(မုိးမခ) မတ္ ၁၈၊ ၂၀၁၉
မတ္လ ၁၁ ရက္ေန႔သည္ ေျမလြတ္၊ ေျမလပ္ႏွင့္ေျမရိုင္းမ်ား စီမံခန႔္ခြဲေရးဥပေဒကို ျပင္ဆင္သည့္ဥပေဒ (၂၀၁၈) ထြက္ရွိခဲ့ၿပီး ၆လ ျပည့္သည့္ေန႔ျဖစ္သည္။ ၂၀၁၈ စက္တင္ဘာ ၁၁ ရက္ေန႔တြင္ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္က အဆိုပါဥပေဒကို အတည္ျပဳျပ႒ာန္းခဲ့သည္။
အဆိုပါဥပေဒတြင္ ေဒသခံတို႔ လက္ရွိအသုံးျပဳေနသည့္ ေျမလြတ္ေျမလပ္ႏွင့္ ေျမရိုင္းမ်ားကို လုပ္ကိုင္ အသုံးျပဳခြင့္ ေလၽွာက္ထားရမည္ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။ ဥပေဒအတည္ျပဳၿပီးသည့္ေန႔မွ ၆ လ အတြင္း ေလၽွာက္ထားျခင္း မျပဳသည့္ ေျမမ်ားတြင္ ဆက္လက္ လုပ္ကိုင္ေနသူမ်ားအား ၂ႏွစ္ထက္ မပိုေသာ ေထာင္ဒဏ္ျဖစ္ေစ၊ က်ပ္ငါးသိန္းထက္ မပိုေသာ ေငြဒဏ္ျဖစ္ေစ၊ ဒဏ္ႏွစ္ရပ္လုံးျဖစ္ေစ ခ်မွတ္ရမည္ဟု ဥပေဒက ဆိုသည္။
ဥပေဒျပ႒ာန္းၿပီးေနာက္ အရပ္ဘက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ လယ္ယာေျမအေရး ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာသူမ်ား၊ ကၽြမ္းက်င္သူမ်ားက ေထာက္ျပေဝဖန္ၾကရာ ဥပေဒကို ျပင္ဆင္ရန္သာမက ပယ္ဖ်က္ရန္အထိပါ မွတ္ခ်က္ျပဳခဲ့ၾကသည္။
ရွမ္းျပည္နယ္ေတာင္ပိုင္း လယ္ယာလုပ္ငန္းခြင္တစ္ခု (ဓာတ္ပုံ – ဇာနည္ဝင္း/Myanmar Now)
ထိုဥပေဒသည္ လုပ္ကြက္ငယ္ ေတာင္သူမ်ား၊ ေျမမဲ့ယာမဲ့ေတာင္သူမ်ား စိုက္ပ်ိဳးေမြးျမဴနိုင္ရန္၊ ေျမယာ အသုံးျပဳနိုင္ရန္ ရည္ရြယ္ျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးဆြဲရာတြင္ ပါဝင္ခဲ့သည့္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ေတာင္သူ လယ္သမားႏွင့္ အလုပ္သမားေရးရာ ေကာ္မတီ အဖြဲ႕ဝင္ ဦးျမတ္ေလးဦးက ေျပာျပသည္။ လုပ္ပိုင္ခြင့္ ေလၽွာက္ထားျခင္းကို ေျမလြတ္ေျမလပ္ ေျမရိုင္းမ်ား စီမံခန႔္ခြဲ႕ေရး ဗဟိုေကာ္မတီတြင္သာ ေလၽွာက္ထားနိုင္သည္ဟု ဥပေဒေဟာင္းတြင္ ျပ႒ာန္းခဲ့ၿပီး ယခုအခါ တိုင္းေဒသႀကီးႏွင့္ ျပည္နယ္မ်ားအလိုက္ ေလၽွာက္ထားနိုင္ရန္ ျပင္ဆင္လိုက္သည္။
ထိုသို႔ျပင္ဆင္လိုက္သျဖင့္ လုပ္ကြက္ငယ္ေတာင္သူတို႔၏ ေျမယာေလၽွာက္ထားမႈမ်ားတြင္ ပိုမို အဆင္ေျပေစၿပီး လူတိုင္း လက္လွမ္းမီနိုင္ေစမည္ဟု ဦးျမတ္ေလးဦးက ဆိုသည္။
ရွမ္းျပည္နယ္ အပါအဝင္ တိုင္းရင္းသားေဒသမ်ားတြင္ ေတြ႕ရသည္မွာ ဦးပိုင္အမည္ေပါက္ထားျခင္းမရွိသည့္ မိရိုးဖလာ၊ ဓားမဦးခ် လုပ္ကိုင္ေနသည့္ ေျမမ်ားျဖစ္သည္။ ေဒသခံတို႔ ဘိုးစဥ္ေဘာင္ဆက္ စိုက္ပ်ိဳးခဲ့သည့္ တည္ၿငိမ္ေနသည့္ အဆိုပါေျမမ်ားသည္ ယခုဥပေဒအရ ေျမလြတ္ေျမလပ္မ်ားအျဖစ္ အလိုအေလ်ာက္ ေျပာင္းလဲသြားေတာ့မည္ဟု ရွမ္းျပည္နယ္ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးကြန္ရက္၏ ဥကၠ႒ ဦးဝင္းနိုင္စိုးက ေထာက္ျပသည္။
ဥပေဒသည္ တိုင္းရင္းသား ေဒသမ်ားႏွင့္ အဆင္ေျပနိုင္ျခင္းမရွိဘဲ လက္ရွိေဒသခံတို႔ စိုက္ပ်ိဳးေနသည့္ ေျမမ်ားအတြက္ လယ္ယာေၿမ လုပ္ပိုင္ခြင့္လက္မွတ္ ပုံစံ(၇)သာ ထုတ္ေပးသင့္သည္ဟု ၎က ဆိုသည္။ “တကယ္ေတာ့ ဒီေျမေတြကို လယ္ယာေၿမ ဥပေဒအတိုင္းသြားရမွာကို ေျမလြတ္ေျမလပ္ေျမရိုင္း ဥပေဒနဲ႔ သြားမယ္ ဆိုရင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔အရပ္ဘက္ အဖြဲ႕အစည္းေတြ ကေတာ့ လက္မခံဘူးဗ်” ဟု ၎က ေျပာသည္။
အဆိုပါဥပေဒႏွင့္ပတ္သက္၍ ျပည္နယ္ အစိုးရႏွင့္ ေဆြးေႏြးခဲ့သည္ဟု ရွမ္းျပည္နယ္မွ အရပ္ဘက္အဖြဲ႕တခ်ိဳ႕က ဆိုသည္။ ထို႔ေနာက္ ၿမိဳ႕နယ္မ်ားအလိုက္ ေတာင္သူတို႔ကို ထိုဥပေဒႏွင့္ ပတ္သက္၍ ရွင္းလင္း အသိပညာေပးခဲ့ၾကသည္။ “ကၽြန္ေတာ္တို႔ရွမ္းျပည္မွာရွိတဲ့ ျပည္သူေတြက ေျမလြတ္ေျမလပ္ေျမရိုင္း ဥပေဒအရ ေလၽွာက္ထားၿပီး လုပ္ပိုင္ခြင့္ရတာကို မလိုခ်င္ဘူး၊ ၂၀၁၂ လယ္ယာေျမဥပေဒအရ လယ္ယာေၿမ လုပ္ပိုင္ခြင့္ရရွိဖို႔ကိုပဲ လိုခ်င္ၾကတယ္ဗ်” ဟု ဦးဝင္းနိုင္စိုးက ဆိုသည္။
ေျမလြတ္ေျမလပ္ေျမရိုင္းဥပေဒအရ ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ျခင္းေၾကာင့္ ေတာင္သူတို႔ ပိုမို အခက္ ေတြ႕လာနိုင္သည္ဟု ၎က မွတ္ခ်က္ျပဳသည္။ ေျမလြတ္ေျမလပ္ေျမရိုင္း ဥပေဒ၏ သေဘာ သဘာဝသည္ လုပ္ပိုင္ခြင့္ျပဳထားသည့္ေျမအား ေရာင္းခ်ျခင္းေပါင္ႏွံျခင္း ျပဳလုပ္ခြင့္မရွိသည့္ အေျခအေနတြင္ တည္ရွိေနၿပီး လယ္ယာ ေျမဥပေဒအရ မွတ္ပုံတင္ထားသည့္ေျမမ်ားကသာ အဆိုပါ အခြင့္အေရး ရရွိနိုင္သည္ဟု ဦးဝင္းနိုင္စိုးက ႏွိုင္းယွဥ္ျပသည္။
“အရင္းအႏွီး စိုက္ထုတ္နိုင္တဲ့ ေတာင္သူေတြကေတာ့ ျပႆနာမရွိဘူး၊ အရင္းအႏွီး မရွိတဲ့ ေတာင္သူ ဆိုရင္ေတာ့ ဥပေဒက ခြင့္ျပဳမထားေပမယ့္ အဆင္ေျပသလို ေရာင္းတာေတြ၊ ေပါင္တာေတြ လုပ္လာနိုင္တယ္။ ဒါက ေျမယာအျငင္းပြားမႈ အရႈပ္အရွင္းေတြ ေပၚလာနိုင္တဲ့လမ္းစပဲ” ဟု ဦးဝင္းနိုင္စိုးက ဆိုသည္။
ယခုဥပေဒအရ ေျမလြတ္ေျမလပ္ေျမရိုင္းဟုဆိုရမည့္ ေျမဧရိယာဧက မ်ားစြာ ရွမ္းျပည္နယ္တြင္ ေတြ႕နိုင္ၿပီး တစ္ဆက္တည္း မရွိသည့္ လုပ္ကြက္ငယ္ စိုက္ပ်ိဳးေျမမ်ားစြာလည္း က်န္ေနေသးသည္ဟု ၎က ဆိုသည္။ ျပည္နယ္အတြင္း လုပ္ကိုင္အသုံးျပဳေနသည့္ေျမမ်ားမွ သုညဒသမ တစ္ရာခိုင္ႏႈန္းခန႔္ကိုသာ လယ္ယာေၿမ လုပ္ပိုင္ခြင့္ မွတ္ပုံတင္ထားၿပီး က်န္ေျမမ်ားမွာ မိရိုးဖလာ ဓားမဦးခ် စိုက္ပ်ိဳး လုပ္ကိုင္ေနသည့္ ေျမမ်ားပင္ျဖစ္သည္ဟု ဦးဝင္းနိုင္စိုးက ရွင္းျပသည္။
လယ္ယာေျမဥပေဒ ကၽြမ္းက်င္သူ တစ္ဦးျဖစ္သည့္ ဦးေအာင္ေက်ာ္ေက်ာ္ကလည္း ဤဥပေဒတြင္ အားနည္းခ်က္ သိသိသာသာ ရွိေနသည္ဟု ဆိုသည္။
“ဒီဥပေဒက တိုင္းရင္းသားေတြနဲ႔ လက္ရွိအစိုးရကို ရန္တိုက္ေပးတာပဲ” ဟု သူက မွတ္ခ်က္ျပဳသည္။
ဇန္နဝါရီ (၃)ရက္ေန႔ ေနျပည္ေတာ္ အစည္းအေဝးတစ္ခုတြင္ စိုက္ပ်ိဳးေရး၊ ေမြးျမဴေရးႏွင့္ ဆည္ေျမာင္း ဝန္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီးေဒါက္တာေအာင္သူက ျပင္ဆင္လိုက္ေသာ ဥပေဒ အသုံးျပဳၿပီး ေတာင္သူမ်ားကို တရားစြဲဆိုမည္မဟုတ္ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္ဟု ဦးေအာင္ေက်ာ္ေက်ာ္ထံမွ သိရသည္။
အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ ေလၽွာက္ထားျခင္း မရွိသည့္ ေတာင္သူမ်ားကို တရားမစြဲဘဲ သတိေပး အေၾကာင္းၾကားစာ ေပးပို႔သြားမည္ဟု ဝန္ႀကီးက ေျပာေၾကာင္း ဦးေအာင္ေက်ာ္ေက်ာ္က ျပန္၍ ေျပာျပသည္။ လယ္ယာေျမအေရး ေဆာင္ရြက္သူအမ်ားစုကမူ ဝန္ႀကီး ယခုကဲ့သို႔ ကတိေပးျခင္းထက္ ဥပေဒ ထပ္မံ ျပင္ဆင္ေပးနိုင္ေရးကိုသာ လိုလားၾကသည္ဟု သေဘာထားေပးၾကသည္။
ရွမ္းျပည္နယ္ေတာင္ပိုင္း လယ္ယာလုပ္ငန္းခြင္တစ္ခု (ဓာတ္ပုံ – ဇာနည္ဝင္း/Myanmar Now)
ျမန္မာနိုင္ငံအလယ္ပိုင္း မေကြးတိုင္းအတြင္းမွ ေတာင္သူမ်ားက မိရိုးဖလာ စိုက္ပ်ိဳး လုပ္ကိုင္လာသည့္ ဘိုးဘြားပိုင္ေျမကို ဌာနဆိုင္ရာတစ္ခုတြင္ ေလၽွာက္ထားမွတ္ပုံတင္ရမည့္ ကိစၥသည္ ၎တို႔အတြက္ အလွမ္းကြာေဝးလြန္းေသာ ကိစၥျဖစ္ၿပီး လုပ္ေဆာင္ရန္ မလိုအပ္ဟုလည္း ထင္ျမင္ၾကသည္။ ေဒသခံအမ်ားစုသည္ တစ္နိုင္တစ္ပိုင္ လုပ္ကြက္ငယ္ ေတာင္သူမ်ားျဖစ္သည္။ ၎တို႔လုပ္ကိုင္ ေနသည့္ ဘိုးဘြားပိုင္ျဖစ္ေသာ ေျမလြတ္၊ ေျမလပ္ႏွင့္ ေျမရိုင္းဟု ဆိုသည့္ ေျမမ်ားသည္ ဧက ဆယ္ဂဏန္းစီသာရွိသည့္ ပမာဏသာ ျဖစ္ၾကသည္။ ထိုသို႔ေသာ ပမာဏနည္းပါးသည့္ ေျမမ်ား လုပ္ပိုင္ခြင့္အသုံးျပဳခြင့္ရရွိေရး အတြက္ တိုင္းေဒသႀကီးႏွင့္ ျပည္နယ္ ေျမလြတ္၊ ေျမလပ္ႏွင့္ေျမရိုင္းမ်ား စီမံခန႔္ခြဲေရးေကာ္မတီသို႔ ေလၽွာက္ထားရမည္ ျဖစ္သည္။ မေကြးတိုင္း ထီးလင္းၿမိဳ႕နယ္တြင္ ၿမိဳ႕နယ္ လယ္ယာေျမစီမံခန႔္ခြဲေရးႏွင့္ စာရင္းအင္း ဦးစီးဌာနမွ ဝန္ထမ္းမ်ားသည္ ေဒသခံတို႔ကို ေတြ႕ဆုံၿပီး ေလၽွာက္လႊာပုံစံမ်ားႏွင့္တကြ ရွင္းလင္း အသိပညာေပးခဲ့သည္။ သို႔ရာတြင္ ထီးလင္း၊ မင္းလွ၊ ငဖဲ အပါအဝင္ ေဒသတြင္း ၿမိဳ႕နယ္မ်ားရွိ ေတာင္သူအမ်ားစုသည္ ၎တို႔ဘိုးဘြားစဥ္ဆက္ လုပ္ကိုင္ခဲ့သည့္ ေျမမ်ားအတြက္ လုပ္ကိုင္ခြင့္ ေလၽွာက္ထားရျခင္းအား လုပ္ေဆာင္ရန္ မလိုအပ္သည့္ ကိစၥရပ္သာျဖစ္သည္ဟု ထင္ျမင္ၾကသည္။ ထိုၿမိဳ႕နယ္မ်ားရွိ ေတာင္သူအမ်ားအျပားကို မၾကာေသးခင္က ေတြ႕ဆုံေမးျမန္းရာ ၎တို႔ထဲမွ တခ်ိဳ႕သည္ အဆိုပါဥပေဒအေၾကာင္းကို မသိရွိၾကေပ။
ဧကသုံးရာအတြင္း လုပ္ကိုင္မည့္ ေတာင္သူတို႔သည္ ေလၽွာက္လႊာမ်ားကို ၿမိဳ႕နယ္ လယ္ယာေျမစီမံခန႔္ခြဲေရးႏွင့္ စာရင္းအင္း ဦးစီးဌာန႐ုံးမ်ားတြင္ ရယူနိုင္သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ေက်းလက္ေဒသမ်ားရွိ ေတာင္သူ အမ်ားစုကေတာ့ စိတ္ဝင္စားမႈ နည္းပါးခဲ့သည္။
“ကၽြန္ေတာ္တို႔ဆီမွာ ၿမိဳ႕က ဘဏ္ေခ်းေငြ ဆိုတာေတာင္ မထုတ္ၾကတဲ့သူေတြရွိတယ္။ ႐ုံးျပင္ကနား မသြားခ်င္ဘူး၊ လုပ္လည္း မလုပ္တတ္ဘူး။ ဟိုးအရင္ကတည္းက ကိုယ့္ရြာမွာကိုယ္ စိုက္ပ်ိဳးၿပီးေနလာတာ၊ အခုမွ ဒီေျမကို ကၽြန္ေတာ္တို႔က အစိုးရဆီက လုပ္ခြင့္ေတာင္းရမယ္ဆိုတာ ေတာ္ေတာ္ ခြက်တဲ့ကိစၥလို႔ ျမင္တယ္” ဟု မေကြးတိုင္း အထက္မင္းလွၿမိဳ႕နယ္ မီးေလာင္ကုန္းေက်းရြာမွ ေတာင္သူ ဦးတင္ေမာင္ဝင္းက ဆိုသည္။
၎တို႔လုပ္ကိုင္ေနသည့္ ဘိုးဘြားပိုင္ ေရႊ႕ေျပာင္းယာေျမကို ဥပေဒႏွင့္အညီ ေလၽွာက္ထားၿပီးမွ ခြင့္ျပဳခ်က္ႏွင့္ အညီ လုပ္ကိုင္ရမည္ဆိုျခင္းမွာ ၎တို႔၏ လူမႈဘဝပုံစံ အေလ့အထမ်ားကို ကေမာက္ကမ ျဖစ္ေစသည္ဟု မီးေလာင္ကုန္း ေက်းရြာေဒသခံမ်ားက ဆိုသည္။
“အဘိုးေပးခဲ့တဲ့ေၿမ အေဖက လုပ္ခဲ့တယ္၊ ေနာက္ … ကၽြန္ေတာ္က ဆက္လုပ္တယ္၊ အဲဒါကို အခုလို အစိုးရဆီမွာ ေလၽွာက္ထားရမယ္ဆိုတာက အဓိပၸာယ္မရွိဘူး” ဟု ဦးတင္ေမာင္ဝင္းက ဆက္ေျပာသည္။
ေက်းလက္ေနေတာင္သူမ်ားအေနျဖင့္ စာရြက္စာတမ္းျဖင့္ စနစ္တက် ေလၽွာက္ထားရမည့္ လုပ္ငန္းစဥ္အား လိုက္ပါေဆာင္ရြက္လိုမႈ မရွိျခင္းကို ထီးလင္းၿမိဳ႕နယ္ရွိ ေက်းရြာမ်ားသို႔ ကြင္းဆင္းစဥ္ လက္ေတြ႕သိရွိခဲ့ရသည္ဟု ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးျမတ္ေလးဦးက ဆိုသည္။
“တစ္နိုင္ငံလုံး အတိုင္းအတာအရ အဲလိုႀကီး ေတြျဖစ္ေနတာဗ်၊ ဥပေဒနဲ႔အညီျဖစ္ဖို႔ ဆိုတာက ေတာ္ေတာ္ႀကီးကို အသိပညာေပးမႈေတြလုပ္ရမယ့္ သေဘာျဖစ္ေနတယ္” ဟု ၎က ဆိုသည္။
ေျမလြတ္ေျမလပ္ေျမရိုင္းအသုံးျပဳခြင့္ ေလၽွာက္ထားရာတြင္ ေျမကို မည္သို႔ အသုံးျပဳသြားမည္ ဆိုသည့္ အခ်က္ကို ထည့္သြင္းေဖာ္ျပရမည္ျဖစ္သည္။ ေတာင္သူမ်ားသည္ ထိုေျမတြင္ ရင္းႏွီးျမႇုပ္ႏွံနိုင္ေရးအတြက္ ေငြေၾကး ဆိုင္ရာ အခက္အခဲမ်ားလည္း ရွိေနသည္။
ရာသီသီးႏွံ၊ စက္မႈကုန္ၾကမ္း ရာသီသီးႏွံ၊ ႏွစ္ရွည္ပင္၊ ဥယ်ာဥ္ၿခံသီးႏွံစိုက္ပ်ိဳးမႈ၊ ေမြးျမဴေရး၊ ဓာတ္သတၳဳ ထုတ္လုပ္ျခင္း၊ အစိုးရခြင့္ျပဳထားေသာ ဥပေဒႏွင့္ညီညြတ္သည့္အျခားလုပ္ငန္းမ်ား ဟူသည့္ ေခါင္းစဥ္မ်ား အတြက္ ရင္းႏွီးျမဳတ္ႏွံရမည္ဟု ဥပေဒက ဆိုသည္။ လက္ရွိတြင္ ေတာင္သူမ်ားအေနျဖင့္ အဆိုပါ လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ရင္းႏွီးျမႇုပ္ႏွံနိုင္ရန္ လုံေလာက္သည့္ ေငြေၾကး ပိုင္ဆိုင္ထားျခင္းမရွိဟု ငဖဲၿမိဳ႕နယ္ ေတာင္သူလယ္သမား သမဂၢ ဥကၠ႒ ဦးသန္းစိုးက ဆိုသည္။
“ကၽြန္ေတာ္တို႔နယ္ေတြဘက္မွာ ေတာင္သူေတြက မရႈံးဘူးဆိုတဲ့ စပါးေတာင္ ေကာင္းေကာင္း မစိုက္ၾကေတာ့ဘူး၊ အဓိကက ေဈးေကာင္းမရတာပဲ၊ ဘာစိုက္စိုက္ ရႈံးၾကတယ္၊ ဒီေတာ့ ေတာင္သူ ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားက နိုင္ငံျခား ထြက္ကုန္ၾကတယ္၊ လက္ရွိစိုက္ေနတဲ့ေျမေတြမွာေတာင္ မစိုက္ၾကေတာ့ဘူး၊ ေျမလြတ္ေျမရိုင္းေတြ ဓားမဦးခ် ပိုင္ထား ေပမယ့္ သူတို႔လုပ္ငန္းကို ခ်ဲ႕ၿပီး မလုပ္ေတာ့ဘူး” ဟု ဦးသန္းစိုးက ဆိုသည္။
ေတာင္သူမ်ားအေနျဖင့္ ၎တို႔ပိုင္ဆိုင္သည့္ေျမကို စြန႔္ခြာ၍ နိုင္ငံရပ္ျခားတြင္ အလုပ္လုပ္ကိုင္မႈ ပိုမို ျမင့္မားလာသည္။ ထိုသို႔ လယ္ယာစိုက္ပ်ိဳးေရး လုပ္ကိုင္ေနရာမွ ေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သားမ်ားအျဖစ္ ေျပာင္းလဲေနသည့္ အခ်ိန္တြင္ ယခုဥပေဒ ေပၚထြက္လာျခင္းက ၎တို႔ပိုင္ဆိုင္သည့္ လယ္ယာေျမမ်ား၊ ဓားမဦးခ် လုပ္ကိုင္ၾကသည့္ ေျမမ်ားႏွင့္ ဘိုးဘြားပိုင္ေျမရိုင္းမ်ားကိုပါ လက္လႊတ္ဆုံးရံ့ႈးရမည့္ အေျခအေနႏွင့္ ရင္ဆိုင္ေနရသည္ဟု ဦးသန္းစိုးက ဆိုသည္။
ရွမ္းျပည္နယ္ေတာင္ပိုင္းမွ လက္ဘက္ေတာင္သူႏွစ္ဦး (ဓာတ္ပုံ – ဇာနည္ဝင္း/Myanmar Now)
အျခားတစ္ဘက္တြင္ေတာ့ ဤဥပေဒထြက္ရွိလာျခင္းေၾကာင့္ လုပ္ငန္းရွင္တခ်ိဳ႕က ဥပေဒႏွင့္ညီညြတ္ေသာ ေျမေနရာမ်ား လိုက္လံရွာေဖြ၍ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံရန္ ႀကိဳးစားေနၾကသည္။
ရင္းႏွီးျမႇုပ္ႏွံသူတို႔ အေနျဖင့္ သက္ဆိုင္ရာၿမိဳ႕နယ္မ်ားအလိုက္ ေျမလြတ္ေျမလပ္ေျမရိုင္းဟု ယူဆရသည့္ ေျမေနရာမ်ားအား သြားေရာက္စုံစမ္းေသာ္လည္း ေဒသခံ မူလပိုင္ရွင္ရွိေနသည့္ေျမမ်ားသာ အမ်ားဆုံးျဖစ္ေၾကာင္း ေတြ႕ရွိခဲ့ရသည္ဟု မေကြးၿမိဳ႕ခံ ဦးေဌးလြင္ေသာင္းက ဆိုသည္။
“အစိုးရက ေျမေတြ လြတ္တယ္လပ္တယ္လို႔ ေျပာတယ္၊ သိမ္းဆည္းခဲ့တဲ့ ေနရာေတြ ျပန္ေပးမယ္လို႔ ေျပာေသာ္လည္း ဒီေနရာေတြဟာ ဟိုးတုန္းကတည္းက ဓားမဦးခ်ေတြ၊ ဘိုးဘြား အစဥ္အဆက္ လုပ္ကိုင္ခဲ့တဲ့ေနရာေတြပဲျဖစ္ေနတယ္” ဟု ဆိုသည္။ လုပ္ကြက္ငယ္ လုပ္ငန္းရွင္မ်ား အေနျဖင့္ အဆိုပါ ေျမမ်ားတြင္ လုပ္ကိုင္ခြင့္ ေလၽွာက္ထား၍ ရရွိခဲ့လၽွင္လည္း ေဒသခံတို႔ႏွင့္ ထိပ္တိုက္ရင္ဆိုင္ရဖြယ္ ရွိေနသည္ဟု ဦးေဌးလြင္ေသာင္းက သုံးသပ္သည္။
ေတာင္သူအမ်ားအျပားမွာ လုပ္ထုံးလုပ္နည္း နားလည္နိုင္မႈ အားနည္းၾကၿပီး ဘဏ္စာအုပ္ပင္ မရွိၾကဟု ဦးျမတ္ေလးဦးက ဆိုသည္။ ထို႔အျပင္ ဥပေဒပါအခ်က္တခ်ိဳ႕သည္ ေျမယာအသုံးခ်ေရး မူဝါဒႏွင့္ ကိုက္ညီျခင္း မရွိဟု ၎က ေထာက္ျပသည္။ “Land use policy မွာ ဆိုရင္ တိုင္းရင္းသားရိုးရာ ထုံးတမ္းအစဥ္အလာအရ ေဖာ္ထားတဲ့ေျမေတြကိုလည္း အသိအမွတ္ျပဳရမယ္လို႔ ပါတယ္၊ အခု ဥပေဒက တိုင္းရင္းသားေျမေတြ၊ ဟိုးေရွးကတည္းက လုပ္ကိုင္လာတဲ့ေျမေတြကိုလည္း ေလၽွာက္ရမယ္ဆိုတာပါေနတယ္” ဟု ဥပေဒႏွင့္မူဝါဒအၾကား ဆန႔္က်င္ေနသည့္ အခ်က္မ်ားကိုမူတည္၍ ေထာက္ျပသည္။ လႊတ္ေတာ္တြင္ ဥပေဒ ျပင္ဆင္ရန္ ေဆြးေႏြးစဥ္ကလည္း အဆိုပါအခ်က္ကို ေထာက္ျပခဲ့သည္ဟု ဦးျမတ္ေလးဦးက ေျပာသည္။
ဥပေဒကို ျပင္ဆင္ျခင္းသည္ လုပ္ကြက္ငယ္ေတာင္သူတို႔ ေျမယာအသုံးျပဳခြင့္ရရွိေစေရးႏွင့္ ယခင္အစိုးရမ်ား လက္ထက္ ခရိုနီတို႔ ရယူထားေသာ ဧက သိန္းႏွင့္ခ်ီသည့္ လုပ္ကြက္ေျမမ်ားမွ အသုံးျပဳျခင္း မရွိေတာ့သည့္ ေျမမ်ားကို ဥပေဒအရ ျပန္လည္ သိမ္းယူနိုင္ရန္ ရည္ရြယ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
သို႔ေသာ္လည္း ေတာင္သူမ်ားထံသို႔ ထိေရာက္ေသာ အသိပညာေပးမႈ အားနည္းေနျခင္း၊ ေတာင္သူတို႔ ကိုယ္တိုင္ ဥပေဒ နားလည္လက္ခံနိုင္မႈ အားနည္းျခင္း၊ ေျမယာလုပ္ပိုင္ခြင့္ရရွိမည္ျဖစ္ေသာ္လည္း ဥပေဒႏွင့္အညီ ရင္းႏွီးျမႇုပ္ႏွံနိုင္သည့္ ေငြေၾကး လုံေလာက္မႈမရွိျခင္း တို႔ကို ၾကဳံေတြ႕ေနရသည္။
“ဥပေဒတစ္ခုဆိုတာကေတာ့ ၿပီးျပည့္စုံနိုင္ေအာင္ အထိေတာ့ မေကာင္းပါဘူး၊ ကၽြန္ေတာ္လည္း သိပ္မႀကိဳက္ဘူး၊ ကၽြန္ေတာ့္ သေဘာနဲ႔ မကိုက္တာေတြက အရင္တုန္းက လုပ္တာေတြကို ေျခာက္လအတြင္း ေလၽွာက္ရမယ္ ဆိုတာ၊ တိုင္းရင္းသား ေဒသေတြမွာ ဟိုးေရွးတုန္းကတည္းက လုပ္လာတဲ့ေျမယာေတြကအစ ျပန္ေလၽွာက္ရမယ္ ဆိုတာက ကၽြန္ေတာ္တို႔ စိတ္ေတြနဲ႔ မကိုက္ၾကဘူးဗ်” ဟု ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးျမတ္ေလးဦးက ဆိုသည္။
ေျမလြတ္၊ ေျမလပ္ႏွင့္ေျမရိုင္းမ်ား စီမံခန႔္ခြဲေရးဥပေဒကို ျပင္ဆင္သည့္ဥပေဒ(၂၀၁၈) ထြက္ရွိခဲ့ၿပီး ၆လ ျပည့္သည့္ မတ္လ ၁၁ ရက္ေန႔တြင္ စစ္ကိုင္းတိုင္း တမူးၿမိဳ႕နယ္ရွိ ကူကီး လူမ်ိဳးက ကန႔္ကြက္ ဆႏၵျပၾကသည္။
အနီေရာင္ဗီနိုင္းပိုစတာမ်ားတြင္ “ကူကီးလူမ်ိဳးမ်ား၏ ဓေလ့ထုံးတမ္း ေျမယာ ပိုင္ဆိုင္မႈ အစဥ္အလာမ်ားကို ပေပ်ာက္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေနမႈမ်ား ခ်က္ျခင္းရပ္” ၊ “ေျမလြတ္၊ ေျမလပ္၊ ေျမရိုင္း ဥပေဒအလိုမရွိ”ဟူသည့္ ဆိုင္းဘုတ္မ်ားကို ကိုင္ေျမႇာက္၍ တမူးၿမိဳ႕ လမ္းမမ်ားေပၚတြင္ စီတန္း လွည့္လည္ခဲ့ၾကသည္။
နိုင္ငံအနံွ႕အျပားတြင္ ဘိုးဘြားစဥ္ဆက္ ဓားမဦးခ် လုပ္ကိုင္လာၾကသည့္ ေတာင္သူတို႔၏ ေျမပိုင္ဆိုင္မႈ အေနအထားကို ေျပာင္းလဲေစနိုင္သည့္ ယင္းဥပေဒ အတည္ျပဳခဲ့သည္မွာ ၆လျပည့္ခဲ့ၿပီ ျဖစ္သည္။ ။
(ေဆာင္းပါးရွင္ ေနေအာင္သည္ မေကြးတိုင္းေဒသႀကီးအေျခစိုက္ သတင္းသမားတစ္ဦး ျဖစ္သည္)
သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ
