ေဇာ္ေအာင္(မုုံရြာ) – ပုုသိမ္တကၠသိုုလ္က စံျပဳ ဖြယ္ စာတမ္းဖတ္ပြဲျမင္ကြင္း
(မိုုးမခ) ဒီဇင္ဘာ ၆၊ ၂၀၁၅
ပညာေရးတိုးတက္မႈအေႀကာင္း ပုသိမ္တကၠသိုလ္ကို စံျပအျဖစ္ ျမင္ေတြ႕ရမႈ
ဧရာဝတီတိုင္း ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးသိန္းေအာင္ အားေပးမႈနဲ႕ ျမန္မာဂ်ပန္ စာတမ္းဖတ္ပြဲနဲ႕ MOU သေဘာတူညီခ်က္ လက္မွတ္ထိုးပြဲ ျဖစ္ေပၚလာျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ အဓိကေဆာင္ရြက္သူကေတာ့ ပါေမကၡခ်ဳပ္ ေဒါက္တာညြန္႕ေဖ Ph.D Tokyo ျဖစ္ပါတယ္။
ေဒါက္တာညြန္႕ေဖ ပါေမာကၡခ်ဳပ္ျဖစ္လာတဲ့ အစိုးရသစ္လက္ထက္မွာ၊ ဒီပုဂၢိဳလ္ၾကီးေတာ့ လႊတ္ေတာ္ဥကၠဌ ဦးေရႊမန္းနဲ႕ စကားေျပာအဆင္မေျပမႈမ်ားေၾကာင့္ အလုပ္ျပဳတ္ေတာ့မလား ေဒသခံလူမ်ားက စိုးရိမ္ၾကေပမဲ့..တကယ္တမ္း္လက္ေတြ႕အေျခအေနမွာေတာ့ လူေတာ္လူေကာင္းတစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ေဒါက္တာညြန္႕ေဖ ဆက္လက္ရွင္သန္ေနတာ ..အခု Myanmar-Japan 2nd Symposium စာတမ္းဖတ္ပြဲကို အသီးအပြင့္အျဖစ္ ေတြ႕ျမင္လိုက္ရပါတယ္။
ဂ်ပန္ျပည္ကေန ပါရဂူဘြဲ႕ရလာတဲ့အတြက္ ဂ်ပန္တကၠသိုလ္ ပညာရင္မ်ားနဲ႕ ဆက္ဆံေရးအလြန္ေကာင္းခဲ့ပါတယ္။ သူရဲ့ ပင္ကုိယ္အရည္အခ်င္းတစ္ခုကေတာ့ လူအားလံုးကို ေလးစားစြာဆက္ဆံျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
ပုသိမ္တကၠသိုလ္သို႕ အလယ္ပတ္တစ္ေခါက္
၂၀၁၅ ဧျပီလမွာ ပုသိမ္တကၠသိုလ္ကို မေမွ်ာ္လင့္ပဲ မိတ္ေဆြတစ္ဦးနဲ႕ ေရွာင္တခင္ေရာက္ရွိသြားပါတယ္။ မိတ္ေဆြျဖစ္သူက စက္မႈအင္ဂ်င္နီယာတစ္ဦးျဖစ္ျပီး၊ ေဒါက္တာညြန္႕ေဖရဲ့ သုေတသနေတြ႕ရွိခ်က္တစ္ခုကို စက္ကရိယာမ်ား တပ္ဆင္ေပးျပီး လက္ေတြအေကာင္ထည္ေဖၚ စက္ရံုကုန္ထုတ္လုပ္ငန္း လုပ္ခဲ့စဥ္ ရင္းႏွီးခင္မင္ခဲ့ပါတယ္။ အခု ပုသိမ္ တစ္ေခါက္ေရာက္စဥ္ TSP Technical Service Provider အဖြဲ႕နဲ႕ ပုသိမ္ျမိဳ႕ မင္းၾကီးလမ္းမွာ လူငယ္မ်ားကို (၃)ရက္သင္တန္း ပို႕ခ်စဥ္ အားလပ္ခ်ိန္မွာ ေဒါက္တာညြန္႕ေဖကို သြားေရာက္ေတြ႕ဆံုျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္ျပီး ေတြ႕ရံုပဲ ေတြ႕ဖို႕ ဆိုေပမဲ့ မိတ္ေဆြေဟာင္းမ်ားအျဖစ္ စကားေျပာဆိုၾကတာ နာရီဝက္မက အခ်ိန္ၾကာသြားပါတယ္။
မနက္ပိုင္းဆိုေတာ့ ေဒါက္တာညြန္႕ေဖ ဗုဒၶတရားမ်ားကို ေဟာၾကားေနတဲ့ အသံၾကားရပါတယ္။ တရားေဟာၾကားမႈ ျပီးဆံုးခ်ိန္ထိေအာင္ ေစာင့္ျပီးေတြ႕ပါတယ္။ ပါခ်ဳပ္ အခန္းမိတ္ေဆြမ်ားကို ေမးျမန္းၾကည့္ေတာ့ ဘုရားတရားနဲ႕ေနထိုင္က်င့္ၾကံသူ အျဖစ္ ဝန္ထမ္းမ်ားက တေလးတစားရွိတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ ဒီလိုပဲ ဆရာၾကီးက မနက္ပိုင္းဆို တပည့္ဆရာ၊ ဆရာမမ်ား စိတ္ဝင္စားသူမ်ားကို ဓမၼကထိက အလုပ္လုပ္ရင္း ေဟာေျပာပို႕ခ်တယ္လို႕ ဆိုပါတယ္။
ေဒါက္တာညြန္႕ေဖ သူငယ္စဥ္ ပုသိမ္ အမွတ္(၂) အ.ထ.က ေက်ာင္းမွာ ေက်ာင္းအုပ္ဆရာမၾကီး ေဒၚေမၾကည္ ကို သတိတရေျပာဆိုပါတယ္။ အခု ဆရာမၾကီးရဲ့သား ေဒါက္တာဝင္းသိန္း ဆိုတာလဲ ပုသိမ္မွာ ေဆးခန္းဖြင့္ထားတာ ဆရာၾကီးေဒါက္တာညြန္႕ေဖတို႕လို ေစတနာၾကီးတဲ့ ဆရာဝန္ျဖစ္ပါတယ္။ ပါေမာကၡေဒါက္တာညြန္႕ေဖ .. သူ႕ရဲ့ တကၠသိုလ္ပရိဝုတ္မွာ အေကာင္းဆံုးျဖစ္ေအာင္ ေက်ာင္းသား၊ မိဘ၊ ဆရာမ်ားကို တရားမွ်တစြာ အုပ္ခ်ဳပ္ပါတယ္။
ပုသိမ္တကၠသိုလ္ ကေတာ့ ေနျပည္ေတာ္အသစ္ေဆာက္ထားသလို အေဆာက္အဦအသစ္ျဖစ္လို႕ ခမ္းနားလွပါတယ္။ ပရဝုဏ္မွာ ေရာမေခတ္က တိုင္လံုးၾကီး (၇)လံုး နဲ႕ ေထာက္တည္ထားျပီး၊ ေဘးႏွစ္ဖက္မွာလည္း တိုင္ (၇)တိုင္ နဲ႕လွပါစြာ ဒီဇိုင္းလုပ္ထားပါတယ္။ မိန္းခမ္းမၾကီးကေတာ့ လူတစ္ေထာင္ခန္႕ ဆန္႕ပါတယ္။ အေပၚထပ္ ေအာက္ထပ္ ဘြဲ႕ႏွင္းသဘင္ခမ္းမျဖစ္ပါတယ္။ အိမ္သာမ်ားလည္း သန္႕ရွင္းသပ္ယာ္စြာ ေဆာက္ထားပါတယ္။ ဂ်ပန္ ဧည့္သည္ ၁၀၀ေက်ာ္အတြက္ အိမ္သားမ်ားက အေမႊးနံ႕သာမ်ားစြာနဲ႕ ေမႊးၾကိဳင္ေနပါတယ္။
ျမန္မာ–ဂ်ပန္ စင္ပိုရီယံ (စာတမ္းဖတ္ပြဲ)
ႏွစ္ရက္တိုင္ ဒီဇင္ဘာ ၅၊ ၆ ၂၀၁၅ မွာက်င္းပမွာျဖစ္ျပီး၊ ဖြင့္ပြဲကို နံနက္ေစာေစာ ၇နာရီမွာ ဧည့္သည္စတင္ေနရာယူၾကပါတယ္။ ဧရာဝတီတိုင္း ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္နဲ႕ ဖိတ္ၾကားထားတဲ့ ဧည့္သည္ေတာ္မ်ား ေနရာယူျပီး ၇း၃၀ မွာ အခမ္းအနားစတင္ပါတယ္။
ပထမေန႕မွာေတာ့ ကရင္ဒံုးယိမ္းကပြဲမ်ား၊ ပုသိမ္ထီးအလွကပြဲ၊ ေမာင္ေရႊရိုးအက၊ ကခ်င္အကမ်ားနဲ႕ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားမ်ား သြတ္လပ္ျဖတ္လပ္စြာ အားမာန္အျပည့္နဲ႕ ကျပၾကပါတယ္။ အထိမ္းအမွတ္ MOU လက္မွတ္ထိုးျခင္း၊ မိန္႕ခြန္း အမွာစကားေျပာျခင္း၊ အမွတ္တရလက္ေဆာင္မ်ားေပးျခင္း တို႕ျပဳလုပ္ျပီး
ပါေမကၡေဒါက္တာညြန္႕ေဖက တိုရင္းလိုရွင္း အဆံုးသပ္မိန္႕ခြန္းကို ၅မိနစ္ေလာက္ ဂ်ပန္၊ ျမန္မား ႏွစ္ဘာသာနဲ႕ ေျပာပါတယ္။ ဖြင့္ပြဲအခန္းနား ၁နာရီေက်ာ္ ျပဳလုပ္ျပီး အဓိကျဖစ္တဲ့ စာတန္းဖတ္ပြဲကို အခန္းၾကီး (၉)ခုမွာ စတင္ျပဳလုပ္ပါတယ္။
အတူပါလာတဲ့ မိတ္ေဆြက ဟာ.. ဒီပြဲက ေနျပည္ေတာ္မွာလုပ္တဲ့ အာစီယံႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲလိုပဲ တယ္ခမ္းနားပါလား ေျပာပါတယ္။ ဒီပြဲမွာေတာ့ စာတမ္းဖတ္သူမ်ား တစ္ခုကို က်ပ္ႏွစ္ေသာင္း စာအုပ္ထုတ္ေဝခ ေပးရပါတယ္။ တက္ေရာက္သူမ်ား၊ ေလ့လာသူမ်ားလည္း ဝင္ေၾကးအျဖစ္ က်ပ္ တစ္ေသာင္းခြဲ သတ္မွတ္ျပီး စာတမ္းဖတ္မွတ္တမ္းစာအုပ္၊ ျပကၡဒိန္၊ အျပာေရာင္အိတ္မ်ားကို လက္ေဆာင္ေပးပါတယ္။
မနက္ပိုင္းမွာ ေကာက္ညွင္းေပါင္း လဘက္ရည္ ဧည့္ခံျပီး၊ ေန႕လည္မွာေတာ့ ၾကက္သားဟင္း၊ အစိမ္းေက်ာ္၊ ပဲဟင္းခ်ဳိ၊ ငပိေၾကာ္၊ တို႕စရာမ်ားနဲ႕ ဧည့္ခံေကၽြးေမြးပါတယ္။ ကူညီလုပ္အားေပးတဲ့ ဆရာမမ်ား ပန္းေရာင္ဝမ္းဆက္၊ လုပ္အားေပးမ်ား အျပာေရာင္ဝမ္းဆက္၊ ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူမ်ား အျဖဴေရာင္အက်ီ ီ ၊ အဝါေရာင္ဝမ္းဆက္ ကပြဲ ..ေရာင္စံုလွပတဲ့ ေက်ာင္းသူ၊ ေက်ာင္းသားမ်ားကို ဝမ္းေျမာက္ဖြယ္ ေတြ႕လိုက္ရပါတယ္။
ဒီပြဲကို ဧရာဝတီတိုင္းေဒသၾကီးအစိုးရနဲ႕ တကၠသိုလ္ရံပံုေငြ၊ ဂ်ပန္မ်ား ပံ့ပိုးေငြနဲ႕ စုစုေပါင္း က်ပ္သိန္း ၇၀၀ ခန္႕အကုန္ခံက်င္းပျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ဂ်ပန္တကၠသိုလ္ပါေမာကၡမ်ား၊ ေလ့လာသူမ်ား တစ္ရာေလာက္ တက္ေရာက္ျပီး၊ မေလးရွား၊ ထိုင္း၊ ေဟာင္ေကာင္၊ စင္ကာပူ၊ ဂ်မဏီ၊ အဂၤလန္၊ အေမရိကန္ႏိုင္ငံမ်ားကလည္း တစ္ဦးကေန ၁၀ဦးအထိ လက္ေရာက္ၾကပါတယ္။ အဓိကေတာ့ စာတန္းဖတ္ၾကားျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။
စာတမ္းမ်ား
စာတမ္းဖတ္အခန္းမ်ား (၉)ခုမွာ ႏွစ္ရက္အတြင္း စုစုေပါင္း စာတမ္း ၁၉၀ ဖတ္ၾကားၾကမယ္ျဖစ္ပါတယ္။ ဂ်ပန္ပညာရွင္မ်ားက စာတမ္းေပါင္း ၆၀ ကို ဖတ္ၾကားပါမယ္။ ဒီစာတမ္းမ်ားကို မွတ္တမ္းအျဖစ္ ျမန္မာ–ဂ်ပန္ ႏွစ္ႏိုင္ငံက ထုတ္ေဝမယ္ျဖစ္ပါတယ္။ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ တကၠသိုလ္မ်ားကလည္း ဒီ စာတမ္း မွတ္တမ္းမ်ားကို ကမၻာနဲ႕ဂ်ပန္သိေအာင္ လုပ္ေဆာင္မယ္ျဖစ္ပါတယ္။
အားလံုးအဂၤလိပ္လိုစာတမ္းဖတ္သည္။
ျမန္မာပညာရွင္၊ ဂ်ပန္ပညာရွင္ အားလံုးက အဂၤလိပ္ဘာသာနဲ႕ပဲ ပရိုဂ်က္တာ ဆလိုက္မ်ား ျပင္ဆင္ထားျပီး၊ အဂီလပ္ဘာသာနဲ႕ ေျပာဆိုပါတယ္။ ဂ်ပန္ပညာရွင္မ်ား အဂၤလိပ္လို ေျပာဆိုႏိုင္ျခင္းက သာမညပညာရွင္မ်ားမဟုတ္ေၾကာင္း ေဖၚျပေနသလို ျမန္မာပညာရွင္ ၁၃၀ေက်ာ္ အဂၤလိပ္ဘာသာစကားကို ၾကြမ္းက်င္စြာ ေျပာဆို စာတမ္းဖတ္ႏိုင္ျခင္းက ျမန္မာပညာေရး တေခတ္ဆန္းေနျပီ လို႕ သမိုင္းဝင္ စာတမ္းဖတ္ပြဲျဖစ္ပါတယ္။
အေမးအေျဖက႑
ျမန္မာမ်ားရဲ့ စီမနာ ေဆြးေႏြးစာတမ္းဖတ္ပြဲမွာ ေမးစရာမ်ားရွိပါသလား ဆိုရင္ ေမးသူမရွိ ေဟာေျပာပြဲျပီးဆံုးေလ့ ရွိပါတယ္။ ဒီစာတမ္းဖတ္ပြဲကေတာ့ ေမးျမန္းသူ ျမန္မာမ်ားစြာ ေတြ႕ရပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ က်င္းပေရးေကာ္မတီက ဖိတ္ၾကားထားတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ အႏွံအျပားက တကၠသိုလ္ဆရာမ်ားစြာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ စာတန္းဖတ္သူ ျမန္မာမ်ား ၁၃၀ ေက်ာ္နဲ႕ လာေရာက္နားေထာင္ ေမးျမန္၊ စိတ္ဝင္စားသူ ၅၀၀ခန္႕ကို ေတြ႕ရပါတယ္။ အခန္းတစ္ခန္းမွာ နားေထာင္သူ ၄၀ခန္႕ကို ေတြ႕ရပါတယ္။
ဘာသာရပ္မ်ား
အမ်ားစု စာတမ္းဖတ္တဲ့ ဘာသာရပ္မ်ားကေတာ့ သုေတသနာစာတမ္းမ်ား ျဖစ္တဲ့အတြက္ အဆင့္ျမင့္ သခ်ၤာသေကတမ်ား၊ ညီမွ်ျခင္းမ်ားနဲ႕ ရွင္းျပသြားၾကပါတယ္။ သာမန္လူမ်ား နားေထာင္ႏိုင္တဲ့ စာတန္းမ်ားစြာလည္း ဖတ္ၾကားၾကပါတယ္။
Haroki YASUMA; Acoustic Measurement of Marine Forest in Japan
Masahiko FUJII: Developing Mini/Micro Hydropower in Japan ..
Duh Bik Cem: A Critical Study on “LOVE”
Khin Khin Si: Myanmar Gold and Silver Works in History
Htin Kyaw Lin: Land Revenue System in Ayeyawady Region
Hnin Mar Khin: The Background History of Myanmar Timber Industry
Zay Yar Phyoht: Stock Market Cyber Security …etc.
အစရွိတဲ့ စာတန္းေပါင္း ၁၉၀ျဖစ္ပါတယ္။ လာေရာက္ဖတ္ၾကားတဲ့ ျမန္မာပညာရွင္အမ်ားစုကေတာ့ ေဒါက္တာဘြဲ႕ရ Ph.D ျမန္မာျပည္ လူငယ္မ်ားျဖစ္ပါတယ္။ စာတန္းတစ္ခုကို စာတစ္မ်က္ႏွာခန္႕ အက်ဥ္းေရးသားခ်က္ စာအုပ္တစ္အုပ္ကို ထုတ္ေဝပါတယ္။ စာတန္းဖတ္ခ်ိန္ နဲ႕ အေမးအေျဖ က႑ကို ၁၅ မိနစ္စီ အခ်ိန္ေပးထားပါတယ္။
နိဂံုး
ျမန္မာပညာေရး တေခတ္ဆန္းျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။
သမၼတဦးသိန္းစိန္လက္ထက္ ၅ႏွစ္အတြင္းမွာ တကၠသိုလ္ပညာေရးကို တကၠသိုလ္မ်ား မိမိတို႕ေဒသအစိုးရမ်ားနဲ႕ ညွိႏႈိင္းျပီး ႏိုင္ငံတကာပညာရွင္မ်ားနဲ႕ MOU အျပန္အလွန္နားလည္မႈမ်ား ဗဟိုထိန္းခ်ဳပ္မႈ မရွိပဲ လုပ္ေဆာင္လာျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။
ပညာေရးဝန္ၾကီးထံကို စာတင္ခြင့္ျပဳခ်က္ရယူျခင္း မလိုအပ္ပဲ၊ အထက္အရာရွိမ်ားကလည္း အာဏာခြဲေဝေပးမႈကို ျပဳလုပ္ျခင္း နမူနာျဖစ္ပါတယ္။ ဆရာမ်ားခန္႕ထားျခင္း၊ စာေမးပြဲစစ္ျခင္းမ်ားကို ေဒသတကၠသိုလ္ေကာလိပ္မ်ားက အဂတိလိုက္စားမႈမရွိပဲ မွန္ကန္စြာလုပ္ႏိုင္လာေတာ့မယ္ ျဖစ္ပါတယ္။
ယခင္ကေတာ့ ႏိုင္ငံျခားပညာေတာ္သင္သြားျပီး ျပန္မလာရင္ ပညာေရးဝန္ၾကီးဌာနက ဖမ္းခ်ဳပ္အေရးယူတဲ့အထိ လုပ္ေလ့ရွိပါတယ္။ အခုေတာ့ ႏိုင္ငံတကာလိုပဲ ပညာသင္သြားသူမ်ားကို မထိမ္းခ်ဳပ္ေတာ့ပါဘူး။ သို႕ေသာ္လည္း ပတ္စပို႕လုပ္ျခင္း၊ ႏိုင္ငံျခားကိုယ့္စရိတ္နဲ႕ သြားလာျခင္းမ်ားကို အနည္းငယ္ထိန္းခ်ဳပ္မႈေတာ့ ရွိေနပါေသးတယ္။ ယခု စာတမ္းဖတ္ပြဲကို ျမစ္ၾကီးနား၊ မုိးညွင္း၊ လားရိႈး၊ စစ္ေတြ စတဲ့ ေဝးလံတဲ့ တကၠသိုလ္မ်ားက လူငယ္ဆရာ၊ ဆရာမမ်ား ကိုယ့္စရိတ္နဲ႕ ကိုယ္ လာေရာက္ေလ့လာ နားေထာင္ၾကတာကို အားရစဖြယ္ ေတြ႕ရပါတယ္။
ျမန္မာပညာရွင္မ်ား အထူးသျဖင့္ တကၠသိုလ္ဆရာ၊ ဆရာမမ်ား တက္ၾကြစြာ ပါဝင္စာတမ္းဖတ္ရာမွာ အဂီလိပ္ဘာသာရပ္ကို ၾကြမ္းက်င္စြာ ေျပာဆို၊ ေမးခြန္းထုတ္၊ ေျဖၾကားသြားတဲ့အတြက္ ေလးစားစရာျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ေနာင္ ဒါမ်ိဳးစာတမ္းဖတ္ပြဲမ်ားကို သက္ဆိုင္ တကၠသိုလ္မ်ားက တႏိုင္တပိုင္လုပ္ေဆာင္သြားဖို႕ ပုသိမ္တကၠသိုလ္ ဒုတိယအၾကိမ္ စာတမ္းဖတ္ပြဲကို စံျပနမူနာအျဖစ္ မွတ္တမ္းတင္လိုက္ပါတယ္။