ကိုမိုက္ခဲစိန္ – သမိုင္းအသစ္ ဖတ္စာအသစ္အတြက္ ဉာဏ္စမ္းေမးခြန္းမ်ား – ၁
(မိုုးမခက ၈၈ – ၂၆ ႏွစ္ ျပန္လည္ဆန္းသစ္ျခင္း)
ၾသဂုတ္ ၂၅၊ ၂၀၀၉
ဒီတေခါက္ေျပာမွာကေတာ့ အႏွစ္ ၂၀ ေလာက္ရွိျပီျဖစ္တဲ့ ဒီမိုကေရစီအေရးေတာ္ပုံၾကီးရဲ႔ သမိုင္းမွတ္တမ္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ေျပာဆိုေနၾက၊ မွတ္တမ္းတင္ေနၾကတဲ့ေနရာမွာ အေျခခံေယဘူယ်အခ်က္ေတြမွာ မ်ားေသာအားျဖင့္ တူညီဖို႔၊ အမွန္အတိုင္း ရွိေနဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ အႏွစ္ ၂၀ ေလာက္ ၾကာခဲ့ျပီး ေခတ္သစ္ႏိုင္ငံေရးသုခမိန္ ဆိုသူေတြက ကိုယ္လိုရာကို အဂၤလိပ္လို၊ ျမန္မာလို၊ တရုတ္လို၊ ဘာသာေပါင္းစုံနဲ႔ ေရးျပီး ေျပာဆို မွတ္တမ္းတင္ေနၾကေတာ့ လူၾကီးေတြေကာ၊ လူငယ္ေတြမွာ ဘယ္အခ်က္အလက္ကို အမွန္အျဖစ္ သတ္မွတ္ထားျပီး အေျခခံစဥ္းစားရမယ္ဆိုတာ မသိဘဲ ျဖစ္မွာ စိုးလို႔ျဖစ္ပါတယ္။
ဥပမာ – “ခုေခတ္ကေလးေတြက မိုးသီးဇြန္ကို အဆိုေတာ္နံမယ္လား” လို႔ ေမးတယ္ ဆိုတာမ်ဳိးေပါ့။ ေနာက္ျပီးေတာ့ ေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို အင္န္အယ္ဒီပါတီရဲ႔ ဥကၠ႒လို႔ မွတ္ထားၾကတာမ်ဳိး၊ အဲေတာ္ၾကာ … ေနာက္က်ရင္ ယက္ေတာလိုလူမ်ဳိးကို ေဒၚစုကို ၀င္ျပီး ကယ္တင္သူလိုလို၊ ျမန္မာျပည္ဒီမုိကေရစီေရးရဲ႔ သူရဲေကာင္းၾကီးလိုလို အမွတ္မွားသြားကို စိုးမိလို႔ပါခင္ဗ်ား။
အဲဒီအေၾကာင္းေတြကို ေမးခြန္းတုိ၊ အေျဖတိုေလးေတြ ထုတ္ျပီး အိပ္ေဆာင္စာအုပ္ျဖစ္ျဖစ္၊ အီးဘုတ္ကေလးျဖစ္ျဖစ္ လုပ္ထားရ ေကာင္းမလား စဥ္းစားမိပါတယ္။ ခရစ္သကၠရာဇ္အလိုက္၊ ထူးျခားေသာ ျဖစ္ရပ္မ်ားအလိုက္၊ ထင္ရွားေသာ နံမယ္မ်ားအလိုက္၊ အမွတ္တရရွိေသာ အၾကံအစည္ အေတြးအေခၚ တင္ျပခ်က္မ်ားအလိုက္ စီစဥ္ၾကရင္ ေကာင္းမလားလို႔ စဥ္းစားမိပါတယ္။ မိုက္ခဲတဦးတည္း လုပ္မွာေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ အစေလးေတြ ေဖာ္ၾကည့္ျပီးေတာ့ အားလုံးကေန ၀ိုင္း၀န္း တင္ျပၾကတာကို စီျပီး ေကာက္ႏုတ္တင္ျပေပးမယ္ ထင္မိတယ္။ မိုးမခဆီကို စာေတြ ၀ိုင္းေရးၾကမယ္ ဆိုရင္ေပါ့ေလ။
အခုေတာ့ စဥ္းစားမိသမွ် ေမးခြန္းကေလးေတြ၊ မွတ္စုျခစ္မိတာေတြကို ထုတ္ျပလိုက္ပါတယ္။
သမိုင္းေနာက္ခံ
(၁) ျမန္မာျပည္၏ ျပည္ေထာင္စုေန႔ ျဖစ္ေပၚလာပုံႏွင့္ လြတ္လပ္ေရးရသည့္ ေန႔ကို ေျပာျပပါ။
(၂) ျမန္မာျပည္ အာဇာနည္ေန႔ဟူသည္ အဘယ္နည္း၊ ထိုအာဇာနည္လူစာရင္းကို တင္ျပပါ။
(၃) ျမန္မာျပည္တြင္ အဓိကအေျခခံဥပေဒၾကီး အေၾကာင္း အနည္းငယ္ ေျပာျပပါ။ ၁၉၄၇ ႏွင့္ ၁၉၇၄ အေျခခံဥပေဒတို႔ကို သင္သိပါသလား။
(၄) ျပည္တြင္းစစ္၊ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီ၊ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၊ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရး၊ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္မ်ား၊ ျမန္မာဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီ စသည္တို႔ကို ၾကားဖူးပါသလား။ ၾကားဖူးသေလာက္ ေရးျပပါ။
(၅) မဆလ တပါတီ အာဏာရွင္လက္ေအာက္က ေက်ာင္းသားအေရးအခင္းမ်ားအေၾကာင္း အနည္းငယ္စီ ေရးျပပါ။ ဆဲဗင္းဇူလိုင္၊ အလုပ္သမားအေရးအခင္း၊ ဦးသန္႔အေရးအခင္း၊ စသည္တို႔ကို ၾကားဖူးပါသလား။
(၆) ကိုကိုးကၽြန္းတိုက္ပြဲကို ၾကားဖူးပါသလား။ မဆလတပါတီအာဏာရွင္လက္ေအာက္က အက်ဥ္းခ်ခံရေသာ စာနယ္ဇင္းသမားမ်ားကို သင္သိသေလာက္ ေရးခ်ျပပါ။ မည္သည့္အခ်ိန္က စာေပစစိစစ္ေရး ဆင္ဆာဘုတ္အဖြဲ႔ကို စတင္ခဲ့ပါသနည္း။ မည္သူတို႔က ဦးေဆာင္ခဲ့ပါသနည္း။
(၇) မဆလတပါတီအာဏာရွင္လက္ေအာက္က ျမန္မာလူေနမႈဘ၀ကို သင္မိသားစုအသိုင္း၀ိုင္းက တဆင့္ ကိုယ္ေတြ႔ အေတြ႔အၾကဳံတို႔ကို ၾကားဖူး၊ သိဖူး၊ ေမးဖူးပါသလား။ စာပိုဒ္အနည္းငယ္မွ်ျဖင့္ ေရးျပပါ။
(၈) မဆလေခတ္က အာဏာရွင္မ်ား၊ လက္ကိုင္တုတ္မ်ား နံမယ္ ၁၀ ခုကို ေရးပါ။ မဆလေခတ္က ေတာ္လွန္ခဲ့သူ ျပည္သူ႔ဖက္က ရပ္တည္သူဟု မိမိထင္ျမင္သူ လူပုဂၢဳိလ္တို႔၏ အမည္ ၁၀ ဦးကို ခ်ေရးျပပါ။
၁၉၈၈ အေရးအခင္း မတိုင္မီ
(၁) ေငြစကၠဴမ်ားကို အစိုးရက သိမ္းခဲ့ပါက ထိုသိမ္းခဲ့သည့္ ႏွစ္မ်ားႏွင့္ အျဖစ္အပ်က္မ်ားကို ေျပာပါ။
(၂) ေအာင္ၾကီး၏ ေပးစာမ်ားကို ၾကားဖူးပါသလား။
(၃) ၁၉၈၈ မတ္လ ဖုန္းေမာ္အေရးအခင္း၊ တံတားနီေန႔တို႔အေၾကာင္း အနည္းငယ္ေရးျပပါ။
(၄) ၁၉၈၈ ဇြန္လ ေျမနီကုန္းအေရးအခင္းကို ၾကားဖူးပါသလား။
(၅) ဦးေန၀င္း၏ နာမည္ေက်ာ္ မိန္႔ခြန္းအေၾကာင္းကို ေျပာျပပါ။
(၆) ထိုအခ်ိန္က ဘီဘီစီက ထုတ္လႊင့္ေသာ ျမန္မာျပည္အေၾကာင္း သတင္းမ်ားအေၾကာင္း သိပါသလား။ ဘာေတးလစ္တနာ၊ ခရစ္တိုဖာဂါးနစ္၊ စသည္အမည္မ်ားကို ၾကားဖူးပါသလား။
(၇) ထိုအခ်ိန္က ျပည္သူမ်ားၾကားတြင္ လူသိမ်ားေသာ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ား အမည္ကို စာရင္းျပဳစုပါ။ ယခု ၈၈ မ်ဳိးဆက္ ေက်ာင္းသားမ်ား၏ စာရင္းကို သင္ သိပါသလား။
(၈) ၈၈ အေရးအခင္းအစပ်ဳိးေနသည့္အခ်ိန္က မိမိသိသမွ် ထင္ရွားသည့္ အျဖစ္အပ်က္မ်ားကို ျပန္ေရးပါ။ မရွိပါက မိမိမိသားစု၀င္မ်ားထံက ေမးျပီး ျပန္ေရးႏိုင္ပါသလား။
(၉) ၁၉၈၈ ၾသဂုတ္လမတုိင္မီက သင္ၾကားဖူးေသာ ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားသူမ်ား အမည္စာရင္းကို ၅ ဦး မွ ၁၀ ဦးအထိ ေရးျပပါ။
(၁၀) ဦးေန၀င္း၊ ဦးစန္းယု၊ ဦးစိန္လြင္၊ ဦးေမာင္ေမာင္တို႔ကို ၾကားဖူးပါသလား။ ဦးတင္ေအာင္ဟိန္း ဟူသည့္ တရားသူၾကီးအမည္ကို သင္သိပါသလား။
၁၉၈၈ အေရးအခင္းကာလ
(၁) ၈၈ အေရးအခင္းကာလက ထင္ရွားေသာ ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ား၊ စာနယ္ဇင္းသမားမ်ား၊ အႏုပညာရွင္မ်ားႏွင့္ ေက်ာင္းသားလူငယ္ေခါင္းေဆာင္ အမည္ ၁၀ ခုကို ေရးပါ။ ယခုအခ်ိန္အထိ တက္ၾကြစြာ လႈပ္ရွားဆဲ၊ သုိ႔မဟုတ္ ေထာင္က်ေနဆဲ သူမ်ား သင့္စာရင္းထဲမွာ ပါ၀င္ပါသလား။
(၂) စစ္ကိုင္းတံတားတြင္ စစ္တပ္က ပစ္သျဖင့္ လူထုတို႔ က်ဆုံးခဲ့ရသည္ကို ၾကားဖူးပါသလား။ ထုိကဲ့သို႔ အျဖစ္အပ်က္မ်ား ဘယ္ႏွခုကို သင္ၾကားဖူး၊ သိဖူးပါသလဲ။
(၃) သင္ပါ၀င္ခဲ့ေသာ၊ သို႔မဟုတ္ သင့္မိသားစုတို႔က ပါ၀င္ခဲ့ေသာ အေရးအခင္းကာလက အစည္းအရုံးတို႔ အမည္ကို ခ်ေရးပါ။ ေခါင္းေဆာင္တို႔ ယခုအခ်ိန္အထိ က်န္ရစ္ေသးသလား။
(၄) စစ္အုပ္စုက ၈၈ ဒီမိုကေရစီအေရးေတာ္ပုံကို ျဖဳိခြဲရန္ မည္သို႔ လုပ္ၾကံခဲ့ပါသနည္း။ စစ္တပ္၊ ေထာက္လွမ္းေရး၊ ရဲ၊ သတင္းေပးႏွင့္ အၾကမ္းဖက္သမားမ်ား သုံးစြဲခဲ့ပုံကို ေရးျပႏိုင္ပါသလား။
(၅) ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ေရႊတိဂုံဘုရား လူထုအစည္းအေ၀းအေၾကာင္း ေျပာျပပါ။
(၆) ၾသဂုတ္လႏွင့္ စက္တင္ဘာလ ထင္ရွားေသာ ရက္စြဲမ်ားကို မွတ္မိသေလာက္ ေရးျပပါ။
(ရ) ဦးႏု၏ စင္ျပိဳင္အစိုးရအေၾကာင္း သင္သိပါသလား။
(၈) တပ္မေတာ္က အေရးေတာ္ပုံဖက္သို႔ ပူးေပါင္းခဲ့ပါသလား။ မည္သူတို႔က ပူးေပါင္းခဲ့သနည္း။
(၉) ၁၉၈၈ စက္တင္ဘာ ၁၈ ရက္ေန႔ ကို သိပါသလား။
(၁၀) စစ္တပ္က ပစ္ခတ္သျဖင့္ ထိုအာဏာသိမ္းသည့္ေန႔က လူထု မည္မွ် က်ဆုံးခဲ့ပါသနည္း။ လူ ၃၀၀၀ က်ဆုံးသည္ဟု ေဖာ္ျပထားသည္ကို ေတြ႔ဖူးပါသလား။
(၁၁) ထိုအခ်ိန္က အေထြေထြသပိတ္ၾကီး၏ ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ အဘယ္နည္း။ ၾကားျဖတ္အစိုးရ၊ ပါတီစုံ ေရြးေကာက္ပြဲ၊ အေျခခံဥပေဒ၊ မည္သည့္အရာ ျဖစ္သနည္း။
၁၉၉၀ ပါတီစုံ ေရြးေကာက္ပြဲကာလ
(၁) ေက်ာင္းသားတပ္မေတာ္ (ေအဘီအက္စ္ဒီအက္ဖ္) အေၾကာင္း အနည္းငယ္ေရးျပပါ။
(၂) ဗကသႏွင့္ မကသ စသည့္ ေက်ာင္းသားသမဂၢ၊ လူ႔ေဘာင္သစ္၊ မနကလ၊ တပ္ေပါင္းစု စသည့္ ပါတီအဖြဲ႔အစည္းမ်ား သင္ သိမွတ္မိသေလာက္ ေျပာႏိုင္ပါသလား။ သံယသာမဂၢီအေၾကာင္း ေျပာျပပါ။
(၃) ဗုိလ္ခ်ဳပ္ခင္ညြန္႔ႏွင့္ ေထာက္လွမ္းေရးတပ္ဖြဲ႔မ်ားက ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲမတိုင္မီ လႈပ္ရွားမႈမ်ားကို မည္သို႔ ႏွိမ္ႏွင္းခဲ့ပါသလဲ။ စာအုပ္ ဘယ္ႏွစ္အုပ္ ထုတ္ျပီး သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမ်ား လုပ္ခဲ့ပါသလဲ။
(၄) ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို စစ္အုပ္စုက ဘယ္အခ်ိန္တြင္ ဖမ္းဆီးခဲ့ပါသလဲ။ အက်ယ္ခ်ဳပ္ခံခဲ့ရသည့္ ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ားကို မွတ္မိသေလာက္ ခ်ေရးပါ။
(၅) အာဏာဖီဆန္ေရးလႈပ္ရွားမႈကို ၾကားဖူးပါသလား၊ အနည္းငယ္ ေရးျပပါ။
(၆) ေက်ာင္းသားညီလာခံမ်ားအေၾကာင္းကို ေရးပါ။
(၇) အလင္း၀င္ ေက်ာင္းသားမ်ား ၾကိဳဆိုေရးစခန္းမ်ား၊ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမ်ားအေၾကာင္း ေရးပါ။
(၈) စစ္အုပ္စုႏွင့္ ေထာက္လွမ္းေရးတပ္ဖြဲ႔မ်ားက ၎တို႔အတြက္ ေက်ာင္းသားလူငယ္မ်ားကို မည္သို႔ စည္းရုံးခဲ့ပါသလဲ။
(၉) စစ္အုပ္စုတို႔ စတင္သည့္ ေစ်းကြက္စီးပြားေရးဖြင့္စဥ္က မည္သည့္စီးပြားေရးသမားမ်ားႏွင့္ အလုပ္လုပ္ခဲ့ပါသလဲ။
(၁၀) ၾကားျဖတ္အစုိးရဖြဲ႔စည္းရန္ ထိုစဥ္က ၾကိဳးစားခဲ့ဖူးပါသလား။ ဘယ္အခ်ိန္က်မွ ၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲကို ၀င္ၾကရန္၊ အင္န္အယ္ဒီပါတီကို အဓိက၀ိုင္းရံၾကရန္ ဆုံးျဖတ္ခဲ့ၾကပါသလဲ။
(၁၁) ေက်ာင္းသားမ်ား လက္နက္ကိုင္တိုက္ပြဲ၀င္ရန္ ေတာခိုခဲ့ၾကသည့္ နယ္စပ္ေဒသမ်ားကို ေျပာပါ။ မည္သည့္လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔မ်ားက ကူညီခဲ့ပါသလဲ။ ျမန္မာျပည္ အေနာက္ပိုင္း၊ ေျမာက္ပိုင္းႏွင့္ ေတာင္ပိုင္းဟူ၍ ခြဲျခားျပီး ရွင္းျပႏိုင္ပါသလား။ ထိုစဥ္က နယ္စပ္ေဒသတြင္ ဖြဲ႔စည္းခဲ့ေသာ လက္နက္ကိုင္တပ္ေပါင္းစုအမည္ကို ေဖာ္ျပပါ။
(၁၂) စစ္အုပ္စုက ျမန္မာျပည္ဒီမုိကေရစီအေရးေတာ္ပုံကို တိုက္ခိုက္နံမယ္ဖ်က္ရာတြင္ လက္၀ဲကြန္ျမဴနစ္မ်ား၊ လက္ယာကိုလိုနီလက္သစ္ပုဆိန္ရိုးမ်ားဟူ၍ စြပ္စြဲခဲ့သည္တို႔ကို သိပါသလား။ သင္သိသမွ်ႏွင့္ သင္စုံစမ္းမိသမွ် အေတြးအျမင္ကို ေျပာျပပါ။
(၁၃) ထိုစဥ္က စစ္အုပ္စုအသုံးခ်ခဲ့သည့္ လက္ကိုင္တုတ္ သတင္းစာမ်ား၊ စာေစာင္မ်ား၊ စာနယ္ဇင္းသမားမ်ား၊ ပညာရွင္ဆိုသူမ်ားႏွင့္ မွတ္မိ၊ ၾကားမိသမွ် စာရင္းကို ေရးျပပါ။
(၁၄) ထိုစဥ္က စစ္အုပ္စု၏ ထင္ရွားေသာ စစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားအမည္ကို ခ်ေရးျပပါ။
(၁၅) ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲျပီးလ်င္ စစ္တပ္က အာဏာကို လႊဲေျပာင္းေပးမည္ဟု ေျပာခဲ့ပါသလား။ ေျပာခဲ့သူမွာ ထိုစဥ္က စစ္အုပ္စုေခါင္းေဆာင္ မည္သူက ေျပာခဲ့ပါသလဲ။
ဆက္ရန္ ရွိေသးသည္
အခု စာက အေတာ္ရွည္ျပီး တိုတိုထြာထြာ ေမးခြန္းေတြ၊ ဉာဏ္စမ္းကေလးေတြလည္း ရွည္သြားျပီ။ ေနာက္တပုဒ္မွာမွ ဆက္ေရးပါဦးမည္။ စာဖတ္သူေတြက စိတ္၀င္စားလို႔ ေမးခြန္းကေလးေတြ၊ မွတ္သားဖြယ္ရာ ေခါင္းစဥ္ေလးေတြ ေပးပို႔ အၾကံဉာဏ္မ်ားေပးၾကမယ္ဆိုရင္ အထူး၀မ္းသာမိမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေဆာင္းပါးကိုလည္း အခမ္းဆက္ ေရးဖို႔ အခ်က္ရတာေပါ့ ခင္ဗ်ား။
သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ
