ျငိမ္းခ်မ္းေရး…. ဟိုး… အေဝးမွာ ( ၁ + ၂ + ၃)
ေအာင္ဒင္ ၊ ေအာက္တုိဘာ ၂၃၊ ၂၀၁၃
(ကုမုျဒာသတင္းဂ်ာနယ္၊ အတြဲ ၃၊ အမွတ္ ၂၈၊ ေအာက္တိုဘာလ ၁၅ ရက္၊ ၂၀၁၃)
==================
==================
အစိုးရ၏ မေရရာေသာ လမ္းျပေျမပံု
အစိုးရဘက္က ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ေရးနဲ႕ ပါတ္သက္ျပီး အေျပာင္းအလဲအခ်ိဳ႕လုပ္ခဲ့ေပမည့္ ဦးသိန္းစိန္ရဲ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရးလမ္းျပေျမပံုကေတာ့ တရားဝင္ အေျပာင္းအလဲမရွိ ဆက္လက္တည္ရွိေနဆဲျဖစ္ပါတယ္၊ တိုင္းရင္းသားမ်ားဘက္က တပ္ေတြစြန္႕၊ ပါတီေထာင္၊ ေရြးေကာက္ပြဲဝင္ျပီး လႊတ္ေတာ္ထဲေရာက္မွ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဖို႕ဆိုတာကို လက္မခံပဲ အပစ္အခတ္ရပ္စဲျပီးတာနဲ႕ အားလုံးပါဝင္တဲ့ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ားက်င္းပျပီး ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုကို လႊတ္ေတာ္ျပင္ပကေန ျပင္ဖို႕ ေတာင္းဆိုထားေပမည့္ အစိုးရဘက္က တရားဝင္ လက္မခံေသးပါ၊ ဒါ့အျပင္ ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားကို ဘယ္လိုဘယ္ပံုလုပ္မယ္ ဆိုတဲ့ ရွင္းလင္းေသခ်ာတဲ့ အစီအစဥ္လည္း ရွိပံုမရပါ၊ ရွိရင္လည္း တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ားကိုေရာ၊ ျပည္သူလူထုကိုပါ တရားဝင္ခ်ျပျခင္းမရွိေသးပါ၊
ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ားနဲ႕ ပါတ္သက္ျပီး အစိုးရတာဝန္ရွိသူမ်ားက အမ်ိဳးမ်ိဳးေျပာေနၾကတာကလည္း ျပည္သူလူထုအၾကား စိတ္ရွုပ္ေထြးစရာပါ၊ ကရင့္အမ်ိဳးသားအစည္းအရုံး (Karen National Union, KNU) ရဲ့ ဥကၠ႒သစ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီး ေစာမူတူးေစးဖိုး နဲ႕ ေနျပည္ေတာ္မွာ ေတြ႕ဆံုေတာ့ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ားကို ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ထဲမွာပဲ ေဆြးေႏြးသင့္တယ္လို႕ ေျပာခဲ့ပါတယ္၊ ဝန္ၾကီး ဦးေအာင္မင္းကက်ေတာ့ “သက္ဆိုင္သူအားလုံးပါဝင္တဲ့ ပင္လံုညီလာခံလို လူထုအစည္းအေဝးၾကီးတစ္ခုကို ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္အစည္းအေဝးနဲ႕ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာ က်င္းပမယ္၊ ပင္လုံလို ညီလာခံၾကီးမွာ ေဆြးေႏြးအေျဖထုတ္လို႕ရတာေတြကို ဆုံးျဖတ္ျပီး အဲဒီ ညီလာခံက ဆုံးျဖတ္လို႕မရတာေတြကို ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ကို တင္ပို႕ျပီး ဆုံးျဖတ္ေစမယ္” လို႕ေျပာျပန္ပါတယ္၊
၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ဇြန္လ ၂၈ ရက္ေန႕ကက်င္းပတဲ့ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္အစည္းအေဝးမွာ ဦးေအာင္မင္းက ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ေရးနဲ႕ ပါတ္သက္ျပီး အစိုးရကိုယ္စား လႊတ္ေတာ္သို႕အစီရင္ခံရာမွာ “တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕မ်ားနဲ႕ တစ္ႏိုင္ငံလုံးအတိုင္းအတာအပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး လက္မွတ္ထိုးျပီးရင္ ေနာက္ပိုင္းမွာ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ားကို လႊတ္ေတာ္မွ ဦးစီးေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္အတြက္ လႊဲေျပာင္းေပးရန္ အစီအစဥ္ရွိေၾကာင္း” ေျပာျပန္ပါတယ္၊
ဒီေတာ့ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အင္အားစုမ်ား ေမွ်ာ္လင့္ေတာင့္တေနတဲ့ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ား တကယ္ျဖစ္လာမွာလား၊ ျဖစ္ရင္ေရာ ဘယ္လို ပံုသဏၰန္နဲ႕ ျဖစ္မွာလဲ၊ ဘယ္သူက ဦးေဆာင္မွာလဲ၊ အစိုးရလား၊ လႊတ္ေတာ္လား၊ စသျဖင့္ ေမးခြန္းေတြက ပိုျပီးမ်ားျပားလာပါတယ္၊
လႊတ္ေတာ္မွာလည္း သူရဦးေရႊမန္း နာယကအျဖစ္ တာဝန္ယူျပီးကတည္းက ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္မႈလုပ္ငန္းမ်ားမွာ ထိထိေရာက္ေရာက္ပါဝင္ဖို႕ ၾကိဳးစားေနတာ ေတြ႕ရပါတယ္၊ ၂၀၀၈ခုႏွစ္ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္သင့္၊ မျပင္ဆင္သင့္ ေလ့လာသုံးသပ္ဖို႕ လႊတ္ေတာ္ႏွစ္ရပ္ပူးေပါင္းေကာ္မီတီ တစ္ခုကို လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ၁၀၉ ဦးနဲ႕ ဖြဲ႕စည္းထားျပီး အဲဒီေကာ္မီတီက ေလ့လာသုံးသပ္ခ်က္ေတြကို ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလကုန္ ေနာက္ဆုံးထားျပီး တင္ျပရမယ္လို႕ ဆိုပါတယ္၊ ဒါေပမည့္ ဒီပူးေပါင္းေကာ္မီတီမွာ ၾကံ့ခိုင္ေရးပါတီကိုယ္စားလွယ္ ၅၂ ဦးနဲ႕ တပ္မေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ၂၅ ဦးတို႕က အမ်ားစုလႊမ္းမိုးထားျပီး အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္က (၇) ဦးနဲ႕ တိုင္းရင္းသားပါတီကိုယ္စားလွယ္မ်ားက ၂၅ ဦးသာပါဝင္တာေၾကာင့္ ဒီေကာ္မီတီရဲ့ ေလ့လာသုံးသပ္မႈဟာ တိုင္းရင္းသားမ်ား ေမွ်ာ္လင့္သေလာက္ တန္းတူညီမွ်အခြင့္အေရးေတြရဖို႕ မျဖစ္ႏိုင္ပါ၊ တစ္ခါ လႊတ္ေတာ္မွာပဲ “တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုမ်ားအခြင့္အေရးကာကြယ္ေရး ဥပေဒၾကမ္း” ကို ေရးဆြဲေနတယ္လို႕ သိရပါတယ္၊ ဥပေဒတိုင္းဟာ တည္ဆဲ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုကို အေျခခံေရးဆြဲရျပီး၊ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုကိုယ္ႏိႈက္က တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ားရဲ့ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္၊ ကိုယ္ပိုင္ျပ႒န္းခြင့္ေတြကို ကန္႕သတ္ထားတာမို႕ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုကိုအေျခခံ ေရးဆြဲမည့္ “တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုမ်ား အခြင့္အေရးကာကြယ္ေရး ဥပေဒၾကမ္း” ဟာလည္း တိုင္းရင္းသားမ်ားရဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္နဲ႕ ကိုက္ညီလိမ့္မယ္မထင္ပါ၊
အပစ္ရပ္လိုက္၊ ျပန္တိုက္လိုက္
ျမန္မာ့တပ္မေတာ္နဲ႕ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အင္အားစုမ်ား အပစ္အခတ္ရပ္စဲၾကတယ္ဆိုတာ ႏိုင္ငံေရးအရ ေဆြးေႏြးညွိႏိႈင္းမႈမ်ားရဲ့ ပထမေျခလွမ္းျဖစ္ျပီး စစ္ပြဲမ်ားအျပီးတိုင္ရပ္စဲေရးအတြက္ ၾကိဳတင္ျပင္ဆင္မႈလည္း ျဖစ္သင့္ပါတယ္၊ အပစ္အခတ္ရပ္စဲျခင္းဟာ ေနာင္တစ္ခ်ိန္မွာ ျပန္လည္တိုက္ခိုက္ဖို႕ အားေမြးတဲ့ သေဘာ၊ တစ္ဘက္နဲ႕ တစ္ဘက္ အျပန္အလွန္လွည့္စားၾကတဲ့ သေဘာမျဖစ္သင့္ပါ၊ အခုျမင္ေတြ႕ေနရတဲ့ အပစ္ရပ္မႈကေတာ့ ႏွစ္ဘက္တပ္ေတြ စစ္တိုက္တာ ခဏနား၊ လက္နက္၊ ရိကၡာနဲ႕ စစ္သည္အင္အားျဖည့္၊ ျပီးေတာ့ အလြယ္တကူေတြ႕ႏိုင္တဲ့ အမွားတစ္ခုခု၊ အေၾကာင္းျပခ်က္တစ္ခုနဲ႕ ျပန္တိုက္ေနၾကသလိုပါ၊ အစိုးရသစ္တက္ျပီး လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕အစည္း ၁၇ ဖြဲ႕နဲ႕ ျပည္နယ္အဆင့္၊ ၁၈ ဖြဲ႕နဲ႕ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲဖို႕ သေဘာတူျပီးျပီဆိုေပမည့္ တိုက္ပြဲေတြကေတာ့ ဆက္လက္ျဖစ္ပြါးေနဆဲပါ၊ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ေမလမွ ဩဂုတ္လအထိ ေလးလတာကာလအတြင္း ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ရွမ္းျပည္နယ္၊ ကရင္ျပည္နယ္နဲ႕ မြန္ျပည္နယ္ေတြမွာ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္နဲ႕ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ေတြအၾကား တိုက္ပြဲေပါင္း ၆၀ ေက်ာ္ျဖစ္ပြါးခဲ့တယ္လို႕ သိရပါတယ္၊
ျပည္တြင္းစစ္ေၾကာင့္ ႏွစ္ဘက္တပ္ေတြ ေသေၾကပ်က္စီးၾက၊ ဒဏ္ရာရၾကသလို တိုင္းရင္းသားျပည္သူေတြအမ်ားၾကီး အတိဒုကၡေရာက္ၾကရပါတယ္၊ ျပည္တြင္းစစ္မွာ ၾကားညပ္ျပီး ေသဆုံးခဲ့ၾကရတဲ့ အျပစ္မဲ့တိုင္းရင္းသားျပည္သူေတြ ေသာင္းနဲ႕ခ်ီျပီး ရွိမယ္လို႕ ခန္႕မွန္းရပါတယ္၊ ေနအိမ္ရပ္ရြာကို စြန္႕ခြါထြက္ေျပးၾကရတဲ့ ဒုကၡသည္ေပါင္း သုံးသိန္းခြဲေက်ာ္ရွိျပီး ရြာပုံးရြာေရွာင္ေတြမွာ ခိုေအာင္းေနထိုင္ရတဲ့ ျပည္သူေတြ ေလးသိန္း ေျခာက္ေသာင္းေက်ာ္ရွိပါတယ္၊ ဒီတိုင္းရင္းသားျပည္သူေတြရဲ့ ဘဝဟာ တိုက္ပြဲေတြျဖစ္ေနတုန္းမွာ အဆိုးဝါးဆုံးခံစားခဲ့ၾကရသလို တိုက္ပြဲေတြ ရပ္နားထားေတာ့လည္း အဆုံးဆုံးဘဝက မလြတ္ေျမာက္ႏိုင္ၾကပါ၊ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးက မခိုင္မာတာမို႕ ႏွစ္ဘက္တပ္မ်ားက လက္နက္၊ ရိကၡာ၊ စစ္သည္စုေဆာင္းၾကတဲ့အခါ ဒီျပည္သူေတြအေပၚပဲ ဒဏ္ပိလာတာပါ၊ အဓမၼဆက္ေၾကးေကာက္ခံမႈ၊ အဓမၼလုပ္အားေပးခိုင္းေစမႈ၊ အဓမၼစစ္သားစုေဆာင္းမႈ၊ အဓမၼဖမ္းဆီးအႏိုင္က်င့္ သတ္ျဖတ္မႈေတြကို ဒီတိုင္းရင္းသားျပည္သူေတြပဲ ဆက္လက္ခံစားေနၾကရတာပါ၊
အစိုးရကေတာ့ အစီအစဥ္အတိုင္း ေအာက္တိုဘာလထဲမွာ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ ဦးေဆာင္တဲ့ တစ္ႏိုင္ငံလုံးအတိုင္းအတာျဖင့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးစာခ်ဳပ္လက္မွတ္ေရးထိုးပြဲကို တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕မ်ား အားလုံးမတက္ေရာက္ရင္ေတာင္မွ မျဖစ္မေနက်င္းပပါလိမ့္မယ္၊ ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီကလည္း တက္မယ္၊ မတက္ဘူးဆိုတာကို သေဘာထားမေပးႏိုင္ေသးဘူး ဆိုတဲ့ အဆင့္ကေန စက္တင္ဘာလကုန္မွာ က်င္းပမည့္ ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီရဲ့ အလုပ္အမႈေဆာင္အစည္းအေဝးမွာ ေဆြးေႏြးဆုံးျဖတ္မယ္လို႕ အေထြေထြအတြင္းေရးမႉး ႏိုင္ဟံသာက စက္တင္ဘာလ ၁၅ ရက္ေန႕မွာ ေျပာပါတယ္၊ ေသခ်ာတာက ေအာက္တိုဘာလက္မွတ္ေရးထိုးပြဲကို ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီအဖြဲ႕ဝင္ လက္နက္ကိုင္တပ္မ်ား အားလုံးမဟုတ္ေတာင္ ကရင္အမ်ိဳးသားအစည္းအရုံး (KNU) နဲ႕ ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီအဖြဲ႕ဝင္အခ်ိဳ႕၊ ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီမွာမပါတဲ့ ရွမ္းျပည္နယ္ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးေကာင္စီ (RCSS) အပါအဝင္ အျခားတိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕အေတာ္မ်ားမ်ား တက္ေရာက္ၾကပါလိမ့္မယ္၊ ဒါေပမည့္ အဲဒီ လက္မွတ္ေရးထိုးပြဲေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အမွန္တကယ္ပဲ ေသနတ္သံေတြ ရပ္စဲသြားမွာလား၊ က်ေနာ္ကေတာ့ သံသယရွိေနဆဲပါ၊
အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ရွည္ၾကာ ခိုင္မာဖို႕
ႏွစ္ဘက္စစ္တပ္မ်ား ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးဖို႕ အပစ္အခတ္ရပ္စဲၾကတဲ့အခါ ဒီအပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးကို ကာလရွည္ၾကာထိန္းသိမ္းဖို႕အတြက္ အေရးတၾကီးလိုအပ္ခ်က္ ႏွစ္ခုရွိပါတယ္၊ (၁) ၾကားေနအဖြဲ႕အစည္းမ်ား သို႕မဟုတ္ ႏွစ္ဘက္ပူးတြဲေကာ္မီတီဖြဲ႕စည္းျပီး အပစ္အခတ္ရပ္စဲမႈကို ေစာင့္ၾကပ္ထိန္းသိမ္းေရးနဲ႕ (၂) ႏိုင္ငံေရးအရ ဆက္လက္ေဆြးေႏြးအေျဖရွာေရး တို႕ျဖစ္ၾကပါတယ္၊ လက္ရွိ ျမန္မာ့ျငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္မွာ အဆိုပါအေရးၾကီးတဲ့ အခ်က္ႏွစ္ခုစလုံး လစ္ဟာေနပါတယ္၊
ၾကားေနအဖြဲ႕အစည္းမ်ားနဲ႕ သို႕မဟုတ္ ႏွစ္ဘက္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားနဲ႕ အရပ္ဘက္အဖြဲ႕အစည္းကိုယ္စားလွယ္မ်ားပါဝင္တဲ့ “အပစ္အခတ္ရပ္စဲမႈ ေစာင့္ၾကပ္ထိန္းသိမ္းေရးေကာ္မီတီ” တစ္ရပ္ဖြဲ႕စည္းဖို႕လိုအပ္ပါတယ္၊ ဒီေကာ္မီတီက ႏွစ္ဘက္စစ္တပ္မ်ားရဲ့ တပ္ေနရာခ်ထားမႈ၊ တပ္ေရြ႕လ်ားမႈ ေတြကို ႏွစ္ဘက္သေဘာတူညီထားတဲ့အတိုင္း ထိန္းသိမ္းေအာင္ ေစာင့္ၾကပ္သတိေပးေနရမွာပါ၊ တစ္ဘက္နဲ႕ တစ္ဘက္ နားလည္မႈလြဲစရာ အေၾကာင္းရွိရင္လည္း စစ္ပြဲနဲ႕ မေျဖရွင္းပဲ ေကာ္မီတီက ၾကားဝင္ေျဖရွင္းေပးတာကို ႏွစ္ဘက္တပ္မ်ားက လိုက္နာရပါမယ္၊ အထူးသျဖင့္ စစ္မက္ျဖစ္ပြါးရာေနရာေဒသက တိုင္းရင္းသားျပည္သူေတြရဲ့ လံုျခံုေရးနဲ႕ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားမႈအကူအညီမ်ား ရရွိေစေရးကိုလည္း ဒီေကာ္မီတီက တာဝန္ယူရမွာပါ၊ ႏွစ္ဘက္တပ္ေတြက သတ္မွတ္ထားတဲ့ စည္းကမ္းေတြ မခ်ိဳးေဖာက္ေအာင္ ေစာင့္ၾကပ္ကြပ္ကဲဖို႕ တာဝန္ရွိသလို ႏွစ္ဘက္တပ္မ်ား နားလည္မႈရွိလာခ်ိန္၊ တစ္ဘက္မွာလည္း ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ား အေတာ္ခရီးေရာက္ေနခ်ိန္မွာ ႏွစ္ဘက္စစ္တပ္မ်ား ျမႇဳတ္ႏွံထားတဲ့ ေျမျမဳတ္မိုင္းေတြကို စနစ္တက်ရွင္းလင္းဖို႕၊ ဒုကၡသည္မ်ားကို ေနရပ္ေဒသ ျပန္ပို႕ႏိုင္ဖို႕၊ ဒုကၡသည္မ်ားရဲ့ ဘဝျပန္လည္တည္ေဆာက္ေရးမ်ားကိုလည္း ကူညီဖို႕ ဒီေကာ္မီတီမွာ တာဝန္ရွိပါတယ္၊
ႏွစ္ဘက္စစ္တပ္မ်ားမွာလည္း သတ္မွတ္ထားတဲ့ က်င့္ဝတ္ေတြကို လိုက္နာရမွာပါ၊ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္က အခုတေလာမွာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲထားတဲ့ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕မ်ားနဲ႕ ပါတ္သက္တဲ့ မူဝါဒ (၆) ခ်က္ကို ခ်မွတ္ထားတယ္လို႕ ဆိုပါတယ္၊ အဲဒီမူဝါဒေတြက (၁) လူမသတ္ရန္၊ (၂) အဓမၼ တပ္သားစုေဆာင္းျခင္း မျပဳရန္ႏွင့္ ဆက္ေၾကး မေကာက္ရန္၊ (၃) တပ္ေနရာသစ္ တိုးခ်ဲ႕ တည္ေဆာက္ျခင္း မျပဳရန္၊ (၄) မဟာမိတ္ တပ္ဖြဲ႔မ်ားအတြင္းသို႔ အပစ္ရပ္ထားေသာ အဖြဲ႔မွ တပ္သားမ်ား ထည့္သြင္း တိုက္ခိုက္ျခင္း မျပဳရန္၊ (၅) အစိုးရ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းတြင္ ၀င္ေရာက္ စြက္ဖက္ျခင္း မျပဳရန္ႏွင့္ (၆) တပ္မေတာ္၏ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ ေအာက္ရွိ ျပည္သူ႔စစ္ တပ္ဖြဲ႔မ်ားကို တိုက္ခိုက္ျခင္း မျပဳရန္တို႔ ျဖစ္ၾကပါတယ္၊ ျဖစ္သင့္တာက အဲဒီလို စည္းကမ္းခ်က္ေတြ (Military Code of Conduct) ကို ႏွစ္ဘက္တပ္ဖြဲ႕မ်ား သေဘာတူခ်မွတ္ရမွာ ျဖစ္ျပီး ႏွစ္ဘက္တပ္ဖြဲ႕မ်ားက လိုက္နာရမွာ ျဖစ္ပါတယ္၊ လိုက္နာမႈရွိမရွိကိုလည္း “အပစ္အခတ္ရပ္စဲမႈ ေစာင့္ၾကပ္ထိန္းသိမ္းေရးေကာ္မီတီ” က ေစာင့္ၾကပ္ေလ့လာေနရမွာပါ၊ တစ္ဘက္သတ္ခ်မွတ္တဲ့ စည္းကမ္းမ်ား မျဖစ္သင့္ပါ၊
ေနာက္ထပ္အေရးတၾကီးလိုအပ္တဲ့ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ား က်င္းပေရးကလည္း အခုအခ်ိန္အထိ ဇေဝဇဝါ ျဖစ္ဆဲပါ၊ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ားက်င္းပဖို႕အတြက္ အစိုးရဘက္မွာ စနစ္တက် ျပင္ဆင္ထားတာမရွိသလို တိုင္းရင္းသားအင္အားစုမ်ားက တင္ျပတဲ့ အစီအစဥ္ကိုလည္း အစိုးရက အျပည့္အဝလက္မခံပါ၊ ေအာက္တိုဘာ လက္မွတ္ေရးထိုးပြဲအျပီး ေနာက္ပိုင္းမွာ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြကို ဦးသိန္းစိန္အစိုးရက ဆက္လက္ဦးေဆာင္ေဆြးေႏြးမွာလား၊ လႊတ္ေတာ္နဲ႕ ဆက္ေဆြးေႏြးၾကဆိုျပီး တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕ေတြကို လႊတ္ေတာ္လက္ထဲ ထားခဲ့မွာလား၊ ဒါမွမဟုတ္ အစိုးရနဲ႕ လႊတ္ေတာ္ ပူးေပါင္းျပီး တိုင္းရင္းသားေတြနဲ႕ ေဆြးေႏြးမွာလား၊ ေဆြးေႏြးပြဲေတြက်င္းပရင္ အခ်ိန္ဘယ္ေလာက္ ၾကာမလဲ၊ အဆင့္ ဘယ္ႏွစ္ဆင့္ရွိမလဲ၊ က်ေနာ္တို႕ ဘာမွမသိရပါ၊
အခုလို အဓိကလိုအပ္ခ်က္ၾကီးႏွစ္ခုျဖစ္တဲ့ “အပစ္အခတ္ရပ္စဲမႈ ေစာင့္ၾကပ္ထိန္းသိမ္းေရးေကာ္မီတီ” နဲ႕ “တိက်ခိုင္မာေသာ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲလုပ္ငန္းစဥ္” မ်ားမပါရွိေသးတဲ့ တစ္ႏိုင္ငံလုံးအတိုင္းအတာနဲ႕ အပစ္အခတ္ရပ္စဲမႈဟာ အမွန္တကယ္ရွည္ၾကာပါ့မလား၊ ခိုင္မာပါ့မလား၊ က်ေနာ္ သံသယရွိမိပါတယ္၊
ဆက္ပါဦးမယ္၊
ေလးစားစြာ၊
ေအာင္ဒင္
စက္တင္ဘာ ၁၆၊ ၂၀၁၃
စက္တင္ဘာ ၁၆၊ ၂၀၁၃
+Tag
ျငိမ္းခ်မ္းေရး…. ဟိုး… အေဝးမွာ (၂)
ေအာင္ဒင္
(ကုမုျဒာသတင္းဂ်ာနယ္၊ အတြဲ ၃၊ အမွတ္ ၂၇၊ ေအာက္တိုဘာလ ၈ ရက္၊ ၂၀၁၃)
==================
မတူညီေသာ လမ္းျပေျမပံုမ်ား
၂၀၁၂ ခုႏွစ္ မတ္လ ၁ရက္ေန႕မွာ အစိုးရအဖြဲ႕သက္တမ္း တစ္ႏွစ္ျပည့္ေျမာက္တဲ့ အထိန္းအမွတ္အျဖစ္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္မွာ ေျပာၾကားတဲ့ သမၼတဦးသိန္းစိန္ရဲ့ မိန္႕ခြန္းအရ သမၼတဦးသိန္းစိန္ ခ်မွတ္ထားတဲ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရးလမ္းျပေျမပံုက အဆင့္ သုံးဆင့္၊ အခ်က္ေပါင္း ၁၄ ခ်က္ရွိပါတယ္၊ ပထမအဆင့္ျဖစ္တဲ့ “ျပည္နယ္အဆင့္”မွာ (၁) ႏွစ္ဘက္ရန္လိုမႈေတြ၊ ပစ္ခတ္မႈေတြ ရပ္စဲရန္၊ (၂) ႏွစ္ဘက္သေဘာတူထားတဲ့ နယ္ေျမမွာသာ ေနထိုင္ရန္၊ (၃) သတ္မွတ္ေနရာမွအပ က်န္ေနရာမ်ားသို႕သြားလ်င္ လက္နက္မကိုင္ရန္၊ (၄) ႏွစ္ဘက္သေဘာတူသည့္ေနရာမ်ားမွာ ဆက္ဆံေရးရုံးမ်ားဖြင့္ရန္၊ နဲ႕ (၅) ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ေဆြးေႏြးပြဲလုပ္မည့္ ေနရာ၊ အခ်ိန္၊ ရက္သတ္မွတ္ရန္၊ တို႕ပါဝင္ပါတယ္၊
ဒုတိယအဆင့္ျဖစ္တဲ့ “ျပည္ေထာင္စုအဆင့္”မွာ (၁) ျပည္ေထာင္စုက ခြဲမထြက္ရန္၊ (၂) တို႕တာဝန္အေရးသုံးပါးကို လက္ခံရန္၊ (၃) စီးပြါးေရးနဲ႕ ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ေရးကဏၰေတြမွာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္၊ (၄) မူးယစ္ေဆးဝါးနဲ႕ စိတ္ကိုေျပာင္းလဲေစတဲ့ ေဆးဝါးမ်ားတိုက္ဖ်က္ေရးမွာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္၊ (၅) ပါတီထူေထာင္၍ ေရြးေကာက္ပြဲဝင္ရန္၊ (၆) ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒအားလက္ခံရန္ႏွင့္ ျပင္ဆင္လိုသည့္ကိစၥမ်ားရွိပါက လႊတ္ေတာ္အတြင္း အမ်ားသေဘာတူ ဆနၵႏွင့္အညီ ေဆာင္ရြက္ရန္၊ (၇) ထာဝရျငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ဥပေဒေဘာင္အတြင္းသို႕ အျပီးအပိုင္ဝင္ျပီး ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒႏွင့္အညီ တန္းတူညီတူေနထိုင္သြားလာလုပ္ကိုင္စားေသာက္ရန္၊ နဲ႕ (၈) ဖြဲ့စည္းပုံအေျခခံ ဥပေဒနဲ့အညီ တစ္ခုတည္းေသာ လက္နက္ကိုင္ တပ္မေတာ္အျဖစ္ ရပ္တည္ေရး ညွိနွုိင္းေဆာင္ရြက္ရန္၊ စတဲ့အခ်က္မ်ားပါဝင္ပါတယ္၊ ဒီအခ်က္ေတြကို နွစ္ဦး နွစ္ဖက္ ညွိနွုိင္းျပီး သေဘာတူညီခ်က္ ရရွိျပီဆိုမွ တတိယအဆင့္ကို ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ တတိယအဆင့္ကိုေတာ့ “ႏိုင္ငံေတာ္အဆင့္” လို႕ေခၚျပီး (၁) နိုင္ငံေတာ္အစိုးရ၊ တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ ေတြ၊ နိုင္ငံေရးပါတီနဲ့ နိုင္ငံေရးအင္အားစုေတြ၊ ျပည္သူ့ကိုယ္စားလွယ္ေတြ စတဲ့ နိုင္ငံေတာ္မွာရွိတဲ့ အဓိကက်တဲ့ ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္မ်ားအားလုံး ပါဝင္ျပီး ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္မွာ ျငိမ္းခ်မ္းေရးသေဘာတူ လက္မွတ္ေရးထိုးၾကရန္ ျဖစ္ပါတယ္။
တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕အမ်ားစုက သမၼတရဲ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရးလမ္းျပေျမပံုက ျပည္နယ္အဆင့္ကိုလက္ခံျပီး အပစ္အခတ္ ရပ္စဲဖို႕ သေဘာတူညီၾကေပမည့္ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ကို လက္မခံၾကပါ၊ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္မွာပါဝင္တဲ့ အမွတ္ (၁) ကေန အမွတ္ (၄) အထိကို လက္ခံႏိုင္ေပမည့္ အမွတ္ (၅) ကစလို႕ (၈) အထိကို လက္မခံႏိုင္ၾကပါ၊ အဲဒီ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားတည္ေထာင္ေရး၊ လႊတ္ေတာ္ထဲေရာက္ျပီးမွ ဖြဲ႕စည္းပံုျပင္ဆင္ဖို႕ ၾကိဳးစားေရး နဲ႕ ၎တို႕ရဲ့ လက္နက္ကိုင္တပ္မ်ားကို ဖ်က္သိမ္းျပီး တစ္ခုတည္းေသာ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ထဲ ေပါင္းစည္းေရးေတြဟာ သူတို႕ကို ဘာႏိုင္ငံေရးအာမခံခ်က္မွမရွိပဲ၊ ဘာသေဘာတူညီခ်က္မွ မရွိပဲ လက္နက္ခ်ခိုင္းတာသာ ျဖစ္တယ္လို႕ ခံယူၾကပါတယ္၊
အမွန္တကယ္လည္း ျမန္မာ့တပ္မေတာ္က သေဘာမတူရင္၊ ခြင့္မျပဳရင္ ျပင္ဆင္လို႕မရေအာင္ ဖန္တီးထားတဲ့ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို လက္နက္ကိုင္နည္းလမ္းကို စြန္႕လႊတ္၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားထူေထာင္၊ ေရြးေကာက္ပြဲဝင္၊ လႊတ္ေတာ္ထဲေရာက္မွ ျပင္ဖို႕ၾကိဳးစားၾကလို႕ ကမ္းလွမ္းတာဟာ တစ္ဘက္သတ္ အႏိုင္က်င့္ရာေရာက္လြန္းလွပါတယ္၊
၂၀၁၂ ခုႏွစ္၊ စက္တင္ဘာလ ၁၄၊ ၁၅၊ ၁၆ ရက္ေတြမွာ ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ေဒသ တစ္ေနရာမွာ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုမ်ားရဲ့ ညီလာခံတစ္ခုကို ညီညြတ္ေသာတိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီက ဦးေဆာင္က်င္းပခဲ့ပါတယ္၊ အဲဒီညီလာခံကို တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အင္အားစုမ်ား၊ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲဝင္ တိုင္းရင္းသားႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား၊ လူထုအေျချပဳအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ တတ္သိပညာရွင္မ်ားတက္ေရာက္ခဲ့ၾကျပီး “တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ား၏ ျငိမ္းခ်မ္းေရးဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံေရးလုပ္ငန္းစဥ္ (၆) ခ်က္” ကို ခ်မွတ္ခဲ့ၾကပါတယ္၊ ဒါဟာျဖင့္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ရဲ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရးလမ္းျပေျမပံုကို တုန္႕ျပန္တဲ့ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုမ်ားရဲ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရး လမ္းျပေျမပံုျဖစ္ပါတယ္၊ ပါဝင္တဲ့ အခ်က္ (၆) ခ်က္ကေတာ့ ေအာက္ပါအတိုင္းျဖစ္ပါတယ္၊
တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆိုင္ရာႏိုင္ငံေရးလုပ္ငန္းစဥ္ ( ၆ ) ခ်က္
(၁) တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ေရးအဖဲြ႔အစည္းမ်ား၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား၊ အမ်ိဳးသမီးႏွင့္ လူငယ္ထုအပါ အဝင္ အရပ္ဘက္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းမ်ား (Civil Societies) တုိ႔ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးပဲြ က်င္းပၿပီး “ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပဲြ ဆိုင္ရာမူေဘာင္” (Framework for Political Dialogue) တြင္ ပါဝင္မည့္အခ်က္အလက္မ်ားကို သေဘာတူ ခ်မွတ္ရန္။
(၂) ျပည္ေထာင္စုအစိုးရကို္ယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ လက္နက္ကိုင္တိုင္းရင္းသား ေတာ္လွန္ေရးအဖဲြ႔အစည္းမ်ား၏ စုစည္း ထားေသာ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားအၾကားေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြး၍ “ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးေရးဆိုင္ရာ မူေဘာင္သေဘာထား” (The Framework of Political Dialogue) သေဘာတူညီခ်က္ ရရွိရန္။ ထိုသို႔ျပဳလုပ္ရာတြင္ –
(က) ဘက္ႏွစ္ဘက္မွ လက္ခံႏိုင္ေသာေနရာတြင္ ေဆြးေႏြးရန္။
(ခ) ေဆြးေႏြးစဥ္ႏွင့္ သေဘာတူညီခ်က္မ်ားကိုအေကာင္အထည္ေဖာ္ရာတြင္ ဘက္မလိုက္ေသာနိုင္ငံ တကာ ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖဲြ႔ထားရွိရန္ႏွင့္ သေဘာတူညီခ်က္မ်ားကို အမ်ားျပည္သူသိရွိေအာင္ လြတ္လပ္ေသာမီဒီယာမ်ားမွတဆင့္ ပူးတဲြထုတ္ျပန္ရန္။
(၃) ျပည္ေထာင္စုအစိုးရႏွင့္ လက္နက္ကိုင္တိုင္းရင္းသားေတာ္လွန္ေရးအင္အားစုမ်ားအၾကား ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးပဲြမွ “ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးေရးဆိုင္ရာ မူေဘာင္သေဘာထား” (The Framework of Political Dialogue) သေဘာတူညီခ်က္ရရွိၿပီးမွ သက္ဆိုင္ရာျပည္နယ္ႏွင့္တိုင္းအလိုက္ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ လူမ်ဳိးအလုိက္ေသာ္လည္းေကာင္း တိုင္းရင္းသားတို႔၏ ညီလာခံမ်ားက်င္းပၿပီး ရွင္းလင္းညႇိႏႈိင္းသေဘာထား ရယူသြားရန္။
(၄) တနိုင္ငံလုံးအတိုင္းအတာျဖင့္ တိုင္းရင္းသားမ်ား၏ လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးအဖဲြ႔အစည္း မ်ားမွကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊ နိုင္ငံေရးပါတီမ်ားမွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊ အမ်ဳိးသမီးနွင့္လူငယ္အဖဲြ႔အစည္းမ်ားအပါအဝင္ Civil Societies အဖဲြ႔အစည္းမ်ားမွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ အသိပညာရွင္၊ အတတ္ပညာရွင္မ်ားပါဝင္ေသာ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုံ ညီလာခံတခုကို ေခၚယူက်င္းပသြားရန္။
(၅) တိုင္းရင္းသားအင္အားစုမ်ား၏ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊ ဒီမိုကေရစီနည္းအရလႈပ္ရွားေနၾကေသာ နိုင္ငံေရးအင္အားစုမ်ား၏ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊ အစိုးရကိုယ္စားလွယ္မ်ား အခ်ဳိးညီပါဝင္ၿပီး အင္အားစုသုံးစုစလုံးလက္ခံနိုင္ေသာ ပုံစံျဖင့္ ပင္လုံစိတ္ဓါတ္ကိုအေျခခံေသာ ျပည္ေထာင္စုညီလာခံႀကီးတရပ္ က်င္းပသြားရန္။ ထိုညီလာခံႀကီးမွ ခ်မွတ္ေသာ သေဘာတူညီခ်က္မ်ားကို “တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ားဆိုင္ရာ ျပည္ေထာင္စုသေဘာတူညီခ်က္” (Union Accord) အျဖစ္ သေဘာတူလက္မွတ္ေရးထုိးရန္။
(၆) “တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ားဆိုင္ရာ ျပည္ေထာင္စုသေဘာတူညီခ်က္” (Union Accord) ကို အခ်ိန္အတိအက် သတ္မွတ္ၿပီးအေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္သြားရန္။
ဒီသေဘာထားကို ညီညြတ္ေသာတိုင္းရင္းသားမ်ားဖက္ဒရယ္ေကာင္စီရဲ့ ဥကၠ႒ ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီး အင္ဗန္လ က သမၼတဦးသိန္းစိန္ထံ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္၊ စက္တင္ဘာလ ၂၇ ရက္ေန႕ ေန႕စြဲနဲ႕ စာေရးျပီး အေၾကာင္းၾကားခဲ့ပါတယ္၊
၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္ ၂၉ ကေန ၃၁ ရက္ေန႕အထိ ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္မွာ (ဒုတိယအၾကိမ္) တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစုမ်ားညီလာခံ ကို ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီက ဦးေဆာင္ျပီးထပ္မံက်င္းပပါတယ္၊ အဲဒီညီလာခံကို ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီအဖြဲ႕ဝင္ လက္နက္ကိုင္အင္အားစုမ်ား၊ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းက ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲဝင္ ညီညြတ္ေသာတိုင္းရင္းသား မဟာမိတ္မ်ား (United Nationalities Alliance, UNA) အဖြဲ႕ဝင္ တိုင္းရင္းသားပါတီမ်ား၊ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲဝင္ ညီေနာင္တိုင္းရင္းသားပါတီမ်ား ဖက္ဒေရးရွင္း (Nationalities Brotherhood Federation, NBF) အဖြဲ႕ဝင္ တိုင္းရင္းသားပါတီမ်ား၊ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ လူငယ္အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ အမ်ိဳးသမီးအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ ပညာရွင္မ်ား၊ ျမန္မာႏိုင္ငံေျမာက္ပိုင္းေဒသ အေျခစိုက္ျငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ဒီမိုကေရစီတပ္ေပါင္းစု (Peace and Democracy Front, PDF)၊ ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီအဖြဲ႕ဝင္ မဟုတ္တဲ့ ရွမ္းျပည္ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးေကာင္စီ (Restoration Council of Shan State, RCSS) နဲ႕ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုမ်ား ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးလုပ္ငန္းအဖြဲ႕ (Working Group for Ethnic Cooperation, WGEC) တို႕မွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား စုစုေပါင္း ၁၂၂ဦး တက္ေရာက္ခဲ့ပါတယ္၊ သုံးရက္ၾကာညီလာခံကေန ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလမွာ က်င္းပခဲ့တဲ့ (ပထမ) ညီလာခံက ခ်မွတ္ခဲ့တဲ့ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ား၏ ျငိမ္းခ်မ္းေရးလမ္းျပေျမပံု (၆) ခ်က္ကို ထပ္မံအတည္ျပဳခဲ့ၾကပါတယ္၊
အဲဒီ တိုင္းရင္းသားညီလာခံက အျခားအေရးၾကီးတဲ့ ဆုံးျဖတ္ခ်က္မ်ားကို ခ်မွတ္ခဲ့ပါေသးတယ္၊ အဲဒီ ဆုံးျဖတ္ခ်က္မ်ားအေၾကာင္းကို ေနာက္ပိုင္းမွာ ဆက္လက္ေဆြးေႏြးပါ့မယ္၊
အစိုးရဘက္မွ အေျပာင္းအလဲအခ်ိဳ႕
အထက္မွာတင္ျပခဲ့တဲ့အတိုင္း ဦးသိန္းစိန္အစိုးရရဲ့ အဆင့္ သုံးဆင့္၊ အခ်က္ ၁၄ ခ်က္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးလမ္းျပေျမပံုနဲ႕ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုမ်ားအဆိုျပဳတဲ့ အခ်က္ ၆ ခ်က္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးလမ္းျပေျမပံုမ်ားဟာ အင္မတန္ကြာျခားလွပါတယ္၊ ဒီအတိုင္းဆိုရင္ျဖင့္ ႏွစ္ဘက္ဆံုႏိုင္စရာ လမ္းမရွိေတာ့သလိုပါ၊
ေနာက္ပိုင္းမွာ အစိုးရဘက္က အေျပာင္းအလဲအခ်ိဳ႕လုပ္လာပါတယ္၊ တိုင္းရင္းသားမ်ားနဲ႕ ျပႆနာဟာ စစ္မက္ေရးရာျပႆနာမဟုတ္ပဲ ႏိုင္ငံေရး၊ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒေရးရာ ျပႆနာျဖစ္တယ္လို႕ လက္ခံလာပါတယ္၊ ျပည္တြင္းစစ္ကို အဆုံးမသတ္ႏိုင္သ၍ တိုင္းျပည္တိုးတက္မွာမဟုတ္ဘူးလို႕ လက္ခံလာပါတယ္၊ ဖက္ဒရယ္မူဆိုတာ ခြဲထြက္ျခင္းမဟုတ္ပဲ တန္းတူညီမွ် ေပါင္းစည္းျခင္းျဖစ္တယ္လို႕ အသိအမွတ္ျပဳလာပါတယ္၊ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရးရဖို႕ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုမ်ားရဲ့ အခြင့္အေရးမ်ားကို တိုးျမႇင့္ေပးရမယ္လို႕ နားလည္လာၾကပါတယ္၊ အရင္က တစ္ဖြဲ႕ခ်င္းနဲ႕ သီးျခားစီ ေဆြးေႏြးမယ္လို႕ ရပ္တည္ခဲ့ရာကေန ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီကို တပ္ေပါင္းစုအျဖစ္အသိအမွတ္ျပဳျပီး တပ္ေပါင္းစုအေနနဲ႕ အစိုးရရဲ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္းေကာ္မီတီက စတင္ေဆြးေႏြးလာပါတယ္၊ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းမွာပဲ ေဆြးေႏြးပြဲေတြက်င္းပမယ္လို႕ ရပ္တည္ခဲ့ရာကေန ႏွစ္ဘက္အဆင္ေျပတဲ့ ျပည္ပႏိုင္ငံတစ္ခုမွာလည္း ေတြ႕ဆံုဖို႕ သေဘာတူလာပါတယ္၊
၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ႏိုဝင္ဘာလ ၉ ရက္ေန႕မွာ ထိုင္းႏိုင္ငံမွာ ခ်င္းမိုင္ျမိဳ႕မွာ ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕နဲ႕ ဝန္ၾကီးဦးေအာင္မင္းေခါင္းေဆာင္တဲ့ အစိုးရျငိမ္းခ်မ္းေရးကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕တို႕ ပထမဆုံးအၾကိမ္ အလြတ္သေဘာေတြ႕ဆံု ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္၊ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၂၀ ရက္ေန႕မွာ ဝန္ၾကီးဦးေအာင္မင္း ေခါင္းေဆာင္တဲ့ အစိုးရျငိမ္းခ်မ္းေရးကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕နဲ႕ ႏိုင္ဟံသာေခါင္းေဆာင္တဲ့ ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီရဲ့ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးေရးကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕(Delegation for Political Dialogue) တို႕ ခ်င္းမိုင္ျမိဳ႕မွာ ပထမဆုံးအၾကိမ္ တရားဝင္ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ားျဖစ္ေျမာက္ေရးအၾကိဳ ညွိႏိႈင္းေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္၊ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္ ၁၃ ရက္ေန႕မွာ ဦးလွေမာင္ေရႊ ေခါင္းေဆာင္တဲ့ အစိုးရ ျငိမ္းခ်မ္းေရးေကာ္မီတီရဲ့ နည္းပညာဆိုင္ရာအၾကံေပးအဖြဲ႕ (Technical Team) နဲ႕ ဖဒိုမန္းမန္းေခါင္းေဆာင္တဲ့ ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးေရးကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕ရဲ့ နည္းပညာအၾကံေပးအဖြဲ႕တို႕ ခ်င္းမိုင္ျမိဳ႕မွာပဲ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္၊ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ ၈ ရက္ေန႕မွာ ႏွစ္ဘက္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားရဲ့ ဒုတိယအၾကိမ္ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲျဖစ္ေျမာက္ေရးအၾကိဳ ညွိႏိႈင္းေဆြးေႏြးပြဲကို ခ်င္းမိုင္ျမိဳ႕မွာ ထပ္မံက်င္းပခဲ့ပါတယ္၊
ဆက္ပါဦးမယ္၊
ေလးစားစြာ၊
ေအာင္ဒင္
စက္တင္ဘာလ ၁၅၊ ၂၀၁၃
စက္တင္ဘာလ ၁၅၊ ၂၀၁၃
ျငိမ္းခ်မ္းေရး…. ဟိုး… အေဝးမွာ (၁)
ေအာင္ဒင္
(ကုမုျဒာသတင္းဂ်ာနယ္၊ အတြဲ ၃၊ အမွတ္ ၂၆၊ ေအာက္တိုဘာလ ၁ ရက္၊ ၂၀၁၃)
==================
တစ္ႏိုင္ငံလုံးအတိုင္းအတာျဖင့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး လက္မွတ္ ေရးထိုးပြဲ
စက္တင္ဘာလ ၈ ရက္ေန႕က ျမန္မာအစိုးရရဲ့ ျပည္ေထာင္စုျငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္မႈ လုပ္ငန္းေကာ္မီတီ (Union Peace-Making Working Committee, UPWC) နဲ႕ ညီညြတ္ေသာတိုင္းရင္းသားမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီ (United Nationalities Federal Council, UNFC) တို႕ ထိုင္းႏိုင္ငံ၊ ခ်င္းမိုင္ျမိဳ႕မွာ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္၊
အဲဒီေဆြးေႏြးပြဲမွာ ျမန္မာအစိုးရက ေအာက္တိုဘာလကုန္ပိုင္းေလာက္မွာ ေနျပည္ေတာ္မွာ က်င္းပဖို႕ၾကိဳးစားေနတဲ့ တစ္ႏိုင္ငံလုံးအတိုင္းအတာနဲ႕ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး လက္မွတ္ထိုးပြဲမွာ ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီအဖြဲ႕ဝင္ လက္နက္ကိုင္အင္အားစုမ်ား တက္ေရာက္ၾကဖို႕ကို ျမန္မာအစိုးရကိုယ္စားလွယ္မ်ားက အဓိကေဆြးေႏြးခဲ့ၾကျပီး တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ားကေတာ့ သူတို႕ေရးဆြဲတင္ျပထားတဲ့ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲ လမ္းျပေျမပံု ၆ ခ်က္နဲ႕ ပါတ္သက္ျပီး ဦးစားေပးေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတယ္လို႕ သိရပါတယ္၊ ေဆြးေႏြးပြဲျပီးတဲ့ေနာက္ ႏွစ္ဖက္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားက ေဆြးေႏြးပြဲရလာဒ္နဲ႕ ပါတ္သက္ျပီး သတင္း႒ာနမ်ားကို ရွင္းျပၾကရာမွာ မတူညီတဲ့ အျမင္ႏွစ္မ်ိဳးကို ၾကားသိရပါတယ္၊
ဧရာဝတီသတင္း႒ာနရဲ့ သတင္းပို႕ခ်က္အရ ျမန္မာအစိုးရကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕ေခါင္းေဆာင္၊ ျပည္ေထာင္စုဝန္ၾကီး ဦးေအာင္မင္းက ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီအဖြဲ႕ဝင္မ်ားက ေအာက္တိုဘာလက္မွတ္ေရး ထိုးပြဲကို တက္ေရာက္ဖို႕ သေဘာတူေၾကာင္း ေျပာတယ္လို႕ သိရပါတယ္၊ ဒါေပမည့္ အဲဒီ သတင္းမွာပဲ ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီရဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ ႏိုင္ဟံသာက သူတို႕အေနနဲ႕ ေအာက္တိုဘာလက္မွတ္ေရးထိုးပြဲကို တက္ေရာက္ပါမယ္လို႕ အေျဖမေပးလိုက္ဘူးလို႕ေျပာပါတယ္၊
လြတ္လပ္ေသာ အာရွအသံ ျမန္မာပိုင္းအစီအစဥ္ (Radio Free Asia, Burmese Service) က ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းရာမွာ မြန္ျပည္သစ္ပါတီရဲ့ အေထြေထြအတြင္းေရးမႉးလည္းျဖစ္၊ ျပည္ေထာင္စုတိုင္းရင္းသားမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီရဲ့ အေထြေထြအတြင္းေရးမႉးနဲ႕ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲကိုယ္စားလွယ္ေခါင္းေဆာင္လည္းျဖစ္တဲ့ ႏိုင္ဟံသာက “Road Map ကိစၥ ေဆြးေႏြးတယ္၊ Frame Work ကိစၥ ေဆြးေႏြးတယ္၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့မွ သူတို႔ဖက္က တင္ျပလာတဲ့ အဓိက တစ္ျပည္လံုုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ကိစၥေတြကိုု ေဆြးေႏြးၾကတယ္၊ တကယ္ သေဘာတူ ဆံုုးျဖတ္ခ်က္ခ်တဲ့အဆင့္မ်ိဳးေတာ့ တစ္ခုုမွမရဘူး၊ တခ်ိဳ႕ဟာကိုုလည္း ျပင္ဆင္ရမယ္၊ တခ်ိဳ႕ဟာကိုုလည္း ျဖည့္စြက္ရမယ္၊ တစ္ျပည္လံုုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ သူတို႔ဖက္ကေျပာတယ္၊ ဒါကေတာ့ သူတိုု႔ ျဖစ္ေစခ်င္တယ္၊ က်ေနာ္တိုု႔ဖက္ကေတာ့ အဲ့ဒါကိုု အေျဖမေပးေသးဘူး၊ အပစ္ရပ္တယ္ဆိုုတာကေတာ့ ဒီအတိုုင္းရပ္ေနဖိုု႔ မဟုုတ္ဘူး၊ ႏိုုင္ငံေရးအရေဆြးေႏြးဖိုု႔ျဖစ္တယ္၊ အဲ့ေတာ့ ေရွ႕ဆက္ၿပီးေတာ့မွ ႏုုိင္ငံေရးအရေဆြးေႏြးဖိုု႔ အေျခအေနေတြ နားလည္ မႈေတြလည္းရွိဖိုု႔လည္း လိုုတယ္၊ ဒါကိုုလည္း နားလည္မႈ အခိုုင္အမာရွိၿပီးေတာ့မွ လက္မွတ္ထိုုးတာကေတာ့ ပိုုၿပီးေတာ့ ေကာင္းမယ္ဆိုုတဲ့ သေဘာထားမ်ိဳးေပါ့ဗ်ာ၊၊ က်ေနာ္တိုု႔က အဲ့လိုုေပးလုုိက္ၿပီျဖစ္တယ္” လို႕ ေျပာပါတယ္၊
အဲဒီသတင္းပို႕ခ်က္တစ္ခုတည္းမွာပဲ အစိုးရကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕ေခါင္းေဆာင္ ဝန္ၾကီးဦးေအာင္မင္းက “အားလံုုးၿပီးသြားလိုု႔ရွိရင္ တစ္တိုုင္းတစ္ျပည္လံုုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး လက္မွတ္ေရးထိုုးပါမယ္၊ ထိုုးတဲ့အခါမွာလည္း အခ်က္အလက္ေတြ ဘာမွအသစ္အဆန္းေတြမပါဘူး၊ အဲ့ဒီ အခ်က္အလက္ေတြက ဘာေတြျဖစ္မလဲဆိုုလိုု႔ရွိရင္ ျပည္နယ္အဆင့္မွာ လက္မွတ္ထိုုးထားတဲ့ အခ်က္ ၄ ခ်က္ပဲေလ၊ အဲ့ဒီ အခ်က္ေလးခ်က္မွာ ေနာက္တစ္ခ်က္ထပ္ၿပီးေတာ့ ေပါင္းေပးလုုိက္မယ္၊ ဘာလဲဆိုုရင္ ႏုုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ားကိုု ဆက္လက္လုုပ္မယ္ ဆိုုတာေလးကိုု ေပါင္းေပးလုုိက္မယ္၊ အဲ့ဒါေလးကိုု ေအာက္တိုုဘာလမွ လကုုန္ေလာက္မွာလုုပ္ဖိုု႕ လုုပ္ထားပါတယ္၊ လုပ္ငန္းစဥ္က တဆက္တည္းျဖစ္ေသာ္လည္း သေဘာသဘာဝျခင္းက မတူၾကဘူး၊ မတူေတာ့ ၾကားထဲမွာ လိုုင္းေလးတစ္လုုိင္းတားခ်င္တာေပါ့၊ အဲ့ဒီလိုုင္းကဘာလဲဆိုုရင္ ခုုနကေျပာတဲ့ လက္မွတ္ထိုုးဖို႔ဆိုုၿပီး လုုပ္တာပါ၊ အဲ့ေတာ့ ဒီကိစၥေတြလည္း ကိုုယ္တုုိ႔ေဆြးေႏြးၾကတယ္” လို႕ေျပာျပန္ပါတယ္၊
အဲဒီေနာက္ စက္တင္ဘာလ ၁၀ ရက္ေန႕မွာ ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီက “တစ္ျပည္လုံးအတိုင္းအတာျဖင့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ထပ္မံလက္မွတ္ေရးထိုးရန္ ကိစၥႏွင့္ ပါတ္သက္၍” ဆိုတဲ့ေခါင္းစဥ္နဲ႕ ေၾကညာခ်က္တစ္ေစာင္ကို အဂၤလိပ္၊ ျမန္မာ ႏွစ္ဘာသာနဲ႕ ထုတ္ျပန္ပါတယ္၊
အဲဒီ ေၾကညာခ်က္မွာ ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီက “အစိုးရနဲ႕ အပစ္အခတ္ရပ္စဲထားျပီးေသာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားအားလုံးဟာ သက္ဆိုင္ရာ ျပည္နယ္အဆင့္တြင္လည္းေကာင္း၊ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္တြင္လည္းေကာင္း တစ္ဖြဲ႕ခ်င္း လက္မွတ္ေရးထိုးျပီး ျဖစ္ပါလ်က္ ဘာ့ေၾကာင့္ ထပ္မံျပီး တစ္ျပည္လုံးအတိုင္းအတာနဲ႕ လက္မွတ္ထိုးဖို႕ လိုအပ္ပါသလဲ၊ အစိုးရႏွင့္ တိုင္းရင္းသားေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ႕အခ်ိဳ႕ၾကား အပစ္အခတ္ရပ္စဲထားပါလ်က္ တိုက္ပြဲမ်ား ဆက္လက္ျဖစ္ေပၚေနရျခင္းဟာ ဗမာ့တပ္မေတာ္နဲ႕ အစိုးရအၾကား နားလည္မႈ၊ ဆက္စပ္မႈ ပ်က္ျပားေနပါသလား” ဆိုျပီး ျမန္မာအစိုးရကို ေမးခြန္းထုတ္ထားပါတယ္၊ ဒါ့အျပင္ ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီက “တစ္ဘက္ႏွင့္တစ္ဘက္ အပစ္ရပ္ၾကျပီဆိုပါလ်င္ လြယ္လြယ္ႏွင့္ ျပန္လည္တိုက္ခိုက္ၾကျခင္းမ်ိဳး မျဖစ္ေပၚေစရန္ တပ္ေနရာခ်ထားေရး၊ တပ္လႈပ္ရွားခြင္သတ္မွတ္ေရး၊ တပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ားလိုက္နာရန္ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းသတ္မွတ္ေရးမ်ားကို ခိုင္ခိုင္မာမာ သတ္မွတ္ထားရွိရန္လိုအပ္ေၾကာင္းနဲ႕ အပစ္ရပ္ျပီးေနာက္ ႏိုင္ငံေရးျပႆနာမ်ားကို ေဆြးေႏြးေျဖရွင္းရန္ ခိုင္မာသည့္ သေဘာတူညီခ်က္မ်ားရရွိေရးအတြက္ ညွိႏိႈင္းလုပ္ေဆာင္ရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း” ၎တို႕ရဲ့ သေဘာထားကို တင္ျပပါတယ္၊
ျမန္မာအစိုးရရဲ့ ထုတ္ျပန္ေၾကညာခ်က္မ်ားအရ ဒီကေန႕အထိ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕အစည္း ၁၄ ခုနဲ႕ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး လက္မွတ္ေရးထိုးထားျပီး ျဖစ္တယ္လို႕ သိရပါတယ္၊ ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီမွာ ပါဝင္တဲ့ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕အစည္း ၁၁ ဖြဲ႕ထဲမွာ ၆ ဖြဲ႕က အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးလက္မွတ္ေရးထိုးထားျပီး ေကအိုင္အို (ေခၚ) ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႕ (Kachin Independence Organization, KIO) နဲ႕တေအာင္း-ပေလာင္လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္၊ (Ta-aung National Liberation Army, TNLA) တို႕က တိုက္ပြဲေတြ ဆက္ျဖစ္ရင္း အပစ္အခတ္ရပ္စဲဖို႕ ၾကိဳးစားညွိႏိႈင္းေနတဲ့ အေျခအေနမွာ ရွိပါတယ္၊ က်န္တဲ့ ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီဝင္ အဖြဲ႕ေသး သုံးဖြဲ႕ျဖစ္တဲ့ လားဟူဒီမိုကရက္တစ္ယူနီယံ (Lahu Democratic Union, LDU)၊ ရခိုင္အမ်ိဳးသားေကာင္စီ (Arakan National Council, ANC)၊ နဲ႕ ဝအမ်ိဳးသားအဖြဲ႕ (Wa National Organization, WNO) ေတြနဲ႕ကေတာ့ တိုက္ပြဲေတြလည္း မျဖစ္၊ ေဆြးေႏြးမႈလည္းမရွိေသးပါ၊ ဒီအေျခအေနကို သုံးသပ္ရရင္ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရ ေမွ်ာ္လင့္ထားတဲ့ တစ္ႏိုင္ငံလုံးအတိုင္းအတာနဲ႕ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး လက္မွတ္ေရးထိုးပြဲဟာ ေအာက္တိုဘာလကုန္မွာ ျဖစ္ခ်င္မွ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္၊ ျဖစ္ရင္ေတာင္မွ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕အစည္းအားလုံးပါဝင္လက္မွတ္ေရးထိုးၾကမယ္လို႕ မေမွ်ာ္လင့္ႏိုင္ပါ၊
ဘာေတြကြဲျပားၾကသလဲ
က်ေနာ္ေလ့လာမိသေလာက္ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရရဲ့ အစီအစဥ္က ေအာက္တိုဘာလကုန္မွာ တစ္ႏိုင္ငံလုံး အတိုင္းအတာနဲ႕ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး လက္မွတ္ေရးထိုးပြဲကို က်င္းပမယ္၊ အဲဒီအခန္းအနားမွာ အစိုးရနဲ႕ အပစ္အခတ္ရပ္စဲျပီး တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အင္အားစုမ်ား အတူတကြ ေနျပည္ေတာ္မွာ၊ ႏိုင္ငံတကာအစိုးရမ်ားနဲ႕ ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႕အစည္းမ်ားမွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားရဲ့ ေရွ႕ေမွာက္မွာ လက္မွတ္ေရးထိုးၾကမယ္၊ အဲဒီ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး စာခ်ဳပ္မွာ ျပည္နယ္အဆင့္မွာ ပါဝင္တဲ့ အခ်က္ (၄) ခ်က္ ျဖစ္တဲ့ (၁) ႏွစ္ဘက္ရန္လိုမႈေတြ၊ ပစ္ခတ္မႈေတြ ရပ္စဲေရး၊ (၂) ႏွစ္ဘက္သေဘာတူထားတဲ့ နယ္ေျမမွာသာ ေနထိုင္ေရး၊ (၃) သတ္မွတ္ေနရာမွအပ က်န္ေနရာမ်ားသို႕သြားလ်င္ လက္နက္မကိုင္ေရး၊ နဲ႕ (၄) ႏွစ္ဘက္သေဘာတူသည့္ေနရာမ်ားမွာ ဆက္ဆံေရးရုံးမ်ားဖြင့္ေရး စတဲ့ အခ်က္ေတြပါဝင္မယ္၊ ေနာက္တိုး အခ်က္တစ္ခုအျဖစ္ (၅) ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြကို ဆက္လက္က်င္းပသြားေရး ဆိုျပီး ထပ္ျဖည့္ထားတယ္လို႕ ဆိုပါတယ္၊ အဲဒီ ေအာက္တိုဘာ လက္မွတ္ေရးထိုးပြဲျပီးတဲ့ေနာက္ ႏိုဝင္ဘာ၊ ဒီဇင္ဘာေလာက္မွာ “ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ားက်င္းပရန္လိုအပ္ေသာ လုပ္ငန္းစဥ္ (Framework for Political Dialogue)” မ်ားကို ဆက္လက္ေဆြးေႏြးမယ္လို႕ ဆိုပါတယ္၊ အဲဒီေနာက္တဆင့္ကို ျဖတ္သန္းျပီးေတာ့မွပဲ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲအဆင့္ကို ေရာက္ပါလိမ့္မယ္၊
ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီဘက္ကေတာ့ ဒီအပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးလက္မွတ္ေရးထိုးတာနဲ႕အတူ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ားအတြက္ လုပ္ငန္းစဥ္ကို တစ္ပါတည္း ခ်မွတ္ေၾကညာေစခ်င္ပါတယ္၊ ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီအေနနဲ႕ သူတို႕ေရးဆြဲထားတဲ့ ေဆြးေႏြးေျဖရွင္းေရးလုပ္ငန္းအစီအစဥ္ (Comprehensive National Peace and Ceasefire Agreement) ကို ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ေမလကတည္းက ဦးသိန္းစိန္အစိုးရကို ဝန္ၾကီးဦးေအာင္မင္းက တဆင့္ တင္ျပျပီး ျဖစ္တယ္လို႕ သိရပါတယ္၊ အဲဒီအစီအစဥ္ကို ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီအပါအဝင္ျဖစ္တဲ့ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုမ်ား ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးလုပ္ငန္းအဖြဲ႕ (Working Group for Ethnic Cooperation, WGEC) ကေရးဆြဲခဲ့ျပီး အခ်က္ (၁၅) ခ်က္ပါ အေျခခံမူဝါဒမ်ား၊ အခ်က္ (၁၄) ခ်က္ပါ ႏိုင္ငံလုံးဆိုင္ရာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး စာခ်ဳပ္၊ အခ်က္ (၆) ခ်က္ပါ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ားက်င္းပျခင္းဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းစဥ္၊ အခ်က္ (၉) ခ်က္ပါ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကာလ သေဘာတူညီခ်က္မ်ား၊ ႏိုင္ငံလုံးဆိုင္ရာ ျငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံၾကီးမွာ ပါဝင္ရမဲ့ ကိုယ္စားလွယ္အေရအတြက္နဲ႕ ဖြဲ႕စည္းရမည့္ ေကာ္မီတီမ်ား၊ အခ်က္ (၉) ခ်က္ပါ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲမွာ ေဆြးေႏြးရန္အေၾကာင္းအရာမ်ား၊ ႏွစ္ဖက္တပ္မ်ားလိုက္နာရမည့္ က်င့္ဝတ္မ်ားပါဝင္ပါတယ္၊ ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီက သူတို႕တင္ျပထားတဲ့ ဒီအစီအစဥ္ကို အစိုးရဘက္က ညွိႏိႈင္းေဆြးေႏြးသေဘာတူျပီးမွပဲ ႏိုင္ငံလုံးဆိုင္ရာအပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးစာခ်ဳပ္ကို တိက်ခိုင္မာတဲ့ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားနဲ႕ အတူတကြ လက္မွတ္ေရးထိုးခ်င္ပါတယ္၊
တစ္ခါ ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီအဖြဲ႕ဝင္မ်ားဟာ မၾကာေသးမီကမွ ေပၚထြက္လာတဲ့ တပ္မေတာ္ရဲ့ မူဝါဒ (၆) ခ်က္အေပၚမွာလည္း သံသယရွိၾကပါတယ္၊ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ရဲ့ အပစ္ရပ္တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႕မ်ားနဲ႕ ပါတ္သက္တဲ့ မူဝါဒ ၆ ခ်က္က (၁) လူမသတ္ရန္၊ (၂) အဓမၼ တပ္စုေဆာင္းျခင္း မျပဳရန္ႏွင့္ ဆက္ေၾကး မေကာက္ရန္၊ (၃) တပ္ေနရာသစ္ တိုးခ်ဲ႕ တည္ေဆာက္ျခင္းမျပဳရန္၊ (၄) မဟာမိတ္ တပ္ဖြဲ႔မ်ားအတြင္းသို႔ အပစ္ရပ္ထားေသာ အဖြဲ႔မွ တပ္သားမ်ား ထည့္သြင္း တိုက္ခိုက္ျခင္းမျပဳရန္၊ (၅) အစိုးရ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းတြင္ ၀င္ေရာက္ စြက္ဖက္ျခင္း မျပဳရန္ႏွင့္ (၆) တပ္မေတာ္၏ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ ေအာက္ရွိ ျပည္သူ႔စစ္ တပ္ဖြဲ႔မ်ားကို တိုက္ခိုက္ျခင္း မျပဳရန္တို႔ ျဖစ္ၾကပါတယ္၊ အဲဒီ (၆) ခ်က္ဟာ အပစ္ရပ္အဖြဲ႕မ်ား ျပည္နယ္အဆင့္၊ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ အပစ္ရပ္ေရး လက္မွတ္ေရးထိုးတုန္းက မပါဝင္ခဲ့ပဲ အခုမွ ေပၚေပါက္လာတာျဖစ္လို႕ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕မ်ားက အစိုးရရဲ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို တပ္မေတာ္က သေဘာမတူပဲ အေႏွာက္အယွက္ေပးဖို႕ ၾကိဳးစားတာျဖစ္တယ္လို႕ သံသယရွိၾကပါတယ္၊
မယံုၾကည္မႈေတြမ်ား၊ မတူညီမႈေတြမ်ား
အစိုးရသစ္လက္ထက္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ ေက်ာ္တည္ရွိခဲ့တဲ့၊ တည္ရွိေနဆဲျဖစ္တဲ့ ျပည္တြင္းစစ္ၾကီးကို အျပီးတိုင္ရပ္စဲဖို႕ ၾကိဳးစားေနတာ ဝမ္းသာစရာပါ၊ ႐ိုး႐ိုးကေလးေတြးရင္ျဖင့္ ရန္လိုမႈေတြအဆုံးသတ္၊ အပစ္အခတ္ရပ္စဲ၊ ႏိုင္ငံေရးအရေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြး၊ အားလုံးလက္ခံႏိုင္တဲ့ သေဘာတူညီခ်က္ေတြကို ခ်မွတ္၊ တိုင္းျပည္ၾကီးျငိမ္းခ်မ္း၊ အဲဒီလို ျဖစ္မယ္ဆိုရင္ သိပ္ေကာင္းမွာပါ၊ ဒါေပမည့္ လက္ေတြ႕ျဖစ္စဥ္ေတြမွာေတာ့ ေဆြးေႏြးညွိႏိႈင္းမႈေတြမွာ မခိုင္မာမႈေတြ၊ မယံုၾကည္မႈေတြ၊ မေသခ်ာမႈေတြ၊ ျပင္ပစြက္ဖက္မႈေတြ၊ မညီညြတ္မႈေတြ၊ မျဖစ္ႏိုင္တာကို ရခ်င္တာေတြ၊ မလိုအပ္တဲ့ ေစ်းေခၚမႈေတြ၊ မ႐ိုးသားမႈေတြက ျပည့္ႏွက္ေနတာမို႕ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့ ျပည္တြင္းစစ္အဆုံးသတ္ေရးဟာ အလွမ္းေဝးေနဆဲလို႕ က်ေနာ္ထင္မိပါတယ္၊
ဆက္ေရးပါ့မယ္၊
ေအာင္ဒင္
စက္တင္ဘာ ၁၅၊ ၂၀၁၃
စက္တင္ဘာ ၁၅၊ ၂၀၁၃
သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ
