မွတ္စုုမွတ္တမ္း

ျပည္ေတာ္ဝင္ေတာ့မည့္ ေရႊေပလႊာ

ဘုုန္းသွ်ံ (လန္ဒန္ဝိဟာရ)
ေဖေဖာ္၀ါရီ ၁၁၊ ၂၀၁၄
ဒုုတိယေျမာက္ ေဂ်ာ့ခ်္ဘုုရင္ထံခ်စ္ၾကည္ေရး သဝဏ္လႊာေပးပိုု႔ခဲ့သည့္ အေလာင္းမင္းတရားႀကီး၏ ရတနာေက်ာက္စီ ေရႊေပလႊာအား
အနီးကပ္ ေတြ႕ျမင္ရပုုံ
“အေလာင္းမင္းတရားႀကီး၏ ႏွစ္ေပါင္း ၂၅၀ ေက်ာ္ သက္တန္းရွိ ေရႊေပလႊာပုုံစံတူကို အမ်ဳိးသားျပတိုက္သို႔ ျပန္လွဴရန္ ဂ်ာမနီက သေဘာတူခဲ့ၿပီ”
အထက္ပါသတင္းကို ဖတ္သိလိုက္ရတဲ့အခါ လြန္ခဲ့ေသာ ၂၀၁၂-ခုႏွစ္ကာလပိုင္းက စာေရးသူ ေရးသားတင္ျပခဲ့ဘူးေသာ စာမူေဟာင္းကို ေလ့လာသူတို႔အတြက္ တစ္ဖန္တင္ျပေပးလိုက္ပါတယ္။
တတိယ ျမန္မာႏိုုင္ငံေတာ္ကိုု ထူေထာင္သြားခဲ့သူ အေလာင္းမင္းတရားႀကီး ဦးေအာင္ေဇယ်က ဒုုတိယေျမာက္ ေဂ်ာ့ခ်္ဘုုရင္ထံသိုု႔ ၁၇၅၆ ခုုႏွစ္တြင္ ေပးပိုု႔ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း ၂၅၀ သက္တန္းရွိၿပီျဖစ္သည့္ ေရႊေပလႊာ ပုုံစံတူကိုု ျပဳလုပ္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ယဥ္ေက်းမႈဌာန လက္ေအာက္ရွိ အမ်ိဳးသားျပတိုုက္သို႔ လွဴဒါန္းရန္ ဂ်ာမနီႏိုုင္ငံ အစိုးရမွ သေဘာတူလိုက္ၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း ဂ်ာမနီသတင္းဌာန Deutschland က ေရးသား ေဖၚျပလိုက္ပါတယ္၊ ေဆြးေႏြးမႈ အေျဖရွာေနၾကတာကေတာ့ ၂၀၁၁.ခုႏွစ္ ကတည္းကပါ၊
သို႔ေပမဲ့ ယခုမွ ေဆြးေႏြးဆုံးျဖတ္မႈ ေအာင္ျမင္ခဲ့တာပါလို႔ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီးဌာနက သတင္းထုတ္ျပန္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္းသိရပါတယ္။
တန္ဖိုးႀကီးမားသည့္ အရာမွန္သမွ်သည္ လက္ဝယ္ ပိုင္ဆိုင္ခြင့္ရရန္မွာအခက္အခဲ ရွိတတ္စၿမဲပါ၊ ဘယ္လိုပဲ ျဖစ္ပါေစ ျမန္မာ့အေမြအႏွစ္ကို တန္ဖိုးထားရမွန္းသိၿပီးေတာ့ တန္ဖိုးထားၾကလွ်င္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္လည္း တန္ဖိုးႀကီး တန္ခိုးႀကီးလာမွာ မလြဲပါဘူး၊ မၾကာမီကာလကို ေစာင့္ေမွ်ာ္ၾကည့္ၾကပါ။
ယင္းေရႊေပလႊာသည္ ၁၇၅၆ ခုုႏွစ္မွာ ျမန္မာဘုုရင္ အေလာင္းမင္းတရားႀကီးသည္ အဂၤလန္ႏိုုင္ငံ၏ ဘုုရင္တစ္ပါးျဖစ္ေသာ ဒုုတိယေျမာက္ ေဂ်ာ့ခ်္ဘုုရင္ထံ ခ်စ္ၾကည္ေရး ကမ္းလွမ္းတဲ့ ေရႊေပလြာျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီေပလႊာရဲ႕ ပုံသဏၭာန္က ေထာင့္မွန္စတုုဂံပုုံ ေရႊအစစ္နဲ႔ ျပဳလုုပ္ထားတဲ့ ေရႊျပားခ်ပ္ျဖစ္ၿပီး မ်က္ႏွာျပင္ေပၚမွာ ျမန္မာစာလုုံးေတြ ေရးထြင္းထားကာ အစြန္းႏွစ္ဖက္မွာ ပတၱျမား ၁၂ လုုံးစီ ျမွဳတ္ႏွံထားပါတယ္။ ေရႊေပလႊာဟာ ေဂ်ာ့ခ်္ဘုုရင္မင္း၏ဇာတိ ဂ်ာမနီႏိုုင္ငံ Hanover ၿမိဳ ႔ကေလးမွာရွိတဲ့ Gottfried Wilhelm Leibniz စာၾကည့္တိုုက္၏ စတိုုခန္းကေလးမွာ ႏွစ္ေပါင္း ၂၅၀ ေက်ာ္တိုုင္ လူမသိ သူမသိ ရွိေနခဲ့ရာမွ စာၾကည့္တိုုက္မွဴးက ေတြ႔ရွိခဲ့ၿပီး ေရွးေဟာင္းအသုုံးအေဆာင္ ပစၥည္းေတြမွာ ထြင္းထုုထားတဲ့ ေက်ာက္စာေတြကိုု အထူးျပဳလုုပ္ေလ့လာတဲ့ ျပင္သစ္လူမ်ိဳး သမိုုင္းပညာရွင္ ေဒါက္တာ ဂ်က္လိုုင္ဒါထံ အကူအညီေတာင္းခံရာက အေလာင္းမင္းတရားႀကီး ပိုု႔ခဲ့တဲ့ ေရႊေပလႊာ ျဖစ္ေၾကာင္းကိုု ၂၀၀၇ ခုုႏွစ္မွာ ေဖၚထုုတ္ႏိုုင္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
“သမိုုင္းတန္ဖိုုး အလြန္ႀကီးမားၿပီး အႏုုပညာလက္ရာေျမာက္တဲ့ ေရႊေပလြာ ျဖစ္တဲ့အျပင္ ႏိုုင္ငံေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အေရးပါတဲ့ ေရႊေပလႊာတစ္ခုု ျဖစ္ပါတယ္” လိုု႔ မစၥတာ ဂ်က္လိုုင္ဒါက သူေလ့လာေဖၚထုုတ္ခဲ့တဲ့ ေရႊေပလႊာျဖစ္ေၾကာင္းကိုု ေျပာျပပါတယ္။
“ေရႊေပလႊာ ဘယ္ကလာသလဲဆိုုတာ ေဖၚထုုတ္ေပးဖိုု႔ ျပတိုုက္မွဴးက အကူအညီေတာင္းတယ္၊ ေရႊေပလႊာက ႏွစ္ကာလ ေတာ္ေတာ္ၾကာ ၿပီဆိုုေတာ့ ေဟာင္းႏြမ္းေနၿပီ ဒါေပမဲ့ ေပလႊာေပၚက စာလုုံးေတြနဲ႔ ေပလႊာရဲ ႔ပုုံစံ အေနအထားကေတာ့ မပ်က္ပါဘူး၊ ဒါေပမဲ့ သူရဲ ႔မူရင္းပိုုင္ဆိုုင္သူကိုု သိရဖိုု႔ နာရီေပါင္းမ်ားစြာ မွန္ဘီလူးသုုံးၿပီး ေတာ္ေတာ္ေလး ႀကိဳးစားေဖာ္ထုုတ္ခဲ့ရတယ္” လိုု႔ သူကဆိုုပါတယ္။
“ဒီလုုိ ေလ့လာေဖာ္ထုုတ္မႈကေနတစ္ဆင့္ ေဒါက္တာ ဂ်က္လိုုင္ဒါက အေလာင္းမင္းတရားႀကီးမွ ေဂ်ာ့ခ်္ ဘုုရင္ထံ ေပးဖိုု႔စာ (၁၇၅၆ ခုုႏွစ္၊ ေမလ ၇ ရက္ေန႔) ဆိုုတဲ့ စာတမ္းကိုု ၂၀၀၉ ခုုႏွစ္မွာ သူေရးသားျပဳစုုခဲ့တယ္လိုု႔ ဆိုုပါတယ္၊ စာမ်က္ႏွာ ၁၄၁ မ်က္ႏွာ ပါဝင္တဲ့ အဲဒီစာတမ္းမွာ အေလာင္းမင္းတရားႀကီး အုုပ္စိုုးစဥ္က စစ္ပြဲအေၾကာင္းေတြနဲ႔ သံတမန္ဆက္ဆံေရး အေၾကာင္းေတြကိုုပါ အေသးစိတ္ ေလ့လာစိတ္ျဖာၿပီး ေရးသားခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေဂ်ာ့ခ်္ဘုုရင္ထံ အေလာင္းမင္းတရားႀကီး ေပးပိုု႔တဲ့အခ်ိန္မွာ မင္းတရားႀကီး၏ ျမန္မာႏိုုင္ငံေတာ္ဟာ
ေျမာက္ပိုုင္းကေနစလိုု႔ ေတာင္ပိုုင္းအထိ ႏိုုင္ငံေရးၿခိမ္းေျခာက္မႈေတြနဲ႔ ႀကံဳေတြ႔ေနရတယ္” လိုု႔ ေဒါက္တာဂ်က္လိုုင္ဒါက ဆိုုပါတယ္။
၁၇၅၄ ခုုႏွစ္မွာ အင္းဝေနျပည္ေတာ္ကိုု သိမ္းယူအၿပီး အထက္ျမန္မာျပည္ရဲ ႔ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္လာခဲ့တဲ့ အေလာင္းမင္းတရားႀကီးဟာ ေတာင္ပိုုင္းကိုု သိမ္းယူႏိုုင္ဖိုု႔အတြက္ စစ္လက္ႏွက္ေတြ လုိုအပ္တယ္လိုု႔ေတြးကာ အဂၤလိပ္ဘုုရင္နဲ႔ မိတ္ေဆြဖြဲ႔ရန္ ရည္ရြယ္ၿပီး အဲဒီအခ်ိန္တုုန္းက လိုုအပ္တဲ့ ေထာက္ပံ့မႈေတြအတြက္ အားကိုုးေနရတဲ့ အေရွ ႔ အိႏၵိယ ကုုမၺဏီကေနတစ္ဆင့္ အိႏၵိယႏိုုင္ငံ မဒရပ္ၿမိဳ ႔ကေန
၁၇ ၅၆ ခုုႏွစ္ေမလမွာ ခ်စ္ၾကည္ေရး ေရႊေပလႊာကိုုေပးပိုု႔လိုုက္ပါတယ္။
“အဲဒီ ေရႊေပလႊာကိုု ၁၇၅၈ ခုုႏွစ္က်မွ အဂၤလန္ဘုုရင္ ဒုုတိယေျမာက္ ေဂ်ာ့ခ်္ထံကိုု ေရာက္ရွိခဲ့ပါတယ္၊ စာအိပ္ေပၚမွာလည္း မဒရပ္ကေန ေရာက္လာတဲ့ အိႏၵိယမင္းသားထံက စာဆိုုၿပီး မွားယြင္းေဖာ္ျပထားပါတယ္တဲ့။ အဂၤလိပ္ဘုုရင္ကလည္း စာမျပန္ခဲ့တဲ့အျပင္ သူ႔ဇာတိ Hanover ၿမိဳ႕ က စာၾကည့္တိုုက္ဆီသို႔ အဲဒီစာကိုု တန္းပိုု႔လိုုက္ပါတယ္။
ေဂ်ာ့ခ်္ဘုုရင္ကလည္း တိုုင္းတစ္ပါးကလာတဲ့ အႏုုပညာ လက္ရာေျမာက္တဲ့စာ အျဖစ္ေလာက္သာ အသိအမွတ္ျပဳခဲ့ၿပီး ႏိုုင္ငံေရးအရေတာ့ စိတ္ဝင္စားခဲ့ပုုံ မရပါဘူးတဲ့။
ေနာက္ၿပီးေတာ့ အဂၤလိပ္ ေဂ်ာ့ခ်္ဘုုရင္က စာမျပန္တဲ့အတြက္ အေလာင္းမင္းတရားႀကီး၏ ခ်စ္ၾကည္ေရး ပဏာမခ်ဥ္းကပ္မႈဟာ ပ်က္ျပယ္သြားခဲ့ရသလိုု ၾသဇာတိကၠမ ႀကီးမားတဲ့သူမိုု႔ သူ႔ကိုု အသိအမွတ္ မျပဳဘူးဆိုုၿပီး ထိခိုုက္ခံစားရလိမ့္မယ္လိုု႔ ယူဆရတယ္” လိုု႔ ေဒါက္တာ ဂ်က္လိုုင္ဒါက ေျပာပါတယ္။ အၿငိမ္းစား စာၾကည့္တိုုက္မွဴး ေဒါက္တာ ေသာ္ေကာင္းကလည္း အဂၤလိပ္ေဂ်ာ့ခ်္ဘုုရင္ဟာ ျမန္မာဘုုရင္ ဘယ္ေလာက္ ၾသဇာအာဏာရွိၿပီး ေအာင္ျမင္တယ္ဆိုုတာ မသိတဲ့အျပင္ ဘုုရင္တစ္ပါးက ေနာက္ဘုုရင္တစ္ပါးဆီ ခ်စ္ၾကည္ေရးစာ ကမ္းလွမ္းတဲ့အခါ စာျပန္ကိုု ျပန္သင့္တယ္လိုု႔ သူ႔၏အျမင္ကိုု ဆိုုခဲ့ပါေသးတယ္။
“ခ်စ္ၾကည္ေရး စာလႊာဟာ မေအာင္ျမင္ခဲ့ဘူး၊ စာျပန္ျခင္းလည္း မခံခဲ့ရဘူး၊ ဒီဘက္က စိတ္ရင္း ေစတနာေကာင္းနဲ႔ ကမ္းလွမ္းတာကိုု ဟိုုဘက္က တန္ဖိုုးမသိဘူး၊ အေရးႀကီးမွန္းလည္း မသိဘူး၊ အေလာင္းမင္းတရားႀကီးဘက္က ၾကည့္ျပန္ေတာ့လည္း ငါလိုုဘုုရင္တစ္ပါးရဲ႕ စာကိုုေတာင္ မျပန္ဘူးဆိုုၿပီး ေတာ္ေတာ္ စိတ္နာသြားပုုံရတယ္ လိုု႔ ေျပာပါတယ္။ ေရႊေပလႊာေပၚကစာကိုု အေလာင္းမင္းတရားႀကီးရဲ ႔ ယုုံၾကည္အားကိုုးရတဲ့ စာေရးဆရာ၊ ကဗ်ာဆရာ၊ မွတ္တမ္းေရးဆရာ လက္ဝဲေနာ္ရထာက ေရးခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
အေလာင္းမင္းတရားႀကီး ေရႊႏုုတ္နဲ႔ မိန္႔တာကိုု သူက စာေခ်ာေအာင္ ေပပုုရပိုုက္ေပၚမွာ ေရးခဲ့ပုုံ ေပၚပါတယ္၊ ၿပီးေတာ့မွ ဘုုရင့္အိမ္ေတာ္မွာ ကြ်မ္းက်င္တဲ့ အမႈေတာ္ထမ္းေတြက ေရႊအစစ္ေပၚမွာ လက္ဝဲေနာ္ရထာ စပ္ဆိုုထားတဲ့စာကိုု ျပန္လည္ေရးထြင္းၿပီး ဆင္စြယ္နဲ႔ ျပဳလုုပ္ထားတဲ့ ၾကဳတ္ထဲမွာ ထည့္ၿပီး ပိုု႔တာပါ” လိုု႔ ေဒါတာဂ်က္လိုုင္ဒါ၏ ၁၄၁ မ်က္ႏွာပါတဲ့ စာတမ္းမွာ ဆိုုထားခဲ့ပါတယ္။
“သတၱဝါ မွန္သေရြ ႔ တရားေတြ႔ ခ်မ္းေျမ့သာယာ ရွိၾကပါေစ”
ဘုုန္းသွ်ံ – လန္ဒန္ဝိဟာရ 
၂၈. ၀၁. ၂၀၁၂။

သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ

Similar Posts

2 thoughts on “ျပည္ေတာ္ဝင္ေတာ့မည့္ ေရႊေပလႊာ
  1. ကိုယ္ေပးတဲ့ပစၥည္း၊ ျပန္ေတာင္းေတာ့လဲ.ျပန္ေပးပါတယ္။ ဂ်ာမဧီက ေဒၚလာသန္းေပါင္း၅၀၀ေက်ာ္ အေၾကြးေတြ ေလွ်ာ္ပစ္ေသးတာပဲ။ ေၾသာ္..ေတာင္းတဲ့အက်င့္ပါေနလို႕ပါ

  2. မူရင္းေတာ့ ဟုတ္ဟန္မတူပါ။ ပြားထားတဲ့ ကလံုးေကာ္ပီကိုပဲ ျပန္ေပးမွာလို႔ ထင္တယ္။

Comments are closed.