့ … နယ္အရပ္ရပ္ကုိ ျပန္သြားၾကမယ့္ … ေက်ာင္းသားမ်ားရဲ႕ အစုိးရဆန္႔က်င္ေရး စိတ္ဓာတ္မ်ားကုိေတာ့ သူတုိ႔ … မေခ်မႈန္းႏုိင္ခဲ့ပါဘူး … …။
ဒါဟာ … ၁၉၈၈ လူထု အေရးေတာ္ပုံႀကီးျဖစ္ဖုိ႔ … အစပ်ဳိးမႈတခုျဖစ္သြားၿပီဆုိတာ … မဆလ တပါတီ အာဏာရွင္ အစုိးရဟာ … သိပ္အေလးနက္မထားခဲ့ပါဘူး … သူတုိ႔ရဲ႕လုပ္ရပ္က … ျဖစ္ေပၚလာေသာ … အစုိးရဆန္႔က်င္ေရးလူပ္ရွားမႈတုိင္းကုိ အၾကမ္းဖက္ ေခ်မူန္းဖုိ႔ကုိသာ … အေလးနက္ထားေနၾကတာပါ … …။
နယ္အသီးသီးကုိ ျပန္သြားၾကတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြဟာ … ၁၉၈၈ လူထုအေရးေတာ္ပုံႀကီးရဲ႕ အမာခံရဲေဘာ္ေတြျဖစ္ကုန္ၾကတယ္ဆုိရင္ … ဘယ္သူျငင္းခ်င္ပါသလဲ … … …။
အပုိင္း ၂ ဆက္ပါဦးမည္ … …
အားလုံးကုိေလးစားစြာျဖင့္
ေမာင္ေမာင္ဝမ္း
ရွစ္ေလးလံုး ၂၃ ႏွစ္ျပည့္ ႏွစ္ပတ္လည္အတြက္ စာမူမ်ားေပးပို႔ၾကဖို႔ မိုးမခ က ေလးစားစြာ ဖိတ္ေခၚပါတယ္။
သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ