ေအာင္ဒင္ – ဒီမိုကေရစီစနစ္ ဘယ္လိုမွားယြင္းေနသလဲ !!!!

အပိုင္း (၂) သမိုင္း ဘီးတစ္ပါတ္ ျပန္လွည့္ျခင္း (The Return of History)

ဘာေၾကာင့္မ်ား ဒီမိုကေရစီစနစ္ဟာ သူ႕ရဲ့ ေရွ႕ ကိုေျပးေနတဲ့ အရွိန္အဟုန္ေတြ ေပ်ာက္ဆုံးခဲ့ရတာလဲ? ။

အဓိက အေၾကာင္းျပခ်က္ (၂) ခုကေတာ့ ၂၀၀၇-၂၀၀၈ ခုႏွစ္ေတြမွာ ျဖစ္ေပၚခဲ့တဲ့ “ဘဏၰာေရးအၾကပ္အတည္း” (The Financial Crisis) နဲ႕ တရုတ္ႏိုင္ငံရဲ့ ျမင့္တက္လာမႈ (The Rise of China) တို႕ ျဖစ္ၾကပါတယ္၊ ဘဏၰာေရးအၾကပ္အတည္းက တိုင္းျပည္ရဲ့ ဘဏၰာေရးအေျခအေနကိုသာ ပ်က္စီးေစ႐ံုမကပဲ၊ ျပည္သူေတြအတြက္္ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာထိခိုက္မႈေတြပါ ျဖစ္ေစခဲ့ပါတယ္၊ ဒီအၾကပ္အတည္းက အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားက်င့္သုံးေနတဲ့ ႏိုင္ငံေရးစနစ္ရဲ့ အေျခခံက်တဲ့ အားနည္းခ်က္ကို ေဖာ္ထုတ္ျပလိုက္တယ္၊ ဒါ့ေၾကာင့္မို႕ တစ္ခ်ိန္တုံးက သူတို႕ဟာ အေကာင္းဆုံးလို႕ အေနာက္ကမၻာသားေတြမွာရွိခဲ့တဲ့ ကိုယ့္ကိုကိုယ္ယံုၾကည္မႈ၊ ကိုယ့္ႏိုင္ငံအေပၚယံုၾကည္မႈကို ပ်က္စီးေစခဲ့တယ္၊ အစိုးရေတြဟာ ျပည္သူလူထုအတြက္ ေထာက္ပံ့မည့္၊ အကူအညီေပးမည့္ ကတိကဝတ္ (Entitlements) ေတြကို ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ပံုမွန္တိုးခ်ဲ႕ခဲ့တယ္၊ အဲဒါေၾကာင့္ အစိုးရရဲ့ ေႂကြးျမီေတြကို အင္မတန္ေၾကာက္စရာေကာင္းတဲ့အဆင့္ေတြကို ေရာက္ရွိေစခဲ့တယ္၊ (ျပန္လည္ေပးဆပ္ႏိုင္စြမ္းမရွိေတာ့တဲ့ အဆင့္၊ တိုင္းသူျပည္သားေတြကို အလြန္အကြၽံခ်ိဳးျခံခိုင္းျပီး အခြန္ေငြအဆမတန္ တိုးေကာက္ရတဲ့ အေျခအေနေတြ၊ မာန္မာနေတြကို ပံုခ်၊ အစိုးရအဖြဲ႕ေတြႏႈတ္ထြက္ျပီး ကမၻာ႕ဘဏ္၊ ႏိုင္ငံတကာေငြေၾကးရန္ပံုေငြအဖြဲ႕ စတဲ့ ႏိုင္ငံတကာေငြေၾကးအဖြဲ႕အစည္းမ်ားက ဝင္ေရာက္ကယ္တင္ဖို႕ ေတာင္းဆိုရတဲ့အေျခအေန၊) ႏိုင္ငံေရးသမားေတြက သူတို႕ဟာ ရုတ္တရက္ေအာင္ျမင္လာျပီး ရုတ္တရက္ပဲ ပ်က္သုံးသြားတဲ့ ျဖစ္စဥ္ေတြ (Boom-Bust Cycles) ကို အဆုံးသတ္ႏိုင္ခဲ့ျပီ၊ အနၱရာယ္ေတြကို ေရွာင္ရွားႏိုင္ခဲ့ျပီလို႕ ထင္ခဲ့ၾကတယ္၊ ဒါေပမည့္ အစိုးရေတြက ႏိုင္ငံတြင္းက စီမံခန္႕ခြဲမႈညံ့ဖ်င္းမႈ၊ အလြဲသုံးစားလုပ္မႈတို႕ေၾကာင့္ ျပိဳလဲသြားတဲ့ ပုဂၢလိက ဘဏ္ၾကီးမ်ား၊ ဘဏ္လုပ္ငန္းရွင္ၾကီးမ်ားကို ျပည္သူလူထု အခြန္ေပးေဆာင္ထားတဲ့ ေငြမ်ားနဲ႕ ကယ္တင္ရတဲ့အခါ၊ ျပီးေတာ့ အဲဒီ ပုဂၢလိကဘဏ္ၾကီးမ်ားက သူတို႕ဘဏ္မ်ားရဲ့ အၾကီးအကဲမ်ား၊ အရာရွိၾကီးမ်ားကို အင္မတန္မ်ားျပားတဲ့ ဆုေၾကးေငြမ်ားေပးၾကတာကို တားဆီးႏိုင္စြမ္းကင္းမဲ့တဲ့အခါ ျပည္သူအမ်ားစုဟာ သူတို႕ႏိုင္ငံ က်င့္သုံးေနတဲ့ ႏိုင္ငံေရးစနစ္အေပၚမွာ သံသယနဲ႕ စိတ္ပ်က္မႈ အၾကီးအက်ယ္ရွိလာၾကပါတယ္၊ ဒီဘဏၰာေရးအၾကပ္အတည္းၾကီးက ဝါရွင္တန္သေဘာတူညီခ်က္ (Washington Consensus) ဆိုတဲ့ ဝါရွင္တန္ဒီစီျမိဳ႕ေတာ္မွာ အေျခစိုက္တဲ့ အဓိက ႏိုင္ငံတကာေငြေၾကးအဖြဲ႕အစည္းၾကီးႏွစ္ခုရဲ့ ဘံုသေဘာတူညီခ်က္နဲ႕ စီးပြါးပ်က္ႏိုင္ငံမ်ားကို စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ားခ်မွတ္၍ ေထာက္ပံ့ကူညီျခင္းကို ရည္ညႊန္းတဲ့ အသုံးအႏႈံးဟာ ဖြံ႕ျဖိဳးဆဲႏိုင္ငံမ်ားက အေနာက္ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံၾကီးမ်ားအေပၚ မေက်နပ္မႈကိုေဖာ္ျပတဲ့ အသုံးအႏႈံးအျဖစ္ ေျပာင္းလဲသြားပါေတာ့တယ္၊

အဲဒီအခ်ိန္အတြင္းမွာပဲ တရုတ္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီက ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံမ်ားရဲ့ စီးပြါးေရးတိုးတက္ေကာင္းမြန္မႈဆိုတဲ့ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ စိုးမိုးထားတဲ့ အစဥ္အလာကို ႐ိုက္ခ်ိဳးလိုက္ပါေတာ့တယ္၊ ဟားဗာဒ္တကၠသိုလ္က လယ္ရီဆမ္းမား (Larry Summers of Harvard University) က ဒီလိုသုံးသပ္ပါတယ္၊ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုဟာ စီးပြါးေရးတိုးတက္ေကာင္းမြန္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာေတာင္ ႏွစ္ေပါင္း (၃၀) တစ္ၾကိမ္ ၾကာမွ ႏိုင္ငံသားမ်ားရဲ့ လူေနမႈအဆင့္အတန္းကို တစ္ၾကိမ္ ႏွစ္ဆျမင့္မားေစႏိုင္ခဲ့တယ္၊ ဒါေပမည့္ တရုတ္အစိုးရက သူ႕ျပည္သူမ်ားရဲ့ လူေနမႈအဆင့္အတန္းကို ဆယ္ႏွစ္တစ္ၾကိမ္ ႏွစ္ဆျမင့္မားေစခဲ့တာ ႏွစ္ေပါင္း (၃၀) ေက်ာ္ခဲ့ျပီတဲ့၊ တရုတ္ေတြက သူတို႕ရဲ့ စံျပစနစ္ – “ကြန္ျမဴနစ္ပါတီရဲ့ တင္းၾကပ္တဲ့ ထိန္းခ်ဳပ္မႈ နဲ႕ ပါတီေခါင္းေဆာင္ပိုင္းမွာ အရည္အခ်င္းျပည့္ဝတဲ့ ပုဂိၢဳလ္ေတြအျမဲရွိေနေအာင္ ရွာေဖြစည္းရုံးတာဝန္ေပးမႈ တြဲဖက္ထားတဲ့စနစ္”-က ဒီမိုကေရစီစနစ္ထက္ ပိုျပီးထိေရာက္မႈရွိျပီး ႏိုင္ငံေရးအရ ေရွ႕မတိုး၊ ေနာက္မဆုတ္ျဖစ္မႈေတြကို အလြယ္တကူေရွာင္လႊဲႏိုင္တယ္လို႕ ျငင္းခ်က္ထုတ္ၾကပါတယ္၊ တရုတ္ျပည္ရဲ့ ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္မႈကို ဆယ္ႏွစ္တစ္ၾကိမ္ အေျပာင္းအလဲလုပ္တယ္၊ ပါတီတြင္းက အရည္အခ်င္းျပည့္ဝတဲ့ ပါတီေကဒါေတြ၊ ေခါင္းေဆာင္ငယ္ေတြကို သူတို႕ရဲ့ အရည္အခ်င္းနဲ႕ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္စြမ္းကိုၾကည့္ျပီး ပါတီရဲ့ ထိပ္တန္းရာထူးေတြမွာ တိုးျမႇင့္တာဝန္ေပးတာမို႕ အရည္အခ်င္းရွိသူေတြ ပါတီထဲကို အဆက္မျပတ္ဝင္လာေနၾကပါတယ္တဲ့၊

အတိုက္အခံမ်ားကို ဖမ္းဆီးအက်ဥ္းခ်တာကစလို႕ အင္တာနက္ေဆြးေႏြးခန္းေတြကို ဆင္ဆာျဖတ္တဲ့ အထိ နည္းလမ္းေပါင္းစံုကို အသုံးျပဳျပီး တရုတ္အစိုးရက ျပည္သူလူထုရဲ့ ဆနၵေဖာ္ထုတ္မႈနဲ႕ အေတြးအျမင္ေတြကို တင္းတင္းၾကပ္ၾကပ္ထိန္းခ်ဳပ္ထားတာကို တရုတ္အစိုးရကို ေဝဘန္သူမ်ားက ေထာက္ျပေဝဘန္ၾကတာ မွန္ကန္ပါတယ္၊ တရုတ္အာဏာပိုင္မ်ားရဲ့ အလြန္အကြၽံထိန္းခ်ဳပ္ျခင္းမ်ားကိုယ္တိုင္က သူတို႕ဟာ ျပည္သူလူထုရဲ့ ေဝဘန္ခ်က္ေတြကို အေလးအနက္ထားေၾကာင္း သူတို႕ကိုယ္တိုင္ဝန္ခံေနရသလို ျဖစ္ေနပါတယ္၊ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပဲ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံေတြမွာ ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ၾကိဳးစားေျဖရွင္းရမည့္ ႏိုင္ငံတည္ေဆာက္ေရး ျပႆနာၾကီးမ်ားကို (ထိန္းခ်ဳပ္မႈေတြကို က်င့္သုံးတဲ့) တရုတ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားက အလြယ္တကူေျဖရွင္းျပႏိုင္ခဲ့ပါတယ္၊

ဥပမာအားျဖင့္ ႏွစ္ႏွစ္ေလာက္အခ်ိန္ကာလအတြင္းမွာ တရုတ္အာဏာပိုင္ေတြက တရုတ္ျပည္တြင္းက အျငိမ္းစားဝန္ထမ္းမ်ားရဲ့ ပင္စင္လစာေငြကို ေက်းလက္ေဒသက ျပည္သူသန္းေပါင္း ၂၄၀ ေက်ာ္အထိ ခံစားခြင့္ရေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးႏိုင္ခဲ့ပါတယ္၊ ဒီအေရအတြက္ဟာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာ ပင္စင္ေထာက္ပံ့ေငြခံစားေနရတဲ့ ျပည္သူမ်ားရဲ့အေရအတြက္ထက္ အဆေပါင္းမ်ားစြာ ပိုမ်ားပါတယ္၊

တရုတ္ျပည္သူအမ်ားအျပားဟာ သူတို႕ႏိုင္ငံရဲ့ လက္ရွိႏိုင္ငံေရးစနစ္က စီးပြါးေရး၊ လူမႈေရးဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္မႈေတြကို ေဆာင္က်ဥ္းေပးမယ္ဆိုရင္ သူတို႕ရဲ့ ႏိုင္ငံေရးမေက်နပ္မႈေတြကို အသာေဘးခ်ထားဖို႕ အဆင္သင့္ျဖစ္ေနၾကပါျပီ၊ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ” ျပဴး” ကမၻာလုံးဆိုင္ရာ စိတ္ေနသေဘာထားမ်ားေလ့လာသုံးသပ္ခ်က္ (The 2013 Pew Survey of Global Attitudes) မွာ (၈၅) ရာခိုင္ႏႈံးေသာ တရုတ္ျပည္သူေတြဟာ သူတို႕ႏိုင္ငံရဲ့ လက္ရွိအေျခအေနအေပၚ “အလြန္ေက်နပ္မႈရွိၾကတယ္” (Very Satisfied) လို႕ဆိုပါတယ္၊ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာ သူတို႕ႏိုင္ငံရဲ့ လက္ရွိအေျခအေနအေပၚ “အလြန္ေက်နပ္သူ” (၃၁) ရာခိုင္ႏႈံးပဲရွိပါတယ္၊ တရုတ္ပညာရွင္အခ်ိဳ႕ဟာ ဒီအေျခအေနေပၚမွာ အေကာင္းျမင္ျပီး အလြန္ဂုဏ္ယူေက်နပ္ေနၾကပါတယ္၊ ဖူဒန္တကၠသိုလ္ (Fudan University) က ဇန္းေဝေဝ (Zhang Weiwei) က အခုလိုေျပာပါတယ္၊ “ဒီမိုကေရစီဟာ အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ား၊ အထူးသျဖင့္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကို ဖ်က္ဆီးေနတယ္၊ ဘာေၾကာင့္လည္းဆိုေတာ့ ဒီမိုကေရစီက ႏိုင္ငံေရးေရွ႕မတိုး ေနာက္မဆုတ္ျဖစ္မႈေတြကို ခိုင္မာအားေကာင္းေစတယ္၊ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ခ်ရာမွာ ေႏွာင့္ေႏွး ရွုပ္ေထြးေစတယ္၊ ျပီးေတာ့ ေဂ်ာ့ခ်္ဘြတ္ရွ္ အငယ္ (George Bush Junior) လို ဒုတိယတန္းစား သမၼတေတြကို စင္ေပၚပစ္တင္ေပးတယ္” တဲ့၊ ေဘဂ်င္းတကၠသိုလ္ (Beijing University) က ယူကက္ပင္း (Yu Keping) ကလည္း “ဒီမိုကေရစီက ရွင္းလင္းလြယ္ကူတဲ့ကိစၥေတြကို အလြန္အကြၽံရွုပ္ေထြးေအာင္နဲ႕ တန္ဘိုးမဲ့ေအာင္ ဖန္တီးပစ္လိုက္တယ္၊ ျပီးေတာ့ စကားလုံးလွလွေလးေတြကို ရႊန္းရႊန္းေဝေအာင္ေျပာတတ္ဆိုတတ္တဲ့ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြကို ျပည္သူလူထုကို လွည့္ဖ်ားခြင့္ျပဳလိုက္တယ္” တဲ့၊  ေဘဂ်င္းတကၠသိုလ္ကပဲ ျဖစ္တဲ့ ဝမ္းဂ်ီရွီ (Wang Jisi) ကလည္း “အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားရဲ့  ႏိုင္ငံေရးစနစ္နဲ႕ တန္ဘိုးေတြကို လက္ခံက်င့္သုံးၾကတဲ့ မ်ားျပားလွစြာေသာ ဖြံ႕ျဖိဳးဆဲႏိုင္ငံေတြဟာ ႏိုင္ငံေရးမတည္ျငိမ္မႈနဲ႕ စီးပြါးေရးအၾကပ္အတည္းေတြကိုပဲ ေတြ႕ၾကံုေနရတယ္၊ အဲဒီႏိုင္ငံေတြကို တရုတ္ျပည္က အျခားေသာေရြးခ်ယ္စရာ စံျပစနစ္တစ္ခုကို လမ္းျပေပးႏိုင္တယ္” လို႕ ေျပာျပန္ပါတယ္၊ အာဖရိကတိုက္ (ရဝမ္ဒါ) ကေန အေရွ႕အလယ္ပိုင္း (ဒူဘိုင္း)၊ အေရွ႕ေတာင္အာရွ (ဗီယက္နမ္) အထိ ႏိုင္ငံအေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ဒီမွတ္ခ်က္ေတြအေပၚ အေလးအနက္ထား ေလ့လာေနၾကပါတယ္၊

တရုတ္ျပည္ရဲ့ ဝါဒေရးရာစည္းရုံးျဖန္႕က်က္မႈ၊ ဩဇာသက္ေရာက္မႈေတြက ၂၀၀၀ ခုႏွစ္ကစလို႕ အဆက္မျပတ္ျဖစ္ေပၚခဲ့တဲ့ ဒီမိုကေရစီစနစ္အေပၚ စိတ္ပ်က္စရာအျဖစ္အပ်က္ေတြ၊ ဆုတ္ယုတ္မႈေတြေၾကာင့္  ပိုျပီးအားေကာင္းခိုင္မာလာပါတယ္၊ ပထမဆုံး ဆုတ္ယုတ္မႈကေတာ့ ႐ုရွားႏိုင္ငံမွာ ျဖစ္ေပၚခဲ့ပါတယ္၊ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္မွာ ဘာလင္တံတိုင္းၾကီး ျပိဳလဲျပီးတဲ့ေနာက္ ဆိုဗီယက္အင္ပါယာၾကီးထဲက ႏိုင္ငံေတြ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံမ်ားျဖစ္လာေရးဆိုတာ လုံးဝေသခ်ာတဲ့ ကိစၥလို႕ ထင္ခဲ့ၾကပါတယ္၊ ၁၉၉၀ ႏွစ္မ်ားမွာ သမၼတ ေဘာရစ္ယဲလ္ဆင္ (Boris Yeltsin) ရဲ့ ဦးေဆာင္မႈေအာက္မွာ ႐ုရွားႏိုင္ငံဟာ ဒီမိုကေရစီကို ဦးတည္တဲ့ မတည္မျငိမ္ေျခလွမ္းမ်ား အစပ်ိဳးခဲ့ပါတယ္၊ ဒါေပမည့္ ၁၉၉၉ ခုႏွစ္၊ ႏွစ္ဆုံးမွာ ေဘာရစ္ယဲလ္ဆင္ ရာထူးမွ ႏႈတ္ထြက္ျပီး သမၼတတာဝန္ကို ေကဂ်ီဘီ (KGB) ေထာက္လွမ္းေရးအရာရွိတစ္ဦးျဖစ္ခဲ့တဲ့ ဗလာဒီမာပူတင္ (Vladimir Putin) ကို လႊဲေျပာင္းေပးခဲ့ပါတယ္၊ အဲဒီအခ်ိန္ကစလို႕ ပူတင္ဟာ သမၼတအျဖစ္ ႏွစ္ၾကိမ္၊ ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္အျဖစ္ ႏွစ္ၾကိမ္တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ျပီး အခုလည္း တတိယအၾကိမ္ သမၼတျဖစ္ေနပါတယ္၊ ေခတ္ေပၚလြန္ကာလရဲ့ ဇာဘုရင္လို႕ တင္စားေခၚေဝၚၾကတဲ့ ပူတင္က ႐ုရွားမွာ အစျပဳေနတဲ့ ဒီမိုကေရစီျဖစ္ထြန္းမႈအားလုံးကို ဖ်က္ဆီးပစ္လိုက္ပါတယ္၊ မီဒီယာကို ကန္႕သတ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္ျပီး အတိုက္အခံေတြကို ေထာင္ထဲထည့္ပါတယ္၊ ဒီမိုကေရစီလို႕ အမည္ခံေျပာရေအာင္ ေရြးေကာက္ပြဲေတြကိုေတာ့ မွန္မွန္က်င္းပပါတယ္၊ ဒါေပမည့္ ေရြးေကာက္ပြဲေအာင္ႏိုင္သူက ပူတင္သာ ျဖစ္ရပါမယ္၊ ဗင္နီဇြဲလား၊ ယူကရိန္း၊ အာဂ်င္တီးနားအပါအဝင္ အာဏာရွင္ႏိုင္ငံမ်ားကလည္း ႐ုရွားႏိုင္ငံရဲ့ လမ္းေၾကာင္းအတိုင္း ခ်ီတက္ၾကပါတယ္၊ ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို အျပည့္အဝလက္ခံအသုံးခ်တာမဟုတ္ပဲ အာဏာရွင္စနစ္ကို အေရျခံုအကာအကြယ္ေပး႐ံု က်င့္သုံးခဲ့ၾကလို႕ ဒီမိုကေရစီ ပိုျပီးနံမည္ပ်က္ရပါတယ္၊

ေနာက္ထပ္ၾကီးမားတဲ့ ဆုတ္ယုတ္မႈႈတစ္ခုကေတာ့ အီရတ္စစ္ပြဲျဖစ္ပါတယ္၊ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုဦးေဆာင္တဲ့ ႏိုင္ငံတကာတပ္မ်ားက ၂၀၀၃ ခုႏွစ္မွာ အီရတ္ႏိုင္ငံကို ဝင္ေရာက္တိုက္ခိုက္ဖို႕ အဓိကအေၾကာင္းျပခ်က္ျဖစ္တဲ့၊ ဆက္ဒန္ဟူစိန္ ပိုင္ဆိုင္တယ္ဆိုတဲ့ “လူသားအမ်ားကို ဖ်က္ဆီးႏိုင္တဲ့လက္နက္မ်ား” (Weapons of Mass Destruction) အမွန္တကယ္တည္ရွိေၾကာင္း သက္ေသမျပႏိုင္ေတာ့တဲ့အခါမွာ သမၼတဘြတ္ရွ္က အီရတ္စစ္ပြဲကို “လြတ္လပ္ေရးနဲ႕ ဒီမိုကေရစီအတြက္ ဆင္ႏႊဲရတဲ့ စစ္ပြဲ” (A Fight for Freedom and Democracy) အျဖစ္ ေျပာင္းလဲေႂကြးေၾကာ္ခဲ့ပါတယ္၊ “လြတ္လပ္ေသာႏိုင္ငံမ်ား အတူတကြရပ္တည္ျပီး ဒီမိုကေရစီကို အတူတကြျမႇင့္တင္ၾကျခင္းဟာ က်ေနာ္တို႕ ရန္သူမ်ားရဲ့ အေရးနိမ့္မႈအတြက္ အစပ်ိဳးအေၾကာင္းတရားတစ္ခုျဖစ္တယ္” (The concerted effort of free nations to promote democracy is a prelude to our enemies’ defeat.) လို႕ သမၼတဘြတ္ရွ္က သူ႕ရဲ့ သမၼတ ဒုတိယသက္တမ္းစတင္တဲ့ေန႕မိန္႕ခြန္းမွာ ထည့္သြင္းေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္၊ ဒါဟာျဖင့္ အေျခအေနအေပၚမွာ အခြင့္အေရးယူတယ္လို႕ေတာ့ မေျပာႏိုင္ပါ၊ သမၼတဘြတ္ရွ္က အေရွ႕အလယ္ပိုင္းေဒသမွာ အာဏာရွင္ေတြၾကီးစိုးေနသမွ် ဒီေဒသဟာ အၾကမ္းဖက္သမားမ်ားကို ေမြးထုတ္ေပးရာေနရာၾကီး ဆက္ျဖစ္ေနလိမ့္မယ္၊ (ဒါေၾကာင့္မို႕ အာဏာရွင္အစိုးရမ်ားေနရာမွာ ဒီမိုကေရစီအစိုးရမ်ားနဲ႕ အစားထိုးရမယ္) လို႕ ႐ိုး႐ိုးသားသားယံုၾကည္ခဲ့တာပါ၊ ဒါေပမည့္လည္း ဒီမိုကေရစီကို လက္နက္နဲ႕ခ်ဲ႕ထြင္မႈက ဒီမိုကေရစီအေရးအတြက္ ေကာင္းဖို႕မျဖစ္ပဲ ပိုျပီးဆိုးဖို႕သာ ျဖစ္လာခဲ့တယ္၊

လက္ဝဲဂိုဏ္းသားေတြက အီရတ္စစ္ပြဲကို လက္ညိႈးထိုးျပီး ဒါဟာျဖင့္ ဒီမိုကေရစီဆိုတာ အေမရိကန္သက္ဦးဆံပိုင္ဝါဒကို အျမင္လွေအာင္ ဖုံးကာထားတာျဖစ္ေၾကာင္းျပတဲ့ သက္ေသလို႕ ဆိုၾကပါတယ္၊ ႏိုင္ငံျခားေရးမူဝါဒေရးရာ ပညာရွင္မ်ားထဲက Realists လို႕ေခၚတဲ့ လက္ေတြ႕အေျခအေနကို အရွိအတိုင္း ေလ့လာသူမ်ားက အီရတ္ႏိုင္ငံမွာ ဆက္လက္ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ ႏိုင္ငံေရးမတည္ျငိမ္မႈမ်ား၊ အၾကပ္အတည္းမ်ားကို ေထာက္ျပျပီး အေမရိကန္ဦးေဆာင္တဲ့ ဒီမိုကေရစီျပန္႕ပြါးေရးဆိုတာ မတည္မျငိမ္မႈမ်ားကို ဖန္တီးေပးတဲ့ လိုအပ္ခ်က္ေတြျဖစ္သြားတယ္လို႕ ေျပာၾကပါတယ္၊ ဖရန္စစ္ဖူကူယာမာ (Francis Fukuyama) လို အင္မတန္စိတ္ပ်က္သြားတဲ့ အေမရိကန္ဩဇာသက္ေရာက္မႈျမႇင့္တင္ေရးဝါဒီ (Neoconservative) ႏိုင္ငံေရးပညာရွင္ေတြကေတာင္မွ “အီရတ္စစ္ပြဲဟာ ဒီမိုကေရစီဆိုတာ ေက်ာက္စိုင္ေက်ာက္သားေတြျပည့္ႏွက္ေနတဲ့ေျမေပၚမွာ အျမစ္မတြယ္ႏိုင္ေၾကာင္းျပတဲ့ သက္ေသအေထာက္အထားပဲ” လို႕ ေျပာပါတယ္၊

တတိယေျမာက္ ၾကီးမားတဲ့ ဆုတ္ယုတ္မႈကေတာ့ အီဂ်စ္ျဖစ္ပါတယ္၊ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္မွာ ၾကီးမားတဲ့ လူထုဆနၵျပပြဲၾကီးေတြက ေဟာင္စနီမူဘာရက္ (Hosni Mubarak) ရဲ့ အာဏာရွင္အစိုးရကို ျဖဳတ္ခ်ႏိုင္ခဲ့ျပီးတဲ့ေနာက္ ဒီမိုကေရစီစနစ္ဟာ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းေဒသကိုေတာင္ ပ်ံ႕ႏွံ႕ေရာက္ရွိလိမ့္မယ္လို႕ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြ ျမင့္မားခဲ့ပါတယ္၊ အဲဒီလို စိတ္ကူးယဥ္ဆန္တဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြဟာ မၾကာခင္မွာပဲ ပ်က္သုံးခဲ့ပါတယ္၊ ေနာက္ဆက္တြဲက်င္းပတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲေတြမွာ အႏိုင္ရသူက ရွက္စရာ၊ စိတ္ပ်က္စရာေကာင္းေလာက္ေအာင္ အစိတ္စိတ္ အမႊာမႊာကြဲျပားျပီး အလြန္အင္မတန္ မ်ားျပားလွတဲ့ ဒီမိုကေရစီလႈပ္ရွားသူေတြရဲ့ ပါတီေတြမဟုတ္ၾကပဲ မူဟာမက္ေမာ္စီ (Muhammad Morsi) ရဲ့ မူဆလင္ညီေနာင္မ်ား (Muslim Brotherhood) အဖြဲ႕ ျဖစ္ပါတယ္၊ မစၥတာ ေမာ္စီက ဒီမိုကေရစီကို ႏိုင္သူ အကုန္ယူ (Winner-Takes-All System) စနစ္မ်ိဳးလို႕ သတ္မွတ္ျပီး ႏိုင္ငံေတာ္အာဏာပိုင္အဖြဲ႕အစည္းေတြကို မူဆလင္ညီေနာင္မ်ားနဲ႕ သာ ဖြဲ႕စည္းပါတယ္၊ သူ႕ကိုယ္သူ အကန္႕အသတ္မဲ့အာဏာေတြ အပ္ႏွင္းျပီး အစၥလမ္ဘာသာေရးသမားေတြက အျမဲတမ္း အမ်ားစုေနရာခ်ဳပ္ကိုင္ထားတဲ့ “အထက္လႊတ္ေတာ္” ကို ဖန္တီးခဲ့ပါတယ္၊ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္၊ ဇူလိုင္လမွာေတာ့ အီဂ်စ္စစ္တပ္က ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္ပါေတာ့တယ္၊ စစ္တပ္က အီဂ်စ္ႏိုင္ငံရဲ့ ပထမဆုံး ဒီမိုကေရစီနည္းလမ္းက်က် ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္ထားတဲ့ သမၼတနဲ႕ မူဆလင္ညီေနာင္မ်ားအဖြဲ႕ရဲ့ ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္ေတြကို ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းလိုက္ျပီး ရာနဲ႕ခ်ီတဲ့ ဆနၵျပသူမ်ားကို အၾကမ္းဖက္သတ္ျဖတ္ပါတယ္၊ ဆီးရီးယားႏိုင္ငံမွာ ျဖစ္ပြါးေနတဲ့ ျပည္တြင္းစစ္နဲ႕ လစ္ဗ်ားႏိုင္ငံက မင္းမဲ့စ႐ိုက္က်င့္ၾကံမႈေတြက အီဂ်စ္ႏိုင္ငံရဲ့ ဝမ္းနည္းစရာေကာင္းတဲ့ ဆုတ္ယုတ္မႈမ်ားနဲ႕အတူ အာရပ္ေႏြဦးဟာ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းေဒသမွာ ဒီမိုကေရစီျပန္႕ပြါးေရးကို ဦးေဆာင္ျဖစ္ေပၚေစလိမ့္မယ္ဆိုတဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြကို ဖ်က္ဆီးပစ္လိုက္ပါတယ္၊

အဲဒီအခ်ိန္ကာလအတြင္းမွာပဲ ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို မၾကာေသးခင္ကမွ စတင္က်င့္သုံးတဲ့ ႏိုင္ငံအခ်ိဳ႕မွာ ဒီမိုကေရစီရဲ့ ေတာက္ပမႈေတြ ဆုံးရွုံးခဲ့ပါတယ္၊  ေတာင္အာဖရိကႏိုင္ငံမွာ ၁၉၉၄ ခုႏွစ္မွာ ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို စတင္က်င့္သုံးခ်ိန္ကစလို႕ အာဖရိကအမ်ိဳးသားကြန္ဂရက္ (African National Congress) ပါတီ တစ္ခုတည္းကပဲ ဆက္တိုက္အာဏာရ အုပ္ခ်ဳပ္ေနခဲ့ပါတယ္၊ အဲဒီပါတီကလည္း ကိုယ္က်ိဳးစီးပြါးကို ပို၍ပို၍ဦးစားေပးလာတဲ့ ပါတီပါ၊ တူရကီႏိုင္ငံမွာလည္း တစ္ခ်ိန္တုံးက အလယ္အလတ္အစၥလမ္ဝါဒ၊ ၾကီးပြါးတိုးတက္မႈနဲ႕ ဒီမိုကေရစီစနစ္တို႕ ယွဥ္တြဲျပီး တည္တည္ျငိမ္ျငိမ္ရပ္တည္ႏိုင္ခဲ့ရာက အခုေတာ့ အက်င့္ပ်က္ခ်စားမႈေတြနဲ႕ အာဏာရွင္စနစ္ဆီကို ေရွ႕႐ႉက်ဆင္းေနပါျပီ၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၊ ထိုင္းနဲ႕ ကေမၻာဒီးယားစတဲ့ ႏိုင္ငံေတြမွာလည္း အတိုက္အခံႏိုင္ငံေရးပါတီေတြက အခုတေလာက်င္းပတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲေတြကို သပိတ္ေမွာက္တာ၊ ေရြးေကာက္ပြဲရလာဒ္ကို လက္ခံဖို႕ ျငင္းဆန္တာေတြ ေတြ႕ေနရပါတယ္၊

ဒီဆုတ္ယုတ္မႈအားလုံးက ေအာင္ျမင္ေသာဒီမိုကေရစီစနစ္ရွင္သန္ဖို႕ မရွိမျဖစ္လိုအပ္တဲ့ အေျခခံအုတ္ျမစ္ေတြ၊ ခိုင္မာအားေကာင္းတဲ့အဖြဲ႕အစည္းေတြတည္ေဆာက္ျခင္းဟာ လက္ေတြ႕မွာ အင္မတန္ေႏွးေကြးတဲ့ အလုပ္ျဖစ္တယ္လို႕ ေဖာ္ျပေနပါတယ္၊ ျပီးေတာ့ ဒီမိုကေရစီစနစ္ဆိုတာ စတင္ပ်ိဳးေထာင္လိုက္တဲ့အခ်ိန္ကစလို႕ ျမန္ဆန္အားေကာင္းစြာ၊ ရပ္တန္႕ျခင္းမရွိ လွပစြာ ရွင္သန္ပြင့္လန္းလိမ့္မယ္လို႕ အမ်ားထင္ျမင္ေနတဲ့ အယူအဆကို ဖ်က္ဆီးပစ္လိုက္ပါတယ္၊

အေမရိကန္သမၼတေဟာင္း ဘြတ္ရွ္နဲ႕ ျဗိတိန္ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း တိုနီဘလဲယား တို႕ တစ္ခ်ိန္တုံးက ခိုင္ခိုင္မာမာေျပာဆိုခဲ့ၾကသလို ဒီမိုကေရစီဆိုတာ “တကမၻာလုံးနဲ႕ သက္ဆိုင္တဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္” (Universal Aspiration) ျဖစ္ႏိုင္ေသာ္လည္းပဲ ဒီမိုကေရစီစနစ္ဟာ ယဥ္ေက်းမႈ အစဥ္အလာမ်ားနဲ႕သာ အျမစ္တြယ္ႏိုင္တဲ့ အေလ့အက်င့္ (A Culturally Rooted Practice) ျဖစ္ပါတယ္၊ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြမွာ လူတစ္ဦးခ်င္းစီရဲ့ အခြင့္အေရးေတြနဲ႕ လြတ္လပ္တဲ့ တရားစီရင္ေရးစနစ္ကို တန္ဘိုးထားတဲ့ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းတည္ရွိပါတယ္၊ အဲဒီလို လူ႕အဖြဲ႕အစည္းထဲမွာ အရပ္ဘက္ဝန္ထမ္းမ်ားရဲ့ ဩဇာအာဏာၾကီးမားမႈနဲ႕ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒဆိုင္ရာ အခြင့္အေရးေတြ စနစ္တက် ေနရာတက်ရွိတဲ့ ခိုင္မာေခတ္မီတဲ့ ႏိုင္ငံေရးစနစ္တစ္ခုကို တည္ေထာင္ျပီး အေတာ္ၾကာမွ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြဟာ ႏိုင္ငံသားအားလုံးကို ေရြးေကာက္ပြဲမွာ မဲေပးခြင့္ျပဳခဲ့တာပါ၊

သိပ္မၾကာေသးတဲ့ႏွစ္မ်ားမွာ ဒီမိုကေရစီစနစ္ ခိုင္ခိုင္မာမာအျမစ္တြယ္ျပီးျဖစ္တဲ့ ႏိုင္ငံေတြမွာေတာင္မွ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံအသစ္မ်ားအတြက္ စံျပေရွ႕ေဆာင္ျဖစ္မယ္လို႕ ေမွ်ာ္လင့္ခဲ့တဲ့ အေရးၾကီးဆုံး အဖြဲ႕အစည္းၾကီးေတြဟာ ေခတ္နဲ႕အညီမဟုတ္ေတာ့တာ၊ မွန္မွန္ကန္ကန္ ထိထိေရာက္ေရာက္ လုပ္ငန္းမေဆာင္ရြက္ႏိုင္ေတာ့တာ ေတြ႕ရပါတယ္၊ ပါတီအက်ိဳးဦးစားေပးမႈေတြမ်ားလြန္းလို႕ ပါတီၾကီးႏွစ္ခုၾကား အျပန္အလွန္ျပစ္တင္႐ံႈ႕ခ်ေဝဘန္မႉေတြလႊမ္းမိုးျပီး ႏိုင္ငံရဲ့ အေႂကြးေတြကို ျပန္လည္ေပးဆပ္ႏိုင္စြမ္းမရွိေအာင္ျဖစ္ေတာ့မည့္ ဆိုးဝါးတဲ့အေျခအေနမ်ိဳးကို က်န္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ႏွစ္အတြင္းမွာ ႏွစ္ၾကိမ္ေရာက္ခဲ့ရလို႕ “အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု” ဆိုတဲ့ စကားလုံးဟာ “ေရွ႕မတိုးေနာက္မဆုတ္ အေျခအေန” ကို ကိုယ္စားျပဳတဲ့ စကားလုံးျဖစ္တယ္လို႕ေတာင္ ေလွာင္ေျပာင္ခံခဲ့ရပါတယ္၊ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ့ ဒီမိုကေရစီစနစ္ဟာလည္း ပါတီတစ္ခုခ်င္းရဲ့ ႏိုင္ငံေရးအျမတ္ထုတ္ရန္ၾကိဳးပမ္းမႈေတြနဲ႕ ညစ္ႏြမ္းခဲ့ပါတယ္၊ ဒီအေျခအေနမ်ိဳးမွာ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြဟာ သူတို႕နဲ႕ သူတို႕ပါတီကို ေထာက္ခံသူမ်ားကိုသာ ဆက္ဆံစည္းရုံးျပီး က်န္တဲ့ သန္းေပါင္းမ်ားစြာေသာ မဲဆနၵရွင္မ်ားကို လွစ္လ်ဴ႐ႉၾကတာမို႕ အစြန္းေရာက္ဝါဒကို အားေပးရာေရာက္ပါတယ္၊ အေမရိကန္ႏိုင္ငံေရးမွာလည္း ေငြေၾကးက ပိုျပီးအေရးၾကီးလာပါတယ္၊ ကုမၸဏီမ်ား၊ ေကာ္ပိုေရးရွင္းၾကီးမ်ား၊ စီးပြါးေရးနဲ႕ ေငြေၾကးအဖြဲ႕အစည္းမ်ားကိုယ္စား ကြန္ဂရက္လႊတ္ေတာ္နဲ႕ အစိုးရအေပၚ ဩဇာသက္ေရာက္ဖို႕ၾကိဳးစားၾကတဲ့ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ ေလာ္ဘီရစ္ (Lobbyist) မ်ားက ဥပေဒၾကမ္းမ်ားကို သက္ဆိုင္ရာအဖြဲ႕အစည္းမ်ားရဲ့ အက်ိဳးစီးပြါးေတြ၊ အထူးအခြင့္အေရးေတြ ထည့္သြင္း ေစျပီး ပိုျပီးရွည္လ်ား ရွုပ္ေထြးေစပါတယ္၊ ဒါေတြအားလုံးက အေမရိကန္ဒီမိုကေရစီဆိုတာ (ပိုက္ဆံမ်ားမ်ားေပးႏိုင္သူကို) ေရာင္းရန္ျဖစ္တယ္၊ ခ်မ္းသာသူမ်ားဟာ ဆင္းရဲသူမ်ားထက္ ပိုျပီးအာဏာရွိတယ္ဆိုတဲ့ အျမင္မ်ိဳးျဖစ္ေပၚေစပါတယ္၊

ဒါေပမည့္ ေလာ္ဘီရစ္မ်ားနဲ႕ ေရြးေကာက္ပြဲအလႉရွင္မ်ားကေတာ့ ႏိုင္ငံေရးနဲ႕ ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္အသုံးစားရိတ္ေတြ လႉဒါန္းျခင္းဟာ လြတ္လပ္စြာေျပာဆိုခြင့္ကို က်င့္သုံးျခင္းျဖစ္တယ္လို႕ ျငင္းခုန္ၾကပါတယ္၊ ဒါေတြအားလုံးရဲ့ ရလာဒ္ကေတာ့ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုနဲ႕ ဒီမိုကေရစီရဲ့ ပံုရိပ္ေတြဟာ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ဘက္ေပါင္းစံုက တိုက္ခိုက္ျခင္းခံေနရတာပါပဲ၊

ဥေရာပသမဂၢႏိုင္ငံမ်ားဟာလည္း ဒီမိုကေရစီေရးမွာ ထူးထူးျခားျခား ေကာင္းမြန္ၾကတာ မဟုတ္ေတာ့ပါဘူး၊ ၁၉၉၉ ခုႏွစ္ ယူရိုေငြေၾကးစနစ္ (Euro) ကို အဖြဲ႕ဝင္ႏိုင္ငံမ်ားအားလုံးက်င့္သုံးၾကဖို႕ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ခ်ၾကရာမွာ ႏိုင္ငံအမ်ားစုမွာ ကြၽမ္းက်င္သူပညာရွင္ေတြက ဆုံးျဖတ္ခဲ့ျပီး ဒိန္းမတ္နဲ႕ ဆြီဒင္ ႏွစ္ႏိုင္ငံထဲက ဒီေလာက္အေရးၾကီးတဲ့ ကိစၥၾကီးကို လူထုဆနၵခံယူပြဲက်င္းပျပီး အဆုံးအျဖတ္ခံခဲ့တာပါ၊ (ႏွစ္ႏိုင္ငံစလုံးက ျငင္းဆန္ခဲ့ပါတယ္၊) ဥေရာပသမဂၢႏိုင္ငံမ်ားရဲ့ကိုယ္စားျပဳ အာဏာပိုင္အဖြဲ႕အစည္းျဖစ္ျပီး ဘယ္လဂ်ီယန္ႏိုင္ငံ ဘရပ္ဆဲလ္ျမိဳ႕ေတာ္မွာ ႒ာနခ်ဳပ္ရွိတဲ့ ဥေရာပေကာင္စီနဲ႕ ဥေရာပေကာ္မရွင္ေတြကို ပိုျပီးအာဏာႏွင္းအပ္တဲ့ စာခ်ဳပ္ (The Lisbon Treaty) ကို ေပၚတူဂီႏိုင္ငံ လစၥဘြန္းျမိဳ႕မွာ ေရးဆြဲျပီးအဖြဲ႕ဝင္ႏိုင္ငံမ်ားအလိုက္ လူထုဆနၵခံယူမည့္အစီအစဥ္ကိုလည္း အဖြဲ႕ဝင္ႏိုင္ငံအခ်ိဳ႕မွာ လူထုအမ်ားစုက ကန္႕ကြက္ပယ္ခ်ခဲ့ခ်ိန္ကစလို႕ ဆက္မလုပ္ေတာ့ပဲ ရပ္ဆိုင္းထားခဲ့ပါတယ္၊ ဥေရာပသမဂၢႏိုင္ငံမ်ားမွာ ယူရိုေငြေၾကးအၾကပ္အတည္းျဖစ္တဲ့ အေမွာင္မိုက္ဆုံးကာလေတြမွာ ယူရိုေငြေၾကးကို အခိုင္အမာေထာက္ခံတဲ့ အင္အားၾကီးႏိုင္ငံမ်ားက ဖိအားေပးျပီး အၾကီးအက်ယ္ဒုကၡေရာက္ေနတဲ့ အီတလီနဲ႕ ဂရိႏိုင္ငံေတြမွာ ဒီမိုကေရစီနည္းက် ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ထားတဲ့ အစိုးရေတြကို ကြၽမ္းက်င္သူပညာရွင္မ်ား (Technocrats) နဲ႕ အစားထိုးေစခဲ့ပါတယ္၊ ဥေရာပသမဂၢရဲ့ ဒီမိုကေရစီအားနည္းခ်က္ေတြကို ျပင္ဆင္ဖို႕ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႕ဖြဲ႕စည္းတဲ့ ဥေရာပပါလီမန္ဟာလည္း အပစ္ပယ္ခံ၊ လူၾကိဳက္နည္းတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းသာ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္၊ ဥေရာပသမဂၢဟာ တေျဖးေျဖးနဲ႕ အမ်ိဳးသားေရးဝါဒကို လံႈ႕ေဆာ္ျပီး လူၾကိဳက္မ်ားေအာင္လုပ္တတ္တဲ့ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားကို ေမြးထုတ္ေပးရာ ေဒသၾကီးျဖစ္လာပါတယ္၊

ဥပမာအားျဖင့္ နယ္သာလန္ႏိုင္ငံမွာ အစၥလမ္ဘာသာကို ဆန္႕က်င္တဲ့ ႏိုင္ငံေရးသမား ဂီးအတ္ ဝီလ္ဒါ (Geert Wilders) ရဲ့ လြတ္လပ္ေရးပါတီ (Party for Freedom)၊ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံမွာ အမ်ိဳးသားေရးဝါဒီ မာရင္းလီပဲန္း (Marine Le Pen) ေခါင္းေဆာင္ျပီး “သာမာန္ျပည္သူေတြကို ေမာက္မာ႐ိုင္းစိုင္းျပီး အရည္အခ်င္းမရွိတဲ့ လူ႕မလိုင္ေတြရန္က ကာကြယ္ေပးမယ္” လို႕ ေႂကြးေၾကာ္တဲ့ အမ်ိဳးသားတပ္ဦး (National Front) စသည္ျဖင့္ပါ၊ ဂရိႏိုင္ငံမွာဆိုရင္လည္း နာဇီလက္သစ္မ်ားလို႕ ထင္ရွားတဲ့ ေရႊေရာင္အာ႐ုဏ္ဦးပါတီ (Golden Dawn) က ဒီမိုကေရစီစနစ္က နာဇီဝါဒျပန္လည္ရွင္သန္လာတာကို ဘယ္ေလာက္သီးခံႏိုင္မလဲဆိုတာ စမ္းသတ္ေနပါတယ္၊ ဒီလို အစြန္းေရာက္အယူအဆေတြကို ယဥ္ပါးေပ်ာ့ေျပာင္းသြားေအာင္ လုပ္ဖို႕ ဖန္တီးခဲ့တဲ့ အစီအစဥ္ေတြက ဒီအစြန္းေရာက္အယူအဆနဲ႕ အင္အားေတြကို ပိုျပီးရွင္သန္အားေကာင္းေစသလို ျဖစ္ေနပါတယ္၊