“မင္းတို႔ ေထာင္က်ေတာ့ ဘယ္လိုေတြ တရားရံုးကို ရင္ဆိုင္ခဲ႔ၾကလဲ”
ေတြ႔တဲ႔သူတိုင္းကိုေမးျဖစ္ေသာေမးခြန္းျဖစ္သည္။ အာဏာရွင္ စနစ္ရဲ႕ျပယုဂ္ သေကၤတကိုျပပါဆိုလွ်င္တရားဥပေဒကို လိုသလို အသံုးခ်ျခင္းဟု ေျပာရမည္ထင္သည္။ တခိ်ဳ႕တေလ က်ျပန္ေတာ့ တရားဥပေဒက မည္သို႔ပင္ဆိုေစ ဟူေသာ စာသားျဖင့္ပင္ ေထာင္က်ရသူမ်ားလဲရွိေနသည္။
“ပိုထူးဆန္းတာက ဦးဇင္းမၾကားဘူေသးတဲ႔တရားရံုးတစ္ခုရွိတယ္ အဲ႔ဒါဘာလဲသိလား”
ဒီစကားေျပာလာသူကို မိမိက မသိေၾကာင္းေျပာျပေတာ့ သူက
“ဖိုၾကီးတရားရံုး”
ေတာ္ေတာ္ထူးဆန္းေသာ နာမည္။ ဒီေတာ့လဲ သူ႔ကို ေမးလိုက္ရေတာ့သည္။ သူအတြက္လဲ ေျပာစရာစကားတစ္ျဖစ္ေအာင္ စိတ္ထဲ စြဲေနလို႔ ျဖစ္မည္။ ဒါေတြဟာ နံရံေလးဘက္ၾကားမွာတကယ္ျဖစ္ခဲ႔ၾကတာေတြ။
“ဖိုႀကီးတရားရံုးဆိုတဘာလဲ”
ေထာင္ထဲေရာက္လာျပီး ဒီမွာမည္ကိုမသိလိုက္ရလို႔မျဖစ္။
“ဒီလို ဦးဇင္းရဲ႕ ေထာင္ထဲဖမ္းထည့္ထား လိုက္တယ္ တရားရုံးကိုတစ္ခါ ႏွစ္ခါေလာက္ေတာ့ထြက္လိုက္ရတယ္ အမိန္႔ခ်မည့္ေန႔မွာေတာ့ လာေခၚႏိုးနဲ႔ ေထာင္ထဲကေနေစာင့္ေနၾကတယ္ ညမိုးခ်ဳပ္မွ လူေတြကိုေခၚထုတ္သြားတယ္ ဖိုႀကီးနားေရာက္ေတာ့ တန္းစီျပီး လူနာမည္ေတြကို ေခၚလိုက္တယ္ တေယာက္ခ်င္းစီကို မင္းက ဘယ္ႏွနွစ္ သူက ဘယ္ႏွႏွစ္ ေထာင္က်ျပီ လို႔ဖတ္ျပတယ္ အမိန္႔မခ်ခင္ ဘာမွျပန္လည္ေျပာ ဆိုခြင့္မရၾကဘူး တခ်ိဳ႕ဆို တရားရံုးေတာ့ထုတ္တယ္ တရားသူၾကီးကိုျပန္ေျပာလို႔ တထိုင္ထဲ ႏွစ္ ထပ္ထပ္တိုးခံရတဲ႔သူေတြ လဲရွိတယ္ ဒါေပမယ့္ ဦးဇင္းတို႔ကိုေတာ့ ဒီလိုမလုပ္ေလာက္ေတာ့ဘူးထင္ပါတယ္ ဒီေကာင္ေတြကေျပာလို႔ရတာေတာ့ မဟုတ္ဘူး အာဏာကလြဲျပီး ဘာမွမသိဘူး”
ေထာင္နဲ႔တရားရံုးအေတြ႔အၾကံဳကလူတိုင္းကိုယ္စီရွိေနေသာေနရာ။ သူမ်ားအေၾကာင္းကိုၾကားဖူးသလို ။ကိုယ့္အေၾကာင္းကိုလည္း မေမ႔မ ေပ်ာက္ ရွိေနသူေတြခ်ည္း။ ဥပေဒေတြ ပုဒ္မေတြကိုလည္း အားလုံးလိုလို ၾကားေနရသည္။ ဒီလို ေျပာစကားေတြၾကားမွပင္ အသစ္ျဖစ္ေသာ မိမိတို႔အတြက္ ရင္ဆိုင္ရမွဳ အသစ္တို႔ စတင္လာသည္။
“စိုးျမင့္ေခၚ ဇဝန ထြက္မယ္”
ေသာ့တြဲသံ ႏွင့္အတူ တံခါးပြင့္သြားသည္ ။ အျပင္ဘက္တြင္ ဝန္ထမ္း တစ္ေယာက္က ရပ္ေစာင့္ေနသည္ ။ အျပင္ေရာက္သည္ႏွင့္ လာလိုက္ခဲ႔ဟု ေခၚရာသို႔ လိုက္သြားခဲ႔သည္။ ေထာင္ဗူးတံခါးဝသို႔ အေရာက္တြင္ ေခၚလာသူဝန္ထမ္းက ဗူးတံခါးကို မလြယ္ေပါက္က ေခ်ာင္းၾကည့္ၿပီး “ဆရာ ေရာက္ျပီ ”
အသံအဆုံးတြင္ တစ္ေယာက္ဝင္သာ တံခါးခ်ပ္က ပြင့္လာသည္။ ဝန္ထမ္းက အထဲဝင္ရန္အခ်က္ျပလိုက္သည္။ ဗူးထဲ ေခါင္လွ်ိဳဝင္ျပီး သူတို႔ေခၚရာ အခန္းထဲသို႔ ဝင္ေရာက္ လိုက္သည္။ ထိုင္ခိုင္းသည္။ ျပီးေတာ့ လူတစ္ေယာက္ ေရာက္လာသည္။ေမးခြန္းေတြစေမးေတာ့သည္။ သူေမးေသာ ေမးခြန္းတို႔ စစ္ေၾကာေရးတုန္းက ေမးေသာ ေမးခြန္းလိုမ်ိဳး။ ထူးျခားတာက ေထာက္လွမ္းေရးတုန္းက မိမိကို ေခါင္းစြပ္ စြပ္ထားၿပီးေမးသည္။ အခုက တစ္ေယာက္နဲ႔ တစ္ေယာက္ မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္။
“ခင္ဗ်ား ေက်ာင္းမွာ တိုက္ယဥ္တို႔ လုပ္သြားတာေတြကို ေျပာျပပါ”
ဒီေမးခြန္းက မိမိမေျဖႏွဳိင္ေသာေမးခြန္းျဖစ္သည္။ မေျဖႏွဳိင္ ဆိုသည္မွာ လုံးဝမေျဖတတ္ေသာေမးခြန္းဟုသားအဓိပၸါယ္ရမည္။ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းဆိုသည္မွာ တေက်ာင္းထဲမဟုတ္။ ေက်ာင္း အေဆာင္ ေလးငါးခု။ သံဃာေလးငါးဆယ္ ရွိေသာ ေက်ာင္းကိုထိမ္းသိမ္း ေနရေသာ မိမိအဖို႔ ကိုယ့္ေက်ာင္းက တပည့္သံဃာေတြ တစ္ပါးခ်င္း၏ အလုပ္ေတြကိုေတာင္ ေစ႔ငွေအာင္ သိႏွဳိင္မည္မထင္ ။ ဒီေမးခြန္းကို အႀကိမ္ႀကိမ္ ဒီလိုသာေျဖခဲ႔ျပီးျပီ ။ ခုလည္း
“ခင္ဗ်ားစဥ္းစားၾကည့္ပါ ေက်ာင္းတိုက္ထဲမွာ ေက်ာင္းေဆာင္ ေလးငါးေဆာင္ရွိေနတယ္၊ ဒီမွာ သံဃာေတြ ၅၀ေလာက္ကို က်ဳပ္က အုပ္ခ်ဳပ္ေနရတယ္၊ သံဃာတစ္ပါးခ်င္း လုပ္ေနတာေတြကို တခုခ်င္းအေသးစိတ္မသိဘူး ျပီးေတာ့ ခနေလးျဖတ္ကနဲ ေတြ႕ဘူးလိုက္သူ ဧည့္သည္တစ္ေယာက္က ဘာေတြလုပ္သြားတယ္ဆိုတာကို မေျဖတတ္တာက ေသခ်ာပါတယ္ သူဘာေတြလုပ္သြားတယ္ဆိုတာ တကယ္ကိုမသိဘူး”
မိမိ၏ အေျဖစကားကို သူေက်နပ္ဟန္မတူ။ သူကေခါင္းကိုခါယမ္းလိုက္သည္။ သူကတေနရာက္ို ဂရုတစိုက္ၾကည့္ေနသည္။ အမွတ္မထင္ သတိမထားမိ။ ကိုယ္ဟန္ အေနအထားကို သူကသေဘာမက်သည့္ဟန္ျဖင့္ ရွိေနသည္။
“ခင္ဗ်ား တရားခံ ဗ် ”
သူဘာကိုဆိုလိုလိုက္မွန္း သေဘာမေပါက္မိ။ သူ႔ကုိ ျပဴးေၾကာင္ျပီး ၾကည့္ေနမိသည္။
“ခင္ဗ်ားေျခေထာက္ကို ေအာက္ကိုခ်ထားပါ”
ဒီေတာ့မွ ကိုယ့္ကိုယ္ကို သတိထားလိုက္မိေတာ့သည္။ ေျခေထာက္ကို တြဲေလာင္းေအာက္ခ်ထားေသာ အေနထားမွ ကုလားထိုင္ေပၚတြင္ ဘယ္အခ်ိန္ကတင္ပလႅင္ေခြ ျပီးေျခေထာက္ကို ထိုင္ေနမိမွန္းမသိလိုက္ ။ ျပဳမူေနၾက အမူအယာတစ္ခုကို အလိုလို မသိစိတ္က ျပဳလိုက္မိျပီးျဖစ္ေနသည္။ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုလည္း ရယ္ခ်င္မိသြားသည္။ ေျခေထာက္ကိုအသာအယာ ျပန္ခ်လိုက္သည္။ အမူ အက်င့္က အရိုးစြဲေနတာကို ။ ဘုန္းၾကီးဆိုတာ တင္ပလႅင္ ခ်ိတ္ ရတာ သူ႔ရဲ႕ သမားရိုးက် အလုပ္။ ေန႔စဥ္ ေနထိုင္ေနက် အမူအက်င့္ ။ ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ ရုပ္က လုပ္ေနက်ကို ျပဳမိျပီးသား။ စိတ္ကေတာင္မသိလိုက္။
“ခင္ဗ်ားက ၈၈ထဲက ဆႏၵေတြျပခဲ႔တဲ႔အထဲပါခဲ႔တယ္ဗ်ာ ေနာက္တေလွ်ာက္လုံး ခင္ဗ်ားေက်ာင္းဟာ သူပုန္ဌာနခ်ဳပ္လိုျဖစ္ေနတယ္ ဒါကကိုက လွဳပ္ရွားမွဳတိုင္းမွာ သိကိုသိေနရမယ္ ေနာက္ ခင္ဗ်ားေက်ာင္းထဲ ျဖစ္သြားတဲ႔ကိစၥ လုပ္သြားတဲ႔ကိစၥ တာဝန္မရွိေနဘူးလား ”
“ ေက်ာင္းမွာျဖစ္လို႔ တာဝန္ရွိတယ္ဆို က်ဳပ္တာဝန္ေပါ့ ဒါေပမယ့္ သိတာကေတာ့ လုံးဝကိုမသိလိုက္ဘူး ”
စစ္ေၾကာေရးစစ္သူတိုင္း လုပ္တတ္ေသာ ကိစၥ တစ္ခုရွိသည္။ မ်က္လုံးခ်င္းဆိုင္ျပီးမ်က္ေတာင္မခတ္ စိုက္ၾကည့္ တာ တစ္ေယာက္နဲ႔တစ္ေယာက္ အတူတူ ျဖစ္သည္။ စစ္လိုက္သည့္သူတိုင္း မ်က္လုံးကိုဆိုင္ျပီး ၾကည့္တာတူေနသည္။ သူတို႔ ဒါ စိတ္ခြန္အားကို ယွဥ္ျပိဳင္တာမ်ားလားမသိ။ဒါဆို မိမိစိတ္ ၾကံခိုင္ေၾကာင္း ျပရန္ မ်က္ေတာင္မခတ္ေလ့က်င့္ခန္းကိုေတာင္ လုပ္ထားရမလိုျဖစ္ေနသည္။ သူစိုက္ၾကည့္ေနတာကို မသိသလိုလုပ္ျပီး တေနရာကို ၾကည့္ရင္း ေမးတာေတြကိုေျ့ဖေနလိုက္သည္။ အခ်ိန္သာကုန္သြားသည္။ တိုက္ယဥ္နဲ႔မိမိ တရင္းတႏွီး ရွိခဲ႔ဘူးသည္ ဟု သူတို႔လိုခ်င္ ေျပာေစခ်င္ေသာ အေျဖကို သူမရလိုက္။ တကယ့္ကို ကိုယ္က သူ႔ကိုမသိခဲ႔။ ဒါသူ႔ကိုလိမ္ေနတာမဟုတ္။
“ ခင္ဗ်ား ေျဖာင့္ခ်က္ ေပးႏွဳိင္မလား”
သူတို႔ ေလာက၏ စကားေတြကိုနားမလည္မိ။ ေျဖာင့္ခ်က္ဆိုတာ ဘာမွန္းမသိ။ ဘယ္ေလာက္အေရးၾကီးသည္ဆိုတာကိုလည္း သေဘာ မေပါက္။ ဒီေတာ့ ဘယ္လိုေျဖရမွန္းပင္မသိ။ ငူငူၾကီးသာ ေငးေနမိေတာ့သည္။
“ကဲ ေနာက္ရက္မွာ က်ဳပ္တို႔ျပန္လာခဲ႔မယ္ အဆင္သင့္ ျပင္ထားပါ ”
လူတစ္ေယာက္ဝင္သည္။ ျပီး တိုက္ခန္းထဲသို႔ ျပန္လည္ေခၚေဆာင္ရန္ အခ်က္ျပလိုက္သည္။ ကိုယ္ႏွင့္ အလွမ္းေဝးေသာ တရားရံုးဆိုင္ရာအလုပ္ေတြထဲက တစ္ခု ကေတာ့စေနျပီလို႔သေဘာေပါက္လိုက္သည္။ ကိုယ့္ကိုစစ္ေမးေသာ အရပ္ဝတ္ႏွင့္ လူရင္ဘတ္က နာမည္ကို စိတ္ထဲရွိ အခန္းတစ္ခုထဲ ေသာ့ခတ္သိမ္းထားလိုက္သည္. ဘာတဲ႔ သူ႔နာမည္က -ဖုန္းေမာ္- ေအာ္ ငါတို႔ေတာ္လွန္ေရး ရဲ႕ မုခ္ဦးက နာမည္နဲ႔မွလာတူေနရေသး။
တကယ္ပင္ ေနာက္ရက္မွာ တႀကိမ္ ဗူးဝကိုေခၚထုတ္သည္။ ျပီး တိုက္ပုံႏွင့္ ေမာင့္က်က္သေရေခါင္းေပါင္း ေဆာင္းထားေသာ လူႀကီးတစ္ေယာက္ ထိုင္ေနသည္။ ျပီး သူ သည္ ကမာရြတ္ၿမိဳ႕နယ္မွ တရာသူႀကီး ဆိုတာကိုေျပာျပသည္။ သူွ႔ ဆီမွာ ထြက္ဆိုေသာ ထြက္ဆိုခ်က္သည္ တရားရံုးေတာ္တြင္ သက္ေသ အျဖစ္ တင္ျပႏွဳိင္သည္ကိုသိရွိေၾကာင္း လက္မွတ္ထိုးခုိင္းသည္။ ေၾကာက္စရာမလို အမွန္အတိုင္းကိုသာေျပာႏွဳိင္ေၾကာင္းတရားသူႀကီးကေျပာသည္။သူ႔ေရွ႔တြင္လည္း တိုက္ယဥ္ကို သိရွိခဲ႔ျခင္း အလွ်င္းမရွိခဲ႔ဟု သာေျပာလိုက္သည္။ လက္ႏွိပ္စက္ရိုက္သူက ေဟ့လူ အဲ႔ဒီလို မဟုတ္ဘူးေလဟု လွမ္းေျပာေသးသည္။ တရားသူၾကီးက သူေျပာတဲ႔အတိုင္းသာရိုက္ပါဟု ေျပာလိုက္သံက စိတ္ကိုပိုမို အားရွိသြားေစသည္။ ေဘးမွ ရပ္ေနေသာ ဟိုတစ္ေန႔ စစ္ေမးခဲ႔သူက မာေၾကာေသာ မ်က္ႏွာျဖင့္ စူးစူးစိုက္စိုက္ ၾကည့္ေနသည္။ ထုိ အရာသည္ တကယ္ေတာ့ေျဖာင့္ခ်က္မဟုတ္ေၾကာင္းကိုေနာက္ရက္ အတန္ၾကာမွ သာသိသည္။ သံသယ ၏အက်ိဳးကို တရားခံ ခံစားခြင့္မရွိ ေထာက္လွမ္းေရး ခံစားခြင့္ရွိေသာေခတ္ၾကီးတြင္ ေျဖာင့္ခ်က္ အရာေျမာက္ေျမာက္ မေျမာက္ ေျမာက္ကိစၥမဟုတ္ တရားသူၾကီးေရွ႕တြင္ ထြက္ဆိုခ်က္တစ္ခု ကိုသူတို႔ ျပဳလုပ္လိုက္ရသည္က သာအခရာျဖစ္ေပေတာ့သည္။