ေဇာ္ေအာင္(မုံရြာ) – ပညာေရးဘတ္ဂ်တ္ႏွင့္ ပညာေတာ္သင္ဆု
(မိုးမခ) မတ္ ၁၉၊ ၂၀၁၅
ဂ်ပန္ႏိုင္ငံတကၠသိုလ္မွာ ေဒါက္တာဘြဲ႕ ၂၀၁၅မွာ ေအာင္ျမင္ရရွိသြားတဲ့ နန္႔ကသြယ္မိုးကို ေလးစားစြာမွတ္တမ္းတင္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ ငါးလုပ္ငန္းဌာနဆိုင္ရာက ေရြးခ်ယ္ေစလႊတ္ခံရသူ ျဖစ္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့ ေရလုပ္ငန္းမ်ားက ႏိုင္ငံျခားေငြ ႏွစ္စဥ္ ကန္ေဒၚလာ၂ဘီလွ်ံ အထက္ ႏိုင္ငံျခားပို႕ကုန္ျဖစ္ပါတယ္။ ပုလဲေမြးျမဴေရးလုပ္ငန္းကလည္း ဂ်ပန္ကုမၸဏီမ်ား အမ်ားစုက ပုလဲရတနာမ်ား ႏွစ္စဥ္ ကန္ေဒၚလာ တစ္ဘီလွ်ံေလာက္ ရရွိပါတယ္။ ထိုင္းႏိုင္ငံ၊ ဗီယက္နမ္ႏိုင္ငံမ်ားက ၅ဆမက ပိုျပီးထုတ္လုပ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒီေလာက္ အဖိုးတန္ထုတ္ကုန္ လုပ္ငန္းကို ဂ်ပန္မ်ား ပညာသင္ဆုေပးေနတာ မထူးဆန္းပါဘူး။
လူေတာ္လူေကာင္းမ်ားကို ေမြးထုတ္ေပးတဲ့ ပညာသင္ဆု တစ္ခုအေၾကာင္း ေရးလိုက္ပါတယ္။ ေဖေဖၚဝါရီ ၂၀၁၅ ဂ်ပန္တိုက်ိဳမွာ ပညာေတာ္သင္နဲ႕ပတ္သက္ျပီး အစည္းေဝးသြားတဲ့ခဲ့တဲ့ မစု ဆိုတာ၊ ဘာပါဝါမွ မရွိပါဘုူး။ ဘယ္သူကို ရပေစ၊ ဘယ္သူကို မေရြးနဲ႕လို႕လဲ ေျပာခြင့္မရွိပါ။ ပညာေတာ္သင္မ်ားရဲ့ မွတ္တမ္းကို ႏိုင္ငံတကာဌာနမွာ ပြင့္လင္းစြား ေတာင္းၾကည့္လို႕ရပါတယ္။ ဒီလူကို ဘာေၾကာင့္ ပညာေတာ္သင္ ေရြးခ်ယ္ရပါသလဲဆိုတာ ကိုးကားခ်က္အျပည့္အစံုနဲ႕ေဖၚျပထားပါတယ္။ DoF ဝန္ထမ္းမမ်ားဟာ ၁၉၉၇ ကတည္းက ဂ်ပန္ကို ႏွစ္ရွည္ ပညာသင္သြားခဲ့ၾကပါတယ္။ အခုဆို ၁၂ေယာက္ ရွိသြားပါျပီ။
Name, Major, University, Year
1. Nilar Shein, Aquaculture, Nagasaki, 2003
2. ## ## , Admin, Kagoshima, 2004 – Resigned
3. Yin Yin Moe, Aquaculture, Kagoshima, 2005
4. Aung Naing Oo, Aquaculture, TUMSAT, 2007
5. Than Than Lwin , R&D, TUMSAT, 2007
6. ## ##, Aquaculture, Kagoshima, 2009 – Resigned
7. Kyaw Kyaw, Aquaculture, Kagoshima, 2010
8. Su Myo Thwe, FIQC, TUMSAT, 2011
9. Htun Thein, R&D, Hiroshima, 2012
10. ## ##, Aquaculture, Heroshima, 2013 – Resign
11. Saw Myat Lin, Aquaculture, Kagoshima, 2014
12. Nant Kay Htwe Moe, FIQC, TUMSAT, 2015
ေရြးခ်ယ္နည္းကေတာ့အသက္၃၅ႏွစ္ေအာက္ မာစတာ M.Sc ဘြဲ႕ ရျပီးသားလူ ျဖစ္ရပါမယ္။ ႏႈတ္ေျဖအတြက္ေတာ့ ဇီဝေဗဒဌာနက ပါေမာကၡအဖြဲ႕က အင္တာဗ်ဴးပါတယ္။ ေရြးခ်ယ္ဖို႕ ဘြဲ႕လက္မွတ္မွာ ဂ်ီပီေအ GPA Grade 4 ရွိရမယ္လို႕ သတ္မွတ္ထားေပမဲ့၊ ေနာက္ပိုင္း ဌာနဆိုင္ရာက မလိမ့္တပတ္နဲ႕ ရိုးရိုးဘြဲ႕ရသူေတြကိုလည္း ေလွ်ာက္ခိုင္းတဲ့အခါ ေရြးခ်ယ္အဖြဲ႕က အားလံုးကို ပယ္လိုက္ပါတယ္။
ပညာသင္ေရြးခ်ယ္ေရးစနစ္ ျခစားမႈျဖစ္လာလို႕ ပညာသင္ေခၚယူမႈ ရပ္ဆိုင္းလိုက္ပါတယ္။ DoF ပညာသင္ဆု ေနာက္ဆံုး ပါရဂူဘြဲရ႕သြားတဲ့ နန္႔ေကသြယ္မိုး ျဖစ္ပါတယ္။ ၁၂ဦး ေရြးခ်ယ္ခဲ့တာ ၉ေယာက္ ၈၀% ပါရဂူဘြဲ႕ရရွိတယ္ဆိုေတာ့ ေအာင္ျမင္ပါတယ္။
TUMSAT ဆိုတာ ေရလုပ္ငန္းတကၠသိုလ္ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာအစိုးရဝန္ထမ္းမ်ားကို ဂ်ပန္ပညာသင္ဆုမ်ားစြာ ေခၚယူလွ်က္ရွိပါတယ္။ ဥပမာ ေမြးကု/ ေမြးေဆး၊ အင္ဂ်င္နီယာ၊ စီးပြားေရး၊ ဝိဇၹာသိပၸံပညာရပ္မ်ား၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပညာ၊ ပညာေရးေက်ာင္းဆရာမ်ား..စသျဖင့္ နွစ္စဥ္ဆက္တိုက္ ေခၚယူေနဆဲ၊ သင္ျကားေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။ တိုးတက္တဲ့ ႏိုင္ငံမ်ားမွာ ပညာခြ်န္ဆု အေျမာက္အမ်ားေပးသလို၊ ပညာသင္ဆု ဆိုတဲ့ Education Grant ပိုျပီးမ်ားျပားစြာ ေပးပါတယ္။ စင္ကာပူက ပိုလီဒီပလိုမာေက်ာင္းသားအားလံုးနီးပါး ပညာသင္ဆုရၾကပါတယ္။ ထိုင္း၊ မေလးရွား ႏိုင္ငံေတြမွာ ပုဂၢလိကတကၠသိုလ္ အေျမာက္အမ်ားရွိပါတယ္။
ဥပမာ မေလးရွားက အစိုးရေရနံဓါတ္ေငြ႕ကုမၸဏီ ပက္ထရိုနတ္တကၠသိုလ္ Universiti Teknologi Petronas အမ်ားအျပား မတည္ထားျပီး၊ ပညာသင္ဆုမ်ားစြာ ေပးပါတယ္။ ေက်ာင္းျပီးရင္ အလုပ္အကိုင္ေကာင္းလဲ ရပါတယ္။ ျမန္မာလူငယ္မ်ားစြာလည္း ဒီလို ႏိုင္ငံတကာတကၠသိုလ္မ်ားမွာ ပညာသင္ဆုနဲ႕ပိုမိုသင္ၾကားခြင့္ရလာဖို႕ ႏိုင္ငံျခားပညာသင္ဖို႕ ILBC ေကာလိပ္၊ ခ်င္းတြင္းေကာလိပ္ စတဲ့ ပုဂၢလိကေကာ္လိပ္မ်ား ပိုျပီးေအာင္ျမင္၊ အရည္ေသြးျမင့္လာဖို႔ ေက်ာင္းသားမ်ားအတြက္ ႏိုင္ငံျခားတကၠသိုလ္မ်ားက ပညာသင္ဆုမ်ားမ်ားကို ရွာေဖြေပးဖို႕ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။
စာေတာ္တဲ့ ျမန္မာေက်ာင္းသားမ်ား ႏိုင္ငံျခားစရိတ္မတတ္ႏိုင္ပါ။ ပညာလည္း သိပ္မထူးခြ်န္ပါ။ ဒါေပမဲ့ ၾကိဳးစားခ်င္စိတ္ၾကီးပါတယ္။ ပညာသင္ဆုမ်ားမ်ား ရရွိဖို႕လိုပါတယ္။ ဒါေတြကေတာ့ ျမန္မာအစိုးရေခါင္းေဆာင္မ်ား ေနာင္တရရင္ေတာ့ မၾကာမီႏွစ္တိုအတြင္း ျမန္မာေက်ာင္းသားလူငယ္မ်ား အတြက္ တကယ္ျဖစ္လာမဲ့၊ အိပ္မက္ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံပညာေရးဘတ္ဂ်တ္ကို ဘယ္လိုသံုးစြဲေနၾကပါသလဲ ?
ဒီေမးခြန္းကို ေျဖရမယ္ဆိုရင္၊ သမၼတဦးသိန္းစိန္အစိုးရ တက္လာျပီးတဲ့ေနာက္ပိုင္း အစိုးရပညာသင္မ်ား ဘယ္ႏွစ္ေယာက္လႊတ္ခဲ့သလဲဆိုတာ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ လံုးဝမရွိတဲ့၊ သိသူေဖာ္စား ဆိုတာမ်ိဳး ျဖစ္ေနပါတယ္။ ၂၀၀၀ ခုႏွစ္ေလာက္က စင္ကာပူေပၚလီဒီပလိုမာအတြက္ ဆယ္တန္းမွတ္ ဂုဏ္ထူး၄ဘာသာေလာက္ အနည္းဆံုးပါမွ ေလွ်ာက္ခြင့္ရပါတယ္။ ထံုးစံအတိုင္း ျမန္မာႏိုင္ငံစာစစ္ဌာနမွာ ဆယ္တန္းေအာင္အမွတ္ေတြ ျပင္ဆင္တဲ့ မလိမ့္တပတ္ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ေငြေပးျပီး အမွတ္ေတြ ၆ဘာသာဂုဏ္ထူးေတြခ်ည္းျဖစ္လာျပီး၊ ႏွစ္စဥ္ ျမန္မာႏိုင္ငံက မလိမ့္တပတ္ ေရာက္လာတဲ့ေက်ာင္းသားေတြ စာေမးပြဲတဘုန္းဘုန္းက်၊ ဒီပလိုမာေတာင္ မရတာေတြ သိပ္မ်ားလာလို႕ စင္ကာပူေပၚလာ ပညာသင္ေရြးခ်ယ္ေရးအဖြဲ႕ကိုယ္တိုင္ ရန္ကုန္သြားျပီး၊ ေရြးခ်ယ္ရပါတယ္။ အမွတ္နဲ႕မေရြးပဲ၊ လူေတြ႕နဲ႕ေရြးရပါတယ္။ ၁၀တန္းေမးခြန္းေတာင္ အတိအက်၊ ေမးခြန္းေပါက္တဲ့ ေခတ္ကာလ ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ အခုေတာ့ ျပန္လည္ေကာင္းမြန္စ ျပဳလာျပီလို႕ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ ေက်ာင္းသားေတြနဲ႕ပညာရွင္မ်ားက ပညာေရးမူဝါဒကို သပိတ္ေမွွာက္ေနရတဲ့ ၂၀၁၅ ေက်ာင္းသားသပိတ္ ေပၚလာခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ ပညာေရးဘတ္ဂ်တ္ကို ဒီႏွစ္ ၂၀၁၅မွာ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတဦးသိန္းစိန္ကို မီဒီယာေမးျမန္းခဲ့တဲ့ ပညာေရးဘတ္ဂ်တ္ သံုးစြဲမည့္အေျခ အေနႏႇင့္ ပတ္သက္ၿပီး ေမးခြန္းအေပၚ ျပန္လည္ေျဖၾကားရာမွာ …
”ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕ ပညာေရးဟာ ေနာက္က်က်န္ေနတာေတာ့ အမႇန္ပါပဲ။ အဲဒါကလည္း အေၾကာင္းေၾကာင္းေတြ အမ်ားႀကီးရႇိပါတယ္။ ဘယ္သူ႔ ဘယ္သူကိုမႇ ကြၽန္ေတာ္တို႔ အျပစ္တင္ဖုိ႔မလို ပါဘူး” လို႕ ေျပာပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ၂၀၁၄ တုန္းက အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခား ေရး၀န္ႀကီး ဟီလာရီကလင္တန္ႏႇင့္ ေတြ႕ဆံု၊ ပညာေရးျမႇင့္တင္ဖို႔အတြက္ ေျပာဆိုခဲ့ေၾကာင္း၊ အေမရိကန္ႏုိင္ငံက နာမည္ႀကီးတကၠသိုလ္မ်ားတြင္ ျမန္မာကေလးမ်ားကို ပို႔ခ်င္ေၾကာင္း ေျပာဆိုခဲ့တယ္လို႕ သမၼတက ေျပာပါတယ္။ ထုိ႔ျပင္ ဂြၽန္ေဟာ့ကင္း တကၠသိုလ္ကို ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လာေရာက္ဖြင့္လႇစ္ဖို႕အဲဒီတကၠသုိလ္ကို တင္ျပခဲ့တယ္လို႕ ဆိုပါတယ္။ လူ႔စြမ္းအား အရင္းအျမစ္ေတြ မလံုမေလာက္ေၾကာင္း ေျပာေပမဲ့ လက္ေတြ႕မွာေတာ့ ပညာေရးဘတ္ဂ်တ္ဟာ ပညာသင္ဆု၊ ပညာသင္စရိတ္ လံုးဝမသံုးပဲ၊ တျပည္လံုးမွာ အေဆာက္အဦေတြခ်ည္း နင္းကန္ေဆာက္ေနၾကတာ ဝမ္းနည္းဖြယ္ရာ လက္ေတြ႕ျဖစ္ေနပါတယ္။
ပညာေရးဘတ္ဂ်တ္ ကန္ေဒၚလာ သန္းေပါင္းမ်ားစြာ ခ်ေပးလိုက္တယ္ ဆိုတာနဲ႕၊ တကၠသိုလ္ေကာလိပ္ကေန မူလတန္းေက်ာင္းအထိ ၊ အားလံုးေသာ တာဝန္ရွိ ပညာေရးဝန္ထမ္းမ်ားနဲ႕ အာဏာပိုင္မ်ားရဲ့ ဘတ္ဂ်တ္သံုးစြဲမႈက …
၁။ အေဆာက္အဦ
၂။ အေဆာက္အဦ
၃။ အေဆာက္အဦ .. ျဖစ္ေနတာ … အလြန္ ေၾကကြဲ ဝမ္းနည္းစရာျဖစ္ေနပါတယ္။
အေဆာက္အဦ ေဆာက္လုပ္ရင္ ျမန္မာျပည္မွာ ကန္ထရိုက္တာမ်ားနဲ႕ေပါင္းလုပ္ျပီး အလြန္အျမတ္အစြန္းရပါတယ္။ ဘိလပ္ေျမ၊ အုတ္သဲေက်ာက္ ေစ်းႏႈန္းမ်ားဟာ အိမ္နီးခ်င္း ထိုင္း၊ မေလးရွား ႏိုင္ငံမ်ားထက္ ၂ဆမက ေစ်းၾကီးေနျပီး၊ ထိုင္းနိုင္ငံမွာ ေက်ာင္းတစ္ခု ေဆာက္စရိတ္ ကန္ေဒၚလာ ၁သန္း က်သင့္မယ္ဆိုရင္ ျမန္မာျပည္မွာ အနည္းဆံုး ၂ဆ ပိုျပီးကုန္ပါတယ္။ အဲဒီ ပိုကုန္တဲ့ေငြေတြ ဘယ္ေနရာကို ေရာက္သြားပါသလဲ ေမးခြန္းကို ေျဖရရင္ေတာ့ လႊတ္ေတာ္ဥကၠၾကီး ေျပာတဲ့ ဇီးသီဗန္းေမွာက္သလိုပဲ ျဖစ္မွာပါ။
ဘာေၾကာင့္ ပညာေတာ္သင္စရိတ္၊ လူသားအရင္းျမစ္ ေပးျခင္းကို မလုပ္ၾကပါသလဲ။
မ.ဆ.လ အစိုးရလက္ထက္မွာေတာင္ တကၠသိုလ္ပညာသင္ဆု အေျမာက္အျမား ေပးအပ္ခဲ့ေပမဲ့၊ အခုေခတ္ေတာ့ ပညာသင္ဆု ဆိုတာ ရပ္ရြာကေထာက္ပံ့တဲ့ ဆုပဲျဖစ္ေနပါတယ္။
အစိုးရကိုယံုၾကည္မႈ သုညလား …
အစိုးရကို ႏိုင္ငံျခား ဘယ္တကၠသိုလ္မွာ မယံုပါဘူး။ ပညာေတာ္သင္ ေရြးခ်ယ္ရင္လဲ ပညာေတာ္ျပီး၊ ေငြေၾကးမတတ္ႏိုင္တဲ့ ေက်ာင္းသားမ်ားကို ႏို္င္ငံျခားတကၠသိုလ္ ကိုယ္တိုင္ လာေရြးခ်ယ္ၾကပါတယ္။ အဲ..အစိုးရအရာရွိေတြ ဝင္လာရင္ေတာ့ ပ်က္ေတာ့တာပါပဲ။
ဒါကို ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတၾကီးက ေကာင္းေကာင္း နားလည္လို႕၊ ပုဂၢလိကေက်ာင္း ဥပေဒကို အတည္ျပဳခဲ့ပါျပီ။ ျမန္မာျပည္ရဲ့ အနာဂါတ္ပညာေရးဟာ ပုဂၢလိကေက်ာင္းမ်ားကို ေနရာေပးရပါတယ္။ အစုိးရအရာရွိမ်ားကို လံုးဝယံုၾကည္မႈ မရွိေတာ့ပါဘူး။ မယံုၾကေတာ့ဘူး ဆိုေတာ့ လႊင့္ပစ္ရျပီလား ေမးရင္၊ မဟုတ္ပါဘူး။ ေလာကအလင္း၊ ဖေယာင္းတိုင္လိုလူမ်ိဳး၊ ဆားလို အရသာကိုေပးတဲ့ လူမ်ိဳးေတြ အစိုးရဝန္ထမ္းမ်ားမွာ ရွိေနပါတယ္။ သုည ေတာ့မဟုတ္ပါဘူး။
ေလာကအလင္း အစိုးရဝန္ထမ္းမ်ား
ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး ဝန္ထမ္းအေရအတြက္၊ အခ်က္အလက္မ်ား ျဖစ္ပါတယ္။
ေက်ာင္းဆရာ/မေပါင္း
မူလတန္း – ၁၈၄,၄၆၅ (တသိန္း၈ေသာင္း)
အလယ္တန္း – ၆၈,၁၀၈
အထက္တန္း – ၂၇,၃၁၁
စက္မႈအထက္တန္း – ၁,၀၁၃
စိုက္ပ်ိဳးသိပံၸ – ၂၄၀
GTC – ၂,၃၈၈
သူနာျပဳအတတ္သင္ – ၂၂၇
တကၠသိုလ္မ်ား – ၂၆,၂၄၂ (၁၅၉ခု)
က်န္းမာေရး
ဆရာ၀န္ေပါင္း (အစိုးရ) – ၁၁,၉၇၃
သြားဆရာ၀န္ – ၈၈၀
က်န္းမာေရးမႈး – ၁,၉၅၂
က်န္းမာေရးဆရာမ၊ သြားဘက္သူနာျပဳ၊ – ၄,၀၀၀ ခန္႔
သူနာျပဳဆရာမေပါင္း – ၁၈,၀၅၀
အထက္ပါ အေရာအတြက္ဟာ ႏိုင္ငံ၀န္ထမ္းခ်ည္းျဖစ္ပါတယ္။ (2012 data). ပုဂၢလိကနဲ႔သမ၀ါယမ ၀န္ထမ္းေတြေပါင္းရင္ ၂ဆ အေရတြက္မ်ားပါတယ္။
သူတို႔အတြက္ လစာ ဘယ္ေလာက္ေပးတယ္ထင္ပါသလဲ။ ဆရာ၀န္မွ က်ပ္တစ္သိန္းေတာင္ လစာမရပါ။ သူနာျပဳဆရာမမ်ားဟာ အျပင္မွာလုပ္ကိုင္စားလို႕ ရပါတယ္။ ကိစၥမရွိပါဘူး။ ေက်ာင္းဆရာ၊ ဆရာမမ်ားကေတာ့ ပညာေရး စံျပပုဂၢိဳလ္မ်ား မိဘ၊ဆရာ ေလးစားရမဲ့အဆင့္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေက်ာင္းသားမ်ားထံက အခေၾကးရယူေနျခင္းကို ရပ္တန္းရပ္ဖို႕ ပညာေရးဘတ္ဂ်တ္ အမ်ားဆံုးကို ဆရာ၊ဆရာမမ်ားရဲ့ စားဝတ္ေနေရးမွာ သံုးႏိုင္ရပါမယ္။
ဥပမာ ဆရာ၊ဆရာမ်ားရဲ့ လစာ၊ က်ပ္တစ္သိန္း၊ ေနစရိတ္၊ စားစရိတ္ က်ပ္ ၁သိန္း(အပိုေၾကး) ေပးတဲ့နည္းနဲ႕ လူသားအရင္းအျမစ္ျပဳစုႏိုင္ရပါမယ္။ ဆရာမ်ား စားဝတ္ေနေရး လံုေလာက္မွ၊ သူတို႕ ပူပင္မႈမရွိပဲ ပညာသင္ေပးနိင္မွာပါ။ ဒါမွ ပညာေရးစနစ္လည္း တကယ္တိုးတက္လာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
၀န္ထမ္းမ်ာေတြကို လစာထက္၊ အခြင့္ေရး Benefits မ်ား ဖန္တီးေပးျခင္းလုပ္ႏိုင္ပါတယ္။ ၀န္ထမ္း ၃သိန္းအတြက္ တစ္ႏွစ္ 300,000 x US$ 500 x 12 months = US$ 1.8 billion ကုန္က်မည္ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လက္ရွိ GDP သည္ US$ 60 billion ဆိုပါက အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားကဲ့သို႔ tax 15% ။ ေကာက္ႏိုင္လွ်င္ စုစုေပါင္း ကန္ေဒၚလာ ၉ဘီလ်ံ ရမွာျဖစ္ပါတယ္။
ထိုင္းႏိုင္ငံလို ဘတ္ဂ်တ္ရဲ့ ၂၀% ပညာေရးမွာ သံုးဖို႕လဲ လိုပါတယ္။ အခြန္ေကာက္စနစ္နဲ႕ဘတ္ဂ်တ္သံုးစနစ္ကို Good Education & Good Attitude လူေတာ္လူေကာင္းမ်ားပဲ လုပ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေတြကေတာ့ စိတ္ကူးယဥ္ျဖစ္ေနေပမဲ့ လက္ေတြ႕လဲ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
အေကာင္းဆံုးေသာ ရင္းႏွီးျမွတ္ႏံွမႈဟာ ပညာေရးပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အေဆာက္အဦ မဟုတ္ပါဘူး။ ပညာသင္ဆု ေပးျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ စင္ကာပူမွာ စီးပြားေရးလုပ္ဖို႕ ဘဏ္ေခ်းေငြ ရဖို႕မလြယ္ပါ။ ပညာသင္စရိတ္ ေခ်းေငြ အလြယ္တကူရပါတယ္။ ဆရာမ်ား၊ ေက်ာင္းသားမ်ားကို ေငြအကုန္ခံ ပ်ိဳးေထာင္ေပးတဲ့ မိဘတိုင္း၊ အသီးအပြင့္ခံစားရသလို၊ ပညာကို လိုလားတဲ့ ႏိုင္ငံတိုင္း အသီးအပြင္မ်ားစြာ ခံစားရပါတယ္။
စကားမစပ္ … ႏိုင္ငံတကာမွာ ေက်ာင္းဆရာမ်ားဟာ လစာနည္းရင္သာ ရွိမယ္။ စားဝတ္ေနေရးကို အစုိးရက တာဝန္ယူေပး ထားပါတယ္။ စင္ကာပူမွာဆို ေက်ာင္းဆရာ ကနဦးလစာ ကုမၸဏီမ်ားထက္ အျမင့္ဆံုးေပးပါတယ္။
နိဂံုး (ဂုဏ္ျပဳမွတ္တမ္း)
နန္႕ေကသြယ္မိုး နဲ႕ မစု ႏွစ္ေယာက္ကို ျမန္မာ့အလင္း ေဆာင္ယူတဲ့ ၾကယ္ပြင့္မ်ားအျဖစ္ မွတ္တမ္းတင္ပါတယ္။ သူတို႕လို ျမန္မာလူငယ္မ်ားစြာ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပေတြမွာ ရွိေနၾကပါတယ္။ ဒီလိုလူမ်ိဳးေတြကို ေျမေတာင္ေျမွာက္ေပးရပါမယ္။ ပုဂၢလိက ႏိုင္ငံျခား၊ ျပည္တြင္း ပညာသင္ဆု၊ ပညာခြ်န္ဆုမ်ားစြာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ေရာက္လာေနပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့ လူေရြးခ်ယ္မႈစနစ္ကို ယံုၾကည္လာဖို႕ ခ်စ္ျခင္းေမတၱာ၊ ရႊင္လန္းမႈ၊ ျငိမ္းခ်မ္းမႈမ်ား ေပးႏိုင္တဲ့ စာရိတၱေကာင္းမြန္တဲ့ လူငယ္မ်ိဳးဆက္သစ္တခု Myanmar Good Attitude အဟုန္ျပင္းစြာ ေပၚထြက္လာျပီျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံကို အေမွာင္ခြင္း၊ အလင္းကို ေဆာင္ေနတဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္လို ကမၻာက ေလးစားရတဲ့ ေခါင္းေဆာင္လဲ ျမန္မာျပည္မွာ ရွိေနပါတယ္။ သူတို႕ကို တစိုက္တမတ္ အားေပးဖို႕ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ားစြာနဲ႕ နန္႕ေကသြယ္မိုး ကို ဂုဏ္ျပဳလိုက္ပါတယ္။
ေဇာ္ေအာင္(မံုရြာ)
Reference:
Nant Kaythwe ဓါတ္ပံု-သူ႕ေဖ့စ္ဘုတ္ နန္႕ေကသြယ္မိုးႏွင့္မစု
DoF : ျမန္မာ၊ ငါးလုပ္ငန္း … Department of Fisheries (DoF)
Aquaculture: ငါးပုဇြန္ေမြးျမဴေရး farming of aquatic organisms such as fish, crustaceans, molluscs and aquatic plants.
FIQC : ငါး-အရည္ေသြးထိန္းျခင္း၊ Fish Inspection and Quality Control
Tax per GDP: တိုးတက္ႏိုင္ငံမ်ားမွာ Tax per GDP 40% အထိ ကုမၸဏီၾကီးမ်ားထံမွ အခြန္ဘ႑ာရရွိပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံက 4% ပဲေကာက္ႏိုင္ပါတယ္။
သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ
