(လမ္းခုလတ္ – ၂၀၁၃) နာေရးကူညီမႈအသင္း၊ ကိုေက်ာ္သူ မေရႊဇီးကြက္ နဲ႔ စကားလက္ဆုံ
မိုးမခ၊ ဇန္န၀ါရီ ၂၅၊ ၂၀၁၄
ဒီဇင္ဘာ ၂၊ ၂၀၁၃၊ ရန္ကုန္ျမိဳ့၊ နာေရးကူညီမႈအသင္း(ရန္ကုန္) ရုံးခန္းမွာ အသင္းဦးေဆာင္သူ ၂ ဦးျဖစ္တဲ့ ကိုေက်ာ္သူ၊ မေရႊဇီးကြက္တို႔နဲ႔ ေတြ႔ဆုံခြင့္ရခဲ့ပါတယ္။ မိုးမခရဲ့ လမ္းခုလတ္ ၂၀၁၃ ခရီးရဲ့ ေနာက္ဆုံးေတြ႔ဆုံတဲ့ မွတ္တိုင္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ေရွ႔က မိတ္ေဆြမ်ားနဲ႔ ေတြ႔ဆုံျခင္းမ်ား တင္ဆက္ျပီးတဲ့ေနာက္ ဒီေနာက္ဆုံး ေတြ႔ဆုံပြဲက အရပ္ဖက္လူမႈေရးအဖြဲ႔အစည္းလႈပ္ရွားမႈမ်ားရဲ့ ေရွ႔ေဆာင္ အဖြဲ႔၊ လူပုဂၢဳိလ္တို႔ရဲ့ လက္ရွိအေနအထား၊ အေျခအေနအေပၚ ရႈျမင္တဲ့သေဘာထားနဲ႔ အေတြ႔အၾကဳံအခ်ဳိ႔တို႔ကို ေကာက္ႏုတ္ေဖာ္ျပလိုက္ပါတယ္။
ေမး။ ။ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ထဲမွာ အစုိးရနဲ႔ လႊတ္ေတာ္ကေန ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္ၾက ကိုင္ၾကတဲ့ဆီမွာ အရပ္ဖြဲ႔အဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္ျပီးေတာ့ အသင္းအဖြဲ႔မ်ားဆိုင္ရာ ဥပေဒၾကမ္းကို ထုတ္ျပန္ခဲ့တယ္။ အဲဒီဟာကလည္း အရင္အာဏာရွင္ စစ္အစုိးရအဆက္ဆက္က လြတ္လပ္စြာ သင္းဖြဲ႔လႈပ္ရွားမႈမ်ားကို ကန္႔သတ္ခ်ဳပ္ျခယ္တာေတြ၊ ျပစ္ဒဏ္ေပးတာေတြ လုပ္တာေတြပါ၀င္တဲ့အတြက္ ထူးမျခားနားပဲလို႔ က်ေနာ္တို႔က သုံးသပ္တယ္ေပါ့။ အဲသည္မွာ ကိုေက်ာ္သူတို႔ နာေရးအသင္းကလည္း ဒီဥပေဒၾကမ္းနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး သေဘာထားထုတ္ျပန္တယ္၊ စက္တင္ဘာလဆန္းမွာေပါ့။ ေနာက္ျပီးေတာ့ အနယ္နယ္က လူမႈအသင္းေတြနဲ႔ လက္တြဲျပီးေတာ့လည္း ေထာက္ျပေဆြးေႏြးမႈေတြ လုပ္ခဲ့တယ္။ အဲသည္အေျခအေနေလး ေျပာျပပါဦး။
(ညႊန္း – http://moemaka.com/archives/873 )
ကိုေက်ာ္သူ။ ။ နယ္အသင္းေတြအပါအ၀င္ေပါ့၊ ဥပေဒၾကမ္းမွာက မွတ္ပုံမတင္ရင္ ေထာင္ခ်မယ္ ဆိုတာေတြ ပါလာတယ္။ ဒါနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ ျပည္နယ္နဲ႔ တိုင္းအားလုံးက အဖြဲ႔ေပါင္း ၅၀၀ ေက်ာ္နဲ႔ က်ေနာ္တို႔ေတြ႔ၾကတယ္။ ေတြ႔ျပီးေတာ့ အားလုံးရဲ့ ဘုံသေဘာထားကို ေၾကျငာတယ္။ ဒါကို လႊတ္ေတာ္၊ ေနျပည္ေတာ္ ကို တင္တယ္။ သံရုံးေတြကို ပို႔တယ္။ ပို႔တဲ့ေနာက္ပိုင္းမွာ လႊတ္ေတာ္မွာ ေဆြးေႏြးတာက အဲဒါကို မေဆြးေႏြးဘဲနဲ႔ ျပည္ပက INGO ေခၚလား၊ ႏိုင္ငံတကာအေထာက္အပံ့နဲ႔လုပ္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြက တင္တဲ့ဟာကို လႊတ္ေတာ္မွာ စဥ္းစားတာ ျဖစ္ေနတယ္။ အိုင္အန္ဂ်ီအိုအဖြဲ႔က လုပ္တဲ့ဟာကို စဥ္းစားျဖစ္ေနေတာ့ က်ေနာ္က အခ်က္ ၈ ခ်က္ကို ထုတ္ျပီးေတာ့ အေမးရွိရင္ အေျဖရွိရမယ္ဆိုျပီးေတာ့ က်ေနာ့္သေဘာထားကို ထုတ္လိုက္တယ္။ http://moemaka.blogspot.com/2013/10/kyaw-thu-essay.html အသုဘေကာ ခ်ဖူးလို႔လား၊ ျဗဟၼစိုရ္တရား ၄ပါး ဆိုတာ သိသလား စသည္ျဖင့္ေပါ့။ (ေအာက္တိုဘာ ၅၊ ၂၀၁၃)။ ဘာမွ တုန္႔ျပန္တာ ထြက္မလာဘဲနဲ႔၊ အစုိးရနဲ႔ လႊတ္ေတာ္မွာက ဆက္ျပီးေတာ့ အိုင္အင္ဂ်ီအိုအဖြဲ႔ေတြက တင္တဲ့ဟာေတြနဲ႔ပဲ ေဆြးေႏြးၾကမယ္ ျဖစ္ေနတယ္။ အဲဒါအေၾကာင္းအရာေတြကို အာဏာပိုင္ေတြဘက္က အင္တာနက္တို႔ ၀က္ဆိုက္တို႔မွာ တင္တယ္။ နယ္က အသင္းအဖြဲ႔ေတြက သူတို႔ဆီမွာ မီးလည္း မမွန္၊ အင္တာနက္ကလည္း မရွိဆိုေတာ့ ဘယ္အျပည့္အစုံ သိၾကမွာလဲ။ ဒါကို ျပည္နယ္နဲ႔ တိုင္းေတြ အေတာ္မ်ားမ်ားက INGO ေတြက လုပ္ေနတာကို အသိအမွတ္မျပဳဘူးဆိုတာ ျဖစ္လာေတာ့ ခင္ဗ်ားတို႔ ဒါကို ပါးစပ္နဲ႔ ေျပာေနလို႔ မျဖစ္ဘူး၊ တရား၀င္စာေပးမွ ေဆြးေႏြးလို႔ရမယ္ ဆိုျပီး လုပ္ၾကရတာ ျဖစ္တယ္။
ေမး။ ။ ကိုေက်ာ္သူေျပာေနတဲ့ အိုင္အင္ဂ်ီအိုဆိုတာေတြဆိုတာက အစုိးရမဟုတ္တဲ့ အရပ္ဖက္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းေတြေပါ့ေလ။ အဲသည္မွာလည္း ေဒါက္တာေက်ာ္သူ ဆိုတာက ဦးေဆာင္ေနတယ္လို႔ ဆိုေတာ့ နာေရးက ကိုေက်ာ္သူနဲ႔ အတူတူပဲလို႔ အျပင္မွာ ထင္ေနၾကတာေတြ ရွိတယ္လို႔ ၾကားတယ္။
ေက်ာ္သူ။ ။ အဲဒါလည္း က်ေနာ္ ေျပာမွ ျဖစ္ေတာ့မယ္။ အဲသည္မွာလည္း ေဒါက္တာေက်ာ္သူပဲ။ ေက်ာ္သူက ၂ ေယာက္ ျဖစ္ေနတယ္။ ေရာေထြးမႈေတြ ျဖစ္ေနတယ္။ ဥပမာ က်ေနာ္က ကခ်င္ကို သြားတယ္။ ကခ်င္ကေန မႏၱေလးမွာ စာအုပ္မိတ္ဆက္ပြဲေရာက္ေနတယ္။ အဲသည္မွာ က်ေနာ့္ကို ဖုံးဆက္လာတယ္။ ‘ကိုေက်ာ္သူ မေရာက္ေသးဘူးလား” တဲ့။ ဒါနဲ႔ က်ေနာ္ေရာက္ေနပါျပီ ဆိုေတာ့၊ သူတို႔က ‘က်ေနာ္တို႔ ေတာင္ၾကီးက ဆက္တာတဲ့။ ေတာင္ၾကီးမွာ ကိုေက်ာ္သူတို႔ လာမယ္ဆိုလို႔၊ လူမႈေရးအသင္းအဖြဲ႔ေတြ ေတြ႔ရေအာင္ အားလံုး စုထားျပီးျပီ …” တဲ့။ က်ေနာ္က ‘လူမွားေနျပီ၊ ခင္ဗ်ားတို႔ အေျခအေန သတင္းပို႔ပါဦး …’ ဆိုေတာ့ ‘ရန္ကုန္ကေန ေရွ႔ေနအခ်ဳိ႔နဲ႔ ႏိုင္ငံျခားသားတေယာက္ ပါလာတယ္ …’ တဲ့။ ဒီလိုနဲ႔ က်ေနာ္ ရန္ကုန္ေရာက္ေတာ့ ပုသိမ္က က်ေနာ့္ကို ဆက္သြယ္တယ္။ စာေပေဟာေျပာပြဲကိစၥ။ အဲသည္မွာ က်ေနာ့္ကို ဘာေျပာသလဲဆိုေတာ့ … ျပီးခဲ့တဲ့ ၁၀ရက္က ကိုေက်ာ္သူလာမယ္ဆိုလို႔ ျမိဳ့နယ္အာဏာပိုင္အဖြဲ႔ေတြက ေဆြးေႏြးပြဲအတြက္ ခြင့္ျပဳတယ္ဆိုျပီး လက္မွတ္ထိုးေပးလိုက္တယ္ … တဲ့။ ေနာက္ တကယ္တမ္း ပြဲလုပ္ေတာ့ မင္းသားေက်ာ္သူမဟုတ္ဘူး၊ ဘယ္က ေက်ာ္သူလည္း မသိဘူး ျဖစ္ကုန္ၾကတယ္ တဲ့။ ကရင္ဖက္မွာလည္း သည္လိုပဲ ရႈပ္ေထြးမႈေတြ၊ ထင္ေယာင္ထင္မွားေတြ ျဖစ္ကုန္တယ္။ ဒါက ျပည္တြင္းမွာတင္ မဟုတ္ဘူးေနာ္၊ ျပည္ပမွာလည္း အဲသလိုပဲ ျဖစ္တယ္။ တေလာက ႏိုင္ငံျခားသားတစု က်ေနာ့္ဆီလာေတာ့ ေက်ာ္သူ႔လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြ ေျပာပါ ဆိုလို႔ ေျပာေတာ့ သူတို႔က ပါးစပ္အေဟာင္းသား ျဖစ္ေနတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲလို႔ ေမးေတာ့ သူ လူမွားလာတာလို႔ ေျပာတယ္။ အဲသည္ ျပသနာကလည္း ရွင္းေတာ့ ရွင္းၾကမွ ျဖစ္မယ္ ထင္တယ္။
ေမး။ ။ အရပ္ဖက္လူ႔အဖြ႔ဲအစည္းေတြ အခ်င္းခ်င္း အရင္ဆုံး ေတြ႔ဆုံပြဲေတြ၊ ေဆြးေႏြးညိွႏႈိင္းပြဲေတြ အရင္လုပ္ၾကေသးတယ္ မဟုတ္ဘူးလား၊ အိုင္အင္ဂ်ီအိုေတြေကာ၊ အျခားျပည္တြင္းက လူမႈအဖြဲ႔အစည္းေတြေကာ ရန္ကုန္မွာ အားလုံး ညိွႏႈိင္းျပီးေတာ့မွ ေနျပည္ေတာ္ကို တက္ၾကမယ္ ဆိုျပီးေတာ့ စီစဥ္ခဲ့ၾကတာ ရွိတယ္ေလ။
ေက်ာ္သူ။ ။ လုပ္တယ္၊ ဟိုတေလာတုန္းက။ ရန္ကုန္ပြဲမွာ တက္ၾကေတာ့ သူတို႔နဲ႔ ကိုယ္တို႔နဲ႔ လြဲေနတယ္ဆိုျပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔က ေနျပည္ေတာ္ကို လိုက္မသြားေတာ့ဘူးဆိုျပီး ျဖစ္သြားတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ရန္ကုန္မွာ ေဆြးေႏြးတဲ့ဆီမွာ ဘယ္အဖြဲ႔ေတြပဲ ေဆြးေႏြးခြင့္ရွိတယ္ ဆုိတာမ်ိဳး ေျပာတယ္။ ဒါက သူတို႔နဲ႔ စည္း၀ါးကိုက္ထားတဲ့သူေတြပဲ ေဆြးေႏြးရတဲ့ သေဘာျဖစ္ေနတယ္။ ဒါနဲ႔ သူတို႔ေတြ ေနျပည္ေတာ္မွာ ဆက္လုပ္ၾကတယ္။ အစည္းအေ၀းလုပ္တယ္။ အဲသည္က တင္ျပတဲ့ ေဆြးေႏြးတဲ့အေၾကာင္းအရာကိုပဲ အစုိးရတို႔ လႊတ္ေတာ္တို႔မွာ လက္ခံေဆြးေႏြးၾကတာ ျဖစ္သြားတယ္။ အခုဟာက အရပ္ဖြဲ႔လူ႔အဖြဲ႔အစည္းလုိ႔ နာမည္တပ္ျပီးေတာ့မွ ကြဲလြဲတာေတြ ျဖစ္ေနတာကို ေျပာတာ၊ တျမန္ေန႔တုန္းက ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ စိန္ရတုခန္းမမွာ သမၼတၾကီးဦးသိန္းစိန္နဲ႔ အရပ္ဖြဲ႔လူ႔အဖြဲ႔အစည္း အခန္းက႑အေၾကာင္း ေဆြးေႏြးပြဲဆိုလား လုပ္ၾကတယ္။ အဲသည္မွာ က်ေနာ္တို႔ကို တရား၀င္ဖိတ္စာ မပို႔ဘူး။ အဲသည္မွာ ကေလးတေယာက္က ဒီမွာ ဖိတ္စာ၊ ဒါနဲ႔ တက္လို႔ရတယ္ဆိုလို႔ က်ေနာ္တို႔ဆီက ၂ ဦး သြားတက္ၾကတယ္။ အဲသည္မွာ စီစဥ္ထားတာက အရပ္ဖက္လူ႔အဖြဲ႔အစည္းေတြထဲက ၁၁ ဖြဲ႔က မိနစ္အနည္းငယ္ စကားေျပာၾကမယ္ဆိုျပီး ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ နာေရးအသင္းေတာ့ ပါျပီလို႔ ထင္ထားတာ၊ အဲသည္မွာ မပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔ ခံစားရတာက နာေရးအသင္းဆိုတာက ရန္ကုန္မွာေကာ တႏိုင္ငံလုံး အတိုင္းအတာနဲ႔ အသင္းအဖြဲ႔ေတြနဲ႔ လက္တဲြျပီး အလုပ္လုပ္ေနတာ။ နာေရးအသင္းက ေဆြးေႏြးခြင့္ မရွိဘူးဆိုေတာ့ ပြဲက ဒါပဲေပါ့။
ေမး။ ။ ဟုတ္ပါျပီ။ လြန္ခဲ့တဲ့ သကၠရာဇ္ ၂၀၀၀ ကတည္းက နာေရးကူညီမႈအသင္း (ရန္ကုန္) ကို ထူေထာင္ျပီး လုပ္ခဲ့တယ္။ စစ္အစိုးရလက္ေအာက္မွာ ဖိႏွိပ္ ကန္႔သတ္ တားဆီးမႈေတြ အမ်ဳိးမ်ဳိးကို ၾကံ့ၾကံ့ခံျပီးေတာ့ လုပ္ခဲ့ၾကတယ္။ ေနာက္ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲကေန စစ္အစုိးရ ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံနဲ႔ အစုိးရတရပ္တက္လာျပီးေနာက္ပိုင္းမွာလည္း နာေရးကူညီမႈအသင္းဟာ ကိုယ္ထူကိုယ္ထ ကိုယ့္အားကိုယ္ကိုး ဆက္လက္ရပ္တည္ေနတဲ့ သံမဏိသက္ရွည္ အရပ္ဖြဲ႔လူ႔အဖြဲ႔အစည္းလို႔ ေျပာရမယ္။ သည္ေတာ့ ၂၀၁၃ လို ကာလမ်ဳိးမွာ အစုိးရေတြ အာဏာပိုင္ေတြတင္သာမကပဲ အျခား စိန္ေခၚမႈေတြ ရင္ဆိုင္မႈေတြနဲ႔ ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ အေျခအေနကို ဘယ္လိုမ်ဳိး ေျပာခ်င္သလဲ။
ေက်ာ္သူ။ ။ က်ေနာ္တို႔ေတြက လမ္းရယ္လို႔ မရွိပါဘူး။ ေတာထဲ ေတာင္ထဲလည္း ဆင္းရတယ္။ လ်ဳိထဲ ေျမာင္းထဲလည္း ဆင္းရတယ္။ ေနာက္ေတာ့ တံတားေပၚကလည္း ျဖတ္ခြင့္ရတယ္။ ေပတရာလမ္းေပၚကလည္း ေလ်ာက္လို႔ရတယ္။ နည္းေပါင္းစုံနဲ႔ အခက္အခဲေတြကို ေက်ာ္ျဖတ္ခဲ့ရတယ္။ ၂၀၁၃ ကို ျဖတ္ခဲ့ျပီးတဲ့ေနာက္မွာ ေရွ႔မွာ ဘာေတြရွိမလဲ၊ ဘယ္လို ေလ်ာက္မလဲဆိုတာကို စဥ္းစားဖို႔ လိုျပီ။ အခု ေရွ႔ဆက္မယ့္လမ္းက ျဖဴးေနလား၊ လမ္းမေပၚမွာ ေထာင္ေျခာက္လိုမ်ဳိး ရွိမလား၊ သတိထားရမယ္။ လမ္းေပၚမွာ ေဂ်ာက္ၾကီးလိုမ်ဳိး အထင္အျမင္ျဖစ္ေအာင္ ဖန္တီးလွည့္စားထားတာေတြ ရွိေနသလား ဒါေတြကို သုံးသပ္ဖို႔ လိုတယ္။ လူမႈေရးအဖြဲ႔အစည္းေတြတင္သာမကဘူး၊ ႏိုင္ငံေရးအဖြဲ႔ေတြျဖစ္တဲ့ NLD တို႔ ၈၈ တို႔၊ ဗကသတို႔ စတဲ့အဖြဲ႔ေတြ အေပၚကိုပါ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ ပြဲၾကည့္ပရိသတ္တဦးအေနနဲ႔ ျမင္တဲ့ အျမင္ေျပာရရင္ လူမႈေရးေလာကကေန လွမ္းၾကည့္လိုက္တဲ့အခါ အခ်ဳိ႔က ပိုးျခည္မ်င္ထဲမွာ အျငိခံေနတယ္၊ အခ်ဳိ႔က ကိုယ့္လမ္းကိုယ္သြားေနတယ္။ အခ်ဳိ႔က က်ဆုံးသြားတဲ့လူေတြ ရွိတယ္။ ျမင္တဲ့အတြက္ ၂၀၁၅ ကို ျဖတ္ဖုိ႔ ဆိုရင္ သည္အခ်ိန္မွာ ခံယူခ်က္ေတြ တူညီခဲ့တဲ့ လူေတြအခ်င္းခ်င္းေတြ ျပန္လည္ စုစည္းျပီးေတာ့ ေခါင္းခ်င္းဆိုင္ျပီး ေဆြးေႏြးၾကဖို႔ အခ်ိန္တန္ျပီ၊ ႏို႔မို႔ဆိုရင္ ကစဥ့္ကလ်ားနဲ႔သာဆိုရင္ ၂၀၁၅ မွာ က်ေနာ္တို႔ ျပည္သူေတြ ျမင္ေစခ်င္သလို ျဖစ္ေစခ်င္သလို ေအာင္ျမင္တဲ့ပန္းတိုင္ကို ျဖတ္ႏိုင္မွာ မဟုတ္ဘူး။ အခုအေျခအေနတိုင္းနဲ႔ ျဖတ္မယ္ဆိုရင္ ဒုံရင္း ဒုံရင္းပဲ ျဖစ္မွာပဲ။
ေမး။ ။ အခုက ဘယ္လိုမ်ဳိး ဒုံရင္း ဒုံရင္းဆိုတာ ျဖစ္ေနလို႔လဲ။ အခုဆို ေျပာင္းလဲေနျပီ၊ လြတ္လပ္ေနျပီ၊ ေကာင္းေနျပီလို႔ အခ်ဳိ႔ေတြက ေျပာေနၾကတာပဲ မဟုတ္ဘူးလား။
ေက်ာ္သူ။ ။ အနီးစပ္ဆုံး က်ေနာ့္ဥပမာပဲေျပာမယ္။ ေကာင္းေနျပီ၊ ေျပာင္းေနျပီဆိုရင္ ဘာျဖစ္လို႔ က်ေနာ့္ရဲ့ ‘သမၼတၾကီး ျဖစ္ခ်င္တယ္’ စာအုပ္ကို သူတို႔သတင္းစာေတြမွာ ေၾကာ္ျငာခြင့္ မေပးတာလဲ။ ပိုက္ဆံေတာ့ ယူထားတယ္။ ျဖတ္ပိုင္းေတာ့ ေပးလိုက္တယ္။ သတင္းစာထဲမွာ မပါလားဘူး။ ဘာေတြကို ေၾကာက္ေနလို႔လဲ။ က်ေနာ့္ကို အႏုပညာလုပ္ခြင့္ေပးလိုက္ျပီ၊ စာေပေရးသားခြင့့္ လြတ္လပ္မႈ ေပးလိုက္ျပီ လို႔ ဆိုေပမယ့္ က်ေနာ့္စာအုပ္ကို ဘာစိုးရိမ္လို႔ သတင္းစာေၾကာ္ျငာခြင့္မရတာလဲ။ အေၾကာက္တရားက က်ေနာ္တုိ႔ဆီမွာ မရွိဘဲနဲ႔ အစုိးရပုိင္းမွာ ရွိေနသလို ျဖစ္ေနတယ္။
ေမး။ ။ ဟုတ္ကဲ့ပါ။ ဒီေမးခြန္းကေတာ့ ေဒၚေရႊဇီးကြက္အတြက္ေပါ့ေလ။ ၂၀၁၃ ဟာ က်ေနာ္တို႔အတြက္ ၈၈ အေရးေတာ္ပုံ ၂၅ ႏွစ္ျပည့္တဲ့ ႏွစ္ျဖစ္တယ္။ အဲသလိုအျမင္နဲ႔ ၾကည့္တယ္။ အဲသည္မွာ ကာလတေလ်ာက္လုံးမွာ အမ်ဳိးသမီးတဦး၊ လူမႈေရးလႈပ္ရွားသူတဦးအေနနဲ႔ ရုန္းကန္ လုပ္ကိုင္ေနရသူအေနနဲ႔ မိမိကိုယ္ကို ဘယ္ေနရာ၊ ဘယ္အေျခအေနကို ေရာက္ရွိေနျပီလဲလို႔ ျပန္သုံးသပ္မိသလဲ။ လမ္းခုလတ္တခုသာ ဆိုရင္ ဘယ္လိုမ်ဳိး ေရွ႔ကို ရင္ဆိုင္သြားရမွာေတြ ရွိေနတယ္လို႔ ျမင္သလဲ။
ေရႊဇီးကြက္။ ။ လမ္းခုလတ္ဆိုတဲ့ေနရာမွာ လမ္းက ဘယ္ကိုေရာက္မယ့္ လမ္းမွန္း မသိေသးဘူး။ ေကာင္းတဲ့ဖက္လည္း ျဖစ္ႏိုင္သလဲ၊ ဆိုးတဲ့ဘက္လည္း ျဖစ္ႏိုင္တာပဲ။ ကြဲျပဲကုန္ၾကတာ ျဖစ္ႏိုင္သလို၊ ပိုျပီး စည္းလုံးသြားၾကတာလဲ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ လမ္းခုလတ္ဆုိတဲ့ဟာက ဘယ္ႏိုင္ငံမွာမွ အၾကာၾကီးေတာ့ ျဖစ္ေနမွာ မဟုတ္ဘူး၊ အတို္င္းအတာတခုပဲ ရမယ္။ လမ္းခုလတ္တခုျပီးရင္ေတာ့ က်မတို႔က လမ္းတခုကို ေရာက္ၾကေတာ့မွာ၊ အဲသည္က်ရင္ ၾကိဳက္သည္ျဖစ္ေစ မၾကိဳက္သည္ျဖစ္ေစ ဆက္ေလ်ာက္ၾကရေတာ့မွာ။ လမ္းခုလတ္မွာ ေရာက္ေနတဲ့ အခ်ိန္ေရာ ေနရာေရာမွာ တကယ္ေကာင္းတဲ့လမ္းေပၚကို ေရာက္ဖုိ႔ တျပိဳင္နက္တည္း ေရာက္ေအာင္ ၀ိုင္းလုပ္မွ ရေတာ့မယ္။
ေမး။ ။ ပရဟိတသမားေတြ အေနနဲ႔က်ေတာ့ေကာ …
ေရႊဇီးကြက္။ ။ ဟိုတေလာတုန္းက က်မကို တေယာက္ကေျပာသြားတယ္။ ပရဟိတသမားေတြေကာ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြေကာ မာနၾကီးၾကတယ္တဲ့။ ဟုတ္တယ္။ က်မတုိ႔ကိုယ္တိုင္လည္း မာနၾကီးတယ္။ တခုခုဆိုရင္ ငါတို႔က ေကာင္းတာလုပ္တာပဲ။ သူတို႔က ငါတို႔လိုမ်ဳိး ေကာင္းတာ လုပ္တာ မဟုတ္ဘူးဆိုျပီး အခ်င္းခ်င္းထဲမွာ ရွိသလို၊ ရန္ဖက္ေပၚမွာလည္း မာနရွိတယ္။ အခြင့္အေရးသမားေတြကေတာ့ သိပ္လည္တယ္။ သူတို႔က်ေတာ့ မာနမရွိဘူး။ အခြင့္အေရးရမယ္ဆိုရင္ ေျခသလုံးႏွိပ္ေပးဖို႔လည္း ၀န္မေလးဘူး၊ အခြင့္အေရးရသမွ် ယူၾကတယ္။ အဲသည္အခ်ိန္မွာ က်မတို႔ေတြအခ်င္းခ်င္းက စည္းလုံးဖို႔႔ပဲ။ က်မတို႔တေယာက္နဲ႔ တေယာက္ ကိုယ့္တိုင္းျပည္ကို သြားခ်င္တဲ့လမ္းေပၚ မေရာက္ေရာက္ေအာင္ ဆြဲရမယ္။ နာေရးအသင္းဆိုရင္ ဟိုကတည္းက အသုဘခ်ခဲ့တယ္။ အဲသည္မွာ ဘာေတြ႔လာသလဲဆိုေတာ့ မေသသင့္ဘဲ ေသၾကရတယ္။ ေဆးမကုႏိုင္ဘူး။ က်မတို႔ အခမဲ့ေဆးခန္းေတြ ဖြင့္တယ္။ အဲသည္မွာ ထပ္ေတြ႔တာက မနာသင့္ဘဲ နာၾကတာဟာ အသိဥာဏ္မရွိလို႔ လူနာျဖစ္ၾကရတာ။ ဒီေတာ့ က်မတို႔က အသိဥာဏ္ရွိလာေအာင္ လုပ္ၾကရျပန္တယ္။ က်မတို႔ဟာ ေကာက္သင္းေကာက္ အကုန္လုပ္ေနၾကရတာ။ ျပီးမွာလည္း မဟုတ္ေတ့ာဘူး။ ေနာက္ဆုံးမွာ အဓိက ကေတာ့ အသိဥာဏ္ရွိဖို႔ဟာ အဓိကပဲ။ က်မတို႔ တိုင္းျပည္မွာ။ သည္ေတာ့ အသိဥာဏ္ရွိတဲ့သူေတြ ပရဟိတလုပ္လာၾကျပီ ႏိုင္ငံေရးလုပ္လာၾကျပီ၊ စြန္႔လႊတ္လာၾကျပီ ဆိုတဲ့သူေတြက ဘာပဲေျပာေျပာ အတၱသမားေတြထက္ေတာ့ ေကာင္းေနျပီးသား။ ဒါဆိုရင္ က်မတို႔ေတြက ေကာင္းေနတဲ့သူေတြဟာ အမ်ားအတြက္ဆိုရင္ ကိုယ့္စိတ္ကို ေလ်ာ့၊ မာန္မာနေတြကို ေလ်ာ့၊ အျပိဳင္စိတ္ေတြကို ေလ်ာ့၊ ရန္သူကို ေပါင္းဖို႔ မဟုတ္ဘူး။ ဒါေပမယ့္ ရန္သူကုိလည္း ျပီးခဲ့တဲ့အတိတ္ကို လွန္လွန္ျပီး လုပ္ေနမယ့္အစား ရွဥ့္လည္း ေလ်ာက္သာ၊ ပ်ားလည္း စြဲသာေပါ့ေနာ္။ သူတို႔ကလည္း သည္အတိုင္းေတာ့ ဖယ္မွာမဟုတ္ဘူး၊ က်မတို႔က ပိုအားေကာင္းေအာင္၊ ပိုေတာ္ေအာင္၊ အသိပညာေတြ အားေကာင္းေအာင္လုပ္ျပီးေတာ့ ဆက္သြားဖို႔ လိုတယ္။ အေရးၾကီးတယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။
ေမး။ ။ ကိုေက်ာ္သူက ဘာမ်ား ျဖည့္ေျပာခ်င္ေသးသလဲ။
ေက်ာ္သူ။ ။ က်ေနာ္တခု ျဖည့္ေျပာရရင္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ လူမႈေရးအသင္းအဖြဲ႔ေတြလိုပဲ တတိုင္းျပည္လုံးက ဒီေခတ္ၾကီးကို ျဖတ္သန္းလာၾကရတဲ့ဆီမွာ ရုန္းကန္ျပီး ျဖတ္သန္းလာၾကတဲ့သူေတြခ်ည္းပဲ။ အားလုံးမွာ ဒဏ္ရာဒဏ္ခ်က္ေတြနဲ႔ ခ်ည္းပဲ။ အမာရြတ္ေတြ ရွိတယ္။ ၂၀၁၃ ကေန ၂၀၁၅ ကို ျဖတ္သန္းတဲ့ဆီမွာ က်ေနာ္တို႔ ဒဏ္ရာဒဏ္ခ်က္ေတြ အမာရြတ္ေတြကို ေရပူနဲ႔ လာေလာင္းတဲ့သူ ရွိမယ္၊ ေရေအးနဲ႔ လာေလာင္းတဲ့သူ ရွိမယ္။ တုတ္နဲ႔ လာရိုက္မယ္သူေတြရွိမယ္။ ဒဏ္ရာေဟာင္းေတြကို ဒဏ္ရာသစ္ မျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္ဖို႔ က်ေနာ္တို႔အတြက္ အေရးၾကီးတယ္။ ကာကြယ္ဖို႔က က်ေနာ္တို႔ စည္းစည္းလုံးလုံးနဲ႔ ေနဖုိ႔။ က်ေနာ္တို႔က ႏွလုံးသားအမာရြတ္နဲ႔ လူေတြခ်ည္းဆိုေတာ့ ဒီအနာရြတ္ေတြကို ထပ္ျပီး ဒဏ္ရာရေအာင္ လုပ္မယ့္လူေတြ ရိွေနတယ္။ ဒီအခ်ိန္တည္းမွာပဲ ဒီအမာရြတ္ေတြ ေပ်ာက္ကင္းသြားေအာင္ ကုသၾကဖ္ို႔လည္း အေရးၾကီးတယ္။ ဒါကို လက္ရွိအစုိးရပိုင္းမွာလည္း တာ၀န္ရွိသလို၊ ႏိုင္ငံေရးအသိုင္းအ၀ိုင္းကလည္း တာ၀န္ရွိတယ္။ ဒါမွလည္း ၂၀၁၅ က ေအးေအးေဆးျပီးမယ္။ စည္းစည္းရုံးရုံး စိတ္ဓာတ္ခိုင္ခိုင္နဲ႔ ရင္ဆိုင္ဖုိ႔ လိုတယ္။
ေမး။ ။ အမ်ဳိးသမီးေတြရဲ့ အခန္းက႑နဲ႔ ပတ္သက္ျပီးေတာ့ေကာ … ျမန္မာျပည္လူ႔အဖြဲ႔အစည္းေနရာမွာ ဘယ္လိုမ်ဳိး ရွိလာျပီလဲ၊ ေျပာင္းလဲလာျပီလဲ၊ အေျခအေန ဘယ္လိုျဖစ္လာသလဲ။
ေရႊဇီးကြက္။ ။ က်မတုိ႔တိုင္းျပည္မွာ အမ်ဳိးသမီးေတြရဲ့ ေနရာက အေရးၾကီးတယ္။ ျမန္မာျပည္တြင္းမွာဆိုရင္ အမ်ဳိးသမီးဦးေရက ပိုမ်ားတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ေယာက်ာ္းေလးေတြက ျပည္ပထြက္ျပီး အလုပ္လုပ္ေနၾကရတာကိုး။ က်မ ၾသစေၾတးလ်မွာ ေတြ႔ခဲ့တာက မူလတန္း၊ သူငယ္တန္းမွာ ဆရာမေတြ သိပ္မ်ားတယ္၊ ဆရာရွားပါတယ္။ သည္ေတာ့ ကေလးေတြကို ျပဳစု ပ်ဴိးေထာင္မွာက မိခင္ေတြပဲ။ အမ်ဳိးသမီးေတြပဲ။ က်မတို႔ဆီမွာ ၇ တန္းေအာင္ေလာက္ကို ဆရာျဖစ္သင္တန္းေပးႏိုင္ဖုိ႔၊ အရင္တုန္းကေတာ့ ရွိခဲ့တယ္။ ေနာက္ျပီးေတာ့ Mid-Wife ေတြကို အားေပးကူညီဖို႔။ က်မတို႔ မိသားစုကိုယ္တိုင္ကလည္း ေယာက်ာ္းေလးကို ဦးစားေပးခဲ့ပါတယ္။ ဥပမာ သားနဲ႔ သမီးဆိုရင္ သားကို ႏိုင္ငံျခားပို႔ျပီး စာသင္ေပးခဲ့တယ္။ သမီးကိုေတာ့ ဒီက ေဆးေက်ာင္းမွာပဲ ပညာသင္ေပးခဲ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ သူ႔ၾကိဳးစားအားထုတ္မႈနဲ႔ ႏိုင္ငံျခားေဆးေက်ာင္းကို ၀င္သြားျပီးေတာ့ သူ႔ဖာသာသူ ေက်ာင္းတက္ခဲ့ရတယ္ေပါ့ေနာ္။ မိသားစုတိုင္းမွာ ျဖစ္တာပါ။ မိန္းကေလးဟာ သူ႔ဖာသာသူ ၾကိဳးစားျပီး ျဖစ္သြားတဲ့အခါက်ေတာ့ သားတုန္းက မိဘက တာ၀န္ယူရေသးတယ္၊ သမီးက်ေတာ့ သူ႔ဖာသာသာသူ ၾကိဳးစားျပီး ျဖစ္သြားတာပဲ။ အလွအပတခုတည္းကို အာရုံမစုိက္ပဲနဲ႔ အသိဥာဏ္ ပညာအရည္အေသြးေတြကို ျဖည့္ၾကမယ္။ က်မတို႔ကိုယ္တိုင္လည္း လုပ္မယ္၊ အားလုံး၀ိုင္းလုပ္ၾကမယ္။ ဆရာျဖစ္သင္တန္းေတြ၊ မိန္းကေလးေတြ အလုပ္အကိုင္အတြက္ သင္တန္းေတြ လုပ္ၾကရမယ္။ မဟုတ္ရင္ မိန္းကေလးေတြဟာ အေရာင္းစားခံရတဲ့ မိန္းမဘ၀၊ ေယာက်ာ္းအသုံးခ်ခံဘ၀ေတြနဲ႔ ျပီးသြားၾကရလိမ့္မယ္။
ေမး။ ။ ဒီ ၂၀၁၃ ထဲမွာ ဘာသာေရးအဓိကရုဏ္းေတြ၊ လူမႈေရးပဋိပကၡေတြ၊ တဦးနဲ႔ တဦး၊ တစုနဲ႔ တစု အၾကမ္းဖက္တာ၊ တိုက္ခိုက္ၾကတာေတြ ျဖစ္ခဲ့တာေတြမွာေကာ ဘယ္လို ေက်ာ္လႊားႏိုင္ခဲ့တယ္လို႔ ျမင္ပါသလဲ။
ေရႊဇီးကြက္။ ။ ျပည္သူေတြက ႏိုင္ငံေရး အသိနဲ႔ အျမင္ အမ်ားၾကီး ရွိေနပါျပီ။ ျပည္သူေတြဟာ အခ်င္းခ်င္း ထိန္းထိန္းသိမ္းသိမ္းနဲ႔ ဒါေတြကို ျဖတ္ေက်ာ္ခဲ့တာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ခုနင္က မႏၱေလးမွာ ျဖစ္တယ္ဆိုရင္ အခ်င္းခ်င္း ခ်က္ျခင္းေရာက္လာျပီး ထိန္းလိုက္ႏိုင္တာမ်ဳိးေတြ ေတြ႔ရတယ္။ မီးေတြ ရႈိ႔ေနျပီ၊ ကုလားေတြ လာေနျပီ ဘာျဖစ္တယ္ ညာျဖစ္တယ္ ဘယ္လုိပဲ လႈံေဆာ္လႈံေဆာ္ ဒီလို မီးပြားေန လာခ်တာကို ခ်က္ျခင္းပဲ ၀ိုင္းျငိမ္းႏိုင္ခဲ့တာကို ေတြ႔ရတယ္။ အင္တာနက္မွာလည္းပဲ ဆြတဲ့သူေတြက ဆြသလို သတိေပးႏိုင္တဲ့သူေတြကလည္း သတိေပးႏိုင္တာေတြကို ေတြ႔ရတယ္။
ဟုတ္ကဲ့ပါ။ ေက်းဇူးအမ်ားၾကီး တင္ပါတယ္။
သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ
