Paul Vrieze / Myanmar Now – ေရြးေကာက္ပဲြႏွင့္ ကခ်င္စစ္ေျပးဒုကၡသည္မ်ား
(Myanmar NOW) မိုုးမခ၊ ႏိုု၀င္ဘာ ၇၊ ၂၀၁၅
ျပည္တြင္းေနရပ္စြန္႔ခြာသြားရသူမ်ားသည္ မဲေပးပိုင္ခြင့္ရွိေသာ္လည္း အစိုးရကို မယံုၾကည္ျခင္း၊ မဲဆႏၵရွင္ပညာေပးလုပ္ငန္းမ်ားမရွိျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ေရြးေကာက္ပြဲအေပၚ စိတ္ဝင္စားမႈနည္းသြားၾကသည္။
ျမစ္ႀကီးနား (Myanmar Now) − သမိုင္းဝင္မည့္ ၂ဝ၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲသည္ ႏိုင္ငံကို ႀကီးမားေသာအေျပာင္းအလဲမ်ားျဖစ္ေပၚနိုင္သည္ဟု လူအမ်ားကယူဆေနေသာ္ျငား ေကာ့မိုင္အတြက္မူ သတင္းထူးျဖစ္ေနသည္။
လိုင္ဇာၿမိဳ႕မွ အႏၱရာယ္မ်ားလွေသာ ၄ ရက္ခရီးအၿပီး ကခ်င္ျပည္နယ္၏ ၿမဳိ႕ေတာ္ ျမစ္ႀကီးနားရွိ မိုင္းနားစခန္းသို႔ က်န္းမာေရးမေကာင္းေသာ သူ၏ ခင္ပြန္းသည္၊ သားငယ္တို႔ႏွင့္အတူ ယခုမွ သူေရာက္လာျခင္းျဖစ္သည္။
အစိုးရစစ္တပ္ႏွင့္ ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးတပ္ (KIA) တို႔ ၂ဝ၁၁ တြင္ တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားခ်ိန္မွစ၍ ေကာ့မိုင္တို႔ မိသားစုသည္ လိုင္ဇာအနီးတဝိုက္ရွိ KIA ထိန္းခ်ဳပ္နယ္ေျမရိွ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားတြင္ ခိုလႈံခဲ့သည္။ ဤစခန္းမ်ားတြင္ ျပည္တြင္းေနရပ္စြန္႔ခြာသြားရေသာ ဒုကၡသည္ေပါင္း ေျခာက္ေသာင္းမွ် ေနထိုင္ကာ ကုလသမဂၢ၊ အစိုးရ၏ဝန္ေဆာင္မႈမ်ား၊ နိုဝင္ဘာ ၈ ေရြးေကာက္ပြဲတို႔ႏွင့္ အဆက္ျပတ္ေနသည္။
“KIA စခန္းေတြမွာ ဘာမဲေပးတာမွ မရွိဘူး။ ဒီကိုမေရာက္ခင္အခ်ိန္အထိ ေရြးေကာက္ပြဲအေၾကာင္းကို မသိပါဘူး” ဟု စက္တင္ဘာလက မိုင္းနားစခန္းတြင္ ေတြ႔စဥ္ သူက ေျပာျပသည္။
ျမစ္ႀကီးနားၿမဳိ႕အနီးရွိေတာင္ကုန္းတစ္ခုေပၚမွ ဤစခန္းအတြင္း ကုလသမဂၢက ေဆာက္ေပးထားေသာ ဝါးတန္းလ်ားအိမ္မ်ားတြင္ မိသားစု ၄ဝဝ ေက်ာ္ ေနထိုင္လ်က္ရိွသည္။
၄၅ႏွစ္ရွိၿပီျဖစ္ေသာ ေကာ့မိုင္သည္ အစ္မတစ္ေယာက္ထံ ေရာက္ေနေသာ သူ၏ ကေလး ၃ ေယာက္ႏွင့္ျပန္လည္ဆံုစည္းရန္ နယ္စပ္ကုိ တရားမဝင္ ေက်ာ္ျဖတ္ၿပီး တရုတ္နိုင္ငံအတြင္းမွတစ္ဆင့္ ေတာေတာင္ထူထပ္ေသာ ကခ်င္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းသို႔ ျပန္၍ဝင္လာျခင္းျဖစ္သည္။
“(ကေလးေတြကို) မေတြ႔တာ ၃ ႏွစ္ေတာင္ရွိၿပီ။ မေန႔ကမွ ျပန္ေတြ႔တာ။ အေတာ္ကို စိတ္မေကာင္းဘူး” ဟု ပင္ပန္း ႏြမ္းလ်ေနဟန္ရွိေသာ ေကာ့မိုင္က ေျပာသည္။
ေရြးေကာက္ပြဲမတိုင္မီ တစ္လအလိုတြင္ စခန္းသို႔ ေရာက္ရွိလာေသာ္လည္း ေကာ့မိုင္ မဲေပးနိုင္ခြင့္မရွိပါ။ ေနရပ္စြန္႔ခြာသြားရသူ ဒုကၡသည္တို႔သည္ အစိုးရထိန္းခ်ဳပ္ေသာစခန္းမ်ားတြင္ ေရာက္ရွိေနေသာ္လည္း ေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သားမ်ားနည္းတူ မဲဆႏၵနယ္တစ္ခုတြင္ေနထိုင္သည္မွာ ရက္ ၁၈ဝ ရွိေၾကာင္း ျပသရန္ လိုအပ္ပါသည္။
ဤစခန္းမ်ားအတြင္းရိွ ၄,ဝဝဝ နီးပါးေသာ ဒုကၡသည္မ်ားသည္ ႏွစ္ရွည္လမ်ား ခိုလႈံလာၾကသူမ်ားျဖစ္ေသာေၾကာင့္ စခန္းတြင္းရွိ မိသားစုစာရင္းကိုအသံုးျပဳကာ တရားဝင္ မည္သူမည္ဝါျဖစ္ေၾကာင္းျပ၍ မဲစာရင္းတြင္ပါဝင္ရန္ ေလွ်ာက္ထားႏိုင္သည္ဟု အကူအညီေပးေရးလုပ္ငန္း လုပ္ကုိင္သူမ်ားက ဆိုသည္။
သို႔ေသာ္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ သူတို႔ ပါဝင္မည္၊ မပါဝင္မည္ ဆိုသည္ကေတာ့ မေသခ်ာ၊ မေရရာပါ။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ဒုကၡသည္တို႔ ေရြးေကာက္ပြဲႏွင့္ပတ္သက္ေသာ အသိႏွင့္ စိတ္ဝင္စားမႈမွာ မတူညီၾကေသာေၾကာင့္ပင္။
“စခန္းထဲမွာ ၇ဝ ရာခိုင္နႈန္းကေတာ့ မဲေပးမယ္လို႔ မွန္းပါတယ္ ဒါေပမယ့္ စခန္းတစ္ခုနဲ႔တစ္ခု မတူဘူး” ဟု စခန္း ၅၄ ခုကို ႀကီးၾကပ္ေသာ ကရုဏာ ကက္သလစ္ ကူညီမႈအဖြဲ႔မွ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေနာ္လတ္က ေျပာသည္။
“စခန္းေတြကို ႀကီးၾကပ္ေနတဲ့ တခ်ဳိ႕အဖဲြ႔အစည္းေတြက ေရြးေကာက္ပြဲကို စိတ္မဝင္စား၊ ဒါမွမဟုတ္ အယံုအၾကည္မရွိဘူး။ အဲဒီေတာ့ သူတို႔ေတြက ဒုကၡသည္ေတြကို မဲေပးဖို႔ ႏိႈးေဆာ္တာမ်ဳိး မလုပ္ၾကဘူး။ ႀကီးၾကပ္တဲ့ အဖဲြ႔အစည္းက ေရြးေကာက္ပြဲကို စိတ္ဝင္စားတယ္ဆိုရင္ ဒုကၡသည္ေတြကလည္း စိတ္ဝင္စားတယ္” ဟု ထပ္ေျပာျပသည္။
“သူတို႔ အိမ္ပဲျပန္ခ်င္ေနတာပါ”
ျမစ္ႀကီးနားခရိုင္တြင္ အစိုးရထိန္းခ်ဳပ္ေသာစခန္းေပါင္း ၄ဝ ရွိၿပီး မဲေပးရန္ စာရင္းေပးထားသူ ဒုကၡသည္ ၅,ဝဝဝ ဝန္းက်င္ ရိွသည္ဟု ခရိုင္ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒ ဦးျမတ္ခိုင္က ဆိုသည္။ ျပည္နယ္ ေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒ ဦးေမာင္ေမာင္ခြန္းကိုမူ ဆက္သြယ္၍မရခဲ့ပါ။
စခန္းရွိ လူ ၈ဝဝ ကို ၿမဳိ႕နယ္ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္တြင္ စာရင္းေပးထားသည္ဟု မိုင္နားစခန္း၏ မန္ေနဂ်ာ ခြန္ဒန္က ဆိုသည္။ သို႔ေသာ္ မိုင္းနားတြင္ရွိေသာ မိသားစုမ်ား၊ အနီးအနားတြင္ရွိေသာ ကခ်င္ႏွစ္ျခင္းအဖဲြ႔ ေထာက္ပံ့ေသာ စခန္း ၃ ခုတို႔က ေရြးေကာက္ပဲြတြင္ မဲေပးရန္စိတ္ဝင္စားမႈ ေလ်ာ့နည္းေနသည္ ဟုလည္း ထပ္ေျပာသည္။
“သူတို႔ေတြကေတာ့ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းပဲ၊ ၂ဝ၁ဝ တုန္းကလည္း ေရြးေကာက္ပြဲၿပီးသြားေတာ့ စစ္ပြဲစလာတာ မို႔လို႔ စိတ္မဝင္စားဘူးလို႔ ေျပာတယ္” ဟု လြန္ခဲ့ေသာ ၅ႏွစ္က စစ္အာဏာရွင္မ်ားႏွင့္ ယခုအာဏာရ ျပည္ေထာင္စု ႀက့ံခိုင္ေရးႏွင့္ ဖံြ႔ၿဖိဳးေရးပါတီတို႔ ပူးေပါင္း၍ အနိုင္ရေအာင္လုပ္ခဲ့သည္ဟု အမ်ားက ယံုၾကည္ေနေသာ ေရြးေကာက္ပြဲကို ညႊန္း၍ သူက ရွင္းျပသည္။
“သူတို႔ေတြက အစိုးရကို မယံုဘူး။ သူတို႔ အိမ္ပဲ ျပန္ခ်င္ေနၾကတာပါ”
သူတို႔အိမ္ျပန္ရန္မွာ အလွမ္းေဝးေနပါေသးသည္။ KIA ႏွင့္အျခားတိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အဖဲြ႔ႀကီးမ်ားက အစိုးရ၏ တစ္ႏိုင္ငံလံုးအပစ္အခပ္ရပ္စဲေရးစာခ်ဳပ္တြင္ ပါဝင္ လက္မွတ္ထိုးရန္ ျငင္းဆန္ၿပီးေနာက္ ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ရွမ္းျပည္နယ္တို႔တြင္ တိုက္ပြဲမ်ား ျပန္လည္ျပင္းထန္လာၿပီး ဒုကၡသည္အေရအတြက္လည္း ပိုမို မ်ားျပားလာသည္။
ေအာက္တိုဘာ ၁၅ ရက္ေန႔က ခ်ဳပ္ဆိုေသာ ထိုစာခ်ဳပ္တြင္ ကရင္အမ်ိဳးသားအစည္းအရံုးႏွင့္ အျခားအဖဲြ႔ ၇ ဖဲြ႔သာ ပါဝင္ လက္မွတ္ေရးထိုးၾကသည္။
ေရြးေကာက္ပဲြက်င္းပမည့္ရက္ နီးလာခ်ိန္တြင္ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္က ျမန္မာနိုင္ငံေျမာက္ပိုင္းႏွင့္ အေရွ႕ပိုင္းရွိ ၿမဳိ႕နယ္ ၇ ခု၊ ေက်းရြာအုပ္စု ၄၅ဝ ေက်ာ္ တြင္ ေရြးေကာက္ပြဲ မက်င္းပေတာ့ေၾကာင္း ထုတ္ျပန္လိုက္သည္။ ဤဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို အခ်ဳိ႕ေသာ တိုင္းရင္းသားပါတီမ်ားက သူတို႔ အသာစီးရႏိုင္မည့္ ထိုမဲဆႏၵနယ္မ်ား၏ လံုျခံဳေရးအေျခအေနမွာ လက္ခံေလာက္သည္ ဟုဆိုၿပီး မေက်မနပ္ျဖစ္ၾကသည္။
ေရြးေကာက္ပဲြဝင္ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားထဲတြင္ ကခ်င္မ်ားဦးေဆာင္ေသာ ကခ်င္ျပည္နယ္ဒီမိုကေရစီပါတီ (KSDP) ကဲ့သို႔ေသာ ပါတီမ်ားသည္သာ ဒုကၡသည္မ်ားအေရးကို စိတ္ဝင္စားမႈရွိသည္ ဟု မိုင္နားစခန္း မန္ေနဂ်ာက ဆိုသည္။
ကခ်င္ႏွစ္ျခင္းအဖဲြ႔မွ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ သင္းအုပ္ဆရာ လာမေယာက သူတို႔ႀကီးၾကပ္ေသာစခန္း ၇၄ ခု တြင္ မဲဆြယ္ပြဲမ်ားကို ပိတ္ပင္ထားသည္ဟု ေျပာသည္။
“ကြ်န္ေတာ္တို႔က ေရြးေကာက္ပြဲေတြကို စိတ္မဝင္စားပါဘူး။ အစိုးရကို အယံုအၾကည္မရွိဘူး၊ အေျပာင္းအလဲကိုလည္း မယံုဘူး” ဟု သူက ေျပာသည္။
မဲဆႏၵရွင္ပညာေပးလုပ္ငန္းမ်ား နည္းပါးေန
ယခင္ KIA ဒုတိယေခါင္းေဆာင္၊ ၂ဝ၁ဝ တြင္ KSDP ပါတီကုိ ထူေထာင္သူ ဦးမနန္တူးဂ်ာကမူ ကခ်င္တိုင္းရင္းသားမ်ား၏ ေထာက္ခံမႈကိုရမည္ဟု ယံုၾကည္စိတ္ခ်ေနသည္။
“လူအမ်ားစုက ေရြးေကာက္ပြဲမွာစိတ္ဝင္စားတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘယ္ႏွစ္ေယာက္ မဲေပးမလဲေတာ့မသိဘူး။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ လံုျခံဳေရးအတြက္ သူတို႔စိတ္ပူရင္ ပူေနလိမ့္မယ္” ဟု ဆိုသည္။
တိုက္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ သူ႔ပါတီကိုေထာက္ခံေသာ နယ္ေျမမွ တိုင္းရင္းသားမ်ားၾကား မဲေပးမည့္လူဦးေရ ေလ်ာ့သြားနိုင္ေၾကာင္း သူက ဆက္ေျပာသည္။
KSDP သည္ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္တြင္ ၅၅ ေနရာ၊ အျခားလႊတ္ေတာ္မ်ားတြင္ ေနရာအမ်ားအျပား ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ၿပီး မဲဆြယ္စည္းရံုးရာတြင္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားက ကခ်င္တိုင္းရင္းသား ၁ ဒသမ ၅သန္းခန္႔ အတြက္ ကိုယ္ပိုင္ျပ႒န္းခြင့္ ပိုမိုရရွိေရး ႀကဳိးပမ္း လုပ္ေဆာင္မည္ဟု ကတိျပဳခဲ့ၾကသည္။
ေက်ာက္စိမ္း၊ သစ္ စသည့္ သဘာဝရင္းျမစ္တို႔မွ ရရိွေသာ အက်ဳိးအျမတ္ကို ေဒသခံ တိုင္းရင္းသားတို႔ ပိုမိုခံစားခြင့္ရေစရန္ ေဆာင္ရြက္ေပးမည္ဟုလည္း ကတိျပဳၾကသည္။
စစ္အစိုးရက ေရးဆြဲခဲ့သည့္ ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒအရ ဗဟိုအစိုးရအေနျဖင့္ တိုင္းေဒသႀကီး၊ ျပည္နယ္အစိုးရမ်ားႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး လုပ္ပိုင္ခြင့္အာဏာရွိသည္၊ ေဒသအသီးသီးတြင္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ခန္႔အပ္မႈတြင္လည္း ဗဟိုအစိုးရက လုပ္ပိုင္ခြင့္ရွိသည္။
ျမစ္ႀကီးနားသတင္းဂ်ာနယ္မွ အမႈေဆာင္အရာရွိခ်ဳပ္ ဦးဘရန္မိုင္က KSDP သည္ ျပည္နယ္အတြင္း လူႀကိဳက္အမ်ားဆံုးပါတီျဖစ္ေသာ္လည္း စက္တင္ဘာလအတြင္းက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ကခ်င္ျပည္နယ္သို႔ ေလးရက္ၾကာ စည္းရံုးေရးဆင္းခဲ့ေသာေၾကာင့္ ေဒသခံတို႔၏မဲတခ်ဳိ႕ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖဲြ႔ခ်ဳပ္သို႔ ေရာက္သြားနိုင္ေၾကာင္း ေျပာၾကားသည္။
သို႔ေသာ္လည္း ကရုဏာအဖဲြ႔မွ ကက္သလစ္ဘုန္းေတာ္ႀကီးေနာ္လတ္က ေရြးေကာက္ပြဲအေရးပါပံုကို စစ္ေရွာင္ျပည္သူမ်ားအပါအဝင္ ကခ်င္တိုင္းရင္းသားမ်ားအၾကား သိရွိမႈနည္းေသးသည္ဟု ဆိုသည္။
“မဲဆႏၵရွင္ေတြအတြက္ ပညာေပးအစီအစဥ္ေတြ နည္းေနပါေသးတယ္။ လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားမႈဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းေတြနဲ႔ ႏိႈင္းယွဥ္ရင္ ေရပံုးထဲက ေရတစ္စက္ေလာက္ပဲ ရွိပါမယ္” ဟု ဘုန္းေတာ္ႀကီးေနာ္လတ္က ေျပာသည္။
“ကြ်န္ေတာ္တို႔ရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ေတြက စစ္တပ္ရဲ႕ အတိတ္က ရက္စက္မႈေတြကို မေမ့နိုင္ေသးဘဲ ထိတ္လန္႔ေနတုန္းပါပဲ။ ျပည္သူေတြရဲ႕ အခြင့္အာဏာနဲ႔ နိုင္ငံေရးကို မခြဲျခားနိုင္ေသးပါဘူး။ ျပည္သူေတြရဲ႕ အခြင့္အာဏာက ဘာျပႆနာမွ မျဖစ္ေစနိုင္ေပမယ့္ နိုင္ငံေရးမွာေတာ့ ျပႆနာေတြ ရွိနိုင္ပါတယ္” ဟု ဘုန္းေတာ္ႀကီးေနာ္လတ္က ေျပာလိုက္သည္။ ။
သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ
