ေဖ့စ္ဘုတ္အေၾကာင္း
ဇာနီႀကီး
နုုိ၀င္ဘာ ၁၊ ၂၀၁၃
၂၀၁၃ ျမန္္မာျပည္ေရာက္သြားခ်ိန္ smart-phone တယ္လီဖုန္းကိုင္ႏိုင္သူတိုင္း ေဖ့စ္ဘုတ္ေတာ့ ရွိၾကပါတယ္။ ျမန္မာ့လူဦးေရရဲ့ ၁%ေသာ လူလတ္တန္းစားလိုလို လူတန္းစားျဖစ္ပါတယ္။ က်န္တဲ့၉၉ရာႏႈန္းကေတာ့ ဖုန္းကိုင္ႏိုင္ျခင္းမရွိေသးပါ။ ယခင္၃ႏွစ္က မိုဘိုင္း SIM card တစ္ခုကို ၈သိန္းေလာက္ေပးခဲ့ရျပီး၊ အခုေတာ့ ၁၅၀၀က်ပ္ ဆိုေပမဲ့ က်ေနာ္ ရန္ကုန္ေရာက္တုန္း လိုလိုမယ္မယ္ ၂ကဒ္ဝယ္ခဲ့တာ ၁သိန္း၇ေသာင္းေပးခဲ့ရပါတယ္။ တစ္လကို လစာေငြတစ္သိန္းေလာက္ပဲရတဲ့ ျမန္မာမ်ား ၁သိန္း၇ေသာင္း ဖုန္းကဒ္၊ စမတ္ဖုန္း ဟြာဟူးအညံ့စားကို တစ္သိန္းခြဲေလာက္ေပးရတာ ဘယ္တတ္ႏိုင္ပါ့မလဲ။ ဘာပဲျဖစ္ပါေစ ျမန္မာလူဦးေရေပါင္း ၂သန္းနီးပါးမွာ တယ္လီဖုန္းရွိေနျပီး၊ ၁သန္းနီးပါး ၁% ကေတာ့ စမတ္ဖုန္းနဲ႔ ေဖ့စ္ဘုတ္ကို တြင္တြင္က်ယ္က်ယ္သံုးေနပါျပီး၊ အသက္၄၀ေက်ာ္ၾကီးေတြကေတာ့ ပိုက္ဆံရွိလို႔သာ ဖုန္းအေကာင္းစား Galaxy, iPhone ေတြဝယ္ျပီး ေဖ့စ္ဘုတ္သံုးေနၾကပါတယ္။ ေဖ့စ္ဘုတ္ကို သင္လြယ္၊တတ္လြယ္ လူငယ္လူရြယ္မ်ားကေတာ့ တလကုန္းရံုးလုပ္ျပီး ရတဲ့ေငြနဲ႔ စမတ္ဖုန္းဝယ္ၾကတယ္။ အမ်ားစုလူငယ္မ်ားကေတာ့ မိဘ၊ေဆြမ်ိဳးမ်ားကို ငိုျပ၊ပူစာျပျပီး စမတ္ဖုန္းဝယ္၊ အင္တာနက္လုပ္၊ ေဖ့စ္ဘ ုတ္လုပ္ျပီး တယ္လီဖုန္းေလးကိုၾကည့္၊ ျပံဳးေနၾကတဲ့ လူငယ္မ်ားစြာ ေတြ႔ေနရျပီျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေလာက္နာမည္ၾကီး၊ လူၾကိဳက္မ်ား၊ စြဲလမ္းေစတဲ့ေဖ့စ္ဘုတ္အေၾကာင္း ထပ္ေရးခ်င္ပါတယ္။
လူခ်င္းဆက္သြယ္ရာမွာ ေဖ့စ္ဘုတ္၊ တြီတာ စသျဖင့္ ဆိုရွယ္နက္၀ပ္ အင္တာနက္ေတြေခတ္စားေနခ်ိန္မွာ၊ ပထမဆံုးလူၾကိဳက္မ်ားလာတဲ့ ေဖ့စ္ဘုတ္ကို ဟားဗတ္တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသား လူငယ္၄ေယာက္ စတင္ေတြ႔ရွိခဲ့ပါတယ္။ မတ္ခ္ ဇူကာဘတ္ ဆိုတဲ့ ဂ်ဴးလူငယ္ေလးက ဦးေဆာင္သူျဖစ္လာျပီး၊ လက္ရွိ ၂၈ႏွစ္ (၂၀၁၂) မွာ စီအီးအို အျဖစ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေနပါတယ္။ လူငယ္၄ေယာက္ Mark Zuckerberg, Eduardo Saverin, Dustin Moskovitz, Chris Hughes ၂၀၀၄ မွာ စတင္ခဲ့ျပီး၊ လက္ရွိ မွတ္ပံုတင္ထားသူ ၈၄၅သန္းနဲ႔ လူအမ်ားဆံုး ဆိုရွယ္နက္၀ပ္ဆိုဒ္ ျဖစ္ပါတယ္။ အသံုးျပဳသူမ်ားရဲ့ ၇၂% ဟာ အသက္၃၄ႏွစ္ေအာက္ျဖစ္ျပီး၊ ၁၃% ဟာ အသက္၄၅ႏွစ္ေက်ာ္သူမ်ား ျဖစ္ပါတယ္။
ဘာေၾကာင့္စြဲလမ္းေစသလဲလို ဆန္းစစ္ၾကည့္ရင္ က်ေနာ္အျမင္ကေတာ့ …
၁။ လူတိုင္းမိမိျပသနာမ်ား၊ ဘဝျဖစ္စဥ္ပံုကေလးမ်ားကို မိတ္ေဆြေတြနဲ႔ ရွယ္ခ်င္တယ္။ ဘယ္သူ႔ကိုအခ်စ္ဆံုးလဲေမးရင္ မွန္ထဲျမင္ရတဲ့ ကုိယ့္မ်က္ႏွာကိုအခ်စ္ဆံုးမဟုတ္လား။
၂။ သူမ်ားအေၾကာင္းလဲ စပ္စုခ်င္တယ္။ ေခ်ာင္းၾကည့္ခ်င္တယ္။
၃။ ေဖ့စ္ဘုတ္ကလဲ စြဲလမ္းေအာင္ အမ်ိဳးမ်ိဳးလုပ္တယ္။ ဥပမာ – ေယာကၤ်ားရဲ့ေဖ့စ္ဘုတ္မွာ မိန္းမသူငယ္ခ်င္းမ်ားဟာ ေရွ႔ဆံုးကေပၚလာတယ္။ ဖို၊မ – သူငယ္ခ်င္းပိုျဖစ္ေစတယ္။ Add Friends ကိုၾကည့္လိုက္ရင္လည္း ဆန္႔က်င္ဖက္လိင္မ်က္ႏွာမ်ား တန္းစီေပၚလာတယ္။ အေမက သားကိုပိုခ်စ္၊ အေဖက သမီးကိုပိုခ်စ္ ..ေလာကသဘာဝ ဆန္႔က်င္ဖက္လိင္ကို ဦးစားေပးတတ္တဲ့ လူ႔စရိုက္ကို ေဖ့စ္ဘုတ္က မိမိရရအသံုးခ်လိုက္တယ္။
ဒီ(၃)ခ်က္ေလာက္ပဲ ေရးပါတယ္။ ဖတ္ရႈသူမ်ားလဲ မိမိဘာေၾကာင့္ ေဖ့စ္ဘုတ္ကို စြဲလမ္းရပါသလဲ ဆန္းစစ္ၾကည့္ၾကပါ။
ေဖ့စ္ဘုတ္တခုကိုသြားၾကည့္ျပီး ဘယ္သူေတြၾကည့္ေနသလဲဆိုတာ icon ေလးေတြလိုက္ၾကည့္ရင္ ကုိယ့္သူငယ္ခ်င္းမ်ားကို တန္းစီေတြ႔ရပါ တယ္။ ဒါလဲ အေပါင္းသင္းခင္မင္တတ္သူမ်ား ဟာ.. ငါ့သူငယ္ခ်င္လဲဒီဝက္ဆိုက္ၾကည့္တယ္..ဆိုျပီး ကုိယ္လဲသေဘာက်သြားပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခ်က္ နာမလည္ႏိုင္တာလဲ ေဖ့စ္ဘုတ္ကို ျမန္မာျပည္မွာ ေတာ္ေတာ္ျမန္ဆန္ေနတာေတြ႔ရပါတယ္။ Gmail.com ကိုဖြင့္လိုက္ရင္ အၾကာၾကီးေဒါင္းလုပ္ေနရတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေဖ့စ္ဘုတ္က်ေတာ့ ျမန္ျမန္ၾကည့္ႏိုင္တယ္။ ေဖ့စ္ဘုတ္မွာ ဗီဒီယို၊ေအာ္ဒီယို Video, Audio မ်ား ျမန္မာျပည္မွာေႏွးလြန္းေပမဲ့ message , taxt စာလံုးရိုက္ျခင္း၊ image ဓါတ္ပံုတင္ျခင္းမ်ားကေတာ့ အသင့္တင့္ျမန္ဆန္တာလဲ ေတြ႔ရပါ တယ္။ နည္းပညာေကာင္းမ်ား ေဖ့စ္ဘုတ္မွာရွိမယ္ျဖစ္ပါတယ္။ က်ေနာ္သိပ္နားမလည္ေတာ့ ဘာေၾကာင့္ ေဖ့စ္ဘုတ္က အျခားဝက္ဆိုက္မ်ား ထက္ျမန္ေနရသလဲဆိုတာ မသိေသးပါဘူး။ ဒါလဲ ေဖ့စ္ဘုတ္ရဲ့ ထူးျခားခ်က္တစ္ခုပါပဲ။
အခုေနာက္ဆံုးေပၚလာတာကေတာ့ ေဖ့စ္ဘုတ္ဂရု Facebook Group ျဖစ္ပါတယ္။ ေအာက္က Groups မ်ားက က်ေနာ္ေဖ့စ္ဘုတ္မွာ အသင္းဝင္ရန္အတြက္ ျမင္ေနရတဲ့အုပ္စုမ်ားျဖစ္ပါတယ္။ အုပ္စုအျဖစ္ လုပ္ထားရင္ အက်ိဳးရွိ၊ ထူးျခားခ်က္မ်ားကေတာ့ ကိုယ္ေရးတဲ့စာကို ကိုယ့္အုပ္စုဝင္အခ်င္းခ်င္းပဲ ျမင္ရေအာင္လုပ္ထားႏိုင္ပါတယ္။ ဖိုင္ေတြ၊ ဗီဒီယုိ၊ဓါတ္ပံုေတြလည္း attachment အလြယ္တကူလုပ္ျပီး ရွယ္ႏိုင္ပါတယ္။ အျခားမိတ္ေဆြတစ္ဦး (ကိုယ္နဲ႔မသိသူကိုလည္း) ဖိတ္ေခၚႏိုင္တယ္။ ဇြတ္အတင္းဆြဲထည့္ႏိုင္ပါတယ္။ ဇြတ္ဆြဲထည့္ခံရ သူကလည္း အလြယ္တကူ အုပ္စုထဲကျပန္ထြက္သြားႏိုင္ပါတယ္။ အုပ္စုတစ္ခုထဲ ထည့္လဲလြယ္၊ ထြက္လဲလြယ္ ကိုးရိုးကားယားအုပ္စုဆို ခ်က္ျခင္းထြက္ပစ္လိုက္လို႔လြယ္ပါတယ္။ ျပီးေတာ့ အုပ္စုထဲက အက္တစ္ပ္ Active ျဖစ္သူမ်ားကိုလဲ Administrator အျဖစ္ ပရိုမုတ္လုပ္ႏိုင္ပါတယ္။ နာမည္ေက်ာ္တဲ့အဖြဲ႔မ်ားစြာ ျမန္မာလူငယ္မ်ား ဖန္တီးထားပါတယ္။ ဥပမာ..ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္စကၤာပူလာစဥ္ အသင္းဝင္ ၄၀၀၀ေက်ာ္ ကိုယ့္ဖာသာေလွ်ာက္ၾကတဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည့္အဖြဲ႔၊ အဖြဲ႔ဂင္၂ေသာင္းေက်ာ္ရွိတဲ့ ျမန္မာတႏိုင္ငံလံုးလွ်ပ္စစ္မီးလင္းေရးအဖြဲ႔၊ အဖြဲ႔ဝင္ရာဂဏန္ပဲရွိတဲ့ RIT ေက်ာင္းသားေဟာင္းအဖြဲ႔၊ လူရည္ခြ်န္ေဟာင္းမ်ားအဖြဲ႔၊ လူဦးေရေထာင္ဂဏန္းရွိတဲ့ အဖြဲ႔မ်ား စြာ၊ ေသာင္းဂဏန္းရွိတဲ့အဖြဲ႔မ်ားစြာ၊ သိန္းဂဏန္းရွိတဲ့ Eleven Media, the Voice စတဲ့ မီဒီယာ၊သတင္းစာအဖြဲ႔မ်ား..စသျဖင့္ရွိပါတယ္။ က်ေနာ္အသင္းဝင္ထားတဲ့အဖြဲ႔မ်ားကေတာ့ မုရန္၊ မိုးမခ၊ the Voice, Myanmar Attitude, DASSK, RIT, Myanmar Discussion, မိဇိၹၽမ သတင္း စတဲ့အဖြဲ႔မ်ားျဖစ္ပါတယ္။
ေဖ့စ္ဘုတ္အုပ္စု အြန္လိုင္းအသင္းဝင္၊ လႈပ္ရွားျခင္းနဲ႔ အုပ္စုဖြဲ႔လုပ္ျခင္းမွာ အားနည္းတဲ့ျမန္မာလူငယ္၊ လူၾကီးမ်ား အဖြဲ႔အစည္းနဲ႔လုပ္ျခင္းကို ေလ့က်င့္ဖို႔ေကာင္းပါတယ္။ အြန္လိုင္း၊ လက္ဘက္ရည္ဝိုင္း စကားဝိုင္းမ်ားကေန႔ ေဖ့စ္ဘုတ္စကားဝိုင္းကို တက္လာမယ္။ တဆင့္တက္ဖို႔ ကေတာ့ Professional မ်ား Face-to-Face အုပ္စုမ်ားဖြဲ႔ပြဲ Institution မ်ားျဖစ္လာမယ္။ ေနာက္ ေခတ္ေနာက္က်ေနတဲ့ ျမန္မာျပည္ၾကီးက စစ္အာဏာရွင္စရိုက္စြဲေနသူ တိုင္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္သူလူၾကီးမ်ားကို ျမင့္ျမတ္စိတ္ဓါတ္မ်ား ဝင္လာေစမယ္။ အေရးၾကီးဆံုးကေတာ့ မိမိကိုယ္ တိုင္၊ က်ေနာ္ကိုယ္တိုင္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈရွိရင္ မိမိမိသားစုလည္း ေျပာင္းလဲလာမယ္။ အေျပာပဲၾကီးေနတဲ့ Talk Only ဘဝက လြတ္ ေျမာက္ျပီး ၾကြယ္ခ်မ္းသာလာမယ္။ မတူညီသူမ်ား စုေပါင္းလုပ္ကိုင္ျခင္းဟာ ေအာင္ျမင္တဲ့အဖြဲ႔အစည္းတစ္ခုရဲ့ ဝိေသသျဖစ္သလို၊ ကိုုယ္နဲ႔ အက်င့္တူတဲ့သူ၊ ကိုယ့္ေဆြမ်ိဳး၊ကုိယ့္ကိုကပ္ဖားလုပ္သူမ်ားကိုပဲ ေနရာေပးတဲ့ စစ္အာဏာရွင္စနစ္နဲ႔ ျမန္မာျပည္ၾကီး ျခံဳးျခံဳးက်သြားတာလည္း သင္ခန္းစာ အျမဲယူႏိုင္ဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္ခင္ဗ်ာ…။
သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ
