ေအာ္စလို။ ။ ေနာ္ေ၀ႏိုင္ငံရဲ့ ၀က္သစ္ခ်ေတာႀကီးရဲ့ ေတာင္ထိပ္ေပၚမွာ ထင္းရူးပင္ေတြ၊ သစ္ရာပင္ေတြ အစုလိုက္ရွင္သန္ေနၾကပါတယ္။ အဲဒီ့ ၀က္သစ္ခ်ေတာႀကီးထဲမွာ ကိုယ္လံုးတီးအမ်ိဳးသမီးေတြပံုစံ ထုဆစ္ထားတဲ့ (ေၾကးသြန္းရုပ္တုေတြလိုမ်ိဳး) ပန္းပုရုပ္တုေပါင္း ၃၀ ေလာက္ ရွိေန ၾကပါတယ္။ အဲဒီ့ေၾကးသြန္းရုပ္တုေတြကို “အာရစၥတီဒဲ မာအီလ္လို Aristide Maillol နဲ ့ အာဂုစၥတယ္ ေရးႏြား Auguste Renoir” တို႔က ထုဆစ္ၾကၿပီး အမ်ိဳးသမီးရဲ့ မ်က္ႏွာေတြကိုေတာ့ ဟီလ္ဒါ မာအယ္လြန္း Hilde Maehlum က ထုဆစ္ခဲ့တာပါ။ “လမ္း ေလွ်ာက္ေနတဲ့အမ်ိဳးသမီး Woman Walking” ကိုေတာ့ ပန္းပုပညာရွင္ ၿဗိတိသွ် ပန္းပုပညာရွင္ ေရွာင္ဟင္နရီ Sean Henry က ထုဆစ္ခဲ့တာလုုိ႔သိရပါတယ္။ (ဘာသာျပန္သူ႔မွတ္ခ်က္။ ေရွာင္ ဟင္နရီဟာ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံမွာ ၁၉၆၅ ခုႏွစ္ထဲ ေမြးဖြားခဲ့ၿပီး သူ႔အႏုလက္ရာေတြကို ႏိုင္ငံအမ်ားအျပားရဲ့ ျပတိုက္ေတြ ထဲမွာ ေတြ ့ႏိုင္ပါတယ္။ သူဟာ ဘိလပ္ေျမကိုသံုးၿပီးေတာ့လည္း ပန္းပုရုပ္ေတြကိုလည္း ဖန္တီးခဲ့သူ လည္းျဖစ္ပါတယ္) ေနာ္ေ၀က ရုပ္တုေတြ ထုဆစ္ခဲ့တဲ့ ေရွာင္ဟင္နရီ Sean Henry ဟာ အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ့ ရင္သားအလွနဲ ့တင္သားအလွ ေတြကို ထုဆစ္တဲ့ေနရာမွာ သူမတူေအာင္ကို လက္ရာေျမာက္တယ္လုုိ႔ နာမည္ႀကီးတဲ့ ပန္းပုဆရာျဖစ္ပါတယ္။
ေနာ္ေ၀ႏိုင္ငံရဲ့ ၀က္သစ္ခ်ေတာႀကီးမွာေတြ ့ရတဲ့ အမ်ိဳးသမီးရုပ္တုေတြဟာ အီကဲဘာဂ္ ပန္းပုအႏုပညာပန္းၿခံ Ekeberg Sculpture Park ထဲ မွာရွိတဲ့ အမ်ိဳးသမီးရုပ္တုေတြကို ေနာ္ေ၀ႏိုင္ငံက သန္းႂကြယ္သူေဌးႀကီး ခရစၥတီယန္ ရင္းနက္စ္ Christian Ringnes ရဲ့ ဖန္တီးထားမႈေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ခရစၥတီယန္ ရင္းနက္စ္ဟာ အီကဲဘာဂ္ ပန္းပုအႏုပညာပန္းၿခံကို တည္ေထာင္ထားသူျဖစ္ၿပီး ေနာ္ေ၀လူမ်ိဳး အႏုပညာရွင္ႀကီး ဂုစ္တာ့ဗ္ ဗီဂဲလဲန္ Gustav Vigeland ရဲ့ ထင္ရွားေက်ာ္ၾကားတဲ့ အႏုလက္ရာေတြကို မေပ်ာက္ျပက္ေစေအာင္ရည္ရြယ္ၿပီး ထိမ္းသိမ္းထား ႏိုင္ေစဖို ့ ဖန္တီး ထားခဲ့တာပါပဲ။ “ဂုစ္တာ့ဗ္ ဗီဂဲလဲန္ အေၾကာင္း က်ေနာ္ သိရသေလာက္ကေတာ့ သူဟာ အေတာ္မ်ားမ်ား ေယာက္်ားပံုေတြပဲ ထုဆစ္ ေလ့ရွိသူပါ။ ေတာင့္တင္းသန္မာတဲ့ ေယာက္်ားပံုေတြကိုပဲ သူ အထုမ်ားပါတယ္။ အီကဲဘာဂ္ ပန္းၿခံဟာ အခုထက္ပိုၿပီးတိုးခ်ဲ ့စ ရာေတြ အမ်ားႀကီး ရွိေနပါေသးတယ္။ က်ေနာ္တုုိ႔က အမ်ိဳးသမီးေရးရာေတြရႈေထာင့္ကို ထည့္စဥ္းစားမယ္ဆိုရင္ေပါ့ေလ” လုုိ႔ သန္းႂကြယ္ သူေဌးႀကီး ခရစၥတီယန္ ရင္းနက္စ္က ေျပာဆိုခဲ့ဖူးပါတယ္။
အက်ယ္ စုစုေပါင္း ၂၅ ဟက္တာ၊ ၆၂ အက္ကာရွိတဲ့ ပန္းၿခံတခုပါပဲလုုိ႔ ခရစၥတီယန္ ရင္းနက္စ္က ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။ “အဲဒီထဲမွာ သဘာ၀ အတိုင္း ထိမ္းသိမ္းဖို႔ စီစဥ္ထားတာပါ။ သဘာ၀အတိုင္းလဲျဖစ္ရမယ္၊ အႏုပညာလည္းေျမာက္ရမယ္ေပါ့ဗ်ာ။ ေန႔တိုင္း ၂၄ နာရီလံုးဖြင့္ ထားတာပါ။ ၀င္ေၾကးလဲမရွိဘူး၊ ျပခန္းေတြလဲ အလကားၾကည့္လုုိ႔ရတယ္။ ျပခန္းေတြမွာ အထူးသျဖင့္ အမ်ိဳးသမီးေတြအေၾကာင္း ျပသထား တာက ပိုမ်ားပါတယ္။
ေနာ္ေ၀ႏိုင္ငံဟာ ႏိုဘယ္လ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆု ခ်ီးျမွင့္အပ္ႏွင္းတဲ့ႏိုင္ငံျဖစ္ေနတာေၾကာင့္ အဲဒီလိုမ်ိဳး သတ္မွတ္ထားခဲ့တာလို ခရစၥတီယန္ ရင္းနက္စ္က ေႂကြးေၾကာ္ေနခဲ့သူပါ။ “ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆိုတာကို အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ့ စရိုက္လကၡဏာပဲေလ။ ေယာက္်ားေတြက ကိုယ္ကာယကို အသံုးျပဳၿပီး စစ္ပြဲေတြကို ဆင္ႏွြဲၾကတယ္၊ မိန္းမေတြက စကားလံုးေတြနဲ ့ ေျပရာေျပေၾကာင္း ေဆြးေႏြးၾကတယ္”
စက္တင္ဘာလေရာက္တဲ့အခါ ဆယ္စုႏွစ္တခုေလာက္အထိ ဖန္တီးထားခဲ့ရတဲ့၊ အျငင္းအခုန္ေတြေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့ရတဲ့ အီကဲဘာဂ္ ပန္းပုအႏုပညာပန္းၿခံ Ekeberg Sculpture Park ကို ဖြင့္လွစ္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ပန္းၿခံရဲ့ အမႈေဆာင္အရာရွိခ်ဳပ္အျဖစ္ အီနာ ဂ်ိဳဟဲန္နက္ဆဲန္ Ina Johannesen ကို ခန္႔အပ္ထားခဲ့ၿပီး သဘာ၀တရားကို ႏွစ္သက္ျမတ္ႏိုးၾကသူေတြက ၁၉ ရာစုႏွစ္ကတည္းက ေပါက္ေရာက္ခဲ့ၾကတဲ့ သစ္ပင္ႀကီးေတြကိုဖယ္ရွားၿပီး ကတၲရာလမ္းေတြခင္းၾကမွာကို စိုးရိမ္ေၾကာင့္ၾကျဖစ္ေနၾကတာပါ။ တခ်ိဳ ့ေ၀ဖန္ေရး သမားတခ်ိဳ ့က ခရစၥတီယန္ ရင္းနက္စ္ကို “မ ဘက္လိုက္လုုိ႔ မိုက္ဘက္” ပါသြားၿပီလုုိ႔ အျပင္းအထန္ေ၀ဖန္ေျပာဆိုမႈေတြလည္း ထြက္ေပၚ လာခဲ့ပါတယ္။
ဒီေန ့ေခတ္မွာေတာ့ အဲဒီလို ေ၀ဖန္ျပစ္တင္ေနမႈေတြ ၿငိမ္သက္သြားေနပါၿပီ။ ပန္းၿခံစဖြင့္တဲ့ႏွစ္ထဲမွာ တႏွစ္ကို အနည္းဆံုး ခန္ ့မွန္းေခ် ဧည့္သည္ ၁၅၀ ၀၀၀ (တသိန္းခြဲ) ေလာက္ထိ လာေရာက္လည္ပါတ္ခဲ့ၾကတယ္လုုိ႔ ခရစၥတီယန္ ရင္းနက္စ္ ကေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။ ဖြင့္ၿပီး ေလးလအတြင္းမွာ ဧည့္သည္စုစုေပါင္း ၃၀၀ ၀၀၀ (သံုးသိန္းေလာက္) အထိ လာေရာက္လည္ပါတ္ခဲ့ၾကတယ္လုုိ႔ သူက ဆက္ေျပာျပခဲ့ ပါတယ္။
“သဘာ၀နဲ ့ အႏုပညာနဲ ့ပါတ္သက္လုုိ႔ရွိရင္ သြားေရာက္ေလ့လာစရာ တေနရာပဲရွိတာကို လူေတြက သိေနၾကတယ္လုုိ႔ က်မ ထင္တာပဲ” လုုိ႔ အႏုပညာဆိုင္ရာ သမိုင္းသုေတသီ တေယာက္လည္းျဖစ္သလို အီကဲဘာဂ္ ပန္းပုအႏုပညာပန္းၿခံကို တည္ေထာင္ခဲ့တဲ့ ေကာ္မတီ၀င္ တဦးလည္း ျဖစ္တဲ့ လီဇာမီယို ့စ္ Lise Mios က ရွင္းျပခဲ့ပါတယ္။
အီကဲဘာဂ္ ပန္းပုအႏုပညာပန္းၿခံကို စတင္ထူေထာင္ခဲ့သူျဖစ္တဲ့ အသက္ ၅၉ ႏွစ္ရွိၿပီျဖစ္တဲ့ ခရစၥတီယန္ ရင္းနက္စ္ဟာ လြန္ခဲ့တဲ့ ဆယ္စုႏွစ္သံုးစု တုန္းက သူ အီတလီႏိုင္ငံရဲ့ ဖေလာရင့္ၿမိဳ ့က “ဘိုဘိုလီ ဥယ်ာဥ္ Boboli Gardens” ကို သြားေရာက္လည္ပတ္ခ်ိန္ကစၿပီး အဲဒီ့လို ပန္းၿခံမ်ိဳး ထူေထာင္ဖို ့စိတ္ကူးရရွိခဲ့တာပါ။ အဲဒီ့ သူ႔စိတ္ကူးကို ၁၉၈၀ ခုႏွစ္ ေႏွာင္းပိုင္းကာလေတြလည္းေရာက္ေရာ ေျမယာကုမၸဏီ Eiendomsspar မွာ အေထြေထြ မန္ေနဂ်ာအျဖစ္ သူအလုပ္လုပ္ခဲ့တာကေန စတင္ အေကာင္အထည္ေဖၚႏိုင္လာခဲ့တာပါ။ အဲဒီ့အခ်ိန္ကစၿပီး သူဟာ ပန္းပုရုပ္တုေတြကို စတင္၀ယ္ယူၿပီး စုေဆာင္းေနခဲ့ပါၿပီ။ ၿပီးေတာ့ သူ ၀ယ္ထားခဲ့တဲ့ ပန္းပုရုပ္ေတြကို အဲဒီ့ပန္းပုပန္းၿခံတည္ရွိတဲ့ ၿမိဳ႕ ကို လွဴဒါန္းခဲ့ပါတယ္။
၂၀၀၃ ခုႏွစ္ထဲမွာ ခရစၥတီယန္ ရင္းနက္စ္ ဟာ အီကဲဘာဂ္ ပန္းပုအႏုပညာပန္းၿခံအတြက္ စားေသာက္ဆိုင္ႀကီးတဆိုင္ကို ဖန္တီးခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီ့ဆိုင္ႀကီးဟာ အခုေတာ့ ပ်က္စီးေနပါၿပီ။ သူစတင္ဖန္တီးခဲ့တဲ့ ပန္းပုအႏုပညာပန္းၿခံႀကီးဟာ အဲဒီ့ၿမိဳ ့အုပ္ခ်ဳပ္ေရးက ေျမေန ရာကို လွဴဒါန္းခဲ့ၿပီး အခုဆို ခရစၥတီယန္ ရင္းနက္စ္က အဲဒီ့ပန္းၿခံအတြက္ ေဒၚလာ မီလီယံ ၆၀ ကို လွဴဒါန္းခဲ့ပါတယ္။
အလွဴရွင္ဆိုတာမ်ိဳးက ေနာ္ေ၀ႏိုင္ငံမွာ ရွိေလ့ရွိထေတာ့မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမယ္လုုိ႔ ခရစၥတီယန္ ရင္းနက္စ္ဟာ သူူတက္ေရာက္ခဲ့တဲ့ အေမရိကန္က နာမည္ႀကီး ဟားဗတ္တကၠသိုလ္ရဲ့ သင္ၾကားျပသမႈေတြနဲ ့ သူ႔မိသားစု၀င္ေတြရဲ့ မိရိုးဖလာ ေလ့က်င့္ေပးခဲ့မႈေတြေၾကာင့္ သူဟာ အခုလိုမ်ိဳးျဖစ္လာခဲ့တာလုုိ႔ ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။ “က်ေနာ့္ရဲ့ အဘိုးအေဘးေတြဟာ ေငြေတြကို အမ်ားအျပားရွာေဖြၿပီး သားစဥ္ေျမး ဆက္ကို လက္ဆင့္ကမ္းခဲ့တာပါ။ (ေနာ္ေ၀ႏိုင္ငံက နာမည္ႀကီးဘီယာ ရင္းနက္စ္ ဘီယာ Ringnes Beer ကို သူ႔မိသားစုက စတင္ပိုင္ဆိုင္ခဲ့ၿပီး ၂၀၀၄ ခုႏွစ္ေရာက္မွ ဒိန္းမတ္ ႏိုင္ငံရဲ့ ကားလ္စ္ဘာတ္ Carlsberg Group of Denmark အဖြဲ ့ကိုေရာင္းခ်ခဲ့တာပါ။) သူ႔ သားခ်င္းေတြထဲက တေယာက္ဟာ ေတာင္၀င္ ရိုးစြန္းကိုသြားေရာက္ႏိုင္တဲ့ အေနာက္ေျမာက္လမ္းေၾကာင္း Northwest Passage ကို စူးစမ္းေလ့လာႏိုင္ဖို ့ ေငြေၾကးအမ်ားအျပားကို ေထာက္ပ့ံေပးခဲ့သူေတြထဲက တဦးျဖစ္ပါတယ္” လုုိ႔ ခရစၥတီယန္ ရင္းနက္စ္ က ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။
တျခားအလွဴရွင္ေတြလိုပဲ ခရစၥတီယန္ ရင္းနက္စ္ ကလည္း ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြ တေပြ ့တပိုက္နဲ ့ စီစဥ္ခဲ့တာပါ။ ဥယ်ာဥ္ငယ္တခုမွာ ရွိသင့္ရွိ ထိုက္တဲ့ အဂၤါရပ္ေတြနဲ ့ ျပည့္စံုေအာင္ သူက စီစဥ္ထားခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီ့မွာ လူေတြကဖန္တီးထားတဲ့ ေရကန္ငယ္တခုပါ၀င္ရမယ္လုုိ႔ သူက စီစဥ္ႏိုင္ခဲ့တာပါ။ ဥယ်ာဥ္တည္ရွိတဲ့ ၿမိဳ ့ျပကလည္း သူသတ္မွတ္ထားတာေတြနဲ ့ ၿပီးျပည့္စံုေအာင္ဖန္တီးေပးဖို ့ သေဘာတူခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဥယ်ာဥ္ထဲမွာ ျပသ မယ့္ ပန္းပုရုပ္ေတြ၊ အႏုပညာေတြအတြက္ကေတာ့ ၿမိဳ ့ျပက ေရြးခ်ယ္ခန္ ့အပ္ထားတဲ့ ေကာ္မတီကလုပ္ငန္းတီထြင္ဖန္တီးရွင္တဦး အပါအ၀င္ ပန္းပုပညာရွင္ ႏွစ္ဦးနဲ ့ သမိုင္းပညာရွင္ႏွစ္ဦးတုုိ႔ပါပဲ။
အမ်ိဳးသားရုပ္တုေရာ အမ်ိဳးသမီးရုပ္တုေရာပါတဲ့ ေခတ္ၿပိဳင္ပန္းပုရုပ္တုေတြ ထားရွိဖို ့ အဲဒီ့ေကာ္မတီက ဆႏၵရွိေနခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီပန္းပုရုပ္ ေတြထဲမွာ အလင္းအေမွာင္ကို ထုဆစ္တဲ့ေနရာမွာ အရမ္းနာမည္ႀကီးတဲ့ အေမရိကန္ ပန္းပုပညာရွင္ ဂ်ိမ္းစ္ တာရယ္လ္ James Turrell (၁၉၄၃ ခုႏွစ္ ေမလ ၆ ရက္ေန ့မွာေမြးဖြားခဲ့ၿပီး ၁၉၈၄ ခုႏွစ္ထဲမွာ MacArthur Fellows Program ရဲ့ ဧည့္ပညာရွင္အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ခံခဲ့ရသူ ျဖစ္ပါတယ္။ သူဟာ “ပါရမီထူးခြ်န္ဆု” နဲ ့ မက္အာသာေဖာင္ေဒးရွင္းရဲ့ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ပညာရွင္ဆုေတြကို ရရွိထားခဲ့သူလည္းျဖစ္ပါတယ္) ဟာ ပန္းခ်ီ၊ ပန္းပုေတြဘက္မွာ ၿပိဳင္ဘက္မရွိသူ အႏုပညာရွင္တေယာက္လည္းျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလို ပုဂၢိဳလ္ေက်ာ္ႀကီးရဲ့ လက္ရာေတြကိုလည္း အီကဲဘာဂ္ ပန္းပုအႏုပညာပန္းၿခံ Ekeberg Sculpture Park ထဲမွာ ၾကည့္ရႈခံစားလုုိ႔ရေနပါတယ္။ အဲဒီ့ အႏုပညာပန္းၿခံႀကီးဟာ ေလဟာျပင္ပြင့္ အခန္းငယ္ေလးေတြကို ေနာ္ေ၀ႏိုင္ငံရဲ့ သဘာ၀တြင္းထြက္ ေက်ာက္အမည္းေတြနဲ ့ ခံုတန္းလ်ားေတြနဲ ့ အနားယူႏိုင္ေအာင္ ျပင္ဆင္ေပးထားပါတယ္။ မိုးေကာင္းကင္ရဲ့ အလင္းေရာင္ကိုလည္း မိနစ္ ၁၀၀ ျပည့္တိုင္း အေရာင္ေျပာင္းသြားေအာင္ စီစဥ္ေပးထားပါတယ္။ မ သဘာ၀နဲ ့ ပါတ္သက္လုုိ႔ရွိရင္ “မ ဘက္လိုက္ လုုိ႔ မိုက္ ဘက္ပါ” တာမ်ိဳးေတာ့ မဟုတ္ေပမယ့္ ေဒသဆိုင္ရာ သမိုင္းအေထာက္အထားေတြအရ အမ်ိဳးသမီးအေရးေတြကို ဦးစားေပးအဆင့္ သတ္ မွတ္ထားခဲ့တာလုုိ႔ အေမရိကန္ ပန္းပုပညာရွင္ ဂ်ိမ္းစ္ တာရယ္လ္ ကေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။ သူ႔ရဲ့ အမိုးဖြင့္ ေလဟာျပင္ျပတိုက္ဟာ ေအာ္စလိုၿမိဳ ့ တ၀ိုက္ ကို ေရျဖန္ ့ျဖဴးေပးႏိုင္ဖို ့ရည္ရြယ္ၿပီး ဖန္တီးထားတဲ့ ေတာင္ေပၚေရေလွာင္ကန္ႀကီးလို အမိုးဖြင့္ျပဳလုပ္ထားတာျဖစ္ပါတယ္။
အီကဲဘာဂ္ ပန္းပုအႏုပညာပန္းၿခံ Ekeberg Sculpture Parkထဲကို လာေရာက္လည္ပါတ္ၾကတဲ့ ဧည့္သည္ေတြဟာအေမရိကန္ အႏုပညာ ရွင္္ ဒဲန္ ဂေရဟမ္ Daniel “Dan” Graham (၁၉၄၂ ခုႏွစ္ မတ္လ ၃၁ ရက္ေန ့မွာ ဖြားျမင္တဲ့ အေမရိကန္က ပန္းပုပညာရွင္) ရဲ့ ဖန္ေလွာင္အိမ္ ထဲကေန ပင္လယ္ျပင္က်ယ္ႀကီးကို အေပၚစီးကေန ၾကည့္ရႈခံစားလုုိ႔ရေအာင္ စီစဥ္ေပးထားပါတယ္။ အဲဒီ့ ပန္းၿခံထဲမွာပဲ ျပင္သစ္၊ အေမရိကန္ ကျပား အမ်ိဳးသမီးပန္းပုပညာရွင္ လူ၀ီဇာ ဂ်ိဳးဆက္ဖင္း ဘူဂြ်ာဇီ Louise Joséphine Bourgeois ရဲ့ ၀က္သစ္ခ်ပင္ႏွစ္ပင္ၾကားမွာ စံုတြဲတတြဲေလဟုန္ ထဲမွာ ပုခက္လွြဲစီးေနတဲ့ပံု အလူမီနီယံ ပန္းပုရုပ္တုကိုလည္း ျပသထားပါတယ္။ ၾသဂုတ္လထဲမွာ သရုပ္ေဖၚ အႏုပညာရွင္ Performance Artist မာရီနာ ေအဘရာမိုဗစ္ Marina Abramovic က သရုပ္ျပခဲ့တာကို မွတ္တမ္းရုပ္ရွင္ရိုက္ကူး ျပသခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီ မွတ္တမ္းရုပ္ရွင္ထဲမွာ လူ ၃၀၀ ေလာက္ ပါ၀င္သရုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကတယ္လုုိ႔ သိရွိရၿပီး ၁၈၉၃ ခုႏွစ္တုန္းက ေရးဆြဲခဲ့တဲ့ ေနာ္ေ၀ နာမည္ႀကီး ပန္းခ်ီဆရာႀကီး အက္ဒ၀ါ့ဒ္ မန္ ့ခ္ Edvard Munch ရဲ့ “ေအာ္ဟစ္သံ Scream” လိုမ်ိဳးျဖစ္တယ္လုုိ႔ သိရွိရပါတယ္။
ျဖစ္ႏိုင္တာက အီကဲဘာဂ္ ပန္းပုအႏုပညာပန္းၿခံကို ထူေထာင္ခဲ့သူဟာ ပန္းခ်ီဆရာႀကီး အက္ဒ၀ါ့ဒ္ မန္ ့ခ္ ကို အလြန္အမင္းၾကည္ညိဳေလးစားသူ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ အက္ဒ၀ါ့ဒ္ မန္ ့ခ္ Edvard Munch ရဲ့ “ေအာ္ဟစ္သံ Scream” ကို ေရးဆြဲခဲ့တဲ့ အႏုပညာရွင္က သူ႔မိတ္ေဆြေတြနဲ ့့ အတူ လမ္းေလွ်ာက္ထြက္ရင္းနဲ ့ တခ်ိန္ခ်ိန္မွာ ကံဆိုးမိုးေမွာင္အျဖစ္အပ်က္တခု က်ေရာက္လာႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့ စိတ္ခံစားမႈတခုျဖစ္ေပၚခဲ့ၿပီး “မေရရာ မေသခ်ာတဲ့ သဘာ၀တရားႀကီးရဲ့ ေအာ္ဟစ္သံ” ကို သူ႔စိတ္ထဲမွာ ခံစားလိုက္ရတာေၾကာင့္ အဲဒီ့ ပန္းခ်ီကားကို ေရးဆြဲခဲ့တာလုုိ႔ သူကိုယ္တိုင္ေရးခဲ့ တဲ့ ေဆာင္းပါးတပုဒ္ထဲမွာ ေဖၚျပထားခဲ့ပါတယ္။
ပန္းခ်ီကားေတြရဲ့အျမင္ေတြအေၾကာင္းေျပာရင္ အီကဲဘာဂ္ ပန္းပုအႏုပညာပန္းၿခံအေၾကာင္းခ်န္လွပ္ထားလုုိ႔ မရပါဘူး။ အဲဒီ့ပန္းၿခံကို စတင္ ထူေထာင္ခဲ့တဲ့ ခရစၥတီယန္ ရင္းနက္စ္ ဟာ ေနာ္ေ၀ နာမည္ႀကီး ပန္းခ်ီဆရာႀကီး အက္ဒ၀ါ့ဒ္ မန္ ့ခ္ Edvard Munch အေပၚ အလြန္ၾကည္ညိဳ ေလးစားစိတ္ရွိသူျဖစ္ပါတယ္။ လူအခ်င္းခ်င္း၊ တိရိစၧာန္အခ်င္းခ်င္း သတ္ျဖတ္စားေသာက္ေနမႈေတြကို ျမင္ေတြ ့လာရမွာကို စိုးရိမ္တဲ့အဓိပၸါယ္မ်ိဳးနဲ ့ အဲလိုမ်ိဳး မျဖစ္လာရေလေအာင္ ရည္ရြယ္ၿပီး မန္ ့ခ္က “ေအာ္ဟစ္သံ Scream” ဆိုတဲ့ ပန္းခ်ီကားကို ေရးဆြဲခဲ့တာလုုိ႔ ယံုၾကည္လက္ခံထားသူတဦး လည္း ျဖစ္ပါတယ္။
“က်မ အတြက္ကေတာ့ က်မ ျဖတ္သန္းခဲ့ရတဲ့ က်မ ဘ၀တခုလံုးနဲ ့ ႏိႈင္းယွႈဥ္ၿပီး တခုကိုပဲ နားလည္မိပါတယ္၊ အဲဒါကေတာ့ လူသားေတြအားလံုး ဟာ သူတုုိ႔ရဲ့ ဘ၀ေတြ စတင္ၿပီဆိုကတည္းက “ေအာ္ျခင္းအမႈ” ျပဳတာကေန စတင္လာခဲ့ၾကတာပါ။ အဲဒီကေန ေအာ္ေနတာေတြဟာ လံုး၀ကို မရပ္ေတာ့ ပါဘူး။ အလုပ္လုပ္ေနခိုက္ တေလွ်ာက္လံုးမွာလည္း လုပ္ရင္း၊ ကိုင္ရင္းနဲ ့ လႈပ္ရွားရုန္းကန္ေနရင္းနဲ ့ သူတုုိ႔ေတြ ေအာ္ေနခဲ့ၾကတာပဲေလ” လုုိ႔ သရုပ္ ေဖၚ အႏုပညာရွင္ Performance Artist မာရီနာ ေအဘရာမိုဗစ္ Marina Abramovic က အက္ဒ၀ါ့ဒ္ မန္ ့ခ္ အေၾကာင္း အင္တာဗ်ဴး တခုမွာ အဲဒီလို ထည့္ေျပာသြားခဲ့ဖူးပါတယ္။
ေစာေစာပိုင္းကာလေတြတုန္းက အီကဲဘာဂ္ ပန္းပုအႏုပညာပန္းၿခံနဲ ့ ပါတ္သက္လာရင္ ေဒသဆိုင္ရာ တာ၀န္ရွိပုဂၢိဳလ္ေတြက မစၥ မာရီနာ ေအဘရာ မိုဗစ္ ကိုပဲ ေမးျမန္းၾကဖို ့ ေျပာဆိုေလ့ရွိခဲ့ပါတယ္။ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္အတြက္ “ေအာ္စလိုၿမိဳ ့ေတာ္ရဲ့ ၿမိဳ ့ေတာ္သားဆု” ခရစၥတီယန္ ရင္းနက္စ္ ကို ခ်ီးျမွင့္ ေပးအပ္ဖို ့ ေနာ္ေ၀ႏိုင္ငံရဲ့ နာမည္ႀကီးသတင္းစာတေစာင္ျဖစ္တဲ့ အာဖတဲန္ပို ့စတဲန္ Aftenposten သတင္းစာႀကီးက ေရးသားခဲ့ပါတယ္။ အခု အခ်ိန္မွာ သိပ္ၿပီးနာမည္ႀကီးေနတဲ့၊ ဆင္းရဲသားေတြအေၾကာင္းရိုက္ကူးေလ့ရွိတဲ့ ပါကစၥတန္ တယ္လီေဗးရွင္းမင္းသားကို ေရြးခ်ယ္ရိုက္ကူးမယ္ ဆိုရင္ သိပ္ၿပီးအခက္အခဲ မရွိႏိုင္ပါဘူး။
“သူက ေက်ာက္မီးေသြးေတြတကယ့္ကို သယ္ေပးခဲ့ရတာပါ။ ဥယ်ာဥ္ဟာ တကယ့္ကို သာယာပါတယ္” လုုိ႔ ခရစၥတီယန္ ရင္းနက္စ္ ရဲ့အျမင္နဲ ့ ပါတ္သက္လုုိ႔ အေမရိကန္ ပန္းပုပညာရွင္ ဂ်ိမ္းစ္ တာရယ္လ္ က ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။
သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ
