ေမာင္ေမာင္စိုုး – ေပ်ာက္ျကားေဒသႏွင့္ အပစ္ရပ္မ်ဥ္း
(မိုုးမခ) ႏိုု၀င္ဘာ ၂၄၊ ၂၀၁၅
မိုးညွင္းေဒသ
အစိုးရတပ္မ်ားသည္္ ျမိဳ့ျပဆက္သြွယ္ေရးလမ္းဆျကာင္းမ်ားကို ခ်ဳပ္ကိုင္ထားျပီး တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ့ေတြမ်ားက ပတ္ဝန္းက်င္ေတာေတာင္ေဒသမ်ားတြင္ လွဳပ္ရွားစိုးမိုးသည္။
ဤအခ်င္းအရာကို နိုင္ငံျခားသတင္းစာဆရာဘာေတးလင့္နာက ေထာက္ျပခ့ဲသည္။ ၁၉၈၆ ခုႏွစ္က အိႏၵိယမွတဆင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္ KIAဆဒသအားျဖတ္ ထိုမွတဆင့္ ဗကပ အေရွ့ေျမာက္တေျကာကို ျဖတ္သန္းသြားလာခ့ဲသူ သတင္းစာဆရာတစ္ဦးအေနႏွင့္ေကာင္းစြာသိခ့ဲေသာအေျခအေနမ်ိဳးျဖစ္သည္။ဆိုလိုသည္မွာ နိုင္ငံျခားသားပင္သိနိုင္ေသာ အေျခအေနမ်ိဳး ျဖစ္သည္။
ထိုစဥ္က KIA တပ္မဟာ ၂ လက္ေအာက္ခံတပ္ရင္း ၅ ရံုးသည္ မိုးညွင္းျမိဳ့ႏွင့္သိပ္မေဝးလွေသာေနရာတြင္ အေျခစိုက္ သည္။ KIA ရင္း ၅ ရံုးသုိ့ု ဧည့္သည္လာ၍ ဧည့္ခံရန္အတြက္ မိုးညွင္းျမိဳ့ေပၚ တရုတ္ဆိုင္တဆိုင္သုိ့ ေခါက္ဆြဲေက်ာ္ သြားဝယ္လ်င္ စက္ဘီးႏွင့္အသြားအျပန္ တနာရီမျကာေခ်။ ယခုလို ဆိုင္ကယ္တဝီဝီသုံးနိုင္လ်င္ပိုျမန္ေပမည္။
KIA တပ္ဖြဲ့ရင္းရံုးဆိုသည္မွာလည္း စစ္ေရးသတင္းရွိလ်င္ ေျပာင္းေရႊ့ေနေပရာ အတည္တက်ေတာ့မဟုတ္ေပ။ ေရာက္သည့္ေနရာ တဲထိုးျပီးစခန္းတည္ေဆာက္နိုင္သည့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ့မ်ားအဖိ့ု ထိုအခ်င္းအရာသည္ မထူးဆန္းေပ။ ထိုေဒသခံအားလုံးသိျပီးသားအခ်က္ျဖစ္သည္။ ထိ့ုေျကာင့္ ျမိဳ့ျပပတ္ဝန္းက်င္အား ျမန္မာစစ္ဖက္ စစ္ေျကာင္းမ်ားက ရွင္းလင္းေရးထြက္သည္ႏွင့္ တိုက္ပြဲျဖစ္ေပေတာ့သည္။
မိုးညွင္းက့ဲသုိ့ေသာအေျခအေနသည္ ကခ်င္ျပည္ ရွမ္းျပည္နယ္ အေတာ္မ်ားမ်ားတြင္ ျဖစ္ပြါးေနေပသည္။ အပစ္ရပ္သေဘာတူ ူညီခ်က္ ရထားသည္ဆိုေစကာမူ တပ္မ်ားလွဳပ္ရွားမွဳနီးကပ္ သက့ဲ့သုိ့လွဳပ္ရွားစိုးမိုးမွဳပုံစံမတူျကေပရာ အပစ္ရပ္ ္မ်ဥ္းဆြဲရန္ ခက္ခဲသက့ဲ ထိပ္တိုက္ေတြ့မွဳ မျဖစ္ပြါး ေစရန္ ႏွစ္ဖက္နားလည္မွဳ ရွိရန္က ပိုအေရးျကီး သည္။
အေျခခံေဒသ
တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္မ်ား အျပည့္အဝ ခ်ဳပ္ကိုင္နိုင္သည့္ေဒသမ်ားကို အေျခခံေဒသဟုေခၚျကသည္။ ထိုအေဒသမ်ားတြင္ အစုိးရတပ္မ်ားလွဳပ္ရွား အေျခခ်ခြင့္မရျကေပ။ အေရွ့ေျမာက္ဗဗကပ ျပိဳကြဲျပီးေနာက္ ဗကပတိ့ုထိမ္းခ်ဳပ္ထားေသာ အေျခခံေဒသေလးခုသည္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ့ ေလးခုအျဖစ္ကြဲသြားခ့ဲသည္။
ထိုေလးခုအနက္ ကခ်င္ျပည္နယ္အေရွ့ေျမာက္ပိုင္းရွိ ပန္ဝါေဒသသည္ ဇခုန္တိန့္ယိန္းေခါင္းေဆာင္မွဳ ေအာက္တြင္ NDAK အျဖစ္ ပထမရပ္တည္ခ့ဲ့ျပီး ၂၀၀၉ ေနာက္ပိုင္း BGFနယ္ျခားေစာင့္တပ္ အျဖစ္ေျပာင္းလဲဖြဲ့စည္းခ့ဲကာ ေနာက္ပိုင္း အစိုးရတပ္မွ စစ္ဗ်ဴဟာတခုပါ ဝင္ေရာက္အေျခခ်ခဲ့ျပီျဖစ္သည္။
ဗကပမွ ခြဲထြက္သည့္ ကိုးကန့္ MNDAA ထိမ္းခ်ဳပ္ရာ ေနရာမ်ားျဖစ္သည့္ သံလြင္အေနာက္ျခမ္းရွိ မုန္းကိုး ေဖါင္းဆိုင္ေဒသ သံလြင္အေရွ့ျခမ္းရွိေလာက္ကိုင္း ကုန္းျကမ္းေဒသ တိ့ုအား ျမန္မာစစ္ဖက္မွ တစတစ တိုးခ်ဲ့ခ်ဳပ္ကိုင္ရာမွ ၂၀၀၉တြင္ ၎ေဒသမ်ားအား ခ်ဳပ္ကိုင္နိုင္ သြားသည္ဟုဆိုရေပမည္။
သုိ့ေသာ္ က်န္ေဒသ ၂ ခုျဖစ္သည့္ UWSA ခ်ဳပ္ကိုင္ရာ ဝ ေဒသႏွင့္ NDAA ခ်ဳပ္ကိုင္ရာ မိုင္းလားေဒသတိ့ုအား ျမန္မာစစ္ဖက္အေနႏွင့္ ယခုတိုင္ခ်ဳပ္ကိုင္နိုင္ျခင္း မရွိသည့္ေဒသ မ်ားျဖစ္သည္။ UWSA ႏွင့္ NDAA တိ့ုသည္ ၎တိ့ုေဒသ ေရွ့တန္း မ်ဥ္းတြင္တပ္စြဲထားျပီး အစုိးရတပ္မ်ားႏွင့္ရင္ဆိုင္ထားကာ သူ့နယ္ကိုယ္နယ္ ခြဲျခားထားသည္။ သုိ့ျဖစ္ရာ ထိုတပ္ဖြဲ့ ၂ ခုႏွင့္ သူ့နယ္ကိုယ္နယ္ ခြဲရန္ ၊ အပစ္ရပ္မ်ဥ္းသတ္မွတ္ရန္ ႏွဳိင္းယွဥ္မွဳအရ လြယ္ကူပါသည္။
သုိ့ေသာ္ က်န္လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ့မ်ားသည္ ထိုသုိ့ေသာ အေျခအေနမ်ိဳးမရွိေပ။ က်န္ေဒသမ်ားသည္ ရွဳတ္ေထြးဆက္စပ္ ေနေသာ ေပ်ာက္ျကားေဒသမ်ားျဖစ္ေနျကသည္။ အပစ္ရပ္မ်ဥ္းဆြဲရန္ ခက္ခဲသည္။
ေပ်ာက္ျကားေဒသ
အစိုးရအားလက္နက္ကိုင္တိုုက္ခိုက္ေနေသာတိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ့မ်ားအေနႏွင့္ အစိုးရတပ္ဖြဲ့ႏွင့္ ႏွဳိင္းယွဥ္လ်င္ လူအင္အား စစ္လက္နက္အင္အားကြာျခားသည္ျဖစ္ရာ ေပ်ာက္က်ားစစ္ပြဲဆင္ႏႊဲျကသည္သာျဖစ္သည္။ ျမိဳ့ျပဆက္သြယ္ေရး လမ္းေျကာင္းမ်ားကို အစိုးရတပ္ဖြဲ့မ်ားက ထိမ္းသိမ္းထား သည့္အခ်ိန္တြင္ တိုင္းရင္းသားတပ္ဖြဲ့မ်ားသည္ ေတာေတာင္ ထူထပ္ေသာလမ္းပမ္းဆက္သြယ္ေရးခက္ခဲေသာ ေနရာမ်ား
တြင္ အေျချပဳလွဳပ္ရွားျကသည္။
သုိ့ေသာ္ ၎တပ္ဖြဲ့မ်ားသည္ ၎တိ့ု၏ ဌာနခ်ဳပ္ႏွင့္ အခိုင္အမာစခန္းအခ်ိဳ့ကို ေတာေတာင ္တြင္းထားျကေသာ္လည္း သူတိ့ု့တပ္ဖြဲ့မ်ား စည္းရံုးလွဳပ္ရွားသည္နယ္ေျမကိုမူ ရနိုင္သမ်ွ တိုးခ့်ဲလွဳပ္ရွားသည္သာျဖစ္သည္။အစိုးရတပ္၏ အင္အားႏွင့္ သတင္းေပၚ တြက္ခ်က္၍ ျမိဳ့ျပ ဆက္သြယ္ေရးလမ္းေျကာင္း တဝိုက္တြင္ လွဳပ္ရွားစုိးမိုးျကသည္။ သုိ့ျဖစ္ရာ ေန့တြင္ အစိုးရတပ္က ခ်ဳပ္ကိုင္ထားျပီး ညတြင္တိုင္းရင္းသားလက္နက ္ကိုင္ တပ္ဖြဲ့မ်ားက လွဳပ္ရွားေနသည့္ ေရာယွက္ေနသည့္ ေပ်ာက္ျကားေဒသဟုဆို၍ ရသည့္ေနရာမ်ားစြာေပၚလာသည္။
တဖက္မွ အစိုးရတပ္မ်ားအေနႏွင့္လည္း မိမိအေျခစိုက္ရာစခန္းမွ ပတ္လည္တဝိုက္အား လွည့္လည္လွဳပ္ရွားစိုးမိုးျခင္း၊ နယ္ေျမရွင္းလင္းေရးေခါင္းစဥ္ျဖင့္ စစ္ဆင္ေရးလုပ္ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ျခင္းျဖင့္ ၎တိ့ုလွဳပ္ရွားရာနယ္ေျမအား ၎တိ့ုစိုးမိုးရာ နယ္ေျမအျဖစ္ ထည့္သြင္းတြက္ခ်က္သည္။ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ့မ်ားအေနႏွင့္လည္း အစိုးရစစ္ေျကာင္းဝင္လာခ်ိန္ အင္အားမမ်ွလ်င္ ေရွာင္သည္။ အစိုးရစစ္ေျကာင္းထြက္သည္ႏွင့္ ျပန္ဝင္သည္။ ဤသုိ့ျဖင့္ သူ၏လွဳပ္ရွားစိုးမိုးနယ္အျဖစ္ သတ္မွတ္သည္။
ဤသုိ့ေသာေနရာမ်ားသည္ စစ္တိုက္ေနေသာကာလတြင္ မထူးျခားေသာ္လည္း အပစ္ရပ္မ်ဥ္းေရးဆြဲျပီး သူနယ္ကိုယ့္နယ္ ္သတ္မွတ္လ်င္ အျငင္းပြါးဖြယ္ျဖစ္သည္။ ထိ့ုျပင္အပစ္ရပ္သည့္ အေျခအေနေအာက္တြင္ အခိုင္အမာစခန္းမ်ားေဆာက္လာခ်ိန္တြင္ အျငင္းပြါးျပေတာ့သည္။ ဤ ျပသနာေျပလည္ဖိ့ု ဆိုလ်င္ နွစ္ဖက္ေခါင္းေဆာင္မ်ား နားလည္မွဳရွိရန္အထူး လိုအပ္သည္။ ေပ်ာက္ျကားေဒသအပစ္ရပ္မ်ဥ္းေရးဆြဲသည္မွာ ႏွစ္ဖက္လြယ္ကူစြာ ပိုင္းျခားနိုင္ သည့္ အေျခခံေဒသအပစ္ရပ္မ်ဥ္း ေရးဆြဲသည္ ထက္ပို၍ ခက္ခဲေပသည္။
လက္ရွိ ပဋိပကၡတည္ေနရာ
လက္ရွိ စစ္ေရးပဋိပကၡမ်ားျဖစ္ပြါးရာေနရာသည္ SSPP/ SSA ေဒသ KIO/ KIA ေဒသမ်ားတြင္ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ျဖစ္ပြါးေနျပီး PSLF/ TNLA ေဒသတြင္လည္း တိုက္ပြဲငယ္မ်ား ေန့စဥ္လိုျဖစ္ပြါးေန သည္ကို ေတြ့ရသည္။ ဤအဖြဲ့မ်ားသည့္ NCA လက္မွတ္ထိုး ရာတြင္ ပါဝင္ျခင္းမရွိေသးေသာ အဖြဲ့မ်ားျဖစ္သည္။ သုိ့ေသာ္ NCA လက္မွတ္မထိုးရာတြင္ပါဝင္ေသာ KNPP ႏွင့္၎ NMSP ႏွင့္၎ တိုက္ပြဲမ်ားျဖစ္ပြါးျခင္း မရွိသည္ကို ေတြ့ရသည္။ ဤသုိ့မျဖစ္ျခင္း မွာ ထိုႏွစ္ဖြဲ့က မူလသေဘာတူညီထားသည့္ ျ့ပည္ေထာင္စုအဆင့္ ့္သေဘာတူညီီခ်က္ ကို လိုက္နာျခင္းသက္သက္ေျကာင့္ေလာ အပစ္ရပ္မ်ဥ္းႏွင့္ပတ္သက္၍ အျငင္းပြါးဖြယ္မရွိ၍ေလာ စဥ္းစားဖြယ္ျဖစ္သည္။ သုိ့မဟုတ္ပါက အျခားနိုင္ငံေရးအေျကာင္း အခ်က္မ်ား ပါေန၍ ေလာ စဥ္းသားဖြယ္ျဖစ္သည္။
ေပ်ာက္ျကားေဒသရွိ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ့မ်ား ႏွင့္ပတ္သက္သည့္ နယ္ေျမအျငင္းပြါးမႈ ျပသနာမွာ ေရွ့တန္း စစ္ေျမျပင္ရွိ ႏွစ္ဖက္တပ္မ်ားအဖိ့ု ေန့စဥ္ျပသနာျဖစ္သည္။ ဒိုင္လူျကီးမရွိေသာ ထိုကစားပြဲတြင္ ႏွစ္ဖက္နားလည္မွဳ သေဘာထားျကီးမွဳက အေရးျကီးေပသည္။
ယခုျပသနာမ်ား၌ ျပီးခ့ဲေသာလပိုင္းက NCAလက္မွတ္ထိုးရာ တြင္ တရုတ္နယ္စပ္ရွိ လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ့မ်ားမပါခ့ဲရာ တရုတ္၏ ဖိအားေပးမွဳေျကာင့္ စြပ္စြဲေျပာဆိုမွဳမ်ားရွိခ့ဲသည္။ NCAလက္မွတ္ မထိုးရာတြင္ ေတာင္ပိုင္းမွ KNPP ႏွင့္NMSP နွစ္ဖြဲ့သာပါခ့ဲေသာ္ လည္း က်န္အမ်ားစုမွာ တရုတ္နယ္စပ္ရွိအဖြဲ့မ်ားျဖစ္ေနသည္။ လက္ရွိစစ္ေရးပဋိပကၡျဖစ္ပြါးေနသည္မွာလည္း တရုတ္နယ္စပ္မွ အဖြဲ့မ်ားသာျဖစ္ေနေပရာ လက္ရွိစစ္ေရးပဋိပကၡမ်ား သည္ အပစ္ရပ္မ်ဥ္းသက္သက္ ေျကာင့္သာမဟုတ္ဘဲ နိုင္ငံေရးအေျကာင္းအခ်က္မ်ားလည္း ပါဝင္နိုင္ဘြယ္ရွိသည္ဟု ဆိုရေပမည္။
စစ္ပြဲကိုထိမ္းခ်ဳပ္ေရး
မည္သုိ့ပင္ နိုင္ငံေရးအေျကာင္းခ်က္ရွိသည္ျဖစ္ေစ ေရွ့တန္း တင္၍ ေျဖရွင္း၍ မရေပ။ ႏွစ္ ၆၀ေက်ာ္ မေအာင္ျမင္ခ့ဲသည့္ အျမတ္ျပတ္ေခ်မွဳံးေရးလမ္းစဥ္အား၎ အျပဳတ္တိုက္ေရး လမ္းစဥ္အား၎ ဖယ္ရွားျပီး နိုင္ငံေရးျပသနာကို စားပြဲဝိုင္းေပၚတြင္ ေဆြးေႏြးနိုင္ေရးကို ေရွ့ရွဳရေပမည္။ ထိ့ုျပင္မိမိနိုင္ငံေရး ရည္ရြယ္ခ်က္ေအာင္ျမင္ေရးအတြက္ စစ္ေရးအရ ဖိအားေပးသည့္ လမ္းေျကာင္းအား၎ ထိပ္တိုက္ရင္ဆိုင္သည့္လမ္းေျကာင္းအား၎ ေရွာင္ရွားျကရန္လိုသည္။
သုိ့မွသာ စစ္ပြဲမ်ားကို ထိမ္းခ်ဳပ္နိုင္ျပီး နိုင္ငံေရးျပသနာကို စားပြဲဝိုင္းေပၚတြင္ ညိွႏွဳိင္းေျဖရွင္းနိုင္ေပမည္။
ဤအရင္းခံသေဘာထားရွိပါမွ အပစ္ရပ္မ်ဥ္းေရးဆြဲရန္ ခက္ခဲသည့္ ေပ်ာက္ျကားေဒသမ်ားတြင္ စစ္ပြဲမ်ားျပန္လည္ မျဖစ္ပြါးရန္ ႏွစ္ဖက္ထိမ္းခ်ဳပ္နိုင္ေပလိမ့္မည္။ ေပ်ာက္ျကားေဒသမ်ား၏ အပစ္ရပ္မ်ဥ္းသတ္မွတ္နိုင္မွဳသည္ ႏွစ္ဖက္သေဘာျကီးမွဳေပၚတြင္ အထူး မူတည္ပါသည္။
သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ
