ႏိုင္ငံေရးသိပၸံ
ေမာင္စြမ္းရည္၊ ေဖေဖာ္၀ါရီ ၂၂၊ ၂၀၁၄
“ႏိုင္ငံေရးသိပၸံ” ဆိုတဲ့ ေ၀ါဟာရဟာ အဂၤလိပ္စာလုံး political science (ေပၚလတစ္ကယ္ ဆိုင္းယင့္) ဆိုတဲ့စကားလုံးကို ဘာသာျပန္ထားတာပါ။ ဒီဘာသာရပ္ အသံက်ယ္လာတာ သိပ္မၾကာေသးဘူး။ က်ေနာ္တို႔ ငယ္ရြယ္စဥ္က (လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ ေက်ာ္က) ႏိုင္ငံေရးဆိုတာ “ႏိုင္ငံ့အေရး” လို႔သာ သာမန္သိခဲ့ျပီး ေလ့လာဆည္းပူးစရာ ဘာသာရပ္တခုရယ္လို႔ ရွိေနမွန္း မသိခဲ့ပါဘူး။ တကၠသိုလ္ကိုလဲ ေရာက္ေရာ ႏိုင္ငံေရးသိပၸံဆိုတဲ့ ဘာသာရပ္ကို ဆည္းပူးႏိုင္တယ္လို႔ သိလိုက္ရတယ္ ဆိုရင္ပဲ အဲဒီဘာသာရပ္ကို တႏွစ္ေလာက္ ယူၾကည့္လိုက္ပါတယ္။ ဖီေလာေဆာ္ဖီ ေခၚ ဒႆနိကဘာသာ၊ သမိုင္းဘာသာတို႔နဲ႔ တြဲယူမွလဲ အဓိပၸါယ္ဆက္စပ္မိပါတယ္။ သင္ရိုးထဲက ႏိုင္ငံေရးသိပၸံပညာရွင္ေတြနဲ႔ ဒႆနိကေဗဒပညာရွင္ေတြဟာ အတူတူလိုခ်ည္းပါပဲ။ သူတုိ႔ရဲ့ ဒႆနိကေဗဒကေနျပီး သူတို႔ရဲ့ ႏိုင္ငံေရးအေတြးအျမင္ ေပါက္ဖြားလာခဲ့တယ္လို႔ သေဘာရပါတယ္။ ဆိုကေရးတီး၊ ပေလးတိုး၊ ေလာ့၊ ေဟာ့ကေန ကားလ္မတ္၊ အိန္ဂ်ယ္တို႔အထိ။
မဆလေခၚ ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီရဲ့ ေခတ္မွာ ႏိုင္ငံေရးသိပၸံစာအုပ္ေတြ ဘာသာျပန္တာေရာ၊ ႏိုင္ငံေရးသမားေဟာင္းေတြ ျပဳစုတာေရာ အမ်ားၾကီးပုံႏွိပ္ထုတ္ေ၀ခဲ့ပါတယ္။ ဖတ္ရႈစမ္းၾကည့္ေတာ့ တခ်ဳိ႔က ေရွးရိုးေက်ာင္းသုံးစာအုပ္ေတြကိုပဲ ဘာသာျပန္ျပဌာန္းထားျပီး၊ တခ်ဳိ႔က ဆိုရွယ္လစ္၀ါဒေရွ႔က ‘ျမန္မာ’ ထဲ့ထားတာကို ေတြ႔ရေတာ့ ထူးဆန္းတယ္လို႔ ေအာက္ေမ့ပါတယ္။ ျမန္မာမ်ဳိးခ်စ္ပုဂၢဳိလ္ ‘မစၥတာရွစ္ခ်က္ေဗာကာ’ တို႔စတဲ့ နာမည္မ်ဳိး ၾကားလိုက္ရသလိုပါပဲ။ ျပဳံးရမလို ငိုရမလို။ ျမန္မာ့ကြန္ျမဴနစ္လမ္းစဥ္တို႔ ေ၀ါဟာရ ေပၚအုံးမလား မသိ။ ေပၚလာရင္လည္း ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္လို ျဖစ္မွာ စိုးရပါတယ္။
ဗမာစာေပေလာကမွာ ႏိုင္ငံေရးစာေပဆိုတာက ခပ္ရွားရွားပါ။ အေစာဆုံးႏိုင္ငံေရးသိပၸံက်မ္း ဆိုတာကို ေျပာရရင္ ကုန္းေဘာင္ေခတ္ေႏွာင္း မႏၱေလးရတနာပုံေခတ္မွာ ေပၚေပါက္တဲ့ ‘ရာဇဓမၼသဂၤဟက်မ္း’ ကိုပဲ ျပရမယ္ ထင္ပါတယ္။ ‘ရာေဇာ၀ါဒ’ ဆုိတာလဲ ႏိုင္ငံေရးက်မ္းပဲ ေခၚရမလား မသိ။ ရာဇဓမၼသဂၤဟက်မ္းကို စာေရးဆရာၾကီး ေမာင္ထင္ တည္းျဖတ္ထုတ္ထားတာ ရွိပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးစာေပေလ့လာရွင္ ဆရာၾကီးေမာင္ထင္ တည္းျဖတ္တဲ့စာအုပ္ကို မုခ် ဖတ္ၾကရမယ္ ထင္ပါတယ္။ တဆက္တည္း ေျပာရရင္ ဆရာၾကီးေမာင္ထင္ ျပဳစုတဲ့ ‘ႏိုင္ငံေရးသုခမိန္’ ဆိုတဲ့က်မ္းကိုလဲ အေတာ္ေကာင္းတဲ့ ႏိုင္ငံေရးသိပၸံက်မ္းလို႔ ဆိုခ်င္ပါတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းရဲ့ ႏိုင္ငံေရးအျမင္ကို ဖြင့္ဆိုျပရာမွာ တခုတည္းေသာ စာအုပ္ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံေရးအထူးႏိုးၾကားခဲ့တာကေတာ့ နဂါးနီစာအုပ္အသင္း ေပၚေပါက္တ့ဲေခတ္၊ သခင္ႏု၊ သခင္စိုး၊ သခင္သန္းထြန္း၊ သခင္ဗဟိန္း စတဲ့ ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ား ေပၚထြန္းတဲ့ေခတ္လို႔ ဆိုရမယ္ ထင္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးကို ယုံၾကည္ခ်က္သေဘာတရားစာျဖင့္ ေဖာ္ထုတ္လာတာ နဂါးနီေခတ္ပါပဲ။ ဆိုရွယ္လစ္၀ါဒ၊ ဘုံ၀ါဒ၊ ဓနရွင္၀ါဒ၊ အင္ပါယာခ်ဲ႔ (နယ္ခ်ဲ့) ၀ါဒ ၊ ျပည္သူ႔အာဏာ စတဲ့ ေ၀ါဟာရေတြနဲ႔ သေဘာတရားေလ့လာမႈေတြဟာ နဂါးနီစာအုပ္အသင္း တည္ေထာင္လႈပ္ရွားခဲ့တဲ့ ၁၉၃၇-၃၉ ခုႏွစ္မ်ားအတြင္းမွာ အထူးထင္ရွား ေခတ္စားလာခဲ့ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးဆိုတာ ၀ါဒသေဘာတရားသက္သက္ သီးျခားေလ့လာတာထက္ သမိုင္းေနာက္ခံေတြနဲ႔ ေလ့လာမွ ပိုျပီး အဓိပၸါယ္ရွိပါတယ္။ ဒါကိုသိလို႔ နဂါးနီစာအုပ္အသင္း တည္ေထာင္သူေတြက သမိုင္းစာအုပ္ေတြကိုလည္း ထုတ္ေ၀ေပးပါတယ္။ သမိုင္းစာေပတမ်ဳိးျဖစ္တဲ့ အထၳဳပၸတၱိစာအုပ္ေတြကိုလဲ ျပဳစုထုတ္ေ၀ေပးၾကပါတယ္။
ေဖဘီယန္ဦးဘခိုင္ရဲ့ ‘ျမန္မာျပည္ႏိုင္ငံေရးရာဇ၀င္’ လို သမိုင္းစာအုပ္၊ တက္ဘုန္းၾကီးသိန္းေဖေခၚ ဦးသိန္းေဖျမင့္ျပဳစုတဲ့ ‘သူပုန္စာေရးဆရာၾကီး ဦးလြန္း ေခၚ ကဗ်ာစာဆိုၾကီး သခင္ကိုယ္ေတာ္မႈိင္းရဲ့ အထၳဳပၸတၱိ’ စာအုပ္မ်ဳိးေတြ ဆက္တိုက္ထုတ္ေပးပါတယ္။ ျပင္သစ္အေရးေတာ္ပုံ၊ ပဲရစ္အေရးေတာ္ပုံ၊ အိုင္းရစ္အေရးေတာ္ပုံ၊ မိုက္ကယ္ေကာလင္း၊ ဟိုေဇရီေဇာ္၊ လီနင္၊ လင္ကြန္း စတဲ့ နဂါးနီစာအုပ္ေတြဟာ လူငယ္မ်ဳိးခ်စ္ေတြကို ‘မ်က္ကန္းမ်ဳိးခ်စ္’ ေတြ မျဖစ္ေစဘဲ ႏိုင္ငံေရးအျမင္ရွိတဲ့ မ်ဳိးခ်စ္ေတြ ျဖစ္ေစခဲ့ပါတယ္။
ႏိုင္ငံေရးသိပၸံလို႔ ဆိုႏိုင္တဲ့ စာအုပ္ေတြ အမ်ားၾကီး မရွိေပမယ့္၊ ရွိသေလာက္ထဲက အၾကိဳက္ဆုံးကို ေျပာရရင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းရဲ့ မိန္႔ခြန္းေပါင္းခ်ဳပ္ပါပဲ။ စာေပဗိမာန္စာအုပ္တိုက္မွာ ဦးထင္ၾကီးတို႔ ရိွစဥ္က စီစဥ္ထုတ္ေ၀ခဲ့တဲ့ စာအုပ္ကို ဆိုလိုပါတယ္။ ဒီမိုကေရစီ၊ ႏိုင္ငံေရး၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီ၊ ဖက္ဆစ္၊ နယ္ခ်ဲ႔၊ လူတန္းစား စတဲ့ ႏိုင္ငံေရးေ၀ါဟာရ၊ ႏိုင္ငံေရးသေဘာတရားေတြကို ဗမာ့ႏိုင္ငံေရးေနာက္ခံကားမ်ားနဲ႔ ခင္းက်င္းရွင္းလင္းထားတာေတြ ပါရွိပါတယ္။ ဒါဖတ္ျပီးမွ ႏိုင္ငံေရးလုပ္ပါလို႔ ေျပာလိုက္ခ်င္ပါရဲ့။
ေမာင္စြမ္းရည္၊ ၂၀၁၄၊ ဇန္န၀ါရီ ၁။ နယူးေယာက္
သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ
