ေနာင္ေက်ာ္ – ဟန္ျပအပစ္ရပ္စာခ်ဳပ္ႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတုမျဖစ္ရေအာင္
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဟုဆုိလုိက္လွ်င္ စစ္ပဲြမ်ားႏွင့္ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားမရွိေတာ့သည့္ အေျခအေနႏွင့္ အခ်ိန္အခါကုိ ေျပးသတိရမိ လုိက္ၾကမည္ထင္သည္။ ဤသည္ကုိ သာမန္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအေျခအေနဟု ေျပာလွ်င္ရမည္။
ႏုိင္ငံေရးနွင့္ ဆက္စပ္ၿပီး ေျပာရေသာအခါမ်ိဳးတြင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဟူေသာစကားသည္ အၾကမ္းဖက္မႈေတြကုိ ရပ္သြားလုိက္ရုံႏွင့္ မလုံေလာက္ေတာ့ပါ။ စစ္ပဲြေတြ၊ အၾကမ္းဖက္မႈေတြကုိ ျဖစ္ေပၚလာေစသည့္ ေနာက္ခံအေၾကာင္းရင္းေတြကုိပါ ေျပလည္ ေက်ေအးေအာင္ ညိွႏႈိင္းေျဖရွင္းရတာေတြက ဆက္တုိက္လုိက္လာရသည္။ ႏုိင္ငံေရးအေျခခံအေၾကာင္းတရားေၾကာင့္ စစ္ပဲြ ေတြျဖစ္လာခဲ့ရသည္ဟုဆုိလွ်င္ စစ္ပဲြေတြကုိ ရပ္လုိက္ရုံျဖင့္မၿပီး။ ႏုိင္ငံေရးအေျခခံအေၾကာင္းတရားေတြအထိလုိက္ၿပီး ျပႆနာေတြရပ္သြားေအာင္ ေဆြးေႏြးညိွႏႈိင္းရသည္။ အေပးအယူအေလွ်ာ့အတင္းေတြလုပ္ရသည္။ ထုိသုိ႔လုပ္ၾကရေသာ အေပးအယူအေလွ်ာ့အတင္းေတြက တရားမွ်တမႈရွိဖုိ႔လုိသည္။ စစ္ပဲြအဆင့္အထိေရာက္ခဲ့ရေသာ ႏုိင္ငံေရးအရမညီမွ်မႈ၊ မတရားမႈကုိ ညီမွ်ေအာင္၊ တရားမွ်တေအာင္ အေလွ်ာ့အတင္းအေပးအယူလုပ္မွ ျဖစ္မည္။
အျပန္အလွန္အသိအမွတ္ျပဳမႈ၊ အျပန္အလွန္ေလးစားမႈ၊ အျပန္အလွန္ယုံၾကည့္မႈေတြရွိေနၾကမွ အေလွ်ာ့အတင္းအေပးအယူလုပ္ၾကခ်ိန္တြင္ ညီမွ်ေသာ၊ တရားမွ်တေသာ အေျဖေကာင္းေတြထြက္လာႏုိင္ေျခရွိသည္။ လူၾကားေကာင္းေအာင္၊ ႏုိင္ငံ ေရးအျမတ္ရေအာင္လုပ္ေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပဲြျဖစ္စဥ္မိ်ဳးေတြဆုိလွ်င္ေတာ့ အခ်ိန္ကုနု္၊ ေငြကုန္၊ လူပင္ပန္းၿပီး သဲပုံ ႀကီးေပၚသုိ႔ ေရမစုိ႔မပုိ႔ (ခပ္နည္းနည္း) ေလးေလာင္းခ်ၾကည့္တာမ်ိဳးလုိပင္ အရာမထင္တာ၊ မထိေရာက္တာမ်ိဳးသာ ျဖစ္လိမ့္ မည္။
တကယ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရခ်င္လွ်င္ေတာ့ ေဆြးေႏြးဖက္ႏွစ္ဘက္စလုံးတြင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုိခ်င္စိတ္ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ရွိေနဖုိ႔က အေျခခံအက်ဆုံး လုိအပ္ခ်က္ျဖစ္သည္။ ၿပီးေတာ့ အျပန္အလွန္အသိအမွတ္ျပဳမႈ၊ ေလးစားမႈ၊ ယုံၾကည္မႈေတြရွိဖုိ႔လုိမည္။ ၿပီးေတာ့ တန္းတူညီမွ်ျဖစ္ေစခ်င္ေသာစိတ္၊ တရားမွ်တေစခ်င္ေသာ စိတ္တုိ႔က အားေကာင္းေမာင္းသန္ခုိင္မာေနၾကဖုိ႔လုိမည္။ အက်ပ္ကုိင္တာ၊ ၿခိမ္းေျခာက္တာ၊ ဖိအားေပးတာ၊ အႏုိင္က်င့္တာမ်ိဳးေတြမရွိဖုိ႔လုိသည္။ ရွိခဲ့ေသာ၊ ရွိေနေသာျပႆနာေတြ၊ ပဋိပကၡေတြကုိ ငါတုိ႔ေခတ္မွာ အေကာင္းဆုံး၊ အေျပလည္ဆုံး၊ အမွန္ကန္ဆုံး၊ တရားနည္းလမ္းအေက်ဆုံးျဖစ္ေအာင္ ညိွႏႈိင္းေျဖရွင္း မည္ဟူေသာ သႏိၷၷဌာန္ခုိင္မာၾကဖုိ႔လုိမည္။ ခုိင္မာေသာၿငိမ္းခ်မ္းေရးရလုိစိတ္ႏွင့္ ျဖစ္ေအာင္လုပ္မည္ဟူေသာ ျပတ္သားသည့္ သႏၷၷိဌာန္တုိ႔ေပါင္းစပ္ကာ တရားနညး္လမ္းက်ေသာ အေပးအယူအေလွ်ာ့အတင္းေဆြးေႏြးညိွႏိႈင္းျခင္းျဖင့္ တကယ္ေပါင္းစပ္ေဆာင္ရြက္ႏုိင္လွ်င္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးသည္ မရႏုိင္စရာအေၾကာင္းမရွိဟုထင္သည္။
● ဆႏၵ၊ သႏၷၷိဌာန္ႏွင့္ တရားနည္းလမ္းက်ေသာ ညိႇႏိႈင္းျခင္း
ဗမာျပည္၏ျပည္တြင္းစစ္ႏွင့္ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆာင္ရြက္မႈသမိုင္းတြင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပဲြေတြ၊ အပစ္အခတ္ရပ္ စဲေရး ေဆြးေႏြးပဲြေတြ လုပ္ခဲ့ၾကတာ အႀကိမ္ေပါင္းမနည္းလွပါ။ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးအတြက္ ေတာ္လွန္ေရးအဖဲြ႔တစ္ဖဲြ႔ခ်င္စီႏွင့္ ကန္႔ၿပီး (သီးျခားစီခဲြထုတ္ၿပီး) လုပ္ခဲ့တာေတြက ပုိမ်ားသည္။ ယခင္ကာလေတြတုန္းက အပစ္ရပ္စာခ်ဳပ္ေတြခ်ဳပ္ဆုိခဲ့ ျခင္း၊ အပစ္ရပ္ဖုိ႔ညိွႏိႈင္းသေဘာတူခဲ့ျခင္းေတြက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရေအာင္လုပ္မည္ဟူေသာ ရည္မွန္းခ်က္ျဖင့္မဟုတ္ပါ။ ယာယီ ရည္ရြယ္ခ်က္တစ္ခုခုအတြက္ (သုိ႔မဟုတ္) ယာယီစစ္နားဖုိ႔အတြက္သာ လုပ္ခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္။ ေတာင္ဘက္ကုိ စစ္ထုိးဖုိ႔ အတြက္ ေျမာက္ဘက္ႏွင့္အပစ္ရပ္ျခင္း၊ ေျမာက္ဘက္သုိ႔ စစ္ထုိးဖုိ႔အတြက္ ေတာင္ဘက္ႏွင့္ အပစ္ရပ္ျခင္း၊ ႏုိင္င့ေရးစစ္ မ်က္ႏွာကုိ ထုိးစစ္ဆင္ဖုိ႔အတြက္ လက္နက္ကုိင္စစ္မ်က္ႏွာေတြနွင့္ အပစ္ရပ္ျခင္းဆုိတာေတြပဲရွိခဲ့သည္။
ႏုိင္ငံေရးအရ၊ စစ္ေရးအရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရလုိလ်င္စိတ္ျဖင့္လုပ္ခဲ့ေသာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးေတြမဟုတ္ခဲ့ပါ။ ‘သခြပ္ပင္က မီးတက်ည္က်ည္’ မ်ိဳးမျဖစ္ေအာင္၊ စစ္မ်က္ႏွာမမ်ားေအာင္ ဟန္႔တားျခင္း၊ တန္႔ထားျခင္းမ်ိဳးသာ လုပ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ဤသုိ႔ေသာ အတိတ္သမုိင္းမ်ားရွိခဲ့ဖူးျခင္းေၾကာင့္ လတ္တေလာေဆာင္ရြက္ေနေသာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးဆုိင္ရာေဆာင္ရြက္မႈမ်ားကုိ ဘယ္လုိသေဘာထားသင့္၊ နားလည္လက္ခံသင့္ပါသလဲ။
တကယ္တမ္းၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုိခ်င္စိတ္ေၾကာင့္လား …?
စစ္မ်က္ႏွာေလွ်ာ့ခ်ထားေရးအတြက္လား ….?
ျပည္တြင္းႏွင့္ ႏုိင္ငံတကာကုိ မ်က္လွည့္ျပခ်င္ေသာေၾကာင့္လား … ?
ဤေမးခြန္းကုိေတာ့ လက္ရွိအပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးမွ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆီသုိ႔ သြားမည္ဟု ေျပာေနေသာေဆြးေႏြးဖက္တစ္ဘက္ျဖစ္ သည့္ အစုိးရကုိပဲ ေမးရပါလိ္မ့္မည္။
ဤသုိ႔ေမးျခင္းအေပၚ စာဖတ္သူသေဘာတူႏုိင္ပါမည္လား။
သမၼတဦးသိန္းစိန္၏အစုိးရလက္ထက္၊ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္၊ ၾသဂုတ္လ (၁၈) ရက္တြင္ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္အဖဲြ႔အစည္း မ်ားႏွင့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးျပဳလုပ္ရန္ ဖိတ္ေခၚကမ္းလွမ္းခ်က္ကုိ ထုတ္ျပန္ေၾကညာခဲ့သည္။ ဤေၾကညာခ်က္ထုတ္ျပန္မႈ တြင္ ေနာက္ခံအေၾကာင္းတစ္ခုကုိေတြ႔ရသည္။
၂၀၁၀ ခုႏွစ္၊ ႏုိဝင္ဘာလ (၇) ရက္တုန္းက က်င္းပခဲ့ေသာ ေရြးေကာက္ပဲြတြင္ အႏုိင္ရခဲ့ေသာ ျပည္ခုိင္ၿဖိဳးပါတီထံသုိ႔ ၂၀၁၁၊ မတ္လ (၃၁) ရက္တြင္ နအဖစစ္အစုိးရက အာဏာလဲႊေပးခဲ့သည္။ ထုိအစုိးရတက္လာၿပီးေနာက္ ပထမဆုံးက်င္းပခဲ့ေသာ တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ားေကာင္စီ (ENC) ၏ ဆဌမအႀကိမ္ညီလာခံတြင္ အလွည့္က် သဘာပတိ၏ အဖြင့္မိန္႔ခြန္း၌
“သမၼတဦးသိန္းစိန္အေနျဖင့္ ျပည္ေထာင္စုျပႆနာမ်ားကုိ ေစတနာမွန္ကန္စြာျဖင့္ ေျဖရွင္းလုိေသာဆႏၵ တကယ္ရွိပါက ျပည္ တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပဲြတစ္ရပ္ကုိ ေခၚယူက်င္းပၿပီး အႏွစ္ (၆၀) ေက်ာ္ ျပည္တြင္းစစ္အပါအဝင္ တုိင္းျပည္ရဲ႕ ႏုိင္ငံေရးျပသႆနာအားလုံးကုိ ႏုိင္ငံေရးနည္းျဖင့္ ေျဖရွင္းႏုိင္ဖုိ႔ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးပဲြေခၚယူပါ” ဟုေျပာခဲ့သည္။ ထုိ႔အျပင္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္၊ ဇြန္လ (၂၀) ရက္စဲြျဖင့္ တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ားေကာင္စီ (ENC) ဥကၠဌကလက္မွတ္ေရးထုိးၿပီး သမၼတဦးသိန္းစိန္ ထံသုိ႔ စာတစ္ေစာင္ေပးပုိ႔ခဲ့သည္။ ထုိစာတြင္
(၁) အစုိးရက တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား၏ နယ္ပယ္တြင္ဆင္ႏဲႊေနေသာ ထုိုးစစ္ဆင္ျခင္မ်ားကုိ အျမန္ဆုံးရပ္ဆုိင္းထားရန္။
(၂) ႏုိင္ငံတဝွမ္းလုံး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးေၾကညာရန္။
(၃) ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပဲြတရပ္ အျမန္ဆုံးေခၚယူက်င္းပရန္။
ဟူေသာ အခ်က္မ်ားပါဝင္သည္ဟု ဆုိပါသည္။ အဲဒီေနာက္ပုိင္္းတြင္ ျပည္ေထာင္စုအစုိးရ၏ အတြင္းေရးမွဴး တင္မိ်ဳးၾကည္ လက္မွတ္ထုိးထားသည့္ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပဲြ ဖိတ္ေခၚခ်က္ကုိ ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။
ဤအခ်က္ကုိေတြ႔မိေသာအခါ ၁၉၆၃ ခုႏွစ္တုန္းက ဗုိလ္ေနဝင္း၏ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီမွ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကမ္းလွမ္းခ်က္အ ေပၚ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၏ ၁၉၆၃ ခုႏွစ္၊ ဇြန္လ (၂၂) ရက္ ေန႔စဲြျဖင့္ ျပန္ၾကားခ်က္ထဲမွ စာပုိဒ္ကုိ ျပန္သတိရပါသည္။ ပါတီဗဟုိေကာ္မတီ၏ ျပန္ၾကားခ်က္စာပုိဒ္ (၁) ထဲတြင္ ဤသုိ႔ေရးထားသည္။
“အစုိးရႏွင့္ လက္နက္ကုိင္ေတာ္လွန္ေရးအင္အားစုမ်ား ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးၿပီး၊ ျပည္တြင္းစစ္ရပ္စဲ၍ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျပန္လည္တည္ေဆာက္ရန္၊ ၁၉၆၃ ခုႏွစ္၊ ဧၿပီလ (၁၀) ရက္ေန႔က ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီက ေပးပုိ႔ေသာကမ္း လွမ္းခ်က္ကုိ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီက ျပန္ၾကားသည္ဟု ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ ယူဆပါသည္။”
● ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပဲြ
အဲဒီကာလတုန္း လက္နက္ကုိင္ေတာ္လွန္ေရးဆင္ႏဲႊေနေသာ လက္နက္ကုိင္အဖဲြ႔အစည္းအားလုံး လာေရာက္ေဆြးေႏြး ခဲ့ၾကသည္။ ထုိၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပဲြႏွင့္ပတ္သက္၍ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီဥကၠဌ သခင္သန္းထြန္းက ဤသုိ႔မွတ္ခ်က္ေပး ခဲ့သည္ဟု လူႀကီးေတြေျပာတာ ၾကားဖူးသည္။
“ဗုိလ္ေနဝင္းေခၚတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပဲြက အတုႀကီးျဖစ္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔က သြားေဆြးေႏြးၾကမယ္။ ကြၽန္ ေတာ္တုိ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကုိ တကယ္လုိခ်င္တယ္ဆုိတာနဲ႔ ဗုိလ္ေနဝင္းရဲ႕ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပဲြအတုႀကီးဆုိတာကုိ လူထု ၾကားထဲမွာ ဖြင့္ခ်ရမယ္”
အမွန္တကယ္လည္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပဲြက မေအာင္ျမင္ဘဲ ပ်က္ခဲ့ပါသည္။ စစ္တပ္ကိစၥႏွင့္ပတ္သက္သည္။ ေတာ္လွန္ ေရးအဖဲြ႔အစည္းအသီးသီးမွ တပ္မ်ားကုိ အဖဲြ႔အလုိက္တစ္ေနရာတည္းမွာ စုေပးဖုိ႔ ဗိုလ္ေနဝင္းတုိ႔ဘက္မွ ေတာင္းဆုိခ်က္ကုိ ေတာ္လွန္ေရးအင္အားစုေတြက လက္မခံခဲ့ၾကပါ။ ဤအခ်က္သည္ ၁၉၆၃ ခုႏွစ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပဲြပ်က္ရျခင္း၏ အဓိ ကအေၾကာင္းတစ္ခုလည္းျဖစ္သည္။ အဲဒီတုန္းက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပဲြပ်က္သြားေသာအခါ ဗုိလ္ေနဝင္းစစ္အစုိးရက လူဖမ္းပဲြႀကီးကုိလုပ္ခဲ့သည္ဟု ဆုိၾကသည္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကုိ တကယ္မလုိခ်င္ဘဲ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ကုိသာ ထူေထာင္ခ်င္ ေသာ ဗုိလ္ေနဝင္းစစ္အစုိးရ၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပဲြအတုႀကီး ပ်က္သြားခဲ့သည္မွာမဆန္း။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအာသာဆႏၵျပင္းျပေနေသာ ျပည္သူလူထုႀကီးအတြက္ေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးမ်က္လွည့္ပဲြႀကီးကုိ ေငးေမာေက်နပ္ေနတုန္းမွာပဲ ေသနတ္သံေတြ၊ လူေသအေလာင္းေတြ၊ ဒုကိၡတေတြ၊ ဒုကၡသည္ေတြကုိပဲ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာဆက္လက္ေတြ႔ႀကံဳခဲ့ရသည္ကလည္း အဆန္းတ က်ယ္ျဖစ္ခဲ့သည္ဟု ေျပာရေပလိမ့္မည္။
ျပည္သူလူထုႀကီးက လုိခ်င္သည္မွာ လြတ္လပ္ေသာ (ဒီမုိကေရစီ) အခြင့္အေရးႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္သည္ပဲ မဟုတ္လား။
ယခုလက္ရွိအစုိးရႏွင့္ ေဆြးေႏြးေနေသာ တုိင္းရင္းသားေတာ္လွန္ေရးအဖဲြ႔အစည္းမ်ားဘက္မွ လုိခ်င္ေသာအခ်က္မွာ “ဒီမုိက ေရစီေရး၊ တန္းတူေရးႏွင့္ ကုိယ္ပုိင္ျပဌာန္းခြင့္ရရွိေရး” ျဖစ္သည္။ တန္းတူေရးႏွင့္ ကုိယ္ပုိင္ျပဌာန္းခြင့္ရရွိေရးဆုိသည္က လည္း ဒီမုိကေရစီေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတုိ႔ႏွင့္ တစ္ဆက္တစ္စပ္တည္း ရွိေနျဖစ္ေနသည္ပဲမဟုတ္လား။
ယေန႔ျပည္သူလူထုတစ္ရပ္လုံး လုိလားေတာင့္တေနေသာ ဒီမုိကေရစီႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရရွိဖုိ႔ အတြက္ဆုိလွ်င္ အစုိးရဘက္ မွာပဲ လုံးလုံးလ်ားလ်ားတာဝန္ရွိသည္။
အစုိးရ၏ UPWC ႏွင့္ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္ေတာ္လွန္ေရး အဖဲြ႔အစည္းမ်ား၏ UNFC (NCCT) တုိ႔၏ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးဆုိင္ရာ ေဆြးေႏြးပဲြမ်ားကုိ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ MPC အေဆာက္အအုံ တြင္လည္းေကာင္း၊ ထုိင္းႏုိင္ငံခ်င္းမုိင္ၿမိဳ႕တြင္လည္းေကာင္း ဆက္တုိက္ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကသည္။ ၾကားကာလထဲတြင္ တုိင္းရင္းသားေတာ္လွန္ေရးအဖဲြ႔မ်ား၏ ေဆြးေႏြးပဲြမ်ားကုိ ေကအုိင္အုိနယ္ေျမ လုိင္ဇာတြင္လည္းေကာင္း၊ ထုိင္းႏုိင္ငံခ်င္းမုိင္တြင္လည္းေကာင္း၊ ေကအင္ယူနယ္ေျမတြင္လည္း ေကာင္း ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကသည္။
အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးအတြက္ ျမန္မာၿငိမ္းခ်မ္းေရးစင္တာတြင္ ႏွစ္ဘက္မွတာဝန္ရွိသူမ်ား ေဆြးေႏြးေနခ်ိန္တြင္ တုိင္းရင္းသားအဖဲြ႔အစည္းတခ်ိဳ႕ႏွင့္ အစုိးရတပ္တုိ႔၏ တုိက္ပဲြေတြက တၿခိမ္းၿခိမ္း။ ခန္းမထဲတြင္ အပစ္ရပ္ေရးေဆြးေႏြးေနခ်ိန္တြင္ အစုိးရဘက္မွ ထုိးစစ္ေတြက တုိင္းရင္းသားေတာ္လွန္ ေရးအဖဲြ႔နယ္ေျမေတြမွာ ျဖစ္ေနခဲ့သည္။ ဒီေနရာကိစၥကုိ ကန္႔ကြက္ ေတာ့ ခဏရပ္သြားသည္။ ၿပီးေတာ့ ေနာက္တစ္ေနရာမွာ ထပ္ျဖစ္ျပန္သည္။ အပစ္ရပ္ေရးစကားေျပာေနခ်ိန္မွာပဲ ထိေတြ႔ တုိက္ပဲြမ်ား၊ ထုိးစစ္မ်ားက ဗမာျပည္ေျမာက္ဘက္အျခမ္းရွိ ရွမ္းျပည္နယ္၊ ကခ်င္ျပည္နယ္ႏွင့္ ကရင္ျပည္နယ္ေတြမွာ အမ်ား ဆုံးျဖစ္ခဲ့သည္။ အႀကီးအက်ယ္ဆုံးေသာ တုုိက္ပဲြကေတာ့ တေအာင္း(ပေလာင္)၊ ရခုိင္တပ္မေတာ္ (AA) ႏွင့္ ကုိကန္႔တပ္ (MNDAA) တုိ႔ကတစ္ဘက္၊ အစုိးရတပ္ကတစ္ဘက္ တုိက္ေသာစစ္ပဲြႀကီးပင္။
ဤစစ္ပဲြတြင္ အစုိးရဘက္မွ ထိခုိက္က်ဆုံးမႈႏွင့္ အဆုံးအရႈံးမ်ားခဲ့သည္ထင္၏။ ျပည္တြင္းမွာပဲရွိေသာ အစုိးရႏွင့္လည္း အေစာပုိင္းတုန္းက အပစ္အခတ္ရပ္စဲခဲ့ဖူးေသာ ကုိးကန္႔စစ္တပ္ကုိ “တရုတ္ေတြ” ဟုဆုိကာ ျပည္ပႏွင့္စစ္ပြဲျဖစ္သေယာင္ေယာင္ဝါဒျဖန္႔တာမ်ိဳးေတြကုိ အင္တာနက္လူမႈစာမ်က္ႏွာေတြႏွင့္ တခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ ဖတ္ရၾကားရသည္။
ထုိစစ္ပဲြ၏ေနာက္ဆက္တဲြသက္ေရာက္မႈက အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးေဆြးေႏြးေနေသာ ျမန္မာၿငိမ္းခ်မ္းေရးစင္တာထဲသုိ႔ ေရာက္လာသည္။ အပစ္ရပ္စာခ်ဳပ္လက္မွတ္ထုိးမည့္အဖဲြ႔ေတြထဲတြင္ တေအာင္းပေလာင္ (TNLA)၊ ရခုိင္တပ္မေတာ္ (AA) ႏွင့္ ျမန္မာအမ်ိဳးသားဒီမုိကရက္တစ္ မဟာမိတ္တပ္မေတာ္ (ကုိးကန္႔တပ္မေတာ္ MNDA) တုိ႔ကုိ ပါဝင္ခြင့္မျပဳဟု အစုိးရ ဘက္က ေျပာဆုိေၾကာင္း သတင္းေတြကုိၾကားရသည္။ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္အဖဲြ႔မ်ား၏ ကုိယ္စားလွယ္ေတြက လည္း အားလုံးပါဝင္ဖုိ႔လုိေၾကာင္း ေျပာၾကသည္။
ဤအေျခအေနေနာက္ပုိင္းတြင္ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္အဖဲြ႔မ်ား၏ အစည္းအေဝးကုိ ခ်င္းမုိင္ (ထုိင္း) တြင္ ျပဳလုပ္ သည္ဟု သတင္းေတြဖတ္ရသည္။ ထုိေဆြးေႏြးပဲြ၏ ရလဒ္အျဖစ္တစ္ႏုိင္ငံလုံး ပစ္ခတ္တုိက္ခုုိက္မႈ ရပ္စဲေရးသေဘာတူစာခ်ဳပ္လက္မွတ္ေရးထုိးဖုိ႔အတြက္ အဖဲြ႔ (၇) ဖဲြ႔ကသာသေဘာတူၿပီး က်န္အဖဲြ႔ေတြက သေဘာမတူေၾကာင္းျဖင့္ သတင္းေတြၾကား ရသည္။ အစုိးရႏွင့္ ေတြ႔ဆုံညိွႏႈိင္းဖုိ႔ေရာက္လာခ်ိန္တြင္ Rcss (SSA) ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ (ေတာင္ပုိင္း) လည္း ပါဝင္လာ ေသာေၾကာင့္ လက္မွတ္ထုိးမည့္အဖဲြ႔ (၈) ဖဲြ႔ျဖစ္လာသည္။ က်န္အဖဲြ႔ေတြကေတာ့ အားလုံးပါဝင္လက္မွတ္ထုိးေရးမူေပၚမွ ရပ္တည္ေၾကာင္းႏွင့္ တစ္ႏုိင္ငံလုံး ပစ္ခတ္တုိက္ခုိက္မႈရပ္စဲေရးသေဘာတူစာခ်ဳပ္ (NCA) ပါအခ်က္မ်ားကုိ သေဘာတူ ေၾကာင္း ေျပာဆုိတာကုိ ၾကားရသည္။ ဤအေျခအေနအတုိင္းဆုိလွ်င္ အပစ္ရပ္စာခ်ဳပ္သည္ “တစ္ႏုိင္ငံလုံး” ဟူေသာ သ ေဘာကုိ မေဆာင္ေတာ့ပါ။
တကယ္တမ္းျပည္တြင္းစစ္ရပ္စဲေရးႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္း ေရးလမ္းကုိ ေလွ်ာက္ဖုိ႔ဆႏၵလည္း ျပင္းျပၿပီး သႏၷိဌာန္လည္းခ်ၿပီးသားျဖစ္သည္ဟုဆုိလွ်င္ တစ္ႏုိင္ငံလုံးအပစ္ရပ္ စာခ်ဳပ္လက္မွတ္ေရးထုိးဖုိ႔ကိစၥမွာ ဘယ္အဖဲြ႔ေတြမပါဝင္ရဟု အဘယ္ေၾကာင့္ကန္႔ သတ္ေနၾကပါသနည္း။
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးခရီးအားအၿပီးတုိင္ေလွ်ာက္ေရးလမ္းစကုိ ျမင္ေန၊ စတင္ေျခခ်မိေနပါလ်က္ႏွင့္ အဘယ့္ေၾကာင့္ စစ္မီးျဖစ္ႏုိင္ေျခ မ်ားကုိ ခ်န္ထားေနရပါသနည္း။
စစ္ပဲြေတြမရပ္ခ်င္ေသးတာလား။
ၿငိမ္းခ်မ္းေရး မလုိခ်င္တာလား။
စစ္ပဲြမရွိလွ်င္ ၾသဇာအာဏာမရွိမွာကုိ ပူပန္ေန၍လား။
ဤေမးခြန္းကုိ ေျဖရမည့္သူသည္ အစုိးရပဲျဖစ္သည္။
၂၀၁၅၊ ၾသဂုတ္လ (၁၈) ရက္ထုတ္ အစုိးရသတင္းစာ (ျမန္မာ့အလင္း) တြင္ “တစ္ႏုိင္ငံလုံးပစ္ခတ္တုိက္ခုိက္မႈရပ္စဲေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္” ကုိေဖာ္ျပထားခဲ့သည္။ ဤစာခ်ဳပ္၏ နိဒါန္းတြင္
“……ယခင္ကခ်ဳပ္ဆုိခဲ့ေသာ သေဘာတူညီခ်က္မ်ားအား ထပ္ေလာင္းအသိမွတ္ျပဳျခင္း၊ ပုိမုိခုိင္မာေစျခင္း၊ ထပ္ဆင့္ အတည္ျပဳျခင္းျဖစ္ၿပီ ပါဝင္သင့္သူအားလုံးပါဝင္ႏုိင္ေသာ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပဲြမ်ားမွ တစ္ဆင့္ခုိင္ၿမဲေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကုိ ဦးတည္သည္။” ဟု ေရးထားျခင္းကုိ ေတြ႔ရသည္။ အေျခခံမူမ်ားထဲတြင္
“…….ပင္လုံစိတ္ဓာတ္ႏွင့္အညီ ဒီမုိကေရစီေရး၊ အမ်ိဳးသားတန္းတူေရးႏွင့္ ကုိယ္ပုိင္ျပဌာန္းခြင့္ အခြင့္အရးမ်ား အာမခံခ်က္ မ်ား အျပည့္အဝရွိေသာ၊ ဒီမုိကေရစီနွင့္ ဖက္ဒရယ္စနစ္တုိ႔ကုိ အေျခခံသည့္ ျပည္ေထာင္စုကုိ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပဲြရလဒ္မ်ားႏွင့္အညီ တည္ေဆာက္သြားရန္။” ဆုိတာကုိပါေတြ႔ရသည္။ ဤေနရာတြင္ “ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပဲြမ်ားတြင္ အက်ိတ္အနယ္ ျငင္းခုံရမည့္ကိစၥမ်ိဳး ေပၚလာပါက (ေပၚလာႏုိင္ေျခကလည္း အမ်ားႀကီးရွိသည္။) မည္သုိ႔ဆုံးျဖတ္ၾကမည္နည္း။ မဲျဖင့္လား။ လြတ္လပ္မႈ၊ တန္းတူညီမွ်မႈႏွင့္ တရားမွ်တမႈတုိ႔ကုိ အေျခခံေသာသေဘာထားျဖင့္ တကယ္ဆုံးျဖတ္ၾကမည္လား။ အေျခခံမူ မ်ား၏ (၁) (ဂ) တြင္ ဤသုိ႔ေဖၚျပထားသည္။
“တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳးေပါင္းစုံ ပူးေပါင္းပါဝင္ေသာ ျပည္ေထာင္စုတပ္မေတာ္ဆုိင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ားကုိ ႏုိင္ငံေရးေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးပဲြမ်ားတြင္ ထည့္သြင္းေဆြးေႏြးသြားရန္။”
ႏုိင္ငံေရးေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးပဲြေရာက္ေတာ့မွ အစုိးရဘက္က “လက္နက္အပ္၊ တပ္ဖ်က္၊ ငါတုိ႔တပ္ထဲဝင္ဟုဆုိလွ်င္ မည္သုိ႔လုပ္ မည္နည္း။ ဤကိစၥကုိ အပစ္ရပ္ေဆြးေႏြးပဲြကာလေတြတုန္းက အေက်အလည္ ဆက္မေဆြးေႏြးဘဲ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပဲြမ်ား ျပဳလုပ္ေတာ့မွ ေဆြးေႏြးပဲြမ်ား ျပဳလုပ္ေတာ့မွ ေဆြးေႏြးရန္ ေရႊ႕ဆုိင္းခဲ့ၾကသည္။ ဤအပစ္ရပ္ေဆြးေႏြးပဲြကာလမတုိင္ခင္က တခ်ိဳ႕တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္အဖဲြ႔မ်ားကုိ နယ္ျခားေစာင့္တပ္လုပ္ဖုိ႔ ဖိအားေပးခဲ့ျခင္းေတြရွိသည္။ အပစ္ရပ္သေဘာ တူညီခ်က္ (မူၾကမ္း) ကုိလက္မွတ္ၿပီးခ်ိန္ ေနာက္ပုိင္း ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္က တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္တပ္မ်ားကုိ လက္နက္ျဖဳတ္သိမ္းမည့္အေၾကာင္း ေျပာခဲ့ေသးသည္။
ယုံၾကည္မႈကုိ ခုိင္မာေအာင္တည္ေဆာက္ၿပီး အပစ္ရပ္ေရးမွ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးသုိ႔ သြားရမည့္အခ်ိန္မ်ိဳးတြင္ ယုံၾကည္မႈေလ်ာ့ပါး ေအာင္၊ မယုံရဲေအာင္ေျပာျခင္းမိ်ဳး၊ ထုိးစစ္ဆင္ျခင္းမ်ိဳးကုိ ေရွာင္ၾကဥ္ဖုိ႔ တာဝန္ရွိသည္မဟုတ္ပါလား။ အႏွစ္(၆၀)ေက်ာ္ (၇၀)နီးပါးျဖစ္ခဲ့ေသာ ျပည္တြင္းစစ္ကာလတစ္ေလွ်ာက္လုံးတြင္ မယုံခ်င္စရာ၊ မယုံရဲစရာ၊ ယုံၾကည္မႈမရွိစရာအျဖစ္အပ်က္ေပါင္းမ်ားစြာက ရွိခဲ့၊ ျဖစ္ခဲ့သည္။ ယခုလုိကာလမ်ိဳးတြင္ ျပဳမူ၊ ေျပာဆုိပုံေတြကုိ အစုိးရဘက္မွ၊ အစုိးရစစ္တပ္ဘက္မွ ပုိ၍ ခင္ျခင္ဖုိ႔လုိအပ္သည္။
ယခုပင္လွ်င္ မယုံၾကည္မႈ အေျခခံေပၚမွ ဆင့္ပြြားျဖစ္လာေသာ အက်ိဳးဆက္ကေတာ့ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္ေတာ္လွန္ ေရးအဖဲြ႔ အေတာ္မ်ားမ်ားက အပစ္ရပ္စာခ်ဳပ္လက္မွတ္ေရးထုိးေရးအတြက္ ျငင္းဆန္ေနၾကျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ အားလုံးပါဝင္ ေရးမူျဖင့္။
တကယ္ေတာ့ အျပန္အလွန္ယုံၾကည္ျခင္းကုိ စကားလုံးေတြျဖင့္ ေဖၚျပ၍ မလုံေလာက္ပါ။ လုပ္ရပ္ေတြ၊ အျဖစ္အပ်က္ေတြျဖင့္ သာ သက္ေသျပၾကရုိးထုံးစံရွိသည္ပဲ မဟုတ္လား။ ေျပာသည့္အတုိင္းလုပ္ေဆာင္ျပျခင္းရွိမွ ယုံၾကည္သည္ပဲမဟုတ္လား။
ဤေဆာင္းပါးသည္ “အပစ္ရပ္သေဘာတူစာခ်ဳပ္” အေပၚ ေဝဖန္သုံးသပ္သည့္ ေဆာင္းပါးမဟုတ္ပါ။ ေျပာစရာရွိတာေတြထဲက တခ်ိဳ႕ကုိ ထုတ္၍ေဆြးေႏြးျခင္းသာျဖစ္သည္။ သေဘာတူစာခ်ဳပ္၏အပုိဒ္ ၂၂ (ဃ) တြင္
ျပည္ေထာင္စုုညီလာခံမွထြက္ေပၚလာေသာ ဆုံးျဖတ္ခ်က္မ်ားအေပၚ အေျခခံ၍ ဖဲြ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒအပါအဝုင္ ဥပေဒမ်ားကုိ လုိအပ္သလုိျပင္ဆင္ျခင္း၊ ျဖည့္စြက္ျခင္းႏွင့္ ပယ္ဖ်ယ္ျခင္းမ်ားကုိ လုပ္ထုံးလုပ္နည္းႏွင့္ အညီျပဳလုပ္ရန္ သေဘာတူညီသည္။” ဟု ေဖၚျပထားသည္။ ဤေဖာ္ျပခ်က္တြင္ ဖဲြ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ (၂၀၀၈) ကုိ ျပင္ဆင္ျဖည့္စြက္၊ ပယ္ဖ်က္ျခင္းတုိ႔ကုိ လုပ္ဖုိ႔အထိ အက်ဳံးဝင္ေနေၾကာင္းကုိ သတိျပဳမိပါလိမ့္မည္။ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္အဖဲြ႔အစည္းမ်ား အားလုံးသည္ ၂၀၀၈ဖဲြ႔စည္းပုံ၏ ျပင္ပမွ လူပုဂၢိဳလ္အဖဲြ႔အစည္းမ်ားျဖစ္သည္။ ေရြးေကာက္ပဲြဝင္ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ားကဲ့သုိ႔ ၂၀၀၈ ဖဲြ႔စည္းပုံကုိ ေစာင့္ထိန္းလုိက္နာပါမည္ဟု ခံဝန္ကတိျပဳထားသူမ်ားမဟုတ္ၾကပါ။ ထုိ႔ေၾကာင့္ အပစ္ရပ္သေဘာတူစာခ်ဳပ္ပါအခ်က္မ်ားထဲမွ တစ္ဆင့္ဖဲြ႔စည္းပုံျပင္ဆင္ေရးလမ္းေၾကာင္းကုိ ေလွ်ာက္လွမ္းခြင့္ရွိသူမ်ားျဖစ္သည္။
တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္အဖဲြ႔မ်ား၏ မူလႏုိင္ငံေရးရည္မွန္းခ်က္သည္ အမ်ိဳးသားတန္းတူေရးႏွင့္ ကုိယ္ပုိင္ျပဌာန္းခြင့္ကုို အာမခံခ်က္ေပးႏုိင္ေသာ ျပည္ေထာင္စုစနစ္ျဖစ္ေပၚတည္ရွိလာေရးျဖစ္သည္။ ေနာက္ပုိင္းကာလတြင္ တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳး မ်ားေကာင္စီ (ENC) ၏ ရည္ရြယ္ခ်က္သည္ အမ်ိဳးသားတန္းတူေရး၊ ကုိယ္ပုိင္ျပဌာန္းခြင္င့ရရွိေရး၊ စစ္မွန္ေသာျပည္ေထာင္စုစနစ္တည္ေဆာက္ေရး၊ ဒီမုိကေရစီႏုိင္ငံေတာ္ ထူေထာင္ေရးႏွင့္ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ ဖ်က္သိမ္းေရးတုိ႔ျဖစ္သည္ဟု ဆုိ သည္။
အပစ္ရပ္သေဘာတူစာခ်ဳပ္အရ အပုိဒ္ (၂၂) (ဃ) မွာပါဝင္ေသာ ၂၀၀၈ ဖဲြ႔စည္းပုံဆုိင္ရာ ကိစၥတြင္ ယခုသေဘာတူစာခ်ဳပ္လက္မွတ္ထုိးမည့္အဖဲြ႔မ်ားအေနျဖင့္သာဆုိလွ်င္ တုိင္းရင္းသားအေရးကုိသာ ျပင္ဆင္၊ ျဖည့္စြက္၊ ပယ္ဖ်က္ျခင္းကုိလုပ္ႏုိင္လိမ့္မည္ထင္သည္။ လက္နက္ကုိင္ေတာ္လွန္ေရးအဖဲြ႔အားလုံးက သေဘာတူစာခ်ဳပ္လက္မွတ္ထုိးသည္ဆုိဦးေတာ့။ ၂၀၀၈ ဖဲြ႔စည္းပုံျပင္ဆင္ေရးတါင္ တပ္မေတာ္၏ႏုိင္ငံေရး ဦးေဆာင္မႈရယူေရး (ပုဒ္မ-၆(စ)) ႏွင့္ အက်ဳံးဝင္ျပဌာန္းထားေသာ လႊတ္ေတာ္ထဲမွ ၂၅ ရာခုိင္ႏႈန္းကိစၥအပါအဝင္ ကာလုံအဖဲြ႔၏ လုပ္ပုိင္ခြင့္ကိစၥေတြကုိ ပယ္ဖ်က္ေရးအတြက္မည္မွ်လုပ္ေဆာင္ ႏုိင္မည္ထင္ပါသနည္း။ အစုိးရစ္စတပ္ေခါင္းေဆာင္ေတြကေရာ လုိက္ေလ်ာႏုိင္မည္ထင္ပါသလား။
သေဘာတူညီခ်က္လက္မွတ္ထုိးၿပီးေနာက္ပုိင္းတြင္ ျပဳလုပ္မည့္ႏုိင္ငံေရးဆုိင္ရာေဆြးေႏြးပဲြမ်ားတြင္ ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ား၊ အရပ္ဘက္အဖဲြ႔အစည္းမ်ား၊ ပညာရွင္မ်ားအပါအဝင္ ဒီမုိကေရစီလုိလား သူမ်ားက တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္အဖဲြ႔မ်ားႏွင့္ မည္မွ် အဆင့္အထိ ညိွႏႈိင္းလက္တဲြ၍ အားေကာင္းေမာင္းသန္ အေနအထားျဖစ္လာေအာင္ လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္ႏုိင္မည္ထင္ပါသလဲ။ ဤစဥ္းစားခ်က္သည္ တုိင္းရင္းသားေတာ္လွန္ေရးအဖဲြ႔အစည္းအားလုံးပါဝင္ေသာ ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ား၊ အရပ္ဘက္အဖဲြ႔အစည္းမ်ား၊ ဒီမုိကေရစီဘက္ေတာ္သားမ်ား၏ ညိွႏိႈင္းဆုံးျဖတ္ခ်က္ျဖင့္ အင္အားႀကီးမားေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ ဒီမုိကေရစီေရး လႈပ္ရွားမႈ၊ အားထုတ္ေဆာင္ရြက္မႈမ်ား ျဖစ္လာႏုိင္ေျခရွိပါသည္။
အစုိးရႏွင့္ တုုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္အဖဲြ႔မ်ား၏ ပစ္ခတ္တုိက္ခုိက္မႈရပ္စဲေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္ပါ အခ်က္အလက္မ်ားသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအားထုတ္မႈသမုိင္းတြင္ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္စလုံး၏ အေပးအယူအေလွ်ာ့အတင္းရႏုိင္မႈ အမ်ားဆုံး အေျခအေန၏ ေဖၚျပခ်က္မ်ားဟု ဆုိႏုိင္သည္။ ထုိ႔ျပင္တရားဝင္ထုတ္ျပန္ေၾကညာျခင္းကလည္း ယခင္အေျခအေန၊ ကာမ်ားထက္ ထူးျခားသည္။ ဤကိစၥမွာ ႏုိင္ငံတာ၏ ကူညီေထာက္ပဲ့မႈ၊ တုိက္တြန္းမႈ၊ ေစာင့္ၾကည့္မႈတုိ႔ႏွင့္ ပါဆက္စပ္ပါသည္။
ဤအဆင့္အထိေဆြးေနြးသေဘာတူခဲ့ၿပီးမွ မည္သည့္အေၾကာင္းေၾကာင့္ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္အဖဲြ႔အားလုံး ပါဝင္ေရးကုိ “ထစ္” ထားခဲ့ရပါသနည္း။ စာခ်ဳပ္၏ အခန္း (၆)၊ အပုိဒ္ ၂၄(ခ) တြင္ စာခ်ဳပ္လက္မွတ္ေရးထုိးေသာအဖဲြ႔မ်ားကုိ မတရားအသင္းအျဖစ္ေၾကညာထားျခင္း ပယ္ဖ်က္ေရးကုိ ေဆာင္ရြက္သြားမည္ဟု ပါရွိသည္။ သူပုန္ေတြမရွိေတာ့လွ်င္ မတရားအသင္းဆုိတာမရွိေတာ့၊ စစ္ပဲြမရွိေတာ့။ ထုိအခါတြင္ၿငိမ္းခ်မ္းေသာႏုိင္ငံျဖစ္ႏုိင္စရာအေျခအေနေကာင္းမ်ား ရွိလာ ေတာ့ မည္။
ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတ က “ထာဝရၿငိမ္းခ်မ္းေရး” ဟု ေၾကြးေၾကာ္ထားၿပီး အပစ္ရပ္သေဘာတူစာခ်ဳပ္တြင္ အဖဲြ႔တခ်ိဳ႕ကုိ လက္ မွတ္ေရးထုိးခြင့္မျပဳျခင္းသည္ စစ္တပ္ႏွင့္ သမၼတအၾကားက မည္သည့္ကစားကြက္ျဖစ္ပါသနည္း။ “ထာဝရျပည္တြင္း စစ္ရွိေနေရး” အတြက္ ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိေန၍ပင္ေလာ။ သေဘာတူစာခ်ဳပ္နိဒါန္းတြင္ ပါရွိေသာ “တရားမွ်တမႈႏွင့္ ဂုဏ္သိကၡာရွိ မႈတုိ႔အေပၚ အေျခခံသည္ ေရရွည္တည္တံ့ခုိင္ၿမဲေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကုိ ဦးတည္သည္” ဟူေသာစကားကုိ ျပက္ရယ္ျပဳျခင္း၊ ဥေပကၡာျပဳျခင္းေပေလာ။
စာခ်ဳပ္ထဲတြင္ “ပစ္ခတ္တုိက္ခုိက္မႈရပ္စဲေရးဆုိင္ရာ ပူးတဲြေစာင့္ၾကည့္ေရးေကာ္မတီ” ကုိ ဗဟုိအဆင့္၊ ျပည္နယ္အဆင့္၊ ေဒသဆုိင္ရာအဆင့္အထိ ဖဲြ႔စည္းၿပီး လက္ရွိၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္တြင္ ပါဝင္ေနေသာ ႏုိင္ငံျခားအစုိးရမ်ား၏ ကုိယ္စားလွယ္ မ်ားႏွင့္ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာအဖဲြ႔အစည္းမ်ား၏ ကုိယ္စားလွယ္မ်ားကုိ ပစ္ခတ္တုိက္ခုိက္မႈရပ္စဲေရး ပူးတဲြေစာင့္ၾကည့္ႀကီးၾကပ္ေရးေကာ္မတီအဆင့္ဆင့္တြင္ ေလ့လာသူအျဖစ္လည္းေကာင္း၊ အႀကံေပးအျဖစ္လည္းေကာင္း၊ နည္းပညာအေထာက္အကူျပဳအျဖစ္လည္းေကာင္း သင့္ေလ်ာ္သလုိပါဝင္ရန္ ႏွစ္ဘက္သေဘာတူညီခ်က္ျဖင့္ ေဆာင္ရြက္မည္ဟုဆုိ ထားသည္။ တာဝန္ႏွင့္လုပ္ပုိင္ခြင့္မ်ားလည္း ပါဝင္သည္။ ဤသေဘာတူစာခ်ဳပ္တြင္ ေဖၚျပထားခ်က္မ်ားသည္ ျမန္မာျပည္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရရွိေအာင္ႀကိဳးပမ္းမႈသမုိင္းတြင္ အေတာ့ကုိ စနစ္က်ေသာ အားထုတ္မႈမ်ားဟု ေျပာရပါလိမ့္္မည္။
သုိ႔ေသာ္ ျပႆနာကေတာ့ စာခ်ဳပ္လက္မွတ္ေရးထုိးေရးတြင္ တစ္ႏုိင္ငံလုံးလက္မွတ္ေရးထုိးမႈျဖစ္လာေအာင္ အစုိးရဘက္ကေဆာင္ရြက္မႈမရွိလာခဲ့ျခင္း၊ အပစ္ရပ္ေရးေဆြးေႏြးေနခ်ိန္တြင္ ထုိးစစ္မ်ား (တစ္ေလွ်ာက္လုံး) ရွိေနခဲ့ျခင္း၊ စာခ်ဳပ္ပါ သေဘာတူညီခ်က္မ်ားကုိ မည္သည့္အဆင့္တြင္ မလုိက္နာဘဲ ခ်ိဳးေဖာက္၍ ထင္ရာစုိင္းလည္မည္ကုိ သံသယရွိေနျခင္း၊ ျပည္ေထာင္စုတပ္မေတာ္ဖဲြ႔စည္းေရးတြင္ ဒီမုိကေရစီႏွင့္ ဖက္ဒရယ္စနစ္အေျခခံမူမ်ားအတုိင္း ေဆာင္ရြက္ ပါ့မလား ဟူေသာ စုိးရိမ္မႈမ်ားရွိေနျခင္း၊ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပဲြမ်ားတြင္ အစုိးရဘက္မွ သူ၏ေျခတံလက္တံကုိယ္္စားလွယ္မ်ား၏ အေရအတြက္ အင္အားျဖင့္ အဓမၼဖိအားသုံးမ်ားကုိ ပူပန္စရာအေျခအေနမ်ားရွိျခင္း အပါအဝင္မျမင္ရေသးေသာ ျဖစ္ႏုိင္ေျခလွည့္ကြက္မ်ားလည္းရွိသည္။
သေဘာတူစာခ်ဳပ္တြင္ ေဖၚျပထားခ်က္မ်ားမွာ သေဘာက်စရာေတြ ပါဝင္သည္။ လက္ေတြ႔တြင္ပင္ အားလုံးပါဝင္ေအာင္ အစုိးရဘက္က မေဆာင္ရြက္ေသးပါ။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ျပင္းျပေသာဆႏၵ၊ သႏၷိဌာန္ႏွင့္ တရားနည္းလမ္းက်ေသာ ညိွႏႈိင္းျခင္းမ်ားရွိမလာလွ်င္ ဤစာခ်ဳပ္သည္ ဟန္ျပစာခ်ဳပ္သာျဖစ္သြားပါလိမ့္မည္။
Photo Credit : asiancorrespondent.com