ေခတ္၊ စနစ္ ႏွင့္ သူ ၏ ေရာင္ျပန္
ျငိမ္းခ်မ္းေအး၊ ၾသဂုတ္ ၂၄၊ ၂၀၁၃
ထူးထူးျခားျခားလြမ္းစရာ
ဦးလတ္ ႏွစ္လည္ အမွတ္တရ အစီအစဥ္ေတြ မိုးမခ မွာ လွိမ့္ လုပ္ေတာ့ တခ်ိဳ႕ လူေတြက အေတာ္ ေလာက္ လုပ္ပါ ဆိုခ်င္မလား မသိဘူး။ ေနာက္ထပ္လည္း တင္ဖို႔ အစီအစဥ္ေတြ အမ်ားႀကီး က်န္ေသးတယ္။ ဦးစိုးသိဏ္း၊ ဦးလိႈင္ နဲ႕ အန္တီ ယမင္းႀကိဳင္ တို႔ကို ေက်းဇူးတင္တယ္။ က်ေနာ္ စိတ္ကူးရွိသမွ်၊ လုပ္ခ်င္သမွ် အျမဲ ဝိုင္းဝန္း မွ်ေပးေနတဲ့ ကိုအင္ဒရူး၊ ကိုရာဇာ၊ ကိုေက်ာ္လြန္ဆန္း၊ ကိုဒိုနီ၊ ကိုေနမ်ိဳးေအာင္၊ ကိုသားငယ္ နဲ႔ ဂီတခ်စ္သူ မိတ္ေဆြ အကို ေတြကိုလည္း အျမဲ ေက်းဇူးတင္ရတယ္။
က်ေနာ္က အမွတ္တရေတြ လုပ္ေနရတာမွာ အေၾကာင္းရွိတယ္။ အလြမ္းေျပတို႔၊ သတိရျခင္း တို႔ ဆိုတာက က်ေနာ့္ အတြက္ အဓိက မက်ဘူး လို႔ ဆိုႏိုင္တယ္။ က်ေနာ္ အခု မိုးမခ မွာ တင္ဆက္သမွ် ပုဂၢိဳလ္ေတြ (စတီရီယုိ ဂီတ အေရး/အဆို) ရဲ႕ သီခ်င္းေတြက အျမဲတမ္း၊ ေန႔တိုင္းေလာက္ နီးနီး နားေထာင္၊ လြမ္းေနရတာ။ ႏွစ္လည္ေတြ ေရာက္မွ ထူးထူးျခားျခား လြမ္းျပ စရာ (က်ေနာ့္အတြက္) မလိုဘူး။ (အခု ဒီစာကို ခင္ဝမ္း ရဲ႕ “ႏွင္း” ကို နားေထာင္ရင္း ေရးေနတယ္။)
က်ေနာ့္ အတြက္ ဒီ အစီအစဥ္ေတြ လုပ္ျခင္း မွာ အဓိက သေဘာက မွတ္တမ္းတင္သင့္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြရဲ႕ အေၾကာင္းကို ေျပာျပႏိုင္တဲ့ သူေတြ ရွိေနစဥ္ မွာ သူတို႔႔ဆီက ေျပာျပခ်က္ေတြကို ယူ၊ မွတ္တမ္းျပဳျခင္း၊ ပံုႏွိပ္ၿပီး မွတ္တမ္းမွတ္္ရာ အေနနဲ႔ ကိုးကား လို႔ ရတဲ့ ေဆာင္းပါးေဟာင္းေတြကို အြန္လိုင္းမွာ တေနရာတည္း ျပန္လည္ ေဖာ္ထုတ္ မွတ္တမ္းျပဳျခင္း၊ စတဲ့ မွတ္တမ္း သေဘာ ေၾကာင့္ လုပ္ရျခင္း ျဖစ္တယ္။ ဒါေတာင္ ခု က်ေနာ့္ ကို စီစဥ္ခြင့္ျပဳတဲ့ မိုးမခ မီဒီယာ က ယူနီကုဒ္ မေျပာင္း ရေသးဘူး။ ကိုယ္တိုင္လည္း အိုင္တီ သမား ေပမယ့္ စာေရးရင္၊ (သူမ်ား ေဆာင္းပါးေဟာင္း) စာျပန္ရိုက္ရင္ အလြယ္ ေဇာ္ဂ်ီ နဲ႔ ပဲ ရိုက္ျဖစ္ေနေသးတယ္။ ဒီကႎစၥလည္း ႏွစ္ပိုင္း အတြင္းမွာ ျပင္ရမယ္။ ဒါမွသာ လုပ္သမွ် ေရရွည္ Online မွာ မွတ္တမ္းဝင္၊ ျပန္လည္ ကိုးကား၊ ရွာေဖြဖို႔ လြယ္မယ္။
ေနာက္ ဒီ အစီအစဥ္ ေတြ အားလံုး တင္ဆက္ေနျခင္း မွာ အဓိက အက်ဆံုး၊ အေရးႀကီးဆံုး သေဘာတခု၊ က်ေနာ္ ဦးစားေပး တင္ခ်င္တဲ့ အေၾကာင္း၊ အမ်ားကို ျမင္ေစခ်င္တဲ့ မ်က္ႏွာစာ တခု က သိျမင္၊ အားက်၊ အတုယူ ေစမႈ သေဘာျဖစ္တယ္။ ဒီေခတ္ လူငယ္ေတြ ကို သိေစခ်င္တာ၊ အားက် ေစခ်င္တာ။ ေရွးက ငါတို႔ ဗမာႀကီးေတြ ဂီတ အပါအဝင္ နယ္ပယ္အသီးသီးမွာ ဒီလို လုပ္ခဲ့ပါ့လား၊ ေတာ္ခဲ့ပါ့လား ဆိုတာ ကို နားလည္ေစခ်င္တာ။ ဗမာျပည္မွာ ဒီလို ထူးခၽြန္သူေတြရွိခဲ့ပါ့လား ဆိုတာကို သိျမင္၊ ခံစား၊ အတုယူ လိုက္လုပ္ေစခ်င္တာ။ ေခတ္၊ စနစ္အေျပာင္းမွာ ဒါေတြ အကုန္ ယုတ္ေလ်ာ့၊ ပ်က္စီးခဲ့ရတာပါ့လား ဆိုတာ ကို ဆင္ျခင္ နားလည္ေစခ်င္တာ၊ သင္ခန္းစား ယူေစခ်င္တာ။ အဓိက သေဘာ၊ အႏွစ္က ဒါပါပဲ။
ေကာင္းမြန္တဲ့ သေဘာေတြ၊ အက်င့္ေတြ၊ ဓေလ့ ေတြ နဲ႔ လူ ပုဂၢိဳလ္ေတြဟာ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္္ ေလးငါးေျခာက္ဆယ္ေက်ာ္ ကတည္းက တည္ရွိခဲ့တယ္။ အခုလို အခ်ိန္မွာ ပိုေတာင္ တိုးတက္၊ စနစ္တက် ရွိသင့္တယ္။ လူေတာ္ေတြ ပိုမ်ားလာသင့္တယ္။ ဒါေပမယ့္ အခုက် အေျခတည္ၿပီး ဓေလ့ေကာင္းေတြ၊ စနစ္တက် ရွိမႈေတြ၊ ဆက္လက္ မက်င့္သံုးႏိုင္ၾကသလို လူေတာ္၊ လူခၽြန္ဆိုတာလည္း မ်ားရမယ့္ အစား ရွားေတာင္ လာတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲ ေခတ္၊ စနစ္ေၾကာင့္ပဲေပါ့။
အက်င့္၊ စနစ္ရဲ့ သားေကာင္
ဂီတေလာက နဲ႔ပဲ ဥပမာ ျပပါမယ္။ ခု လတ္တေလာ အစီအစဥ္ ဦးလတ္ နဲ႔ ဆက္စပ္တာမ်ိဳး ဆိုရရင္ သူ႔ စိတ္ကူး၊ သူ႔ အလုပ္ေတြ ဒီဘက္ေခတ္ကို ပါမလာဘူး။ သီခ်င္းအေခြ ထုတ္ရင္ ႏိုင္ငံတကာ ထံုးစံ၊ စံႏႈန္း အတိုင္း သီခ်င္း တပုဒ္ခ်င္း အလိုက္ Duration မိနစ္ အတိအက် စာရင္း ေဖာ္ျပတာမ်ိဳး ေနာက္ပိုင္း အမ်ားစု ဆက္မလုပ္ၾကဘူး။ သီခ်င္းစာအုပ္ေတြ အမ်ားစု စနစ္တက် မရွိဘူး။ Credit မျပည့္စံုဘူး။ မွတ္တမ္း၊ မွတ္ရာ အတြက္ အားကိုးလို႔ မရဘူး။ ဘာေၾကာင့္လဲ။ ေရွ႕က လူေတာင္ ခက္ခက္ခဲခဲၾကားက ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ႏိုင္ေသးတာ အခုေခတ္ လူေတြ ဘာေၾကာင့္ မလုပ္ႏိုင္ရမွာလဲ။
အဓိက ကေတာ့ လုပ္ရေကာင္းမွန္း မသိတာ၊ တန္ဖိုး နားမလည္တာအျပင္ ၿပီးစလြယ္ သေဘာ၊ ဝတၱရား ေက် အက်င့္ က ဒီ ႏွစ္ (၄၀) မွာ တိုင္းျပည္ ရဲ႕ နယ္ပယ္ အသီးအသီး မွာ ဓေလ့ အေနနဲ႔ ဝမ္းနည္းဖြယ္ တြင္သြားခဲ့တယ္။ ဒါဟာ “အသံမထြက္၊ ဆိတ္ဆိတ္ေန၊ ၿငိမ္ဝပ္ပိျပား၊ နာခံ၊ မလုပ္၊ မရႈပ္၊ မျပဳတ္” ေခတ္စနစ္ ရဲ႕ အက်ိဳး ရလဒ္ပဲလို႔ ဆိုရမယ္။
က်ေနာ္ အျမဲ ဆိုေလ့ရွိတယ္။ ကၽြန္ပညာေရး မီခဲ့တဲ့သူေတြက အေတာ္ဆံုးပဲ။ တပိုင္းတစ မီ ခဲ့တဲ့ သူေတြကလည္း မဆိုးေသးဘူး။ မဆလ ေခတ္ သမားေတြလည္း နဝတ ေခတ္ သမား နဲ႔ ယွဥ္ရင္ ေတာ္ေသးတာပဲ။
အေမ လူထု ေဒၚအမာ မဆံုးခင္ က မၾကာခဏ ေျပာရွာတယ္။ “အေမ အဂၤလိပ္ေခတ္ က စလို႔ ေခတ္ေပါင္းစံု ျဖတ္သန္းခဲ့ဖူးတယ္။ ဒီေခတ္ (သူ ရွိတုန္းက နအဖ ေခတ္) ေလာက္ လူေတြ ဆင္းရဲမြဲေတ၊ တိုင္းျပည္ အရာရာ ေအာက္က်၊ ေနာက္က် ႏိုင္တာ မရွိခဲ့ဘူး” လို႔ ဆိုခဲ့ဖူးတယ္။
“ေနာက္လာတဲ့ ေမာင္ပုလဲ ဒိုင္းဝန္ထက္ကဲ” တယ္လို႔ ဆိုစရာ တခုတည္းပဲ ရွိတယ္။ အုပ္ခ်ဳပ္သူ အစိုးရ မင္းမ်ားပဲ။ တဆက္ၿပီး တဆက္ တိုင္းျပည္ကို ဖ်က္ဆီးရာမွာ၊ ကိုယ္က်ိဳးရွာရာမွာ ေရွ႕က သူ ထက္ သာတဲ့၊ သူ႔ထက္ကဲ ေရႊျပည္စိုး၊ လူစြမ္းေကာင္းခ်ည္းပဲ ေတြ႕ခဲ့ရတယ္။ ျပည္သူလူထု ဟာ တႏွစ္ပတ္လံုးနီးပါး ႏိုင္ငံျခားမွာ အပန္းေျဖ၊ ျမင္းေလာင္း၊ ေဆးကု တခု ခု နဲ႔ တိုင္းျပည္ ဘ႑ာ ျဖဳန္းတတ္သူ ကို ေတြ႕ခဲ့ရသလို “စိန္စီေသာည” ကိုလည္း ၾကည့္ခဲ့ရတယ္။ အုပ္ခ်ဳပ္သူ လူတန္းစား တခုကေတာ့ ေခတ္ေဟာင္း ထက္ အျမဲ ပို ေကာင္းစားတယ္။ အခု ဒီမိုကေရစီ ေခတ္လို႔ ပါးစပ္သနခံ ေခၚၾကရတဲ့ ေခတ္အထိ အတူတူပဲ။ ဒီမိုကေရးစီ အေရျခံဳ၊ အေမရိကန္ နဲ႔ ေပါင္းစား၊ လူတစု နဲ႔ စစ္အုပ္စု နာမည္ေကာင္းယူရင္း စိတ္ႀကိဳက္ ကိုယ္က်ိဳးစီးပြားရွာလို႔ရတဲ့ ေခတ္ေလာက္ ေကာင္းတာ ဘယ္ရွိပါ့မလဲ။
ဆရာႀကီး ဦးေဖေမာင္တင္ ရဲ႕ ၾသဝါဒ က “Human Process လူသား ျဖစ္စဥ္ ႀကီး တိုးတက္၊ ဖြံ႕ၿဖိဳး၊ ျမင့္မား လာေစဖို႔ ရာ တပည့္က ဆရာ့ ထက္ လက္ေစာင္းထက္ ရမယ္” တဲ့။ အခုေတာ့ ဗမာျပည္မွာ ျဖစ္ခဲ့ရတာက တေခတ္ထက္ တေခတ္ ယုတ္ေလ်ာ့လာ၊ တပည့္ေတြက ဆရာေတြထက္ ပို ညံ့ ညံ့ လာ၊ သား/သမီး မ်ိုးဆက္က အဘိုး၊ အဘြား၊ အေဖ၊ အေမ မ်ိဳးဆက္ ထက္ ပို အရည္အခ်င္း နည္းလာ ျဖစ္ရတယ္။ ဘာေၾကာင့္လည္း တိုင္းျပည္ရဲ႕ စနစ္ေၾကာင့္ပဲေပါ့။
၉၀ ခုႏွစ္မ်ားက ဆရာတင္ေမာင္သန္း နဲ႔ ေမာင္သစ္ဆင္း တို႔ က သူတို႔ရဲ႕ သင့္ဘဝ မွာ တိုုင္းျပည္ရဲ႕ အေရးအရာ ျပႆနာႀကီးေတြကို ေခါင္းႀကီး မ်က္ႏွာဖံုး ေဆာင္းပါး အေနနဲ႔ လစဥ္ တင္တယ္။ အဲဒီမွာ “အခ်ိန္” ကိစၥ တလ ပါခဲ့တယ္။ အခ်ိန္ ကို စီမံခန္႔ခြဲျခင္း Time Management သေဘာ ပါတယ္။ ေခတ္စနစ္ ေၾကာင့္ ေျပာင္းသြားရတယ္ “အခ်ိန္ဓေလ့” အေၾကာင္းပါတယ္။ ႏိုင္ငံမွာ ေန႔စဥ္ အခ်ိန္ မမွန္မႈ ျဖစ္စဥ္ေၾကာင့္ သန္းေပါင္းမ်ားစြာေသာ လူေတြ ရဲ႕ အသက္ေတြ ေသ သလို၊ သတ္သလို ျဖစ္ေနတာ၊ ႏိုင္ငံ ဘ႑ာ ေငြေၾကးေတြ သန္းနဲ႔ခ်ီ ဆံုးရံႈးေနရာတာေတြကို လူေတြ ျမင္သာေအာင္၊ ပံုေပၚေအာင္၊ ေၾကာက္တတ္ေအာင္ စာရင္း၊ ဇယားေတြနဲ႔ ေသခ်ာတြက္ျပၿပီး မ်က္ႏွာဖံုးေဆာင္းပါး ေရး တင္တယ္။ စာရင္း၊ ဇယား ေတြ အျပင္ ယိုယြင္းလာမႈ သေဘာကို ျမင္သာေအာင္ ေဆာင္းပါးထဲမွာ ယူျပတဲ့ အခ်က္တခု ကို သေဘာက်တယ္။
ဟိုး အဂၤလိပ္ေခတ္ ဆရာႀကီး ေရႊဥေဒါင္း က Sir Arthur Conan Doyle ရဲ႕ Sherlock Holmes ေတြကို ဗမာမႈျပဳ ေမာင္စံရွား လုပ္ ဇာတ္အိမ္တည္ေတာ့ မူရင္း ဇာတ္လမ္းပါ “ေၾကးနန္းက ဘယ္တုန္းက ရ တာဆိုေတာ့ ဘယ္ေန႔ (အခ်ိန္) က ရိုက္လိုက္တာျဖစ္တယ္”၊ “ဒီအခ်ိန္က ဘယ္ ရထား ဆိုက္ခ်ိန္ပဲ” စတဲ့ အခ်ိန္ တိက်မႈ နဲ႔ ဆက္စပ္တဲ့ ေကာက္ခ်က္ေတြေတြကို ဦးစံရွား ဇာတ္လမ္းမွာ မျဖစ္မေန ထည့္သံုးရာမွ အျပင္ေလာက ဗမာျပည္ နဲ႔လည္း “ယုတၱိမဲ့မႈ” မျဖစ္ခဲ့ဘူး ဆိုတာကို ေဆာင္းပါး က ျမင္သာေအာင္ ထည့္သြင္း ေဖာ္ျပခဲ့တယ္။ Doyle ရဲ႕ လန္ဒန္ ၿမိဳ႕ေတာ္ မွာ အခ်ိန္ တိက် တဲ့၊ ေသခ်ာတဲ့၊ အစိုးရတဲ့ ဆက္သြယ္ေရး စနစ္ တခု နဲ႔ လူမႈဓေလ့ ရွိခဲ့သလို ေရႊဥေဒါင္း ရဲ႕ ရန္ကုန္ ၿမိဳ႕ေတာ္ မွာလည္း အလားတူ စနစ္က်၊ အခ်ိန္မွန္၊ အစိုးရတဲ့ စနစ္အဖြဲ႕အစည္း၊ အစိုးရ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ ယႏၱရားႀကီးက လည္ပတ္ေနတယ္။ အခ်ိန္ေလးစားတဲ့ လူမႈ ဓေလ့ ကလည္း အဲဒီေခတ္တုန္းက ရွင္သန္ေနတယ္။ အေျခတည္ၿပီးသာ စနစ္အဖြဲ႕အစည္းနဲ႔ ဓေလ့ေတြ အကုန္ ၿပိဳလဲ ပ်က္စီးတဲ့ ဒီဘက္ေခတ္မွာမ်ား ေမာင္စံရွား စံုေထာက္ လုပ္ရရင္ တလြဲေတြခ်ည္း ေကာက္ခ်က္ဆြဲ လိမ့္မယ္။
အေျခတည္ခဲ့သမွ်၊ ေကာင္းခဲ့သမွ် ဓေလ့၊ ထံုး၊ စနစ္ေတြဟာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး စနစ္၊ ႏိုင္ငံေရး စနစ္ ေျပာင္းလဲခဲ့ျခင္းရဲ႕ အက်ိဳးဆက္ အေနနဲ႔ အကုန္ လဲၿပိဳ ပ်က္စီး၊ ဆုတ္ယုတ္ ျဖစ္ကုန္ရတယ္။
ေနာက္ဆံုး ေျပာရရင္ေတာ့ ဒီ လူ က ဒီဘူတာပဲ ဆိုက္တယ္ (တခ်ိဳ႕) ဆိုခ်င္မယ္။ အဲဒီ ဘူတာ က အေရး ႀကီးလို႔ စာေတြ ေရးတိုင္း ထည့္ ဆိုက္ရတယ္။ ေခတ္စနစ္ က လူေတြရဲ႕ အက်င့္၊ အၾကံ၊ အေတြးအေခၚ နဲ႔ စာရိတၱ ကို အႀကီးအက်ယ္ ျပဳျပင္တယ္၊ သက္ေရာက္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ မေကာင္းတဲ့ စနစ္ဆိုး တခု ရဲ႕ အျပဳအျပင္ ခံလူေတြကို “စနစ္ရဲ႕ သားေကာင္မ်ား” “The Victims of the System” လို႔ ေခၚၾကတာေပါ့။
လူအမ်ားစု ရဲ႕ ကာယ၊ စိတၱ ႏွစ္ခု စလံုး ရဲ႕ အဆိုး၊ အေကာင္း၊ အက်ိဳး၊ အေၾကာင္း က ေခတ္၊ စနစ္ရဲ႕ ေရာင္ျပန္ေတြပဲ။ (ျခြင္းခ်က္ေတြ မပါ။ ထူးျခားျဖစ္စဥ္ေတြ မပါ။ လူတစု မပါ။ ‘အလိ’ ေတြ မပါ။ ေယဘုယ် သေဘာ၊ လူထု အမ်ားစု အေျခခံ ကို ဆိုလိုတယ္။)
ဒါေၾကာင့္ လယ္သမား လယ္ လုပ္စရာ မရွိ ျဖစ္ရတာ၊ အလုပ္သမား ထမင္းမဝ တာ အစ၊ ပညာမတတ္တာ အလယ္၊ ေရာဂႏၱရကပ္ ဆိုက္ တာ အဆံုး ျပႆနာ အားလံုးကို ေခတ္၊ စနစ္ မွာ အေျဖ ရွာမွ ေတြ႕မယ္။
လကၡဏာေတြကေန ေရာဂါကို ဆိုက္ေရာက္ဖို႔
လမ္းေပၚ ေရလွ်ံတာ၊ အင္တာနက္ လိုင္း ေႏွးတာ၊ ဖုန္းေခၚဆိုခ ေစ်းႀကီးတာ၊ ေဆးရံုေတြမွာ အခြံခ်ည္း ပဲ ရွိတာ၊ ျမင္ျမင္သမွ် ပါေမာကၡ နဲ႔ ေတြ႕သမွ် လူ ပါရဂူ ျဖစ္ေနတာ စတဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြဟာ ေခတ္၊ စနစ္ က ဖန္တီးလိုက္တဲ့ ေရာဂါ ရဲ႕ အေပၚယံ သြင္ျပင္ လကၡဏာ Symptoms ေတြ မွ်သာ ျဖစ္တယ္။ ေရာဂါ ဇစ္ျမစ္ မဟုတ္ပါ။ သူ႔ကို ျဖစ္ေစတဲ့၊ ပိုအေလးေပးကုရမယ့္ ေနာက္ခံအေၾကာင္း Underlying Cause ဆိုတာ ရွိတယ္။ အဲဒါက ဆိုခဲ့တဲ့ ေခတ္၊ စနစ္။ တနည္းအားျဖင့္ ႏိုင္ငံေရး စနစ္၊ ႏိုင္ငံစနစ္က ဖန္တီးလိုက္တဲ့ ေခတ္၊ စနစ္။
Symptom ဆိုတဲ့ အဂၤလိပ္စကား အခု ထည့္သံုးရတာ အေၾကာင္းရွိတယ္။ Symptom ေရာဂါလကၡဏာ ကို စကားေျပ အေနနဲ႔ Paraphrase ျပန္ခြဲရင္ ေရာဂါ တခုခု ေၾကာင့္ ရုပ္ပိုင္္းဆိုင္ရာ (သို႔မဟုတ္) စိတ္ဓာတ္ ပိုင္းဆိုင္ရာ ေျပာင္းလဲမႈ၊ ဖ်ားနာမႈ၊ ခံစားရမႈ ဆိုၿပီး ရတယ္။ ေရာဂါျဖစ္ရင္ စိတ္၊ ရုပ္ ႏွစ္ခုစလံုး ထိခိုက္ ေျပာင္းလဲေစတယ္ ဆိုတာကို ေပၚလြင္ေစခ်င္လို႔ ဒီစကားလံုး ထည့္သံုးျခင္း ျဖစ္တယ္။
ဒါ့အျပင္ ေရာဂါလကၡဏာ သေဘာဆိုတာကို ရွင္းေအာင္ ျမင္ေစခ်င္တယ္။ ေရာဂါ တခုခုေၾကာင့္ လူဟာ ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ေျပာင္းလဲ မႈ ျဖစ္တယ္။ ဥပမာ – ေဖာသြပ္သြပ္ ျဖစ္၊ ေဖာေရာင္ကိုင္း လာတယ္ ဆိုပါစို႔။ အေရာင္က်ေဆး ေပးတာ၊ အေရာင္က်ေဆး လူးတာ ဟာ ေဖာေရာင္မႈ ေရာဂါလကၡဏာ Symptom ကိုသာ သက္သာေစတယ္။ ေနာက္ခံ Underlying Cause ေရာဂါ ဇစ္ျမစ္ကို မေပ်ာက္ေစဘူး။ ခု အစိုးရ နဲ႔ လူတခ်ိဳ႕ အေရးမပါ၊ အရာ မေရာက္တဲ့ ကိစၥေတြကို အေရးေပးေနမႈကို “မေရာင္ရာဆီလူးေနၾကတယ္” ဆိုၿပီး ေထာက္ျပၾကရတယ္။ တကယ္တမ္းေျပာရရင္ ေရာင္ရာဆီလူး လည္း အလုပ္ ျဖစ္မွာ မဟုတ္ေသးဘူး။ ေရာင္ျခင္း ကို ျဖစ္ေစတဲ့ ပင္မ ေရာဂါ ဇစ္ျမစ္ ကို အျမစ္ျပတ္ ျပဳတ္ေအာင္ ကုသမွသာ တိုင္းျပည္ ဟာ မေဖာသြပ္၊ မေရာင္၊ မဖ်ားနာ ေတာ့မွာ ျဖစ္တယ္။ အဓိက ေရာဂါ ဇစ္ျမစ္ ျဖစ္တဲ့ တိုင္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ စနစ္၊ က်င့္သံုးတဲ့ စနစ္၊ ႏိုင္ငံ့ စနစ္၊ ႏိုင္ငံေရး ကို ကုစားရမယ္။
ဟိုး လြန္ခဲ့ (၂) ႏွစ္၊ (၃) ႏွစ္ က ဆရာ ေအာ္ပီက်ယ္ သူ႔ သားေလး တေယာက္ လက္မွတ္စစ္က တြန္းခ်သလို ျဖစ္လို႔ Bus ေပၚက က် ထိခိုက္ဒဏ္ရာ ရေတာ့ စာေပေဟာေျပာပြဲ တခု မွာ ထည့္ ေျပာတယ္။ သူ ယာဥ္ေနာက္လိုက္ (လက္မွတ္စစ္) ကို အျပစ္မျမင္ပါဘူး။ ဒီလို မဟားတရား လုပ္မွ ထမင္းဝ မယ့္ ေခတ္ကိုပဲ အျပစ္တင္ခ်င္တယ္ ဆိုတဲ့ သေဘာ ဆိုသြားခဲ့တယ္။ အဲဒီတုန္းက က်ေနာ္ ဆရာ့ ကို စာလွမ္းေရးတယ္။ ခက္ခဲ့တဲ့ အေျခအေန၊ စိတ္ခံစားမႈ ရွိတဲ့ အခ်ိန္မွာေတာင္ ဆရာ က အခုလို ေရာဂါ အမွန္၊ အေၾကာင္းအရင္း အမွန္ကို ျမင္ႏိုင္တာ ေလးစားပါတယ္ ဆိုၿပီး ေရးမိတယ္။
ဟိုးလြန္ခဲ့တဲ့ (၃)၊ (၄) ႏွစ္ ကပဲ ျပည္ပအေျခစိုက္ ေရဒီယုိလိုင္း တခု နဲ႔ ဆရာ ညီပုေလး ႏွစ္လည္ တခု (ရွစ္ေလးလံုးထင္တယ္) အထိမ္းအမွတ္ ေျပာရင္းနဲ႔ ဆရာ က ထည့္ဆိုတယ္။ “သူတို႔က တိုင္းျပည္ကို စနစ္တက် ဖ်က္ဆီးခဲ့တာဗ်ာ”.. တဲ့။ က်ေနာ္ ခ်က္ခ်င္းပဲ ဆရာ့ ဆီ စာေရးျဖစ္တယ္။ “စနစ္တက်” ဆိုတဲ့ စကားလံုး အသံုး ကို သေဘာက်လို႔။ “စနစ္တက်” “Systematically” အရာရာ ကို ဖ်က္ဆီးခဲ့တာ အမွန္ပဲ။ စာေပ၊ ယဥ္ေက်းမႈ၊ ဓေလ့၊ အႏုသုခုမ၊ လူမႈ၊ စီးပြား၊ ပညာ၊ က်န္းမာ၊ ေဂဟစနစ္ တခုမွ မက်န္ဘူး။
အရင္ စာေတြမွာ အက်ယ္ ထည့္ မေျပာရေသးတဲ့ အႏုသုခုမ ကိစၥ ကို အခု တခ်က္ ၾကည့္ရေအာင္ပါ။
စိတ္အတြက္ အဟာရ၊ ဓာတ္စာ ေခါင္းပါး ကႏၱာရ
စနစ္ဆိုး၊ ေခတ္ဆိုး ကို ျဖတ္သန္းခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္း (၅၀) ေက်ာ္အတြင္းမွာ ႏိုင္ငံတကာ အဆင့္မီတဲ့ ရုပ္ရုင္ျခံ စတူဒီယိုႀကီးေတြ မရွိေတာ့ဘူး။ အဆင့္တန္းမီတဲ့ ရုပ္ရွင္ ေတြ မေတြ႕ရေတာ့ဘူး။ ေခတ္မီ၊ ေရွ႕ေဆာင္၊ လမ္းျပတဲ့ စာအုပ္တိုက္ႀကီးေတြ မရွိေတာ့ဘူး။ ရသစာေပေကာင္း ဆိုတာေတြ ရွားကုန္ၿပီ။ ခပ္ေပါေပါေတြကို လူေတြခမ်ာ အဟုတ္လုပ္ ၾကည့္ေန၊ ဖတ္ေနရတယ္။ ကေလး စာေပ၊ သိပၸံ စာေပ ဘယ္ေလာက္ တုိးတက္ ထြန္းကားလာလဲ။ ေခတ္မီတဲ့ ႏိုင္ငံတကာ နဲ႔ တေျပးညီ သုတ၊ ရသ ဘာသာျပန္စာေပ ဘယ္ေလာက္ တြင္က်ယ္ ေနၿပီလဲ။ ဒါေတာင္ ေခတ္နည္းပညာ က ခလုတ္ တခ်က္ ႏွိပ္ရံု နဲ႔ အရာရာ မ်က္စိ ေရွ႕ က်လာေစတဲ့ နည္းပညာ ေခတ္ႀကီး။
အရည္အခ်င္း ကို အသာထား၊ အေရအတြက္ ကို ပဲၾကည့္ပါမယ္။ သန္း (၆၀) ေက်ာ္ လူဦးေရ ရွိတဲ့ တိုင္းျပည္မွာ သတင္းစာ၊ မဂၢဇင္း၊ ဂ်ာနယ္၊ ဝတၳဳ ေစာင္ေရ ဘယ္ေလာက္ ရိုက္ႏွိပ္ထုတ္ေဝ ေနရသလဲ။ စာဖတ္ႏိုင္သူ အေရအတြက္ ဘယ္ေလာက္ ရွိသလဲ။ စာတတ္သူကို ဆိုလိုတာ မဟုတ္။ စာကို အေရးတယူ လုပ္ ဖတ္ႏိုင္သူ အေရအတြက္ ကို ဆိုလိုတာ။
အႏုသုခုမ စိတၱ အာဟာရေတြကို အခ်ိန္ေပး၊ ေငြေပး ခံစား စားသံုးႏို္င္ဖို႔ အမ်ားစု လူထု မွာ ဘယ္ေလာက္ အခြင့္အေရး ရွိေနသလဲ။
တေန႔လုပ္မွ တေန႔စား၊ ရရာ စားစား “Hand-to-Mouth” ဘဝ လူအမ်ားစု အတြက္ အႏုသုခမ ဆိုတာ ေဖ်ာ္ေျဖ ေရး အဆင့္ အေနနဲ႔ေတာင္ အျမဲတမ္း မလြယ္ဘူး။ ဟိုးအရင္ ဗြီဒီယို ရံုေခတ္ မွာ (၂) က်ပ္ ေပးၿပီး ေနထက္လင္း နဲ႔ ဘဝ အေမာေတြ ေျဖရတယ္။ သီဟတင္စိုး နဲ႔ အတူ မေက်နပ္မႈေတြ ေပါက္ကြဲရတယ္။ ေဒြးမ်က္ႏွာကို ၾကည့္ၿပီး ဘဝကို ေက်နပ္ရတယ္။ အခုေခတ္မွာေတာ့ ခိုးကူး VCD အခ်ပ္ တတိယတန္းစား ဗြီဒီယို၊ သီခ်င္းေခြ ေတြ ကို တရုတ္စက္ေတြမွာ ဖြင့္ရင္း ဘဝ ကို ျဖတ္သန္းရတယ္။ သရုပ္ေဆာင္ေတြက ရုပ္တည္ႀကီးေတြနဲ႔ အလြမ္းဇာတ္ ကို ဟာသ ရသ ေျမာက္ေစလည္း အေျခခံ လူထု ဘဝေတြ အတြက္ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ အားေဆးပဲ။ ဘုရားစူး အဆိုေတာ္ ေတြ ကိုပဲ အားေပးရတယ္။ လြန္းထားထား ဝတၳဳ ထဲက ႏုဖတ္လွတဲ့ ေျမမနင္း ဇာတ္ရုပ္ေတြရဲ႕ သမီးရည္းစားဘြဲ႕ ဟာ မေရရာ တဲ့ အနာဂတ္ အျပည့္နဲ႕ လူထု အမ်ားအတြက္ေတာ့ ခဏတာ စိတ္ကူးယဥ္ ေက်နပ္စရာပဲ။
ေပါပါေပ့၊ ရူးပါ့ကြာ ေျပာလို႔ မရဘူး။ ဖန္တီးသူ၊ ခံစားသူ ႏွစ္ဘက္စလံုး အျပစ္တင္လို႔ မရဘူး။
ဒီလို လူမႈ၊ စီးပြား၊ ႏိုင္ငံေရး၊ ေခတ္၊ စနစ္ ေနာက္ခံ အေနအထား မွာ အမ်ားစု အတြက္ ေရစီးေၾကာင္း ကို ဒီထက္ပို လို႔ မိတ္ေဆြ ဘာ ပို ေမွ်ာ္လင့္ခ်င္သလဲ။ ဘာ ပို ေမွ်ာ္လင့္ႏိုင္မလဲ။ အရည္အခ်င္းေတြ၊ အရည္အေသြးေတြ၊ စံႏႈန္းေတြ၊ အေတြးအေခၚေတြ၊ စိတၱ အာဟာရ ျပည့္မႈေတြ သတ္မွတ္ခ်င္လို႔ ရမလား။ ဒါေတြဟာ အမ်ားစု အတြက္ မျဖစ္ႏိုင္ဘူး။
စားဖို႔ မပူရတဲ့ လူတစု ကေတာ့ Post Modernism ကို ေဆြးေႏြးႏိုင္မယ္။ အာရပ္ေႏြဦး ကို ေစာင့္ၾကည့္ႏိုင္တယ္။ ေအာ္စကာ တန္းဝင္ ႏိုင္ငံတကာ ရုပ္ရုပ္ေတြကိုၾကည့္ၿပီး ခံစား၊ ေဝဖန္၊ သံုးသပ္ႏိုင္တယ္။ ဂႏၱဝင္ ကဗ်ာရွည္ႀကီးေတြကို ရြတ္ႏိုင္မယ္။ Classical Music ကို နားေထာင္ႏိုင္တယ္။ ခင္ဝမ္း ရဲ႕ ႏွင္း ကို ခံစားႏိုင္တယ္။ အခုလို စိတ္ အခ်ဥ္ေပါက္မႈေတြကို စကားလံုးေတြ နဲ႔ ခ် ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္တယ္။
ထမင္းအတြက္၊ ေျမအတြက္၊ ေရအတြက္၊ အိမ္အတြက္ ေန႔စဥ္ ဗ်ာပါရ ေၾကာင့္ၾက ေနရတဲ့ လူထု လူအမ်ားစုအတြက္ေတာ့ အႏုပညာ မလိုဘူး၊ ရသ မလိုဘူး၊ စိတၱ အာဟာရ မလိုဘူး၊ အေတြးအေခၚ မလိုဘူး၊ လြတ္လပ္မႈ မလိုဘူး။ စားဝတ္ေနေရး ေျဖရွင္းဖို႔ က လက္ေတြ႕ ပိုအေရးႀကီးတယ္။ ဒီလို ေျဖရွင္းရာမွာ အသံုးပိုတည့္မယ့္၊ ဘဝ အေမာကို ခဏတာ ေျပေစမယ့္ ေပါ့ေပါ့ပါးပါး ဖန္တီးမႈေတြ၊ သေဘာေတြက လူအမ်ားတြက္ ပို လိုအပ္သလို ျဖစ္ရတယ္။
အမွန္ေတာ့ လူအမ်ားလည္း လူတစု လိုပဲ အေလးအနက္ေတြ၊ အႏွစ္ေတြ၊ ရသဂုဏ္ေျမာက္တာေတြ ခံစားခ်င္တာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ဘဝကမွ အေျခအေန မေပးတာ။
ျမန္မာျပည္မွာ အိပ္၊ စား၊ ကာမအဆင့္ကေန တဆင့္တက္ဖို႔
Maslow က လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္း (၆၀) ေက်ာ္ က လူေတြရဲ႕ လိုအင္ဆႏၵ ေတြ အတြက္ ဦးစားေပး အဆင့္ေတြ ကို Pyramid ပံုစံ သီအိုရီ ထုတ္ခဲ့တယ္။ အေျခခံ အက်ဆံုး၊ အက်ယ္ျပန္႔ ဆံုး၊ လူေတြ အဓိက ဦးစားေပး ျပည့္စံုေအာင္ ရွာေဖြတဲ့ လိုအင္ဆႏၵ ကေတာ့၊ တနည္းအားျဖင့္ လိုအပ္မႈ ကေတာ့ စားဝတ္ေနေရး၊ ဘဝ လံုျခံဳမႈ၊ အိပ္စားကာမ ပဲ။ ဒါေတြၿပီးမွာ က်င့္ဝတ္၊ သီလ၊ သမာဓိ၊ သိကၡာ၊ လူအခ်င္းခ်င္းေလးစားမႈ၊ ခ်စ္ၾကည္ရင္းႏွီးမႈ၊ မိတ္ေဆြသဟာျဖစ္မႈ ကိစၥေတြလာမယ္။ Pyramid ရဲ႕ ထိပ္ဆံုးမွာရွိ ေနရာ အနည္းဆံုး ယူထားတာကေတာ့ ဖန္တီးမႈ စြမ္းရည္၊ ခံစားမႈ စတဲ့ စိတၱေဗဒ ပိုင္းဆိုင္ရာေတြ ျဖစ္တယ္။
ဆိုေတာ့ လူ႔ အေျခခံ လုိအပ္ခ်က္ ျပည့္စံုေအာင္ ဖန္တီး မထားတဲ့ တိုင္းျပည္ရဲ႕ ေခတ္၊ စနစ္မွာ လူအမ်ားစု အတြက္ တျခား ဘာ ကို ေက်ာ္ လိုခ်င္လို႔ ရမလဲ။ တျခား ဘာကို ပို ေမွ်ာ္လင့္လို႔ ရမလဲ။
ဒီလို ေျပာေတာ့ ေခတ္၊ စနစ္ က ဖန္တီး ျပဳျပင္တဲ့ အေနအထား ကို ေက်နပ္ေနရမယ္ လို႔ လံုးဝ ဆိုလို တာ မဟုတ္ဘူး။ ျပႆနာ ရဲ႕ ရင္းျမစ္ ဟာ ႏိုင္ငံရဲ႕ ေခတ္၊ စနစ္ ဆိုတာကို ျမင္တတ္္ဖို႔ ကို ဆိုလိုျခင္းသာ ျဖစ္တယ္။ ေခတ္၊ စနစ္ရဲ႕ ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ၊ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ နယ္ပယ္တိုင္းကို ေျပာင္းလဲသက္ေရာက္မႈ၊ ပံုေဖာ္မႈ သေဘာကို သိျမင္ခံစား၊ အမွန္တကယ္ နားလည္ဖို႔ လိုတယ္။
ဒီလိုဆိုေတာ့ လူတခ်ိဳ႕က ျပန္ေျပာခ်င္မယ္။ သိပါတယ္ ကြာ၊ ျမင္ပါတယ္၊ ခင္ဗ်ား က ဒါေတြပဲ အပ္ေၾကာင္းထပ္ေနပါၿပီ လို႔ ဆိုခ်င္ၾကမယ္။ ျမင္တဲ့သူ၊ သိတဲ့ သူ ရွိတယ္ ဆိုတာ လက္ခံတယ္။ အမ်ားစုလည္း အေပၚယံ သေဘာ အားျဖင့္ နားလည္ သေဘာေပါက္တယ္ ဆိုတာ သိတယ္။ ဒါေပမယ့္ အေျခခံက်က်ေတာ့ နားလည္ဖို႔ မႀကိဳးစားဘူး။ ဒါမွမဟုတ္ နားလည္လည္း ေခတ္၊ စနစ္ကို ေျပာင္းလဲရမယ္ ဆိုတဲ့ အေတြးအေခၚ ကို အေလးအနက္ မမူဘူး။
အခု လူအမ်ား၊ ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ား အားလံုးလိုလိုဟာ ဘာကိုပဲ သြား အေလးအနက္ျပဳေနသလဲ ဆိုေတာ့ ေခတ္၊ စနစ္က ဖန္တီး ေပးလိုက္တဲ့ သြင္ျပင္ လကၡဏာ ေတြကိုပဲသြား အေရးတယူ လုပ္ေနတယ္။ လမ္းေတြ မေကာင္းတာ ကို ျမင္တယ္၊ ေျပာတယ္၊ လူေတြ မြဲေနတာ ကို သိတယ္၊ စာမတတ္တာ ကို ျမင္တယ္၊ ေရာဂါဘယ ထူေျပာတာကို ျမင္တယ္။ ေခတ္၊ စနစ္ရဲ႕ ေရာင္ျပန္ေတြ ကိုပဲ အေလးထား ကုခ်င္ေနၾကတယ္။ ဒါေတြကိုပဲ ကြက္ကုရင္ ေဆာင္းပါး အစ မွာ ဆိုခဲ့တဲ့ အေရာင္က်ေဆး လူးတာနဲ႔ အတူတူပဲ။ ပင္မ ေရာဂါ အျမစ္ မျပတ္သမွ် ေဆးလူးတဲ့ အခ်ိန္ အေရာင္ ခဏ ပဲ က် မယ္။ ၿပီးရင္ ျပန္ေရာင္လာမွာပဲ။ ဒါ့အျပင္ ေရာဂါတာရွည္ေလ အတြင္းနက္ေလ၊ လိႈက္စားေလ၊ ပို အျမစ္တြယ္ေလ၊ ပို ကုဖို႔ ခက္ေလ ျဖစ္မွာပဲ။
အခုေတာ့ ျဖစ္ရတာက မစားရ၊ ဝခမန္းေတြ နဲ႔ ဒီမိုကေရစီ ေမွာ္ရံုေတာ မွာ ေရႊသမင္ အလိုက္မွား ျဖစ္ရတယ္။ ဒီမိုကေရစီ မလိုဘူး၊ လြတ္လပ္မႈ မလိုခ်င္ဘူး၊ လူ႔ အခြင့္အေရး အေရးမႀကီးဘူး၊ အမ်ိဳး၊ ဘာသာ၊ သာသနာ နဲ႔ တိုးတက္ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ ပဲ လိုခ်င္တယ္ဆိုတဲ့ ေၾကာက္စရာ အေတြးအေခၚေတြေတာင္ လူအမ်ားႀကီး ဝမ္းနည္းဖြယ္ ေရပန္းစား လာေနတယ္။ ႏိုင္ငံေရး ကို ေဇာင္းမေပးဘဲ စီးပြားေရး တခုတည္းကိုပဲ ေဇာင္းေပးခ်င္ေနတယ္။ ဖုန္းေစ်းေလးေတြ က် ေတာ့ ျပဳတ္မႏူး၊ မက်က္တက်က္ လူတန္းစားမ်ား ဝမ္းသာအားရ ျဖစ္၊ အေကာင္းျမင္ၾကတယ္။ ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈေတြ ပို ဝင္လာၿပီး အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္း၊ ဆက္သြယ္ေရး၊ ပို႔ေဆာင္ေရး အဆင့္အတန္းေတြ အခုထက္ ပို ေကာင္းလာရင္ လူေတြ ပိုလို႔ေတာင္ စိတ္ကူးယဥ္ ၾကဦးမယ္။
လူတစု ဂုတ္ခြစီး အက်ိဳးအျမတ္ ပိုယူ ႏိုင္ဖို႔ အတြက္ မသဒၶါေရစာ မျဖစ္ညစ္က်ယ္ ေပးတဲ့ အခြင့္အေရးေလးေတြကို အဟုတ္မွတ္ၾကတယ္။
အျမစ္ျပတ္ေအာင္ လုပ္ၾကစို႔
ဒီလို နဲ႔ စစ္အုပ္စု နဲ႔ အေပါင္းအပါ လူတစု အက်ိဳး အတြက္ စိတ္တိုင္းက် ဖန္တီးထားတဲ့ ေခတ္၊ စနစ္၊ လူ႔ အဖြဲ႕အစည္း က တိုင္းျပည္မွာ ေရရွည္ အျမစ္တြယ္ သက္ဆိုးရွည္ေတာ့မယ္။ နင္းျပား လူထု လူအမ်ား ဘဝမွာေတာ့ ျပား သထက္ ျပား၊ ေက်ာေတြလည္း မြဲ သထက္ မြဲ၊ ေျပာင္ သထက္ ေျပာင္ ဒံုရင္းက ဒံုရင္း ပဲ ျဖစ္ရတယ္။ အေျခခံက်တဲ့ ႏိုင္ငံေရး စနစ္၊ သေဘာ မေျပာင္းလဲမႈေၾကာင့္ အျခား လူမႈ၊ စီးပြား၊ က်န္းမာ၊ အႏုသုခုမ ေရာဂါ သြင္ျပင္ လကၡဏာ မ်ားဟာလည္း ေရာင္တလွည့္၊ က်တလွည့္၊ ပိန္ တခ်ီ၊ ေဖာင္း တခါ နဲ႔ အေျခတက်၊ လမ္းေၾကာင္းမွန္၊ ေရွရွည္ ဖြံ႕ၿဖိဳး တိုးတက္မႈ ဆီ မေရာက္ႏိုင္ ျဖစ္ရတယ္။
ႏိုင္ငံမွာ ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အျမစ္တြယ္လာခဲ့တဲ့ ယိုယြင္းပ်က္စီးမႈ ေတြကို ေဆးၿမီးတိုေတြ နဲ႔ပဲ ကုခ်င္လို႔ အလုပ္မျဖစ္ႏိုင္ပါ။ အေျခခံက်တဲ့ ေရာဂါ ဇစ္ျမစ္ ႏိုင္ငံေရး စနစ္ ကို အျမစ္ျပတ္ ကု မွ သာ အလုပ္ျဖစ္ပါမယ္။ အခု ေျပာင္းေနၿပီေလလို႔ လူအမ်ား ဆိုခ်င္ၾကမယ္။ အဆိုးျမင္တယ္ပဲ ေျပာေျပာ မ်က္ေမွာက္ အေနအထားဟာ ဘယ္ဘက္ကေန ဘယ္လိုပဲ အေကာင္းျမင္ၾကည့္ၾကည့္ အေျခတက် အတြင္းသေဘာ ပါတဲ့ ႏိုင္ငံေရး စနစ္ ေျပာင္းလဲမႈ လို႔ ဘယ္လိုမွ ျမင္ၾကည့္လို႔ မရပါ။
ဆိုေတာ့ ဗမာျပည္ အနာဂတ္ ဟာ အတိတ္က ဗမာျပည္ လိုပဲ လာ လတၱံ႕ လို႔ပဲ ဆိုရပါမယ္။
စစ္အုပ္စု ရဲ႕ ဗမာ့နည္း၊ ဗမာ့ဟန္ မဆလ ဆိုရွယ္လစ္ အေရျခံဳ ေခတ္ေျပာင္း ေတာ္လွန္ေရးႀကီး (၂၆) ႏွစ္ ခံခဲ့တယ္။ အခု စစ္အုပ္စု ရဲ႕ ဗမာ့နည္း၊ ဗမာ့ဟန္ ဒီမိုကေရစီ အေရျခံဳ ေခတ္ေျပာင္း ေတာ္လွန္ေရးႀကီး ႏွစ္ေပါင္း ဘယ္ေလာက္ ခံ မလဲ။ သက္တမ္း ရွည္ သေလာက္ တိုင္းျပည္လည္း ေရရွည္ နစ္နာမွာ ျဖစ္တယ္။
ဒါေၾကာင့္ ေခတ္၊ စနစ္ နဲ႔ သူ႔ ရဲ႕ ေရာင္ျပန္ မွာ၊ ေရာဂါ ဇစ္ျမစ္ နဲ႔ သူ႔ ရဲ႕ လကၡဏာ မွာ ေရာင္ျပန္ေတြ၊ လကၡဏာ ေတြကို အဓိက မထားဘဲ ပင္မ ေရာဂါ ႏိုင္ငံေရး စနစ္ ကိုသာ ေဇာင္းေပး တိုက္ဖို႔ အေရးတႀကီး၊ မရွိမျဖစ္ လိုအပ္ပံုကို လူအမ်ား ျမင္သာေအာင္ ထပ္မံ တင္ျပ ေဆြးေႏြးလိုက္တယ္။
ၿငိမ္းခ်မ္းေအး
၂၃ ၊ ၾသဂုတ္ ၊ ၂၀၁၃
(Illustation Art by art: Donald Pass )
သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ
