>
မာေအး ရႊင္ၿပဳံး တန္ေဆာင္မုန္း
မာမာေအး
ႏုိ၀င္ဘာ ၁၆၊ ၂၀၀၈
ေသာတရွင္မ်ား က်န္းမာေတာ္မူၾကပါစရွင္-
မာေအးခ်စ္တ့ဲ ေသာတရွင္ေတြ ဂီတ၀ါသနာရွင္ေတြအားလုံး မာေအးရဲ႕ အသံေလး ၾကားရတ့ဲအခါမွာ ကုိယ္ေရာစိတ္ပါ ခ်မ္းသာၾကပါေစလုိ႔ ဆုမြန္ေကာင္း ေတာင္းလုိက္ပါတယ္။
ေသာတရွင္တုိ႔ေရ၊ ဒီေန႔ ‘တန္ေဆာင္မုန္းလျပည့္ေန႔ေလ’ လုိ႔ မာေအးေရွ႕ေမွာက္ မွန္ျပဴတင္းေပါက္က ေတာက္ေလွ်ာက္ ထင္းထင္း အလင္းႀကီးလင္းေနတ့ဲ လ၀န္းျပည့္ျပည့္ႀကီးက ၿပဳံးၿဖီးၿဖီးနဲ႔ အေပၚစီးက ၾကည့္ၿပီးေတာ့ ေျပာေနသလုိပါပဲ။ လျပည့္ေန႔ေတြထဲမွာ တန္ေဆာင္မုန္းလျပည့္ေန႔ဟာ အျပည့္ဆုံးလုိ႔ ေျပာေလ့ရိွတာကုိ ၾကားဖူးေနလုိ႔ ၾကည့္ၾကည့္ေနတာနဲ႔ ပုိသိလာသလုိလုိေပါ့ေနာ္။ အခု မာေအးေနတ့ဲ အရပ္မွာက်ေတာ့ ကုိယ့္ေရွ႕မွာ လာျဖတ္သြားေတာ့မေလာက္ လႀကီးက နီးေနတယ္၊ ျမင္ေနရပါတယ္။ မေန႔တေန႔ကပဲ ကုိယ့္တုိင္းျပည္က ၾကြလာေတာ္မူတ့ဲ ဓမၼကထိက ဆရာေတာ္တပါး ေဟာၾကားခ့ဲတ့ဲ ကထိန္ေဒသနာအခံက က်န္ေနေသးေတာ့ “မလြမ္းဘယ္သူေနပါ့မယ္”လုိ႔ မဆုိေတာ့ပါဘူး ေသာတရွင္တုိ႔ရယ္။
အကုိခ်စ္ေဆြတုိ႔ အကုိေမာင္ေမာင္ႀကီးတုိ႔ ကုိခင္ေမာင္လြင္တုိ႔ အကုိျမႀကီးတုိ႔နဲ႔ မာေအးတုိ႔ စခ့ဲၾကတ့ဲ ေကသီပန္အဖဲြ႔သားေတြ ဖန္ဆင္းတ့ဲ ခံစားခ်က္ေတးသီခ်င္းေတြကုိ ညလုံးေပါက္ မုိးမေသာက္မီ က်ီးမႏုိးပဲြ ၾကည္စယ္တ့ဲအခ်ိန္ မေရာက္မခ်င္း ကုိယ္စီးလာတ့ဲဖိနပ္ကေလး ကုိယ္ခုထုိင္ၿပီး ကတၱရာလမ္းကုိ ပဲြခင္းလုပ္ နားေထာင္လာၾကတ့ဲ အေနာက္ပုိင္းမာဃစင္ေရွ႕က ခ်စ္ပရိသတ္ေတြကုိ ေအာက္ေမ့မိတယ္။ အညာက ရြာေတြ ေစ်းေတြရဲ႕ ကထိန္ေတာ္ေတြ၊ ပေဒသာပင္ေပါက္ေပးခ့ဲတ့ဲ ေရွးဦးေခတ္ကလုိ စည္စည္ကားကား စည္းစည္းလုံးလုံး က်ဳံးရုန္းလွဴၾက တန္းၾကတ့ဲ ပဲြလမ္းေတြကုိလည္း ရင္ထဲမွာ ဘယ္ေပ်ာက္ႏုိင္ပါ့မလဲလုိ႔ေတာ့ ေျပာခ်င္တာေပါ့ရွင္။ ဆရာေတာ္ကေတာ့ ကထိန္ဆုိတာ သံဃာတုိ႔ကိစၥပါ တ့ဲ။ ရွင္းျပ ေဟာၾကားရွာတာပါ။ လူေတြက ကထိန္ပဲြ စည္ကားေအာင္ ရတ့ဲကုသုိလ္ ပုိလာေအာင္ ၀င္ႏဲႊၾကတယ္လုိ႔ ထင္တာပါပဲရွင္။ နယ္ေတြ ရြာေတြက ကထိန္ပဲြဆုိရင္ ပုိေတာင္ ေပ်ာ္စရာေကာင္းပါတယ္။
x x x အေရွ႕ပုိင္းက ဖုိးသာေအာင္၊ ဇရာအုိနဲ႔ကညာပ်ဳိ၊ ၾကည့္လုိ႔အလြန္ေကာင္း ႏွစ္ကုိယ့္တစိတ္အက၊ x x x အေနာက္ပုိင္းက မေရႊမိ၊ (အုိးစည္၀ုိင္းနဲ႔)၂ တေသာေသာပါ၊ ေတာင္ပုိင္းက ကုိႀကီးသာခင္ ဦးေရႊရုိးအက (အပ်ဳိေလးေတြအသည္းစဲြ)၂ x x x ကာလသားေတြ ဘုိေကကုိၾကက္ေတာင္စည္း၊ အမ်ဳိးသမီးသဏၭာန္အဟုတ္ ဟန္လုပ္တယ္ေတာ့၊ (ငါတုိ႔ၾကက္ဖႏုိင္ႏုိင္ ေရႊဖလားနဲ႔ ၾကက္သားကုိင္၊ နင္တုိ႔ၾကက္ဖ ရွဳံးရွဳံး ေၾကးဖလားနဲ႔ ၾကက္ေခ်းတုံး)၂၊ ေတာင္သူ ရႊင္ၿပဳံး တန္ေဆာင္မုန္း တရြာလုံး စည္းစည္းလုံးလုံး ညီညြတ္ျခင္းကုိျပ (ဘုံကထိန္ပဲြေတာ္)၂ မွာ x x x
(ဘုံကထိန္ပဲြေတာ္သီခ်င္းမွ)
‘ဘုံကထိန္ပဲြေတာ္’ ဆုိတ့ဲသီခ်င္းေလးထဲကပါ ေသာတရွင္တုိ႔ရယ္။ ဆရာလင္းေခးလုင္ ေရးသြားတ့ဲ ရြာဓေလ့ ၾကည္ႏူးစရာ စင္ပါခုန္က ညီညြတ္ျခင္းကုိ ျပတာလုိ႔ တင္စားေရးသားေပတယ္ရွင္။ ျဖစ္ႏုိင္ရင္ ျပန္ရွင္ေစ့ခ်င္တယ္။ ၀င္းဦးကုိလည္း ဒီလုိပဲ ျဖစ္ေစခ်င္တာပဲ။ အဲ – အခု မာေအး မိတ့ဲ ၀င္းဦးက ႏႈတ္ခမ္းေမႊးမင္းသား ၀င္းဦးမဟုတ္ပါဘူး။ ထရမ္းပက္၀င္းဦး ဆုိတ့ဲ ဂီတေမာင္ငယ္ ၀တုတ္ကေလးကုိ ေျပာတာပါရွင္။
ဆရာလင္းေခးရဲ႕ ေက်းလက္ဆန္တ့ဲ သီခ်င္းေလးေတြမွာ တပုိဒ္နဲ႔တပုိဒ္ ကူးတ့ဲ ဆက္တ့ဲ အခင္းေလးေတြ အခုေလးေတြ အေတာေလးေတြ ညွပ္ထည့္ေလ့ရိွပါတယ္။ ထရမ္းပက္၀င္းဦး ဂီတအလွဆင္လုိက္ ျဖည့္ဆည္းလုိက္ရင္ ပုိၿပီးလြယ္သြားတယ္၊ ခ်ဳိသြားတယ္ လုိ႔ မာေအး ခံစားရပါတယ္။ ခ်စ္ေဆြတုိ႔ သီခ်င္းနားေထာင္ျဖစ္တ့ဲအခါ ဂီတမွဴးထရမ္းပက္၀င္းဦး လုိ႔ ေဖာ္ျပထားတ့ဲ အေခြေတြ စီဒီေတြမွာ နားစုိက္ၾကည့္ရင္ မာေအးလုိပဲ ခံစားရမွာပါ။ သီခ်င္းစာ မပါတ့ဲ ေနရာ၊ အတီးသက္သက္ ေနရာေတြမွာ ရွာပါေနာ္။ ေနာက္ႀကဳံေတာ့ သူ႔အေၾကာင္းလည္း ေျပာရဦးမွာပါပဲ။ ခုေတာ့ တန္ေဆာင္မုန္းအေၾကာင္းကုိ ဆက္ေျပာလုိက္ဦးမယ္။ မာေအးက တန္ေဆာင္မုန္းကုိ သီတင္းကြ်တ္ထက္ ပုိၿပီးေတာ့ သေဘာက်လုိ႔ပါရွင္။
၀ါလကင္းလြတ္ သီတင္းကြ်တ္ဆုိတာ ျမင့္မုိရ္ပဲြ အေၾကာင္းျပဳၿပီး ကုသုိလ္ယူႏုိင္တာ ျဖစ္ေပမယ့္ တခါတေလ သီတင္းကြ်တ္ပဲြမွာ မုိးမလြတ္ပါဘူး။ မိန္းကေလးငယ္ေတြ ရွဳိးေပးဖုိ႔ မေသခ်ာဘူးေပါ့ရွင္။ သီတင္းကြ်တ္မွာ လူႀကီးမိဘ ဆရာသမားေတြကုိ ကန္ေတာ့ေလ့ရိွတာကုိလည္း မာေအးက တန္ေဆာင္မုန္းကုိ ေရႊ႕ထားတယ္။ ေျခခင္းလက္ခင္းသာသာနဲ႔ သြားႏုိင္တယ္။ ဒီလက်ရင္ ကန္ေတာ့တ့ဲသူ မရိွေတာ့ ကုိယ့္ပစၥည္းကုိ ဟုိေပးဒီေ၀ မလုပ္ေတာ့ဘဲ ကုိယ္တုိင္ သုံးလိမ့္မယ္ လုိ႔လည္း တြက္တယ္ေလ။ ေဆာင္းဦးရာသီေလးမုိ႔ ေအးျမျမ ေနရတာကိုလည္း ႀကိဳက္ပါတယ္။ လူငယ္ေတြ၊ ရုိးရာစရုိက္ အေပ်ာ္ႀကိဳက္တ့ဲသူေတြ ‘က်ီးမႏုိးပဲြ’ ေနာက္ေျပာင္ထားတာ လျပည့္ေက်ာ္တရက္ မနက္ဆုိ ၀ါးလုံးကဲြ ရယ္ႏုိင္တယ္။ ကုိယ့္ရပ္ကြက္မွာ ေရႊတိဂုံဘုရား တည္ထားေတာ့ မသုိးသကၤန္းယက္ၿပိဳင္ပဲြ ေျပးၾကည့္လုိက္၊ ကားေစာင့္ခရတ့ဲ ကားေတြ ေျပးၾကည့္လုိက္၊ တြက္ေခ်ကုိက္တာကုိး။
ခုက်ေတာ့ သိခ်င္တတ္လာၿပီ။ ဘာျဖစ္လုိ႔ ဒီလကုိ ဒီလုိနာမည္ေပးတာလဲ။ ဘာေတြ ထူးထူးျခားျခားရိွတ့ဲလျဖစ္မလဲ၊ ကေလးေတြေမးရင္ ေျဖဖုိ႔ ကုိယ့္ဖာသာ ေမးမိပါတယ္။ ဒီေခတ္ကေလးေတြက ရႊီးလုိ႔ရတာ မဟုတ္ဘူး။ သိတယ္မႈတ္လား။
ဟုိတုန္းက တန္ေဆာင္မုန္းလကုိ တန္ေဆာင္မႈန္းလလုိ႔ ေရးခ့ဲတ့ဲအေၾကာင္း၊ အင္း၀ေခတ္က်မွ ‘တန္ေဆာင္မုန္း’ လုိ႔ ေက်ာက္စာေတြမွာ ေရးထုိးတာ ေတြ႔ရေၾကာင္း၊ ဆရာႀကီး ဦးဖုိးလတ္ေရးတ့ဲ ‘ျမန္မာလအမည္မ်ား’ ဆုိတ့ဲ စာအုပ္မွာ ရွာေတြ႔ပါတယ္။ ‘တန္ေဆာင္’ ဆုိတာဟာ မီးရွဴးမီးတုိင္ ဆီမီးတုိင္ေတြကုိ ေရွးကေခၚၾကတ့ဲ အမည္တမ်ဳိးေပါ့ရွင္။ ဒါေၾကာင့္ မီးရွဴးမီးတုိင္တုိ႔ကုိ ထြန္းလင္းေစေသာ ‘တန္ေဆာင္မုန္း’လ လုိ႔ ေခၚၾကတာ ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ ျမန္မာလ ဆယ့္ႏွစ္လထဲမွာ ‘အ႒မ’ေျမာက္ ၿဗိစၦာရာသီလုိ႔ ေခၚတ့ဲလပါပဲ။
မာေအး အ့ံၾသမိတ့ဲ ကိစၥကေတာ့ အဖသတ္သား ‘အဇာတသတ္’မင္းေၾကာင့္ တန္ေဆာင္မုန္း မီးထြန္းပဲြ စတာလုိ႔ ဆုိလုိ႔ပါ။ ကဲ – ေနာက္မွ ဆက္ၾကတာေပါ့ေနာ္။ ။
(မူရင္း – ဘီဘီစီအသံလႊင့္႒ာန၊ ျမန္မာပုိင္း)
သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ