>
ကာတြန္းဦးေဖသိန္း,
မိုးမခ
ဧျပီ ၂၂၊ ၂၀၀၈
‘I am a cartoonist also a journalist.’
ကာတြန္းသမားဘ၀ ကာတြန္းဆရာဘ၀ သက္ရွိထင္ရွားရွိေနဆဲ ကာတြန္းဆရာၾကီးဦးေဖသိန္း ကုိ ကာတြန္းခ်စ္သူမ်ား ေလ့လာမွတ္သားႏုိင္ဖုိ႔ ရည္ရြယ္ပါသည္။
၁၉၄၇ တြင္ ဆရာၾကီးဦးဘဂ်မ္း၏ ေျမေတာင္ေျမွာက္ေပးမူျဖင့္ ဆရာၾကီးဦးညိဳျမ၏ ဖိတ္ေခၚမူတုိ႕ေၾကာင့္ စာေပအႏုပညာေလာကထဲသုိ႕ လုံးလုံးလ်ားလ်ား ေရာက္ရွိခဲ့သည္။
၁၉၄၈ တြင္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ ျမန္မာစာအသင္းၾကီးႏွင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံလူငယ္မ်ား အစည္းအရုံးမွ က်င္းပေသာ ျမန္မာလြတ္လပ္ေရး အထိမ္းအမွတ္ ကာတြန္းျပိဳင္ပဲြတြင္ ပထမဆု၊
၁၉၅၁ တြင္ ဗုိလ္ခ်ဴပ္ေအာင္ဆန္း ေမြးေန႕အထိမ္းအမွတ္ ကာတြန္းျပိင္ပဲြတြင္ ပထမဆု၊
ေရႊတိဂုံ အေနာက္မုဒ္ စက္မူလက္မႈ ကာတြန္းျပိဳင္ပဲြတြင္ ပထမဆု၊
ေသာင္းက်န္းမႈႏွိမ္နင္းေရးကာတြန္းျပိဳင္ပဲြတြင္ ပထမဆု၊ လာဘ္ေပး လာဘ္ယူ ဒို႔ရန္သူ ကာတြန္းျပိဳင္ပဲြတြင္ တတိယဆုမ်ားရရွိခဲ့သည္။
၁၉၃၄ခုႏွစ္ကတည္းက စတင္ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ တန္ေဆာင္တုိင္ ကာတြန္းမီးထြန္းပဲြေတာ္ကုိ စစ္ျဖစ္၍ ရပ္နားခဲ့ရေသာ္လည္း ၁၉၄၂ တြင္ ျပန္လည္ က်င္းပႏုိ္င္ခဲ့သည္။ ဦးဘဂ်မ္းႏွင့္ ဦးေဖသိန္းတုိ႕ေပ်ာ္ေပ်ာ္ပါးပါး ေရးဆဲြခဲ့ၾကရပါသည္။
၁၉၆၀ မွစ၍ တန္ေဆာင္တုိင္ ကာတြန္းမီးထြန္းပဲြေတာ္မွစ၍ ကာတြန္းျပိဳင္ပဲြမ်ား က်င္းပခဲ့ၾကသည္။
၁၉၅၇ တြင္ ျမန္မာကာတြန္းဆရာမ်ားအသင္းကုိ ဖဲြ႕စည္းခဲ့သည္။ ဥကၠဌအျဖစ္ တာ၀န္ယူခဲ့သည္။ ကာတြန္းဆရာအသင္း၏ ဖဲြ႔စည္းပုံ စည္းမ်ဥ္းမ်ား၊ အဖဲြ႕တံဆိပ္မ်ားကုိ ကုိယ္တုိင္ ေရးခဲ့သည္။
“ဘဂ်မ္း ဂ်ာနယ္ေျပာင္” ကုိ အယ္ဒီတာလုပ္၍ ထုတ္ေ၀ခဲ့သည္။ ေၾကးမုံ သတင္းစာ ေပၚေပါက္လာေသာအခါ လခစားကာတြန္းဆရာဘ၀သုိ႕ ေရာက္ရွိခဲ့သည္။ ဦးေဖသိန္းသည္ ေၾကးမုံသတင္းစာ ျပည္သူပုိင္ျဖစ္လာသည္အထိ လခစားလုပ္ခဲ့သည္။ “ေၾကးမုံ” ဟူေသာ ေခါင္းစည္းစာလုံးကုိ ဦးေဖသိန္း ေရးဆဲြျခင္းျဖစ္သည္။
ကာတြန္းဦးေဖသိန္းသည္ ဖဆပလေခတ္တြင္ ျမန္မာ့အလင္းသတင္းစာ၌ေျပာင္ေျမာက္ေသာ ႏုိင္ငံေရးကာတြန္းဆဲြခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ဖဆပလအစုိးရအဖဲြ႕မွ ၀န္ၾကီးတစ္ဦးျဖစ္သူ ဆမားဒူး၀ါး ဆင္၀ါးေနာင္ (ကခ်င္မ်ိဴးသားေခါင္းေဆာင္) က ၎ႏုိင္ငံေရးကာတြန္းကုိ ႏွစ္သက္ သေဘာက်ျခင္းေၾကာင့္ ကာတြန္းဦးေဖသိန္းအား က်ပ္ေငြ တရာ ဆုခ်ခဲ့ပါသည္။ ၃-၁၁-၅၂ ေန႕ထုတ္ ျမန္မာ့အလင္း သတင္းစာတြင္ ၎ကာတြန္း ေဖာ္ျပခဲ့သည္။
အုိးေ၀ သတင္းစာ၊ ဟံသာ၀တီ သတင္းစာ၊ ဗမာ့ေခတ္ သတင္းစာ၊ျမန္မာ့အလင္း သတင္းစာ
ျမန္မာ့အလင္း (တပတ္တခါ အထူးထြက္ ကာတြန္း)၊ ဗမာ့ေခတ္ သတင္းစာ(ေလာက ပီတိႏွင့္ ေလာကနီတိ)၊ ေၾကးမုံ (ေၾကးမုံနီတိ)၊ အုိးေ၀ (အထူးက႑)မ်ား ေရးသားခဲ့သည္။ ဟံသာ၀တီ၊ လုပ္သားျပည္သူ႔ေန႔စဥ္ သတင္းစာမ်ားလည္း မက်န္ပါ။
ဆုရကာတြန္းစာမွာ ႏုိင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္တဦးသည္ ဘိလပ္ျဖစ္ ည၀တ္အကၤ်ီၾကီးကုိ ၀တ္၍ အိပ္ရာမွအထတြင္ အေမရိကန္ျဖစ္သြားပြတ္တံ သြားတုိက္ေဆးတို႕ကို သုံးကာ၊ ျပင္သစ္ေကာ္ဖီ၊ ၾသစေၾတလ် ေထာပတ္ႏွင့္ အဂၤလိပ္ ဘီစကြပ္မုန္႕တုိ႕ကုိ စားေသာက္ျပီးလွ်င္၊ ယိုးဒယား ဗန္ေကာက္ လုံခ်ည္၊ ဂ်ပန္ ပုိးအကၤ်ီႏွင့္ အဂၤလိပ္ ရွဴးဖိနပ္တုိ႕ကုိ ၀တ္ဆင္၍ ဘိလပ္ စီးကရက္ကုိ ဂ်ာမန္ ဓါတ္မီးျခစ္ႏွင့္ ျခစ္ေသာက္ျပီးေသာ္ အေမရိကန္ကားၾကီးကုိ စီးျပီးသကာလ ဗမာ့စီးပြားေရး ထူေထာင္ေရး အစည္းအေ၀းၾကီးတြင္ အေမရိကန္အသံခ်ဲ႕စက္ျဖင့္ တရားေဟာေလသတည္း … ဟု ပါရွိျပီး၊ တရားေဟာရာ၌ ဗမာ့စီးပြားေရးနာလံထူဖို႔ ျပည္တြင္း ဗမာျဖစ္ကုိသာ ၀ယ္ယူ အားေပးၾကပါဟု ဆုိေနပုံ ျဖစ္သည္။
ဦးေဖသိန္းေရးဆဲြခဲ့ေသာ ေသာၾကာစာေစာင္ မ်က္ႏွာဖုံးမ်ားကုိလညး္ လူၾကိဳက္မ်ားလွ်က္ရွိသည္။ ဦးေဖသိန္းသည္ ေသာၾကာစာေစာင္ စ ထြက္ကတည္းက ယေန႕တုိင္ ေသာၾကာစာေစာင္ မ်က္ႏွာဖုံး ဆဲြခဲ့သည္မွာ ၁၉၈၀ ဆုိလွ်င္ ၂၅ ႏွစ္ ျပည္ခဲ့ပါျပီ။
၁၉၇၈ မတ္လတြင္ ေမာ္ကြန္း၀င္အမွတ္ ၅၉၊ အမိန္႕ေၾကာ္ျငာစာအမွတ္၂၀/၇၈ ျဖင့္ လြတ္္လပ္ေရး ေမာ္ကြန္း၀င္ ဒုတိယဆင့္ ရရွိခဲ့သည္။
ဆရာၾကီးေရးဆဲြခဲ့ေသာကာတြန္းအမ်ိဴးအစားမ်ား …
– Comic Cartoon – ကေလးမ်ားအတြက္ ကာတြန္း
– Satire Cartoon – အေထ့အငါ့ကာတြန္း
– ပညာေပး၊ သတိေပး၊ ယာဥ္အႏၱရယ္၊ မီးအႏၱရာယ္ ကာတြန္း
– တကြက္ ကာတြန္း၊ လိုရင္းတုိရွင္း ထိထိမိမိ ကာတြန္း
– စာမဲ့ ကာတြန္း၊ လူမ်ိဴးမေရြး နားလည္ေသာ ကာတြန္း
– ကာတြန္း ရုပ္ရွင္၊ ပြင့္ေကာင္း ငါးပိ ငံျပာရည္ ေၾကာျငာ(မျပီးျပတ္ခဲ့ ၁၉၆၂)
– Current News Cartoon – လတ္တေလာ ျဖစ္ေပၚေနေသာ သတင္း ကာတြန္း
– ေၾကာ္ျငာကာတြန္းမ်ားျဖစ္ပါသည္။
ဆရာၾကီးဘ၀တြင္ လတ္တေလာျဖစ္ေပၚေနေသာ သတင္း၊လူတုိင္း စိတ္၀င္စားေနေသာ သတင္း၊ ကာတြန္းမ်ားကို ထိထိမိမိရွိလွေသာ တစ္ကြက္ ကာတြန္း ေရးဆဲြခဲ့ရေသာအခ်ိန္အခါတုိင္း ၀မ္းသာပီတိျဖစ္ရပါေၾကာင္း ဆရာၾကီးက ဆုိခ့ဲဖူးတာကုိ အမွတ္ရမိပါသည္။
ဆရာၾကီး အသက္ရာေက်ာ္ရွည္၍ က်မ္းမာခ်မ္းသာစြာျဖင္ ့ျမန္မာ့ ကာတြန္းေလာကၾကီးကုိ
အုိးေ၀ဂ်ာနယ္မွာ ဦးေဖသိန္း ေရးဆဲြေဖာ္ျပခဲ့ေသာ ဦးညိဳျမ၏ ပုံ
၁၉၉၆ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလ ၃၁ ရက္ေန႕ မွာ ေမြးေန႕အမွတ္တရ
ဆရာၾကီး၏ ေမြးေန႕ဆုေတာင္း ကာတြန္းပန္းခ်ီ
ေဘးရန္ခတ္သိမ္း … ကင္းျငိမ္းၾကပါေစ၊
ေဒါသခပ္သိမ္း … ကင္းျငိမ္းၾကပါေစ၊
ဆင္းရဲခပ္သိမ္း … ကင္းျငိမ္းၾကပါေစ၊
ႏွလုံး စိတ္၀မ္း…ျငိ္မ္းခ်မ္းၾကပါေစ။ ”
၁၉၇၃-၉-၉ ရက္ေန႕ထုတ္ ေၾကးမုံသတင္းစာျဖတ္ပုိင္း၊
၁၀-၂-၇၂ အိုးေ၀ ဂ်ာနယ္မ်က္ႏွာဖုံး
၁၉၈၀ ေသာၾကာစာေစာင္မ ွဦးေဖသိန္းဓါတ္ပုံမ်ား
ဆရာၾကီးဦးေဖသိန္းေမြးေန႕အမွတ္တရအျဖစ္ အသက္ရ၀ ျပည့္ေမြးေန႕မွစ၍ ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ ေမြးေန႕ကဒ္မ်ား၊
ျမန္မာကာတြန္းဆရာမ်ား ၁ စာအုပ္မွ ဆရာၾကီးကိုယ္တုိင္ေရး အတၳဳပၸတၱိအက်ဥ္းတုိ႕ မွ စုစည္းတင္ျပလုိက္ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။