>
မင္းသု၀ဏ္ (၁၉၀၉ – ၂၀၀၄)
မင္းသု၀ဏ္ ကြယ္လြန္ျခင္း ၄ ႏွစ္ျပည့္ အမွတ္တရ
ၾသဂုတ္ ၁၆၊ ၂၀၀၈
ဆရာ မင္းသုဝဏ္၏ ဘဝႎႀင့္ စာေပ စကား
ရန္ကုန္တိုင္း ကၾမ္း႓ခံကုန္း ႓မိႂႚတၾင္ အဖ ကုန္သည္ ဦးလၾမ္းပင္၊ အမိ ေဒၞမိ တိုႚက ၁၉၀၉ ခုႎႀစ္ ေဖေဖာ္ဝၝရီလ ၁၀ ရက္ ဗုဒၭဟူးေနႚတၾင္ ေမၾးဖၾားခဲ့သည္။ ေမၾးခဵင္း ခုႎႀစ္ေယာက္တၾင္ ဒုတိယ ေဴမာက္ဴဖစ္႓ပီး မၾန္ – ဴမန္မာ မဵႂိး႟ိုး ဴဖစ္သည္။ အမည္ရင္း ဦးဝန္ ဴဖစ္သည္။
ဴမင္း႓ခံကုန္း႓မိႂႚ ဳကားေကဵာင္း ေခၞ ေ႟ၿကဵင္ ေကဵာင္းတိုက္ [ဆရာ ဦးဖိုးလႁိင္ေကဵာင္း] (၁၉၁၆ ခန္ႚ)၊ အမဵႂိးသားေကဵာင္း (၁၉၂၁)၊ ရန္ကုန္႓မိႂႚ စိန္ဂ႗န္းေကဵာင္း (၁၉၂၃)၊ ၁၉၂၆ မတ္လ အဂႆလိပ္-ဴမန္မာ အလယ္တန္း စေကာလားရႀစ္ စာေမးပၾဲတၾင္ စတုတၪ ရ၍ ေအာင္ဴမင္ ခဲ့သည္။
၁၉၂၉ မတ္လ ဆယ္တန္း စာေမးပၾဲကို ပထဝီဝင္ ဂုဏ္ထူးႎႀင့္ ေအာင္၍ ယူနီဘာစီတီ ေကာလိပ္သိုႚ တက္ေရာက္ (၁၉၂၉-၃၁)၊ ဝိဇၦာ ဂုဏ္ထူးတန္းကို ဴမန္မာစာ ပထမ အဆင့္ဴဖင့္ ေအာင္ (၁၉၃၃)၊ မဟာ ဝိဇၦာ ဴမန္မာစာ ဂုဏ္ထူးတန္းကို ဒုတိယ အဆင့္ဴဖင့္ ေအာင္ (၁၉၃၅)၊ အဂႆလန္ ႎိုင္ငံ ေအာက္စဖုိႚ တကၠသိုလ္တၾင္ ပညာေတာ္ သင္ (၁၉၃၈)၊ ေအာက္စဖုိႚ တကၠသိုလ္မႀ စာေပ ဝိဇၦာဘဲၾႚ ရရႀိ (၁၉၃၉)၊ အေမရိကန္ ဴပည္ေထာင္စု ေယးလ္ တကၠသိုလ္ (၁၉၅၂) တၾင္ ဘာသာ ေဗဒ ပညာ ဆည္းပူး ခဲ့သည္။
ဴမန္မာစာ ဌာန အခဵိန္ပိုင္း နည္းဴပ (၁၉၃၃ – ၃၅)၊ အခဵိန္ဴပည့္ နည္းဴပ (၁၉၃၅) ႎႀင့္ တကၠသိုလ္ ေကဵာင္းတုိက္ ဴမန္မာစာ အသင္း အတၾင္းေရးမႀႃး၊ တကၠသိုလ္ ဗုဒၭဘာသာ အသင္း အတၾင္းေရးမႀႃး၊ ေကာလိပ္ မဂၢဇင္း ဴမန္မာပိုင္း အယ္ဒီတာ၊ ဂႎၫေလာက မဂၢဇင္း အယ္ဒီတာ၊ လက္ေထာက္ ကထိက (၁၉၃၉)၊
ဒုတိယ ကမာၲစစ္ အတၾင္း ပညာ့ တံခၾန္ အသင္း အဘိဓာန္ လုပ္ငန္းကို ဦးေဆာင္ (၁၉၄၂)၊ ရန္ကုန္ ေ႟ၿဘံုသာလမ္း အေရးေပၞ တကၠသိုလ္ ဴမန္မာစာ လက္ေထာက္ ကထိက (၁၉၄၅)၊ ကထိက (၁၉၄၆)၊
တကၠသိုလ္ ဘာသာဴပန္ႎႀင့္ စာအုပ္ ထုတ္ေဝေရး ဌာန ဌာမႀႃး (၁၉၄၈) ႎႀင့္ ဴမန္မာ ႎိုင္ငံ သုေတသန အသင္း ဂဵာနယ္ စာတည္း၊ တကၠသိုလ္မဵား ဘာသာဴပန္ႎႀင့္ စာအုပ္ ထုတ္ေဝေရး ဌာန စာတည္းမႀႃး (၁၉၅၃)၊ ဴမန္မာစာ ဌာန ပၝေမာကၡ (၁ မတ္ ၁၉၆၁ မႀ ၁၂ ေမ ၁၉၆၂ ထိ) ႎႀင့္ တကၠသိုလ္ စာအုပ္ ထုတ္ေဝ ဴဖန္ႚခဵီေရး ေကာ္မတီ ဥကၠဌ၊ ဴမန္မာႎိုင္ငံ သမိုင္း ေကာ္မရႀင္ အဖၾဲႚဝင္၊ ဘာသာဴပန္ႎႀင့္ စာအုပ္ ထုတ္ေဝေရး ဌာန စာတည္းမႀႃး အဴဖစ္ တာဝန္ယူ (၁၉၆၂)၊
စာတည္းမႀႃး အဴဖစ္မႀ အ႓ငိမ္းစား ယူ၍ ပညာေရး ဌာနတၾင္ ပညာေရး အထူး အရာရႀိ (၁၉၆၈)၊ ဴမန္မာ ႎိုင္ငံ သုေတသန အသင္း ဥကၠဌ (၁၉၇၀)၊ ၃၁ ေမ ၁၉၇၁ တၾင္ ပညာေရး အထူး အရာရႀိ အဴဖစ္မႀ အနားယူ ခဲ့သည္။
ဂဵပန္ ႎိုင္ငံ အိုဆာကာ႓မိႂႚ ႎိုင္ငံဴခား ဘာသာသင္ တကၠသိုလ္တၾင္ ဴမန္မာစာ ဧည့္ပၝေမာကၡ အဴဖစ္ (၁၉၇၅ – ၇၉) ေဆာင္႟ၾက္ ခဲ့သည္။ အိႎၬိယ ႎိုင္ငံ (၁၉၄၇)၊ တ႟ုတ္ – ဆုိဗီယက္ – ပိုလန္ – ခဵက္ကို စလို ဗက္ကီးယား – အေရႀႚ ဂဵာမနီ (၁၉၅၇)၊ တ႟ုတ္ ဴပည္သူႚ သမၳတ ႎိုင္ငံ (၁၉၆၁) သိုႚ သၾားေရာက္ ခဲ့သည္။
၁၉၂၆ ခုႎႀစ္ထုတ္ ဒဂုန္ မဂၢဇင္းတၾင္ ပထမဆံုး ကဗဵာ ေဖာ္ဴပဴခင္း ခံရသည္။ ကဗဵာ၊ ပံုဴပင္၊ ဝတၪႂတို၊ ေဆာင္းပၝး၊ ေဝဖန္စာ အေဴမာက္အဴမား ေရးသားခဲ့သည္။
ထင္ရႀားေသာ စာအုပ္ အခဵႂိႚမႀာ ‘ေမာင္ေခၾးဖုိႚ ကေလး ကဗဵာမဵား’ (၁၉၄၀)၊ ‘သေဴပညိႂႎႀင့္ အဴခား ကဗဵာမဵား’ (၁၉၄၁)၊ ‘စာေပ ေလာက’ (၁၉၄၈) [ေဇာ္ဂဵီႎႀင့္ တၾဲၯ၍]၊ ‘တကၠသိုလ္ ဴမန္မာ အဘိဓာန္’ [ငၝးပိုင္း] (၁၉၅၂ – ၆၄)၊ ‘သံုးပၾင့္ဆုိင္ ေခတ္စမ္း စာေပ’ (၁၉၅၅) [သိပၯံ ေမာင္ဝ၊ ေဇာ္ဂဵီႎႀင့္ တၾဲၯ၍]၊ ‘ကဗဵာ့ ပရိယာယ္’ (၁၉၆၃) [မင္းယုေဝႎႀင့္ တၾဲ၍]၊ ‘ကေလး ပံုဴပင္မဵား’ (၁၉၆၅)၊ ‘ခရီးသည္’ (၁၉၆၅) [ေဇာ္ဂဵီႎႀင့္ တၾဲ၍]၊ ‘ပန္းႎႀင့္ ပင္စည္’ (၁၉၆၅)၊ ‘ဴမန္မာစာ ဴမန္မာမႁ’ (၁၉၆၅)၊ ‘ပဵဥ္းမငုတ္တို’ (၁၉၆၈)၊ ‘ေရခဵမ္းစင္’ (၁၉၇၀)၊ ‘အင္းလဵား ကန္သိုႚ အုိ ကူးတုိႚ’ (၁၉၄၇)၊ ‘လီယာမင္း႒ကီး’ (၁၉၈၄)၊ ‘ကဗဵာ ေပၝင္းခဵႂပ္’၊ ‘မင္းသုဝဏ္ ဝတၪႂတုိမဵား’ (၂၀၀၂) တုိႚ ဴဖစ္ဳကသည္။
‘လီယာမင္း႒ကီး’ ဴဖင့္ အမဵႂိးသား စာေပဆု (ဘာသာဴပန္ ရသ) (၁၉၄၈) ခဵီးဴမၟင့္ ခံခဲ့ ရသည္။ ဝဏၧေကဵာ္ထင္ (၁၉၅၀)၊ သီရိပဵံခဵီ (၁၉၆၂) ဘၾဲႚမဵား ရရႀိ ခဲ့သည္။
ဴမန္မာ ႎိုင္ငံ သုေတသန အသင္း အတၾက္ ဂၝမဏိ စႎၬပဵႂိႚ၊ ေတာင္ငူဆုိ ရတု အေဴဖ၊ ဥမၳာ ဒႎၩီပဵႂိႚ၊ သ႖င္မဟာ ရႉသာရ၏ ပကိဏၧက စာစု (ဦးအုန္းေ႟ၿႎႀင့္ တၾဲဖက္လဵက္) တုိႚကို တည္းဴဖတ္ ေပးခဲ့သည္။
၂၀၀၄ ခု ဳသဂုတ္လ ၁၅ ရက္ တနဂႆေႎၾေနႚ နံနက္ ၁၁:၃၀ နာရီတၾင္ ရန္ကုန္႓မိႂႚ ကမာ႟ၾတ္ သေဴပညိႂ ေနအိမ္၌ ကၾယ္လၾန္ ခဲ့သည္။
သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ
