မိုုက္ခဲစိန္ – အေမရိကားမွာ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ျပီး ေဂၚလီ လုုပ္ခ်င္တယ္ ဆိုုလိုု႔
(မိုုးမခ) ေမ ၁၉ ၊ ၂၀၁၆
အေမရိကန္သမၼတေလာင္းအျဖစ္ အေရြးခံဖိုု႔ ထိပ္ကေျပးေနတဲ့ ေဒၚနယ္ထရန္႔ဟာ လက္ရွိ ၀င္ေငြ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၅၅၇ သန္း ရွိပါသတဲ့။ သူသမၼတ၀င္ေရြးမယ္ လိုု႔ ျပင္ဆင္ကတည္းက လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၇ လအတြင္း သူ႔စီးပြားေရးလုုပ္ငန္းေတြဟာ သန္း ၁၉၀ ဘိုုး တိုုးတက္လာခဲ့သတဲ့။ သူ႔ကိုု ေငြေၾကးေထာက္ပံ့ အားေပးဖိုု႔ ပါတီက တြန္႔ဆုုတ္ေနလည္း ကိစၥ မရွိပါဘူးတဲ့။ သူပိုုင္ဆိုုင္တဲ့ အေဆာက္အဦတခုုခုု လုုပ္ငန္းတခုုခုုကိုု ဘီလ်ံေဒၚလာနဲ႔ ေရာင္းျပီး ေရြးေကာက္ပြဲဘိုုး ရွာႏိုုင္ပါသတဲ့ေလ။ သမၼတျဖစ္ခ်င္တဲ့ လုုပ္ငန္းရွင္ၾကီး ေဒၚနယ္ထရန္႔က သူ႔ေရြးေကာက္ပြဲေအာင္ႏိုုင္ေရး အဖြဲ႔အစည္းအတြက္ အေမရိကန္ ေဒၚလာ သန္း ၁၀ ဂဏန္း နီးပါး အသုုံးစာရိတ္ကိုု ခုုခ်ိန္ထိ စုုိက္ထုုတ္ေပးထားတာ မဟုုတ္ပါဘူး။ သူ႔လုုပ္ငန္းကေန တဆင့္ ေခ်းငွားထားတာပါ။ တကယ္တန္း သမၼတေလာင္းအျဖစ္ ပါတီ (ရီပတ္ဘလစ္ကန္ပါတီ)က အတည္ျပဳျပီးမွ ျပည္ေထာင္စုုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္က မွတ္ပုုံတင္ဖိုု႔ တရား၀င္ လက္ခံမွသာ သူက အဲသည္ ေခ်းေငြကတဆင့္ ကြန္ထရီျဗဴးရွင္းလိုု႔ေခၚတဲ့ ကိုုယ္တိုုင္မတည္ေငြအျဖစ္ ထည့္၀င္မွာပါ။ သူ သမၼတေလာင္အျဖစ္ကေန ရႈံးသြားရင္ သူက သူ႔ေရြးေကာက္ပြဲေအာင္ႏိုုင္ေရးေကာ္မရွင္ကိုု အေၾကြးျပန္ေတာင္း၊ အရႈံးျပျပီးေတာ့ အျမတ္ျပန္ထုုတ္ဦးမယ့္ သေဘာပါခင္ဗ်ာ။ အဲသလိုု လုုပ္ငန္းရွင္ၾကီး ဓနရွင္ၾကီး အရင္းရွင္ၾကီးကိုု အေမရိကန္က လူျဖဴ ေက်ာမြဲေတြ၊ မ်ဳိးခ်စ္ေတြ၊ လက္ယာအစြန္းေရာက္ေတြက အလြန္တရာ ၾကည္ညိဳေလးစား ကိုုးကြယ္ျပီး သူတိုု႔ေကာင္းစားေရးအတြက္ ထရန္႔ၾကီးကိုု သမၼတအျဖစ္ တင္ေျမွာက္ခ်င္ၾကသတဲ့ေလ။
လက္ရွိသမၼတၾကီး အိုုဘားမားဟာ ေဒၚလာ ၁၂ သန္း တန္ဖိုုးရွိပါတယ္။ သူ႔အရင္ မစၥတာဘြတ္ခ်္က ေဒၚလာ သန္း ၂၀ ဖိုုး ဓနဥစၥာ ရွိပါသတဲ့။ သမၼတေလာင္း ျဖစ္ခ်င္တဲ့ မစၥစ္ကလင္တန္ က ေဒၚလာ ၃၁ သန္း ဘိုုး ရွိျပီး၊ သမၼတေဟာင္း ကလင္တန္က ေဒၚလာ သန္း ၈၀ တန္ဘိုုး ရွိပါတယ္။ တန္ဘိုုးဆိုုတာက သူတိုု႔ရဲ့ ၀င္ေငြ၊ ရင္းႏွီးျမဳတ္ႏွံမႈ၊ လုုပ္ငန္း၊ ပိုုင္ဆိုုင္မႈေတြကိုု တြက္ခ်က္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကလင္တန္ျပိဳင္ဘက္ လက္၀ဲဆန္သူ ဒီမိုုကရက္ ဆီနိတ္တာအမတ္ ဘာနီဆင္းဒါးက ေဒၚလာ ၅ သိန္းပဲ တန္ပါသတ့ဲ။ သူတိုု႔တေတြ ေရြးေကာက္ပြဲ ၀င္ၾကတာမွာ ျပည္သူေတြဆီက အလွဴေငြ၊ လုုပ္ငန္းရွင္ၾကီးမ်ားနဲ႔ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားက ပါတီရန္ပုုံေငြအျဖစ္ ထည့္၀င္ေငြ၊ သီးျခားေထာက္ခံသူ အစုုအဖြဲ႔ေတြရဲ့ ေထာက္ခံအားေပးတဲ့ ေငြေၾကးေတြနဲ႔ အားျပဳ သုုံးစြဲၾကရတာ ျဖစ္ပါတယ္။
အေမရိကန္သမၼတေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ ဘယ္ေလာက္ အကုုန္အက် ရွိသလဲ။ အရင္တုုန္းကေတာ့ ၂ ဘီလ်ံ ေဒၚလာ ကုုန္က်သတဲ့။ အခုုေတာ့ အရင္းအႏွီးက ၾကီးလာေတာ့ ၅ ဘီလ်ံကေန အထက္ အကုုန္အက်ခံျပီး သမၼတျဖစ္ေအာင္ ေရြးေကာက္ပြဲ ၀င္ၾကမယ္လိုု႔ ခန္႔မွန္းၾကပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲကုုန္က်စာရိတ္ေတြဆိုုတာ ဘာေတြလဲ။ ျပည္ေထာင္စုုအႏွံ႔ ခရီးသြားတာ၊ မဲဆြယ္ စည္းရုုံးတာ၊ ေနရာ ဌာန ငွားယမ္းတာ၊ မီဒီယာစာရိတ္၊ ၀ါဒျဖန္႔ခ်ိေရးစာရိတ္ေတြအျပင္ တီဗီ ရုုပ္ျမင္သံၾကား သတင္းစာေတြမွာ ေၾကာ္ျငာတာ၊ တဖက္ျပိဳင္ဖက္ေတြကိုု တိုုက္ခိုုက္တဲ့ ေၾကာ္ျငာေတြ ျဖန္႔ခ်ိတာေတြအထိ ပါ၀င္ပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲေအာင္ႏိုုင္ေရးေကာ္မတီေတြကိုု ျပည္နယ္ ၅၀ လုုံးမွာ အသီးသီးထားျပီး ၂၄ နာရီ လည္ပတ္ရာမွာ ၂၀၁၆ ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ ၂၀၁၅ အေစာပိုုင္းကတည္းက ၾကိဳတင္ ျပင္ဆင္ ကုုန္က်ခံ ေဆာင္ရြက္ရတာမိုု႔ ကမာၻေပၚမွာ ေစ်းအၾကီးဆုုံး ေရြးေကာက္ပြဲ ျဖစ္တယ္လိုု႔ ဆိုုၾကပါတယ္။ အေမရိကန္ အားကစားေတြ ေငြကုုန္ေၾကးက်ခံၾကသလိုုမ်ိး အေမရိကန္ ေရြးေကာက္ပြဲဟာလည္း ေစ်းၾကီး၊ အကုုန္အက်ခံ၊ ပရိသတ္လည္း မ်ား၊ ပြဲစည္ ပြဲဆူ လူမ်ားတာေၾကာင့္ ရာသီခ်ိန္မွာ သူ႔ကိုု မွီျပီး လုုပ္ငန္းေတြ အားလုုံး စီးပြားေကာင္းၾက၊ ၀င္ေငြေတြ တိုုးၾကပါသတဲ့။ အေမရိကန္ႏိုုင္ငံ ဘယ္ေလာက္တန္လိုု႔ တဲ့လဲ။ ထီလ်ံေပါင္း ၁၂၃ ေဒၚလာ တန္ပါတယ္။ သူ႔ဥစၥာပစၥည္းေတြက ၂၆၉ ထီလ်ံ ၊ သူ႔အေၾကြးက ၁၄၅ ထီလ်ံ ရွိပါသတဲ့။
အေမရိကန္ႏိုုင္ငံေရးက ေငြမ်ားရာ မဲသာ၊ အႏိုုင္ရသူေတြက စိတ္တိုုင္းက် မင္းလုုပ္။ အရႈံးသမားေတြက အေျခခံဥပေဒေဘာင္အတြင္းကေန အစြမ္းကုုန္ ကန္႔လန္႔တိုုက္ တရြတ္ဆြဲ။ ျပည္သူေတြမွာေတာ့ သူတိုု႔အက်ဳိးအတြက္ အကာအကြယ္ေတြ ျပင္ဆင္မႈေတြ အားေပးေစာင့္ေရွာက္တာေတြ ဘယ္အစုုိးရတက္တက္ ဘယ္လိုု ေမွ်ာ္လင့္ေမွ်ာ္လင့္ ထူးျခားမလာတဲ့ ေနာက္ဆုုံးမေတာ့ ေနာက္တခါ တေက်ာ့လည္လာမယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ မေက်နပ္မႈေတြနဲ႔ လက္တုုန္႔ျပန္ မဲေပးၾကျပီး စိတ္ေျဖရာ ရွာၾကရပါတယ္။ အဲသည္အတြက္ သည္ ၂၀၁၆ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အေမရိကန္ ေရြးေကာက္ပြဲႏိုုင္ငံေရးစနစ္နဲ႔ အံ့တိုႏိုုင္ငံေရးသမားေတြကိုု စိတ္ကုုန္ေနတဲ့ မ်ဳိးဆက္ေဟာင္းေတြကလည္း ေသေဌးၾကီး ေဒၚနယ္ထရန္႔ကိုု စင္ေပၚထမ္းတင္ခ်င္ၾကသလိုု စိတ္ပ်က္ေနတဲ့ မ်ဳိးဆက္သစ္ ေက်ာင္းသားလူငယ္ေတြအမ်ားစုုကလည္း လက္၀ဲဆန္သူ ဘာနီးဆန္းဒါးဆိုုတဲ့ အဖိုုးၾကီးကိုု ၀န္းရံ အားေပးေနၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကလင္တန္ကေတာ့ ဓနရွင္ေတြ ဘဏ္လုုပ္ငန္းေတြနဲ႔ အဆင္ေျပခ်င္၊ မ်ဳိးဆက္သစ္ အိုုင္ဒီယာေတြကလည္း အကန္႔အသတ္နဲ႔ အားေပးခ်င္၊ မတင္မက် ၊ အလယ္အလတ္ဆန္သလိုုလိုုမိုု႔ လူေဟာင္းေတြကလည္း သိပ္မယုုံ၊ လူသစ္ေတြကလည္း သံသယ၀င္နဲ႔ ျဖစ္ေနၾကတာပါ။ အုုိဘားမားတုုန္းကလည္း မ်ဳိးဆက္သစ္ေတြက ႏိုုင္ငံေရး ဒီေရျမင့္သစ္ေတာ့မယ္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္နဲ႔ မဲေပးခဲ့ၾကေသာ္လည္း အိုုဘားမားက ႏိုုင္ငံေရးကိုု မေျပာင္းႏိုုင္ဘဲ ႏိုုင္ငံေရးကသာ အိုုဘားမားကိုု ဖိအားေပး လႊမ္းမိုုးသြားတာကိုု သူတိုု႔ ၾကံဳခဲ့ရေတာ့ မ်ဳးိဆက္သစ္ေတြက လူေဟာင္းႏိုုင္ငံေရးသမားေတြကိုု စနစ္နည္းနာေဟာင္းေတြကိုု မယံုုၾကည္ေတာ့တာ မဆန္းပါ။
ဆိုုေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ျပီး ေဂၚလီလုုပ္ခ်င္ရင္ ေငြမ်ားမွ မိုုးရြာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေဂၚလီလုုပ္ခ်င္တိုုင္းလည္း ရွိျပီးသား အျမစ္တြယ္ျပီးသား စနစ္ေဟာင္း လူေဟာင္းေတြထံက ရုုန္းထြက္ လြတ္ေျမာက္ဖိုု႔ကလည္း မလြယ္လွပါ။ အရင္းအႏွီး ၾကီးလွတာမိုု႔ ေငြစိုုက္ လူစိုုက္ အရင္းစိုုက္ထားတဲ့ အင္အားၾကီးမ်ားရဲ့ မ်က္ႏွာက အလြန္ၾကီးတာမိုု႔ အားနည္းသူ ျပည္သူလူထုုဟာ မ်က္ႏွာငယ္စြာနဲ႔ က်န္ရစ္ဇာတ္ ခင္းရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေက်ာင္းသားလူငယ္ေတြ မ်ဳိးဆက္သစ္ေတြက စိတ္ကူးယဥ္ျပီး ပုုခုန္းေပၚ ထမ္းတင္ေပးလိုုက္တဲ့ အိုုဘားမားကိုု ဥပမာၾကည့္္ပါ။ သူလည္း ကေလးေတြ ေမွ်ာ္လင့္သလိုု အမ်ားၾကီး လုုပ္မေပးႏိုုင္ခဲ့ပါ။ သူ႔သက္တမ္း ၈ ႏွစ္ အတြင္းမွာ ေခတ္သစ္ အေတြးအေခၚ အယူအဆ သေဘာတရားေတြကိုု စိတ္ဓာတ္ေရးရာအရ ကမာၻျပန္႔ေအာင္ ၾသဇာထုုတ္လႊင့္ရုုံသာ တတ္ႏိုုင္ခဲ့ပါတယ္။ ေငြရွင္ေၾကးရွင္ လက္နက္ရွင္ၾကီးေတြ ႏိုုင္ငံေရးလက္ေဟာင္းၾကီးေတြ စိတ္တိုုင္းက် တင္လိုုက္တဲ့ ဟိုုေခတ္က ဘြတ္ခ်္တုုန္းက ဘာျဖစ္ခဲ့သလဲ။ 911 နဲ႔ အၾကမ္းဖက္သမားေတြ စစ္ေၾကညာခံရလိုု႔ ကမာၻစစ္ၾကီး ခင္းလုုမတတ္ စစ္တိုုက္ပါတယ္။ အာဖဂန္ျပည္ပ်က္တဲ့အထိ စစ္တိုုက္ျပီး မရပ္ႏိုုင္ေသးေတာ့ အီရတ္ျပည္ ပ်က္ေအာင္ စစ္တိုုက္လိုုက္ျပန္ပါေသးတယ္။ အေမရိကန္ျပည္တြင္းမွာ ျပည္သူေတြကိုု အတိုုးႏႈန္းၾကီးၾကီးနဲ႔ ေငြေတြ အဆမတန္ ေခ်းျပီး အေၾကြးေတြ မဆပ္ႏိုုင္တဲ့အထိ လုုပ္ငန္းရွင္ၾကီးေတြက အျမတ္ထုုတ္ ဂုုတ္ေသြးစုုတ္ခြင့္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ေငြေစ်း အိမိေစ်း စီးပြားေစ်းေတြ ထိုုးက်ေတာ့ လူေတြကိုု မကယ္ဘဲ လုုပ္ငန္းရွင္ၾကီးေတြ အရႈံးျပေနတဲ့ ေငြေၾကးေတြကိုု ေရွာ္ပစ္ျပီး ကယ္တင္လုုိက္ပါေသးတယ္။ ခုုခ်ိန္မွာ ဘာသာေရးအစြန္းေရာက္ေတြရဲ့ အမုုန္းစစ္ပြဲ ခုုထိ မျပီးႏိုုင္ေသး။
ဘာနီဆန္းဒါးဆိုုတဲ့ အဘုုိးၾကီးက အထက္ကတင္ျပခဲ့တဲ့ ေ၀ဖန္ခ်က္ေတြကိုု ေထာက္ျပျပီး လူငယ္မ်ဳိးဆက္သစ္ေတြကိုု စည္းရုုံးေနတာပါ။ လူငယ္ေတြကလည္း ဒီလိႈင္းကိုု စီးေနၾကျပန္တာပါပဲ။ လက္ေတြ႔မွာေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲႏိုုင္သူ ပါတီေတြ ေခါင္းေဆာင္ေတြဆိုုတာ ရွိျပီးသား စနစ္၊ အေဆာက္အအုုံ၊ လည္ပတ္မႈ၊ အက်ဳိးစီးပြားေတြ၊ မူ၀ါဒေတြကိုု အကာအကြယ္ ဆက္လက္ေပးရန္ ဆက္လက္ထိန္းသိမ္းရန္ အေျခခံအားျဖင့္ တာ၀န္ အေမြ လက္ခံရတာပါပဲ။ တေျဖးေျဖး တေရြ႔ေရြ႔ ျပင္ႏိုုင္ရင္ ျပင္၊ မျပင္ႏိုုင္ရင္ ကိုုယ့္ကိုု သူတိုု႔က ျပင္သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ျပီး ေဂၚလီလုုပ္ခ်င္တယ္ဆိုုလိုု႔ ျမင္မိ ၾကားမိသေလာက္ ေရးလိုုက္တာပါ။ ျမန္မာျပည္နဲ႔ေကာ ဘာဆိုုင္လိုု႔လဲ ေမးခ်င္ၾကမယ္။ ေအာ္ … ဘြတ္ခ်္လက္ထက္မွာ ဆႏ̔ၵျပသူေတြကိုု ပုုလိပ္က ရုုိက္သလိုု၊ အိုုဘားမား လက္ထက္မွာလည္း ရိုုက္ျပန္တာပါပဲ။ ပုုလိပ္ေတြဟာ ေခတ္အဆက္ဆက္မွာ လူနည္းစုုေတြကိုု အႏိုုင္က်င့္တာ သတ္ျဖတ္တာေတြ တရားလက္လြတ္ လုုပ္ေနၾကဆဲပါပဲ။ လုုပ္ငန္းရွင္ၾကီးေတြ ၾသဇာၾကီးသူ အစုုအဖြဲ႔ၾကီးေတြဟာ ဘယ္အစိုုးရတက္တက္ ပန္းပန္ဆဲ ပန္းပန္ေနဆဲပါပဲ။ ဟိုုဖက္ ဒီဖက္က အစြန္းေရာက္သူေတြ တဖက္နဲ႔ တဖက္ ရန္ျဖစ္ သတ္ပုုတ္ၾက။ အလယ္အလတ္ ဟိုုမပါ သည္မပါ အလြတ္အကၽြတ္ေနခ်င္သူေတြက ဟိုုလက္ညိဳးထိုုး သည္လက္ညိဳးျပီး ႏွာေခါင္းရုႈံ႔ၾကနဲ႔ လူေတြ အခ်င္းခ်င္းၾကားမွာ ကြဲျပား အားနည္းကုုန္တာပဲ အဖတ္တင္ပါတယ္။
ေဂၚလီေတြ အခ်င္းခ်င္း ေ၀ွ႔ၾကတဲ့အထဲ ေျမဇာပင္ ျပည္သူေတြ ထိပ္ပဲ့ကုန္တာ မဆန္းပါ။
သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ