>
ကၽြန္မ ဘာအမွားေတြ လုပ္ခဲ့လို႔လဲ
ရင္ရင္ေမႊး
မတ္ ၁၈၊ ၂၀၁၁
(ေအအိုင္ဒီအက္စ္ ေ၀ဒနာသည္တို႔ရဲ့ ပင္ကိုယ္ေရး ခံစားခ်က္မ်ား)
ကၽြန္မနာမည္ ရင္ရင္ပါ။ အသက္ ၂၇ ႏွစ္။
က်မကိုယ္ဝန္ရွိတုန္းက ရပ္ကြက္ဆရာမရဲ႕ ေသြးစစ္ေပးမႈနဲ႔ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္ ၈ လပိုင္းမွာ HIV positive မွန္းသိခဲ့ပါတယ္။ ကၽြန္မေသမိန္႔က်တဲ့သူတစ္ေယာက္လို ခံစားရပါတယ္။ အလြန္ဘဲ ဝမ္းနည္း စိတ္ထိခိုက္ရ ပါတယ္။ အျပစ္မရွိတဲ့ ကၽြန္မရဲ႕ ရင္ေသြးေလး တစ္ခုခု ျဖစ္သြားမွာကို မလုိလားပါဘူး။ မိဘေတြ သိမွာလည္း စိုးရိမ္ခဲ့ရပါတယ္။ ကၽြန္မခံစားရတာေတြ ဘယ္သူ႕ကို ရင္ဖြင့္ရမွာလဲ။ ကၽြန္မနဲ႕ HIV/AIDS ဆိုတဲ့ေရာဂါႀကီးကို ဘယ္သူေတြ စာနာနားလည္မွာလဲ။
ကၽြန္မမွာ HIV ပိုးရွိမွန္း ကၽြန္မထက္ အရင္သိေနတာကေတာ့ ပတ္၀န္းက်င္ပါဘဲ။ ကၽြန္မရဲ႕ ေသြးစစ္တဲ့ အေျဖကို ဆရာမက သူ႔ေခၽြးမကို ေဆးရံုမွာ သြားယူခိုင္းခဲ့တယ္။ အဲဒီေခၽြးမက ကၽြန္မေယာင္းမနဲ႔ စီးပြား ၿပိဳင္ဘက္၊ သူက အိမ္မွာ ကၽြန္မအေၾကာင္း ေျပာခဲ့တယ္။ ဗူးေပါက္တစ္ရာသာ ပိတ္လို႔ရမယ္၊ ပါးစပ္ေပါက္ တစ္ေပါက္ကို ပိတ္လို႔မရဘူးဆိုတာ တစ္ကယ္မွန္ပါတယ္။ ကၽြန္မမွာ HIV ပိုး ရွိတယ္ဆိုတာ တီဗြီကေန ေၾကာ္ျငာေနစရာ မလိုပါဘူး။ ကၽြန္မမိဘ၊ အစ္မႏွစ္ေယာက္နဲ႔ ေဆြမ်ိဳးေတြအားလံုး သိသြားခဲ့တယ္။
ကၽြန္မ အေမက ေမးတယ္။ နင္ဘာဆက္လုပ္မလဲတဲ့။ ကၽြန္မဘာလုပ္ရမွာလဲ၊ ရွက္လဲရွက္တယ္။ HIV/AIDS ဆိုတဲ့ ေရာဂါႀကီးကို ကၽြန္မေၾကာက္တယ္။ ကၽြန္မ ဘာအမွားေတြ လုပ္ခဲ့လို႔လဲ။ ဒီေရာဂါႀကီး ဘာေၾကာင့္ ျဖစ္ရတာလဲ။
ကၽြန္မ အသက္ ၁၈ ႏွစ္မွာ အိမ္ေထာင္က်ခဲ့တယ္။ တစ္ကယ္ေတာ့ အိမ္ေထာင္က်တာ မဟုတ္ပါဘူး။ ငရဲျပည္ကိုသြားတဲ့ လမ္းမႀကီးေပၚ ေရာက္ခဲ့တာပါ။ ကၽြန္မဟာ ဘ၀အေမွာင္ လမ္းမႀကီးမွာ ေလွ်ာက္လွမ္း ေနရပါတယ္။ ဆူးေျငာင့္ခလုတ္ေတြ မျမင္ရတဲ့အတြက္ ဒဏ္ရာေတြနဲ႔ေပါ့။ ကၽြန္မ အားငယ္ရင္ ဘယ္သူေတြ အားေပးမလဲ။ ကၽြန္မ ဝမ္းနည္းရင္ ဘယ္သူေတြ ေဖးမ မလဲ။ ကၽြန္မ လဲက်ရင္ ဘယ္သူေတြ လာထူမွာလဲ။ ေလာကႀကီးက ကၽြန္မရဲ႕ဘဝကို HIV ဆိုတဲ့ တံဆိပ္ ခတ္ႏွိပ္ခ်ိန္မွာ ကယ္တင္မယ့္သူ မရွိခဲ့ပါဘူး။
ေဆးရံုကို ေယာင္းမလိုက္ပို႔လို႔ ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ STD က ဆရာဝန္နဲ႕ ေတြ႕ခဲ့တယ္။ ကၽြန္မရဲ႕အမ်ိဳးသား ကိုလည္း ဆရာက ေသြးစစ္ခိုင္းပါတယ္။ သူလည္း positive ပဲေပါ့။ ကၽြန္မတို႔ လင္မယားႏွစ္ေယာက္ကို ႏွစ္သိမ့္ေဆြးေႏြး ပညာေပးပါတယ္။ တစ္လကို သံုးေသာင္းခြဲတန္ ေဆးရွိတယ္၊ ပိုးကို ထိန္းထားႏိုင္တယ္၊ ဒါေပမဲ့ လိုအပ္မွ ေသာက္ရမယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ကၽြန္မတို႔ အခုခ်ိန္ ေသာက္ရေတာ့မွာလားလို႔ ေမးလိုက္ေတာ့ ဒီအခ်ိန္ ေဆးေသာက္ဖို႔ မလိုေသးဘူးတဲ့။
ကၽြန္မရဲ႕ ကိုယ္၀န္ကိုေတာ့ PMCT နဲ႔ ေမြးေပးမယ္တဲ့။ PMCT ဆိုတာ ဘာကိုေျပာမွန္း ကၽြန္မ မသိပါဘူး။
ကၽြန္မ ပတ္ဝန္းက်င္အေၾကာင္း ေျပာရအုံးမယ္ … ကၽြန္မမွာ HIV ပိုး ရွိေနလို႔ သူတို႔ကေလးေတြနား ကပ္တာ မႀကိဳက္ဘူးတဲ့။ ေရာဂါ ကူးမွာစိုးလို႔တဲ့။ ကၽြန္မ ဘယ္သိမလဲ၊ ကၽြန္မ အေမက ေျပာေတာ့မွဘဲ သိရေတာ့တယ္။ နင္အိမ္ေတြေလွ်ာက္မလည္နဲ႔တဲ့။ သူတို႔ေတြက နင္လာတာ မႀကိဳက္ဘူးတဲ့။ ကၽြန္မ အရမ္းစိတ္မေကာင္း ျဖစ္ရတယ္။ ဒီေရာဂါႀကီးကို ကၽြန္မကိုယ္တိုင္လည္း မပိုင္ဆိုင္ခ်င္ခဲ့ပါဘူး။ ေနာက္ပိုင္း ကၽြန္မ အိမ္မွာဘဲ ေနျဖစ္တယ္။
ကၽြန္မတို႔အိမ္ရဲ႕ေဘးက အရာရွိမိသားစု တစ္စုရွိတယ္။ သူတို႔မိသားစုက ကၽြန္မတို႔ လင္မယားႏွစ္ေယာက္ကို မခြဲျခားဘူး။ သူတို႔အိမ္ကို အတင္းေခၚတယ္။ ကၽြန္မလည္း ပံုမွန္ပဲ ေနျဖစ္တယ္။ သူတို႔ ေခၚမွပဲ သြားတယ္။ ကၽြန္မမွာ HIV ပိုးရွိမွန္းသိရင္ သူတို႔လည္း အရင္လူေတြလို ခြဲျခားသြားမွာပဲလို႔ ထင္ခဲ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔ေတြက ကၽြန္မအိမ္မွာ တစ္ေယာက္တည္း အခန္းေအာင္းေနရင္လည္း အတင္းလာေခၚၾကတယ္။
သူတို႔မွာ တစ္ႏွစ္ခြဲအရြယ္ သားေလးတစ္ေယာက္ရွိတယ္။ အဲဒီကေလးက ကၽြန္မ ထမင္းခြံ႕ေကၽြးရင္ အရမ္းစားတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကၽြန္မ သူတို႔အိမ္ဘက္မွာ အေနမ်ားခဲ့တယ္။ ေရခ်ိဳးရင္ေတာင္ သူတို႔အိမ္မွာဘဲ ခ်ိဳးျဖစ္တယ္။ ေန႔ခင္းဘက္ အိပ္ရင္လည္း ကၽြန္မကို ဗိုက္ႀကီးသည္ဆိုေတာ့ ပိုၿပီးပူမယ္ဆိုၿပီး သူ႔သားေလးနဲ႔ အဲယားကြန္း အခန္းထဲမွာ အတူအိပ္ခိုင္းပါတယ္။ ကၽြန္မအရမ္းအားနာတာဘဲ။ ကၽြန္မ ေရာဂါကို ဒီကေလးကို ကူးမွာစိုးတယ္။ ကၽြန္မေရာဂါအေၾကာင္း သူတို႔ကို ေျပာျပလိုက္ခ်င္တယ္။ ဒါေပမယ့္ မေျပာရဲဘူး။ ကၽြန္မရွက္တယ္။ ဘယ္ကစေျပာရမလဲ။ ေနာက္ၿပီး ကၽြန္မတို႔ကို ခြဲျခားသြားမွာ ေၾကာက္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူတို႔ကို ကၽြန္မ မေျပာျဖစ္ခဲ့ဘူး။
ကၽြန္မဗိုက္နာလို႔ ေဆးရံုတက္ခဲ့တယ္။ ရိုးရိုးအခန္းထဲမွာေနတုန္း သူနာျပဳ ဆရာမက ဒီလိုေနခ်င္တဲ့ ေနရာ ေနလို႔မရဘူးတဲ့။ ကိုယ့္ကိုကိုယ္ မသိဘူးလားတဲ့၊ ကၽြန္မကို ဓာတ္ကင္တဲ့ ေဘးက အခန္းက်ဥ္းေလးမွာ ေနခိုင္းပါတယ္။ ကၽြန္မအသက္ရႈလို႔ေတာင္ မဝပါဘူး။ ကၽြန္မ ဝမ္းနည္းၿပီး ငိုခဲ့တယ္။ ငါ ဘာေရာဂါျဖစ္ျဖစ္ ေဆးရံုကို မသြားေတာ့ဘူးလို႔ ဆံုးျဖတ္ခဲ့တယ္။ ကေလးေမြးခါနီးမွာ ကၽြန္မကို STD ဆရာဆီက ေဆးေတာင္းၿပီး တိုက္ၾကတယ္။ သမီးေလးကို လြယ္ကူစြာ ေမြးခဲ့တယ္။ ကေလးကိုလည္း ေနာက္တစ္ေန႔မွာ ေဆးလာတုိက္ ၾကတယ္။ ကေလးကို မိခင္ႏို႔ မတိုက္ခိုင္းပါဘူး။ ႏို႔မႈန္႔ပဲ တိုက္ရတယ္။ ၁၈ လ ေနရင္ ေသြးစစ္ရမယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
ကၽြန္မသမီးေလး ၁ႏွစ္ ၄လ မွာ ေနမေကာင္း ျဖစ္တယ္။ ဘာေရာဂါမွန္း မသိဘူး၊ ကိုယ္ေတြအရမ္းပူၿပီး ၁၀၃ ဒီဂရီ ေက်ာ္တယ္။ ဆရာဝန္က ဒီမွာမရဘူးတဲ့။ မႏၱေလးကို အျမန္သြားခိုင္းတယ္။ ဒါကို ကၽြန္မ ပတ္၀န္းက်င္က ကေလးလည္း ပိုးပါတာေနမွာတဲ့၊ သက္ဆိုးရွည္မွာ မဟုတ္ဘူးတဲ့။ ကၽြန္မေလ HIV ေရာဂါႀကီးနဲ႔ ဒီပတ္ဝန္းက်င္မွာ အသက္ ဆက္မရွင္ခ်င္ေတာ့ဘူး၊ သမီးေလးကို မႏၱေလး နန္းေတာ္ ေဆးခန္းမွာ ေဆးကုသခဲ့တယ္။ ေရာဂါစစ္ၾကည့္ေတာ့ TB တဲ့။ ကၽြန္မလည္း အရမ္းလန္႔သြားတယ္။
ကေလးမွာ တစ္ကယ္ဘဲ HIV ပိုးရွိေနၿပီလား။
နန္းေတာ္မွ ဆရာမေတြနဲ႔ တိုင္ပင္ၿပီး ကၽြန္မတို႔ လင္မယားႏွစ္ေယာက္လံုး HIV Positive ျဖစ္တဲ့အတြက္ ကေလးကို ေသြးစစ္ခိုင္းၾကည့္တယ္။ သမီးေလး အရမ္းကံေကာင္းတယ္၊ HIV ပိုးမရွိဘူးတဲ့၊ TB ေဆးတစ္ပတ္ေလာက္ ေသာက္ၿပီးခ်ိန္မွာ အဖ်ားလံုးဝမရွိေတာ့ဘဲ ပံုမွန္ က်န္းမာ လာတယ္။
၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ၆ လ ပိုင္းမွာ အမ်ိဳးသားရဲ႕ က်န္းမာေရး သိသာစြာ က်ဆင္းခဲ့တယ္။ အရင္အခ်ိန္တုန္းက တစ္ေယာက္တည္းေနတတ္ေပမယ့္ က်န္းမာေရးခ်ိဳ႕တဲ့လာခ်ိန္ သူဟာ အားငယ္လာတယ္။ အၿမဲတမ္းပဲ အေပါင္းသင္းေတြကို ေမွ်ာ္ေနတယ္။ သမီးကို သူ႔အနား အကပ္မခံေတာ့ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ သမီးကို အမိ်ဳးအိမ္မွာ ထားလိုက္တယ္။ သူ႔မိသားစု အသိုင္းအဝုိုင္းက ေငြေၾကးျပည့္စံုစြာ ေပးေပမယ့္ သူ႔ကို တစ္ေန႔တစ္ေခါက္ လာမၾကည့္ပါဘူး။ သူ႔ရဲ႕ ေနာက္ဆံုးအခ်ိန္ေတြက ေတာ္ေတာ္အထီးက်န္ပါတယ္။ သနားစရာလဲ ေကာင္းပါ တယ္။
TB တို႔၊ ငွက္ဖ်ားတို႔ မရွိဘဲနဲ႔ ည ၂ နာရီေလာက္ ေရာက္ၿပီဆိုရင္ ဘယ္လိုမွ ေနမရေအာင္ ပူလာတယ္။ ညေနကတည္းက ေရခဲပံုးေတြနဲ႔ ေရခဲေတြဝယ္ထည့္ထားရတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္က်ရင္ ကၽြန္မ ထၿပီး ေရခဲေတြ တင္ေပးရတယ္။ မနက္ ၄ နာရီေလာက္က်ရင္ အပူက်ၿပီး ခ်မ္းတုန္လာျပန္ေရာ၊ အိမ္မွာ ရွိသမွ် ေစာင္ေတြ ၿခံဳေပးရတယ္၊ ဒါေတာင္ အခ်မ္းမေျပဘူးလို႔ေျပာတယ္၊ အဲဒီလိုမ်ိဳး ၂ လ ဆက္တိုက္ေလာက္ ျဖစ္ၿပီးတဲ့ေနာက္ သူအိပ္ယာထဲ လဲေတာ့တာပဲ၊
သူလဲေနခ်ိန္မွာ သူ႔အနားကို အေမ၊ ညီအစ္ကိုေမာင္ႏွမ ဘယ္သူမွ မလာၾက ေတာ့ဘူး၊ သူ႔အေမက ကၽြန္မတို႔ေခါင္းရင္းကျဖတ္ၿပီး ေဘးအိမ္ကို အလည္သြားတတ္တယ္။ ေျခသံ မၾကား ေအာင္ သြားေပမယ့္ သူ႔သားကသိတယ္၊ “အေမ”လို႔ အက်ယ္ႀကီးေအာ္ေခၚေတာ့ ဒီေကာင္က နားပါးသားလို႔ ျပန္ေျပာတယ္။ ေငြနဲ႔လိုတာ အကုန္ေပးတယ္။ အၾကင္နာကလြဲရင္ေပါ့။ သူအဲဒီအခ်ိန္မွာ အရမ္း လိုအပ္ေနတာက အားေပးစကားနဲ႔ ၾကင္နာမႈပါ၊ သူဘာမွ ရမသြားရွာဘူး။
သူ႔သူငယ္ခ်င္းေတြထဲမွာ သူ႔အရင္ ဒီေရာဂါနဲ႔ ေသသြားၾကတဲ့သူေတြ ရွိၾကပါတယ္။ သူ႔တို႔အေမေတြ၊ ညီအစ္ကိုေမာင္ႏွမေတြက ရင္အုပ္မကြာ ျပဳစုေစာင့္ ေရွာက္ၾကတာေတြ႕ရပါတယ္။ ဝမ္းေတြကလည္း အၿမဲေလ်ာေနတာပဲ၊ အဝတ္ေတြကို ကၽြန္မဘာသာပဲ ေလွ်ာ္ရ တယ္။ ငွားေလွ်ာ္ဖို႔လည္း လူမရဘူး၊ အိမ္နဲ႔နီးတဲ့ ေခ်ာင္းထဲမွာ သြားသြားေလွ်ာ္ရတယ္။ ၾကာေတာ့ အမ်ားကို အားနာလာလို႔ ကေလးေတြ ဝမ္းသြားရင္ သံုးတဲ့ ေဘာင္းဘီမ်ိဳးေတြ အမ်ားႀကီး ဝယ္ခိုင္းရတယ္။ ဝမ္းသြားတိုင္း လဲေပးၿပီး အိမ္ထဲမွာဘဲ က်င္းတူးၿပီး ျမွဳပ္လိုက္တယ္။ သူအိပ္ယာထဲ လဲသြားခ်ိန္မွာ ကၽြန္မ တစ္ေယာက္တည္း ျပဳစုမဲ့သူရွိတယ္။ ထိုင္ခ်င္တယ္ဆိုလို႔ ထိုင္ဖို႔ လုပ္ေပးရင္လည္း ကိုင္မထားရင္ တစ္ဘက္ဘက္ ေလ်ာက် သြားတယ္။ အနားကလည္း မခြာရဘူး၊ ရင္ရင္ ရင္ရင္ နဲ႔ ေခၚေနေတာ့တယ္။ တစ္ခ်ိန္လံုး ေခၚေနေတာ့တာ၊ သူေသသြားၿပီး ရက္အေတာ္ၾကာသည္အထိ သူ႔ေခၚသံေတြ ၾကားေနရေတာ့တာ။ ေန႔ေရာ ညေရာ မနားရဘူး၊ ရက္ေတြၾကာလာေတာ့ ဘယ္လိုမွ မခံႏိုင္တဲ့အဆံုး သူ႔အစ္ကိုႀကီးကိုေျပာရတယ္၊ အဲဒီေတာ့မွ ညေစာင့္ဖို႔ မိန္းမႀကီးတစ္ေယာက္ ငွားေပးတယ္၊ သူက အိပ္ရံုေလးတင္၊ ဘာမွ ထိဖို႔ ကိုင္ဖို႔ လုပ္ေပးဖို႔ မဟုတ္ဘူး။
အိပ္ရာထဲက မထႏိုင္ခ်ိန္မွာ ကၽြန္မတို႔ရပ္ကြက္မွာရွိတဲ့ ေဆးရံုမွာလုပ္တဲ့ အစိမ္းဝတ္ဆရာမႀကီးကို ေဆးေခၚထိုးခဲ့တယ္။ ဆရာမက ကၽြန္မအမ်ိဳးသားကို HIV ပိုးရွိမွန္း သိတယ္။ အားေပးစကားလည္း ေျပာပါတယ္။ ကၽြန္မနဲ႔ သမီးေလးကို ဆရာမကိုယ္တိုင္ ေဆးရံုမွာ ေသြးထပ္စစ္ေပးခဲ့တယ္။ ေနာက္တစ္ေန႔မွာ အေျဖသြားယူေတာ့ ဆရာမက ေမးလိုက္တယ္။ အေျခအေန ဘယ္လိုရွိသလဲတဲ့။ ကေလးကေတာ့ ကံေကာင္း တယ္ဆိုတဲ့ အသံကၽြန္မ ၾကားလိုက္တယ္။ ကၽြန္မက ရွိၿပီးသားဆိုေတာ့ ရင္မခုန္ေတာ့ပါဘူး။ STD ဆရာဝန္က ကၽြန္မကို ႏွစ္သိမ့္ေဆြးေႏြး အားေပးစကားေျပာပါတယ္။ septrin၊ အားေဆးနဲ႔ ဓါတ္ဆားထုတ္ေတြ ေပးလိုက္တယ္။ septrin ကို တစ္ေန႔ ႏွစ္ႀကိမ္ ေသာက္ခိုင္းပါတယ္။ ေဆးကုန္ရင္လည္း တစ္လ တစ္ႀကိမ္ လာယူခိုင္းပါတယ္။
၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ၁၁ လပိုင္းမွာ အမ်ိဳးသား ဆံုးခဲ့တယ္။ မၾကာခင္ ငါလည္း ေသေတာ့မွာလို႔ ေတြးေနခဲ့တယ္။ ေဆးထိုးေပးတဲ့ဆရာမရဲ႕ အကူအညီနဲ႕ CHBC ကိုေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီက သူတို႔ဆီမွာ HIV ပိုးရွိတဲ့ သူေတြ အတြက္ အာဟာရ ေထာက္ပံံ့မႈေတြ ရွိတယ္၊ Care ေတြ ရွိတယ္၊ ဘ၀အတူ အခ်င္းခ်င္း ေတြ႕ဆံုပြဲေတြရွိတယ္ ဆိုတဲ့အေၾကာင္း ေျပာျပပါတယ္။ အခု လုပ္ငန္းနားေနတဲ့ အခ်ိန္ျဖစ္လို႔ ေနာက္တစ္ခါေတြ႕ဆံုပြဲရွိရင္ ဘဝတူ ေတြနဲ႔ မိတ္ဆက္ေပးမယ္လို႔ ေျပာတယ္။ အမ်ိဳးသားဆံုးၿပီးခ်ိန္မွာ မိဘနဲ႔ေဆြမ်ိဳးေတြက ကၽြန္မကို လပိုင္း ေလာက္ အသက္ရွင္မယ့္လူမမာတစ္ေယာက္လို ထားတယ္။ ဘာအလုပ္မွ ေပးမလုပ္ဘူး၊ အားနည္းၿပီး အိပ္ယာထဲ လဲမွာစိုးလို႔တဲ့။ ေရခ်ိဳးရင္ေတာင္ ဖ်ားမွာစိုးၿပီး သံုးရက္တစ္ခါ ခ်ိဳးရပါတယ္။ အခ်ိန္ရွိသေရြ႕ အိပ္ခိုင္းၾကတယ္။
တကယ္ဆိုရင္ ကၽြန္မအသက္ ငယ္ငယ္ေလးရွိေသးတယ္။ HIV ဆိုတဲ့ ေရာဂါႀကီးေၾကာင့္ ရွင္လ်က္နဲ႔ ေသေနရတယ္။ CHBC ရဲ႕ဘဝတူ ေတြ႕ဆံုပြဲေလးကို ကၽြန္မတတ္ေရာက္ခဲ့တယ္။ ဘဝတူေတြအမ်ားႀကီးနဲ႔ ခင္ခဲ့တယ္။ ဘဝတူ သူငယ္ခ်င္းေတြက HIV positive ေတြကို ကူညီတဲ့ ေရႊျခေသၤ့အဖြဲ႕နဲ႔ ၾကက္ေျခနီ အဖြဲ႕ ရွိတယ္ေျပာတယ္။ ကၽြန္မကို အဖြဲ႕ေတြဆီကို လိုက္ပို႔ေပးခဲ့တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကၽြန္မလည္း ေရႊျခေသၤ့အဖြဲ႕ကို စတင္ေရာက္ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။
ေစတနာ့ဝန္ထမ္းမ်ားရဲ႕ ေႏြးေထြးတဲ့ ခင္မင္မႈကို ရရွိခဲ့ပါတယ္။ သူတို႔က ကၽြန္မကို HIV နဲ႔ ပတ္သတ္တဲ့ စာအုပ္ေတြ အမ်ားႀကီး ေပးဖတ္ခဲ့ပါတယ္။ ေရႊျခေသၤ့အဖြဲ႕မွ ေဆးခန္း (၄) ခန္းမွာ အခမဲ့ ကုသခြင့္စာအုပ္ ေပးလိုက္ပါတယ္။ ေရႊျခေသၤ့ကို ေန႔တိုင္းလိုလို သြားျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ေရာက္ရင္ ကၽြန္မလည္း HIV နဲ႔ ပတ္သတ္တဲ့စာအုပ္ေတြ ဖတ္တယ္။ မသိနားမလည္တာရွိရင္ ေမးျဖစ္ပါတယ္။ ေရႊျခေသၤ့မွ ဘဝတူေတြ႕ဆံုပြဲ ေတြကို တက္ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ ေတြ႕ဆံုပြဲမွာ HIV နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေသေသခ်ာခ်ာ ရွင္းလင္းသင္ၾကားမႈေတြ ရွိတဲ့အတြက္ ကၽြန္မရဲ႕အေတြးအျမင္မ်ား ေျပာင္းလဲလာခဲ့ပါတယ္။
HIV ဆိုတာ ပိုးတစ္မ်ိဳးျဖစ္တယ္၊ ခႏၶာကိုယ္ထဲမွာ ရွိေနေပမယ့္ လူေကာင္းတစ္ေယာက္လုိ ပံုမွန္ အလုပ္ လုပ္ႏိုင္တယ္ဆိုတာ သိရွိခဲ့ခ်ိန္မွာ ေမွာင္မိုက္ေနတဲ့ကၽြန္မရဲ႕ဘဝ လမိုက္ညမွာ ေမွ်ာ္လင့္ျခင္းဆိုတဲ့ အလင္း တန္းေလးကို ေတြ႕ျမင္ခဲ့ရပါတယ္။ ကၽြန္မ ဆံုးျဖတ္ခ်က္တစ္ခုကို ခိုင္ခိုင္မာမာ ခ်ခဲ့တယ္။ က်န္ရွိေနတဲ့ အခ်ိန္ေတြကို အက်ိဳးရွိရွိ ကုန္ဆံုးခ်င္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ HIV နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး မိဘနဲ႔ေဆြမ်ိဳးေတြ နားလည္ေအာင္ ကၽြန္မ ေသေသခ်ာခ်ာ ရွင္းျပခဲ့ပါတယ္။ ARV ဆိုတဲ့ ပိုးထိန္းေဆးအေၾကာင္း ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ား မိဘေဆြမ်ိဳးမ်ား နားလည္လာၾကပါတယ္။ ကၽြန္မလည္း ေရႊျခေသၤ့အဖြဲ႕မွာ ဘဝတူ ေစတနာ့ဝန္ထမ္း လုပ္ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ HIV positive မွန္းသိစတုန္းက ကၽြန္မတစ္ေယာက္တည္းလို႔ ခံစားရပါတယ္။ အဖြဲ႕ထဲ ေရာက္ေတာ့မွ ကၽြန္မလို ဘဝတူေတြ အမ်ားႀကီးရွိတယ္၊ HIV ဆိုတဲ့ ေရာဂါဆိုးႀကီးကို ခုခံကာကြယ္ရမယ္၊ ကၽြန္မတို႔ရဲ႕ ဘဝေတြကို အေကာင္းမျမင္ မေပါင္းခ်င္ၾကတဲ့ ပတ္ဝန္းက်င္မွာ ကၽြန္မတို႔ ဘဝေတြကို ျမွင့္တင္ေပးတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းေတြရဲ႕ စည္းလံုးေႏြးေထြး ၾကင္နာမႈေတြကို ျပခ်င္တယ္။
ကၽြန္မရဲ႕အိမ္ကို အဖြဲ႕က သူငယ္ခ်င္းေတြ ဝင္ထြက္သြားလာၾကပါတယ္။ ကၽြန္မေနမေကာင္းျဖစ္ရင္လည္း သူတို႔က ေဆးခန္းကို ဂရုတစိုက္ လိုက္ပို႔ၾကတယ္။ အရင္အခ်ိန္တုန္းကဆိုရင္ ေဆးခန္းေတြ ကၽြန္မ မျပရဲပါဘူး။ ကၽြန္မ HIV positive မွန္း သိသြားရင္ ဘယ္လိုဆက္ဆံမွာလဲဆိုၿပီး အားငယ္ခဲ့တယ္။ အိမ္မွာဘဲ ေခါင္းမူး ေခါင္းကိုက္ျဖစ္ရင္ ႀကိတ္ခံခဲ့ရပါတယ္။ အဖြဲ႕က လမ္းညႊန္တဲ့ေဆးခန္းကို ေရာက္ေတာ့မွ ဆရာ/ဆရာမ မ်ားရဲ႕ မခြဲျခားဘဲ ဂရုစိုက္မႈမ်ားေၾကာင့္ ကၽြန္မမွာပိုးရွိေပမယ့္ ေဆးခန္းကို သြားရဲခဲ့ပါတယ္။ အားမငယ္ေတာ့ပါဘူး။ ေဆးခန္းကို တစ္လတစ္ခါ septrim ၊ အားေဆး ၊ ဓါတ္ဆား ပံုမွန္ ထုတ္ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။
အဖြဲ႕အစည္းက လူႀကီးမ်ား၊ သူငယ္ခ်င္းမ်ားႏွင့္ ဘဝတူမ်ားရဲ႕ ကၽြန္မနဲ႔ မိသားစုအေပၚ ဂရုစိုက္မႈမ်ားေၾကာင့္ ပတ္ဝန္းက်င္မွလူမ်ား စိတ္ဝင္စားလာပါတယ္။ အိမ္ေဘးက စပ္စုတတ္တဲ့ ဘြားေတာ္က ေမးတယ္၊ သူတို႔က ဘယ္သူေတြလဲ၊ ဘာလို႔ခဏခဏ လာတာလဲတဲ့၊ ကၽြန္မဆီကိုလာတာ၊ HIV နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အဖြဲ႕အစည္းေတြ၊ ကၽြန္မတို႔လို HIV ေရာဂါသည္ေတြကို မခြဲျခားဘဲ ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္ေပးတယ္၊ အာဟာရ ေထာက္ပ့ံမႈေတြ ေပးတယ္၊ ေဆးခန္း (၄) ခန္းမွာ အခမဲ့ ကုသခြင့္ေတြ ေပးတယ္၊ ကၽြန္မတို႔ရဲ႕ အားငယ္တဲ့ စိတ္ဓာတ္ကို ျမွင့္တင္ ေပးတယ္လို႔ ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ ေျပာျပလိုက္ပါတယ္။
အရင္စိတ္မ်ိဳးသာဆိုရင္ ဒီဘြားေတာ္ကို ဘုေတာျပစ္လိုက္မွာ။ အခုေတာ့ အဖြဲ႕ရဲ႕ ေက်းဇူးေၾကာင့္ ကၽြန္မရဲ႕ေပါင္းသင္းဆက္ဆံေရးအမူအက်င့္ေတြ တိုးတက္လာပါတယ္။ ပတ္ဝန္းက်င္က ကၽြန္မကို အျမင္ေတြ ေျပာင္းလာတယ္။ ခြဲျခားမႈ သိပ္မရွိေတာ့ဘူး။ သူတို႔ေတြရဲ႕အိမ္ကို ဝင္ထြက္ခိုင္းတယ္။ သြယ္ဝိုက္တဲ့နည္းလမ္းနဲ႔ အားေပး စကားေျပာၾကတယ္။ ကၽြန္မလည္း ပတ္၀န္းက်င္မွာ ကိုယ္တတ္ႏိုင္တဲ့ လူမႈေရးကိစၥေတြ ေဆာင္ရြက္ ျဖစ္ခဲ့တယ္။
အိမ္ေနာက္ဘက္က အေဒၚႀကီး ညဘက္ ကင္းေျခမ်ား ကိုက္တာကို ေဆးခန္းလုိက္ပို႔ၿပီး ကူညီခဲ့တယ္။
တစ္ေန႔မွာ ေက်ာင္းတုန္းက သူငယ္ခ်င္းကို ကားႀကီးဝင္းလိုက္ပို႔ေပးရင္း လမ္းေဘးမွာ ေကာင္မေလးတစ္ေယာက္ ဆိုင္ကယ္နဲ႔ ထိုင္ေနတာေတြ႕တယ္၊ မူးလို႔တဲ့၊ ၿမိဳ႕လယ္ေခါင္ဆိုေတာ့ လူေတြအမ်ားႀကီး ၾကည့္ေနၾကတယ္။ ကၽြန္မလည္း ဘာကူညီရမလဲ ေမးလိုက္တယ္။ သူ႔ေနာက္မွာ ပါလာတဲ့ အေဒၚႀကီးက ေကာင္မေလးကို ေဆးခန္းပို႔ေပးပါလို႔ ကၽြန္မကိုေျပာတယ္။ ကၽြန္မလည္း သူငယ္ခ်င္းကို ေစာင့္ခိုင္းၿပီၤး ေကာင္မေလးကိုတြဲၿပီး ေအာင္သုခေဆးခန္းကို ပို႔ေပးခဲ့တယ္။
သူငယ္ခ်င္းဆီ ျပန္လာေတာ့ သူငယ္ခ်င္းက ေမးတယ္၊ နင္နဲ႔သိလို႔လားတဲ့၊ ကၽြန္မလည္း မသိပါဘူး။ လမ္းေဘးမွာ ဒုကၡေရာက္ေနတာျမင္လို႔ ကူညီခဲ့တာလို႔ ေျပာေတာ့ သူငယ္ခ်င္းက ေျပာတယ္၊ နင္ကလည္း ေၾကာင္လိုက္တာ၊ လူေတြအမ်ားႀကီး ဝိုင္းၾကည့္ေနတာ မရွက္ဘူးလားတဲ့။
ကၽြန္မကို ဒီလိုေျပာတဲ့ သူငယ္ခ်င္းကို စိတ္မဆိုးပါဘူး၊ အရင္အခ်ိန္ တုန္းကဆိုရင္ ကၽြန္မလည္း သူလိုဘဲ ထင္မိမွာပါ။
ကၽြန္မလို HIV ပိုးရွိတဲ့သူေတြကို အားမငယ္ဘို႔၊ စိတ္ဓာတ္မက်ေအာင္ ကၽြန္မဘဝနဲ႔ယွဥ္ၿပီး ေျပာျပခဲ့ ပါတယ္။ ကၽြန္မမွာ HIV ရွိတာကို လိုအပ္ရင္ဖြင့္ေျပာၿပီး အားေပးခဲ့တယ္။ ကၽြန္မတို႔ ဘဝေတြကို အားေပးတဲ့ ဒီအဖြဲ႕အစည္းေတြေၾကာင့္ ကၽြန္မရဲ႕ဘဝ ဒီလိုေျပာင္းလဲတိုးတက္လာခဲ့ပါတယ္။
ကၽြန္မ ကိုယ္ဝန္ရွိတုန္းက ကူညီခဲ့တဲ့ အရာရွိလင္မယားနဲ႔ ၿမိဳ႕ထဲမွာ ေတြ႕ျဖစ္တယ္။ ကၽြန္မအမ်ိဳးသားဆံုးေတာ့ သူတို႔က မရွိၾကဘူး။ တျခားေျပာင္းသြားၿပီ။ ငါတို႔ရွိရင္ နင့္ေယာက်္ား အားငယ္မွာ မဟုတ္ဘူးတဲ့။ ဒီေလာက္ျမန္ျမန္ ဆံုးမွာ မဟုတ္ ဘူးလို႔ ေျပာတယ္၊ ဟုတ္ပါတယ္။ ကၽြန္မရဲ႕ အမ်ိဳးသားနားမွာ ကၽြန္မကလြဲၿပီး အားေပးမယ့္သူ တစ္ေယာက္မွ မရွိပါဘူး။ ARV ဆိုတဲ့ ေဆးအေၾကာင္း နားမလည္ဘဲ ဝယ္ေသာက္တယ္။ ေဆးကို အခ်ိန္မွန္မွန္ ေသာက္ရမွန္းလည္း မသိခဲ့ပါဘူး၊ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးေတြ ရွိတယ္ဆိုတာကိုလည္း မသိခဲ့ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ARV ေဆးကိုေသာက္ရင္းနဲ႔ ျဖတ္ခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ဆံုး ARV ေဆးအေပၚ ယံုၾကည္မႈမရွိေတာ့ဘဲ စိတ္ဓာတ္က်ၿပီး ဆံုးပါးသြားတာပါ။
ဒီအေၾကာင္းေတြကို ကၽြန္မကို ကူညီတဲ့ အရာရွိလင္မယားကို ေျပာလိုက္တယ္။ ကၽြန္မမွာလည္း HIV ပိုးရွိေၾကာင္း ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ဝန္ခံေျပာျပခဲ့ပါတယ္။ သူတို႔က ကၽြန္မကိုယ္ဝန္ရွိကတည္းက positive မွန္း သိတယ္၊ ပတ္ဝန္းက်င္က လူေတြက လာေျပာၾကတယ္။ နင္တို႔ကေလးကို ထမင္းမေကၽြးခိုင္းနဲ႔၊ ရင္ရင့္ ဆီက ေရာဂါပိုးကူးလိမ့္မယ္တဲ့၊ အိမ္ကိုလည္း မလာခိုင္းနဲ႔လို႔ ေျပာၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္ တို႔လင္မယားက ဒီလိုေနရံုနဲ႔ HIV ေရာဂါမကူးပါဘူးလို႔ ေျပာလိုက္တယ္။ အရင္အခ်ိန္တုန္းက ကၽြန္မမွာ HIV ပိုးရွိမွန္းသိရင္ ခြဲျခားသြားမွာလို႔ ထင္ထားေပမယ့္ ေစတနာထားၿပီး နားလည္ေပးတဲ့ ဒီလင္မယားကို ကၽြန္မေက်းဇူးတင္မိပါတယ္။
အဖြဲ႕အစည္းေတြနဲ႔သာ အခ်ိန္မီေတြ႕ခဲ့ရရင္ ကၽြန္မတို႔ ဘဝေတြ မွားယြင္းတဲ့ကိစၥေတြ ႀကံဳရမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ အခုဆိုရင္ ကၽြန္မ septrim ကို အခ်ိန္မွန္ ေသာက္ျဖစ္ပါတယ္။ ARV ေသာက္ခ်ိန္မွာ အက်င့္ျဖစ္ေအာင္လို႔ပါ။ ခႏၶာကိုယ္ထဲမွာ ပိုးရွိေပမယ့္ က်န္းမာစြာ ေနထိုင္နည္းေတြ၊ တစ္ကိုယ္ရည္သန္႔ရွင္းစြာ ေနထိုင္ပါက အေရျပားနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အခြင့္အေရးယူေရာဂါေတြ အလြယ္တကူ မဝင္ေရာက္ႏိုင္တဲ့အတြက္ ကိုယ့္ကိုကိုယ္ပိုၿပီး ဂရုစိုက္ျဖစ္ပါတယ္။ အဖြဲ႕ေတြရဲ႕ ေႏြးေထြးၾကင္နာတဲ့ လက္တြဲမႈမ်ားေၾကာင့္ ကၽြန္မဘဝဟာ လူသစ္ စိတ္သစ္ ဘဝသစ္ကို ေရာက္ရွိခဲ့ရပါတယ္။
HIV/AIDS ဆိုတဲ့ ေရာဂါႀကီးဟာ ေတာ္ေတာ္ထူးဆန္းပါတယ္။ တစ္ေယာက္ထဲေတြးၿပီး အားငယ္တယ္၊ ေၾကာက္တယ္၊ တကယ္ေျပာတာ၊ ကၽြန္မကိုယ္တိုင္ ခံစားရတာ။ ပတ္ဝန္းက်င္အျမင္မွာ ကၽြန္မကို စိတ္မာ တယ္လို႔ ထင္ရပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ မိသားစုကြယ္ရာမွာ ႀကိတ္ငိုခဲ့ရပါတယ္။ မိသားစုရွိေနေပမယ့္ ကြဲျပား ေနတယ္လို႔ ခံစားရပါတယ္။ ကၽြန္မဘဝဟာ အဖြဲ႕အစည္းနဲ႔ေတြ႕ေတာ့မွ စစ္မွန္တဲ့ မိသားစုလိုမ်ိဳး ခံစားရ ပါတယ္။ ကၽြန္မရဲ႕ဘဝကို စာနာကူညီတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားေၾကာင့္ အားေတြရွိလာတယ္။ စိတ္ဓာတ္ေတြ တက္ႂကြခဲ့တယ္။ ကၽြန္မတို႔အတြက္ ဒီလိုအဖြဲ႕ေတြ အမ်ားႀကီး မရွိမျဖစ္ လိုအပ္ပါတယ္။
ခြဲျခားျခင္းေၾကာင့္ နာက်င္ရတဲ့ ကၽြန္မတို႔ ဘဝေတြအတြက္ ေႏြးေထြးတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းေၾကာင့္ လံုၿခံဳခဲ့ပါတယ္။ အရင္အခ်ိန္ေတြတုန္းကလို HIV ဆိုတဲ့ ဘဝတုိက္ပြဲႀကီးကို ဒူးေထာက္လက္ေျမွာက္ၿပီး လည္စင္းေပးမယ့္ လူတစ္ေယာက္ မဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။
ကၽြန္မဘဝကို စာနာနားလည္ေပးတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းေတြ၊ ဘဝတူသူငယ္ခ်င္းေတြ၊ ကၽြန္မအေပၚ ခ်စ္ခင္ ၾကင္နာတဲ့ မိဘေမာင္ႏွမမ်ားနဲ႔ အတူလက္တြဲၿပီး HIV ဆိုတဲ့ ဘဝတိုက္ပြဲႀကီးကို ေအာင္ျမင္စြာ တိုက္ထုတ္မယ့္ သူရဲေကာင္းတစ္ဦးရဲ႕ ခံယူခ်က္နဲ႔ ရွင္သန္ေနပါတယ္။
ယံုၾကည္ခ်က္မ်ားစြာျဖင့္ – – – – – –
ရင္ရင္ေမႊး
၁၀ ၊ ၾသဂုတ္ ၂၀၁၀
(သရုပ္ေဖာ္ပုံ အေၾကာင္း – ‘Playing noughts and crosses with HIV’, the other award winning painting of the art competition ‘Art against AIDS in Bosnia and Herzegovina’, by a group of students from Sarajevo.
© IOM 1999)
သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ
