ေမာင္ေမာင္စုိး – မဲစာရင္း

၂၀၁၅ ႏွစ္ကုန္ခါနီးမွာက်င္းပမဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ မဲစာရင္းေတြ ထြက္လာပါၿပီ။ ၿမိဳ႕နယ္အလိုက္ ရပ္ကြက္႐ံုးေတြမွာ ခ်ိတ္ကပ္ထားၿပီး လူတိုင္းစစ္ေဆးနိုင္ပါတယ္။ မဲစာရင္းေတြၾကည့္ျပီး အသံမ်ားစြာထြက္လာပါတယ္။ လူေတြ ဒီအေၾကာင္းနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ေျပာျဖစ္ၾကပါတယ္။ မေန႔ညက ဖ်ာပုံက မိတ္ေဆြဆရာဝန္တစ္ေယာက္နဲ႔ ဒီမဲစာရင္းအေၾကာင္း ဖုန္းနဲ႔ေဆြးေႏြး ျဖစ္ပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ေဆြးေႏြးျဖစ္တဲ့ အေၾကာင္းအရာေလးေတြကို ျပန္ေျပာခ်င္ပါတယ္။

• အမွားေတြမ်ားေနတဲ့ မဲစာရင္း
မဲစာရင္းကို အေသခ်ာေစာင့္ၾကည့္ေနတဲ့အဖြဲ႕အစည္းေတြနဲ႔ အဲန္အယ္ဒီရဲ့ေၾကျငာခ်က္အရ ၿမိဳ႕နယ္တိုင္းလိုလိုမွာ မဲစာရင္း ေတြ မွားယြင္းေနၿပီး မွားယြင္းမႈဟာ ရာခိုင္ႏႈန္းအရ ၂၀/၃၀ ေလာက္ဘဲရွိတဲ့ ၿမိဳ႕နယ္ရွိသလို အခ်ဳိ႕ၿမိဳ႕နယ္ေတြမွာ ၇၀/၈၀ ေလာက္အထိ မွားယြင္းေနတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

တကယ္ေတာ့ ၂၀၁၄ ကမွ အခ်ိန္ကုန္ေငြကုန္ ေကာက္ခံခ့ဲတ့ဲသန္းေခါင္စာရင္းရွိၿပီးသားပါ။ ဒီသန္းေခါင္းစာရင္းကို အေျခခံရ မွာပါ။ ဒါေပမဲ့ ၂၀၁၄ သန္းေခါင္စာရင္းအေသးစိတ္ကို အစိုးရတာဝန္ရွိသူမ်ားက ယခုထိေၾကျငာျခင္းမရွိခ့ဲသလို အခု ေရြး/ ေကာ္ကလုပ္တဲ့ မဲစာရင္းဆိုတာက ၂၀၁၄ ကမွ ေကာက္တဲ့ သန္းေခါင္စာရင္းကို အေျခခံပုံမရပါဘူး။ တကယ္လို႔သာ၂၀၁၄ က တအိမ္တက္ဆင္းေကာက္တဲ့ သန္းေခါင္စာရင္းကိုအေျခခံရင္ ဒီတႏွစ္အတြင္း ေသသြားသူ ေျပာင္းေရႊ႕ လာသူေတြ ေလာက္ဘဲ ကြာျခားမႈရွိမွာပါ။ ဘာေၾကာင့္ ဒီ ၂၀၁၄ သန္းေခါင္စာရင္းကို အေျခမျပဳသလဲဆိုတာေတာ့ စဥ္းစားစရာပါဘဲ။

မွားယြင္းတဲ့မဲစာရင္းမွာ ေသျပီးသားသူေတြပါသလို ရွိေနတဲ့သူေတြက မပါျပန္ဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။ ထူးျခားတာကေတာ့ ေမြး လ ေမြးရက္တူတဲ့သူေတြ တန္းစီ႐ိုက္ထားတ့ဲ ေမြးစာရင္းေတြပါဘဲ။ ဒါကလဲ တၿမိဳ႕နယ္ တရပ္ကြက္မွာေတြ႕ရတ့ဲ အမွားမ်ိဳး မဟုတ္ပါဘူး။ တိုင္းျပည္အနွံ ၿမိဳ႕နယ္တိုင္းမွာ ေတြ႕ရတ့ဲ အမွားျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒါဟာအမွားမျဖစ္နိုင္ေတာ့ပါ။ အထက္ကညႊန္ၾကားခ်က္ကို စစ္ဗိုလ္ရာနဲ႔ခ်ီလုပ္ကိုင္ေနတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္က ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိရွိ လုပ္ထားမွန္း သိသာပါတယ္။ ဦးတင္ေအးလည္း ဝန္ခံထားျပီးပါျပီ။

• စိတ္ဓာတ္စစ္ဆင္ေရး
ေထာက္လွမ္းေရးေခတ္က ေထာက္လွမ္းေရးတပ္မွဴးရံုးခန္းထဲမွာ တပ္မွဴးရဲ့စားပြဲအႀကီးရွိတယ္။ စားပြဲေနာက္မွာ တပ္မွဴး ထို္င္ခုံရွိပါတယ္။ စားပြဲေရွ႕မွာ ဧည့္သည္ထိုင္ဘို႔ ကုလားထိုင္ ၃ လုံးခန္႔ရွိတတ္ပါတယ္။ ထလရ တပ္မွဴးထိုင္ခုံကေတာ့ ပုံမွန္ ပါဘဲ။ ဒါေပမ့ဲ ဧည့္သည္ထိုင္ဘိဳ႔ထားတ့ဲ ထိုင္ခုံေတြကေတာ့ ပုံမွန္မဟုတ္ပါ။ ပုံမွန္ထက္ျမႇင့္ထားပါတယ္။ တက္ထိုင္လိုက္ရင္ ေျခေထာက္နဲ႔ ၾကမ္းျပင္နဲ႔ လြတ္တ့ဲအထိျမႇင့္ထားပါတယ္။ ဒါျပင္ အဲဒီဧည့္သည္ခုံေတြကို တစ္လုံနဲ႔တစ္လုံး အနိမ့္အျမင့္ မတူ ေအာင္ ေနာက္မွီအျမင့္ပါ မတူေအာင္လုပ္ထားပါတယ္။ ဒီေတာ့ ထိုင္တ့ဲသူဟာ ၾကမ္းျပင္နဲ႔ေျခေထာက္လြတ္ၿပီး ထိုင္ရတာ အဆင္မေျပပါ။ ထိုင္ခုံေအာက္တန္းမွာ ေျခေထာက္တင္ရင္လည္း ထိုင္ရတာ ကသိကေအာက္ပါ။ အတူအေဖာ္ပါသူေတြဘက္ ေစာင္းၾကည့္ရင္လဲ နိမ့့္သူကနိမ့္ ျမင့္သူကျမင့္ပါ။

အဲဒီလို ထိုင္ရတာအဆင္မေျပ ကသိကေအာက္ျဖစ္ေနသူေတြကို ထလရအရာရွိက သက္ေတာင့္သက္သာနဲ႔ထိုင္ျပီး လက္ခံ ေတြ႕တာပါ။ တရားခံစစ္တာ မဟုတ္ေသးဘူးေနာ္။ ရံုးကိစၥနဲ႔ ေတြ႕သူေတြက္ို ေတြ႕ပုံပါ။ တဖက္သူ ကသိကေအာက္ စိတ္မ သက္မသာျဖစ္ေနတဲ့ အေျခအေနဖန္တီးၿပီး စိတ္ဓါတ္ေရးရာအရ အေပၚစီးယူၿပီး ရင္ဆိုင္တာပါ။ ဒါကို စစ္တပ္မွာေတာ့ စိတ္ ဓါတ္စစ္ဆင္ေရးအရ အသာစီးယူတာလို႔ ေျပာၾကပါတယ္။

အခုလဲ မဲစာရင္းအမွားေတြနဲ႔ အဲန္အယ္လ္ဒီအပါ အတိုက္အခံေတြတက္ႂကြသူေတြကို ေရြးေကာက္မတိုင္မွီ စိတ္ဓာတ္စစ္ဆင္ ေရးလုပ္လိုက္တယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္။ ဒါ့ျပင္ ကိုယ္မဲစာရင္း ကိုယ္လာစစ္ပါ မပါရင္ျပင္ေပးမယ္လို႔ ဆ္ုိလိုက္ပါတယ္။ အတိုက္ ခံပါတီေတြနဲ႔ တက္ႂကြသူေတြကို အလုပ္႐ႈပ္ေအာင္ အလုပ္ေပးလိုက္တာျဖစ္ပါတယ္။ အထူးသတိျပဳဘို႔ လိုပါတယ္။ ဒီလို စိတ္ကသိကေအာက္ မၾကည္မလင္ျဖစ္ရင္ တပန္း႐ႈံးတတ္တယ္မဟုတ္ပါလား။ ဒီစိတ္ဓာတ္စစ္ဆင္ေရးက္ို အတိုက္အခံပါတီ ေတြ တက္ႂကြသူေတြအေနနဲ႔ တည္တည္ၿငိမ္ၿငိမ္ရင္ဆိုင္ဘို႔ လိုပါတယ္။

• အဆိုးအပစ္
ကိုယ့္မဲစာရင္း ပါ မပါ လာစစ္မ့ဲသူဟာ လူအားလုံးမျဖစ္နိုင္ပါဘူး။ တက္ႂကြသူေတြေလာက္သာျဖစ္မယ္လို႔ ခန္႔မွန္းၿပီးလုပ္ တာပါ။ နိုင္ငံငံေရးပါတီေတြထဲကလည္း အဲန္အယ္လ္ဒီေလာက္ဘဲ မဲစာရင္းစစ္တာလုပ္နိုင္မ့ဲအေနအထားရွိပါတယ္။ က်န္ပါ တီငယ္ေတြကေတာ့ တျပည္လုံးအေနအထား အရလုပ္နိုင္စြမ္းမရွိေလာက္ပါဘူး။ တိုင္းရင္းသားပါတီေတြကေတာ့ သူ႔ျပည္ နယ္အလိုက္ အကန္႔ အသတ္နဲ႔ လုပ္နိုင္ပါမယ္။

ေပးထားတဲ့အခ်ိန္ႏွစ္ပါတ္အတြင္းမွာ လူအားလုံးစစ္ေဆးၿပီးဘို႔ဆိုတာ အကန္႔အသတ္ႀကီးပါတယ္။ အားလုံးစစ္ေဆးၿပီးဘို႔ ခက္ပါတယ္။ မျပတ္ရင္ အခ်ိန္ထပ္တိုးေတာင္းဘို႔ လိုပါလိမ့္မယ္။ ခြင့္ျပဳခ်င္မွလည္း ခြင့္ျပဳပါလိမ့္မယ္။ မဲစာရင္းစစ္ရာမွာ တက္ႂကြစြာလႈပ္ရွားေနတဲ့ အဲန္အယ္လ္ဒီက တက္ႂကြသူေတြ အထူးသတိထားဘို႔လိုပါတယ္။ ဘာပုဒ္ထီး ပုဒ္မနဲ႔မွ မၿငိဘို႔ လိုပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲမတိုင္မွီ တက္ႂကြသူေတြ အထဲသြားမေနရဘို႔ လိုပါတယ္။

• အဆိုးထဲကအေကာင္းမ်ား
မဲေပးခြင့္ဆိုတာ ႏိုင္ငံသားတိုင္းရဲ့အခြင့္အေရးပါ။ လက္ရိွေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ရဲ့ မဲစာရင္းမွားယြင္းမႈမ်ားနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ျပည္တြင္းေရာ နိုင္ငံတကာအကဲခတ္မ်ားပါ ေရြး/ေကာ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ယုံၾကည္မႈေလ်ာ့က်ေစပါတယ္။ ေနာက္လာမ့ဲ ေရြး/ ေကာ္ရဲ့လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားကို အထူးဂရုျပဳၾကည့္လာၾကေတာ့မွာပါ။

အမ်ားေျပာျကသလိုဘဲၾက့ံဖြံ႕ဟာ မဲစာရင္းနဲ႔ပတ္သက္ျပီး တခြန္းမွမဟပါ။ သူ မရမ့ဲ မဲေတြမွန္း ေသခ်ာေနလို႔လားေတာ့ မသိပါ။ လူထုရဲ့ ရပိုင္ခြင့္အတြက္ မဲစာရင္းစစ္တာကို တျပည္လုံးအတိုင္းအတာအရ လုပ္ႏုိင္တာဟာ အဲန္အယ္လ္ဒီဘဲရွိပါ တယ္။ လူထုတြင္း အဲန္အယ္လ္ဒီရဲ့ပုံရိပ္ ပိုျမင့္ေစပါတယ္။ ဒါျပင္ ေရြးေကာ္ ေက်းဇူးနဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲမတိုင္မွီ မဲဆြယ္စည္းရုံးခြင့္ ေလးလေလာက္ ႀကိဳရလိုက္သလိုပါဘဲ။

ေရွ႕မွာ ဒီထက္ႀကီးတ့ဲ အခက္အခဲရွိနိုင္ပါေသးတယ္။ အားလုံးတည္တည္ၿငိမ္ၿငိမ္နဲ႔ ေက်ာ္လႊားနိုင္ဘို႔ လိုပါလိမ့္မယ္။

Photo : richwainwright.com