>
ဇြန္ ၂၂၊ ၂၀၁၀
”ဦေလးေရ … ေဟာဒီတံဆိပ္ေခါင္းကေလးကုိ ၾကည့္ပါဦး။ က်ေနာ္ေတာ့ သိပ္ႀကိဳက္တာဘဲ။ က်ေနာ့္သူ ငယ္ ခ်င္းတေယာက္ အေမရိကက ခဏလာလည္တုန္း က်ေနာ့္အတြက္ အမွတ္တရေပးခဲ့တာ။ ဦးေလးကုိ ျပ ရေ အာင္ ယူလာတာ။
”ေအာ္ … ေအး ..ေအး .. သူ႔နာမည္က Norman Rockwell တဲ့ကြ။ ဒီမွာေရးထားတယ္ေလကြာ။ ငါ့တူတုိ႔ လူငယ္ေတြကေတာ့ မမွီလုိက္၊ မသိလုိက္ဘူးေပါ့ကြာ။ ဦးေလးတုိ႔အရြယ္ေတြ အေနာက္ႏုိင္ငံက အထူးသျဖင့္ အေမရိကပန္းခ်ီအေၾကာင္း နဲနဲပါးပါးေလ့လာဖူး၊ ဖတ္ဖူးတဲ့သူေတြဆုိရင္ေတာ့ သူ႔ကုိသိၾကပါတယ္။ နာ မည္ႀကီးေ ပါ့ကြာ။ ဦးေလးလဲ သူ႔လက္ရာေတြကုိႀကိဳက္တယ္ကြ။ သူ႔အေၾကာင္း ေရးထားတဲ့ စာအုပ္ (၂) အုပ္ရယ္၊ တံဆိပ္ေခါင္းေတြရယ္ေတာင္ ဦးမွာရွိေသးတယ္။ ဟဲ .. ဟဲ .. ငါ့တူလုိပါဘဲကြာ။ ဦးေလးရဲ႕ အေမရိက က မိတ္ေဆြတေယာက္လာလည္တုန္း လက္ေဆာင္ေပးခဲ့တာဘဲကြ။ ၾကာပါၿပီ။ ဒါနဲ႔ ဆက္စပ္ၿပီး မင္းကုိေျပာ ရဦးမယ္။ မင္းတုိ႔၊ ငါတုိ႔မလဲ ေခတ္ေတြသာေျပာင္းတယ္။ အစုိးရေတြသာ ေျပာင္းတယ္။ ဒီႏုိင္ငံျခားဆုိတာႀကီး ကုိ အားကုိးလုိ႔ မၿပီးႏုိင္ေတာ့ဘူးလား။ ေမးစမ္းပါရေစဦး”
” ဘာဆုိင္လုိ႔လဲ ဦးေလးရ။ မဆုိင္တဲ့အေပါက္ ဂလုိင္နဲ႔ေခါက္ေနပါလား”
”ဟ .. ဆုိင္ပါၿပီေကာ ငါ့တူရ။ အခုဘဲၾကည့္ေလ။ တံဆိပ္ေခါင္ေးတြ၊ ဒီစာအုပ္ေတြဟာ ႏုိင္ငံျခားကလူေတြ ယူ လာမွ၊ ျပမွ၊ ေပးမွ မင္းတုိ႔ ငါတုိ႔တေတြျမင္ဘူး၊ ေတြ႕ဘူး၊ ဖတ္ဘူးရေတာ့မလုိျဖစ္ေနတာ မဟုတ္လား။ ဒီမွာ အလြယ္တကူရတာ ဘာရွိလဲ။ စာအုပ္စာတမ္းေတြ ဘယ္နားသြားဖတ္ရမလဲ။ ဘယ္မွာသြား၀ယ္ရမလဲ။ ဦးေလး ကုိ ေျပာစမ္းပါဦး။ မင္းတုိ႔ေျပာေတာ့ ”အုိင္တီ IT ေခတ္ေရာက္ၿပီဆုိ။ ကမာၻႀကီး ျပားၿပီဆုိ။ ကမာၻ႕ဒီဘက္ျခမ္းနဲ႔ ဟုိဘက္ျခမ္း အိမ္းဦးနဲ႔ ၾကမ္းျပင္ျဖစ္ၿပီဆုိ၊ ဘယ္မွာလဲ”
”ဟာ ဦးေလးကလဲ။ ကမာၻမွာျဖစ္ေနတာကုိ ေျပာတာပါ။ က်ေနာ္တုိ႔ဆီမွာ ျဖစ္ေနတယ္လုိ႔ ေျပာတာ မဟုတ္ပါ ဘူး။ ဟဲဟဲ။ ဦးေလးလဲ သိရဲ႕သားနဲ႔။ ေနာက္ေတာ့ တျဖည္းျဖည္း ျဖစ္လာမွာေပါ့ေလ။
”ဘာေနာက္ေတာ့ တျဖည္းျဖည္းလဲ။ ဒီလုိနဲ႔ဘဲ မင္းလဲ မိန္းမရလာေတာ့မယ္။ ငါလဲ ေရေ၀းကုိ ဒုိးရေတာ့မယ္။ မင္းတုိ႔လူငယ္ေတြ အဲဒီလုိ သက္ျပင္းကေလးေတြခ်ၿပီး လမ္းေပ်ာက္ေနတာကုိ ဦးေလးက ရင္ထုမနာ ျဖစ္ေ န တာကြ”
”ဟုိတေလာက သတင္းေတြထဲမွာ ေတြ႕လုိက္တာကေတာ့ စာေပစိစစ္ေရးက အရင္လုိ မတင္းၾကပ္ေတာ့ဘဲ ခြင့္ျပဳသင့္တာေတြ လြယ္လြယ္ ကူကူ ခြင့္ျပဳတေတာ့မယ္တဲ့”
”ေအး ေကာင္းပါေလရဲ႕ကြာ။ အေပါစားေတြကုိ ဗုံးေပါလေအာ ခြင့္ျပဳၿပီး၊ အဘုိးတန္စာ တအုပ္၊ တပုဒ္ကုိ ပိတ္ ပင္ထားလုိ႔ကေတာ့ မင္းတုိ႔ ငါတုိ႔အတြက္ ဘာမွ ထူးမွာမဟုတ္ပါဘူး။ ကဲပါကြာ အဲဒါေတြထားလုိက္ပါေတာ့။ ဒီတံေခါင္းေလးအေၾကာင္း ဆက္ရမယ္ဆုိရင္ ….
သူ႔နာမည္က Norman Rockwell (1894 – 1978)၊ အသက္ (၈၄) မွာ ဆုံးရွာတယ္။ အေမရိကန္ျပည္သူျပည္ သား ေတြရဲ႕ ေန႔စဥ္ဘ၀၊ လူေနမႈပုံရိပ္ေတြကုိ ခံစားခ်က္မိမိရရနဲ႔ ပီပီျပင္ျပင္ အေသးစိတ္ခ်ယ္မႈန္းေရးဆြဲခဲ့တဲ့ အတြက္ အေမရိကန္တျပည္လုံးက သူ႔ကုိသိၾကတယ္။ ခ်စ္ၾကတယ္။ အခု ငါ့တူျပတဲ့ တံဆိပ္ေခါင္းကေလး ကေတာ့ သူ႔ရဲ႕ေမြးေန႔ ႏွစ္ ၁၀၀ ျပည့္တဲ့အထိမ္းအမွတ္အျဖစ္ ၁၉၉၄ မွာ ထုတ္ေ၀ခဲ့တဲ့ တံဆိပ္ေခါင္း (၅) လုံးထဲက တလုံးဘဲ။ Triple Self – Portrait (ကုိယ္တုိင္ေရးပုံတူ (၃) မ်ဳိး) လုိ႔ နာမည္ေပးတယ္။ အဲဒီပန္းခ်ီ ကားကုိ တံဆိပ္ေခါင္းလုပ္ထားတာေပါ့ကြာ။
၁၉၄၇ ထုတ္ Stamp Folio
Triple Self- Portrait
ပုံၾကမ္း”ဒီမွာၾကည့္။ မင္းက ပန္းခ်ီမ်က္စိေလးရွိေတာ့ မင္းျမင္တာေလးေတြကုိ ေျပာစမ္းပါဦးကြာ”
”Triple Self-Portrait ဆုိတဲ့နာမည္အတုိင္းဘဲ။ ပန္းခ်ီဆရာက သူ႔ပုံကုိ ေနာက္ေက်ာဘက္ကတမ်ဳိး၊ အခုတ ကယ္ ရွိေနတဲ့ မ်က္ႏွာပုံနဲ႔တမ်ဳိး၊ ငယ္ငယ္တုန္းက မ်က္ႏွာပုံနဲ႔တမ်ဳိး (၃) မ်ဳိးဆြဲျပထားတာပါဘဲ”
”ဟုတ္ပါၿပီကြာ။ တျခားေကာ ဘာေတြျမင္ေသးလဲ။ ဒီဆြဲလက္စ ပန္းခ်ီကားခ်ပ္ရဲ႕ ေဒါင့္ေတြကုိ ေသေသခ်ာခ်ာ ၾကည့္ပါဦး”
”သူ႔ကုိယ္သူ စမ္းဆြဲထားတဲ့ sketch ေကာက္ေၾကာင္းေလးေတြနဲ႔ပုံေတြပါ ဦးေလး”
”ေအး … ဒီဘက္ေဒါင့္မွာေတာ့ သူႀကိဳက္ႏွစ္သကတဲ့ ပန္းခ်ီဆရာေက်ာ္ႀကီးေတြရဲ႕ ကုိယ္တုိင္ေရးပုံတူေလးေ တြေ ပါ့ကြာ။ အဲဒီ ပန္းခ်ီေက်ာ္ႀကီးေတြကေတာ့ …
၂။ ရမ္းဘရန္႔ (Rembrandt) (၁၆၀၆ – ၁၆၆၉)
၃။ ပီကာဆုိ (Picasso) (၁၈၈၁ – ၁၉၇၃)
၄။ ဗင္ဂုိး (Van Gogh) (၁၈၅၃ – ၁၈၉၀)
”ဒီပုံတူကုိဆြဲတဲ့ေနရာမွာ သူ႔ကုိယ္တုိင္လဲ အထပ္ထပ္ေလ့က်င့္ၿပီးမွ ဆြဲပါတယ္။ ဒါတင္မက ဆရာ့ ဆရာ ႀကီးေတြရဲ႕ ကုိယ္တုိင္ေရးပုံတူေတြ ကုိလဲ ေသေသခ်ာခ်ာေလ့လာၿပီးမွ ဆြဲပါတယ္လုိ႔ ေျပာခ်င္တဲ့ သေဘာေ ပါ့ေနာ္ဦးေလး။ ”
”ေအး ဟုတ္တယ္ကြ။ ဒီစာအုပ္ထဲမွာ အဲဒီလုိဘဲ ေရးထားတယ္။ ၿပီးေတာ့ေကာ”
” ေနာက္ၿပီးေတာ့ ဒီမွာ ေသာက္လက္စဖန္ခြက္ကုိ စာအုပ္ေပၚမွာ (ေမွာက္က်ေတာ့မလုိ – အသဲယားစရာ) တင္ထားတဲ့ပုံကေလးကေတာ့ ပန္းခ်ီဆြဲေနရရင္ ေလာကႀကီးကုိ ေမ့ေနတယ္ဆုိတဲ့ အႏုပညာသမားေ တြရဲ႕ စ႐ုိက္ (တနည္းအားျဖင့္) သူ႔ရဲ႕ အက်င့္ကုိ ေပၚလြင္ေအာင္ ေဖာ္ျပထားတာေပါ့ေနာ္။ ၿပီးေတာ့ ေအာက္ ကၾက မ္းေ ပၚမွာ စုတ္တံေတြ၊ ေဆးဗူးေတြ ဖ႐ုိဖရဲျပန္႔ၾကဲေနတာကုိလဲ ထည့္ဆြဲထားေသးတယ္။ အမႈိက္ပုံးထဲကလဲ ဘာေတြေလာ င္ေနမွန္းမသိဘူး။ မီးခုိးေတြအူထြက္ေနတာလဲ ပါေသးတယ္”
”ဟုတ္တယ္ကြ။ သူ႔ရဲ႕အက်င့္စ႐ုိက္ေတြကုိ သူ႔ရဲ႕ ပုံတူကားထဲမွာပါေအာင္ထည့္ထားတာေပါ့ကြာ။ ဦးေလးက ဒီစာအုပ္ထဲမွာ သူ႔အေၾကာင္း ဖတ္ထားေတာ့ ဒီပုံနဲ႔ ဆက္စပ္တာေလးေတြကုိ ေျပာျပရဦးမယ္။ သူမေတာ္တဆ အမႈိက္ပုံးထဲပစ္မိခဲ့တဲ့ မီးမေသေသးတဲ့ ေဆးတံက ျပာေတြေၾကာင့္ သူ႔ရဲ႕ စတူဒီယုိတခုလုံး မီးထဲပါသြားဘူး တယ္။ အဲဒါေလးကုိ အမွတ္တရနဲ႔ ဒီပုံထဲမွာ ထည့္ဆြဲထားတာတဲ့ကြ။”
”ဟုတ္လား”
”ေနာက္ၿပီး ပန္းခ်ီေဘာင္ထိပ္ေပၚမွာတင္ထားတာက လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္း (၃၀) ေလာက္က ျပင္သစ္ကုိ အလည္အပတ္သြားတုန္း၀ယ္လာခဲ့တဲ့ ေရွးေခတ္ မီးသတ္သမားေတြေဆာင္းတဲံ ဦးထုတ္ကေလးတဲ့ ကြ။ ေရွးေ ဟာင္း ပစၥည္းဆုိၿပီး အျမတ္ တႏုိးသယ္လာခဲ့တာ အတုႀကီးျဖစ္ေနတယ္ဆုိဘဲ။ အဲ့ဒီအျဖစ္အပ်က္ကေလး ကုိ ထဲ့ၿပီး ဆြဲထားတာတဲ့ကြ။”
”သူ႔ပုံက ႐ုိးပုံေပၚတယ္ေနာ္”
”ေအး သူရဲ႕႐ုိးသား ႏွိမ့္ခ်တတ္မႈ (Humble) ကုိ သူ႔ရဲ႕အထုပၸတၱိေရးတဲ့သူေတြ၊ ပန္းခ်ီေ၀ဖန္တဲ့သူေတြက အထူးတလည္ေဖာ္ျပၾကတယ္ ဆုိဘဲ။ သူပန္းခ်ီဆြဲရင္ လက္တင္ပါတဲ့ ထုိင္ခုံ (Windsor Chair) နဲ႔ အျမဲ ထုိင္သတဲ့။ ဒါေပမယ့္ ပုံတူကားထဲမွာ ႐ုိး႐ုိးေခြးေျခခုံကေလး (Stool) ကုိဘဲ ထည့္ဆြဲထားတယ္။ ဒီမွာၾကည့္ သူ ႔ဓာတ္ပုံေတြ။ သူ႔ကုိယ္တုိင္ေရး ပုံတူကားေတြ”
”ေဟာ ဒါေတြကေတာ့ ဦးေလးမွာ စုထားတဲ့ တံဆိပ္ေခါင္းေတြဘဲ။ Norman Rockwell ရဲ႕ ထင္ရွားတဲ့ ပန္းခ်ီ ကား (၄) ခ်ပ္ကုိ Stamp ထုတ္ထားတာေပါ့ကြာ။ အဲ့ဒီ (၄) ခ်ပ္ကုိ ေပါင္းၿပီး 4 Freedoms လုိ႔ေခၚသကြ။ Series အေနနဲ႔ ၁၉၄၃ မွာ ဆြဲခဲ့တာဘဲ။
4 Freedoms (1943)အေမရိကန္ႏုိင္ငံရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ လြတ္လပ္ေရးမ႑ဳိင္ (၄) ခ်က္ကုိ ေဖာ္ေဆာင္ထားတာေပါ့။ အဲဒါေတြ ကေတာ့ …
၁။ မရွိဆင္းရဲမႈမွ လြတ္ေျမာက္ေရး (Freedom From Want)
၂။ လြတ္လပ္စြာ ကုိးကြယ္ခြင့္ (Freedom of Worship)
၃။ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆုိခြင့္ (Freedom of Speech)
၄။ ေၾကာက္ရြံ႕ျခင္းမွ ကင္းလြတ္မႈ (Freedom From Fear)
အဲ့ဒီတုန္းက အေမရိကန္သမတ ရုိ႕စဘဲ့ (Roosevelt) ရဲ႕ ၁၉၄၁ ခုႏွစ္ မိန္႔ခြန္းပါအခ်က္အလက္ေတြကုိ အေျ ခခံၿပီးဆြဲခဲ့တာေတြကြ။
ေနာက္ ဒုတိယကမာၻစစ္ႀကီးၿပီးေတာ့ ေပၚထြက္လာတဲ့ United Nations (ကမာၻ႕ကုလသမဂၢ) ရဲ႕ လူ႔အခြင့္ အေ ရးေၾကညာစာတမ္း (The Universal Declaration of Human Rights) အေျခခံ အုတ္ျမစ္လုိ႔လဲ ဆုိႏုိင္ တယ္ကြ။”
Freedom of Speech (1943)
Freedom From Fear (1943)”ဟင္ .. Freedom from Fear ဆုိတာ ေဒၚစုစာအုပ္အမည္မဟုတ္လား”
”ေအး မင္းမဆုိးဘူး၊ မွတ္မိသားဘဲ။ ဟုတ္တယ္ကြ။ ေဒၚစု ကမာၻ႕ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ႏုိဘယ္ဆုရတဲ့ ၁၉၉၁ (လြန္ခဲ့တဲ့ အႏွစ္ ၂၀) က ထုတ္ေ၀ခဲ့တဲ့ ေဆာင္းပါးေပါင္းခ်ဳပ္စာအုပ္ရဲ႕အမည္ကြ။ မင္းဖတ္ၿပီးၿပီလား”
”ဟုတ္ကဲ့ ဖတ္ၿပီးပါၿပီ ဦးေလး၊ ေဒၚစု ၆၆ ႏွစ္ေမြးေန႔ကေတာင္ အမွတ္တရ ထပ္ဖတ္လုိက္ပါေသးတယ္။ စာတေၾကာင္းေတာင္ ႀကိဳက္လုိ႔ အလြတ္က်က္ထားလုိက္ေသးတယ္။ fear is not the Natural state of civilized man တဲ့။ (ေၾကာက္ေနတာဟာ သိကၡာရွိ လူယဥ္ေက်းတုိ႔ရဲ႕ သေဘာသဘာ၀မဟုတ္” တဲ့)။ ေျပာရ မယ္ဆုိရင္ အဲ့ဒီစာအုပ္ကလဲ ႏုိင္ငံျခားက သူငယ္ခ်င္းက ယူလာၿပီး လက္ေဆာင္ေပးလုိ႔ဘဲ။ ဟဲဟဲ ။ ဒါနဲ႔ ဒီႏုိင္ငံ က ပန္းခ်ီဆရာႀကီးေတြရဲ႕ ကုိယ္တုိင္ေရးပုံတူေတြလဲ က်ေနာ္ၾကည့္ခ်င္လုိက္တာ”
”ေကာင္းပါေလရဲ႕ကြာ။ အဲဒီလုိၾကည့္ရင္ မူရင္း ပန္းခ်ီဆရာရဲ႕ ႐ုပ္လကၡဏာနဲ႔လဲတြဲၿပီး ၾကည့္ေပးကြ။ ဦးေလးဆီမွာေတာ့ ကြယ္လြန္သြားရွာ ၿပီျဖစ္တဲ့ ဦးေလႀကိဳက္တဲ့ ”ဗဂ်ီေအာင္စုိး” ရဲ႕ ဓာတ္ပုံနဲ႔ သူရဲ႕ Self Portrait ကား (၂) ခ်ပ္ ပုံေတြရွတယ္။ ဒီမွာၾကည့္ …
”ဦးေလးေတာင္ မႏွစ္က ဒီဇင္ဘာမွာ ပန္းခ်ီဆရာႀကီး ဦးဘဉာဏ္ရဲ႕ ရွားပါးတဲ့ ပန္းခ်ီေတြျပထားလုိ႔ သြားၾကည့္ လုိက္ေသးတယ္။ သူ႔ရဲ႕ Self – Portrait တခုလဲ ေတြ႕ခဲ့တယ္။ အဲ့ဒီလုိ ရွားရွားပါးပါးျပပြဲေတြ သတင္းရရင္ ဦးေ လးကုိ ေျပာပါဦးဦးေလးလဲ ေျပာပါ့မယ္။ တုိ႔တူ၀ရီး ႏွစ္ေယာက္ အတူတူသြားၾကတာေပါ့”
”ဟုတ္ကဲ့ပါ ဦးေလး”
သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ
