လီရွန္လြန္း ● ျခစားမႈတြန္းလွန္ေရး (စင္ကာပူ အေတြ႕အၾကံဳ) (ဘာသာျပန္ – ကိုၿငိမ္းခန္႔)
(မိုးမခ) ေမ ၁၈၊ ၂၀၁၆
ေရးသူ – လီရွန္လြန္း
ဘာသာျပန္သူ – ကိုၿငိမ္းခန္႔ (NyeinKhant)
ယူေက အစိုးရ၏ ျခစားမႈတိုက္ဖ်က္ေရး အက္ေဆး ၁၆ ပုဒ္စုစည္းမႈမွာပါဝင္သည့္ စင္ကာပူဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ လီရွန္လြန္း၏ ျခစားမႈတြန္းလွန္ေရး စင္ကာပူ အေတြ႕အၾကံဳကို ကိုၿငိမ္းခန္႔က ဆီေလ်ာ္ေအာင္ဘာသာျပန္သည္။
ျခစားမႈဆိုတာ နည္းနည္းမွ သည္းခံေပးလို႔ မျဖစ္တဲ့ ေရာဂါဆိုးပါပဲ။ ႏိုင္ငံအသီးသီးက ဒီကိစၥကို တိုက္ထုတ္ဖို႔ နည္းေပါင္းစံုနဲ႔ ႀကိဳးပမ္း ခဲ့ၾကတယ္။ ျခစားမႈတိုက္ဖ်က္ေရး ဌာနဖြဲ႕တယ္၊ ျပင္းထန္တဲ့ ဥပေဒေတြ ျပ႒ာန္းတယ္၊ ျပည္သူ႔ဝန္ထမ္းေတြ လိုက္နာဖို႔ က်င့္ဝတ္ဥပေဒေတြ ထုတ္ျပန္တယ္၊ ကုမၸဏီေတြဘက္ကလည္း လုပ္ငန္းေတြကို သန္႔ရွင္းတဲ့နည္းေတြနဲ႔ ေဆာင္ရြက္မယ္လို႔ ကတိျပဳၾကတယ္။ ဒါေတြ လုပ္ပါရဲ႕နဲ႔ ဒီျခစားတဲ့ကိစၥဟာ လူ႔အဖြဲ႕စည္းထဲမွာ ျမစ္ပြားနာလိုပဲ ရွိေနဆဲပဲ။ ဒါနဲ႔ေတာင္ စင္ကာပူ၏ ျခစားမႈ ေလွ်ာ့ခ်ေရးကိစၥမွာ အတိုင္းအတာတခုအထိ ဘာေၾကာင့္ေအာင္ျမင္မႈရခဲ့သလဲ ျပန္စဥ္းစားၾကည့္ရင္ အေၾကာင္းတရား ၄ ခ်က္ရွိတယ္လို႔ ေတြ႕ရမယ္။
ပထမ အခ်က္ကေတာ့ ၿဗိတိသ် ကိုလိုနီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးရဲ႕ သန္႔ရွင္းၿပီး အလုပ္ျဖစ္တဲ့ စနစ္ကို အေမြခံရတယ္။ ကိုလိုနီစနစ္ခ်ဳပ္ၿငိမ္းၿပီး ကိုယ့္ကံၾကမၼာ ကိုယ္ဖန္တီးခ်င္ရတဲ့ အေၾကာင္းရင္း အမ်ားႀကီးရွိခဲ့ေပမယ့္ ၿဗိတိသွ်တို႔ရဲ႕ ေက်းဇူးမကင္းတဲ့ ကိစၥေတြကေတာ့ အလုပ္ျဖစ္ၿပီး ခိုင္မာတဲ့ အဂၤလိပ္ဥပေဒ၊ ျပည္သူဝန္ထမ္းစနစ္နဲ႔ သြက္လက္ၿပီး သမာသမတ္ရွိတဲ့ တရားစီရင္ေရး စနစ္ေတြပါပဲ။ ကိုလိုနီစည္းမ်ဥ္းခံ ဝန္ထမ္းေတြရဲ႕ အလုပ္လုပ္ပံု အဆင့္ျမင့္မားခဲ့တာကလည္း အေရးႀကီးတဲ့ အခ်က္တခ်က္ပါပဲ။ စင္ကာပူရဲ႕ ေနာက္ဆံုး ဘုရင္ခံနဲ႔ ပထမဆံုးႏိုင္ငံ့ ေခါင္းေဆာင္ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ဆာဝီလယံဂူး ဆိုရင္ တာဝန္လည္းသိ ေခါင္းေဆာင္ရည္လည္း ျပည့္ဝခဲ့တယ္။ သူဆိုရင္ (ယခု မေလးရွား ဆာဘား ျပည္နယ္) အရင္ ေျမာက္ေဘာ္နီယိုမွာ ဘုရင္ခံအျဖစ္ ဆက္လုပ္ေတာ့လည္း စင္ကာပူတုန္းကလို နာမည္ေကာင္းက်န္ခဲ့တာပါပဲ။ ဆာဘားျပည္နယ္မွာ ေနာက္မ်ိဳးဆက္အထိ သူ႔ကို အမွတ္ရၾကဆဲပဲ။
ဒုတိယ အေၾကာင္းတရားကေတာ့ ၿဗိတသွ်ေတြ ထြက္သြားၿပီးတဲ့ေနာက္ စင္ကာပူရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ႀကီးေတြရဲ႕ စနစ္ကို သန္႔ရွင္းေအာင္ထားမယ္ဆိုတဲ့ သႏၷိ႒ာန္ပါပဲ။ PAP ပါတီအေနနဲ႔ ၁၉၅၉ လြတ္လပ္ေရးရအၿပီး အာဏာရလာခဲ့တယ္ ဆိုေပမယ့္ ၁၉၅၉ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ လြယ္လြယ္ ႏိုင္ခဲ့တယ္ေတာ့ မဟုတ္ဘူး။
တိုင္းျပည္အေနနဲ႔ ဆင္းရဲမြဲေတတာ၊ က်န္းမာေရး အဆင့္အတန္း နိမ့္က်တာ၊ အိမ္ယာ မလံုေလာက္တာ၊ စီးပြားေရး က်တာနဲ႔ လူဦးေရ ေပါက္ကြဲတာ စတဲ့ ျပသာနာေပါင္း ေျမာက္ျမားစြာ ၾကံဳခဲ့ရတယ္။ PAP ပါတီအေနနဲ႔ ဒီျပသာနာေပါင္း ေသာင္းေျခာက္ေထာင္ကို အေမြခံလိုခဲ့တာလား။ ဘာလို႔ အတိုက္အခံအျဖစ္ပဲ ရပ္တည္ၿပီး တျခားပါတီကို အုပ္ခ်ဳပ္ေစ၊ က်ဆံုးေစလို႔ မလုပ္ခဲ့သလဲ။
ဝန္ထမ္းေတြ ျခစားတဲ့ လမ္းေၾကာင္းေပၚ မေရာက္သြားေအာင္ ကာကြယ္ဖို႔ ကိစၥက အလြန္အေရးႀကီးတယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ကပဲ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ လီကြမ္ယူနဲ႔ သူအဖြဲ႕ကို ဒီလိုဆံုးျဖတ္ဖို႔ တြန္းအားေပးခဲ့တယ္။ ညံ့ဖ်င္းတဲ့၊ ျခစားတဲ့ အစိုးရတဆက္ေၾကာင့္ က်ကြဲသြားတဲ့ ေႂကြပန္းကန္ အေကာင္းျပန္မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့သလိုပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္ပဲ PAP ပါတီအေနနဲ႔ ႏိုင္ေအာင္ၿပိဳင္ၿပီး အစိုးရဖြဲ႕ခဲ့တယ္။ လီကြမ္းယူနဲ႔ သူ႔အဖြဲ႕ဝင္ေတြ ရာထူးလက္ခံဖို႔ က်မ္းသစၥာ က်ိန္ဆိုပြဲမွာ အကၤ် ီ ေဘာင္းဘီ အျဖဴဝတ္ခဲ့တယ္။ အစိုးရကို သန္႔ရွင္ေအာင္နဲ႔ ျခစားလို႔မရေအာင္ ထားမယ္ဆိုတဲ့ သႏၷိ႒ာန္ကို ျပတဲ့သေဘာပါပဲ။ အဲဒီအခ်ိန္ကစလို႔ စင္ကာပူရဲ႕ လမ္းေၾကာင္းကို ခ်မွတ္ခဲ့တယ္။
တတိယ အခ်က္ကေတာ့ ဥပေဒ ေရးဆြဲတာ၊ ဥပေဒကို စိုးမိုးေအာင္လုပ္တာ၊ ဝန္ထမ္းအဖြဲ႕အစည္းနဲ႔ လူထုေတြပါ ပါတဲ့၊ ၿပီးျပည့္စံုၿပီး ခိုင္မာတဲ့ ျခစားမႈကာကြယ္ေရး မူေဘာင္ေတြကို အဖြဲ႕အစည္းေတြအားလံုးမွာ သက္ဝင္ေအာင္ ႏိုင္ငံေရး ခြန္အား အျပည့္နဲ႔ ေဖၚေဆာင္ခဲ့တာပါပဲ။ ျခစားမႈကာကြယ္ေရး ဥပေဒကို ျပ႒ာန္းခဲ့ၿပီး၊ ဒီဥပေဒအရ ပိုင္ဆိုင္မႈေတြကို တရားတဲ့ နည္းလမ္းနဲ႔ ရထားတာျဖစ္ေၾကာင္းကို စြပ္စြဲခံရသူဘက္က သက္ေသျပရတယ္။ ဝင္ေငြနဲ႔ မေလ်ာ္ညီတဲ့ မေျဖရွင္းႏိုင္တဲ့ ပိုင္ဆိုင္မႈေတြကို လာဘ္ယူထားတာအျဖစ္ သတ္မွတ္ၿပီး သိမ္းဆည္း ခံရမယ္။
ဒီဥပေဒကို ႏိုင္ငံရပ္ျခားအထိ သက္ေရာက္မႈရွိေအာင္ ေရးဆြဲထားတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ႏိုင္ငံျခားမွာ က်ဴးလြန္သည့္တိုင္၊ ႏိုင္ငံကို မထိခိုက္ေစဘူး ဆိုရင္ေတာင္ ျပည္တြင္းမွာ က်ဴးလြန္တဲ့ အမႈလိုပဲ သတ္မွတ္တယ္။
ျခစားမႈတိုက္ဖ်က္ေရး ဌာနျဖစ္တဲ့ အက်င့္ပ်က္မွဳစံုစမ္းစစ္ေဆးေရးဗ်ဴ႐ို (CPIB) ဟာဆိုရင္ အင္အား အေထာက္အပံ့ ျပည့္စံုၿပီး လြတ္လပ္စြာ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္တယ္။ ဒီအဖြဲ႕ အေနနဲ႔ ရဲအရာရွိ၊ ဝန္ႀကီးေတြအပါအဝင္ ဘယ္သူကိုမဆို စံုစမ္း စစ္ေဆးႏိုင္ခြင့္အပ္ႏွင္းထားၿပီး၊ လူထုကို အသိပညာေပးဖို႔နဲ႔ လူမႈအဖြဲ႕အစည္းအတြင္းမွာ စံသတ္မွတ္ခ်က္အျဖစ္ ေဖၚေဆာင္ဖို႔ေတြပါ တာဝန္ယူတယ္။ ႏိုင္ငံရဲ႕ ဝန္ထမ္းေတြရဲ႕ လစာကို ပုဂၢလိကဝန္ထမ္းေတြရဲ႕ လစာနဲ႔ ခ်ိန္ညွိၿပီး သင့္တင့္ေအာင္၊ လက္ေတြ႕က်ေအာင္ သတ္မွတ္ထားတယ္။ ဒီအတြက္ ဝန္ထမ္းေတြဘက္ကလည္း ျမင့္မားတဲ့ စံ၊ ႐ိုးသားမႈနဲ႔ အားထုတ္မႈတို႔ကို ျပန္ေပးရမယ္။
စတုတၳ အခ်က္ကေတာ့၊ အက်င့္ပ်က္မႈကို လက္မခံတဲ့ ေရွာင္ၾကဥ္လာတဲ့ လူမႈအဖြဲ႕အစည္းနဲ႔ ယဥ္ေက်းမွဳ ပံုစံပါပဲ။ စင္ကာပူ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းဟာ သန္႔ရွင္းတဲ့ စနစ္ကို ေတာင္းဆိုတယ္၊ အလုပ္အဆင္ေျပဖို႔ “လူမႈေရးအရ ခ်ဴဆီထည့္” ရတာမ်ိဳးကို မေထာက္ခံဘူး။ အက်င့္ပ်က္မႈကို ေတြ႕လာရင္လည္း တိုင္တန္းဖို႔ ဝန္မေလးဘူး။ ႏိုင္ငံသားေတြအေနနဲ႔ ဒီဥပေဒဟာ လူတိုင္းကို သက္ေရာက္တယ္ ဆိုတာရယ္၊ အစိုးရအေနနဲ႔ အဂတိတရားေတြ မပါပဲ မ်က္ႏွာ ပ်က္စရာ ျဖစ္မယ္ဆိုရင္ေတာင္ ဥပေဒအရပဲ ေဆာင္ရြက္မယ္ ဆိုတာေတြကို ယံုၾကည္တယ္။ ႏိုင္ငံအလိုက္ ထံုးစံ အမ်ိဳးမ်ိဳး ၾကံဳဖူးတဲ့ စီးပြားေရးသမားတေယာက္ စင္ကာပူေရာက္လာပံု ဇတ္လမ္း တပိဒ္ရွိတယ္။ အစိုးရ အဖြဲ႕ဝင္ အဆင့္ဆင့္အတြက္ လာဘ္ထိုးဖို႔ ေပါက္ေဈးကို လိုက္စံုစမ္းလို႔မရလို႔ ေခါင္းကုတ္ၿပီး ျပန္သြားခဲ့ရဖူးတယ္။ လာဘ္ထိုးဖို႔ ေပါက္ေဈးက သိပ္ျမင့္လြန္းလို႔ ျဖစ္မယ္လို႔ေတာင္ ထင္သြားေလရဲ႕။
စင္ကာပူအေနနဲ႔ ျခစားမႈပေပ်ာက္ေရးမွာ ထိုက္သင့္သေလာက္ ေအာင္ျမင္ခဲ့တယ္လို႔ ေျပာႏိုင္ေပမယ့္၊ ဒီျပႆနာကေန အျမစ္ျပတ္ ကင္းလြတ္ၿပီးၿပီလို႔ေတာ့ အထင္မွတ္မွားယူဆဖို႔ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ အက်င့္ပ်က္မႈဆိုတာ လူ႔သဘာဝရယ္ ေလာဘရယ္ေၾကာင့္ ျဖစ္ရပါတယ္။ ဥပေဒက ဘယ္လို ထိန္းခ်ဳပ္ခ်ဳပ္၊ စနစ္က ဘယ္ေလာက္ တင္းက်ပ္က်ပ္၊ တခါတရံ စည္းကို ေက်ာ္ခ်င္တဲ့ သူေတြကေတာ့ ရွိေနဦးမွာပါပဲ။ ဒီလိုလူေတြကို ထုတ္ေဖၚဖို႔နဲ႔ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ အေရးယူဖို႔ မပ်က္မကြက္လုပ္တယ္။ အရင္ ၂ ႏွစ္ကပဲ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးဗ်ဴ႐ိုက လက္ေထာက္ၫႊန္ၾကားေရးမွဴး တေယာက္ကို ေဒၚလာ ၁၇ သိန္း တလြဲသံုးမႈနဲ႔ တရားစြဲခဲ့တယ္။
စနစ္ကို သန္႔ရွင္းေအာင္ လုပ္တာဟာ က်ေနာ္တို႔အတြက္အျပင္၊ ႏိုင္ငံရဲ႕ ဂုဏ္သိကၡာကို ထိန္းသိမ္းျမႇင့္တင္ဖို႔လည္း ပါပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ပဲ စင္ကာပူရဲ႕ ဘဏ္ေတြကတဆင့္ ေငြေၾကးခဝါခ်တာ၊ မတရားတဲ့ နည္းနဲ႔ရတဲ့ ေငြေတြကို လႊဲေျပာင္း စုေဆာင္းတာေတြကိုလည္း တင္းတင္းက်ပ္က်ပ္ ကိုင္တြယ္ရတယ္။ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ေငြေၾကး ဗဟိုက်မႈနဲ႔ စီးပြားေရး အခ်က္အခ်ာက်မႈကို အားႀကိဳးမာန္တက္ ကာကြယ္သြားမယ္။
“အေပၚထုပ္တန္း လိမ္ရင္ ေအာက္ထုပ္တန္း မေျဖာင့္ႏိုင္ဘူး” ဆိုတဲ့ တ႐ုတ္စကားပံုတခု ရွိတယ္။ စနစ္တခု သန္႔ရွင္းဖို႔ဆိုတာ ထိပ္ဆံုးကေန စ ရမယ္။ ျပည္ပ သင္တန္းတခု သြားတက္တဲ့ တပ္မေတာ္ အရာရွိ တေယာက္ကို သူ႔အတန္းေဖာ္ တေယာက္က စင္ကာပူရဲ႕ စနစ္ကို ဘယ္လို သန္႔ရွင္းေအာင္ လုပ္ထားသလဲလို႔ ေမးဖူးတယ္။ အဲဒီအရာရွိက ဒီက မူေဘာင္ေတြနဲ႔ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးဗ်ဴ႐ိုအေၾကာင္းကို ရွင္းျပတဲ့အခါ အဲဒီဗ်ဴ႐ိုက ဘယ္သူ႔ကို သတင္းပို႔ရသလဲလို႔ ထပ္ေမးျပန္တယ္။ အရာရွိက ဗ်ဴ႐ိုက ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ကို သတင္းပို႔ရတယ္လို႔ ႐ိုး႐ိုးေျဖေတာ့ အတန္းေဖာ္အတြက္ ပိုေတာင္ ဇေဝဇဝါ ျဖစ္သြားေတာ့တာေပါ့။ ေနာက္မွ စဥ္းစားမိတာက တကယ္ေမးခ်င္တဲ့ ေမးခြန္းက ထိန္းခ်ဳပ္မယ့္သူေတြကို ဘယ္သူက ထိန္းခ်ဴပ္မွာလဲ ဆိုတာေပါ့။
ေရွးကတည္းက ရွိခဲ့တဲ့ ဒီပုစၧာအတြက္ အေျဖေတာ့ မရွိပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ အစိုးရ ထိပ္ဆံုးကေန ဟိုးေအာက္အထိမွာ အျမင့္ဆံုး စံခ်ိန္နဲ႔ အစြန္းကုန္ ႐ိုးေျဖာင့္မႈကိုေတာ့ ကာကြယ္သြားမယ္လို႔ သႏၷိ႒ာန္ ခ်ထားပါတယ္။ ၁၉၉၆ တုန္းက မစၥတာ လီကြမ္ယူနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ႏွစ္ေယာက္ အိမ္ဝယ္တဲ့ ကိစၥမွာ မမွန္မကန္ ေလွ်ာ့ေစ်းနဲ႔ ရပါတယ္လို႔ သတင္းေတြထြက္ေတာ့ အဲဒီအခ်ိန္က ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ျဖစ္တဲ့ ဂိုခ်ဳပ္ေတာင္က စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈေတြ အျပည့္အစံု လုပ္ဖို႔ အမိန္႔ထုတ္ခဲ့တယ္၊ မမွန္မကန္မႈေတြ ရွိခဲ့တယ္လို႔ မေတြ႕ခဲ့ဘူး။ ဒီကိစၥကို လႊတ္ေတာ္ကို ဆက္ တင္ခဲ့ၿပီး သံုးရက္တိုင္တိုင္ ေဆြးေႏြးၾကားနာမႈေတြလည္း လုပ္ခဲ့ေသးတယ္။
အဲဒီမွာ မစၥတာ လီ ေရာ၊ က်ေနာ္ေရာ ေျပာခဲ့တာရွိတယ္။ မစၥတာ လီ က “က်ေနာ္ဝယ္တာေရာ ဒုဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ျဖစ္တဲ့ က်ေနာ့သား ဝယ္တာေရာကို လက္လႊတ္မေပးဘဲ စံုစမ္းစစ္ေဆးခံရတာကို ဂုဏ္ယူ ေက်နပ္တယ္။ စစ္ေၾကာခံရမႈမွာ ဘယ္သူမွ ကင္းလြတ္ခြင့္မရွိတာရယ္၊ ဘယ္ေလာက္ႀကီးတဲ့ ဝန္ႀကီး မဆို မေလ်ာ္ ၾသဇာနဲ႔ အက်င့္ပ်က္ ရယူတယ္လို႔ ယူဆရရင္ စံုစမ္းစစ္ေဆးခံရတာေတြဟာ စင္ကာပူအတြက္ အလြန္ အေရးႀကီးတယ္” လို႔ ေျပာခဲ့တယ္။
ယံုၾကည္မႈဟာ တည္ေဆာက္ဖို႔ ၾကာသေလာက္၊ ပ်က္ဖို႔ အင္မတန္ ျမန္တယ္။ စင္ကာပူမွာ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ ေက်ာ္ တည္ေဆာက္ခဲ့တယ္။ အစိုးရ၊ စနစ္နဲ႔ တာဝန္ရွိ အမ်ိဳးသား အမ်ိဳးသမီး အားလံုးရဲ႕ ေျဖာင့္မတ္ မွန္ကန္မႈဟာ စင္ကာပူေအာင္ျမင္ရျခင္းရဲ႕ အဓိက ေသာ့ခ်က္ပါပဲ။ ေျဖာင့္မတ္မႈနဲ႔ ဂုဏ္သေရကို ဘယ္လိုအေၾကာင္းေၾကာင့္မွ အထိခိုက္မခံရေအာင္ ကာကြယ္သြားမယ့္အျပင္၊ အမ်ားထက္ အၿမဲတမ္း သာေနေအာင္၊ ႏိုင္ငံအတြက္ ဂုဏ္ယူစရာကိစၥျဖစ္ေအာင္ စိတ္ပိုင္းျဖတ္ထားပါတယ္။
လီရွန္လြန္း
References
Corrupt Practices Investigation Bureau (CPIB). 2016a. Prevention of Corruption Act, Singapore. Available online.
Corrupt Practices Investigation Bureau (CPIB). 2016b. About CPIB. Available online.
National Archives of Singapore. 21 May 1996. Statement by Senior Minister Lee Kuan Yew Nassim Jade and Scotts 28. Available online.
သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ
