ဆရာမင္းသစ္ႏွင့္ ေတြ႔ဆုံေမးျမန္းခန္း – အပုိင္း (၁)
ဆရာမင္းသစ္ကို က်ေနာ္အင္တာဗ်ဴးခြင့္ေတာင္းထားသည္မွာ (၂) ႏွစ္ေက်ာ္ခဲ့ၿပီ။ က်ေနာ့္အတြက္ကံေကာင္းလွသည္မွာ က်ေနာ့္ရဲ႕လူသိမမ်ားလွေသာ ဝတၱဳရွည္တစ္ပုဒ္ကို ဆရာဖတ္ဖူးထားျခင္းေၾကာင့္ပင္။ က်ေနာ္နဲ႔ေတြ႕ေတာ့ မိတ္ဆက္ စ ကားေျပာျပခ်ိန္ ဆရာက ထိုဝတၱဳကိုမွတ္မွတ္ရရျပန္ေျပာၿပီး သူက်ေနာ့္ကေလာင္ကိုသိထားေၾကာင္းႏွင့္ ထိုဝတၳဳအေပၚသ ေဘာက်ေၾကာင္းေျပာျပသျဖင့္ က်ေနာ္ၾကည္ႏူးမဆံုး။ သူနဲ႔က်ေနာ္ ေရစက္ဆံုခ်င္ေတာ့ ပင္းယမဂၢဇင္းမွာျပန္ဆံုရသည္။ သူက အယ္ဒီတာခ်ဳပ္၊ က်ေနာ္ကလူငယ္ပိုင္းဆိုင္ရာ စာေပတာဝန္ခံ။ ထို႔ေနာက္ပိုင္း ဆရာႏွင့္ႀကိဳ႕ၾကားႀကိဳ႕ၾကားေတြ႕ၾကသည္။ က်ေနာ္က ဆရာဦးဝင္းၿငိမ္းတို႔ကိုအင္တာဗ်ဴးၿပီးေနာက္ပိုင္း စာေပနယ္မွ ဝါရင့္သမာရင့္မ်ားႏွင့္ ထပ္၍အင္တာမဗ်ဴး ျဖစ္။ ႏိုင္ငံေရးေသာင္သာေသာကာလမို႔ ႏိုင္ငံေရးအင္တာဗ်ဴးမ်ားခ်ည္း ငါးႏွစ္ေက်ာ္အခ်ိန္ကုန္ခဲ့သည္။ ယခုမွ ဆရာမင္းသစ္ ႏွင့္ခ်ိန္းဆိုကာ လြန္ခဲ့ေသာ (၂) ႏွစ္က အလုပ္ေႂကြးကိုဆပ္ရျခင္းပင္။ ၁၅၊ ၁၀၊ ၂၀၁၆ ေန႔တြင္ ပထမအႀကိမ္၊ ၁၉၊ ၁၀၊ ၂၀၁၆ ေန႔တြင္ ္ဒုတိယအႀကိမ္ေတြ႕ဆံုကာ အားပါးတရေမးျမန္းျဖစ္ခဲ့သမွ် တင္ျပလိုက္ရပါေတာ့သည္။
====
(၁၅၊ ၁၀၊ ၂၀၁၆) စေနေန႔၊
မာန္။ ။ အရင္ဆံုးေပါ့ဆရာရယ္၊ က်ေနာ္က က်ေနာ္ေလးစားတဲ့ဆရာေတြဆိုရင္ အေသးစိတ္ ေမးေလ့ရွိပါတယ္။ ဆရာဦး ဝင္းၿငိမ္းတို႔ကိုေမးခဲ့တုန္းကလိုေပါ့။ ဒ ါေၾကာင့္ ဆရာ့ရဲ႕ငယ္ဘဝ၊ ဆရာ့မိဘ ေမာင္ႏွမေတြ၊ ဆရာ့ငယ္ဘဝျဖတ္သန္းမႈေလး ေတြ ေျပာျပေပးပါ။ အဲဒါေတြက ဆရာေျပာျပမွသိရမွာ မို႔လို႔ပါ။
မင္းသစ္။ ။ ဟုတ္ကဲ့၊ က်ေနာ္ကဒုတိယကမၻာစစ္အတြင္းေမြးတာ။ (၁၉၄၆) ေမြးေတာ့၊ အိမ္မွာ အားလံုးက ဗကပေတြ၊ အလုပ္အကိုင္က်ေတာ့ အေမက ဆရာမ၊ နာမည္က ေဒၚသန္းခင္၊ က်ေနာ့္ အေဖက ဦးစံေရႊ၊ သူကေအာက္သား၊ ျမန္ေအာင္ သား၊ ကုန္သည္။ အေမကစစ္ကိုင္း၊ ငဇြန္သူ၊ က်ေနာ္ႀကီးျပင္းခဲ့ရတဲ့ဘဝက ဗကပအုပ္စုထဲမွာႀကီးျပင္းရတာ။
မာန္။ ။ ဆက္ေျပာပါဦးဆရာ။
မင္းသစ္။ ။ အဲဒီတုန္းက က်ေနာ္တို႔အိမ္က ငဇြန္မွာေပါ့။ ငဇြန္ကို ရဲေဘာ္ျဖဴေတြအုပ္ခ်ဳပ္ထားတဲ့ အခ်ိန္မွာ ဗကပေတြလာရင္ ခိုးၿပီးလာၾကတယ္။ ဘယ္သူတုန္းဆိုေတာ့ ပီကင္းျပန္ မမ်ိဳးသန္႔၊ ေဒၚ ႏို႔တလံုးစိန္ေပါ့၊ သူတို႔လာလို႔ရွိရင္ ျမင္းနဲ႔လာၾကတယ္။ ျမင္းကိုစီးၿပီးေတာ့ လာၾကတာ။ စီးလာၿပီး ငဇြန္တဖက္ကမ္းမွာ ျမင္းေတြဝွက္ၾက၊ အပ္ထားခဲ့ၾကၿပီးမွ အိမ္ကိုေခါင္းေပါင္း ႀကီးေတြနဲ႔ လာၾကတယ္။ က်ေနာ့္ကိုထိန္းတဲ့ ကေလးထိန္းလိုလို ဘာလိုလိုေနၾကတယ္၊ သူတို႔လာလို႔ ထမင္းဟင္းခ်က္ ေကြၽးမယ္ဆိုရင္လည္း မီးဖိုကိုထရံနဲ႔၊ အဲဒါကိုေစာင္ပတ္ၿပီးေတာ့မွ ခ်က္ရတယ္။ မီးျမင္မွာစိုးလို႔။ ေဘးအျပင္ဧည့္သည္ လာတယ္လို႔ထင္သြားၾကမွာစိုးလို႔။ ေနာင္လည္း သူတို႔ဗကပမ်ားစည္းရံုးေရးတို႔ ေဟာေျပာေရးတို႔ဆိုၿပီးေတာ့ နယ္ဆင္းလို႔ရွိ ရင္လည္း အဲဒီကုလားရြာတို႔ ကံကုန္းတို႔။
မာန္။ ။ အဲဒီကာလက ရဲေဘာ္ျဖဴနဲ႔ ဗကပမတည့္ၾကဘူး၊ ေတြ႔ရင္သတ္ၾကမွာ၊ အဲဒီလိုလား ဆရာ။
မင္းသစ္။ ။ မတည့္ဘူး၊ သတ္ၾကမွာ၊ ေနဦးဗ်၊ က်ေနာ္မွားသြားၿပီ ရဲေဘာ္ျဖဴက ဗကပဘက္က၊ ႏို႔တလံုးစိန္တို႔က ဗကပေတြ၊ ရဲေဘာ္ဝါ (ျပည္သူ႔ရဲေဘာ္) က ဖဆပလဘက္က၊ ငဇြန္ကိုသိမ္းထားတာ ရဲေဘာ္ဝါေတြဗ်။ အဲဒီရဲေဘာ္ဝါေတြကလည္း ကိုယ့္အမ်ိဳးေတြခ်ည္းပါပဲ။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ အဘိုးက ငဇြန္ေက်ာင္းအုပ္ႀကီးဆိုေတာ့၊ အဘိုးတပည့္ေတြ၊ အဲဒါေၾကာင့္သက္ သာတာလည္း ပါပါတယ္။ ေနာက္၊ အသတ္ခံရေတာ့မယ္ဆိုေတာ့လည္း ရဲေဘာ္ဝါေတြပဲ လာေျပာေပးၾကတာ။ ေျပးၾကပါ ေတာ့တဲ့။ ညႀကီးမင္းႀကီးကိုပဲ ေလွအႀကီးႀကီးနဲ႔ က်ေနာ္တို႔မိသားစု စစ္ကိုင္းကိုဆန္ေျပးၾကရတာ။ အဲဒီမွာ မင္းသစ္ စစ္ကိုင္း သား ျဖစ္သြားေတာ့တာပဲ။
မာန္။ ။ ေဩာ္၊ စစ္ေျပးရင္းနဲ႔ စစ္ကိုင္းသားျဖစ္သြားတဲ့သေဘာေပါ့ဆရာ။
မင္းသစ္ ။ ။ ဟုတ္တယ္၊ စစ္ေျပးရင္းနဲ႔ျဖစ္သြားတာ။ က်ေနာ့္မွာ ႏွမေလးတေယာက္ ရွိတယ္၊ အသက္ဆယ္ႏွစ္ေလာက္ကြာ တယ္၊ စစ္ၿပီးေတာ္ေတာ္ၾကာမွေမြးတာ၊ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္ဘဝက အဲဒီလိုႀကီးျပင္းရင္း ဘာကိုေက်းဇူးတင္ရသလဲဆိုေတာ့၊ က်ေနာ့္ဆရာေတြ၊ ဦးေလးေတြ၊ အစ္ကို ေတြ ကစာအလြန္ဖတ္ခဲ့တဲ့သူေတြ၊ အေဒၚေတြကလည္း စာသိပ္ဖတ္ၾကတဲ့သူေတြ၊ အေဒၚေတြက ဘာစာေတြသဲသဲမဲမဲဖတ္သလဲဆိုေတာ့ ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္နဲ႔ ေအာင္လင္းကိုဖတ္တာ၊ ေနာက္ပိုင္းမွာ တကၠသိုလ္ဘုန္းႏိုင္ဖတ္တယ္၊ သူကေနာက္က်တာကိုး၊ ဒီအေဒၚေတြေၾကာင့္မို႔လို႔လည္း စာေတြဖတ္ရတာေပါ့ဗ်ာ။ ယုတ္စြ အဆံုး တိုင္းရင္းေမကအစ ဖတ္ရတယ္။
မာန္။ ။ ဆရာ့ရဲ႕ေက်ာင္းေနရတဲ့ဘဝေလး ေျပာျပပါဦး။
မင္းသစ္။ ။ ေက်ာင္းေနေတာ့ စစခ်င္းတုန္းက ငဇြန္မွာေပါ့၊ ငဇြန္မွာ သူငယ္တန္းေလး၊ သူငယ္တန္းေလးမၿပီးခင္ စစ္ကိုင္း ကိုေျပးရတာဆိုေတာ့ စစ္ကိုင္းေရာက္၊ တစ္ႏွစ္နား၊ ၿပီးမွေက်ာင္း ဆက္တက္၊ ေက်ာင္းဆက္တက္ေတာ့ ရွစ္တန္းအထိ တက္ပါတယ္၊ မူလတန္းကေန စတက္တာေပါ့၊ အဲဒီမွာလည္း ကံေကာင္းတယ္ဗ်၊ ကံေကာင္းတယ္ဆိုတာ ဒုတိယကမၻာစစ္ မတိုင္မီက ဆရာ ဆရာ မႀကီးေတြ မေသေသးဘူး။ သူတို႔ဆီကေနၿပီးေတာ့ ျမန္မာစာနဲ႔အဂၤလိပ္စာ ေကာင္းေကာင္းရလိုက္ တယ္၊ အဲဒါ က်ေနာ္တန္ဖိုးမျဖတ္ႏိုင္တဲ့ အရာေတြပဲ။ က်ေနာ္ ေအဘီစီဒီမတတ္ခင္မွာပဲ အဂၤလိပ္လို သီခ်င္းဆိုေနၿပီ၊ အဓိပၸါယ္လည္းမသိဘူး။ ဒါေပမဲ့ ပါးစပ္ကရေနၿပီ၊ ဆိုေနၿပီ၊ အဲဒါၿပီးေတာ့မွ ေအဘီ စီဒီသင္ရတာ၊ သင္တဲ့အခါက်ေတာ့လည္း သိပ္ေတာ္တဲ့ဆရာဆရာမႀကီးေတြ။ မစၥဘာဒင္တို႔၊ အင္ဂလိုအင္ဒီးယန္း ကုလားမႀကီးေတြ၊ ေဒၚမိမိတို႔ ေဒၚဖြားဖြားတို႔၊ အဲဒီ လိုဆရာေကာင္းေတြနဲ႔ သင္ခဲ့ရတယ္။ ေနာက္၊ (၁) တန္းမွာ ပထဝီနဲ႔သမိုင္းကို ေကာင္းေကာင္းသင္ေနၿပီ။ ဆရာမႀကီး ေဒၚ ရီရီတဲ့၊ ပံုေျပာၿပီးသင္တာ။
မာန္။ ။ (၁) တန္းမွာေနာ္၊ ဟုတ္လားဆရာ။
မင္းသစ္။ ။ (၁) တန္းမွာဗ်ာ။
မာန္။ ။ ဟုတ္ကဲ့ဆရာ။ ဆရာမွတ္မိရင္လည္းေျပာပါ၊ မမွတ္မိရင္လည္းေနပါ၊ အဲဒီကာလတုန္းက ဆရာတို႔သင္ခဲ့စတဲ့ သင္ရိုးညႊန္းတမ္းေလးေတြ မွတ္မိေသးလား။
မင္းသစ္။ ။မွတ္မိတယ္ခင္ဗ်။ က်ေနာ္တို႔အဲဒီတုန္းကသင္ရတာေတြက ပန္းခ်ီ၊ စက္မႈလက္မႈ၊ ျမန္မာစာ၊ အဂၤလိပ္စာ၊ သခ်ၤာ၊ အဲဒီမွာပထဝီနဲ႔သမိုင္းကိုပံုေျပာသလို သင္တာ၊ ျပ႒ာန္းခ်က္စာအုပ္ မထားဘူး။ က်ေနာ္တို႔ကလည္း အဲဒီအခ်ိန္ကိုေစာင့္ ေနတာ၊ ဘာျဖစ္လို႔တုန္းဆိုေတာ့ လြတ္သြားမွာစိုးလို႔၊ ေနာက္ေန႔ကို မလြတ္ဘူး၊ ဘယ္နားအေၾကာင္းေျပာမလဲေပါ့၊ က်ေနာ္ တို႔ကိုအျပင္ဘက္ ေခၚထုတ္သြားတာ။ သစ္ပင္စိပ္မွာဝိုင္ထိုင္ၿပီးေတာ့ ဆရာမက ဘယ္နား ဘယ္ေဒသအေၾကာင္းဆိုၿပီး ေျပာၿပီ။ အဲဒီတိုင္းျပည္က ဘယ္နားေလးက တိုင္းျပည္ေပါ့။ သမိုင္းသင္ေတာ့လည္း အဲဒီလိုပဲ။
မာန္။ ။ သူက အဲဒါေတြသင္တာ စာေမးပြဲမွာ ေမးခြန္းနဲ႔ေမးမွာမို႔လို႔လား ဆရာ။
မင္းသစ္။ ။မစစ္ဘူး၊ဟိုဟာေပါ့ဗ်ာ၊ က်ေနာ္တို႔သမိုင္းပါေမာကၡေဒါက္တာသန္းထြန္းက သမိုင္းသင္တာ မအေအာင္လို႔တဲ့၊ က်ေနာ္တို႔ဆရာမႀကီးေျပာတာၾကေတာ့မင္းတို႔ပထဝီသိရမယ္။ မင္းတို႔ ပထဝီမသိရင္ အကန္းပဲတဲ့၊ မကန္းေအာင္လို႔ ပထဝီ သင္ေပးတာေပါ့။
မာန္။ ။ေဩာ္၊ သမိုင္းသင္တာ မအေအာင္လို႔၊ ပထဝီသင္တာ မကန္းေအာင္လို႔။
မင္းသစ္။ ။ေအးဗ်ာ၊ စကားစပ္လို႔ေျပာရဦးမယ္၊ ဟိုတေလာက သူငယ္ခ်င္းႀကီး အကယ္ဒမီမ်ားရွင္ ေမာင္တင္ဦးႀကီး မေသခင္တုန္းက၊ က်ေနာ္ရယ္၊ ေနေအာင္ရယ္၊ ေမသန္းႏုရယ္ကို ဒိုင္လူႀကီးလုပ္ခိုင္းတယ္။ ရုပ္ရွင္မင္းသားမင္းသမီးေရြး ပြဲ မွာ၊ အဲဒီမွာတေယာက္က တက္လာတယ္ဗ်။ က်မက ပထဝီမဟာဝိဇၨာနဲ႔ေက်ာင္းၿပီးတာပါတဲ့။ က်ေနာ္တို႔ကလည္း ေမးခြန္း ေလးေတြေမးရတယ္။ ေမးရင္ သူအမွတ္ရတယ္။ က်ေနာ္ကလည္း သူအမွတ္ရေစခ်င္လို႔ ေမးတာပါ။ ျမန္မာျပည္မွာ ျမစ္အမ်ားစုေျမာက္ကေန ေတာင္ကိုစီးဆင္းတယ္။ ေတာင္ကေနေျမာက္ကိုစီးဆင္းတဲ့ျမစ္ ေျခာက္ခုရွိတယ္။ အဲဒီထဲက ျမစ္တျမစ္ကိုေျပာပါ၊ တျမစ္ပဲ ေျပာခိုင္းတာ၊ က်မတို႔မသင္ခဲ့ရဘူးတဲ့။ ဟဲဟဲ၊ အဲဒါ မဟာဝိဇၨာပထဝီႀကီး။
အပုိင္း (၂) ကုိ ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္။
သ႐ုပ္ေဖာပုံသည္ ဆရာမင္းသစ္၏ အိပ္မက္ကြန္ဖရင့္ဝတၱဳတုိစု စာအုပ္မွ မ်က္ႏွာဖုံးသ႐ုပ္ေဖာ္ပုံ ျဖစ္ပါသည္။
သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ
