ကိုဖီအာနန္ အစီရင္ခံစာ ဖတ္ျပီးၾကျပီလား
(မိုးမခ) ေအာက္တိုဘာ ၁၇၊ ၂၀၁၇
အမ်ားျပည္သူတို႔ၾကား ေျပာစရာျဖစ္ေနတဲ့ ရခိုုင္ျပည္နယ္ဆိုုင္ရာ အၾကံေပးေကာ္မရွင္၏ အျပီးသတ္အစီရင္ခံစာ (၂၀၁၇ ၾသဂုုတ္လ) ကို စာဖတ္သူတို႔ အလြယ္ဖတ္ႏိုင္ရန္ မိုးမခက ေကာင္းႏိုးရာရာ ေကာက္ႏုတ္ျပီး မိမိစကားေျပာနဲ႔ ျပန္လည္ တင္ဆက္ထားပါတယ္။
ပဏမ သတင္းထတ္ျပန္ခ်က္ကေတာ့ ေအာက္ပါအတုိင္း ကူးယူတင္ျပအပ္ပါတယ္။
အစီရင္ခံစာ အၿပည္႔အစုံ ၿမန္မာလုိဖတ္ရန္ ႏွင္႔ ေဒါင္လုပ္ရန္ လင္႔
http://www.rakhinecommission.org/app/uploads/2017/08/FinalReport_Myan_LowRes.pdf
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ – ရခိုင္ျပည္နယ္ဆိုင္ရာ အႀကံေပးေကာ္မရွင္သည္ ရခိုင္ျပည္နယ္ တဝန္း၊ ျမန္မာနိုင္ငံရွိ တျခားေသာ ေနရာမ်ားႏွင့္ ေဒသတြင္းတြင္ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးပြဲမ်ားကို တစ္ႏွစ္တာ ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ၎၏ အၿပီးသတ္ အစီရင္ခံစာကို ဩဂုတ္လ၊ ၂၃ ရက္တြင္ ျမန္မာနိုင္ငံ အစိုးရထံသို႔ တင္သြင္းလိုက္ၿပီ ျဖစ္ပါသည္။ အစီရင္ခံစာတြင္ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ပဋိပကၡ ကာကြယ္တားဆီးေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းမွု ရွိေရး၊ ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးႏွင့္ ဆင္းရဲဒုကၡ ၾကဳံေနရေသာ လူထုအတြက္ ေမၽွာ္လင့္ခ်က္ ေရာင္ျခည္ေပးနိုင္ရန္ ခ်က္ျခင္းႏွင့္ ေရရွည္ ေဆာင္ရြက္နိုင္မည့္ အႀကံျပဳခ်က္မ်ား ေပးထားပါသည္။
ကိုဖီအာနန္ ဥကၠ႒အျဖစ္ ဦးစီးေဆာင္ရြက္သည့္ ရခိုင္ျပည္နယ္ဆိုင္ရာ အႀကံေပး ေကာ္မရွင္၏ အၿပီးသတ္အစီရင္ခံစာတြင္ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ၾကဳံေတြ႕ေနရသည့္ နိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရးႏွင့္ လူမွုေရး ဖြံ့ၿဖိဳးမွု၊ လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားသည့္ အကူအညီမ်ား ေပးနိုင္မွု စသည့္ စိန္ေခၚမွုမ်ားကို ေအာင္ျမင္စြာ ေက်ာ္လႊားနိုင္မည့္ အႀကံျပဳခ်က္မ်ား ပါဝင္ပါသည္။ အစီရင္ခံစာကို ယခုႏွစ္၊ မတ္လတြင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့သည့္ ေကာ္မရွင္၏ ၾကားျဖတ္ အစီရင္ခံစာအေပၚ အေျချပဳ၍ ေရးသားထားျခင္း ျဖစ္သည္။
“အစိုးရနဲ႔ လူမွုအသိုင္းအဝိုင္း က႑အားလုံးရဲ့ အကူအညီရယူၿပီး အစိုးရရဲ့ ဦးေဆာင္မွုနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မွုကို ခ်က္ျခင္း လုပ္ေဆာင္နိုင္မွသာ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ကာလရွည္ၾကာ ၾကဳံေတြ႕ေနရတဲ့ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမွုကို ပိုမို နက္ရွိုင္းေစမည့္ အၾကမ္းဖက္မွုနဲ႔ အစြန္းေရာက္ လွုပ္ရွားမွုမ်ား သံသရာ လည္ျဖစ္ပြားေနျခင္းကို ေရွာင္ရွားနိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္” ဟု ရခိုင္ျပည္နယ္ဆိုင္ရာ အႀကံေပးေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒ ကိုဖီအာနန္က ေျပာဆိုသည္။
အၿပီးသတ္ အစီရင္ခံစာတြင္ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ သာယာ၀ေျပာေရး တို႔အေပၚ အဓိက အဟန႔္အတား ျဖစ္ေစသည့္ ဖြဲ႕စည္းတည္ေဆာက္မွု ဆိုင္ရာ က်ယ္ျပန႔္သည့္ အေၾကာင္းအရာမ်ားကို အေသးစိတ္ ေဖာ္ျပထားပါသည္။
အႀကံျပဳခ်က္မ်ားတြင္ နိုင္ငံသားစိစစ္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္၊ လူသားတိုင္း ဥပေဒ၏ ေရွ႕ေမွာက္တြင္ အခြင့္အေရးမ်ားႏွင့္ တန္းတူညီမွု ရရွိပိုင္ခြင့္၊ နိုင္ငံသား ျဖစ္မွု ဆိုင္ရာ အေထာက္အထား စာရြက္စာတမ္း ကိစၥရပ္၊ IDP ကိစၥရပ္မ်ားႏွင့္ မြတ္ဆလင္ လူဦးေရကို အခ်ိဳးမညီစြာ သက္ေရာက္မွုရွိေနသည့္ လြတ္လပ္စြာ သြားလာခြင့္ စသည့္ ကိစၥရပ္မ်ားကို အေလးေပး ေဖာ္ျပထားပါသည္။
အၿပီးသတ္ အစီရင္ခံစာပါ အႀကံျပဳခ်က္မ်ားတြင္ နယ္ပယ္ (၅) ခုႏွင့္ သက္ဆိုင္သည့္ အေၾကာင္းအရာမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ အႀကံျပဳခ်က္ အက်ဥ္းခ်ဳပ္သည္ ယခုသတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္ႏွင့္ အတူ ပူးတြဲေဖာ္ျပထားပါသည္။
အစီရင္ခံစာသည္ ရခိုင္ျပည္နယ္ဆိုင္ရာ အႀကံေပး ေကာ္မရွင္ကို စတင္ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည့္ ၂၀၁၆ ခုနစ္၊ စက္တင္ဘာလမွ စ၍ ေကာ္မရွင္မွ ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ အစည္းအေဝးမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးပြဲေပါင္း ၁၅၀ ေက်ာ္၏ ရလဒ္ျဖစ္ပါသည္။ ေကာ္မရွင္ အဖြဲ႕ဝင္မ်ားသည္ ရခိုင္ျပည္နယ္ တဝန္း က်ယ္ျပန႔္စြာ သြားလာခဲ့ၿပီး ရန္ကုန္၊ ေနျပည္ေတာ္၊ အင္ဒိုနီးရွား၊ ထိုင္းနိုင္ငံ၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နိုင္ငံႏွင့္ ဂ်ီနီဗာၿမိဳ႕တို႔တြင္ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးမွုမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ပါသည္။
“ေကာ္မရွင္အေနနဲ႔ ရိုးသားၿပီး အျပဳသေဘာေဆာင္သည့္ အႀကံျပဳခ်က္မ်ားကို ေပးထားၿပီး အဲဒီအႀကံျပဳခ်က္ မ်ားေၾကာင့္ ျငင္းခုံေဆြးေႏြးရမွုမ်ား ျဖစ္လာနိုင္တာကို သိရွိရပါတယ္” ဟု ေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒ ကိုဖီအာနန္က ေျပာၾကားသည္။ “သို႔ေသာ္လည္း ေကာ္မရွင္က ေမၽွာ္မွန္းထားတဲ့ စိတ္ဓာတ္အတိုင္း ခ်မွတ္ အေကာင္ အထည္ေဖာ္ခဲ့မယ္ ဆိုရင္ ၾကားျဖတ္အစီရင္ခံစာက အႀကံျပဳခ်က္မ်ားအပါအဝင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ့ အႀကံျပဳခ်က္ေတြဟာ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ေရရွည္တည္တံ့တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ ဖြံ့ၿဖိဳးေရးနဲ႔ တရားဥပေဒ စိုးမိုးမွုကို ေလးစားမွုမ်ား ရရွိလာမယ္လို႔ ကၽြန္ေတာ္ ခိုင္ခိုင္မာမာ ယုံၾကည္ပါတယ္။ အၾကမ္းဖက္မွုက ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ၾကဳံေတြ႕ေနရတဲ့ ျပႆနာေတြအတြက္ ေရရွည္ေျဖရွင္းေပးနိုင္တဲ့ အေျဖကို ေပးနိုင္မွာ မဟုတ္ပါ”
ေကာ္မရွင္၏ အၿပီးသတ္ အစီရင္ခံစာကို တင္သြင္းျခင္းႏွင့္အတူ ရခိုင္ျပည္နယ္ဆိုင္ရာ အႀကံေပး ေကာ္မရွင္၏ သက္တမ္းမွာလည္း ၿပီးဆုံးၿပီ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ေကာ္မရွင္၏ အစီရင္ခံစာတြင္ အႀကံျပဳခ်က္မ်ားကို ထိထိေရာက္ေရာက္ အေကာင္အထည္ေဖာ္နိုင္ေရးကို ေသခ်ာေစမည့္ အမ်ိဳးသား ယႏၲယားတစ္ခု ဖြဲ႕စည္းသင့္ေၾကာင္း အႀကံျပဳထားပါသည္။
“ရခိုင္ျပည္နယ္ဆိုင္ရာ အႀကံေပးေကာ္မရွင္ရဲ့ အႀကံျပဳခ်က္မ်ားကို ထိေရာက္စြာ အေကာင္အထည္ ေဖာ္နိုင္ရန္အတြက္ ရခိုင္ျပည္နယ္ႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ မူဝါဒမ်ားကို ညႇိႏွိုင္း ေပါင္းစပ္ေပးသည့္ တာဝန္တစ္ခုတည္းကိုသာ ယူသည့္ ဝန္ႀကီးအဆင့္ တာဝန္ခံတစ္ဦး ခန႔္အပ္ရန္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အဆိုျပဳထားပါတယ္။” ဟု ေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒ ကိုဖီအာနန္က ေျပာၾကားသည္။ “ဝန္ႀကီးအဆင့္ ရွိသည့္ တာဝန္ခံသည္ လုပ္ငန္းမ်ားကို ထိေရာက္စြာ လုပ္ေဆာင္နိုင္ရန္ အတြက္ လုံေလာက္သည့္ ဝန္ထမ္းအင္အားနဲ႔ ဖြဲ႕စည္းထားတဲ့ အျမဲတမ္း အေထာက္အကူျပဳအဖြဲ႕ (Secretariat) မွ လုပ္ငန္းမ်ားကို ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးရပါမယ္။ ထိုအေထာက္အကူျပဳအဖြဲ႕သည္ ရခိုင္ျပည္နယ္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမွုႏွင့္ ဖြံ့ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး အေကာင္အထည္ေဖာ္ေရး ဗဟိုေကာ္မတီရဲ့ အစိတ္အပိုင္းတစ္ခုလည္း ျဖစ္ရမည္ ျဖစ္ၿပီး ဗဟိုေကာ္မတီ၏ လုပ္ငန္းမ်ားကိုလည္း အေထာက္အပံ့ျပဳရပါမည္။”
ေအာက္ကေနစျပီးေတာ့ ေကာင္းႏိုးရာရာ ေကာက္ႏုတ္ခ်က္နဲ႔ မိမိစကားေျပျဖင့္ ျပန္လည္ေဖာ္ျပခ်က္ ျဖစ္ပါတယ္
အဓိကေတြ႔ရွိခ်က္မ်ားႏွင္ အၾကံျပဳခ်က္ဆိုုင္ရာ ေခါင္းစဥ္မ်ားမွာ …
- စီးပြားေရးႏွင့္ လူမႈေရး ဖြံ႔ျဖိဳးမႈ
- ႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈ ( ၁။ ႏိုုင္ငံသားစိစစ္ေရး လုုပ္ငန္းစဥ္၊ ၂။ ၁၉ ၈၂ ႏီုင္ငံသားဥပေဒ)
- လြတ္လပ္စြာ သြားလာခြင့္
- IDP ကိစၥရပ္မ်ား
- လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားသည့္ အကူအညီမ်ားေပးႏုုိင္မႈ
- သတင္းယူခြင့္
- ပညာေရး
- မူးယစ္ေဆး၀ါးမ်ား
- ႏုိင္ငံေရးက႑ႏွင့္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမ်ားတြင္ ကိုုယ္တိုုင္ပါ၀င္မႈႏွင့္ ကိုုယ္စားျပဳမႈ
- လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမ်ားအၾကား ေပါင္းစည္းေရး
- လုုံျခဳံေရးက႑
- တရားမ ွ်တမႈ ရရွိေရး
- ယဥ္ေက်းမႈဆိုုင္ရာ ဖြံ႔ျဖိဳးေရး
- နယ္စပ္ဆိုုင္ရာကိစၥရပ္မ်ားႏွင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုုင္ငံႏွင့္ ဆက္ဆံေရး
- ေဒသအတြင္းရွိ ႏိုုင္ငံမ်ားႏွင့္ ဆက္ဆံေရး
- ေကာ္မရွင္၏ အၾကံျပဳခ်က္မ်ားအား အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္မႈ
ေခါင္းစဥ္အလိုုက္ ေကာက္ႏုုတ္တင္ျပခ်က္
စီးပြားေရးႏွင့္ လူမႈေရး ဖြံ႔ျဖိဳးမႈ အၾကံျပဳခ်က္မ်ားမွ ေကာက္ႏုုတ္ခ်က္
(၁) ျပည္ေထာင္စုုနဲ႔ ျပည္နယ္အၾကား အရင္းအျမစ္ ခြဲေ၀ျခင္း စဥ္းစားရန္
(၂) ေျမယာေလ်ာ္ေၾကးေပးျခင္းမ်ား ေသခ်ာေဆာင္ရြက္ရန္
(၃) အထူးစီးပြားေရးဇုုန္မ်ား၏ ေဒသခံမ်ားအေပၚ ေကာင္းက်ဳိး ဆိုုးက်ဳိး ဆန္းစစ္မႈ ၊ တာ၀န္ယူမႈမ်ား ေဖာ္ေဆာင္ရန္
(၄) အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္း သင္တန္းမ်ား ဖြင့္လွစ္ျခင္း ျပင္ဆင္ျခင္း
(၅) အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းသင္တန္းမ်ားတြင္ အမ်ဳိးသမီးမ်ား ဦးစားေပးရန္
(၆) အေျခခံအေဆာက္အအုုံ ဖြံျဖိဳးမႈ အေလးထားရန္၊ ေျမာက္ဦးေလယာဥ္ကြင္း တည္ေဆာက္ေရး ျဖစ္ေျမာက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ရန္
(၇) လယ္ယာစိုုက္ပ်ဳိးေရး ေခတ္မီတိုုးတက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ရန္
(၈) အေသးစား၊ အလတ္စား၊ မိသားစီးပြားေရးလုုပ္ငန္းမ်ားအေပၚ ကန္႔သတ္မႈမ်ား ျပန္လည္ သုုံးသပ္ရန္
(၉) စီးပြားေရးလုုပ္ငန္းမ်ား ျမွင့္တင္ေရး အတားအဆီးမ်ား ေလ်ာ့ခ်ေပးရန္
(၁၀) ဥတုုရာသီ ေျပာင္းလဲမႈနဲ႔ အညီ အစုုိးရက ျပဳျပင္မႈမ်ား ေဆာင္ရြက္ရန္
ႏိုုင္ငံသားျဖစ္မႈ – ႏိုုင္ငံသားစိစစ္ေရး လုုပ္ငန္းစဥ္ အၾကံျပဳခ်က္မ်ားမွ ေကာက္ႏုုတ္ခ်က္
(၁) ၁၉၈၂ ႏိုုင္ငံသားဥပေဒနဲ႔ အညီ ႏိုုင္ငံသားစိစစ္ေရးကိုု အရွိန္အဟုုန္ျမွင့္ ေဆာင္ရြက္ရန္
(၂) လုုပ္ငန္းကိုု တိက်ရွင္းလင္းမႈႏွင့္ အခ်ိန္ကာလသတ္မွတ္မႈ ရွိရန္၊ လူထုု လႈပ္ရွားမႈျဖင့္ သိရွိေအာင္ လုုပ္ရန္
(၃) ႏိုုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္မရသူမ်ား၏ အေျခအေနကိုုလည္း ရွင္းလင္းတင္ျပမႈ လုုပ္ေပးရန္
(၄) ႏိုုင္ငံသားမဟုုတ္ေသာ္လည္း ေနထိုုင္ခြင့္ရွိရန္ အေျခအေနမ်ား စနစ္မ်ား စီစဥ္ရန္
(၅) ျပည္သူတိုု႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေအာင္ အစုုိးရက အားေပးရန္
(၆) တိုုင္တန္းမႈမ်ားရွိပါက သီးျခားအစုုိးရဌာနမ်ားကိုု တာ၀န္ေပး၍ အေရးယူေဆာင္ရြက္ရန္
ႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈ – ၁၉၈၂ ႏိုင္ငံသားဥပေဒ အၾကံျပဳခ်က္မ်ားမွ ေကာက္ႏုုတ္ခ်က္
(၁) ၁၉ ၈၂ ႏိုုင္ငံသားျဖစ္မႈ ဥပေဒကိုု ျပန္လည္သံုုးသပ္ရန္ အၾကံျပဳပါသည္
(၂) ႏိုုင္ငံတကာစံႏႈန္း၊ ကေလးသူငယ္ အခြင့္အေရးမ်ားဆိုုင္ရာ ကြန္ဗန္းရွင္း စသည့္ ျမန္မာပါ၀င္ လက္မွတ္ထိုုးထားသည့္ ႏိုုင္ငံတကာစာခ်ဳပ္မ်ားႏွင့္ ခ်ိန္ညိွိရန္
(၃) ႏိုုင္ငံသားျဖစ္မႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ အေကာင္းဆုုံးစံႏႈန္းမ်ား ရွာေဖြရန္
(၄) ႏိုုင္ငံသားအျဖစ္မွ ပယ္ဖ်က္ျခင္းေၾကာင့္ ႏိုုင္ငံမဲ့အျဖစ္ ေရာက္ရွိေစရန္ မလုုပ္သင့္ပါ
(၅) ထိုုသုုိ႔ ဆုုံးရႈံးခဲ့သူမ်ားအား ျပန္လည္ ေလ်ာက္ထားခြင့္ျပဳျခင္း
(၆) ကာလၾကာရွည္စြာ ေနထိုုင္ခဲ့သူမ်ား ႏိုုင္ငံမဲ့ မျဖစ္ေစရန္
(၇) ႏိုုင္ငံသားျဖစ္မႈနဲ႔ တိုုင္းရင္းသား လူမ်ဳိးစုုျဖစ္မႈ ဆက္ႏြယ္ေနျခင္းကိုု ျပန္ဆန္းစစ္ရန္
(၈) ႏိုုင္ငံသားဥပေဒ ျပန္လည္သုုံးသပ္ျခင္းကိုု စီမံခ်က္တခုုအျဖစ္ ျပင္ဆင္ရန္
လြတ္လပ္စြာ သြားလာခြင့္ အၾကံျပဳခ်က္မ်ားမွ ေကာက္ႏုုတ္ခ်က္
(၁) လူမ်ဳိး ဘာသာ ႏိုုင္ငံသားျဖစ္တည္မႈ မခြဲျခားဘဲ လြတ္လပ္စြာ သြားလာခြင့္ရေအာင္ စီစဥ္ရန္
(၂) ပုုံစံအမ်ဳိးမ်ဳိး ရွိေနေသာ ခရီးသြားလာခြင့္ကန္႔သတ္ခ်က္မ်ားကိုု အစုုိးရက စာရင္းျပဳစုုရန္၊ လမ္းညႊန္ေျမပုုံဆြဲျပီး လူထုုကိုု စည္းရုုံးဖိုု႔ ခ်ည္းကပ္ရန္
(၃) ခရီးသြားလာခြင့္ ရရွိေရး လာဘ္ေပးမႈ တရားမ၀င္ ေဆာင္ရြက္မႈတိုု႔ကိုု အစုုိးရက တည္ဆဲဥပေဒနဲ႔ အေရးယူရန္
(၄) အဆိုုပါအေရးကိုု တေျဖးေျဖးခ်င္း ျပဳလုုပ္ရန္
(၅) ရဲတပ္ဖြဲ႔က ခရီးသြားလာေရးဆိုုင္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား၊ ျခိမ္းေျခာက္မႈမ်ားကိုု တရားဥပေဒနဲ႔အညီ အေရးယူရန္
(၆) ေဒသအလိုုက္ ကန္႔သတ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္ထားသည့္ စည္းမ်ဥ္းမ်ား အမိန္႔စာမ်ားကိုု ျပန္လည္ ဆန္းစစ္ရန္
IDP ကိစၥရပ္မ်ား – အၾကံျပဳခ်က္မ်ားမွ ေကာက္ႏႈတ္ခ်က္
(၁) IDP စခန္းမ်ား ပိတ္သိမ္းႏိုုင္ေရး မဟာဗ်ဴဟာ၊ အခ်ိန္ဇယား၊ စီမံခ်က္မ်ား ဆြဲရန္
(၂) ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရး ႏိုုင္ငံတကာအကူအညီ ႏိုုင္ငံတကာအဖြဲ႔တိုု႔နဲ႔ ႏိုုင္ငံတကာစံႏႈန္းနဲ႔ အညီ ေဆာင္ရြက္ရန္
(၃) ၾကားကာလအတြင္ IDP စခန္းမ်ားအတြင္း ေကာင္းစြာ ေနထုုိင္ႏိုုင္ေရး ေဆာင္ရြက္ရန္
လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားသည့္ အကူအညီမ်ား ေပးႏိုုင္မႈ – အၾကံျပဳခ်က္မ်ားမွ ေကာက္ႏုုတ္ခ်က္
(၁) အစုုိးရက ႏိုုင္ငံတကာအကူအညီအဖြဲ႔မ်ားကိုု ကူညီအားေပးရန္
(၂) အကူအညီမ်ားကိုု ေပးရာတြင္ ေဘးကင္းရန္ ဘက္မလိုုက္ရန္ အကာအကြယ္ေပးရန္ စသည္တိုု႔ ေဆာင္ရြက္ရန္
(၃) အကူအညီေပး ၀န္ထမ္းမ်ား ခရီးသြားလာမႈကိုု ရွင္းလင္းလြယ္ကူေအာင္ လုုပ္ေပးရန္
(၄) ႏိုုင္ငံတကာအဖြဲ႔မ်ားက အစုုိးရႏွင့္ နီးကပ္စြာ ဆက္ဆံရန္၊ တိုုင္ပင္ေဆြးေႏြး သတင္းပိုု႔ျခင္း အျမဲ ေဆာင္ရြက္ရန္
သတင္းယူခြင့္ – အၾကံျပဳခ်က္မ်ားမွ ေကာက္ႏုုတ္ခ်က္
(၁) အၾကမ္းဖက္ခံေဒသမ်ားသိုု႔ ျပည္တြင္းျပည္ပ သတင္းေထာက္မ်ား သြားေရာက္ခြင့္ ေဆာင္ရြက္ေပးရန္
(၂) အစုုိးရကိုုယ္တိုုင္ကလည္း ရခိုုင္အေရးကိုု ျပည္သူသိုု႔ ရွင္းလင္းတင္ျပမႈ ပိုုမိုုလုုပ္ေဆာင္ရန္
ပညာေရး – အၾကံျပဳခ်က္မ်ားမွ ေကာက္ႏုုတ္ခ်က္
(၁) လူမ်ဳိး ဘာသာ ႏိုုင္ငံသား မခြဲျခားဘဲ တူညီေသာ ပညာသင္ၾကားခြင့္ ရရန္
(၂) ပညာေရး တိုုးျမွင့္ေအာင္ စီမံကိန္းမ်ား ေဆာင္ရြက္ရန္
(၃) လူတိုုင္ မူလတန္းပညာသင္ခြင့္ရရန္၊ ျပည္နယ္တြင္း ကေလးမ်ားအားလုုံး ျမန္မာဘာသာစကား သင္ၾကားခြင့္ ရွိရန္
(၄) အဆင္းရဲဆုုံးေသာ မိသားစုုမ်ား ပညာသင္ၾကားႏိုုင္ေရး ေထာက္ပံ့ကူညီရန္
(၅) မူလတန္းလြန္ ပညာသင္ခြင့္ရေအာင္ ေထာက္ပ့ံ ေဆာင္ရြက္ရန္
က်န္းမာေရး – အၾကံျပဳခ်က္မ်ားမွ ေကာက္ႏုုတ္ခ်က္
(၁) လူမ်ဳိး ဘာသာ ႏိုုင္ငံသား မခြဲျခားဘဲ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ ခံယူႏိုုင္ရန္
(၂) အစုုိးရက က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈမ်ား တုုိးျမွင့္ လုုပ္ေဆာင္ေပးရန္
(၃) အျခားေဒသႏွင့္ ျပည္ပမွာ လုုပ္အားေပးမ်ား ေခၚယူေပးရန္
(၄) အဟာရခ်ဳိ႔တဲ့မႈ ေျဖရွင္းေရး ျပည္နယ္စီမံခ်က္ လုုပ္ေဆာင္ရန္
(၅) လူမ်ဳိး ဘာသာ ႏိုုင္ငံသား မခြဲျခားဘဲ ကာကြယ္ေဆးထိုုးစီမံခ်က္ လုုပ္ရန္
(၆) က်န္းမာေရးက႑အတြင္း အက်င့္ပ်က္မႈ ျခစားမႈမ်ား မတရားမႈမ်ားကိုု အေရးယူေဆာင္ရြက္ရန္
(၇) ေရြ႔လ်ားေဆးေပးခန္းမ်ား တုုိးျမွင့္ရန္
မူးယစ္ေဆး၀ါးမ်ား – အၾကံျပဳခ်က္မ်ားမွ ေကာက္ႏုုတ္ခ်က္
(၁) မူးယစ္ေဆး၀ါးတိုုက္ဖ်က္ေရး နည္းလမ္းခ်မွတ္ရန္
(၂) မူးယစ္ေဆးသုုံးစြဲသူမ်ားကိုု ပညာေပး ၀န္ေဆာင္မႈ တိုုးျမွင့္ရန္
(၃) နယ္စပ္တေလ်ာက္ လုုံျခဳံေရးအဖြဲ႔မ်ား၏ အက်င့္ပ်က္မႈမ်ား တိုုက္ဖ်က္ရန္
(၄) မူးယစ္ရာဇာၾကီမ်ား အၾကီးစားထုုတ္လုုပ္သူမ်ားကိုု ပိုုမိုုအာရုုံထား ႏိွမ္နင္းရန္
ႏုိင္ငံေရးက႑ႏွင့္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမ်ားတြင္ ကိုုယ္တိုုင္ပါ၀င္မႈႏွင့္ ကိုုယ္စားျပဳမႈ
(၁) လူ႔အဖြဲ႔အစည္းအားလုုံး၏ ကိုုယ္စားျပဳမႈ တိုုးျမွင့္လာေရး အားေပးရန္
(၂) လူနည္းစုု လူမ်ဳိးငယ္စုုတိုု႔ အစုုိးရႏွင့္ ေထြအုုပ္တိုု႔တြင္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခြင့္ ပိုုမိုုရရွိရန္
(၃) အရပ္ဘက္အဖြဲ႔အစည္းမ်ား မွတ္ပုုံတင္ျခင္း လုုပ္ငန္းစဥ္ အားေပးကူညီရန္
(၄) အစိုုးရနဲ႔ အရပ္ဘက္လူ႔အဖြဲ႔မ်ား ျမိဳ့နယ္အဆင့္ ေတြ႔ဆုုံမႈ ေလးလတၾကိမ္ လြတ္လပ္စြာ က်င္းပရန္။ အားလုုံး ၀ိုုင္းရံၾကရန္။
(၅) သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား စီးဆင္းမႈ၊ အၾကံျပဳခ်က္မ်ား၊ ျဖည့္စြက္မႈမ်ား အစုုိးရ၊ ျပည္နယ္၊ ျပည္သူ အဆင့္တိုုင္းမွာ ေဖာ္ထုုတ္ရန္
(၆) ေထြအုုပ္ ဌာန အုုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးအဆင့္ဆင့္တြင္ ေဒသခံတုုိ႔၏ တိုုက္ရိုုက္ေရြးခ်ယ္ခြင့္ ရေအာင္ ေဆာင္ရြက္ရန္
(၇) ၂၀၁၇ ေဖေဖာ္၀ါရီလက ႏိုုင္ငံတကာအဖဲ႔ြမ်ားက IDP ဆိုုင္ရာ ျပင္ဆင္မႈမ်ား တင္ျပထားသည္ကိုု အေကာင္အထည္ ေဖာ္ရန္
(၈) ရခိုုင္ျပည္နယ္တြင္း လူဦးေရ၏ 0.1 % အထက္ လူမ်ဳိးငယ္မ်ားအတြက္ တုုိင္းရင္းသား၀န္ၾကီးရာထူးမ်ား သတ္မွၽႊ္ေပးရန္
(၉) အမ်ဳိးသမီးမ်ား၏ အခန္းက႑ကိုု ျမွင့္တင္ရန္၊ အမ်ဳိးသမီးေရးရာ ဌာနတခုု ထူေထာင္ရန္
လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမ်ားအၾကား ေပါင္းစည္းေရး – အၾကံျပဳခ်က္မ်ားမွ ေကာက္ႏုုတ္ခ်က္
(၁) လူ႔အဖြ႔ဲအစည္းမ်ားအၾကား ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးျခင္း အဆင့္ဆင့္ က်င္းပရန္၊ အားလုုံး ပါ၀င္ႏိုုင္ရန္
(၂) ျမိဳ့နယ္အုုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးမ်ား အဓိကအခန္းက႑မွ ေဆာင္ရြက္ရန္၊ ရခိုုင္ႏွင့္ မြတ္ဆလင္ အဖြဲ႔အစည္း ေခါင္းေဆာင္မ်ာအတြက္ သင္တန္းမ်ား အခြင့္အလမ္းမ်ား ဖန္တီးရန္
(၃) ျပနလည္သင့္ျမတ္ေရး အေျခအေနေကာင္းမ်ား ဖန္တီးေပးရန္
(၄) အမုုန္းတရားပြားမ်ားမႈကိုု တားဆီးကာကြယ္ အေရးယူရန္
(၅) အၾကမ္းဖက္လုုပ္ေဆာင္မႈမ်ားကိုု သက္ဆိုုင္ရာ ဘာသာေရး လႈမႈေရးအဖြဲ႔၀င္မ်ားက လူသိရွင္ၾကား ရႈတ္ခ်ၾကရန္
လုုံျခဳံေရးက႑ – အၾကံျပဳခ်က္မ်ားမွ ေကာက္ႏုုတ္ခ်က္
(၁) လုုံျခဳံေရးအဖဲ႔ြ၀င္မ်ားအား လူ႔အခြင့္အေရးသင္တန္းမ်ား ေပးျခင္း၊ အရပ္သားကာကြယ္ေရး လူထုုပူးေပါင္းပါ၀င္ေရးအတြက္ သင္တန္းမ်ားေပးျခင္း ေဆာင္ရြက္ရန္
(၂) လုုံျခဳံေရးတပ္ဖြဲ႔မ်ားကိုု ၾကီးၾကပ္ေစာင့္ၾကည္ျခင္း ေဆာင္ရြက္ရန္
(၃) အျမဲ ေစာင့္ၾကည့္ စိစစ္မည့္ အဖြဲ႔အစည္းတရပ္ ဖြဲ႔စည္းရန္
(၄) လုုံျခဳံေရးတပ္ဖြဲ႔မ်ား၏ မတရားမႈမ်ားကိုု တိုုင္ၾကားႏိုုင္သည့္ အဖြဲ႔အစည္း ဖြဲ႔စည္းရန္
(၅) ရဲတပ္ဖြဲ႔အားလုုံး ရဲခ်ဳပ္ ဦးေဆာင္မႈတြင္ ထားရွိရန္၊ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖဲ႔ြကိုု ရဲအဖြဲ႔ႏွင့္ ေပါင္းရန္
(၆) မြတ္ဆလင္ေဒသခံ ေဒသမ်ားတြင္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ားကိုု ဘာသာစကားဆိုုင္ရာ သင္တန္းေပးရန္
(၇) လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ား စြပ္စြဲခံရပါက စုုံစမ္းေရးေကာ္မရွင္ျဖင့္ စစ္ေဆးရန္
တရားမွ်တမႈ ရရွိေရး – အၾကံျပဳခ်က္မ်ားမွ ေကာက္ႏုုတ္ခ်က္
(၁) တရားစီရင္ေရးက႑ရိွ ၀န္ထမ္းမ်ားကိုု ဘက္စုုံအရည္အေသြးျမွင့္ေစမည့္ သင္တန္းမ်ား ေပးရန္
(၂) အဆိုုပါ ကိစၥရပ္မ်ားအတြက္ႏွင့္ လူထုုစည္းရုုံးေရးအတြက္ တရားဥပေဒစိုုးမိုုးေရးဆိုုင္ရာဌာန စစ္ေတြတြင္ ထူေထာင္ရန္
(၃) ျပည္သူမ်ားကိုု အစိုုးရအဆင့္ဆင့္၏ အုုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ တိုုင္ၾကားေရး၊ ၀န္ေဆာင္မႈမ်ား သိရွိေအာင္ စီစဥ္ရန္
(၄) ဘက္လိုုက္မႈ အဂတိလိုုက္စားမႈမ်ားကိုု အေရးယူေဆာင္ရြက္ရန္
ယဥ္ေက်းမႈဆိုုင္ရာ ဖြံ႔ျဖိဳးမႈ – အၾကံျပဳခ်က္မ်ားမွ ေကာက္ႏုုတ္ခ်က္
(၁) ေျမာက္ဦးအား ကမာၻယဥ္ေက်းမႈ အေမြအႏွစ္ သတ္မွတ္ခံႏိုုင္ေရး ေဆာင္ရြက္ရန္
(၂) သမိုုင္း၊ ဘာသာေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈ အေမြအႏွစ္မ်ား စာရင္းျပဳစုု၍ ကာကြယ္ ထိန္းသိမ္းရန္
နယ္စပ္ဆိုုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ားႏွင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုုင္ငံႏွင့္ ဆက္ဆံေရး – အၾကံျပဳခ်က္မ်ားမွ ေကာက္ႏုုတ္ခ်က္
(၁) ႏွစ္ႏိုုင္ငံ ရင္ဆိုုင္ေနရသည့္ စိန္ေခၚခ်က္မ်ားကိုု ပူးတြဲေကာ္မရွင္ဖြဲ႔ျပီး ေဆြးေႏြးရန္၊ အနည္းဆုံး ၄ လ တၾကိမ္ ေတြ႔ဆုုံရန္၊
(၂) ႏိုုင္ငံတကာစံႏႈန္းမ်ားနဲ႔အညီ ပူးတြဲစိစစ္ေရးမ်ားျဖင့္ ဒုုကၡသည္မ်ား မိမိသေဘာနဲ႔ ေနရပ္ျပန္ႏိုုင္ေရး ေဆာင္ရြက္ရန္
(၃) ဒုုကၡသည္မ်ား ျပန္လည္ေရာက္ရွိလာရာတြင္ လုုံျခဳံသည့္ ပတ္၀န္းက်င္ ဖန္တီးေပးရန္
(၄) လုုံျခဳံေရးႏွင့္ နယ္စပ္ေရးရာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္၊ သေဘာတူစာခၽြန္လႊာမ်ား ထုုတ္ေဖာ္ရန္
(၅) ပူးတြဲ ကုုန္သြယ္ေရးေကာ္မရွင္ျဖင့္ တိုုးတက္မႈမ်ား အားေပးေဆာင္ရြက္ရန္
ေဒသအတြင္းရွိ ႏိုုင္ငံမ်ားႏွင့္ ဆက္ဆံေရး – အၾကံျပဳခ်က္မ်ားမွ ေကာက္ႏုုတ္ခ်က္
(၁) ရခိုုင္အေရးကိုု အိမ္နီးခ်င္းမ်ားႏွင့္ ဆက္လက္ေဆြးေႏြးညိွႏႈိင္းေရးအတြက္ အထူးသံတမန္ ဆက္လက္ထားရွိရန္
(၂) ေဒသတြင္း ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားတြင္ ရခိုုင္အေရး ပြင့္လင္းစြာ ေဆြးေႏြးျခင္း အားေပးရန္
ေကာ္မရွင္၏ အၾကံျပဳခ်က္မ်ားအား အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္မႈ – အၾကံျပဳခ်က္မ်ားမွ ေကာက္ႏုုတ္ခ်က္
(၁) ရခိုုင္ျပည္နယ္ႏွင္ ပတ္သက္သည့္ မူ၀ါဒမ်ား အေကာင္အထည္ေဖာ္ရာတြင္ တာ၀န္ခံသည့္ ၀န္ၾကီးအဆင့္ တဦး ထားရွိရန္၊ တႏွစ္ သက္တမ္း ထားရန္၊ ေလးလတၾကိမ္ ျပည္သူသိုု႔ အစီရင္ခံရန္
(၂) အေထာက္အကူျပဳရန္ လုုံေလာက္သည့္ ၀န္ထမ္းအင္အား ၀န္ၾကီးအတြက္ ထားရွိရန္၊ ဘက္ေပါင္းစုုံ၏ ကိုုယ္စားျပဳမႈ ရရွိရန္
(၃) ရခိုုင္ျပည္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းအားလုုံးႏွင့္ တိုုင္ပင္ညိွႏႈိင္းမႈမ်ား လုုပ္ေနရန္
(၄) လိုုအပ္သည့္ နည္းပညာႏွင့္ ရန္ပုုံေငြ ရရွိေစရန္
သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ
