Maung yin Nga Tay – Articles

ဘိုေဟးမီးယားေဒသအေၾကာင္း ပထမပိုင္းကို ၿပီးခဲ့တဲ့တပတ္က ေရးသားခဲ့ပါတယ္၊ တကယ္ေတာ့ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံ ေဒသတခု ၿမိဳ႕တၿမိဳ႕ လူတေယာက္ ဘယ္အေၾကာင္းအရာေတြကိုဘဲေရးေရး ေရးရရင္ အေၾကာင္းအရာေတြက ေရးမဆံုးေအာင္ ရွိေနတတ္တာပါ၊ ေမာင္ရင္ငေတကေတာ့ ကိုယ္သြားခဲ့ဖူး လာခဲ့ဖူး ၿမင္ဖူးတာေတြ ဖတ္ဖူးတာေတြကို အတိုခ်ဳပ္သာ ေရးခ်င္တာပါ၊ ဘိုေဟးမီးယားအေၾကာင္း ခ်က္ႏိုင္ငံအေၾကာင္းကိုလည္း ေရးရင္းနဲ႔ ေပရွည္သြားၿပန္တာေၾကာင့္ ဒုတိယပိုင္းဆက္ေရးပါတယ္။

ခ်က္ႏိုင္ငံနဲ႔ အဓိက မီးရထားလမ္း အဆက္အသြယ္ ေကာင္းေကာင္း ရွိတာကေတာ့ ၾသစႀတီးယား ဂ်ာမဏီ စလိုဗားကီးယားနဲ႔ ပိုလန္တို႔ဘဲ ၿဖစ္ပါတယ္၊ ခ်က္ႏိုင္ငံရဲ႕ ပထမဦးဆံုးေသာ သံလမ္းေပၚမွာ ၿမင္းနဲ႔ေရွ႕ကဆြဲေၿပးတဲ့ ရထားလို႔ေခၚဆိုလို႔ရႏိုင္တဲ့ ခရီးသည္ပို႔ေဆာင္ေရးလုပ္ငန္းကို ၁၈၂၈ ခုႏွစ္ မွာစတင္ေၿပးဆြဲခဲ့တာပါ၊ ပရာဟာၿမိဳ႕ေပၚမွာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး၊ ဘိုေဟးမီးယားနယ္ ေတာင္ပိုင္းက နာမည္ေက်ာ္ မူလအစ ပထမ Budweiser ဘတ္ဒ္ဝိုက္ဇာ ဘီယာလုပ္ငန္း (မိတ္အင္အေမရိကား Budweiser မဟုတ္ပါ) တည္ရွိခဲ့ရာၿမိဳ႕ၿဖစ္ေသာ České Budějovice (ဂ်ာမန္စကားနဲ႔ဆိုရင္ေတာ့ Böhmisch Budweis ၿမိဳ႕ အဲဒီၿမိဳ႕ေဒသက ဂ်ာမန္စကား ေၿပာသူမ်ားတဲ့ ေဒသပါ) အဲဒီ Budweis ၿမိဳ႕နဲ႔ ၾသစႀတီးယားၿပည္ရဲ႕ တတိယအႀကီးဆံုးၿမိဳ႕ၿဖစ္ေသာ Linz ၿမိဳ႕ကို ဆက္သြယ္ေၿပးဆြဲခဲ့တာ ၿဖစ္ပါတယ္၊ ဧရိယာ စတုရန္းမိုင္ သံုးေသာင္းေက်ာ္က်ယ္တဲ့ ခ်က္ႏိုင္ငံမွာ ရထားလမ္းမိုင္ စုစုေပါင္း ေၿခာက္ေထာင္ခန္႔ရွိပါတယ္၊ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားနဲ႔သြားတဲ့ ရထားလမ္းအရွည္ကေတာ့ ၁၈၀၀ မိုင္ရွိၿပီး တနာရီကို မိုင္ ၁၅၀ သို႔မဟုတ္ ကီလိုမီတာ ၂၄၀ ေက်ာ္ေမာင္းႏွင္ႏိုင္တဲ့ High-speed rail အၿမန္ ရထားလမ္းစနစ္ေတာ့ မရွိေသးပါဘူး၊ České dráhy ခ်က္မီးရထားဌာနက ၁၀၀ ရာခိုင္ႏႈန္း ႏိုင္ငံပိုင္ ၿဖစ္ပါတယ္၊ ဥေရာပ ၿမိဳ႕ႀကီးတၿမိဳ႕ကေန ေနာက္တၿမိဳ႕သို႔သြားေသာ EuroCityExpress ရထားေတြ ကေတာ့ ၁၉၉၁ မွာစတင္ၿပီး ပရာဟာၿမိဳ႕နဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ေၿပးဆြဲခဲ့ပါတယ္၊ ယူရိုစီးတီးရထားဆိုတာက အနည္းဆံုး ဥေရာပႏွစ္ႏိုင္ငံရဲ႕ ၿမိဳ႕ႀကီးႏွစ္ၿမိဳ႕ကို ဆက္သြယ္ေၿပးဆြဲၿပီး ဘူတာႀကီးေတြမွာသာ ရပ္ၿပီး ရပ္တဲ့အခါမွာလည္း ငါးမိနစ္သာ ၾကာတတ္တဲ့အတြက္ ရထားေနာက္တစီး ကူးေၿပာင္းစီးရမယ့္သူ ေတြအတြက္ ဆင္းဖို႔တက္ဖို႔ ႀကိဳတင္ၿပင္ဆင္ထားႏိုင္မွ ေတာ္ကာၾကတာမ်ိဳးပါ၊ ယူရိုစီးတီးရထားရဲ႕ အၿမန္ႏႈန္းက ရပ္နားခ်ိန္ အပါအဝင္ ဖ်မ္းမွ်ၿခင္း တနာရီ ကီလိုမီတာ ၉၀ သြားႏိုင္ရပါမယ္၊ ရထားမွာ စားေသာက္တြဲပါရွိၿပီး ရထားဝန္ထမ္းေတြက ေဒသခံစကားအၿပင္ အဂၤလိပ္စကား ၿပင္သစ္စကား ဂ်ာမန္စကား အနည္းဆံုး တမ်ိဳးေလာက္ေတာ့ ေၿပာတတ္ရပါတယ္။

ဘိုေဟးမီးယားေဒသ ခ်က္ႏိုင္ငံရဲ႕ၿမိဳ႕ေတာ္ ပရာဟာၿမိဳ႕ကို ဂ်ာမဏီ ဘာလင္နဲ႔ Dresden ၿမိဳ႕ကေန EuroCity (EC) ရထားေတြနဲ႔ သြားႏိုင္ၿပီး အဲဒီကမွတဆင့္ တၿခားအေနာက္ဥေရာပက ၿမိဳ႕ႀကီးေတြ ရွိရာကို သြားႏိုင္ပါတယ္၊ အိမ္နီးနားခ်င္း ပိုလန္ စလိုဗားကီးယား ၾသစႀတီးယား ဟန္ေဂရီ ႏိုင္ငံ ေတြ နဲ႔လည္း ရထားလမ္း အဆက္အသြယ္ရွိပါတယ္၊ အဓိကရထားလမ္းဆံုၿဖစ္တဲ့ ပရာဟာဘူတာႀကီး Hlavní nádraží ကို ၁၈၇၁ ခုႏွစ္မွာ စတင္အသံုးၿပဳခဲ့ပါတယ္၊ ယခုလက္ရွိေတြ႕ၿမင္ေနရတဲ့ ဘူတာရံု အေဆာက္အဦကို ၁၉၀၁ ခုႏွစ္က တည္ေဆာက္ခဲ့တာပါ၊ ပံုစံကေတာ့ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္း ၁၀၀ ခန္႔ ကာလေတြက ေဆာက္လုပ္ခဲ့ၾကတဲ့ တၿခားေသာ ဥေရာပၿမိဳ႕ႀကီးေတြက ဘူတာရံုမ်ားနဲ႔ ပံုစံအားၿဖင့္ မကြဲၿပား မၿခားနားလွပါဘူး၊ သံမဏိဂံုးႀကီးမ်ားနဲ႔ ဖြဲ႔စည္းေဆာက္ထားတဲ့ အမိုးခံုး ဂိုေဒါင္ပံုစံပါဘဲ၊ ဒီဘူတာႀကီးကို တႏွစ္အတြင္း မွာ ရထားအစင္းေရေပါင္း တသိန္းခြဲေက်ာ္ ခရီးသည္ေပါင္း ၂၂ သန္း ဝင္ထြက္သြားလာေနပါတယ္၊ ဒီဘူတာရဲ႕ ရထားစႀကၤန္ပံုစံကေတာ့ ရထားေခါင္းတြဲ ဦးတိုက္ဝင္ၿပီး ေနာက္ဆံုးတြဲဘက္မွာရွိတဲ့ ရထားေခါင္းတြဲနဲ႔ေနာက္ဆုတ္ၿပီး ၿပန္ထြက္ရတဲ့ ဘူတာမ်ိဳးမဟုတ္ပါဘူး၊ တဘက္ကဝင္ၿပီး အၿခားတဖက္က ၿပန္ထြက္သြားလို႔ ရႏိုင္တဲ့ ဘူတာပံုစံမ်ိဳးပါ၊ ပါရီၿမိဳ႕ေပၚမွာရွိတဲ့ ဘူတာႀကီး ၆ ဘူတာစလံုးကေတာ့ တဖက္ပိတ္ ရထားေနာက္ၿပန္ထြက္ရတဲ့ ဘူတာေတြပါ။

ပရာဟာဘူတာႀကီးကေန ၿမိဳ႕လယ္လူစည္ကားရာ ေနရာေတြကို လမ္းေလွ်ာက္သြားရင္ သိပ္မေဝး ပါဘူး၊ ဗလ္တာဗာၿမစ္ကမ္းရွိ နာမည္ေက်ာ္ ခ်ားလ္တံတားႀကီးဆီသို႔ သြားခ်င္ရင္ မိနစ္ ၂၀ ေက်ာ္နဲ႔ ေရာက္ႏိုင္ပါတယ္၊ ဘူတာႀကီးနဲ႔တြဲလွ်က္တည္ရွိတဲ့ ေၿမေအာက္ရထားလိုင္းက အနီေရာင္စီလိုင္းပါ၊ ဘူတာႀကီးကေန အနီေရာင္စီလိုင္းကို တဘူတာ စီးလိုက္ရင္ အဝါေရာင္ဘီလိုင္းနဲ႔ ဆံုရာ Florenc ဘူတာမွာ ပရာဟာၿမိဳ႕ရဲ႕ အေဝးေၿပးဘတ္စ္ကားေတြ အားလံုးလိုလို ရပ္နားၾကတဲ့ ေနရာရွိပါတယ္၊ ပရာဟာၿမိဳ႕ တည္ေဆာက္ထားပံုကေတာ့ ၿမိဳ႕အလယ္ေနရာကို ဗလ္တာဗာၿမစ္ႀကီးက ၿဖတ္သန္းစီး သြားတာၿဖစ္ၿပီး ၿမစ္အေနာက္ၿခမ္းမွာေတာ့ နန္းေတာ္ရဲတိုက္ႀကီးရွိရာ Hradčany ရပ္ကြက္ႀကီးရယ္ Petřínská rozhledna ေခၚတဲ့ အီဖယ္ေမွ်ာ္စင္နဲ႔ ပံုစံတူတဲ့ Petřín Tower တည္ရွိရာ ၃၂ရ မီတာ အၿမင့္ရွိတဲ့ Petřín ေတာင္ကုန္းအေၿခက Malá Strana လို႔ေခၚၾကတဲ့ ရပ္ကြက္ႀကီးရယ္ ရွိၾကၿပီး ၿမစ္ရဲ႕ အေရွ႕ၿခမ္းမွာေတာ့ ပရာဟာဘူတာႀကီးနဲ႔လည္း သိပ္မေဝးလွတဲ့ ၿမိဳ႕ေဟာင္း Staré Město ရပ္ကြက္ႀကီးရွိပါတယ္၊ ပရာဟာၿမိဳ႕ရဲ႕ အဓိက ၿမိဳ႕လယ္ရပ္ကြက္ အပိုင္းႀကီးသံုးပိုင္း ၿဖစ္ပါတယ္။

ၿမစ္အေရွ႕ၿခမ္း Staré Město ၿမိဳ႕ေဟာင္းအပိုင္းမွာေတာ့ လည္ပတ္စရာေနရာေတြ မ်ားလွပါတယ္၊ ၁၈၁၈ ခုႏွစ္မွာ စတင္ခဲ့တဲ့ Národní muzeum ဘိုေဟးမီးယားအမ်ိဳးသားၿပတိုက္ႀကီး အေရွ႕ကေန ၾကည့္လိုက္ရင္ေတာ့ ပရာဟာၿမိဳ႕ရဲ႕ အဓိက အခ်က္အခ်ာ စည္ကားရာၿဖစ္တဲ့ Václavské náměstí လို႔ေခၚတဲ့ ခ်ားလ္ ၄ ဘုရင္လက္ထက္ ၁၄ ရာစု အလယ္ကပင္ တည္ရွိခဲ့ေသာ ဗာဆေလာ့စကဲလ္ နာၿမဴစတီလ္ စကြဲယား လမ္းမႀကီးကို ၿမင္ေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္၊ ဒီလမ္းမႀကီးရဲ႕ တဘက္တခ်က္မွာေတာ့ ေရွးေဟာင္းတိုက္တန္းလွ်ားႀကီးေတြရွိၿပီး ဖက္ရွင္ပစၥည္းနဲ႔ အမွတ္တရပစၥည္း အေရာင္းဆိုင္မ်ား ကုန္တိုက္ႀကီးမ်ား စားေသာက္ဆိုင္မ်ား လမ္းေလွ်ာက္ေနသူမ်ား ဓါတ္ပံုမွတ္တမ္းတင္ေနသူမ်ားနဲ႔ အၿမဲလို စည္ကားေနတာကို ေတြ႕ၿမင္ရမွာပါ၊ ဒီေနရာကေတာ့ စည္ကားလွသလို သြားေရးလာေရး ကလည္း လြယ္ကူပါတယ္၊ Hlavni Nadrazi ဘူတာႀကီးကေန ဒီေနရာကို လာမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ေၿမေအာက္ရထား စီလိုင္းကို တဘူတာစီးၿပီး Muzeum ဘူတာမွာဆင္းၿပီး အေပၚထြက္လိုက္ရင္ ေရာက္ပါၿပီ၊  Staré Město လို႔ေခၚတဲ့ ၿမိဳ႕ေဟာင္းရွိရာ Staroměstské náměstí (cs) Old Town Square ကိုသြားမယ္ ဆိုရင္လည္း ဆယ္ေလးငါးမိနစ္ လမ္းေလွ်ာက္သြားရံုနဲ႔ ရပါတယ္။

ဒီေနရာကေတာ့ ပရာဟာၿမိဳ႕ရဲ႕ အဓိကၿမိဳ႕လယ္ေခါင္လည္းၿဖစ္ မူလၿမိဳ႕ေဟာင္း ေနရာလည္းၿဖစ္ၿပီး ၁၄ ရာစု ၁၅ ရာစုက ေဆာက္လုပ္ခဲ့တဲ့ အိမ္မ်ားအေဆာက္အဦးမ်ားကို ယေန႔တိုင္ေတြ႔ၿမင္ႏိုင္တဲ့ ေနရာၿဖစ္ပါတယ္၊ ၁၄ ရာစု Gothique ေဂါေသ့ခ္ေခတ္ပံုစံ Kostel Matky Boží před Týnem (cs) Church of Our Lady before Týn ဘုရားရွစ္ခိုးေက်ာင္းႀကီးရယ္ ၿမိဳ႕ေတာ္ခန္းမအေဟာင္းႀကီးနဲ႔ တဆက္တည္း ဒီၿမိဳ႕ေဟာင္းရင္ၿပင္မွာဘဲ နာမည္ေက်ာ္ လူသိမ်ားတဲ့ ဥေရာပအလယ္ေခတ္ ၁၄၁၀ ခုႏွစ္မွာ ၿပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ Staroměstský orloj (cs) Medieval Astronomical Clock နကၡတၱနာရီႀကီး တည္ရွိပါတယ္၊ ဒီနာရီႀကီးဟာ ကမၻာ့ရဲ႕တတိယေၿမာက္ အအိုေဟာင္းဆံုးေသာ နကၡတၱေဗဒဆိုင္ရာ နာရီႀကီး ၿဖစ္ၿပီး ယခုထက္ထိတိုင္ေအာင္ အသံုးၿပဳလို႔ရေနဆဲ နာရီပါ၊ ဒီနာရီႀကီး တနာရီတခါ အသံ ၿမည္တာကို လာေရာက္ၿပီး နားေထာင္ၾက ၾကည့္ၾကတဲ့သူေတြ ဓါတ္ပံုရိုက္ၾကတဲ့ သူေတြကေတာ့ အၿမဲဆိုသလို ႀကိတ္ႀကိတ္တိုးလို႔ စည္ကားေနတာပါဘဲ၊ ဒီနာရီႀကီး ႏွစ္ ၆၀၀ ၿပည့္ပြဲကို ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ ၉ ရက္ေန႔က က်င့္ပခဲ့ပါတယ္၊ အဲဒီ နာရီႀကီးတည္ရွိရာ Old Town Square ရဲ႕ အိမ္နံပတ္ ၃ ကလည္း ၁၄ ရာစုေႏွာင္းပိုင္းကာလက စတင္တည္ရွိခဲ့တဲ့ ေရွးေဟာင္းအိမ္ႀကီး တလံုး ၿဖစ္ၿပီး ခ်က္ဘာသာစကားနဲ႔ Dům u Minuty လို႔ေခၚတဲ့ The house “At the Minute” အိမ္ႀကီးကို ၁၆ ရာစုအေရာက္မွာ ၿပန္လည္ၿပဳၿပင္ မြမ္းမံရင္း Gothique ေခတ္ေႏွာင္းပိုင္းပံုစံနဲ႔ Renaissance ေခတ္ဗိသုကာပံုစံေတြ ေရာယွက္ေနတဲ့ အေဆာက္အဦးတခုအၿဖစ္ ဒီကေန႔မွာ ေတြ႔ၿမင္ေနရတာပါ၊ အဲဒီအိမ္မွာေတာ့ ခ်က္လူမ်ိဳး နာမည္ေက်ာ္ ဝတၳဳတိုဆရာ Franz Kafka ငယ္ရြယ္စဥ္ ကေလးဘဝ ၁၈၈၉ ခုကေန ၁၈၉၆ ခုႏွစ္ထိတိုင္ေအာင္ သူ႔မိဘမ်ားနဲ႔အတူ ေနထိုင္သြားခဲ့ဖူးပါတယ္။

Kostel Panny Marie Vítězné (cs) Church of Our Lady Victorious

ဗလ္တာဗာၿမစ္အေနာက္ၿခမ္းမွာရွိတဲ့ Malá Strana ရပ္ကြက္မွာေတာ့ ၁၅၈၄ ကတည္ေဆာက္ခဲ့တဲ့ Kostel Panny Marie Vítězné ဆိုတဲ့ ဘုရားေက်ာင္းတခု ရွိပါတယ္၊ အဲဒီဘုရားေက်ာင္းကို လာၿပီး ေလ့လာၾကည့္ရႈသူ ပရိသတ္မ်ားၿပားရၿခင္း အေၾကာင္းကေတာ့ ဘုရားေက်ာင္းအတြင္းမွာ ရွိေနတဲ့ Pražské Jezulátko (cs) Infant Jesus of Prague ေယရႈခရစ္ေတာ္ရဲ႕ ခေလးဘဝပံုစံ ရုပ္တုတခု ေၾကာင့္ပါ၊ ဒီေယရႈခရစ္ေတာ္ပံု ၁၉ လက္မအရြယ္ သစ္သားရုပ္တုေလးကို ၁၃ ရာစုေခတ္က စပိန္ ၿပည္မွာ ထုလုပ္ခဲ့တာလို႔ ယူဆၾကၿပီး ၁၅၅၅ ခုႏွစ္ခန္႔ကမွစၿပီး ဒီဘုရားေက်ာင္းမွာ လူအမ်ား ၾကည့္ရႈႏိုင္ေအာင္ ၿပသထားခဲ့တယ္လို႔ ဆိုၾကပါတယ္၊ အဲဒီလိုဘဲ ၁၃ ရာစုေခတ္ကတည္းက ရွိခဲ့ တယ္ဆိုတဲ့ ေနာက္ရုပ္ထုတခုကေတာ့ စပိန္ႏိုင္ငံၿမိဳ႕ေတာ္ မဒရစ္ၿမိဳ႕အနီး Atocha ရပ္ကြက္မွာရွိတဲ့ Santo Niño de Atocha ရုပ္ထုပါဘဲ၊ အဲဒီ Infant Jesus of Prague ရွိရာ ဘုရားက်ာင္းကေန အေရွ႕သို႔ ဆက္ေလွ်ာက္သြားရင္ေတာ့ ၁၇၀၄ ခုႏွစ္က တည္ေဆာက္ခဲ့တဲ့ Baroque ဗိသုကာပံုစံ Kostel svatého Mikuláše (cs) St.Nicholas Church ဘုရားေက်ာင္းကို ေတြ႕ရမွာပါ၊ ဥေရာပရွိ ၿမိဳ႕ႀကီးေတြတိုင္းမွာ ေတြ႕ၿမင္ရမွာကေတာ့ ဘုရားရွစ္ခိုးေက်ာင္းမ်ား ရဲတိုက္နန္းေတာ္ေဟာင္းမ်ား ခံတပ္ေဟာင္းႀကီးမ်ား တံတားေဟာင္းႀကီးမ်ား မုဒ္ဦးႀကီးမ်ားသာ အမ်ားအၿပား ေတြ႕ၾကရမွာၿဖစ္ၿပီး အားလံုးကို ၿပတိုက္အၿဖစ္ အသြင္ေၿပာင္းၿပီး ထိန္းသိမ္းၿပဳၿပင္ထားကာ လာေရာက္လည္ပတ္သူေတြ အခေၾကးေငြေပး ၾကည္ရႈ႕ခ်င္လာေအာင္ စြဲေဆာင္ထားပံုကေတာ့ အတုယူစရာ ေကာင္းလွပါတယ္၊ လူဦးေရ ဆယ္သန္းေက်ာ္ေနတဲ့ ခ်က္ႏိုင္ငံကို လာၿပီးလည္ပတ္ၾကသူဦးေရ တႏွစ္ကို ဆယ္သန္းခန္႔ ရွိၿပီး လူဦးေရသန္းေၿခာက္ဆယ္ရွိတဲ့ ၿပင္သစ္ၿပည္ကိုေတာ့ ခရီးသြားသူ သန္းတရာနီးပါးလာေရာက္ လည္ပတ္ၾကပါတယ္၊ ယူနက္စကို အသိအမွတ္ၿပဳထားတဲ့ World Heritage Sites စာရင္းမွာပါဝင္ စာရင္းေပါက္တဲ့ ေနရာေဒသ အေဆာက္အဦးမ်ားကေတာ့ အီတလီႏိုင္ငံမွာ ၄၉ ခုနဲ႔ အမ်ားဆံုးရွိၿပီး ၿပင္သစ္ၿပည္မွာ ၃၈ ခု ယူႏိုက္တက္ကင္းဒမ္းမွာ ၂၈ ခု အင္ဒိုနီးရွားမွာ ၈ ခု ဗီယက္နမ္မွာ ၇ ခု ထိုင္းနဲ႔ ဖိလစ္ပိုင္မွာ ၅ ခု မေလးရွားမွာ ၄ ခုရွိၾကၿပီး ေမာင္ရင္ငေတတိုရဲ႕ ေရႊၿပည္ေတာ္မွာေတာ့ အခုထိတိုင္ စာရင္းေပါက္ၿခင္း မရွိေသးလို႔လားမသိ အင္တာနက္စာရင္းမွာ ရွာေဖြမေတြ႕ရွိရပါဘူး၊ ခ်က္ႏုိင္ငံမွာေတာ့ ၁၂ ခု စာရင္းေပါက္ပါတယ္၊ ခ်က္ႏိုင္ငံရဲ႕ အဲဒီစာရင္းဝင္ေနရာႀကီး ၁၂ ခုထဲမွာမွ ဥေရာပရဲ႕ အလွပဆံုးၿမိဳ႕တၿမိဳ႕ၿဖစ္တဲ့ ပရာဟာၿမိဳ႕ေဟာင္း တခုလံုးကို Historic Centre of Prague ဆိုၿပီး World Heritage Site တခုအၿဖစ္ သတ္မွတ္ၿပီး ထိန္းသိမ္းထားၾကတာပါ။

ကမၻာအရပ္ရပ္မွာ ပါရီက အီဖယ္ေမွ်ာ္စင္ပံုစံနဲ႔ ခပ္ဆင္ဆင္တူေအာင္ တည္ေဆာက္ခဲ့ၾကတဲ့ အီဖယ္ မူပြားေမွ်ာ္စင္ အခုေရ သံုးဆယ္ေက်ာ္ ရွိတဲ့အထဲက တခုၿဖစ္တဲ့ Petřínská rozhledna ေခၚ Petřín Tower ကို ၁၈၈၉ ခုႏွစ္ အီဖယ္တာဝါဖြင့္ပြဲကို သြားေရာက္ၾကည့္ခဲ့တဲ့ ခ်က္တိုးရစ္ကလပ္တခုကေန ဦးစီးဦးေဆာင္ၿပဳၿပီး ၁၈၉၁ ခုႏွစ္မွာ တည္ေဆာက္ခဲ့ၾကတာပါ၊ အၿမင့္ ၆၃ မီတာခြဲရွိတဲ့ ဒီေမွ်ာ္စင္ကို တည္ေဆာက္ခ်ိန္ ေလးလေက်ာ္သာ ၾကာၿမင့္ခဲ့ပါတယ္၊ ပရာဟာၿမိဳ႕ကို အလယ္ဥေရာပရဲ႕ၿမိဳ႕ေတာ္အၿဖစ္ယူဆထားၾကသလို အလယ္ဥေရာပရဲ႕ ဒုတိယပါရီၿမိဳ႕လို႔ ေခၚၾကသူမ်ားလည္း ရွိပါတယ္၊ ေရွး မူလလက္ေဟာင္း လမ္းမ်ား တံတားမ်ား ဘုရားေက်ာင္းမ်ား မ်ားစြာရွိေနသလို  ပရာဟာၿမိဳ႕ေပၚရွိ လမ္းနေဘးက ေနအိမ္အေဆာက္အဦး ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကလည္း ႏွစ္တရာေက်ာ္ ႏွစ္ရာေက်ာ္ ကာလက တည္ေဆာက္ခဲ့တာၿဖစ္ၿပီး အိမ္တအိမ္ခ်င္းစီရဲ႕ ဗိသုကာ အႏုပညာလက္ရာမ်ားကလည္းထပ္တူညီမဟုတ္ဘဲ ဘယ္အိမ္ၾကည့္ၾကည့္ ထူးၿခားေနသလိုပါဘဲ၊ ဒုတိယပါရီလို႔ ဆိုသူေတြက ဆိုခဲ့ ၾကေပမဲ့ ေမာင္ရင္ငေတ မ်က္လံုးထဲမွာေတာ့ သိပ္ၿပီးေတာ့ တူတယ္မထင္မိပါဘူး၊ သူ႔အလွနဲ႔သူပါ၊ ဒါေပမဲ့လို႔ ၿမိဳ႕တြင္းလမ္းမႀကီးေတြကို ဖြဲ႔စည္းတည္ေဆာက္ထားပံုကေတာ့ ကမၻာေပၚမွာ ပါရီၿမိဳ႕ကို ဘယ္ၿမိဳ႕မွ မမွီႏိုင္ဘူးလို႔ ေမာင္ရင္ငေတ ရဲရဲႀကီး ေၿပာႏိုင္ပါတယ္၊ ပါရီၿမိဳ႕ေနာက္မွာ ေမာင္ရင္ငေတ ေရာက္ရွိခဲ့ဖူးတဲ့ ဥေရာပၿမိဳ႕ႀကီးမ်ားထဲက တၿခားၿမိဳ႕ႀကီးေတြထက္ေတာ့ ပရာဟာကို စြဲစြဲထင္ထင္ အရွိဆံုးပါဘဲ။

Petřín Tower ေမွ်ာ္စင္နဲ႔ တဆက္တည္းမွာေတာ့ အုတ္တံတိုင္းနံရံႀကီး တခုရွိပါတယ္၊ ခ်ားလ္ ၄ ဘုရင္ႀကီးရဲ႕ အာဏာပါဝါတက္ခ်ိန္မွာ အမိန္႔အရဆိုၿပီး လူသားေပါင္းေၿမာက္မ်ားစြာရဲ႕ ခြန္အားေတြ အသံုးၿပဳၿပီး တည္ေဆာက္ေစခဲ့ေသာ္လည္း အစာေရစာကိုေတာ့ ဝလင္ေအာင္ မေကၽြးမေမြးခဲ့လို႔ ေနာက္ပိုင္းကာလ မွတ္တမ္းမွတ္ရာေတြ အထဲမွာေတာ့ Hunger Wall ဆိုၿပီး အမည္ဆိုး တြင္ခဲ့တာ ၿဖစ္ပါတယ္တဲ့၊ ခ်ားလ္ဘုရင္ရဲ႕ ရဲတိုက္ႀကီးလံုၿခံဳေရးအတြက္ ဒီတံတိုင္းႀကီးကို ၁၃၆၀ ကေန သံုးႏွစ္ တိုင္တိုင္ တည္ေဆာက္ခဲ့ရတာပါ၊ အခုအခ်ိန္မွာေတာ့ Petřín ေတာင္ကုန္းေပၚက အပန္းေၿဖပန္းၿခံ နဲ႔အတူ ကမၻာလွည့္ ခရီးသည္ေတြရဲ႕ ဓါတ္ပံုရိုက္ မွတ္တမ္းတင္စရာ ေနရာတခု ၿဖစ္ေနပါၿပီ၊ ဒီနံရံ တံတိုင္းႀကီးကို ႀကည့္ရတာ တခ်ိဳ႕အစိတ္အပိုင္းေတြမွာ အသစ္လိုၿဖစ္ေနတာကိုေတာ့ သတိထားမိ လိုက္ပါတယ္၊  ဘုရင္ႀကီးကိုယ္တိုင္ အလုပ္သမားေတြနဲ႔အတူတူ ေန႔စဥ္ပါဝင္ တည္ေဆာက္ခဲ့တယ္ ဆိုတာကေတာ့ ယံုတမ္းဒ႑ာရီပံုျပင္အလား ရွိခဲ့ပါတယ္။

ဗလ္တာဗာၿမစ္အေနာက္ၿခမ္းက ေနာက္တေနရာကေတာ့ ခ်ားလ္ဘုရင္နန္းေတာ္ ရဲတိုက္ႀကီးရွိရာ ရဲတိုက္ရပ္ကြက္ေခၚ Hradčany ဆိုတဲ့ ရပ္ကြက္အပိုင္းပါ၊ ရဲတိုက္ႀကီးနဲ႔ သက္တမ္းအတူတူခန္႔ရွိတဲ့ St Vitus Cathedral ဘုရားေက်ာင္းက ၁၂ ရာစုက ၁၆ ရာစုအတြင္း ထြန္းကားခဲ့တဲ့ Gothique ဗိသုကာပံုစံ ရိုမန္ကာသိုလိပ္ဘုရားေက်ာင္းပါ၊ ဒီေနရာမွာ မူလဘုရားေက်ာင္း တည္ရွိခဲ့တာက ၁၀ ရာစုေခတ္ ကတည္းကၿဖစ္ၿပီး ဒီကေန႔ ေတြ႔ၿမင္ေနရတဲ့ ဘုရားေက်ာင္း အေဆာက္အဦကိုေတာ့  ၁၃၄၄ ခုႏွစ္က စတင္တည္ေဆာက္ခဲ့တာၿဖစ္ၿပီး ႏွစ္ေပါင္း ၈၀ ေက်ာ္ေဆာက္လုပ္ခဲ့ရပါတယ္တဲ့၊ ပရာဟာရဲတိုက္နန္းေတာ္ႀကီးနဲ႔ တဆက္တစပ္တည္ရွိၿပီး ဘိုေဟးမီးယားဘုရင္ေတြ ဧကရာဇ္ေတြ သမတႀကီးေတြရဲ႕ အုတ္ဂူသခ်ိဳင္းေတြလည္း ဒီေနရာမွာဘဲ ၿမဳတ္ႏွံထားရွိပါတယ္၊ ကမၻာေၿမေပၚမွာ အက်ယ္ဆံုးေသာ နန္းေတာ္ဝင္းႀကီးလို႔ သတ္မွတ္ၿခင္းခံရတဲ့ Pražský hrad (cs) Prague Castle  နန္းေတာ္ဝင္းႀကီးက ၿမိဳ႕တၿမိဳ႕နီးပါးက်ယ္ၿပီး အဲဒီ ဝင္းႀကီးအတြင္းမွာ ဘုရားေက်ာင္းေလးေက်ာင္း နန္းေတာ္အိမ္ယာေလးအိမ္ ပန္းဥယ်ာဥ္က်ယ္ႀကီးငါးခု ခန္းမက်ယ္ႀကီးမ်ား အေဆာက္အဦငယ္မ်ား မ်ားစြာရွိပါတယ္၊ ေခတ္အဆက္ဆက္ ဗိသုကာပညာ အႏုပညာလက္ရာ အမ်ိဳးအစား စံုလင္လွ ပါတယ္၊ ၁၀ ရာစုနဲ႔ ၁၃ ရာစုၾကားက Romanesque ဗိသုကာလက္ရာၿဖစ္ေသာ Bazilika Sv. Jiří (cs) St George’s Basilica ဘုရားေက်ာင္းကလည္း ဒီေနရာမွာပါဘဲ၊ အၿခားအေဆာက္အဦးငယ္ မ်ားစြာကေတာ့ ၁၇ ရာစု ၁၈ ရာစု Baroque ေခတ္ကပံုစံေတြမ်ားပါတယ္၊ ဒီလို ေရွးေဟာင္းေတြကို ၿပန္လည္ၿပဳၿပင္ မြမ္းမံထားတာပါ၊ ၿပဳၿပင္ထိမ္းသိမ္းၾကတဲ့ေနရာမွာ ေရွးေဟာင္းတန္ဘိုးေတြ ပ်က္စီး မသြားေအာင္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ခဲ့တာမ်ိဳးကိုေတာ့ ပညာရွင္ႀကီးေတြရဲ႕ မ်က္လံုးမ်ားနဲ႔ ၿမင္ႏိုင္ရံုမွ်မက ေမာင္ရင္ငေတတို႔ရဲ႕ သာမန္မ်က္လံုးေတြနဲ႔ပါ ၿမင္ေတြ႕ရံုနဲ႔ ခြဲၿခားႏိုင္ပါတယ္။

ပရာဟာၿမိဳ႕စြန္ Strahov ရပ္ကြက္မွာရွိတဲ့ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းၿဖစ္လို႔ Strahovský klášter,Strahov Monastery လို႔ေခၚတဲ့ ဘုရားေက်ာင္းႀကီးထဲမွာ စာၾကည့္ခန္းမႀကီးႏွစ္ခု ရွိပါတယ္၊ ဘုရားေက်ာင္း သက္တမ္းက အႏွစ္ရွစ္ရာေက်ာ္ ၾကာခဲ့ၿပီၿဖစ္သလို စာၾကည့္ခန္းမႀကီး ႏွစ္ခုၿဖစ္တဲ့ Theological Hall (Teologický sál) နဲ႔ Philosophical Hall (Filosofický sál) ကလည္း အခုဆိုရင္ ႏွစ္ေပါင္း ၃၃၀ ေက်ာ္ခဲ့ပါၿပီ၊ ေရွးေဟာင္း စာအုပ္စာတမ္းေပါင္း တသိန္းခြဲေက်ာ္ ေရွးပညာရွင္ႀကီးမ်ားရဲ႕ မူရင္း လက္ေရးစာမူေပါင္း ႏွစ္ေထာင္ေက်ာ္ကို သိမ္းဆည္းထားပါတယ္တဲ့၊ ေမာင္ရင္ငေတတို႔ကေတာ့ ငယ္ငယ္ေက်ာင္းသားဘဝက ရပ္ကြက္ထဲမွာရွိတဲ့ စာအုပ္အငွားဆိုင္ကေန ရုပ္ၿပကာတြန္းစာအုပ္ မဂၢဇင္းစာအုပ္ သိုင္းစာအုပ္အတြဲလိုက္ေလာက္ကိုသာ ငွားရမ္းဖတ္ရႈေနၾက ဆိုေတာ့ကာ ဒီလိုမ်ိဳး က်မ္းႀကီးက်မ္းငယ္ေတြကိုေတာ့ ဖတ္ရႈေလ့လာဖို႔ စိတ္မဝင္စားတာေၾကာင့္ အဲဒီလိုေရွးေဟာင္းက စာၾကည့္ခန္းမလိုမ်ိဳးကို သိပ္စိတ္မဝင္စားလို႔ အတြင္းထဲေတာ့ မဝင္ေရာက္ခဲ့ေၾကာင္းပါ၊ ဘာသာ စကားကလည္း ေမြးရာပါ စကားကိုေတာင္မွ ေတာင္တလံုးေၿမာက္တလံုးေလာက္သာ တတ္တာ ေၾကာင့္လည္း ဒီလို ပိဋကတ္တိုက္ႀကီးအထဲကို ဝင္ေရာက္ဖို႔ စိတ္မပါတာကလည္း တေၾကာင္းပါ၊ အေၾကာင္းသင့္လို႔ ေရႊၿပည္ေတာ္ႀကီးဆီသို႔ ၿပန္လည္ေရာက္ရွိခဲ့ရင္ေတာ့ ၿမန္မာႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ အမ်ိဳးသားစာၾကည့္တိုက္ႀကီး ရွိရာကို ရွာေဖြသြားေရာက္ၿပီး ကိုယ္တတ္တဲ့ ဘာသာစကားေလးနဲ႔ ကိုယ္ဖတ္ႏိုင္တဲ့ စာကေလး ေပကေလးမ်ားကိုေတာ့ ဖတ္ခ်င္မိေၾကာင္းပါခင္ဗ်ာ။

 (တတိယပိုင္းဆက္ပါမည္)