ျဖစ္ရပ္မ်ား၊ အမွတ္တရမ်ား

Than WIn Hlaing – Women Behind Great Men ….

ပါရမီျဖည့္ဖက္ အမ်ိဳးသမီးႀကီးမ်ား
သန္းဝင္းလိႈင္၊ စက္တင္ဘာ ၂၉ ၊ ၂၀၁၃
            ျမတ္စြာဘုရားရွင္၏ အေလာင္းေတာ္ရင့္မာ တစ္က်ိပ္အပါအဝင္ျဖစ္ေသာ ေဝသႏၱရာမင္းႀကီး ဘဝက သားသမီး၊ သားမယားပါမက်န္ အလွဴဒါနျပဳရာ၌ ရက္္ေရာလြန္းမႈကို မင္းႀကီး၏ မိဘုရားႀကီး မဒၵီေဒဝီသည္ တစ္စုံတစ္ရာ ကန္႔ကြက္ေျပာဆိုျခင္း၊ စိတ္ခုျခင္းမျပဳဘဲ မင္းႀကီးဒါနပါရမီကို ကူညီ၍ ျဖည့္ဆည္းေပးခဲ့သည့္ ရွာမွရွား မိန္းမေကာင္း မိန္းမျမတ္ ျဖစ္ေပသည္။


မဒမ္ဆြန္ခ်င္လင္း

            ယခုေခတ္၌ မိဘုရားႀကီး မဒၵီေဒဝီ၏ ပါရမီေတာ္ကို မမီေသာ္လည္း ပါရမီျဖည့္ဖက္ ကမၻာသိ အာရွအမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးကို ျပပါဆိုလွ်င္ တရုတ္ျပည္သူ႔သမၼတႏိုင္ငံမွ မဒမ္ဆြန္ခ်င္လင္း (Soon Ching Ling – 1893 – 1981) ကို ျပရေပလိမ့္မည္။ သူသည္ တရုတ္အမ်ိဳးသားေခါင္းေဆာင္ႀကီးႏွင့္ ကြန္မင္တန္ပါတီ တည္ေထာင္ခဲ့သူ ေဒါက္တာဆြန္ယက္ဆင္ (Dr. Sun Yat Sen) (၁၈၆၆-၁၉၂၅) ၏ ဇနီး ျဖစ္သည္။ ဆြန္ယက္ဆင္သည္ ေတာင္ပိုင္းတရုတ္သမၼတႏိုင္ငံ၏ သမၼတအျဖစ္ ၁၉၂၃ မွ ၁၉၂၅ ခုႏွစ္ထိ ထမ္းရြက္ခဲ့သူ ျဖစ္သည္။ မဒမ္ဆြန္ခ်င္းလင္းသည္ တရုတ္လူခ်မ္းသာ အသိုင္းအ၀ိုင္းမွ ေပါက္ဖြားလာခဲ့သူ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ စိတ္ႀကီးမဝင္။ အလုပ္သမား လယ္သမား၊ နင္းျပား ဆင္းရဲသားတို႔အတြက္ မိမိတတ္ႏိုင္သမွ် ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးခဲ့သည္။

            ေခါင္းေဆာင္ႀကီး ဆြန္ယက္ဆင္မွာ တရုတ္ျပည္ ေတာ္လွန္ေရးႀကီးအတြင္း ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္ အျဖစ္ အခက္အခဲမ်ားၾကားမွ တိုက္ပြဲ၀င္ေနရာ မဒမ္ဆြန္သည္ ခင္ပြန္းသည္၏ ႏိုင္ငံေရး ရည္မွန္းခ်က္ ျပည့္ဝေရးအတြက္ ေနာက္ကြယ္မွ ကူညီပါရမီ ျဖည့္ေပးခဲ့သည္။ ႏိုင္ငံေရး အျမင္အားျဖင့္ လြန္စြာ ေခတ္ေနာက္က်ခဲ့ေသာ တရုတ္ျပည္ႀကီးတြင္ ထိုစဥ္က ႏိုင္ငံေရး လုပ္ေဆာင္ရသည္မွာ အလြန္အႏၱရယ္ႀကီး၍ အခက္အခဲ ျပႆနာေပါင္းစုံျဖင့္ ရင္ဆိုင္္ေျဖရွင္း ေဆာင္ရြက္ေနရခ်ိန္ ျဖစ္သည္။ ထိုေတာ္လွန္ေရး အခါသမယတြင္ မဒမ္ဆြန္သည္ ခင္ပြန္းသည္ႏွင့္အတူ မေၾကာက္မရြံ႕ ျပည္သူတို႔၏ အက်ိဳးကို မိမိတတ္ႏိုင္သည့္ဘက္မွ သယ္ပိုးေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ သူကိုယ္တိုင္ မည္သို႔ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္ ႀကိဳးစားခဲ့သည္မ်ားကို လူသိမခံခဲ့ေပ။


            တရုတ္ျပည္ေတာ္လွန္ေရး ကာလအတြင္းမွာပင္ ၁၉၁၅ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ ၂၅ ရက္ေန႔တြင္ ေဒါက္တာဆြန္ယက္ဆင္ႏွင့္ လက္ထပ္ခဲ့သည္။ လက္ထပ္စဥ္က သူ႔အသက္သည္ ၂၂ ႏွစ္သာ ရွိေသးသည္။  ခင္ပြန္းသည္၏ ႏိုင္ငံေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို လုပ္ကိုင္ရင္း မဒမ္ဆြန္အား ကြန္မင္တန္ပါတီ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္ ေကာ္မတီဝင္အျဖစ္ အမ်ားက သေဘာတူ ေရြးခ်ယ္ခဲ့ၾကသည္။ တရုတ္ျပည္ အမ်ိဳးသားေခါင္းေဆာင္ႀကီး ေဒါက္တာ ဆြန္ယက္ဆင္ ၁၉၂၅ ခုႏွစ္တြင္ ကြယ္လြန္သြားၿပီးေနာက္လည္း တိုင္းျပည္အက်ိဳး ပါတီတာဝန္မ်ားကို ဆက္လက္ထမ္းရြက္ခဲ့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ မဒမ္ဆြန္ခ်င္လင္းအား တရုတ္ျပည္အမ်ိဳးသမီး ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳ ေလးစားျခင္း ခံခဲ့ရသည္။ မဒမ္ဆြန္သည္ ဗဟိုျပည္သူ႔အစိုးရေကာင္စီ၌ ဒုဥကၠဌအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ခံရသည္။ တရုတ္- ရုရွား ခ်စ္ၾကည္ေရးအသင္း၌လည္း ဒုတိယဥကၠဌအျဖစ္ စြမ္းစြမ္းတမံ ေဆာင္ရြက္ခဲ့မႈေၾကာင့္ ၁၉၅ဝ ျပည့္ႏွစ္တြင္ ဆိုဗီယက္ျပည္ေထာင္စု အစိုးရမွ ခ်ီးျမွင့္ေသာ စတာလင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုကို ရရွိခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ ၁၉၆ဝ တြင္ အမ်ိဳးသားျပည္သူ႔ကြန္ဂရက္၌ ဒုဥကၠဌအျဖစ္ ထပ္မံေရြးခ်ယ္ခံရသည္။ ႏိုင္ငံေတာ္ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒ ေရးဆြဲေရး ဗဟိုအဖြဲ႔၌လည္း  အဖြဲ႔ဝင္တစ္ဦး ျဖစ္သည္။ ၁၉၆၅ တြင္ တရုတ္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ ဒုဥကၠဌအျဖစ္ ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ခံရသည္။ ၁၉၇ဝ ျပည့္ႏွစ္တြင္ တတိယအႀကိမ္ ပါတီညီလာခံ၍ တရုတ္ျပည္သူ႔သမၼတႏိုင္ငံ ႏိုင္ငံေတာ္ေကာင္စီ၏ အၿမဲတမ္း သဘာပတိအဖြဲ႔၏ ဒုတိယ နာယက အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ခံရသည္။

            သူသည္ ၇ဝ ေက်ာ္အထိ တရုတ္အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ လူမႈဘဝ တိုးတက္ျမင့္မားေရးႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ေရွ႕တန္းမွ ဦးစီးဦးကိုင္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ေသာေၾကာင့္ မဒမ္ဆြန္အား တရုတ္ျပည္အမ်ိဳးသမီးမ်ားအားလုံးက တရုတ္ျပည္၏ မိခင္ႀကီးဟု တင္စားကာ ခ်စ္ခင္ၾကည္ညိဳ ေလးစားၾကသည္။ သို႔ကလို ခင္ပြန္းသည္၏ ႏိုင္ငံေရး ရည္မွန္းခ်က္မ်ားကို ပါရမီျဖည့္ ေဆာင္ရြက္ေနရင္း ၁၉၈၁ ခု ေမလ ၂၉ ရက္ေန႔တြင္ ပီကင္းၿမိဳ႕၌ ကြယ္လြန္သြားခဲ့ေလသည္။


ကလီမင့္တင္းခ်ာခ်ီ

            စစ္ႀကိဳေခတ္ႏွင့္ ဒုတိယကမၻာစစ္ႀကီး အတြင္းက ၿဗိတိသွ်နန္းရင္းဝန္ ဝင္စတန္ခ်ာခ်ီ (၁၈၇၄ – ၁၉၆၅) ဆိုလွ်င္ မသိသူ ရွားလွေလသည္။ ထိုသို႔ ခ်ာခ်ီထင္ေပၚေက်ာ္ၾကား သေလာက္ ေနာက္ပိုင္းမွ ခင္ပြန္းသည္အား ပါရမီျဖည့္ဆည္းေပးေနသူ ခ်စ္ဇနီးက လီမင့္တင္းခ်ာခ်ီ (Clementime Churchill – 1885 – 1977) ၏ အေၾကာင္းကိုကား သိသူအနည္းငယ္သာ ရွိသည္။ ခ်ာခ်ီသည္ ကလီမင့္တင္းအား မေမွ်ာ္ဘဲ ညစာစားပြဲတစ္ခု၌ ေတြ႔ဆုံ၍ ေမတၱာမွ်ကာ ၁၉ဝ၈ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ ၁၂ ရက္ေန႔တြင္ ဝက္စ္မင္တာ ဘုရားေက်ာင္း၊ စိန္႔မာဂရက္ခန္းမ ႏွစ္ဖက္ေဆြမ်ိဳး အစုံအလင္ေရွ႕တြင္ ထိမ္းျမွားလက္ထပ္ ခဲ့သည္။ ခ်ာခ်ီႏွင့္ ထိမ္းျမွားၿပီးေနာက္ သားသမီးငါးဦး (ဒိုင္ယာနာ၊ ရန္႔ေဒါ့ဖ္ခ်ာခ်ီ၊ ဘာရာ၊ မရီဂိုးလ္၊ ေမရီ) ထြန္းကားခဲ့သည္။


            မစၥက္ခ်ာခ်ီသည္ ဝင္စတန္ခ်ာခ်ီႏွင့္ လက္ထပ္ခဲ့သည့္အခ်ိန္မွစ၍ အိုမင္းမစြမ္း ျဖစ္ခဲ့သည္အထိ ခင္ပြန္းသည္၏ လုပ္ငန္းေဆာင္တာမ်ားကို မည္သည့္အခါမွ အေႏွာင့္အယွက္မေပး၊ ဝင္ေရာက္ စြက္ဖက္ျခင္းလည္း မျပဳခဲ့ေပ။ သို႔ေသာ္ ခင္ပြန္းသည္၏ က်န္းမာေရးကိုကား မ်ားစြာ ဂရုစိုက္ေလသည္။ ခင္ပြန္းသည္ အလုပ္ဒဏ္ ပိမည္စိုး၍ အလုပ္ကို အတိုင္းအဆမရွိ အလြန္အမင္း မလုပ္ေစလို။ ေန႔စဥ္ အအိပ္အစား မွန္ကန္ေအာင္ ခ်က္ျပဳတ္စီမံေပးရွာသည္။ တစ္ခါက ခ်ာခ်ီတို႔ ဇနီးေမာင္ႏွံႏွင့္ မိတ္ေဆြႀကီး လိြဳက္ေဂ်ာ့တို႔ စကားလက္ဆုံက်ေနစဥ္ စကားစပ္မိရာမွ “က်မျဖင့္ သူ႔အဖို႔ အထူးလုိက္နာရမဲ့ စည္းကမ္းေတြကို စာရင္းေတာင္ လုပ္ထားရတယ္” ဟူ၍ ေျပာဆိုခဲ့ဖူးသည္။


            ဤသည္ကို ေထာက္ခ်င့္၍ သူသည္ ခင္ပြန္းသည္အေပၚ မည္မွ် ဂရုတစိုက္ရွိေၾကာင္း သိသာလွေပသည္။ သူကိုယ္တိုင္လည္း က်န္းမာေရးကို အထူးဂရုျပဳ လိုက္စားသည္ကို သူ႔အသက္ ၉၂ ႏွစ္အရြယ္တိုင္ က်န္းမာေရး ဆိုးဆိုး၀ါး၀ါး မျဖစ္ခဲ့သည္ကို ၾကည့္ခ်င္းျဖင့္ သိသာလွေပသည္။ ၀င္စတန္ခ်ာခ်ီသည္ အသက္ ၆ဝ ေက်ာ္အရြယ္တိုင္ က်န္းမာေရး ေဒါင္ေဒါင္ျမည္၍ အသက္ ၆၆ အရြယ္တြင္ ၿဗိတိသွ်၀န္ႀကီးခ်ဳပ္အျဖစ္ ၁၉၄ဝ မွ ၁၉၄၅ အထိ ထမ္းရြက္ခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ အသက္ ၇ဝ ေက်ာ္တြင္လည္း လူအိုတစ္ေယာက္ကဲ့သို႔  ေလးလံထိုင္းမိႈင္းမေနဘဲ ျဖတ္လတ္သြက္လက္ စိုေျပေနသည္သာမက အသက္ ၇၇ ႏွစ္အရြယ္တြင္ ၁၉၅၁ မွ ၁၉၅၅ ခုႏွစ္အထိ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ တာဝန္ကို ဒုတိယအႀကိမ္ ထမ္းရြက္ႏိုင္သည္ကို ၾကည့္ခ်င္းျဖင့္ ေနာက္ကြယ္မွ ဇနီးသည္၏ ပံ့ပိုးကူညီပါရမီ ျဖည့္တင္းကူမႈ၏ အေရးပါပုံကို သိသာလွေပသည္။

            ဤသို႔ ဇနီးသည္၏ ပါရမီျဖည့္ဆည္းမႈကိုသာ မရရွိပါက ခ်ာခ်ီသည္ အသက္ရွည္ျခင္း၊ ဘုန္းတန္ခိုး အာဏာမ်ားရရိွျခင္း၊ ေအာင္ျမင္မႈ ရရွိျခင္းတို႔သည္ လုံးဝျဖစ္လာႏိုင္စရာ မရွိေပ။ ကလီမင့္တင္းခ်ာခ်ီသည္ ႏိုင္ငံေတာ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္၏္ကေတာ္ ျဖစ္ေနေသာ္လည္း မာနႀကီးျခင္း၊ လ်စ္လ်ဴရႈျခင္း မရွိ။ သူ႔ခင္ပြန္းသည္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္  အေရြးခံတုိင္း ကူညီပါဝင္ မဲဆြယ္ေပးခဲ့သည္။ ပါတီ၏ မူ၀ါဒလမ္းစဥ္မ်ားကိုလည္း အိမ္ေထာင္ရွင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားနားလည္ေအာင္ ရွင္းလင္းေဟာေျပာ ေပးခဲ့သည္။ ေျဖရွင္းစရာ ျပႆနာႀကီးငယ္ကုိလည္း မိမိတတ္စြမ္းသမွ် ကူညီေျဖရွင္းေပးသည္။ ပထမ ကမၻာစစ္ႀကီး (၁၉၁၄-၁၉၁၅) အတြင္းကဆိုလွ်င္ ရုရွားတပ္နီေတာ္အတြက္ စတာလင္ေပါင္ ၂ သန္း ၁ သိန္းကို တစ္ႏွစ္အတြင္း ရရွိေအာင္ ေကာက္ခံေပးခဲ့သည္။ ဆိုဗီယက္အစိုးရကပင္ သူ၏ လုပ္ငန္းကို အသိအမွတ္ျပဳကာ ခ်ီးက်ဴးေသာအားျဖင့္ ၁၉၄၅ ခုႏွစ္က ရုရွားေခါင္းေဆာင္ႀကီး ဂ်ိဳးဇက္စတာလင္ က ေမာ္စကိုၿမိဳ႕ေတာ္ ဖိတ္ေခၚဂုဏ္ျပဳခ်ီးက်ဴးခဲ့ေလသည္။


            “တစ္ႏိုင္ငံႏွင့္ တစ္ႏိုင္ငံ ခ်စ္ၾကည္ေရးဟူသည္ မည္ကဲ့သို႔ေသာ အခက္အခဲပင္ရွိရွိ တဦးကိုတဦး ကူညီေျဖရွင္းျခင္းျဖင့္ တည္ၿမဲေနလိမ့္မည္” ဟု အဆိုပါ ဂုဏ္ျပဳပြဲတြင္ ကလီမင့္တင္းခ်ာခ်ီက ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ခ်ာခ်ီသည္ အေရးႀကီး မိန္႔ခြန္းမ်ားကို ဧည့္ပရိတ္သတ္ ေရွ႕၌ မေျပာၾကားမီ အစဥ္သျဖင့္ ဇနီးသည္၏ ေရွ႕တြင္ အစမ္းေျပာ ေလ့က်င့္ၿပီးမွ ေျပာၾကားေလ့ရွိေၾကာင္း ခ်ာခ်ီအတၳဳပၸတၱိတစ္ခုတြင္ ေရးသားထားေလသည္။ ခ်ာခ်ီကိုယ္တိုင္ေရးသားခဲ့ေသာ ကိုယ္ေရးမွတ္တမ္းစာအုပ္တြင္ “သူ၏ အိမ္ေထာင္ေရးကား အလြန္ပင္ေက်နပ္ ႏွစ္သိမ့္စရာေကာင္း၍ တစ္သက္လုံး ေပ်ာ္ရႊင္စရာေကာင္းခဲ့သည္။ တစ္ဦးအေပၚ တစ္ဦး ေမတၱာမပ်က္ သစၥာဖက္ၿပီး ၾကင္နာ နားလည္စြာျဖင့္ ခြင့္လႊတ္အနစ္နာခံကာ ခ်စ္ခ်စ္ခင္ခင္ စည္းလုံးစြာေနရျခင္းကား အိမ္ေထာင္ေရး၏ သာယာခ်မ္းေျမ့ေအာင္ျမင္မႈတစ္ခု ဟု ဆိုလွ်င္ မလႊဲႏိုင္ေပ” ဟူ၍ ပါရမီျဖည့္ဖက္ ဇနီးသည္အား ေက်ေက်ႀကီး ခ်ီးက်ဴး ကမၸည္းတင္ထားခဲ့ေလသည္။

အီဗာပီရြန္

            ပါရမီျဖည့္ဖက္ အျခားသူတစ္ဦးမွာ ေတာင္အေမရိကတိုက္ အာဂ်င္တီးနား သမၼတ ပီရြန္ Juan Peron ၏ ဇနီးေခ်ာ အီဗာပီရြန္ေခၚ အီဗီတာပီရႊန္ ျဖစ္သည္။ သူသည္ အာဂ်င္တီးနား ႏိုင္ငံ၏ အမ်ိဳးသမီး ေခါင္းေဆာင္ႀကီးလည္း ျဖစ္သည္။ မူလက သူသည္ သာမန္ရုပ္ရွင္မင္းသမီး တစ္ဦးမွ်သာ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ အာဂ်င္တီးနား ႏိုင္ငံ၏ သမၼတကေတာ္ႀကီး ျဖစ္လာရေသာ အခ်ိန္တြင္ အခ်ိန္ျပည့္ အာဂ်င္တီးနားႏိုင္ငံ၏ အလုပ္သမားအက်ိဳးကို ထမ္းရြက္ခဲ့ေလသည္။ ဇာတိအားျဖင့္ ဆင္းရဲသည့္ မိဘႏွစ္ပါးမွ ဖြားျမင္လာသူျဖစ္၍ အရြယ္ေရာက္ေသာအခါ ရုပ္ရွင္အႏုပညာသည္အျဖစ္ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္း ျပဳခဲ့ရသူျဖစ္သည္။

            အႏုပညာလုပ္ငန္း လုပ္ကိုင္ရင္း မုဆိုးဖို ပီရြန္ႏွင့္ေတြ႔ဆုံကာ ေမတၱာမွ်ခဲ့သည္။ ပီရြန္က သူ၏ ရုပ္ဆင္းအဂၤါလကၡဏာ၊ အေျပာအဆို စသည္မ်ားကို စြဲမက္ခဲ့သလို သူကိုယ္တိုင္လည္း ေယာက်္ားပီသေသာ အရည္အခ်င္းရွိေသာ ပီရြန္ကို စိတ္ဝင္စား ၿငိတြယ္ခဲ့ေလသည္။ ထိုစဥ္က ပီရြန္မွာ အာဂ်င္တီးနား စစ္တပ္မွ တပ္ဗိုလ္မွဴးကေလး တစ္ဦးမွ်သာ ရွိေသးသည္။ လက္ထပ္ၿပီးခါစက ပီရြန္၏ ေဆြမ်ိဳးမ်ားက အီဗာပီရြန္အား ေဆးေဘာ္ေၾကာဘက္ပင္ မျပဳခဲ့ေခ်။ 
ယင္းေနာက္ အာဂ်င္တီးနားႏိုင္ငံ၏ ေထာက္လွန္းေရးကာလအတြင္း ပီရြန္သည္ အာဏာရွင္တို႔၏ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားအျဖစ္ မတရားဖမ္းဆီး အက်ဥ္းခ်ျခင္း ခံခဲ့ရသည္။ ထိုသို႔ အက်ဥ္းက်ေနစဥ္အတြင္း အီဗာပီရြန္သည္ ဘုိႏိုးေအးရီးၿမိဳ႕ လမ္းႀကီး၊ လမး္ငယ္အသြယ္သြယ္၌ အလုပ္သမားထုကို လိုက္လံစည္းရုံး လႈံ႕ေဆာ္ခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ ထိုအလုပ္သမားထု အင္အားျဖင့္ အီဗာပီရြန္သည္ ၎၏ ခင္ပြန္းအား ခ်ဳပ္ေႏွာင္ထားသည့္ အက်ဥ္းေထာင္တံခါးမ်ား အတင္းရုိက္ခ်ိဳးကာ ပီရြန္အား အလုပ္သမားမ်ား၏ ပခုံးထက္၌တင္ၿပီး သမၼတအိမ္ေတာ္သို႔ အေရာက္ပို႔ေဆာင္ေပးခဲ့သည္။ သမၼတအိမ္ေတာ္၏ ဗိုလ္ရႈခံ အိမ္ဝင္တံခါးေပါက္၌ ေရာက္ရွိေနသည့္တိုင္ေအာင္ ပီရြန္သည္ ဘာလုပ္၍ ဘာကိုင္ရမွန္း မသိျဖစ္ေန၏။ သမၼတ အိမ္ေတာ္ေအာက္မွလည္း လူထုပရိတ္သတ္ ႀကိတ္ႀကိတ္တိုး ျပည့္ႏွက္လ်က္ ပီရြန္ေျပာၾကားမည့္ မိန္႔ခြန္းအား ေစာင့္ေမွ်ာ္လ်က္ရွိသည္။ ဤတြင္ စိတ္မရွည္ႏိုင္ေသာ အီဗာက ေနာက္မွ ခင္ပြန္းသည္အား ေဆာင့္တြန္း၍ လူထုပရိတ္သတ္အား မိန္႔ခြန္းေျပာၾကားေစသည္။ ဤသို႔ျဖင့္ လူထုပရိတ္သတ္ မိန္႔ခြန္းေျပာၾကားကာ သမၼတအာဏာ ျပန္လည္ရရွိခဲ့ေလသည္။

            အီဗာပီရြန္သည္ ထည္၀ါဝင့္ၾကြား ေမာက္မာမႈ မရွိေပ။ သံတမန္အစ ေစ်းသည္အဆုံး သူႏွင့္ အခ်ိန္အခါမေရြး ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးႏိုင္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္လည္း သမၼတပီရြန္က ဇနီးသည္အား အလုပ္သမားေရးရာ ကိစၥရပ္မ်ားကို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းရန္ တာဝန္ေပးအပ္ထားေလသည္။ အီဗာပီရြန္သည္ အာဂ်င္တီးနား ႏိုင္ငံရွိ မိန္းမသားတိုင္း လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္အညီ မဲေပးႏိုင္ခြင့္ ရရွိေစရန္ စြမ္းစြမ္းတမံ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ ခဲ့သည္။ ထိုစဥ္ ေတာင္အေမရိကတိုက္ႏိုင္ငံမ်ား၌ မိန္းမမ်ား မဲဆႏၵေပးခြင့္ကို ကန္႔သတ္ထားသည္။ အီဗာပီရြန္သည္ အလုပ္သမား လူတန္းစားတို႔၏ အက်ိဳးကို လိုလားေဆာင္ရြက္ခဲ့သူအျဖစ္ ေက်ာ္ၾကားခဲ့သည္။ ယေန႔အာဂ်င္တီးနားႏိုင္ငံ၌ အလုပ္သမားမ်ား ရသင့္ရထိုက္သည့္ တရားမွ်တေသာ အလုပ္သမား အခြင့္အေရး ရရွိေနသည္မွာ အီဗာပီရြန္၏ အက်ိဳးေက်းဇူး မကင္းေပ။ ယင္းသို႔ ခင္ပြန္းသည္၏ ႏိုင္ငံေရးေဆာင္ရြက္မႈမ်ားကို ပါရမီျဖည့္ေဆာင္ရြက္ရင္း သမၼတ ကေတာ္ အီဗာပီရြန္သည္ ၁၉၅၂ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ ၂၆ ရက္ေန႔တြင္ ရုတ္တရက္ ကြယ္လြန္သြားခဲ့ရာ တစ္ႏိုင္ငံလုံး ယူက်ဳံးမရျဖစ္ကာ သူ၏ ရုပ္ကလာပ္ကို လာေရာက္ၾကည့္ရႈသူေပါင္း ၁ သန္းနီးပါးမွ် ရွိေလသည္။ အီဗာ၏ ေနာက္ဆုံး စ်ပန အခမ္းအနားသို႔ လူထုပရိတ္သတ္ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ ပို႔ေဆာင္၍ လြမ္းသူ႔ပန္းေခြေပါင္း တစ္ေသာင္းမွ် ပို႔ေဆာင္ေပးခဲ့ၾကေလသည္။


သီရိသုဓမၼ ေဒၚခင္ၾကည္

            ျမန္မာ့သမိုင္း၌ ျပည္သူတစ္ရပ္လုံး ေလးစားၾကည္ညိဳျခင္းခံရေသာ အမ်ိဳးသားေခါင္းေဆာင္ႀကီးမွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းပင္ ျဖစ္သည္။ အမ်ဳိးသားေခါင္းေဆာင္ႀကီိး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းသည္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ အတြင္း၀န္မ်ားရုံး၌ အနာဂတ္ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပုံ ေရးဆြဲေရးအတြက္ အေျခခံဥပေဒ ကိစၥရပ္မ်ားကို ေဆာင္ရြက္ေနဆဲ ဂဠဳန္ဦးေစာ၏ ေစခိုင္းခ်က္အရ မသမာသူတို႔၏ လက္ခ်က္ျဖင့္ အျခားဝန္ႀကီး ေျခာက္ဦး၊ အတြင္းဝန္တစ္ဦး၊ သက္ေတာ္ေစာင့္ တစ္ဦးတို႔ႏွင့္အတူ လုပ္ႀကံျခင္းခံရကာ က်ဆုံးသြားခဲ့ရေလသည္။ ဗိုလ္ေအာင္ဆန္း လုပ္ႀကံသတ္ျဖတ္ခံခဲ့ရၿပီးေနာက္ ေဒၚခင္ၾကည္သည္ ခင္ပြန္းသည္ ခ်မွတ္ခဲ့ေသာ တိုင္းျပဳျပည္ျပဳ လုပ္ငန္းမ်ားကို အမ်ိဳးသားေရး ရည္မွန္းခ်က္မ်ားကို ဆက္လက္ထိန္းသိမ္း ေစာင္ရြက္ခဲ့သည္။


            ခင္ပြန္းသည္ က်ဆုံးသြားၿပီးေနာက္ ရက္သတၱပတ္ တစ္ပတ္အၾကာတြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ကေတာ္ ေဒၚခင္ၾကည္သည္ ျပည္သူသို႔ အမွာစကား ေျပာၾကားခဲ့ေလသည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ကေတာ္က မိမိသည္ တိုင္းျပည္ႏွင့္ လူမ်ိဳးအတြက္ ခင္ပြန္းသည္ႏွင့္အတူ တာဝန္ကို ေနာက္မွ ပံ့ပိုးထမ္းေဆာင္ေပးခဲ့ေၾကာင္း ခင္ပြန္းသည္ ခ်မွတ္ခဲ့ေသာ လမ္းစဥ္ကို လိုက္နာေဆာင္ရြက္ၾကေစလိုေၾကာင္း စသည္ျဖင့္ ပါရွိ၍ အမွာစကား အျပည့္အစုံမွာ ေအာက္ပါအတိုင္း ျဖစ္သည္။

“ေသဆုံးတဲ့သူမွာ ေသဆုံးၿပီျဖစ္၍ က်မ အထူးခ်ဲ႕ထြင္ၿပီး မေျပာလိုေတာ့ပါ။ သူ႔ကို တကယ္ေလးစားခ်စ္ခင္ၾကလွ်င္ သူ႔လိုလားတဲ့ ရည္မွန္းခ်က္ပန္းတိုင္သို႔ ေရာက္ေအာင္ သူခ်ခဲ့တဲ့ လမ္းစဥ္အတိုင္း ဆထက္တံပိုး သယ္ပိုးေဆာင္ရြက္ၾကဖို႔ လိုပါတယ္။

            က်မအတြက္ ေျပာရမည္ဆိုလွ်င္ က်မရဲ႕ ခင္ပြန္းဟာ တိုင္းျပည္နဲ႔ လူမ်ိဳးအတြက္ ႀကီးေလးတဲ့ တာ၀န္ကို ထမ္းေဆာင္ၿပီး ေရွ႕ေဆာင္ေရွ႕ရြက္ လုပ္ေနတဲ့အခါ က်မဟာ တိုင္းျပည္ရဲ႕တာဝန္ကို ခြဲထမ္းေဆာင္ခဲ့တဲ့ သေဘာျဖင့္ ေနာက္မွေနၿပီး သူ႔အား အမ်ိဳးမ်ိဳး ျပဳစုအားေပးခဲ့ပါတယ္။

            ယခု သူ ကြယ္လြန္သြားေတာ့ သူ႔ကို ျပဳစုရမည့္အစား သူခ်ခဲ့တဲ့ လမ္းစဥ္တြင္ ပါ၀င္ႏိုင္တဲ့ဘက္တြင္ ပါဝင္ထမ္းေဆာင္ၿပီးမွ သူခ်န္ခဲ့တဲ့ သူ႔ေသြး၊ သူ႔သား မိမိရဲ႕ ရင္ေသြးကေလးမ်ားကို အေဖ့သားမ်ားပီပီ အေဖ့ေျခရာ နင္းႏိုင္ေအာင္ ပ်ိဳးေထာင္ေပးေတာ့မယ္လို႔ ဆုံးျဖတ္ခဲ့ပါတယ္။

            က်မနဲ႔ ကံတူအက်ိဳးေပးမ်ား ျဖစ္ၾကတဲ့ အျခားက်ဆုံးေသာ ေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ားရဲ႕ ဇနီးသည္မ်ား ဟာလည္း က်မလို ဝမ္းနည္းပက္လက္ ျဖစ္ၾကမွာပဲ၊ ဒါေပမဲ့ က်မတို႔ဟာ သူတို႔ကို ခ်စ္ရိုးမွန္ရင္ သူတို႔ခ်ခဲ့တဲ့ လမ္းစဥ္ကို လုိက္ၾကမွ ခ်စ္ရာက်ေတာ့မယ္။ သူတို႔ရည္မွန္းခဲ့တဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္ကို သူတို႔ကိုယ္တိုင္ မေတြ႔ျမင္ လိုက္ၾကေပမယ့္ က်မတို႔က အေကာင္အထည္ေပၚေအာင္ ၀ိုင္း၀န္းအားေပးၾကရမွာဘဲ။

            လူထုကို က်မေျပာလိုတာကေတာ့ မိမိတို႔အားကိုး ယုံၾကည္ေလးစားေသာ ေခါင္းေဆာင္ႀကီးကို ရက္စက္စြာ လုပ္ႀကံမႈေၾကာင့္ ေဒါသထြက္ကာ စိတ္ဆိုး၍ စိတ္လိုက္မာန္ပါ လုပ္မႈကိုင္မႈကို ေရွာင္ၾကဥ္၍ သူခ်ခဲ့ေသာ လမ္းစဥ္အတိုင္း တေသြမတိမ္း လိုက္နာေဆာင္ရြက္ၾကပါ။ သူပ်ိဳးေထာင္ခဲ့ေသာ ဖဆပလ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ႀကီးကို ဆထက္တံပိုး အားေပးေထာက္ခံၾကပါ။ သူရည္မွန္းခဲ့တဲ့ လုံးဝလြတ္လပ္ေရးကို မရမေန ႀကိဳးပမ္းၾကပါလို႔ဘဲ ေနာက္ဆုံးမွာလိုပါတယ္။

            သို႔ကလို ျပည္သူသို႔ အမွာစကားပါးရုံသာမက မိမိဘဝတစ္ေလွ်ာက္လုံးတြင္ တုိင္းျပည္အက်ိဳးကို ရည္စူး၍ ျမင့္ျမတ္ေသာ အက်င့္သိကၡာ၊ ကိုယ္က်ိဳးစြန္႔လႊတ္မႈႏွင့္ ရိုးသားတည္ၾကည္ ေျဖာင့္မတ္မႈတို႔ကို အၿမဲတေစ ဦးထိပ္ထား အေရးေပးခဲ့ေသာ ေဒၚခင္ၾကည္ကို ဧရာဝတီတိုင္း ေျမာင္းျမၿမိဳ႕၌ အဖ ျပည္သူ႔လုပ္ငန္းဌာန ဝန္ထမ္းဦးဖိုးညွင္း၊ အမိ ေဒၚဖြားစုတို႔မွ ၁၉၁၂ ခုႏွစ္ ဧၿပီလ ၁၆ ရက္ေန႔ အဂၤါေန႔တြင္ ဖြားျမင္ခဲ့သည္။ ေမြးခ်င္း ၉ ဦးအနက္ သတၱမေျမာက္ ျဖစ္သည္။ ေဒၚခင္ၾကည္၏ ေမြးခ်င္းေမာင္ႏွမမ်ားမွာ –

            (၁) ဦးဘလြင္

            (၂) ေဒၚခင္ေသာင္း

            (၃) ဦးေမာင္ေမာင္ (ငယ္စဥ္က ကြယ္လြန္)

            (၄) ဦးဘေက်ာ္

            (၅) ေဒၚခင္ႀကီး (သခင္သန္းထြန္း၏ ဇနီး)

            (၆) ေဒၚခင္တင့္ (ဦးသိန္းလွ၏ ဇနီး)

            (၇) ေဒၚခင္ၾကည္ (ဗိုလ္ခ်ဳပ္ကေတာ္)

            (၈) ဦးသိန္း (လူပ်ိဳႀကီး)

            (၉) ေဒၚမမႀကီး ေခၚ ေဒၚအမာ (ေကာက္ပဲသီးႏွံမင္းႀကီး ဦးတင္ေအာင္ ေခၚ ဦးေဂ်ာ္နီ၏ ဇနီး)

တို႔ျဖစ္ၾကသည္။

            သို႔ေသာ္ ေမာင္ရဲလြင္ “သင့္ဘဝ” မဂၢဇင္း အတြဲ ၇၊ အမွတ္ ၁၁ (၁၉၆ဝ၊ ဇြန္လ) တြင္ ေရးသားခဲ့ေသာ “ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးေခါင္းေဆာင္ မဟာသီရိသုဓမၼေဒၚခင္ၾကည္” ေဆာင္းပါး၌ ေဒၚခင္ၾကည္၏  ေမြးခ်င္းေမာင္ႏွမမ်ားကို ေအာက္ပါအတိုင္း မူကြဲ ေဖာ္ျပထားသည္ကို သုေတသီတို႔ ေလ့လာႏိုင္ရန္ ေဖၚျပလိုက္ပါသည္။

            (၁) ဦးေမာင္

            (၂) ဦးဘေက်ာ္

            (၃) ေဒၚခင္ေသာင္း

            (၄) ဦးဘလြင္

            (၅) ေဒၚသိန္းရီ

            (၆) ေဒၚခင္ႀကီး (သခင္သန္းထြန္း၏ ဇနီး)

            (၇) ေဒၚခင္တင့္

            (၈) ေဒၚခင္ၾကည္

            (၉) ဦးသိန္း

            (၁၀) ေဒၚမမႀကီး  ဟူ၍ ျဖစ္သည္။

            ေဒၚခင္ၾကည္သည္ ငယ္စဥ္က ေျမာင္းျမၿမိဳ႕တြင္ သတၱမတန္းအထိ ပညာသင္ၾကားခဲ့သည္။ ယင္းေနာက္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ၾကည့္ျမင္တိုင္ ေအဘီအမ္ (A.B.M) (အေမရိကန္ သာသနာျပဳေက်ာင္း) မိန္းကေလးေက်ာင္းတြင္ ပညာဆည္းပူးခဲ့ၿပီးေနာက္ ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႕ ေမာ္တင္လိန္း ဆရာအတတ္သင္ ေက်ာင္းသို႔ တက္ေရာက္ခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ ေျမာင္းျမၿမိဳ႕ အမ်ိဳးသားေက်ာင္း၌ ေစတနာ့၀န္ထမ္း ဆရာမအျဖစ္ႏွင့္ ႏွစ္အနည္းငယ္ၾကာ အမႈထမ္းခဲ့ၿပီး မိမိ၏ ဗီဇပါရမီႏွင့္ ကိုက္ညီေသာ သူနာျပဳဆရာမ အလုပ္ကို လုပ္ကိုင္ႏိုင္ရန္ ရန္ကုန္ေဆးရုံႀကီးႏွင့္ ဒပ္ဖရင့္ေဆးရုံ (ယခု ဗဟိုအမ်ိဳးသမီးေဆးရုံ) တို႔တြင္ သူနာျပဳဆရာမ သင္တန္းကို တက္ေရာက္သင္ၾကားခဲ့သည္။

            သူနာျပဳသင္တန္းဆင္းၿပီး ေရွးဦးစြာ ရန္ကုန္ေဆးရုံႀကီး၌ သူနာျပဳဆရာမအျဖစ္ တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ခဲ့ေလသည္။ ထိုစဥ္အတြင္း ဒုတိယကမၻာစစ္ႀကီး ျဖစ္ပြားခဲ့ရာ ကာလကတၱားသို႔ လူနာအခ်ိဳ႕အား ေျပာင္းေရႊ႕ေပးေသာ အဖြဲ႔တြင္ ေစတနာ့ဝန္ထမ္းအျဖစ္ ပါ၀င္ခဲ့ၿပီး စစ္ႀကီးမျဖစ္မီ အိႏိၵယႏိုင္ငံမွ ေနာက္ဆုံးသေဘၤာျဖင့္ ျပန္လည္လိုက္ပါခဲ့သည္။ ေဒၚခင္ၾကည္သည္ ၁၉၄၂ ခုႏွစ္ စစ္ႀကီးအတြင္း ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ေဂၚရာကုန္း (ယခုမင္းဓမၼကုန္း) ဒိုင္အိုစီဇင္ မိန္းကေလးေက်ာင္း၌ ေဒါက္တာဘသန္း ဦးေဆာင္၍ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ ပထမဆုံး ေဆးရုံႀကီးကို ဖြင့္လွစ္ခဲ့ေသာ ဘီအိုင္ေအ ေဆးရုံႀကီး၌ အမျဖစ္သူ ေဒၚခင္ႀကီးႏွင့္အတူ သူနာျပဳအျဖစ္ အေစာဆုံး ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ ဂ်ပန္ေခတ္ ဘီအိုင္ေအ ေဆးရုံႀကီး (ေနာင္ စစ္ရုံးခ်ဳပ္၊ ယခု ႏိုင္ငံေတာ္ကာကြယ္ေရးတကၠသိုလ္) တြင္ သူနာျပဳခ်ဳပ္အျဖစ္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ေနစဥ္ လူနာအျဖစ္ ေဆးရုံတက္လာေသာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္းႏွင့္ ေတြ႔ဆုံ ေမတၱာမွ်ခဲ့သည္။

            ထို႔ေနာက္ ၁၉၄၂ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ ၆ ရက္ေန႔ တနဂၤေႏြေန႔တြင္ ဂ်ပန္ေခတ္ ဘ္ီဒီေအ (ဘီအိုင္ေအ ကို အမည္ေျပာင္းထား) ေဆးရုံႀကီး အေရွ႕ဘက္ အစြန္ဆုံးခန္းမေဆာင္တြင္ လက္ထပ္ ထိမ္းျမွားခဲ့သည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ ေဒၚခင္ၾကည္တို႔ နဖူးစာဆုံခဲ့ပုံကို ျပည္သူ႔ေခတ္ ဂ်ာနယ္ အတြဲ ၂၊ မွတ္ ၇ (၂၀၁၁ ဒီဇင္ဘာလ) ထုတ္၌ ဒဂုန္တာရာက “ဆန္းႏွင့္ၾကည္”  ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ ဤသို႔ ေရးသားထားေလသည္။

            တစ္ညေနတြင္ ကိုေအာင္ဆန္း ေဆးရုံတက္ေနသည္ဆို၍ သြားၾကည့္ရန္ ကၽြန္ေတာ့္ကို လာေခၚၾကသည္။ သူတို႔ကေတာ့ သခင္သန္းထြန္း၊ ကိုဗဟိန္း၊ ဗိုလ္လက်္ာ၊ ကိုေက်ာ္ၿငိမ္း တို႔ ျဖစ္ၾကသည္။ အခန္းက်ယ္ႀကီးထဲတြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကို ခုတင္တစ္လုံးႏွင့္ ေတြ႔ရသည္။ သူတို႔က ကၽြန္ေတာ့္ကို “ခင္ဗ်ားလူႀကီး ၾကည့္လုပ္အုံးဗ်။ ‘ၾကည္’ တိုက္မွ ေဆးေသာက္မယ္ ျဖစ္ေနတယ္ဗ်” ဟု သူ႔ဇာတ္လမ္းကို ေျပာျပၾကသည္။ ကိုေအာင္ဆန္းကေတာ့ မထုံတက္ေတး။ ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ ၿပဳံးလိုက္မိသည္။ “ခင္ဗ်ားနဲ႔ မိတ္ဖြဲ႔ေပးရမယ္ဗ်၊ လာ ၊ မခင္ၾကည္နဲ႔ မိတ္ဖြဲ႔ေပးရမယ္၊ အေပၚဆုံးထပ္မွာေနတယ္၊ လာ” ဟု တစ္ေယာက္က ေျပာ၍ ကၽြန္ေတာ္တို႔လူစုသည္ ေဆးရုံႀကီး လုပ္ထားရာ အေပၚထပ္သို႔ တက္သြားၾကသည္။ (ဒိုင္အိုစီဇင္ မိန္းကေလးေက်ာင္းကို စစ္အတြင္းက ျပည္သူ႔ေဆးရုံအျဖစ္ ျပဳလုပ္ထားသည္) သုံးထပ္တြင္ ျဖစ္မည္ထင္သည္။ အထဲေရာက္ေသာအခါ ဆရာမ မခင္ၾကည္ ႏွင့္ မိတ္ဆက္ေပးသည္။ ဧည့္ခန္းတြင္ စႏၵရားႀကီး တစ္လုံးရွိသည္။ “တစ္ေယာက္ကို သီခ်င္းဆိုခိုင္းရမယ္ဗ်၊ ခင္ဗ်ားတီး” ကၽြန္ေတာ့္ကို စႏၵရားေရွ႕သို႔ ပို႔လိုက္သည္။ မခင္ၾကည္က အခန္ထဲ ျပန္ဝင္သြားသည္။ စႏၵရား ခလုတ္မ်ားကို ကၽြန္ေတာ္စမ္းၾကည့္လိုက္သည္။ ဘယ္လိုမွ တီး၍မရ။ ကၽြန္ေတာ္ကလည္း ဇီဇာေၾကာင္သည္။ စႏၵရားအသံေကာင္းေကာင္းမွ တီးခ်င္သည္။

            “လုပ္ေလဗ်ာ၊ သီခ်င္းတစ္ပုဒ္” တစ္ေယာက္က ေျပာလိုက္သည္။ “တီးလို႔မရဘူးဗ်၊ ႀကိဳးက်ေနတယ္၊ တီးရင္ အသံေၾကာင္တယ္” သူတို႔က နားမလည္။ ထို႔ေနာက္ ေကာ္ဖီမ်ား ေရာက္လာသည္။ ကိုေအာင္ဆန္း၏ ခ်စ္သူ မခင္ၾကည္က ျပန္ထြက္မလာ။ ကၽြန္ေတာ္ေကာင္းစြာ မွတ္မိေနသည္။ ထို႔ေနာက္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ျပန္ခဲ့ၾကသည္။ သူတို႔ အသိုင္းအ၀ိုင္းတြင္ ကၽြန္ေတာ္ တစ္ေယာက္သာ စႏၵရားတီးတတ္၍ ကၽြန္ေတာ့္ကို မၾကာခဏ တီးခိုင္းသည္။ မခင္ၾကည္ ျပန္ထြက္မလာသည္ကို သတိျပဳမိသည္။ ရွက္ေနဟန္ တူသည္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ လူစုမွာ အသက္ပင္ ၃ဝ မေက်ာ္ေသး။ ကၽြန္ေတာ္က သည္အသိုင္းအ၀ိုင္းထဲတြင္ အသက္ ၂၂၊ ကိုေအာင္ဆန္းက  ၂၆ ႏွစ္၊ အျခားကိုေက်ာ္ၿငိမ္း၊ သခင္သန္းထြန္း၊ ကိုဗဟိန္းတို႔ကလည္း ကၽြန္ေတာ့္ထက္ ႀကီးၾကသူမ်ား ျဖစ္သည္။ မခင္ၾကည္ကို ကၽြန္ေတာ္က ၾကည့္ေကာင္းသူဟု ခံစားမိသည္။ မ်က္ခုံးေမႊးထူထူ၊ မ်က္ႏွာထားလည္း ခ်ိဳသည္။ ၾကည္လင္ခ်ိဳျမ၊ ေလွကားထစ္မွ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဆင္းလာေသာအခါ “ေခ်ာသားပဲဗ်၊ ကိုေအာင္ဆန္း ေရြးတာမဆိုးဘူး” ဟု ကၽြန္ေတာ္က ေျပာလိုက္သည္။ သူတို႔ကလည္း တစ္ေယာက္တစ္ေပါက္ ေျပာၾကသည္။ ထိုအခါက ကၽြန္ေတာ္တို႔သည္ ငယ္ရြယ္သူမ်ား ျဖစ္သည္။

            ကိုေအာင္ဆန္း ျပည္သူ႔ေဆးရုံႀကီးမွ မခင္ၾကည္ကို လက္ထပ္မည္ဟူေသာ သတင္းမွာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အသိုင္းအ၀ိုင္းတြင္ ပ်ံ႔ႏွံ႔သြားသည္။ ယင္းသို႔ ဂ်ပန္၀င္စက ကၽြန္ေတာ္တို႔ အသိုင္းအ၀ိုင္းမွာ တစ္ေယာက္ၿပီးတစ္ေယာက္ လက္ထပ္သြားၾကသည္။ ပထမဦးဆုံး လက္ထပ္သူက ကိုလွေအာင္၊ သူက ဖ်ာပုံသူ သန္းသန္းႏွင့္ လက္ထပ္သည္။ မဂၤလာ လက္ထပ္ ထမင္းစားပြဲတြင္ ကၽြန္ေတာ္ စႏၵရားတီးသည္။ လူမ်ားမ်ား မဟုတ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အသိုင္းအ၀ိုင္းသာ။ ဗိုလ္လက်္ာ ေရႊေတာင္ၾကားရွိ ဧည့္ခန္းေဆာင္တြင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ လူစုလူေဝးေနၾကသည္။ ကၽြန္ေတာ္္ေရာက္သည့္အခ်ိန္တြင္ေတာ့ ထိုအခါက နာမည္ေက်ာ္ၾကားေနေသာ စႏၵရား ဆရာစိန္ေဝလွ်ံက တီးေနသည္။ ကိုေအာင္ဆန္းက ကၽြန္ေတာ္ေရာက္ၿပီး မၾကာခင္ စိန္ေဝလွ်ံ ရွိရာသို႔ သြားကာ “ခဏေနဦးဗ်၊ ေဌးၿမိဳင္စႏၵရားတီးမလို႔” ဟု ေျပာလိုက္သည္။ ကၽြန္ေတာ္အံ့ၾသသြားသည္။ ဘယ္နဲ႔ဗ်ာ တစ္ေယာက္တီးေနစဥ္ သီခ်င္းမဆုံးခင္ ရပ္ခိုင္းရသည္လို႔။ ကၽြန္ေတာ္မအံ့ၾသေတာ့။ ကိုေအာင္ဆန္းက သည္လိုလူမ်ိဳး။

            လြန္ခဲ့ေသာ တစ္ပတ္ခန္႔ကပင္ သခင္ျမအိမ္ရွိ စႏၵရားကို ကၽြန္ေတာ္တီးေနစဥ္ ကိုေအာင္ဆန္း စစ္၀တ္စစ္စားႏွင့္ ဝင္လာသည္။ ကၽြန္ေတာ့္ေဘးတြင္ ကိုထြန္းလွက သီခ်င္းဆိုေနသည္။ “သည္လိုအခါမ်ိဳးမွာ ခ်စ္ၾကမယ္ ၾကင္နာၾကမယ္ သီခ်င္းက မဟန္ဘူးဗ်” ဟု ကၽြန္ေတာ့္ကို ၾကည့္ကာ ေျပာလိုက္သည္။ ကၽြန္ေတာ္က ပထမေတာ့ သူ႔ကို လွည့္ၾကည့္ရင္း ဘယ္လိုလူပါလိမ့္ ဟု ေတြးမိသည္။ ကၽြန္ေတာ္ဆက္တီးသည္။ ကိုေအာင္ဆန္းကလည္း ဆက္ေျပာသည္မဟုတ္၊ ခ်က္ခ်င္းေဒါက္ေဒါက္ႏွင့္ အျပင္သို႔ ထြက္သြားသည္။ ေဟာ အခုက်ေတာ့ ကၽြန္ေတာ့္ကို အတင္းတီးခိုင္းျပန္သည္။ ကၽြန္ေတာ္က မတီးခ်င္၊ မတီးခ်င္သည္မွာ အျခားမဟုတ္။ စိန္ေဝလွ်ံ တီးေနသည္ကို ရပ္ခိုင္း၍ ကၽြန္ေတာ့္ကို တီးခိုင္းသည္ကို ကၽြန္ေတာ္မႀကိဳက္။ သူကေတာ့ မရ။ ကၽြန္ေတာ္က ထိုင္ေနရာမွ မထသည္ကို လက္ႏွင့္ အတင္းေခၚၿပီး လုပ္ပါဦးဗ်၊ ကဥၥနသီခ်င္း ဟု ဆိုလိုက္သည္။ အားလုံးေပ်ာ္ေပ်ာ္ပါးပါး၊ ကၽြန္ေတာ္ သီခ်င္း တီးလိုက္သည္။ ဖန္ခြက္ထဲတြင္ ေရႊေရာင္တဖ်ပ္ဖ်ပ္ ဆာေကးန႔ံ တသင္းသင္း။

            အေပါင္းအသင္းမ်ားမွာ ကသူက၊ ဦးဘဂ်မ္းက ဖိုးဝရုပ္ႀကီးကဲ့သို႔ တလႈပ္လႈပ္၊ တစ္ေယာက္ၿပီး တစ္ေယာက္ လက္ထပ္သြားၾကသည္ကို ကၽြန္ေတာ္အံ့ၾသေနသည္။ သခင္ခ်စ္၊ ေက်ာင္းဆရာ သခင္ခ်စ္က သူ႔တပည့္မေလး ခင္သန္းညႊန္႔ႏွင့္ လက္ထပ္သည္။ သည္လူေတြ ဘယ္လိုလူေတြလဲ၊ ကၽြန္ေတာ္ ေတြးမိသည္။ သူတို႔ကို ေကာင္းစြာ နားမလည္။ ကၽြန္ေတာ့္ကိုလည္း တစ္ေယာက္ေယာက္ႏွင့္ စေနၾကသည္။ အဆိုးဆုံးက ဗိုလ္စႀကၤာ။ သူက ကၽြန္ေတာ့္စႏၵရားလက္သံကို သေဘာက်ေနသည္။ သူ႔အိမ္ရွိ ျပင္သစ္ပေလရယ္သုံးေခ်ာင္းေထာက္ စႏၵရားႀကီး၊ ဂရင္းပီိယာႏို ကၽြန္ေတာ္ပဲ တီးရသည္။ သူႏွင့္အတူေနသူ ေဂ်ာ္ဂ်ီကိုတင္ေအာင္က အဂၤလိပ္သီခ်င္းႀကီးမ်ားကို ေကာင္းစြာ တီးတတ္သည္။ ဗမာသီခ်င္းေတာ့ သူမတီးတတ္။ ကိုတင္ေအာင္မွာ ၁၉၃၆ က အိုးေဝ မဂၢဇင္းေကာ္မတီတြင္ ပါသူ။ (ေနာက္ပိုင္းတြင္ ကိုတင္ေအာင္သည္ မခင္ၾကည္၏ ညီမ အမာႏွင့္ လက္ထပ္သြားသည္) ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ ကိုေအာင္ဆန္း ေလွာ္တာျဖစ္မွာပဲ ဟု ေတြးမိသည္။ ဟုတ္မဟုတ္ေတာ့ မသိ။

            ထိုအခါက ကၽြန္ေတာ္သည္ ေရႊေတာင္ၾကားရွိ ဗိုလ္လက်္ာအိမ္မွ စႏၵရားကို တီးျဖစ္သည္။ ေရႊေတာင္ၾကားမွ ဗမာ့လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္အရာရွိႀကီးမ်ား ေနထိုင္ေသာ အိမ္တိုင္းလိုလို စႏၵရားရွိသည္။ သုိ႔ေသာ္ တီးသူက မရွိ။ ကၽြန္ေတာ့္ကို သူတို႔က ေမွ်ာ္တတ္သည္။ ကၽြန္ေတာ္တီးေနစဥ္ ကိုေအာင္ဆန္း ကားႀကီးႏွင့္ ေရာက္လာသည္။ ထိုအခါက ဗိုလ္လက်္ာအိမ္တြင္ ကိုဗဟိန္းေနသည္။

            “ဗဟိန္း ဘယ္မလဲဗ်” ဟု ကၽြန္ေတာ့္ကို လွမ္းေမးမွ စႏၵရားကိုရပ္ကာ “မရွိဘူး ကိုေအာင္ဆန္း၊ ကိုဗဟိန္း အျပင္ထြက္သြားတယ္” “လာဗ်ာ ကၽြန္ေတာ္နဲ႔ လိုက္ခဲ့စမ္းပါ၊ မဂိုလမ္းမွာ ပလာတာ သြားစားရေအာင္” ဟု ရပ္ရင္း ေျပာသည္။ “ေနပါဦးဗ်၊ ျဖည္းျဖည္းေပါ့” ကၽြန္ေတာ္က မဂိုလမ္းကို ပလာတာ သြားစားမည္ကို သိပ္မႀကိဳက္၊ သူက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ျဖစ္ေနၿပီ မဟုတ္လား။ သည္ေနရာမ်ိဳးကို တစ္ေယာက္တည္း မသြားသင့္ ဟု ထင္သည္။ ကၽြန္ေတာ္ သိပ္မလိုက္ခ်င္။ သူထိုင္ၿပီးေနာက္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ႏွစ္ေယာက္ စကားတေျပာေျပာ သူက လက္ထပ္မည့္အေၾကာင္း ကၽြန္ေတာ့္ကိုေျပာသည္။ “ကၽြန္ေတာ္ သိေနတဲ့ ကိစၥပဲ” ၊ “အိမ္ေထာင္မႈ ဆိုတာလည္း အႏုပညာရွိတယ္ဗ်” ဟု သူက ကၽြန္ေတာ့္ကို အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ ေျပာလိုက္သည္။ ကိုေအာင္ဆန္းက အဂၤလိပ္လို တစ္ခါတစ္ရံ ေျပာတတ္သည္။ ကၽြန္ေတာ္က ၿပဳံးလိုက္သည္။ ကၽြန္ေတာ္က အႏုပညာသမားဆို၍  ကၽြန္ေတာ့္ကို သည္စကားေျပာျခင္း ျဖစ္မည္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ စကားေျပာလိုက္သည္မွာ အေတာ္ၾကာသြားၿပီ။ သူလည္း ပလာတာ စားခ်င္စိတ္ ေပ်ာက္သြားၿပီလား မသိ။ ကၽြန္ေတာ့္ကို မေခၚေတာ့။

            မၾကာမီပင္ ျပည္သူ႔ေဆးရုံႀကီး ဧည့္ခန္းေအာက္ထပ္တြင္ လက္ထပ္ပြဲ က်င္းပသည္။ ထိုအခါကေတာ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း လက္ထပ္သည့္ သတင္းမွာ ဟိုးဟိုးေက်ာ္သြားသည္။ ကိုေအာင္ဆန္း လက္ထပ္သြားသည္။ လက္မထပ္ခင္ ၂ လေလာက္ကလားမသိ။ သူႏွင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အတူ ေနၾကေသးသည္။ သူက လက္ထပ္ခါစ အင္းလ်ားကန္ေဘးရွိ အိမ္တြင္ေနသည္။ သခင္တင္ဦး(ဗိုလ္သခင္ဆရာ) ႏွင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ သြားၾကသည္။ မခင္ၾကည္ႏွင့္အတူ တြဲ၍ အိမ္ေပၚမွ ဆင္းလာၾကသည္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔သည္ ဆင္ဝင္မွေန၍ အိမ္ထဲသို႔ဝင္ၿပီး စကားေျပာၾကသည္။ သူတို႔ႏွစ္ေယာက္ ရႊင္ပ်ေနသည္ကို ကၽြန္ေတာ္သတိထားမိသည္။ ကိုေအာင္ဆန္းသည္ ယခင္လို ရႈသိုးသိုး မ်က္ႏွာေပးမ်ိဳး မဟုတ္ေတာ့။ ယခုေတာ့ ၿပဳံးစစ၊ ခ်ိဳျမျမ၊ မခင္ၾကည္လည္း ကၽြန္ေတာ္က ယခင္က ထင္ထားသည့္အတိုင္း ေခ်ာေမာသူဟု နားလည္ထားသည္။ သခင္တင္ဦးႏွင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ႏွစ္ေယာက္သည္ ကိုေအာင္ဆန္းတို႔ လင္မယားအိမ္မွ ျပန္လာၾကသည္။

            လက္ထပ္ျခင္းဆိုသည္မွာ မိမိတို႔ဘဝ၏ အဆိုးအေကာင္း အေတြ႔အႀကဳံကို ေဝမွ်ခံစားျခင္းဟု ယေန႔တိုင္ ေတြးေနမိသည္။ တစ္ေယာက္တည္း စိတ္ဆင္းရဲျခင္းထက္ မိမိစိတ္ဆင္းရဲျခင္းကို ေဝမွ်မည့္ ခ်စ္သူႏွင့္ေနရျခင္းသည္ စိတ္ခ်မ္းသာျခင္း ျဖစ္မည္။ ထို႔ေၾကာင့္လည္း ကၽြန္ေတာ္တို႔ အသိုင္းအ၀ိုင္းက သူတို႔သည္ လက္ထပ္ၾကေလသလား။ သူတို႔လက္ထပ္သြားၾကေသာ္လည္း သူတို႔၏ မူလ ယုံၾကည္ခ်က္သည္ ေျပာင္းလဲမသြား။ ယင္းသည္ပင္ ခ်စ္ေမတၱာစစ္မဟုတ္ပါလား။

            ေဒၚခင္ၾကည္သည္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ သား ေအာင္ဆန္းဦး၊ ေအာင္ဆန္းလင္းႏွင့္ သမီး ေအာင္ဆန္းစုၾကည္ (ယခု အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ဥကၠဌႏွင့္ ေကာ့မွဴးၿမိဳ႕နယ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္) တို႔ ထြန္းကားခဲ့သည္။ ၁၉၄၆ တြင္ အေထြးဆုံး သမီးကေလးတစ္ေယာက္ ထပ္မံထြန္းကားခဲ့ေသာ္လည္း  ေမြးၿပီး ငါးရက္ေျမာက္တြင္ ကြယ္လြန္သြားခဲ့သည္။ သားလတ္ ေအာင္ဆန္းလင္းမွာလည္း ဗဟန္းၿမိဳ႕နယ္ အမွတ္ ၂၅ တာ၀ါလိန္းလမ္းေနအိမ္ (ယခု ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ျပတိုက္) ရွိ ေရကန္အနားတြင္ ေဆာ့ကစားေနရာ ဖိနပ္ေရထဲက်၍ ဆင္းဆယ္ရာမွ ၁၉၅၃ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလ ၁၆ ရက္ေန႔တြင္ ေရနစ္ေသဆုံးသြားခဲ့ရသည္။ ေအာင္ဆန္းလင္းကြယ္လြန္ခဲ့မႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ ၁၉၅၃ ဇန္န၀ါရီလ ၁၇ ရက္ထုတ္ သတင္းစာ၌ ေအာက္ပါအတိုင္း သတင္းေဖၚျပထားေလသည္။

            “ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္း၏ သားလတ္ အသက္ ၈ ႏွစ္အရြယ္ရွိ ေအာင္ဆန္းလင္းသည္ ဇန္န၀ါရီလ ၁၆ ရက္ေန႔ ညေန ၅ နာရီအခ်ိန္တြင္ တာ၀ါလိန္းအမွတ္ ၂၅ (၎တို႔ေနအိမ္) ေနအိမ္ေရွ႕ရွိ ေရကန္အတြင္းသို႔ က်သြားရာမွ အနီးရွိ ပရိတ္သတ္တို႔က ၀ိုင္း၍ဆယ္ၿပီး ေဆးရုံႀကီးသို႔ ပို႔ၾကေသာ္လည္း လမ္းခရီး၌ အသက္ေပ်ာက္သြားရရွာေလသည္။ ေအာင္ဆန္းလင္းႏွင့္ ႏွမေလး ေအာင္ဆန္းစုၾကည္ (၇) ႏွစ္တို႔သည္ ညေန ၅ နာရီ မထိုးမီက ေရကန္၏ ေလွကားထိပ္နား၌ ကစားေနၾကသည္ဆို၏။ ေအာင္ဆန္းလင္းသည္ ေရထဲသို႔ ဖိနပ္က်သြားသည္မွအစ ဆယ္ရင္း ေရနစ္ရသည္ဟု ဆိုု၏။ ေအာင္ဆန္းလင္း ေရထဲသို႔ က်သြားသည့္အခ်ိန္၌ ေအာင္ဆန္းစုၾကည္က “အကိုေရထဲက်သြားၿပီ” ဟု တေၾကာ္ေၾကာ္ ေအာ္သည္မွအစ အိမ္တြင္းရွိ အိမ္သားမ်ားကလည္း ဟစ္ေအာ္ၾကသည္တြင္ တာဝါလိမ္း အမွတ္ ၁ မွ သတင္းေထာက္ေဟာင္း ကိုသန္းညႊန္႔၊ ပတ္လိန္းကားဝပ္ေရွာ့မွ ကိုပတန္ႏွင့္ ေနရွင္နယ္ ကုမၸဏီမွ မစၥတာ ခ်က္ခ်ီ၏ ကားဒရိုင္ဘာ ေစာခြန္ျမတို႔က အေျပးအလႊား သြားကာ ဆယ္ၾက၏။

            ထိုအခ်ိန္တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ကေတာ္ ေဒၚခင္ၾကည္မွာ ေနအိမ္တြင္ မရွိေပ။ ေပ၅ဝ ပတ္လည္ခန္႔ က်ယ္ၿပီး ၁၅ ေပခန္႔ နက္ေသာ ကန္အတြင္းသို႔ လူေပါင္း ၃ဝ ခန္႔ ဆင္းကာ ဆယ္ၾကရာ၌ ၁ဝ မိနစ္ၾကာမွ် ရွာမရဘဲ ျဖစ္ေန၏။ ဦးစြာ ပထမ လုံျခည္ေပၚလာၿပီးေနာက္ ၁၅ မိနစ္ခန္႔ အၾကာတြင္မွ ကိုသိန္းလြင္ဆိုသူက ေအာင္ဆန္းလင္းကို ေရေအာက္ႏြံမ်ားအတြင္းမွ ဆယ္ယူရရွိသည္။ ကိုသန္းညႊန္႔ႏွင့္အေဖာ္မ်ားက ေအာင္ဆန္းလင္းအား ေနအိမ္သို႔ ယူသြားၿပီး ေရထြက္ေအာင္ ေစာက္ထိုးေမႊ႔ေသး၏။ သို႔ေသာ္ ေဒၚခင္ၾကည္၏ အမ ေခၚခင္တင့္က ဤသို႔ မျပဳလုပ္ရန္တားၿပီး ေဆးရုံသို႔ ပို႔ရန္ ေျပာသျဖင့္ ေစာခြန္ျမ ေမာင္းႏွင္ေသာ ကားျဖင့္ ေဆးရုံႀကီးသို႔ ပို႔ေလသည္။ ေအာင္ဆန္းလင္းမွာ ေဆးရုံမေရာက္မီ လမ္းခရီး၌ပင္ အသက္ေပ်ာက္သြားေလသည္။

            ရန္ကုန္ေဆးရုံႀကီးသို႔ ေရာက္ေသာအခါ တာ၀န္ခံ ဆရာဝန္ႏွင့္ ဆရာမမ်ားသည္ ေအာင္ဆန္းလင္းအား မိန္းမလူနာစမ္းသပ္ရာ အခန္းအတြင္းရွိ ကုတင္ေပၚ၌တင္ကာ အသက္ရွင္လုိရွင္ျငား ႀကိဳးစားၾကေသး၏။ သို႔ရာတြင္ အခ်ည္းႏွီးပင္ ျဖစ္၏။ ထိုအခ်ိန္တြင္ ေဒၚခင္ၾကည္အား အမ ေဒၚခင္တင့္ႏွင့္ မိတ္ေဆြသဂၤဟမ်ားက ေဒၚခင္ၾကည္ သြားတတ္ လာတတ္ေသာ အိမ္မ်ားသို႔  ဆက္ကာ စုံစမ္းၾက၏။ ထိုအခ်ိန္က ေဒၚခင္ၾကည္သည္ ၿမိဳ႕ေတာ္ခန္းမ အထက္ထပ္၌ က်င္းပလ်က္ရွိေသာ မစၥတာ ကင္းစေလးမာတင္၏ ေဟာေျပာပြဲသို႔ တက္ေရာက္ နားေထာင္ေနသည္ ဆို၏။ ည ၈ နာရီခြဲေလာက္မွ ေဒၚခင္ၾကည္ေနအိမ္သို႔ ျပန္ေရာက္လာရာ ခ်က္ျခင္းပင္ ေဆးရုံသို႔ လိုက္သြားသည္။

            ေဒၚခင္ၾကည္သည္ သားရွိရာ ကုတင္ေဘးသို႔ ေရာက္ေသာအခါ သားကေလးကို ေသခ်ာစြာၾကည့္ၿပီး မ်က္ေစ့တြင္ မ်က္ရည္မ်ား ေဝ့လာသည္။ ေနာက္ အသင့္ရွိေနေသာ ရွပ္အက်ၤီအျဖဴ လက္ရွည္ႏွင့္ ပန္းေရာင္အခ်ိတ္ပိုး လုံျခည္ကေလးကို သူကိုယ္တိုင္၀တ္ေပးသည္။ ေအာင္ဆန္းလင္းမွာ ထိုအခ်ိန္က ေတာင့္ေနၿပီျဖစ္သျဖင့္ အက်ၤီလက္ကေလးမ်ားကို ဆုတ္ခြဲ၍ပင္ ဝတ္ေပးရသည္။ အဝတ္အစားသစ္မ်ား ဝတ္ဆင္ထားၿပီးျဖစ္ေသာ ေအာင္ဆန္းလင္းကို  ေဒၚခင္ၾကည္သည္ ဂြမ္းေစာင္အျဖဴ ကေလးၿခဳံလႊမ္းေပးၿပီးေနာက္ သူကိုယ္တိုင္ ေပြ႔ခ်ီကာ ေဆးရုံေပၚမွ ကားေပၚသို႔ တင္ကာ အိမ္ျပန္လာခဲ့သည္။ အိမ္သို႔ေရာက္ေသာအခါ ေအာင္ဆန္းလင္းအား ေနအိမ္အထက္ထပ္ရွိ ေအာင္ဆန္းလင္း၏ ကုတင္ေပၚ၌ ေစာင္ပါးအစိမ္း အႏုကြက္ျဖင့္ လႊမ္းကာ သိပ္ထားသည္။ ေအာင္ဆန္းဦး (၉ႏွစ္) က ေဒၚခင္ၾကည္ႏွင့္ ပါလာေသာ ကိုသန္းညႊန္႔အား “ညီေလး ဘာျဖစ္သြားလဲ” ဟု ေမးရာ ကိုသန္းညႊန္႔က “မင္းညီေလး ဘာမွမျဖစ္ဘူး၊ အိပ္ေနတယ္ကြ” ဟု ေျဖလိုက္ရသည္။ ထိုေန႔ညက ေအာင္ဆန္းဦးႏွင့္ ေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႔ကို အျခားအခန္းသို႔ ေျပာင္း၍ သိပ္လိုက္ၾကရသည္။

            ေဒၚခင္ၾကည္သည္ သား၏ အေလာင္းကို မေတြ႔ရခင္က “လမ္းမွာပဲ အသက္ေပ်ာက္မွာပဲ ထင္ပါရဲ႕၊ သူ႔အေဖတုန္းကလဲ ဒီလိုပဲ လမ္းမွာ အသက္ေပ်ာက္ခဲ့တာပဲ” ဟု ကားေပၚ၌ တဖြဖြ ညည္းတြားခဲ့သည္ ဆို၏။ သို႔ႏွင့္ပင္ ေအာင္ဆန္းလင္းကား သူ႔ဖခင္ေနာက္သို႔ လိုက္သြားေလၿပီ။ ေအာင္ဆန္းလင္း၏ စ်ာပနကို ဇန္န၀ါရီလ ၂ဝ ေန႔က ညေန ၂ နာရီအခ်ိန္တြင္ ေနအိမ္မွ ႀကံေတာသုႆာန္သို႔ ပို႔ေဆာင္ သၿဂၤိဳဟ္ခဲ့ေလသည္။ ဤသို႔ ေဒၚခင္ၾကည္သည္ သူ႔ဘဝတစ္ေလွ်ာက္ ခင္ပြန္းသည္ႏွင့္ သားလတ္တို႔အား ေသကြဲ ကြဲခဲ့ရမႈေၾကာင့္ ပရိေဒဝမီး ေတာက္ေလာင္ခဲ့ရေသာ္လည္း တရားႏွင့္ေျဖကာ  ခင္ပြန္းသည္ ခ်မွတ္ခဲ့ေသာ လမ္းစဥ္အတိုင္း တိုင္းျပဳျပည္ျပဳလုပ္ငန္းကို ဆက္လက္ႀကိဳးပမ္း ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။

            ေဒၚခင္ၾကည္သည္ လူမႈေရးအဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ အမ်ားအက်ိဳးႏွင့္ ဆိုင္ေသာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားတြင္ ပါဝင္ေဆာင္ရြက္ခဲ့သူျဖစ္သည္။ မိခင္ႏွင့္ ကေလးေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖြဲ႔ ညႊန္ၾကားေရးဝန္ (၁၉၄၇-၁၉၅၃)၊ လူမႈေရး၀န္ထမ္းေကာ္မရွင္ ဥကၠဌ (၁၉၅၃ – ၁၉၅၉)၊  ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ လူမႈဝန္ထမ္းေကာ္မတီ ဥကၠဌ၊ မိခင္ႏွင့္ ကေလးေစာင့္ေရွာက္ေရး ဥကၠဌ၊ သူနာျပဳႏွင့္ ဝမ္းဆြဲဆရာမအသင္း နာယက၊ ကေလးသူငယ္ေစာင့္ေရွာက္ေရး ေကာင္စီဥကၠဌ၊ က်န္းမာေရးႏွင့္ ျပည္ေရးျပည္ရာအဖြဲ႔ ဥကၠဌ၊ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအသင္း ေကာင္စီဥကၠဌ၊ ဒီမိုကေရစီသေဘာတရားတိုးတက္ေရး ျပန္႔ပြားေရးအသင္းဥကၠဌ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံအမ်ိဳးသမီး ကင္းေထာက္အသင္း၏ ကင္းေထာက္ခ်ဳပ္ႏွင့္ ကင္းေထာက္မင္းႀကီးခ်ဳပ္၊ ရာမခရစ္ရွိရာ သာသနာျပဳေဆးရုံႏွင့္ စာၾကည့္တိုက္ ဒုတိယဥကၠဌ ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ သူနာတင္ကားတပ္ဖြဲ႔တြင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး စသည့္ လူမႈ၀န္ထမ္း လုပ္ငန္းမ်ားကို ထမ္းေဆာင္ခဲ့သည္။

            ျမန္မာႏိုိင္ငံတြင္ သူနာျပဳလုပ္ငန္းမ်ားကို မြန္ျမတ္ေသာ လုပ္ငန္းအျဖစ္ အမ်ားက စိတ္ဝင္စားစြာ ခံယူလာေစရန္ ေရွးဦးစြာ စည္းရုံးခဲ့သူ တစ္ဦးလည္း ျဖစ္သည္။ ေဒၚခင္ၾကည္သည္ ႏိုင္ငံေတာ္ကို ကုိယ္စားျပဳ၍ ျပည္ပႏိုင္ငံမ်ားသုိ႔လည္း လွည့္လည္သြားေရာက္ခဲ့သည္။ ၁၉၄၉ ခုႏွစ္ နယူးေဒလီၿမိဳ႕၌ လည္းေကာင္း၊ ၁၉၅ဝ ျပည့္ႏွစ္တြင္ ကိုလံဘုိၿမိဳ႕၌လည္းေကာင္း၊ က်င္းပခဲ့ေသာ ကမၻာ့က်န္းမာေရး အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၏ ေဒသဆိုင္ရာ ညီလာခံမ်ားသို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ တက္ေရာက္ခဲ့ၿပီး သီရိလကၤာႏိုင္ငံ ကိုလံဘိုၿမိဳ႕၌က်င္းပခဲ့ေသာ ကမၻာ့က်န္းမာေရး ညီလာခံတြင္ သဘာပတိအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ခံရသည္။ ၁၉၅၀ – ၁၉၅၁ ႏွင့္ ၁၉၅၂ ခုႏွစ္တို႔တြင္ ဆြစ္ဇာလန္ႏိုင္ငံ ဂ်ီနီဗာၿမိဳ႕တြင္ က်င္းပေသာ ကမၻာ့က်န္းမာေရး ညီလာခံသို႔လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံ ကုိယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ကို ဦးေဆာင္ကာ တက္ေရာက္ခဲ့သည္။

            ထို႔ျပင္ အေနာက္ဥေရာပ၊ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၊ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ၊ တရုတ္ျပည္သူ႔သမၼတႏိုင္ငံ၊ အိႏိၵယ၊ ထိုင္းႏွင့္ ဆိုဗီယက္ျပည္ေထာင္္စု ဆိုရွယ္လစ္သမၼတႏိုင္ငံ စေသာႏိုင္ငံမ်ားသို႔ ႏိုင္ငံတကာ တာဝန္ျဖင့္ သြားေရာက္ခဲ့သည္။ ၁၉၅၈ တြင္ ဖဆပလ အဖြဲ႔ႀကီး ႏွစ္ျခမ္းကြဲၿပီးေနာက္ သန္႔ရွင္း(ေနာင္ ျပည္ေထာင္စုပါတီ)၏ စည္းရုံးေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို ေဆာင္ရြက္ေပးခဲ့သည္။ ၁၉၅၉ – ၁၉၆ဝ ျပည့္ႏွစ္တြင္ ဦးႏု ဦးေဆာင္ေသာ ျပည္ေထာင္စုပါတီ (ပထစ)စည္းရုံးေရးတာ၀န္မ်ားကို ဖိဖိစီးစီး တာ၀န္ယူ ေဆာင္ရြက္ခဲ့မႈေၾကာင့္ သန္႔ရွင္းဖဆပလသည္ အႏိုင္ရရွိခဲ့ေလသည္။  ၁၉၆ဝ ျပည့္ႏွစ္ ေမလ ၁၉ ရက္ေန႔တြင္ ပထစအစိုးရက ေဒၚခင္ၾကည္အား အိႏိၵယႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ျမန္မာသံအမတ္ႀကီးအျဖစ္ ခန္႔အပ္ခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ ဇြန္လအတြင္းမွာပင္ နီေပါႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ျမန္မာသံအမတ္ႀကီးအျဖစ္ ပူးတြဲခန္႔အပ္ခဲ့သည္။ ေဒၚခင္ၾကည္သည္ ယေန႔အခ်ိန္အထိ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးေလာကတြင္ သံအမတ္ႀကီးအျဖစ္ တာ၀န္ေပးအပ္ခံရသည့္ တစ္ဦးတည္းေသာ အမ်ိဳးသမီးႀကီး ျဖစ္သည္။ 

အိႏိၵယႏိုင္ငံ ေဒလီၿမိဳ႕တြင္ ရုံးထိုင္၍ သံအမတ္ႀကီးအျဖစ္ ၇ ႏွစ္တာမွ် တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ၁၉၆၇ တြင္ အၿငိမ္းစားယူခဲ့သည္။ ၁၉၈၆ ခုႏွစ္တြင္ ေဒၚခင္ၾကည္သည္ မ်က္စိတိမ္ကို ခြဲစိတ္ကုသရန္အတြက္ လန္ဒန္ၿမိဳ႕သို႔ ေရာက္ရွိလာသည္။ ခြဲစိတ္ကုသမႈမ်ား ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ရွိသျဖင့္ ေဆးကုသမႈေၾကာင့္ က်န္းမာေရး အနည္းငယ္ မသက္မသာ ရွိရေသာ္လည္း သူ႔အတြက္ စိတ္ရႊင္လန္း ခ်မ္းေျမ့ဖြယ္အခ်ိန္ ျဖစ္ခဲ့သည္။ သမီးျဖစ္သူ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ အိႏိၵယႏိုင္ငံ ဆင္းမလားၿမိဳ႕မွ သူ႔အလုပ္ကို ရပ္ထားခဲ့ကာ မိခင္ကို ျပဳစုရန္ ေရာက္လာခဲ့သည္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုတြင္ ေနထိုင္ေသာ သားႀကီးျဖစ္သူ ေအာင္ဆန္းဦးကလည္း ၁ဝ ရက္ခန္႔ မိခင္ႀကီးအား လာေရာက္ေတြ႔ဆုံခဲ့သည္။ လန္ဒန္ၿမိဳ႕တြင္ ရွိေနစဥ္အတြင္း ေဒၚခင္ၾကသည္ လန္ဒန္ၿမိဳ႕ရွိ မိတ္ေဆြေဟာင္းမ်ား မိတ္ေဆြသစ္မ်ားျဖင့္ ေရွးေဟာင္းေနာက္ျဖစ္မ်ား ေျပာဆိုကာ ရႊင္လန္းခ်မ္းေျမ့ဖြယ္ ျဖစ္ခဲ့ရသည္။ ေဒၚခင္ၾကည္သည္ သားေျမးမ်ား ႀကီးျပင္းလာသည္ကို ျမင္ေတြ႔ခဲ့ရၿပီး မ်က္စိမခြဲမီႏွစ္တြင္ မိမိ၏ ရန္ကုန္ေနအိမ္တြင္ ေျမးမ်ား၏ ရွင္ျပဳမဂၤလာပြဲကို ကိုယ္တိုင္ႀကီးၾကပ္ က်င္းပေပးႏိုင္ခဲ့သည္။

            လန္ဒန္ၿမိဳ႕တြင္ ႏွစ္လၾကာေနၿပီးေနာက္ ေဒၚခင္ၾကည္သည္ မ်က္စိမ်ား အေတာ္အေျခအေန ေကာငး္လာၿပီျဖစ္၍ ျမန္မာျပည္သို႔ စိတ္ရႊင္လန္းစြာ ျပန္သြားႏိုင္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ရန္ကုန္ေရာက္၍ ၁ဝ လ မျပည့္မီ ၁၉၈၈ မတ္လ ၃၁ ရက္ေန႔တြင္ ျပင္းထန္ေသာ ေလျဖတ္ျခင္းဒဏ္ကို ခံရသည္။ ထို႔ေနာက္ တပ္မေတာ္ဖခင္ႀကီးႏွင့္ အမ်ိဳးသားေခါင္းေဆာင္ႀကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ ဇနီး မဟာသီရိသုဓမၼ ေဒၚခင္ၾကည္သည္ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ၂၇ ရက္ေန႔ နံနက္ ၇ နာရီ ၁၇ မိနစ္တြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ တကၠသိုလ္ရိပ္သာလမ္း အမွတ္ ၅၄၊ ၅၆ ေနအိမ္၌ ကြယ္လြန္သြားခဲ့ေလသည္။ ကြယ္လြန္ခ်ိန္၌ သား ေအာင္ဆန္းဦးႏွင့္ သမီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႔ က်န္ရစ္ခဲ့သည္။ ေဒၚခင္ၾကည္၏ ၾကြင္းက်န္ေသာ ရုပ္ကလာပ္ကို ၁၉၈၉ ဇန္န၀ါရီလ ၂ ရက္ေန႔တြင္ ႏိုင္ငံေတာ္စ်ာပန အခမ္းအနားျဖင့္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ေရႊတိဂုံ ေစတီေတာ္ေျခရင္း ကန္ေတာ္မဂၤလာပန္းၿခံရွိ ဆရာႀကီး သခင္ကိုယ္ေတာ္မိႈင္း ႏွင့္္ သီေပါမင္းတရား၏ မိဘုရားေခါင္ႀကီး စုဘုရားလတ္၏ အုတ္ဂူျပႆဒ္ၾကား၌ ဂူသြင္းသၿဂိဳဟ္ခဲ့သည္။

            ေဒၚခင္ၾကည္သည္ ၁၉၅ဝ ျပည့္ႏွစ္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုမွ အပ္ႏွင္းေသာ ျမန္မာမိခင္အဖြဲ႔ (Mother of Burma)ကိုလည္းေကာင္း၊ ၁၉၅၁ ခုႏွစ္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရမွ ေပးအပ္ခ်ီးျမွင့္ေပးခဲ့ေသာ မဟာသီရိသုဓမၼဘြဲ႔ကိုလည္းေကာင္း၊ ၁၉၅၅ ခုႏွစ္တြင္ယူဂိုိစလားဗီးယားႏိုင္ငံ သမၼတႀကီး မာရွယ္တီးတိုးက အပ္ႏွင္းေသာ ယူဂိုစလပ္ၾကယ္တာရာဘြဲ႔တံဆိပ္ (ဒုတိယဆင့္) ႏွင့္ ထိုင္းႏိုင္ငံအစိုးရက အပ္ႏွင္းေသာ Noble Order ေခၚ ျမင့္ျမတ္ေသာ ဘုရင့္သရဖူ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ဘြဲ႔ တံဆိပ္တို႔ကို ရရွိခဲ့ေလသည္။


သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ
Advertise on MoeMaKa

Similar Posts