>Maung Swan Yi – Tin Moe and His Place in Burmese Literature II – Last Part

>

ျမန္မာစာေပသမိုင္းမွာ တင္မိုးရဲ႔ က႑ကို သုံးသပ္ၾကရင္ အပိုင္း ၂ နိဂုံးပိုင္း
ေမာင္စြမ္းရည္
ေဖေဖာ္၀ါရီ ၁၂၊ ၂၀၁၀
အထက္ဗမာႏူိင္ငံစာေရးဆရာအသင္း ၁၀ နွစ္ၾကာ နွစ္စဥ္စာတမ္းဖတ္ပြဲေတြမွာ တင္မိုး က ကဗ်ာစာတမ္း အၿမဲဖတ္တယ္။ အထက္ဗမာႏူိင္ငံ စာေရးဆရာအသင္းက နွစ္စဥ္စာတမ္း ေပါင္းခ်ဴပ္ထုတ္တယ္။ “ အညာေျမ ေခတ္ကဗ်ာ” စာအုပ္နဲ႔ “ကေလးကဗ်ာစာအုပ္” တအုပ္နဲ႔ “လယ္ကြင္းထဲက လူထုေတးသံ” စာအုပ္ေတြထုတ္ျဖစ္တယ္။ ဒီျဖစ္စဥ္ ဒီစာေပလႈပ္ရွားမႈေတြဟာ ၁၉၆၀-၇၀ အတြင္းျဖစ္ေပၚခဲ့တာပါ။

တင္မိုး ရန္ကုန္ကုိ ဆရာမင္းသု၀ဏ္ရဲ့ တကၠသိုလ္ဘာသာျပန္နွင့္ စာအုပ္ထုတ္ေ၀ေရး႒ါနကို ေျပာင္းသြားေပမဲ့ မႏၱေလးက စာဆိုေတာ္ေန႔ စာတမ္းဖတ္ပြဲေတြကိုေတာ့ ေမာင္သာႏူိးနဲ႔အတူ နွစ္စဥ္လာပါတယ္။(၁၉၇၀ ခုနွစ္ေလာက္အထိ)။     
တင္မိုး ရန္ကုန္ေရာက္သြားေတာ့ မဆလေခတ္ ပညာေရး၀န္ႀကီးက ေဒါက္တာညီညီ။ ၀န္ႀကီးက ဆရာေဇာ္ဂ်ီ ဆရာမင္းသု၀ဏ္တို႔ရဲ့ တပည့္ စာေပသမားပါ။ ေက်ာင္းသံုးစာအုပ္ေတြ အသစ္ထုတ္ေတာ့ ျပည္ေတာ္သာေခတ္မွာ ေက်ာင္းသံုးစာအုပ္ထုတ္ေ၀ေရး ညြန္ၾကားေရး၀န္လုပ္ခဲ့တဲ့ ဆရာေဇာ္ဂ်ီကို ပညာေရးဌါန အထူးအရာရွိအျဖစ္နဲ႔ ကူညီေစပါတယ္။
ဆရာေဇာ္ဂ်ီ၊ ဆရာမင္းသု၀ဏ္တို႔ ဦးေဆာင္ၾကပ္မတ္တဲ့ ေက်ာင္းသံုးျမန္မာစာအုပ္မ်ား ထုတ္ေ၀ေရးအဖြဲ႔မွာ ၀ိဇၨာဌါနခြဲမွဴးက တကသေခါင္းေဆာင္ေဟာင္း ျမန္မာစာနည္းျပေဟာင္း ဦးဘေကာင္းပါ အတြင္းေရးမႈးက ကဗ်ာဆရာမႏြယ္(စစ္ေတြ) ေခၚ ေဒၚအုန္းခင္ပါ အဖြဲ႔၀င္ထဲမွာ ပညာေရးတကၠသိုလ္ ျမန္မာစာသင္နည္းဌာနက ဦးသန္းထြတ္၊ မင္းလွညြန္႔ၾကဴးေခၚ ေမာင္ေမာင္ညြန္႔ တကၠသိုလ္စန္းနဲ႔ ပ်ဥ္းမနားေမာင္နီသင္း စသျဖင့္ပါ၀င္ခဲ့ၾကပါတယ္။
          စာမူမ်ားေရြးခ်ယ္ရာမွာ စုေပါင္းလုပ္ၾကပါတယ္။ သူငယ္တန္းကေတာ့ အထူးအေရးႀကီးတယ္၊ “မမ၀၀ ထထက …”  ဆိုတဲ့ ကဗ်ာလို အေရးႀကီးတဲ့ ကဗ်ာေတြကို တင္မိုး စပ္ပါတယ္။ သင္ပုန္းႀကီးကဗ်ာကိုေတာ့ ၀ိုင္းၿပီး “တည္း” ၾကပါတယ္။
အေရးအခင္းၿပီးမွ က်ေနာ္က ေဒၚအုန္းခင္ေနရာ၀င္ၿပီး အတြင္းေရးမွဴးလုပ္ရပါတယ္ ဥကၠဌက ျမန္မာစာပါေမာကၡ ေဒၚစီစီ၀င္းပါ။ အားလံုး ဆရာတပည့္ရင္းေတြခ်ည္းပါပဲ။ ကဗ်ာကိစၥမွာ တင္မိုးက ဒိုင္ခံဖြဲ႔တယ္ ဆိုေပမဲ့ (အလြယ္တကူ ေျပာရရင္) အသံမေျပျပစ္တဲ့ သိပၸံ ကဗ်ာ၊ က်မ္းမာေရး ကဗ်ာ စတာေတြကို တျခားကဗ်ာဆရာေတြ ဖြဲ႔ပါတယ္။ မွတ္တမ္းေတြ စနစ္တက်ရွိေပမဲ့ ေနျပည္ေတာ္ေျပာင္းရင္ ေပ်ာက္ပ်က္ကုန္မွာပါပဲ။ ဒါေပမဲ့ ဦးသန္းထြတ္နဲ႔ ပ်ဥ္းမနားေမာင္နီသင္းတို႔က အစအဆံုးပါလို႔ သူတို႔ မွတ္မိၾကပါတယ္။က်ေနာ္က ေနာက္ပိုင္းမွ ပါခဲ့တာပါ။
          တင္မိုးဟာ မႏၱေလးတကၠသိုလ္ ကေလာင္ရွင္အသင္းရဲ့ စာအုပ္ထုတ္ေ၀ေရးနဲ႔ စာေပလႈပ္ရွားမႈေတြကို ေရွ႔ေဆာင္ခဲ့သူ၊  ကေလးကဗ်ာေတြကို ( ဆရာႀကီး မင္းသု၀ဏ္ ေနာက္) ဦးေဆာင္ေရးဖြဲ႔ၿပီး ေက်ာင္းသံုးစာအုပ္ထုတ္ေ၀ေရးမွာ အေရးပါတဲ့ က႑ကပါ၀င္ခဲ့သူအျဖစ္ က်ေနာ့္အေနနဲ႔  အနီးကပ္ ေတြ႔ရပါတယ္။
          ဒီေနာက္ အေရးေတာ္ပံုကာလမွာေတာ့ အမ်ားသိၾကတဲ့အတိုင္း တိုက္ပြဲ၀င္ ကဗ်ာဆရာတဦးအေနနဲ႔ ပါ၀င္ၿပီး အမ်ိဴးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဴပ္မွာ “တတ္သိပညာရွင္အဖြဲ႔” ကို ဦးေဆာင္ ဖြဲ႔စည္းသူေတြထဲမွာ ပါရွိခဲ့ပါတယ္။ ဖြဲ႔စည္းတဲ့အစည္းအေ၀းမွာ သဘာပတိအျဖစ္နဲ႔ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ပါတယ္။ အဖြဲ႔ခ်ဴပ္လူငယ္ေတြရဲ့ စာေပၿပိဳင္ပြဲေတြမွာ တင္မိုးဦးေဆာင္ၿပီး ေမာင္မိုးသူ၊ ေမာင္၀ံသ၊ ေမာင္စြမ္းရည္တို႔ ပါ၀င္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ပါတယ္။
ဒီမိုကေရစီလႈပ္ရွားမႈကာလက ကဗ်ာေတြကို “ဗုဒၶနွင့္ ေတြ႔ဆံုျခင္း” အမည္နဲ႔ ျပည္ပမွာ လမင္းတရာစာေပတိုက္က ထုတ္ေ၀ခဲ့ပါတယ္။  အေရးေတာ္ပံုစာဆို အျဖစ္ အဖမ္းခံရၿပီးလြတ္လာတဲ့အခါ ျပည္ပမွာ (ဂ်ပန္၊ ၾသစေတလ်၊ ဥေရာပ၊ ထိုင္း၊ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုတို႔မွာ) စာေစာင္မဂၢဇင္း စာအုပ္စတဲ့ စာေပလုပ္ငန္း လုပ္တာဟူသမွ် စာၾကည္တိုက္၊ စာဖတ္ခန္း ထူေထာင္လုိသူေတြကို အားေပးခဲ့ပါတယ္။
မလုပ္ခ်င္ေသးရင္လဲ လုပ္ခ်င္ေအာင္ အားေပးလႈံ႔ေဆာ္ပါတယ္။ ဥပမာ ဂ်ပန္က မိုးေသာက္ၾကယ္၊ အာဟာရ၊ ကိုရီးယားက ေထာင္စုျပတင္း၊ ထိုင္းက ဧရာ၀တီ၊ ေခတ္ၿပိဳင္၊ အိႏၵိယက မဇၩိမ၊ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက လမင္းတရာ၊ သစၥာ၊ ယေန႔ျမန္မာ၊ မိုးမခ စတဲ့ စာေစာင္ေတြဟာ သူ႔ရဲ့ အားေပး လႈံေဆာ္မႈ အနည္းနဲ႔ အမ်ား ပါ၀င္ခဲ့ပါတယ္။
          ဒီလုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြ အားလံုးကို ၾကည့္ၿပီး တင္မိုးရဲ့ စာေပက႑ကို အကဲျဖတ္ၾကရပါလိမ့္မယ္။ ပထမဆံုးလုပ္ရမွာက သူ႔စာေတြအားလံုး စံုေအာင္ ျပန္လည္စုစည္းဖို႔ပါပဲ။ မိုးမခနဲ႔ “မိုးေသာက္ၾကယ္” (အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ ဂ်ပန္)က ဦးေဆာင္စုစည္းပါလို႔ အႀကံေပးလိုက္ရပါတယ္။
(မိုးမခ ျဖည့္စာ – သည္ေဆာင္းပါးက လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ကတည္းက ဆရာစြမ္းဆီက ရခဲ့ျပီး၊ အပိုင္းႏွစ္က လမ္းမွာ ေပ်ာက္သြားတာပါ။ အခုမွ ဆရာျပန္ပို႔ေပးလို႔ အျပီးသတ္ ေဖာ္ျပလိုက္ရပါတယ္။ ေရွ႔မွာ ေဖာ္ျပခဲ့တဲ့ အပိုင္းတစ္ က ဒီမွာ ဖတ္ႏိုင္ပါတယ္။
http://moemaka.com/index.php?option=com_content&task=view&id=3145&Itemid=43 ။ ဆရာတင္မိုးရဲ့ ျမန္မာကဗ်ာစပ္နည္း သင္ရုိးညႊန္းတန္းစာအုပ္ကေလးကို ၀ိုင္းျပီး စာစီေပးၾကမယ္ ဆိုရင္ မိုးမခက ၀မ္းေျမာက္၀မ္းသာ ၾကိဳဆိုလ်က္ပါ။ သည္စာမူကို ရိုက္ကူသူက ဘေလာဂ့္ဂါ ကိုခ်စ္ေဖ ျဖစ္ပါတယ္။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ )

သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ

Similar Posts