ေမာင္ေအာင္မြန္ (၀င္းေအာင္ႀကီး) – ပ်ံပါ ပ်ံပါ ခြပ္ေဒါင္းနီႏွင့္ ABSDF အပိုင္း ၅ပိုင္း
ကၽြန္ေတာ္ေတြးမိသလိုေရးပါမည္ (၃၆၅)
(မိုးမခ) ႏို၀င္ဘာ ၈၊ ၂၀၁၈
(၁)
ျမန္မာျပည္ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးမွာစစ္တပ္က အာဏာသိမ္းထားမႈ အံတုသည့္ အႀကီးမားဆံုး ၈-၈-၈၈ အေရးေတာ္ပံုႀကီးအား ၿဖိဳခြင္းကာ ၁၉၈၈ ခု၊ စက္တင္ဘာလ (၁၈) ရက္ေန႔တြင္ န၀တ (ေန၀င္းတပ္) တက္၏။ ႏိုင္ငံေတာ္ ၿငိမ္၀ပ္ပိျပားမႈ တည္ေဆာက္ေရး အဖြဲ႕ဟူေသာ နာမည္တစ္မ်ိဳးျဖင့္ ဦးေန၀င္းက ဖန္လိုက္ျပန္သည္။
တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူ စင္ေပၚတက္ ဒီမိုကေရစီ တရာေဟာေနၾကသူ အခ်ိဳ႕ထံုးစံအတိုင္း ဘက္ေျပာင္းၿပီ။
တကယ္စစ္မွန္စြာ ယံုၾကည္သူတို႔အား န၀တ ကအင္အားသံုး ဖမ္းဆီးရာ ေထာင္ထဲေရာက္သူေတြ ေရာက္ကုန္ၾကၿပီး အေတာ္မ်ားမ်ားကလည္း ထိုင္းနယ္စပ္၊ အိႏၵိယနယ္စပ္တို႔သုိ႔ ေရွာင္တိမ္းလြတ္ေျမာက္ၾက၏။ စစ္တပ္ကို လက္နက္ကိုင္တိုက္ေနၾကေသာ တိုင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္ ေတာ္လွန္ေရးသမား အထူးသျဖင့္ ေက်ာင္းသားမ်ားၾကား ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးသမိုင္း၌ အႀကီးမားဆံုးနားလည္မႈရလိုက္၏။
န၀တ အတြက္ စိန္ေခၚမႈႀကီးကို ရင္ဆိုင္ရေတာ့မည္။
(၂)
၁၉၈၈ ခု၊ ႏို၀င္ဘာလ (၁) ရက္ေန႔တြင္ ထိုင္းျမန္မာနယ္စပ္ လြတ္ေျမာက္နယ္ေျမ၌ ABSDF ေခၚ ေက်ာင္းသားတပ္မေတာ္ ဖြဲ႕စည္းတည္ေထာင္လိုက္ေၾကာင္း ထံုးစံအတိုင္း BBC, VOA စေသာ ႏိုင္ငံျခား အသံလႊင့္ဌာနမ်ား သတင္းေၾကညာ၍ ျမန္မာျပည္တြင္းေန ကၽြန္ေတာ္တို႔သိလိုက္ၾကရ၏။ ႀကိဳက္ႀကိဳက္ မႀကိဳက္ႀကိဳက္ ABSDF ကိုေလွ်ာ့တြက္၍မရေတာ့ၿပီ။
ထိုင္းနယ္စပ္တြင္သာမက ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕မွာပင္ န၀တ ဆန္႕က်င္ေရး ႏိုင္ငံေရးအင္အားစုေတြ လႈပ္ရွားပံုသတင္းမ်ား၊ အိႏၵိယနယ္စပ္ႏွင့္ နယူးေဒလီၿမိဳ႕မွသတင္းမ်ား၊ ၿဗိတိန္၊ အေမရိကန္တို႔ေရာက္ စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းထားမႈ ဆန္႔က်င္ေရး ႏိုင္ငံေရးအဖြဲ႕အစည္းမ်ား ဥပမာ၊ CRDB လည္း အားတက္ ပါ၀င္လာၾက၏။ စစ္တပ္က အထူးသျဖင့္ KNU အင္အားႀကီးသည့္ ထိုင္းနယ္စပ္ကို အႀကီးအက်ယ္တိုက္၏။
ABSDF ေခၚ ေက်ာင္းသားတပ္မေတာ္က ျပည္တြင္းသို႔ ႀကိဳၾကားႀကိဳၾကား စစ္တပ္ကို၀င္တိုက္လာၾက၍ ၀မ္းသာ အားတက္ၾက– စိတ္ကူးယဥ္ၾကသူမ်ားလည္းရွိ၏။
စစ္တပ္ကို ေငြလွဴၾကသူ နာမည္ႏွင့္စာရင္း န၀တ ကေၾကညာ၏။
(၃)
၈-၈-၈၈ အေရးေတာ္ပံုႀကီးအား ၿဖိဳခြင္းခံရၿပီးေနာက္ ေတာသို႔သြားေရွာင္ရာကေန ကၽြန္ေတာ့္မိသားစု ရန္ကုန္ျပန္လာခဲ့၏။ သုိ႔ေသာ္ ေနလို႔ထိုင္လို႔ လုပ္လို႔ကိုင္လို႔အဆင္မေျပေတာ့ပါ။ သတင္းသမားမို႔ န၀တ ကို ကၽြန္ေတာ္ကမႀကိဳက္၊ န၀တ ကလည္း အခ်ိန္မေရြး ဒုကၡေပးႏိုင္သည္မဟုတ္လား။
သည္လိုႏွင့္ပင္ စြန္႔စားထြက္ခဲ႔ရာ ၁၉၉၂ ခု၊ ေမလတြင္ ဘန္ေကာက္ေရာက္၏။
မၾကာမီမွာပင္ ABSDF ႏွင့္အဆက္အသြယ္ရသည္။ (၂၅)ႏွစ္ေက်ာ္ သတင္းအေတြ႕အႀကံဳကို သင္တန္းအျဖစ္ ABSDF ရဲေဘာ္မ်ားအားေ၀ငွသည္။ တကသ အိုးေ၀မဂၢဇင္းကေမြးလိုက္သည့္ စာေရးဆရာမို႔ ABSDF အာေဘာ္ ေဒါင္းအိုးေ၀ အဖြဲ႕ထဲေရာက္သြားေလၿပီ။
DVB အသံလႊင့္ တာ၀န္ခံမ်ားကိုလည္း ကူညီခြင့္ရ၏။
(၄)
ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ကား အေရွ႕ေတာင္အာရွ၏ သတင္းမီဒီယာ ဘူမိနက္သန္ပါ။
ယခင္ကရွိခဲ့ဖူးေသာ အဆက္အသြယ္မ်ား ျပန္ရၿပီ။ USIS အတြက္ ဘာသာျပန္ခဲ့ဖူး၍ VOA South East Asia သတင္းေထာက္ခ်ဳပ္ Dan Robinson ႏွင့္ဆက္မိၿပီ၊ ထို႔ေနာက္ ျမန္မာ့သတင္းဘုရင္ဟု ဆိုေလာက္သူ ဘာတစ္လ္ လင့္တနာ–၊ လယ္ရီ ဂ်ာဂင္ မွတဆင့္ BBC ျမန္မာပိုင္းမွ ကိုေအာင္ျမင့္ထြန္း၊ ေဒါက္တာေအာင္ခင္တို႔အဆက္အသြယ္ရၿပီ။
BBC ျမန္မာပိုင္းသို႔ အသံသြင္းသတင္းပို႔ရသည္။
နယ္စပ္တြင္ ဖြဲ႕စည္လိုက္ေသာ NCGUB ဘန္ေကာက္ရံုးခြဲသို႔ ၀င္ထြက္ကာ သတင္းယူလို႔ရၿပီ။ ျပည္တြင္းမွကတည္းက ဦး၀င္းတင္မိတ္ဆက္ေပးထားသူ ေဒါက္တာစိန္၀င္းက ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္မို႔ အဆင္ေျပ၏။ ျပန္ေတြးလွ်င္ ရန္ကုန္မွာ က်န္ရစ္သူ ဇနီးႏွင့္သမီးအတြက္ န၀တေပးမည့္ အႏၱရာယ္က ႀကီးမားႏိုင္သည္။
သို႔ေသာ္ မၾကာမီေအာင္ပြဲခံမည္ဟု ယံုၾကည္ထားၾက၍ စြန္႔စားရဲၾကျခင္းပါ။
(၅)
ထို႔ေနာက္ VOA ျမန္မာပိုင္းသို႔ အသံသြင္းသတင္းပို႔ရေသာအခါ Dan Robinson သူရံုးသံုးခြင့္ျပဳ၏။
သူျမန္မာသတင္းပို႔ရာတြင္ အသံုးျပဳ Interview လုပ္ႏိုင္ရန္ NCGUB, ABSDF ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ကၽြန္ေတာ္ကမိတ္ဆက္ စီစဥ္ေပးသည္။ သူ႕သတင္းေပးပို႔ခ်က္မ်ား ပိုမိုလူႀကိဳက္မ်ားလာၿပီ။ ကၽြန္ေတာ္လည္း ပိုမိုအဆင္ေျပစြာ သတင္းပို႔ရင္း Dan Robinson ထံမွ ပညာယူခြင့္ရ လူခ်င္းရင္းႏွီးလာၾက၏။သူႏွင့္ ေခတ္ၿပိဳင္၊ ဧရာ၀တီတို႔ၾကား ကၽြန္ေတာ္ေပါင္းကူးတံတားျဖစ္လာၿပီ။
Dan Robinson ရန္ကုန္သို႔ မၾကာခဏသြားသတင္းယူ၏။
VOA ျမန္မာပိုင္းအတြက္ ကၽြန္ေတာ္အႀကိမ္ႀကိမ္ အေရြးခံရေသာ္လည္း မသြားရသည့္ကိစၥအတြက္ Washington DC ရွိ VOA ရုးခ်ဳပ္သို႔ သူတိုက္ပြဲ၀င္ေပး၍ ကၽြန္ေတာ္(၆) လသြားလုပ္ဖို႔ လမ္းပြင့္လာသည္။ VOA ျမန္မာပိုင္းဌာနမွဴး ရန္ကုန္တြင္ သတင္းသြားယူရင္း ျပႆနာတက္ေနစဥ္ ကၽြန္ေတာ္ VOA ျမန္မာပိုင္းအတြက္ ၁၉၉၅ ခု၊ ေအာက္တိုဘာလ (၁၅) ရက္ေန႔တြင္ International Radio Broadcaster (Burmese) အျဖစ္ ေရာက္သြား၏။
ျမန္မာထဲက ဌာနမွဴးမခန္႔လို၍ Dan Robinson လာလုပ္ရသည္။
(၆)
ကၽြန္ေတာ့္အသံလႊင့္ဘ၀ မွတ္တမ္းက်န္ခဲ့မည့္ အစီအစဥ္တစ္ခုလုပ္ခ်င္၏။ ABSDF အေၾကာင္းပါ၊ Dan Robinson က၀မ္းသာစြာ ခြင့္ျပဳအားေပးသည္။ ေဒါက္တာ ႏိုင္ေအာင္ႏွင့္ ကိုေက်ာ္ေက်ာ္ တို႔လည္းေရာက္ေနၾက၍ ကၽြန္ေတာ့္အိမ္တြင္ တိုင္ပင္ကာ စတင္အသံသြင္း၏။ အႀကီးတန္း အယ္ဒီတာ ဦးခင္ေမာင္၀င္း ကလည္းစိတ္၀င္စားကာ ေရာက္လာတတ္၏။ ကိုမိုးသီးဇြန္ရွိရာ နယ္စပ္သို႔ တယ္လီဖုန္းဆက္ Interview လုပ္ႏိုင္၏။ ေဆးမွဴး ေဒါက္တာ ျမင့္ခ်ိဳ၊ ေဒါင္းအိုးေ၀ အယ္ဒီတာ မိဆူးပြင့္ႏွင့္ ျပန္ၾကားေရး–အမ်ိဳးသမီးေရးရာ မ်ား Interview လုပ္ႏိုင္၏။ ေဒါက္တာေသာင္းထြန္းႏွင့္ ABSDF ၏ ႏိုင္ငံျခား ဆက္သြယ္မႈမ်ား စသျဖင့္၊ အဘေအးျမင့္ အားဆက္သြယ္မရသလို တရားေရးကိစၥ ကိုေအာင္ထူးႏွင့္လည္းမရ၊ သုေတသနႏွင့္စာၾကည့္တိုက္ ကိစၥ ကိုခင္သန္းကိုလည္းမရ။
သို႔ေသာ္–ရွိထားမိထားသူမ်ား ထပ္တလဲလဲ Interview မ်ားဆက္လုပ္ႏိုင္၏။
(၃) ခန္႔အၾကာ အသံသြင္းၿပီးအေခြေတြ ပံုေနၿပီ။ Edit လုပ္၊ ေရြးထုတ္ စီစဥ္ရသည္။ အိမ္တြင္ တစ္ေယာက္တည္း ေလာဘႀကီးေနရာ Dan Robinson က (၁၅) မိနစ္က မိနစ္(၂၀) အပိုင္း(၅) ပိုင္း စိတ္ႀကိဳက္ naration ေရး ကိုယ္တိုင္ produce လုပ္ဟု ခြင့္ေပး၏။
သို႔ေသာ္ naration ကို၀ုိင္းေတာ္သားမ်ား ပါ၀င္ေစကာ ၾကည္လင္ပီျပင္ေသာ Interview ထဲက ABSDF တို႔၏အသံမ်ား VOA Studio တြင္ အသံသြင္းၿပီး Edit လုပ္ရျပန္၏။ (၄) ခန္႔အၾကာ အပိုင္း(၅) ပိုင္းၿပီးသြားၿပီ။ ABSDF သီခ်င္းထဲက ပ်ံပါ ပ်ံပါခြပ္ေဒါင္းနီ–ႏွင့္အပိုင္းတိုင္းကိုဖြင့္ၿပီးပိတ္၏။
အသံသြင္းည့္ေန႔ အသံလႊင့္သည့္ေန႔တိုင္း VOA ရံုးခန္းတြင္ ၀ိုင္းေတာ္သားတို႔ ႏႈတ္ဖ်ား ပ်ံပါ–ပ်ံပါ—။
(၇)
ႏွစ္ေတြ မ်ားစြာၾကာခဲ့ပါၿပီ၊ VOA တြင္ (၁၅) ႏွစ္လုပ္ၿပီး ပင္စင္ယူခဲ့သည္ကပင္ (၈)ႏွစ္ရွိခဲ့ပါၿပီ။ ထိုအစီအစဥ္ ျဖစ္ေျမာက္ေရးအတြက္ Interview ေပးခဲ့သူ ABSDF ေခါင္းေဆာင္မ်ားလည္းရွိေနၾကဆဲပါ။ တစ္ခါမွမေမးဖူ၍ သတိရၾကပါေလစ။ အသံလႊင့္သမားတစ္ေယာက္၏ ဆႏၵျပည္၀ေရး ခြင့္ေပးကူညီၾက၍သာ ၀မ္းသာရပါမည္။
ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးသမိုင္း၌ (၂) ျခမ္းကြဲသြားၿပီးေနာက္ ျပန္ေပါင္းႏိုင္ခဲ့သည့္ တစ္ခုတည္းေသာ အဖြဲ႕ႀကီး ADSDF သည္ ေမ့ေမ့ေပ်ာက္ေပ်ာက္ေတာ့ မျဖစ္သင့္ဟု ႏွစ္(၃၀)ျပည့္ေန႔တြင္ ေတြးမိေၾကာင္းပါ။
၂၀၁၈ ခု၊ ႏို၀င္ဘာလ (၁) ရက္ေန႔။